NOTA DAN LATIHAN BAB 4 TING 3

BAB 4: PENTADBIRAN NEGERI-NEGERI
MELAYU TIDAK BERSEKUTU

ePembelajaran Secara Maya
SEJARAH TINGKATAN 3

Objektif Pembelajaran: Pelajar dapat menghuraikan
Pemerintahan Kesultanan Melayu
di Perlis, Kedah dan Kelantan

Pemerintahan Kesultanan Melayu

 Ia membawa kepada kewujudan sistem pentadbiran yang sistematik dan diwarisi
hingga sekarang.

 Kebijaksanaan pemerintah tempatan membawa perkembangan dalam pelbagai
bidang seperti ekonomi, politik dan sosial.

NEGERI PERLIS

Merupakan wilayah yang terpisah dgn kedah pada tahun 1842.

Yed Hussin Jamalullail diistiharkan sebagai Raja Perlis yang pertama

LATAR oleh Maharaja Siam di Bangkok pada tahun 1843.
BELAKANG  Gelaran bagi baginda ialah Phya Songkram Rama Wichit Willis

Asmara Phya Pelit.

 Upacara pemasyhuran turut diadakan di istana Arau pada tahun

yang sama.

PENTADBIRAN Raja Syed Hussin Jamalullail membentuk pasukannya sendiri

PERUNDANGAN yang terdiri daripada pembesar-pembesar tempatan.
DAN HUBUNGAN  Tua Syed Abdullah ibni Syed Harun Jamalullail dilantik sebagai

LUAR Raja Muda Perlis.
 Perdana Menteri di di sandang oleh Dato’ Arau dengan gelaran

Dato’ Belat Paduka Seri Perdana Menteri.
 Negeri Perlis telah dibahagikan kepada 22 Mukim.

• Undang-undang Kesultanan Kedah dijadikan rujukan asas.
• Kebajikan rakyat diberi keutamaan
• Hubungan baik terjalin dengan Siam.
• Ianya merupakan strategi untuk menghadapi ancaman kuasa lain.

LATAR NEGERI KEDAH
BELAKANG
 Antara kerajaan terawal yang muncul sejak abad ke-17.
Kemasukkan Islam pada abad ke-12 telah memulakan sistem
pemerintahan Islam di Kedah.
 Pusat pentadbiran didirikan di Kota Bukit Meriam.
 Sultan Muzaffar Shah merupakan pemerintah pertama

Kedah bergelar Sultan.

PENTADBIRAN  Sultan mengetuai sistem pemerintahan dan dibantu oleh

pembesar-pembesar.
 Pembahagian Wilayah dijalankan untuk melicinkan

pentadbiran negeri.
 Setiap wilayah diketuai oleh pembesar daerah.
Mukim telah diwujudkan di setiap daerah dan diketua oleh penghulu.
Terdapat 128 Mukim di Kedah pada abad ke-19.

PERUNDANGAN DAN  Kanun Undang-undang Kedah dilaksanakan pada 1650.
HUBUNGAN LUAR Isi kandungan yang menjelaskan hak Raja dan golongan

pemerintah.
 Hubungan diplomatik dengan Siam supaya salah satu strategi

untuk menghadapi serangan daripada Burma.

KESULTANAN MELAYU KELANTAN
LATAR BELAKANG
• Wujud pada abad ke-17.
PENTADBIRAN • Pada tahun 1776-1794, Kerajaan Kelantan disatukan oleh
Long Yunos dan ditabalkan sebagai Sultan dengan gelaran
Yang Dipertuan.
• Pada tahun 1812, Kelantan mengalami perubahan

disebabkan oleh :
- Pertelingkahan dengan Terengganu
- Pengaruh Siam

• Sultan Muhammad 1 telah mengadakan Perjanjian dengan
Siam untuk menghadapi ancaman Terengganu.
• Siam menganugerahkan gelaran Phya Pipit Pakdi kepada
Sultan Muhammad 1.
• Pengaruh Siam terhadap Kelantan tamat pada tahun 1909.

 Sultan Muhammad II (1839-1886) membentuk sistem
Jemaah Menteri dan baginda dibantu oleh pembesar-
pembesar dalam pentadbiran.
 Pada tahun 1904, Kelantan dibahagikan kepada 3 jajahan
seperti Selatan Batu, Mekebang, Pasir Puteh dan Pasir Mas.
Tok Weng mengetuai pentadbiran pada peringkat bawah
dan dibantu oleh imam.

PERUNDANGAN  Undang-undang syarak yang diamalkan sewaktu
HUBUNGAN LUAR pemerintahan Sultan Muhammad II telah menjamin
keamanan dan kemakmuran.
 Kelantan sebagai pusat perdagangan.

o Hubungan baik terjalin dengan Siam semasa
pemerintahan Sultan Muhammad I
o Kelantan juga menjalinkan hubungan dengan
Terengganu, Kedah, Patani dan negeri-negeri Melayu
yang lain.

UJIAN DIAGNOSTIK

1. Siapakah Raja Perlis yang pertama?
2. Namakan sistem perundangan di Kedah?
3. Mengapakah pembahagian wilayah dijalankan di Kesultanan Kedah?
4. Nyatakan tahun undang-undang Kedah dilaksanakn?
5. Mengapakah kedua-dua negeri ini menjalinkan hubungan dengan Siam?
6. Apakah peranan yang dimainkan oleh Tok Weng dalam pentadbiran

Kesultanan Kelantan?
7. Nyatakan 3 negeri yang juga menjalin hubungan dengan Kelantan.