หลักสูตรการแปรรูปส้มแขก 30 ชม

หลักสตู รโครงการศนู ยฝ์ ึกอาชพี ชุมชน
รูปแบบกลุ่มสนใจ

วชิ าการแปรรูปผลติ ภัณฑ์จากส้มแขก

ศูนยก์ ารศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศยั
อำเภอเจาะไอร้อง

สำนักงานการศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศัยจังหวัด
นราธวิ าส

การอนุมตั ิหลักสตู รการศึกษาตอ่ เนอื่ ง
หลักสตู ร วิชาการแปรรูปผลิตภัณฑ์จากสมแขกส้มแขก
ศนู ย์การศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศยั อำเภอเจาะไอร้อง
เพื่อให้การจดั การศึกษาบรรลุเป้าประสงค์ตามทสี่ ถานศึกษากำหนด สถานศึกษาได้จดั ทำหลกั สตู รวิชาการแปรรูป
ผลิตภัณฑ์จากส้มแขก เป็นหลักสูตรสำหรับการจัดการศึกษาต่อเน่ืองศูนย์ฝึกอาชีพชุมชน หลักสูตรการพัฒนาอาชีพ เพ่ือ
การประกอบอาชีพให้เกิดการเรียนรู้และพัฒนาตามความสนใจและศักยภาพของแต่ละบุคคล เป็นการฝึกทักษะปฏิบัติ
การจัดการศึกษาด้านอาชีพ ซ่ึงคณะกรรมการสถานศึกษาได้พิจารณาหลักสูตวิชาการแปรรูปผลิตภัณฑ์จากส้มแขก ของ
ศูนยก์ ารศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศัยอำเภอเจาะไอร้อง เหน็ ชอบหลกั สูตร ดงั กล่าว

ลงชื่อ................... ..............................ผ้อู นมุ ัติ ลงชอ่ื .................................................ผู้เหน็ ชอบ
( นายคมกฤช สาหลงั ) ( นายมุลรียา หะยนี )ุ

ผู้อำนวยการ กศน.อำเภอเจาะไอร้อง ประธานคณะกรรมการสถานศึกษา
วันที่...25..เดือน...มิถุนายน......พ.ศ.25634 วนั ท่.ี ..25...เดือน....มิถุนายน.....พ.ศ.๒๕64

คำนำ

เอกสารหลักสตู รโครงการศูนย์ฝึกอาชีพชุมชนวิชาการแปรรูปผลิตภัณฑ์จากส้มแขก เป็นหลักสูตรสำหรับการจัด
การศึกษาต่อเน่ืองศูนย์ฝึกอาชีพชุมชน หลักสูตรการพัฒนาวิชาชีพแบบกลุ่มสนใจ ( ไม่เกิน 31 ชั่วโมง ) กศน.อำเภอ
เจาะไอร้อง ได้จัดทำข้ึนสำหรับสถานศึกษา เพ่ือนำไปใช้เป็นกรอบและทิศทางในการดำเนินกิจกรรมโครงการอาชีพ
เพอื่ ให้มคี ุณภาพดา้ นความรู้ และทกั ษะทจี่ ำเป็นสำหรับการดำรงชีวติ ในสังคมท่ีมกี ารเปลย่ี นแปลงและแสวงหาความร้เู พื่อ
พัฒนาตนเองอย่างต่อเนื่องตลอดชีวิต ทั้งนี้ เพ่ือเป็นการส่งเสริมให้ประชาชนได้มีความรู้ มีรายได้เสริม นำไปสู่การ
ประกอบอาชีพในอนาคตตอ่ ไป

ในการนี้ กศน.อำเภอ เจาะไอร้อง หวังเป็นอย่างยิ่งว่าหลักสูตรการพัฒนาวิชาชีพแบบกลุ่มสนใจ ( ไม่เกิน 31
ชั่วโมง ) และเอกสารประกอบหลกั สตู รที่จัดทำขึ้น จะเป็นประโยชน์สำหรับวทิ ยากรและผู้ท่ีเก่ียวข้องได้นำหลกั สูตรไปใช้
จดั การเรียนการสอนและดำเนนิ การวดั และประเมนิ ผลไดอ้ ย่างมปี ระสทิ ธิภาพ

กศน.อำเภอเจาะไอร้อง

สารบัญ หน้า

เร่ือง 1
1
- หลักสตู รวชิ าการแปรรูปผลติ ภัณฑจ์ ากสม้ แขก 1
- ความเปน็ มา 1
- หลกั การ 1
- เปา้ หมาย ๑
- วตั ถปุ ระสงค์ ๒
- ระยะเวลา ๒
- โครงสร้างหลักสูตร ๘
- การจัดกระบวนการเรยี นรู้ ๘
- ส่อื / แหล่งค้นคว้า / ใบความรู้ ๘
- การวัดประเมนิ ผล
- หลักฐานการผ่าน

หลกั สูตรการแปรรูปผลติ ภัณฑ์จากสม้ แขก

จำนวน 30 ชว่ั โมง
ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั อำเภอเจาะไอรอ้ ง

ความเป็นมาของหลักสตู ร

เนอ่ื งด้วยประชาชนในตำบลบูกิต โดยเฉพาะกลุ่มสตรี ซึง่ มีสมาชิกกล่มุ ทมี่ ีความสนใจและมคี วามรพู้ ื้นฐานที่พอมี
ความสามารถในการแปรรูปผลิตภัณฑ์จากส้มแขกนานาชนิด โดยส่วนใหญ่มาจากการฝึกฝนด้วยตนเอง แต่ยังไม่มีทักษะ
ฝีมือท่ีสามารถนำมาเป็นอาชีพสร้างรายได้ให้กับตนเองและครอบครัวได้ ประกอบกับแรงผลักดันจากสภาพสังคมละ
เศรษฐกิจ สตรีและเด็กจำนวนมากต้องเข้าสู่ตลาดแรงงานก่อนวัยอันสมควร โดยเฉพาะหญิงที่มีอายุ ๑๘ ปี เข้าสู่การ
ประกอบอาชพี

ในการนี้ ศนู ย์ กศน. อำเภอเจาะไอร้อง จึงได้เล็งเห็นความสำคญั ของการจัดทำศูนย์ฝึกอาชีพชุมชน วิชาการแปร
รูปผิตภัณฑ์จากสัมแขกให้เป็นขนมเพ่ือบริโภค หลักสตู รพัฒนาอาชีพ (ไมเ่ กนิ ๓๐ ช่วั โมง (รูปแบบกลุ่มสนใจ) ทง้ั น้ีเพื่อให้
การดำเนินงานพัฒนาอาชีพให้เหมาะสมกับสภาพชุมชนตำบลบูกิตและเพื่อให้กลุ่มเป้าหมายดังกล่าวได้มีทักษะความรู้
ความสามารถในการประกอบอาชีพได้อย่างมีประสิทธิภาพ เพ่ือมีรายได้เพียงพอต่อการยังชีพของตนเองและครอบครัว
ตอ่ ไป

หลักการของหลักสูตร
1. เปน็ หลกั สูตรท่เี น้นการบรู ณาการเนื้อหาสาระภาคทฤษฏีควบคูก่ บั การปฏิบัตจิ รงิ
2. มงุ่ เน้นการฝึกปฏิบตั ิเพื่อให้เกดิ ทักษะ สามารถนำไปประกอบอาชีพได้
3. เป็นหลกั สตู รท่ผี ้เู รียนสามารถนำผลการเรียนไปเทยี บโอนเขา้ สหู่ ลักสูตรการศึกษานอกระบบระดับการศกึ ษา

ขน้ั พนื้ ฐาน พุทธศกั ราช 2551 ในรายวิชาเลอื กของสาระการประกอบอาชีพ

จดุ ประสงค์
เพื่อให้ผู้เรียนมีความรู้ ความเขา้ ใจเกยี่ วกบั การแปรรรู ปู ส้มแขก
เพ่ือให้ผู้เรียนมีทักษะในการปฏิบัติการแปรูปส้มแขกและพัฒนาเปน็ อาชพี เสรมิ ของครอบครวั
เพื่อให้ผเู้ รยี นเหน็ คุณคา่ มเี จตคตทิ ่ดี ตี ่อการประกอบอาชพี

กล่มุ เปา้ หมาย
ประชาชนผ้ทู ่ีมีอาชีพและต้องการพฒั นาอาชพี จำนวน 13 คน

ระยะเวลา
จำนวน 3๐ ชว่ั โมง
ภาคทฤษฎี 15 ช่วั โมง
ภาคปฏบิ ตั ิ 15 ชวั่ โมง

โครงสร้างหลกั สตู ร

ที่ เรือ่ ง จุดประสงค์การเรียนรู้ เน้ือหา การจดั กระบวนการเรียนรู้ จำนวนช่ัวโมง
ทฤษฎี ปฏบิ ตั ิ

๑ ๑.การเลอื ก 1.ให้ผเู้ รียนสามารถ 1. การเลือกซ้ือ/ ขั้นนำเขา้ สบู่ ทเรยี น 6 -

ซื้อ/เตรียม เลอื กซ้ือวสั ดุอปุ กรณ์ใน เตรียมวัสดอุ ปุ กรณ์ - ผู้เรียนและวิทยากร ร่วมกนั

วัสดุอปุ กรณ์ การแปรปู ส้มแขกได้ ท่ีใช้ในการแปรปู ส้ม อภิปรายและแลกเปลยี่ นเรยี นรู้

2.ทศิ อย่างมีคุณภาพ แขก ข้นั สอน

ทางการ 2.ใหผ้ ้เู รียนสามารถ 2. ทิศทางการ 1.วิทยากรใหผ้ เู้ รียนศึกษา ใบ

ประกอบ บอกทิศทางในการ ประกอบอาชีพการ ความร/ู้ ใบงาน

อาชพี การ ประกอบอาชีพการแป แปรูปสม้ แขก 2. วิทยากรบรรยายให้ความรู้การ

แปรรปู ส้ม รูปส้มแขกได้ เลอื กซ้ือ/เตรยี มวสั ดุอุปกรณ์ที่ใช้

แขก ในการแปรปู สม้ แขก

3. วทิ ยากรบรรยายใหค้ วามรู้ทิศ

ทางการประกอบอาชพี การแปรปู

สม้ แขก

ขน้ั สรุป

- วิทยากรและผเู้ รยี นร่วมกนั สรปุ

๒ การทำน้ำสม้ 1.ใหผ้ ู้เรียนสามารถ การทำนำ้ สม้ แขก ขน้ั นำเขา้ สู่บทเรยี น 1 2
2
แขก บอกสว่ นผสมการแป - การเตรียมวัสดุ ๑.ผเู้ รยี นและวทิ ยากร รว่ มกัน

รูปสม้ แขกได้ อุปกรณ์และ อภปิ รายแลกเปล่ียนเรยี นรู/้

2.ใหผ้ ูเ้ รียนสามารถ วัตถดุ ิบในการทำ ประสบการณ์

บอกขนั้ ตอนการแปรูป น้ำส้มแขก ข้นั สอน

สม้ แขกได้ - สว่ นผสมการทำ - วิทยากรบรรยายเรอื่ งสว่ นผสม

3.ใหผ้ เู้ รยี นสามารถ นำ้ ส้มแขก ของการการทำนำ้ สม้ แขก

แปรรูปส้มแขกได้ - ขัน้ ตอนการทำ

น้ำส้มแขก - ขั้นตอนการทำและเทคนิคการ

ทำนำ้ สม้ แขก

- วิทยากรแบ่งกลุม่ ผูเ้ รียนใหฝ้ ึก

ปฏิบัติการทำน้ำส้มแขก

ขน้ั สรุป

- วทิ ยากรและผู้เรยี นร่วมกนั สรุป

๓ ส้มแขกแช่ 1. เพื่อใหผ้ ู้เรียน การทำสม้ แขกแช่ ขน้ั นำเขา้ สูบ่ ทเรียน 1

อิ่ม สามารถบอกสว่ นผสม อิ่ม 1.ผู้เรยี นและวทิ ยากร ร่วมกัน

การทำส้มแขกแชอ่ ม่ิ ได้ - การเตรยี มวัสดุ อภิปรายแลกเปล่ยี นเรยี นรู/้

2.ให้ผูเ้ รยี นสามารถ อุปกรณ์และ ประสบการณ์

บอกข้นั ตอนการทำส้ม วตั ถดุ ิบในการทำ ขั้นสอน

แขกแช่อิ่มได้ สม้ แขกแช่อม่ิ - วิทยากรอธบิ าย ส่วนผสมของ

3.ให้ผู้เรียนสามารถทำ - ส่วนผสมการทำ การทำสม้ แขกแชอ่ ิม่ และให้

สม้ แขกแชอ่ มิ่ ได้ สม้ แขกแช่อิม่ ผูเ้ รียนให้ฝกึ ปฏิบตั ิ

- ขนั้ ตอนการทำส้ม - ขั้นตอนการทำสม้ แขกแช่อิ่ม

แขกแช่อม่ิ และเทคนิคการทำส้มแขกแช่อิ่ม

- วิทยากรแบง่ กลมุ่ ผู้เรียนให้ฝึก

ปฏิบัติการทำสม้ แขกแชอ่ มิ่ ตาม

ขั้นตอน

ขั้นสรุป

- วิทยากรและผเู้ รยี นรว่ มกันสรปุ

๔ การทำ ๑.ให้ผูเ้ รียนสามารถ การทำน้ำพริกสม้ ขั้นนำเขา้ สบู่ ทเรียน 1 2

น้ำพรกิ ส้ม บอกส่วนผสมการทำ แขก ๑.ผเู้ รียนและวทิ ยากร รว่ มกนั 2
4
แขก น้ำพริกส้มแขกได้ - การเตรยี มวัสดุ อภิปรายแลกเปล่ยี นเรยี นรู้/ 3

2.ใหผ้ ู้เรยี นสามารถ อุปกรณ์และ ประสบการณ์

บอกข้นั ตอนการทำ วัตถุดบิ การทำ ขน้ั สอน

น้ำพรกิ สม้ แขกได้ น้ำพริกสม้ แขก- - วิทยากรบรรยายเรอ่ื งสว่ นผสม

3.ให้ผเู้ รียนสามารถทำ สว่ นผสมการการ ของการการทำน้ำพรกิ ส้มแขก

สม้ แขกได้ ทำนำ้ พริกสม้ แขก - ขน้ั ตอนการทำและเทคนิคการ

- ข้ันตอนการทำ การทำนำ้ พรกิ ส้มแขก

นำ้ พรกิ ส้มแขก - วทิ ยากรแบ่งกลุม่ ผเู้ รียนให้ฝึก

ปฏบิ ตั ิการแปรูปส้มแขกช้ัน

ขน้ั สรุป

- วิทยากรและผู้เรียนร่วมกนั สรุป

๕ การทำแยม 1.ใหผ้ เู้ รยี นสามารถ การทำแยมส้มแขก ขั้นนำเข้าสบู่ ทเรยี น 1

ส้มแขก บอกส่วนผสมการการ - การเตรยี มวัสดุ ๑.ผู้เรยี นและวิทยากร รว่ มกนั

ทำแยมสม้ แขก อุปกรณ์และ อภปิ รายแลกเปลยี่ นเรียนร/ู้

2.ให้ผเู้ รียนสามารถ วัตถุดบิ ในการการ ประสบการณ์

บอกขั้นตอนการการ ทำแยมสม้ แขก ขั้นสอน

ทำแยมสม้ แขก - ส่วนผสมการการ - วทิ ยากรบรรยายเรือ่ งสว่ นผสม

3.ใหผ้ ู้เรียนสามารถ ทำแยมส้มแขก ของการทำแยมสม้ แขก

การทำแยมสม้ แขกได้ - ขัน้ ตอนการการ - ข้นั ตอนการทำและเทคนิคการ

ทำแยมสม้ แขก การทำแยมสม้ แขก

6 การ 1.ใหผ้ ู้เรยี นสามารถ การออกแบบ ขน้ั นำเข้าสู่บทเรยี น 3

ออกแบบ ออกแบบผลิตภัณฑ์ท่ี - วธิ ีการออกแบบ ๑.ผเู้ รียนและวทิ ยากร รว่ มกัน

ผลติ ภัณฑ์ แปรรูปใหส้ วยงาม จากวตั ถดุ ิบในการ อภปิ รายแลกเปล่ยี นเรยี นรู้/

แปรรูป ประสบการณ์

ขั้นสอน

- วทิ ยากรบรรยายเรื่องเทคนิค

การออกแบบผลิตภัณฑ์

7 การบรรจุ 1.ใหผ้ ู้เรียนสามารถ การบรรจภุ ัณฑ์ ขั้นนำเขา้ สู่บทเรยี น 2

ภณั ฑ์ บอกความหมายของ ขนม - ผ้เู รียนและวิทยากร ร่วมกัน

การบรรจภุ ณั ฑ์ได้ - ความหมายของ อภิปรายแลกเปลีย่ นเรยี นรู/้

2.ให้ผู้เรยี นสามารถ การบรรจุภัณฑ์ ประสบการณ์

บอกวสั ดุท่ีใชบ้ รรจุ - วสั ดทุ ใี่ ช้ในการ ขั้นสอน

ภณั ฑไ์ ด้ บรรจภุ ณั ฑ์ - วิทยากรบรรยายและสาธติ
3.ให้ผเู้ รยี นสามารถ - การบรรจภุ ณั ฑ์ เกีย่ วกบั การบรรจภุ ณั ฑอ์ าหาร-
บรรจขุ นมได้ ขนม ขนม
- ผ้เู รยี นฝกึ ปฏิบตั กิ ารบรรจุภณั ฑ์
รวม ขั้นสรุป 15
- วิทยากรประเมินผลงานที่
ผูเ้ รยี นฝึกปฏบิ ัติ

15

ส่อื การเรยี นรู้

สอื่ ส่ิงพิมพ์ ได้แก่ หนังสือ เอกสาร

ส่อื อเิ ลคทรอนิกส์

สอื่ แหล่งเรยี นรู้

วิทยากร/แหลง่ เรียนรูใ้ นชมุ ชน

การวัดผลประเมินผล

ประเมินความรู้ ร้อยละ 20

ประเมินพฤติกรรม รอ้ ยละ 10

ประเมนิ ทักษะการปฏิบตั ิ รอ้ ยละ 40

ประเมนิ ผลงานในเชงิ ประจักษ์ รอ้ ยละ 30

เงื่อนไขการจบหลักสตู ร

มเี วลาเรียนและฝึกปฏิบตั ิตามหลกั สตู รไมน่ ้อยกวา่ ร้อยละ 80

มผี ลการประเมินผ่านตลอดหลกั สูตรไม่น้อยกวา่ รอ้ ยละ 60

เอกสารหลกั ฐานทีจ่ ะได้รบั หลงั จากจบหลักสูตร

หลกั ฐานการประเมนิ ผลระหว่างเรียน

ทะเบยี นคมุ วุฒิบัตร

วุฒิบตั รทอ่ี นมุ ตั โิ ดยหวั หน้าสถานศึกษา

คณะทำงาน

ที่ปรึกษา

นายคมกฤช สาหลัง ผู้อำนวยการ กศน.อำเภอเจาะไอร้อง

นายสมุ านัส อับดุลฮากมิ ประธานคณะกรรมการสถานศกึ ษา

นางสาวซาณยี า ยะโก๊ะ ครผู ้ชู ว่ ย

นางสาวรอฮานา จารู ครผู ู้ชว่ ย

นายแวดาโอะ สามะ ครผู ้ชู ว่ ย

นายซอบือรี แซะเซ็ง ครผู ู้ชว่ ย

นายอนสั แวสอเฮาะ ครผู ชู้ ว่ ย

นายมะซายูตี ลาเต๊ะบือรงิ ครอู าสาฯ

นางสาวมาดฮี ะ๊ เจะ๊ เมาะ ครู กศน. ตำบลมะรือโบออก

ผ้จู ดั ทำหลกั สูตร ครผู ู้ชว่ ย
นางสาวซาณียา ยะโก๊ะ ครูอาสาฯ
นายมะซายตู ี ลาเตะ๊ บือริง ครู กศน. ตำบลมะรอื โบออก
นางสาวมาดีฮะ๊ เจะ๊ เมาะ