งานนำเสนอ การศึกษา มารยาท ชั้นเรียนออนไลน์ แฟลตเลย์ มีภาพประกอบ สีน้ำเงิน

ยินดีตอ นรับ
สวู ิธีเรยี นรแู บบใหม

บทเรียนสํ าเร็จรู ป

หน่วยที 1 ไมโครมเิ ตอร์ ( Micromiter Caliper )
หัวขอ้ เรือง
ส่วนประกอบของไมโครมเิ ตอร์
หลักการแบง่ สเกลค่าความละเอียด
การอ่านค่าวดั จากไมโครมเิ ตอร์
วธิ กี ารบาํ รุงรกั ษาไมโครมเิ ตอร์

ไมโครมเิ ตอร

คําชแี จง้

ก่อนเขา้ สบู่ ทเรยี นนักเรยี นต้องทําแบบฝกหดั ของแต่ละบทก่อนเรยี น
ผเู้ รยี นศึกษาบทเรยี นสาํ เรจ็ รปู ดว้ ยตนเอง
หลงั จากเรยี นเสรจ็ ใหผ้ เู้ รยี นทําแบบทดสอบหลงั เรยี นดว้ ยตนเอง

สมรรถนะ

วตั ถุประสงค์

บอกส่วนประกอบและหน้ าทขี องไมโครมเิ ตอรไ์ ดถ้ กู ตอ้ ง
อธบิ ายหลกั การแบง่ สเกลและอา่ นค่าไมโครมเิ ตอรไ์ ดถ้ กู ตอ้ ง
สามารถใชไ้ มโครมเิ ตอรว์ ดั งานไดถ้ กู ตอ้ งตามลกั ษณะของงาน
บอกวธิ กี ารบํารุงรกั ษาและขอ้ ควรระวงั ในการใชไ้ มโครมเิ ตอร์
ไดถ้ กู ตอ้ ง

แบบทดสอบกอ่ นเรยี น

คาํ ชีแจง้ : จงเลือกคาํ ตอบทีถกู ตอ้ งทีสดุ เพยี งข้อเดียว
1.ข้อใดหมายถึงไมโครมเิ ตอร์

ก.เครองมอื วดั ขนาดความสงู (Height) สําหรับงานโมเดลหรอร่างแบบ
ข.เปนเครองวัดความยาวอย่างละเอียด โดยการแบ่งสเกลตามแนวยาวคลา้ ยไมบ้ รรทัด
ค.นยิ มใช้ในการวัดความกวา้ งยาวหรอหนาของวตั ถุทีมีขนาดเลก็ และต้องการความละเอียด
ง.เปนอุปกรณท์ างเรขาคณิต อาจทําจาก พลาสติก ไม้ อะลมู เิ นยี ม หรอ เหลก็ ใชใ้ นการวัด
ความยาว

จากภาพจงตอบสว่ นประกอบของหมายเลขให้ถูกต้อง 2-3

2.จากภาพหมายเลข 1 คือ
ก.แกนรับ
ข.แกนวดั
ค.ปลอกหมุนวดั
ง.กลไกลอ็ คแกนวดั

3.จากภาพหมายเลข 2 คือ

ก.แกนรบั
ข.แกนวดั
ค.ปลอกหมุนวดั
ง.กลไกล็อคแกนวดั

4.จากภาพหมายเลข 3 คือ
ก.แกนรบั
ข.แกนวดั
ค.ปลอกหมุนวดั
ง.กลไกล็อคแกนวดั

5.จากภาพค่าใดถูกตอ้ ง
ก.1.00 mm.
ข.1.35 mm.
ค.1.49 mm.
ง.1.60 mm.

6.โครง (Frame) ในหมายเลข 9 มหี น้าทีทําอะไร

ก.เปนตัวรองรบั สว่ นประกอบต่าง
ข.เปนสว่ นเดยี วกับแกนวดั มรี ะยะพติ ชเ์ ท่ากับ 0.5 มม.
ค.อยูบ่ นปลอกหมุนวดั แต่ละชอ่ งสเกลมคี ่าความละเอียด 0.01 mm.
ง.ลอ็ คหรอื บบี แกนวดั ไมใ่ หเ้ คลอื นที และคลายเมอื ต้องการใหแ้ กนวดั เคลอื นที

7.ข้อใดเปนวธกี ารบาํ รุงรักษาไมโคมเิ ตอร์ไดถ้ กู ต้อง

ก.กอ่ นใชไ้ มโครมเิ ตอร์ควรใสถ่ งุ มือยาง
ข.เมอื ใช้ไมโครมิเตอร์เสร็จควรนําไปลง้ นํา
ค.นาํ แปรงลวดมาขดั ทําความสะอาดหลังใช้งาน
ง.ก่อนใชไ้ มโครมเิ ตอร์ควรนํานาํ มนั ทากอ่ นใชง้ าน

8.การหมนุ ไมโครมเิ ตอร์ 1 รอบ จะไดร้ ะยะพติ ชเ์ ทา่ ไหร่
ก.1
ข.2
ค.3
ง.4

9.ไมโครมิเตอร์คา่ ความละเอียด 0.01มม.
ถ้าปลอกหมนุ วดั หมุนไปจาํ นวน 25 ชอ่ งแกนวัดจะเคลอื นทไี ด้เทา่ ไร

ก.0.25 mm.
ข.2.50 mm.
ค.25.00 mm.
ง.0.025 mm.

10.ชนิ ส่วนใดของไมโครมเิ ตอร์ทีเคลอื นทเี ปนแนวเสน้
ตรง
ก.Anvil
ข.Sleeve
ค.Spindle
ง.Thimble

ส่วนประกอบของไมโครมเิ ตอร์

1.แกนรับ หน้าทรี องรับการวดั ทีผิวสัมผัสของแกนรับจะชบุ ผิวแข็งเพือปองกนั การสึกหรอ
2.แกนวดั เลือนสมั ผสั วดั ขนาดของชินงานผวิ สมั ผัสจะชุบผวิ แขง็ เหมือนกบั แกนรับและขนาดของแกน
วดั เท่ากบั แกนรับ
3.ปลอกหมุนวัด หมนุ เลอื นใหแ้ กนวดั สมั ผัสชนิ งานในทศิ ทางตามเข็มนา กิ าสว่ นทีลายสําหรับมือจับ
4.เกลยี ว เปนส่วนเดยี วกับแกนวดั มรี ะยะพิตช์เท่ากบั 0.5 mm.
5.ปลอกหมุนกระทบเลอื น ปองกนั แกนวดั ในการเลือนสัมผสั ผิวงานวัดเพือใหไ้ ด้ค่าวดั ทถี กู ตอ้ ง

ส่วนประกอบของไมโครมเิ ตอร์

6. กลไกลอ็ คแกนวดั ลอ็ คหรอบีบแกนวดั ไม่ใหเ้ คลือนที และคลายเมอื ตอ้ งการให้แกนวดั เคลอื นที
7.ก้านสเกล ปลอกขดี สเกลแบง่ ตามแนวยาว
8.ขีดสเกล 0.01 mm. อย่บู นปลอกหมนุ วดั แตล่ ะชอ่ งสเกลมีค่าความละเอยี ด 0.01 mm.
9.โครง เปนตวั รองรับส่วนประกอบต่าง

หลกั การแบง่ สเกลคา่ ความละเอียด

1. ค่าบนสเกลหลักเปนไมโรมเิ ตอร์วดั นอกขนาด 0-25 มิลลิเมตร คา่ บนสเกลหลกั จะมคี า่
ตังแต่ 0-25 มิลลิเมตร 1 ช่องดา้ นบนสเกลหลักมีค่าเท่ากับ 1 มลิ ลเิ มตร ทกุ ๆ 5 ชอ่ งจะมี
ขีดยาวพร้อมตัวเลขกํากบั ไวส้ ว่ น 1 ชอ่ งดา้ นล่างบนสเกลหลกั จะอยูก่ ึงกลางของชอ่ งด้าน
บนมีคา่ เทา่ กับ 0.5 มลิ ลิเมตร (1 รอบของปลอกเลือน)

หลกั การแบง่ สเกลค่าความละเอยี ด

2.คา่ บนปลอกเลอื นบนปลอกเลือนจะแบ่งรอบขอบเอยี งออกเปน 50 ชอ่ ง และทุกๆ5ช่อง
จะมีเลขกาํ กบั ไว้ คือ,0,5 ถงึ 45 เมอื หมนุ ปลอกเลือนครบ 1 รอบจะทําให้แกนวดั ห่างจาก
จดุ เดมิ ไป 0.5 มลิ ลเิ มตร (ขดี 0 บนปลอกเลือนตรงกบั เสน้ อ้างองิ บนสเกลหลักพอดี) แต่
ถา้ หมุนปลอกเลือนไปเพยี ง 1 ชอ่ ง แกนวดั จะเคลือนทไี ปจากเตมิ เท่ากับ 0.01 มิลลเิ มตร
(1/100 มลิ ลิเมตร หรอ 1 ใน 100 ของมลิ ลเิ มตร)

การอา่ นคา่ วัดจากไมโครมเิ ตอร์

การอา่ นคา่ ไมโครมิเตอร์วดั นอกความละเอยี ด 0.01 มลิ ลิเมตร
การอา่ นค่าไมโครมิเตอร์ทไี ดจ้ ากการวดั ให้อ่านจาก 3 สว่ น ดังนี
1. อา่ นค่าจํานวนเตม็ ซึงอยดู่ ้านบนของสเกลหลักกอ่ น จากนันอา่ นค่าทศนิยมในด้านลา่ ง
ของสเกลหลัก
2. อ่านคา่ จากปลอกเลือน
3. นาํ ค่าจากสเกลหลกั และปลอกเลือนมารวมกัน

การอา่ นค่าวดั จากไมโครมิเตอร์

อ่านค่าบนสเกลหลัก
ขอบปลอกเลือนหมุนผา่ นขีดบนสเกลหลักไป1ชอ่ งดังนันอ่านค่าด้านบนสเกลหลักได้เท่ากับ1.00mm.
ขีดด้านล่างสเกลหลักยงั ไมพ่ น้ ขอบขอบปลอกเลือน ดังนันไมต่ ้องนําค่ามารวมกับค่าด้านบนสเกลหลัก

ดังนันค่าบนสเกลหลัก = 1.00 มลิ ลิเมตร
อ่านค่าบนปลอกเลือน
ดเู ส้นอ้างอิงบนสเกลหลักตรงกับขีดทีเท่าไรบนปลอกเลือนและค่าทีอ่านได้จะเปเลขจุทศนิยมขีดที49
บนปลอกเลือนตรงกับเส้นอ้างอิงบนสเกลหลัก

ดังนันค่าบนปลอกเลือน = (49 x 0.01)
= 0.49 มลิ ลิเมตร

นําค่าบนสเกลหลักและปลอกเลือนมารวมกัน
ค่าทีอ่านได้จากไมโครมเิ ตอร์ = ค่าบนสเกลหลัก + ค่าบนปลอกเลือน

= 1.00 + 0.49
= 1.49 มลิ ลิเมตร

ข้อควรระวงั การใช้ไมโครมิเตอร์

ไมโครมิเตอร์เปนเครองมอื วัดละเอียด ดังนันจงึ จาํ เปนทผี ู้ใชจ้ ะต้องใช้อย่างระมดั ระวัง เพือให้ค่าที
ได้คลาดเคลอื นน้อยทสี ุด ขอ้ ควรระวงั การใช้ไมโครมิเตอร์มดี ังนี
1.การวัดงานทีมีผิวขนานกันขณะวดั จะต้องให้แนวแกนของแกนรับและแกนวัดตังฉากกับผวิ งาน
2.การวัดงานกลมทรงกระบอก ผวิ งานกลมไม่สามารถบังคับผวิ สมั ผสั ของแกนรับและแกนวดั ให้ตงั
ฉากกบั ผิวงานได้ ดังนันจะต้องปรับแนวแกนของไมโครมเิ ตอร์ใหถ้ กู ตอ้ ง ในกรณีทชี นิ งานกลม
ขนาดใหญจ่ ะต้องปรับใหแ้ นวแกนวดั และแกนรับของไมโครมเิ ตอร์ผา่ นจดุ ศนู ย์กลางของชินงาน

การบํารงุ รกั ษาไมโครมเิ ตอร์

ไมโครมเิ ตอร์เปนเครองมือวดั ละเอยี ด ดังนนั จึงจาํ เปนทผี ใู้ ชจ้ ะตอ้ งใช้อย่างระมัดระวงั เพือให้คา่ ทีไดค้ ลาดเคลอื นน้อย
ทีสุด ข้อควรระวงั การใช้ไมโครมเิ ตอร์มดี งั นี
1.อยา่ นําไมโครมเิ ตอร์วดั งานทรี ้อนและขณะทีงานกําลงั หมุนอยู่
2.ควรเก็บและวางไมโครมิเตอร์ยากออกจากเครองมือชนดิ อนื
3.กอ่ นแกนวดั จะสัมผสั กับชินงาน ให้หมนุ ปลอกเลือนช้าๆ และเมอื สมั ผสั ใหใ้ ช้หวั หมนุ กระทบ
4.เมือเลกิ ใชไ้ มโครมเิ ตอร์ต้องเช็ดทาํ ความสะอาดและชโลมสว่ นทขี ัดมันด้วยวาสลิน หรอนาํ ไปแช่นํามนั ไว้
5.อย่าดึงไมโครมิเตอร์ออกจากชนิ งานมาอา่ นคา่ โดยไม่จําเปน เพราะจะทาํ ใหผ้ วิ หนงั สัมผัสของแกนรับและแกนวดั
สึกหรอ
6.เลอื กใชไ้ มโครมเิ ตอร์ใหม้ ีขนาดเหมาะสมกับงาน เชน่ ไมโครมเิ ตอร์ขนาด 50-75 มิลลิเมตรใชว้ ดั งาน 60 มลิ ลเิ มตร
ห้ามใชว้ ดั งานทมี ขี นาด 78 มิลลิเมตร
7.ควรตรวจสอบหน้าสัมผสั ของแกนรับและแกนวดั อยเู่ สมอ
8.หลังจากใช้ปมุ ลอ็ กยึดแกนวดั แลว้ อย่าลืมปลดปมุ เลอื กเมือจะใชง้ านครังตอ่ ไป

จงบอกส่วนประกอบของภาพและหน้าทมี าให้ถกู ต้อง

1....................................................................................
2....................................................................................
3....................................................................................
4.....................................................................................
5.....................................................................................

จากภาพจงอธิบายคําตอบทไี ด้มาให้อย่างถกู ต้อง
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................

แบบทดสอบกอ่ นเรยี น

คาํ ชีแจง้ : จงเลือกคาํ ตอบทีถกู ตอ้ งทีสดุ เพยี งข้อเดียว
1.ข้อใดหมายถึงไมโครมเิ ตอร์

ก.เครองมอื วดั ขนาดความสงู (Height) สําหรับงานโมเดลหรอร่างแบบ
ข.เปนเครองวัดความยาวอย่างละเอียด โดยการแบ่งสเกลตามแนวยาวคลา้ ยไมบ้ รรทัด
ค.นยิ มใช้ในการวัดความกวา้ งยาวหรอหนาของวตั ถุทีมีขนาดเลก็ และต้องการความละเอียด
ง.เปนอุปกรณท์ างเรขาคณิต อาจทําจาก พลาสติก ไม้ อะลมู เิ นยี ม หรอ เหลก็ ใชใ้ นการวัด
ความยาว

จากภาพจงตอบสว่ นประกอบของหมายเลขให้ถูกต้อง 2-3

2.จากภาพหมายเลข 1 คือ
ก.แกนรับ
ข.แกนวดั
ค.ปลอกหมุนวดั
ง.กลไกลอ็ คแกนวดั

3.จากภาพหมายเลข 2 คือ

ก.แกนรบั
ข.แกนวดั
ค.ปลอกหมุนวดั
ง.กลไกล็อคแกนวดั

4.จากภาพหมายเลข 3 คือ
ก.แกนรบั
ข.แกนวดั
ค.ปลอกหมุนวดั
ง.กลไกล็อคแกนวดั

5.จากภาพค่าใดถูกตอ้ ง
ก.1.00 mm.
ข.1.35 mm.
ค.1.49 mm.
ง.1.60 mm.

6.โครง (Frame) ในหมายเลข 9 มหี น้าทีทําอะไร

ก.เปนตัวรองรบั สว่ นประกอบต่าง
ข.เปนสว่ นเดยี วกับแกนวดั มรี ะยะพติ ชเ์ ท่ากับ 0.5 มม.
ค.อยูบ่ นปลอกหมุนวดั แต่ละชอ่ งสเกลมคี ่าความละเอียด 0.01 mm.
ง.ลอ็ คหรอื บบี แกนวดั ไมใ่ หเ้ คลอื นที และคลายเมอื ต้องการใหแ้ กนวดั เคลอื นที

7.ข้อใดเปนวธกี ารบาํ รุงรักษาไมโคมเิ ตอร์ไดถ้ กู ต้อง

ก.กอ่ นใชไ้ มโครมเิ ตอร์ควรใสถ่ งุ มือยาง
ข.เมอื ใช้ไมโครมิเตอร์เสร็จควรนําไปลง้ นํา
ค.นาํ แปรงลวดมาขดั ทําความสะอาดหลังใช้งาน
ง.ก่อนใชไ้ มโครมเิ ตอร์ควรนํานาํ มนั ทากอ่ นใชง้ าน

8.การหมนุ ไมโครมเิ ตอร์ 1 รอบ จะไดร้ ะยะพติ ชเ์ ทา่ ไหร่
ก.1
ข.2
ค.3
ง.4

9.ไมโครมิเตอร์คา่ ความละเอียด 0.01มม.
ถ้าปลอกหมนุ วดั หมุนไปจาํ นวน 25 ชอ่ งแกนวัดจะเคลอื นทไี ด้เทา่ ไร

ก.0.25 mm.
ข.2.50 mm.
ค.25.00 mm.
ง.0.025 mm.

10.ชนิ ส่วนใดของไมโครมเิ ตอร์ทีเคลอื นทเี ปนแนวเสน้
ตรง
ก.Anvil
ข.Sleeve
ค.Spindle
ง.Thimble