รายงานประจำปี 2562

คาํ นาํ

ศูนยว จิ ยั ยางหนองคาย สถาบันวิจัยยางการยางแหงประเทศไทย มีหนาที่หลักในการวิจัยและพัฒนา
ยางพาราในภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนบน โดยมีพ้ืนท่ีรับผิดชอบใน 10 จังหวัด ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
ตอนบน ไดแ ก กาฬสินธุ ขอนแกน สกลนคร หนองบัวลําภู นครพนม มุกดาหาร เลย อุดรธานี หนองคาย และ
บึงกาฬ รวมถึง การถายทอดเทคโนโลยี และการใหบริการวิชาการแกเกษตรกร เจาหนาที่ในหนวยงานของ
ภาครฐั และภาคเอกชนท่เี กี่ยวของ

เอกสารเลมนเ้ี ปนรายงานผลการดําเนนิ งานประจําปงบประมาณ 2562 ของศนู ยว จิ ยั ยางหนองคาย โดย
เนื้อหามีสาระสําคัญประกอบดวย ขอมูลท่ัวไปของศูนยวิจัยยางหนองคาย ผลงานวิจัยและพัฒนายางพารา
โครงการอนั เน่ืองมาจากพระราชดาํ ริฯ โครงการอ่ืนๆ และงานบริการวิชาการ การถายทอดเทคโนโลยี เพ่ือให
ผูสนใจและหนว ยงานทเี่ กย่ี วของสามารถนําไปใชประโยชนต อไปได

นายเกษตร แนบสนิท
ผูอํานวยการศูนยวิจยั ยางหนองคาย

ตลุ าคม 2563

สารบญั

บทนํา หนา

ลกั ษณะทวั่ ไป ของศนู ยวจิ ัยยางหนองคาย 1

โครงสรางอตั รากาํ ลังและงบประมาณ 2

โครงสรางการบรหิ าร และอตั รากาํ ลังศูนยว จิ ัยยางหนองคาย 4

บทบาท-หนาท่ี 4
งบประมาณสําหรับการดําเนนิ งานประจําป 2562 5
8
ผลการดาํ เนนิ งาน ปงบประมาณ 2562
10
มาตรา 49(1) กองทนุ เพื่อการบรหิ าร
มาตรา 49(3) กองทนุ เพ่ือสนับสนุนเกษตรกร สถาบนั เกษตรกรและผปู ระกอบกจิ การยาง 10
10
มาตรา 49(4) กองทนุ เพอ่ื การศึกษาวจิ ยั ยางพารา 12
กิจกรรมที่ 1 การผลิตและคุณภาพทเี่ ปนวตั ถุดิบยาง 12
กิจกรรมที่ 3 การพฒั นาดานอุตสาหกรรมแปรรูปยางแผนดบิ และผลติ ภัณฑย าง 36

กจิ กรรมที่ 4 การแสวงหาและรวมงานวิจัยและพฒั นาจากองคก รทงั้ ในและ 39
ระหวางประเทศ
42
ผลการดาํ เนนิ งานโครงการอืน่ ๆ ปง บประมาณ 2562
42
สนับสนุนโครงการอนั เนอื่ งมาจากพระราชดําริ 45
47
การใหบ รกิ ารวิชาการยางพาราแกเ กษตรกรและผสู นใจ
ผลผลิตและผลการดําเนนิ การในการแปรรปู ยางแผน ดบิ ศูนยวจิ ยั ยางหนองคาย
ปง บประมาณ 2562

1

บทนาํ

ศูนยวิจัยยางหนองคาย มีหนาที่รับผิดชอบในการคนควาวิจัย และพัฒนายางพาราในภาค
ตะวนั ออกเฉียงเหนือตอนบน 10 จงั หวัด ซง่ึ จดั เปนพนื้ ทีป่ ลกู ยางใหม ไดแ ก จงั หวดั กาฬสนิ ธุ ขอนแกน สกลนคร
หนองบัวลําภู นครพนม มุกดาหาร เลย อุดรธานี หนองคาย และ บึงกาฬและนอกจากน้ันยังเปนศูนยบริการ
ขอ มูลวิชาการ และถายทอดเทคโนโลยี ใหแกเกษตรกรและเจาหนาที่ของหนวยงานตางๆในพื้นที่รับผิดชอบ
รวมถึงปฏิบัตงิ านตามนโยบาย หรือ ตามทไ่ี ดรบั มอบหมาย

ประวัติศูนยวิจัยยางหนองคาย เริ่มเปดเปนทางการตั้งแตวันที่ 1 พฤษภาคม พ.ศ. 2531 โดยใชช่ือ
หนวยงานวา สถานีทดลองยางหนองคาย โดยเปนสถานีทดลองยางในเครือขายของศูนยวิจัยยางฉะเชิงเทรา
สังกัดสถาบันวิจยั ยาง กรมวิชาการเกษตร ตอมาไดรบั การยกระดบั ข้ึนเปนศูนยว ิจัยยางหนองคาย โดยมพี ิธเี ปด
อยางเปน ทางการในวนั ที่ 17 มกราคม พ.ศ. 2539 ตอมาในป พ.ศ. 2546-2551 มีการปรับโครงสรางใหมของ
กรมวชิ าการเกษตร ศูนยว ิจยั ยางหนองคาย จึงไดถ ูกปรบั ใหอ ยใู นสงั กัดของสาํ นักวิจยั และพัฒนาการเกษตรเขตท่ี
3 จังหวัดขอนแกน และ ในป พ.ศ. 2552 ไดมีการปรับสูสังกัดเดิมคือ สถาบันวิจัยยาง จากนั้นเกิดการรวม 3
หนวยงาน ไดแก สํานักงานกองทุนสงเคราะหการทําสวนยาง องคการสวนยางและสถาบันวิจัยยาง โดย
พระราชบญั ญตั ิการยางแหงประเทศไทย พ.ศ. 2558 ไดประกาศลงในราชกิจจานุเบกษา ณ วันที่ 14 กรกฎาคม
2558 มีผลบังคบั ใชใ นวันท่ี 15 กรกฎาคม 2558 ใหศนู ยว ิจัยยางหนองคาย สถาบนั วิจัยยาง กรมวิชาการเกษตร
เปน ศนู ยวจิ ัยยางหนองคาย สถาบนั วิจัยยาง การยางแหงประเทศไทย จนถงึ ปจจุบัน

ทีต่ ้ัง

ศนู ยว ิจยั ยางหนองคาย ตง้ั อยกู โิ ลเมตรที่ 63 ทางหลวงแผนดินหมายเลข 212 ถนนหนองคาย-บึงกาฬ
เลขที่ 209 หมทู ่ี 8 ตําบลพระบาทนาสงิ ห อําเภอรัตนวาป จงั หวดั หนองคาย โดยมีทีอ่ ยสู าํ หรบั ติดตอ คอื

: ศูนยวจิ ยั ยางหนองคาย ตปู ณ. 4 อาํ เภอโพนพสิ ัย จงั หวดั หนองคาย 43120
:โทรศพั ท 042-490-924 โทรสาร: 042 -490-925E-mail : [email protected]
: Facebook :ศนู ยวิจัยยางหนองคาย

2

ลักษณะท่วั ไป

ศูนยวิจัยยางหนองคาย มีพ้ืนที่รวมทั้งสิ้น 1,290 ไร 1 งาน 57 ตารางวา โดยแบงเปน พื้นท่ีใช
ประโยชน ไดแ ก พืน้ ทีแ่ ปลงทดลอง จาํ นวน 663 ไร คดิ เปน รอ ยละ 51.39 ของพืน้ ที่ทงั้ หมด ทีเ่ หลอื เปน แปลงฝก
กรีด แปลงก่ิงตา แปลงกลายาง และอาคาร ส่ิงกอสรางตาง ๆ สนามหญา แหลงน้ํา รวมจํานวน 276 ไร
นอกจากน้ี ยงั มสี ว นของพ้ืนทโ่ี ครงการอนรุ กั ษพ ันธกุ รรมพชื อันเน่อื งมาจาก พระราชดําริ จํานวน 155 ไร และ
เปนพน้ื ทท่ี ใ่ี ชประโยชนไ มได รวม 196 ไร 1 งาน 57 ตารางวา

สภาพภมู ิประเทศ

ศูนยวิจัยยางหนองคาย ต้ังอยบู นเสน รุงท่ี 18 องศา 09 ลิปดาเหนอื และเสน แวงที่ 109 องศา 06 ลปิ ดา
ตะวันออก สูงจากระดับน้ําทะเลปานกลาง 179 เมตร ลักษณะพ้ืนที่สวนใหญเปนแบบลูกคล่ืนลอนลาด
(Undulating) มคี วามลาดชนั 0-8 % พชื พรรณธรรมชาตเิ ดมิ เปน ปาเต็งรังแซมดวยไผ ท่ีดินเดิมใชประโยชนใน
การปลูกขาวและมันสาํ ปะหลัง

ลักษณะดินเกิดจากวัตถุตนกําเนิดพวกตะกอนนํ้าเกา(Old Riverrine Alluvium) ธรณีพ้ืนฐานเปน
ลานตะพกั (Terrace) พบชดุ ดินโพนพสิ ัยเปน สว นใหญป ระมาณ 87 % ของพน้ื ที่ ซงึ่ ดนิ ชุดโพนพิสัยเปน ชดุ ดินที่
มีลกั ษณะดินตืน้ ดนิ ชัน้ ลา งมีความลึกไมเกิน 1.25 เมตร เปนช้ันกรวดลูกรังและชั้นของเหล็กที่จับตัวยังไมแข็ง
(Plinthite)

สภาพภูมิอากาศ

ลักษณะภูมิอากาศ ข้ึนอยูกับอิทธิพลของมรสุมที่พัดประจําฤดูกาลซึ่งมี 2ชนิดคือ มรสุม
ตะวนั ออกเฉยี งเหนือ ซง่ึ พัดพามวลอากาศเยน็ และแหงจากประเทศจีนเขาปกคลุมประเทศไทยตั้งแตประมาณ
กลางเดือนตลุ าคมถงึ ประมาณเดือนกุมภาพันธ ซงึ่ อยูใ นชวงฤดูหนาวของประเทศไทย จึงทําใหจังหวัดหนองคาย
มอี ากาศหนาวเย็นและแหงท่ัวไป และมรสุมตะวันตกเฉียงใตที่พัดพามวลอากาศช้ืนจากทะเล และมหาสมุทร
เขา ปกคลมุ ประเทศไทยในชวงฤดฝู น ประมาณกลางเดอื นพฤษภาคมถงึ ประมาณกลางเดือนตุลาคมทาํ ใหมีฝนตก
ชุกทว่ั ไป

สภาพภูมิอากาศในรอบ 10 ป (พ.ศ. 2553 -2562)
- ปรมิ าณนํา้ ฝนเฉลยี่ เทากบั 2,017.30มิลลิเมตร จาํ นวนวันฝนตกเฉลี่ย 97วนั
- อุณหภูมเิ ฉลี่ย 25.71°C โดยมีอุณหภูมสิ งู สุดเฉลย่ี 33.36°C และตํ่าสุดเฉลีย่ 16.13°C
- ความชน้ื สัมพทั ธเ ฉล่ีย 72.59 %

สภาพภูมิอากาศในป พ.ศ. 2562 (มกราคม – ธนั วาคม) (ตารางที่ 1)
- ปรมิ าณน้ําฝนรวมเทา กับ 1,424.9 มิลลิเมตร จาํ นวนวนั ฝนตกรวม 73 วนั
- อุณหภูมิเฉล่ยี 27.02°Cโดยมีอณุ หภมู สิ ูงสุดเฉล่ีย35.42°C และตํา่ สดุ เฉล่ยี 19.25°C
- ความชน้ื สมั พทั ธเ ฉลี่ย 75.81 %

3

ตารางที่ 1ขอมูลอุตนุ ิยมวทิ ยาเฉล่ยี รายเดอื นป พ.ศ. 2562 ของศนู ยว ิจยั ยางหนองคาย

เดือน อุณหภมู ิ (°C) RH ปรมิ าณนํ้าฝน วนั ฝนตก

สูงสุด ตํา่ สดุ เฉลี่ย (%) รวม (มม.) (วนั )

มกราคม 30 14 23 65.9 0.0 0

กุมภาพันธ 34 17 25.1 65.1 55.3 2

มนี าคม 35 19 27.1 66.5 9.6 2

เมษายน 38 21 30.2 62.3 54.2 3

พฤษภาคม 37 22 27.7 78.6 221.3 14

มิถุนายน 35 23 28.2 81.3 351.9 11

กรกฎาคม 34 23 27.4 80.5 149.5 13

สงิ หาคม 34 23 26.5 88.5 490.4 18

กนั ยายน 39 20 29.5 87.6 87.5 6

ตุลาคม 39 22 29.9 86.0 0.6 2

พฤศจิกายน 39 17 27.5 85.4 4.6 2

ธันวาคม 31 10 22.1 62 0.0 0
รวม 425 231 324.2 909.7 1,424.9 73

เฉลยี่ 35.42 19.25 27.02 75.81

4

โครงสรา งอัตรากาํ ลังและงบประมาณ

โครงสรางการบริหารและ อตั รากาํ ลังศนู ยว ิจยั ยางหนองคาย

ในปงบประมาณ 2562แบงตามบทบาท-หนาที่ ออกเปน 2 แผนก 2 กลุม ไดแก แผนกบริหารท่ัวไป
แผนกจดั การสวน กลมุ วิจยั และพัฒนาและกลมุ บรกิ ารวิชาการ โดยมหี นา ที่ความรับผดิ ชอบ ดงั น้ี

นายเกษตร แนบสนิท
ผอู าํ นวยการศูนยว จิ ัยยางหนองคาย

แผนกบรหิ ารทวั่ ไป แผนกจดั การสวน กลุมวิจยั และพฒั นา กลมุ บรกิ ารวชิ าการ

นางอรทยั บินตะคุ นายพงษศ ักด์ิ สรุ ินทร นางสาวรัชนี รตั นวงศ นางศจีรตั น แรมลี
เจา หนา ที่บริหารงานทว่ั ไป 7 นกั วิชาการเกษตร 3 นกั วชิ าการเกษตร 7(ว) นักวิชาการเกษตร 7(ว)

นายชยพล สัตยธรรม นายสพุ จน ฉัตรศรี นายอรรณพ สูตรสุคนธ นางสาววลยั พร อ่ิมสุวรรณโณ
ชา งเทคนิค 6 พนักงานชา ง นกั วชิ าการเกษตร 3 นกั วิชาการเกษตร 3

นางปทมุ รตั น ฉตั รแกว นายสมศกั ดิ์ สพั โส
พนกั งานพสั ดุ นักวชิ าการเกษตร 3

นายศภุ ชยั แสนสขู นายณัฐวฒุ ิ สารกลุ
พนกั งานควบคมุ ยานพาหนะ นักวิชาการเกษตร 3

นางสาววรรณภา นอยตาแสง
นักวชิ าการเกษตร 3

นายสวรรค ทาใบยา
พนักงานประจาํ หองทดลอง

5

บทบาท-หนาที่

1. แผนกบรหิ ารท่ัวไป

แผนกบรหิ ารทัว่ ไป มีหนา ทรี่ บั ผิดชอบงานในดานการบรหิ าร การจดั การ ประสานงานแผนงาน
วชิ าการ งานการจดั การระบบการเงินพสั ดุอัตรากาํ ลงั งานซอ มบาํ รุง งานยานพาหนะ งานรักษาความปลอดภัย
ประชาสมั พนั ธ และประสานงานกับหนวยงานภายนอก

2. แผนกจดั การสวน

มีหนา ทีร่ บั ผิดชอบ งานจดั การสวนยางพารา งานอาคารสถานที่ ประสานงานเพ่ือสนับสนนุ การ
ปฏบิ ตั งิ านวจิ ยั และงานอื่นๆ ภายในศนู ยวิจยั ยางหนองคาย

3. กลมุ วิจัยและพัฒนา

มหี นาที่ศึกษา คน ควาวจิ ยั และพฒั นาดา นการผลิตยางพาราในทุกสาขา ไดแก การปรับปรุง
พันธยุ าง การเขตกรรม การอารักขาพืช การกรีดยางและการแปรรูปยาง เพื่อใหไดเทคโนโลยีการผลิตยางท่ีมี
ประสทิ ธิภาพ และเหมาะสมกับสภาพเศรษฐกิจและสังคมทอ งถิ่น

4. กลุมบริการวิชาการ

มีหนาที่ในการใหบริการวิชาการ การถายทอดเทคโนโลยีดานยางพาราแกเกษตรกร
ผูประกอบการ และหนว ยงานตา ง ๆ

อัตรากําลัง
อัตรากาํ ลงั ของศูนยวิจัยยางหนองคาย ปงบประมาณ 2562 ประกอบดวย

1. พนกั งาน 11 อัตรา

1.1 นายเกษตร แนบสนิท ผูอาํ นวยการศูนยวจิ ัยยางหนองคาย
1.2 นางอรทัย บนิ ตะคุ เจาหนา ท่ีบริหารงานทั่วไป7
1.3 นางสาวรชั นี รัตนวงศ นักวชิ าการเกษตร 7(ว)
นักวชิ าการเกษตร7(ว)
1.4 นางศจีรตั น แรมลี ชางเทคนิค 6
1.5 นายชยพล สตั ยธรรม นักวิชาการเกษตร 3
1.6นางสาววรรณภา นอยตาแสง นักวชิ าการเกษตร 3
นกั วชิ าการเกษตร 3
1.7นายณฐั วฒุ ิ สารกุล นักวชิ าการเกษตร 3
1.8นางสาววลัยพร อ่มิ สุวรรณโณ นักวิชาการเกษตร 3
1.9นายอรรณพ สตู รสุคนธ นักวชิ าการเกษตร 3

1.10นายสมศกั ดิ์ สัพโส พนกั งานพสั ดุ
1.11นายพงษศกั ดิ์ สุรินทร พนักงานชา ง
2. ลูกจางประจาํ 4 อัตรา พนกั งานประจําหอ งทดลอง

2.1 นางปทมุ รัตน ฉัตรแกว
2.2นายสพุ จน ฉตั รศรี
2.3 นายสวรรค ทาใบยา

6

2.4 นายศภุ ชยั แสนสุข พนักงานควบคุมยานพาหนะ

3. ลูกจา งตามสัญญาจา ง24 อตั รา

4. ลูกจาง(จา งเหมาบริการ)64 อตั รา
4.1 จางเหมาบรกิ าร 49(1) 10อตั รา
4.2 จา งเหมาบรกิ าร 49(4) 54อตั รา

ตารางท่ี 2การแตง ตง้ั -โยกยา ยพนกั งานศูนยว จิ ัยยางหนองคาย ป 2562

ลาํ ดับ ช่อื -สกลุ ตําแหนง เดมิ ตําแหนง ใหม คําส่ัง
1 นางสาววรรณภา นอ ยตาแสง /หนว ยงานทสี่ ังกัด /หนวยงานทส่ี ังกดั
คําสงั่ กยท. ที่
กยท. สถาบันวจิ ยั ยาง กยท. สถาบันวิจัยยาง 320/2561เรอ่ื งบรรจุ
ศูนยวจิ ัยยางหนองคาย ศนู ยวจิ ัยยางหนองคาย และแตง ตัง้ พนกั งาน
นกั วิชาการเกษตร3 นกั วชิ าการเกษตร3 สง่ั ณ วันที่ 26
ธันวาคม 2561

2 นายณฐั วฒุ ิ สารกุล กยท. สถาบันวจิ ยั ยาง กยท. สถาบันวจิ ัยยาง คาํ สง่ั กยท. ที่
ศูนยว ิจัยยางหนองคาย ศนู ยว จิ ยั ยางหนองคาย 320/2561 เรอ่ื งบรรจุ

นกั วิชาการเกษตร3 นักวิชาการเกษตร3 และแตง ตง้ั พนักงาน

สั่ง ณ วนั ท่ี 26
ธนั วาคม 2561

3 นางสาววลยั พร อมิ่ สุวรรณโณ กยท. สถาบนั วิจัยยาง กยท. สถาบันวิจัยยาง คาํ สง่ั กยท. ที่
ศนู ยว จิ ยั ยางหนองคาย ศูนยวจิ ยั ยางหนองคาย 87/2562เรื่องบรรจุ

นักวิชาการเกษตร3 นกั วิชาการเกษตร3 และแตง ตั้งพนกั งาน
สงั่ ณ วันท่ี 22 มีนาคม

2562

7

4 นายอรรณพ สูตรสุคนธุ กยท. สถาบนั วิจยั ยาง กยท. สถาบนั วิจยั ยาง คาํ สงั่ กยท. ที่
5 นายสมศกั ด์ิ สพั โส 87/2562 เรอ่ื งบรรจุ
6 นายพงษศ ักดิ์ สรุ ินทร ศูนยว ิจัยยางหนองคาย ศูนยวจิ ัยยางหนองคาย และแตง ตง้ั พนกั งาน
นักวชิ าการเกษตร3 นกั วิชาการเกษตร3 ส่ัง ณ วันท่ี 22 มนี าคม
2562

กยท. สถาบันวิจัยยาง กยท. สถาบันวิจยั ยาง คาํ สง่ั กยท. ท่ี
ศนู ยวจิ ยั ยางหนองคาย ศนู ยวิจยั ยางหนองคาย 87/2562 เร่อื งบรรจุ

นกั วชิ าการเกษตร3 นักวิชาการเกษตร3 และแตง ตั้งพนักงาน

สง่ั ณ วนั ที่ 22 มนี าคม
2562

กยท. สถาบันวิจัยยาง กยท. สถาบันวิจัยยาง คําสงั่ กยท. ท่ี
ศูนยว จิ ยั ยางหนองคาย ศูนยวจิ ยั ยางหนองคาย 246/2561 เร่ืองบรรจุ

นกั วชิ าการเกษตร นกั วชิ าการเกษตร3 และแตง ต้งั ลูกจา งเปน
พนกั งานทดลอง

ปฏิบตั ิงาน สง่ั ณ วันท่ี

22 ตุลาคม 2561

กยท. สถาบนั วิจยั ยาง กยท.สถาบนั วิจัยยาง คําสงั่ กยท. ที่

ศูนยว จิ ัยยางหนองคาย ศนู ยว จิ ัยยางหนองคาย 199/2562 เรื่องบรรจุ
นักวิชาการเกษตร3 นกั วิชาการเกษตร3 และแตง ตง้ั พนักงาน

สั่ง ณ วนั ที่ 26
มิถนุ ายน 2562

8

งบประมาณสาํ หรบั การดาํ เนนิ งานประจําป งบประมาณ 2562

ศูนยวิจัยยางหนองคาย ไดรับงบประมาณจากการยางแหงประเทศไทยจํานวน 3 มาตราซึ่ง
ประกอบดว ย 1. มาตรา 49(1) กองทนุ เพื่อการบรหิ าร2. มาตรา 49(3) กองทุนเพ่ือสนับสนุนเกษตรกร สถาบัน
เกษตรกรและผูประกอบกิจการยาง 3. มาตรา 49(4) กองทุนเพ่ือการศึกษาวิจัยยางพารา รวมเปนเงินทั้งสิ้น
25,698,482.00บาท ซึ่งมีรายละเอยี ดการใชจ ายงบประมาณดังน้ี(ตารางที่ 3)

ตารางท่ี 3 การใชจา ยงบประมาณศนู ยวิจัยยางหนองคาย ปงบประมาณ 2562

แหลงเงนิ งบประมาณทีไ่ ดร ับ งบประมาณท่ใี ชจา ย คงเหลือ
(บาท) (บาท) (บาท)
1. มาตรา 49(1)
3,779,000.00 3,689,130.00 89,870.00
กิจกรรมบรหิ ารท่ัวไป 1,200,000.00 1,274,295.00 -74,295.00
493,220.00
งบบุคลากร 554,400.00 61,180.00

เงินเดอื นพนักงาน กยท. 1,738,700.00 1,576,695.60 162,004.40
440,100.00 419,227.49 20,872.51
เงนิ เดือนลกู จางประจํา 298,650.00
2,249,000.00 1,950,350.00
คา ใชจายตามสทิ ธ์ิ - - -
990,321.91
งบดําเนินงาน 9,961,200.00 8,970,878.09

คา ตอบแทนใชสอยฯ 41,300.00 32,830.00 8,470.00

คาสาธารณปู โภค 175,000.00 200,666.65 -25,666.65
216,300.00 233,496.65 -17,196.65
คา ครภุ ัณฑ ฯ

หมวดทวั่ ไป

รวม

2. มาตรา 49(3)

กจิ กรรม สนับสนุนโครงการ “5 ประสาน สืบสาน
เกษตรทฤษฎใี หม ถวายในหลวง”
คาตอบแทนใชสอยฯ
กองทุนเพื่อสนับสนุนเกษตรกรGMP
คา ตอบแทนใชส อยฯ
รวม

9

ตารางที่ 3การใชจายงบประมาณศนู ยว ิจยั ยางหนองคาย ปง บประมาณ 2562(ตอ)

แหลงเงนิ งบประมาณทีไ่ ดรบั งบประมาณที่ใชจา ย คงเหลอื (บาท)
(บาท) (บาท)
3. มาตรา 49(4)
กิจกรรมที่ 1 การผลิตและคุณภาพที่เปนวัตถุดิบ 14,388,826.00 13,756,068.35 632,757.65
ยาง
คาตอบแทนใชส อยฯ 779,100.00 767,462.60 11,637.40

กจิ กรรมที่ 3 การพัฒนาดานอุตสาหกรรมแปรรูป 353,056.00 226,070.35 126,985.65
ยางดบิ และผลิตภัณฑย าง
คาตอบแทนใชสอยฯ

กิจกรรมที่ 4 การแสวงหาและรวมงานวิจัยและ
พฒั นาจากองคกรท้ังในและระหวา งประเทศ
คา ตอบแทนใชสอยฯ

รวม 15,520,982.00 14,749,601.30 771,380.70
รวมท้งั ส้ิน 25,698,482.00 23,953,976.04 1,744,505.96

10

ผลการดาํ เนินงาน ปงบประมาณ 2562

ศูนยวิจัยยางหนองคาย ไดรับงบประมาณจาก 3 มาตราซึ่ง ประกอบดวย 1. มาตรา 49(1) กองทุนเพื่อการ
บรหิ าร2. มาตรา 49(3)กองทนุ เพ่ือสนบั สนนุ เกษตรกร สถาบันเกษตรกรและผูประกอบกิจการยาง3. มาตรา
49(4) กองทุนเพ่อื การศึกษาวิจยั ยางพารา ผลการดําเนินงานสามารถแบง ตามมาตราไดด งั นี้

1. มาตรา 49(1) กองทนุ เพื่อการบรหิ าร

กิจกรรม บรหิ ารท่วั ไป

การดาํ เนินงานในปง บประมาณ 2562 ของศนู ยว ิจยั ยางหนองคาย สามารถแบง ออกเปน การบริหารงบ
บุคลากร ไดแก เงินเดือนพนักงาน กยท. เงินเดือนลูกจางประจํา คาใชจายตามสิทธ์ิ และการบริหาร
งบดาํ เนินการไดแก คาตอบแทนการใชส อยฯ คา สาธารณปู โภค คาครุภณั ฑ และหมวดท่ัวไป

2. มาตรา 49(3) กองทุนเพ่ือสนับสนุนเกษตรกร สถาบันเกษตรกรและผูประกอบ
กจิ การยาง
2.1โครงการ “5 ประสาน สืบสานเกษตรทฤษฎใี หม ถวายในหลวง”

2.1.1 กิจกรรม สนับสนุนโครงการ “5 ประสานสืบสานเกษตรทฤษฎีใหม ถวายใน
หลวง”

วัตถุประสงค
สง เสริมใหเ กษตรกรมีความรคู วามเขาใจถงึ หลกั ปรชั ญาเศรษฐกิจพอเพียง โดยสามารถนําไปประยุกตใชในการ
ดาํ เนินชีวิต และทาํ การเกษตร เพ่อื ใหเ กดิ การปรับเปล่ยี นพฤตกิ รรม สรางจิตสํานักความพอเพียงในดานตาง ๆ
ไดแ ก วตั ถุ เศรษฐกจิ สงั คม สิ่งแวดลอม และวฒั นธรรม รวมถึงการปรบั เปลี่ยนวธิ คี ดิ การทําการเกษตรตามแนว
ทฤษฎใี หม ใหสามารถพฒั นาตนเองใหกาวหนาตามการบูรณาการและสงเสริมทุกภาคสวนท่ีเก่ียวของ ภายใต
การขับเคลื่อนโครงการ “5 ประสาน สืบสานเกษตรทฤษฎใี หม ถวายในหลวง” ประจาํ ป 2562

ซ่ึงศูนยวิจัยยางหนองคาย ไดดําเนินการโครงการ “5 ประสาน สืบสานเกษตรทฤษฎีใหม ถวายใน
หลวง” ไดเร่ิมตนดําเนินโครงการ ตุลาคม 2560-2562 รับผิดชอบเขตพ้ืนท่ี อําเภอรัตนวาป 2 ตําบล ไดแก
ตําบลพระบาทนาสิงหและตาํ บลนาทับไฮ มีเกษตรกรเขารว มโครงการ ทั้งหมด 59 ราย ซ่ึงเกษตรกรท่ีสามารถ
พฒั นาตนเองสเู กษตรทฤษฎใี หมขนั้ ท่ี 1 และทาํ เปนตน แบบได ในเขตอําเภอรัตนวาป ตําบลพระบาทนาสิงห 2
ราย ตําบลนาทับไฮ 1 ราย รวมทั้งหมด 3 ราย

2.2โครงการ สนับสนุนเกษตรกรและผปู ระกอบการในการเพ่มิ ประสิทธิภาพการแปรรูปยาง
การยกระดบั มาตรฐานองคกรดา นอุตสาหกรรมยาง

11

2.2.1 สง เสรมิ และสนับสนุนเกษตรกรและสถาบันเกษตรกรผลติ ยางกอนถว ยตามหลกั GAP

วัตถปุ ระสงค
สงเสริมเกษตรกร และสถาบันเกษตรกรของการยางแหงประเทศไทยในเขตพ้ืนที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
ตอนบนสามารถผลติ ยางกอนถวยตามหลัก GAP ของฝายวิจัยและพฒั นาอุตสาหกรรมยาง การยางแหงประเทศ
ไทย และสรางแปลงตนแบบการผลติ ยางกอนถวยตามหลกั GAP
ศนู ยวิจัยยางหนองคายไดดําเนินการโครงการสนบั สนนุ เกษตรกรและผปู ระกอบการในการเพ่มิ ประสทิ ธิภาพการ
แปรรปู ยาง การยกระดบั มาตรฐานองคก รดา นอุตสาหกรรมยาง ในปงบประมาณ 2562 รบั ผดิ ชอบเขตภาค
ตะวันออกเฉียงเหนือตอนบน 4 จังหวดั ไดแ ก จงั หวัดหนองคาย, นครพนม, บึงกาฬ และเลยมีเกษตรกรเขารว ม
โครงการ จาํ นวน 67 ราย รวมพ้นื ท่ี 1,961 ไร แปลงยางของเกษตรกรทผ่ี านการประเมินและรบั รองมาตรฐาน
การผลิตยางกอ นถว ย GAP จาํ นวน 47 ราย รวมพ้ืนที่ 1,526 ไร

2.2.2การผลิตยางแผนรมควนั ใหไ ดมาตรฐาน GMP ของ การยางแหงประเทศไทย

วัตถปุ ระสงค
เพือ่ ใหโ รงผลติ ยางแผน รมควัน ของศูนยวิจัยยางหนองคาย สถาบันวิจัยยางสามารถผลิตยางแผนรมควันใหได
ตามมาตรฐาน GMP ของฝายวิจัยและพฒั นาอุตสาหกรรมยาง การยางแหง ประเทศไทย และเปนตนแบบศึกษา
การผลิตยางแผนรมควนั ตามมาตรฐาน GMP ใหกบั เกษตรกร และสถาบนั เกษตรกรของการยางแหง ประเทศไทย
ในพน้ื ท่เี ขตภาคตะวนั ออกเฉียงเหนอื ตอนบน

ผลการดาํ เนินงานคณะกรรมการตรวจประเมนิ เพื่อใหก ารรับรองการผลิตยางแผนรมควันตามมาตรฐาน
GMPของฝายวิจัยและพัฒนาอุตสาหกรรมยาง การยางแหงประเทศไทย นําโดยนางปรีดิ์เปรม ทัศนกุล
ผอู ํานวยการศนู ยบ ริการทดสอบรับรองภาคใต และคณะกรรมการฯ ไดมาลงพ้ืนที่ศูนยวิจัยยางหนองคาย เพ่ือ
ตรวจแนะนําในการทําโรงงานผลิตยางแผน รมควนั ของศูนยวจิ ยั ยางหนองคายใหไดม าตรฐาน GMP ของการยาง
แหง ประเทศไทย พบวาผลการตรวจรบั รองทางคณะกรรมการตรวจประเมนิ เพอ่ื ใหการรับรองการผลิตยางแผน
รมควนั ตามมาตรฐาน GMP ของฝา ยวจิ ัยและพัฒนาอตุ สาหกรรมยาง การยางแหงประเทศไทยไดขอคิดเห็นตอ
การปรับปรุงคุณภาพโรงงานผลติ ยางแผนรมควันของศูนยว ิจยั ยางหนองคาย จํานวน 47 รายการ ศูนยวิจัยยาง
หนองคายไดดําเนนิ การปรับปรุงแลว เสรจ็ จาํ นวน 37 รายการ มีขอปรบั ปรุงท่กี าํ ลงั ดาํ เนนิ การโดยคาดการณวา
จะเสร็จภายในปง บประมาณ 2563 อีก 10 รายการ

12

3.มาตรา 49(4) กองทนุ เพื่อการศกึ ษาวิจัยยางพารา

การดําเนินงานในปงบประมาณ 2562 ของศูนยวิจัยยางหนองคายตามแผนผลิตสงเสริมการปลูกยาง
พันธุดีและไมยืนตนท่ีมีความสําคัญทางเศรษฐกิจ แบงออกเปน 3กิจกรรม ไดแก กิจกรรมท่ี 1การผลิตและ
คณุ ภาพทเ่ี ปนวัตถุดบิ ยางสง เสริมการสนับสนนุ ดานการเงนิ วิชาการ การศกึ ษาวิจยั คนควา การทดลองกจิ กรรม
ท่ี 3 การพัฒนาดานอุตสาหกรรมแปรรูปยางดิบและผลิตภัณฑยางและ กิจกรรมที่ 4 การแสวงหาและ
รว มงานวิจยั และพฒั นาจากองคกรท้งั ในและระหวา งประเทศ การปฏิบัติการสนับสนุนโครงการตามนโยบาย
การคนควาทดลองเกีย่ วกับยางพารามีผลการดาํ เนนิ งาน ดงั นี้

กิจกรรมที่ 1 การผลิตและคุณภาพทเี่ ปนวตั ถุดบิ ยาง

แผนงานวิจัยและพฒั นายางพารา ศูนยวิจัยยางหนองคาย ไดดําเนินการทดลองตามโครงการวิจัยการ
ปรบั ปรุงพนั ธยุ างพาราเพอ่ื ศึกษาวิจยั และพัฒนาพันธุยางเพ่ือใหไดยางพันธุดีท่ีมีการเจริญเติบโตดี สามารถเปด
กรดี ไดเ รว็ ใหผ ลผลิตนํา้ ยางสูง และสามารถปรับตัวไดด ใี นเขตภูมอิ ากาศของภาคตะวนั ออกเฉียงเหนอื ดงั นี้

1. โครงการการวจิ ยั พนั ธุยางใหเหมาะสมกบั พื้นท่ีกึง่ แหงแลง

กจิ กรรมท่ี 1.1 การผสมพันธยุ าง

วัตถปุ ระสงค

คดั เลือกพนั ธยุ างใหมทใ่ี หผ ลผลิตนํ้ายางสูง การเจริญเติบโตดี ตานทานโรค เชนราแปง และใบจุดนูน
เหมาะสมสาํ หรบั แนะนําใหป ลกู ในพื้นท่กี ง่ึ แหงแลง ท่มี ปี รมิ าณน้ําฝนตํา่ กวา 1,600 มิลลิเมตรตอป หรอื มชี วงแลง
ยาวนาน 5-6 เดือน รวมท้งั มีลกั ษณะอ่ืนๆ ที่ดี คุณสมบัตินํ้ายางที่เหมาะสมกับอุตสาหกรรมยางและมีลักษณะ
ของพนั ธุย างตรงตามความตองการของเกษตรกร

1.1.1 การทดลองการผสมพนั ธุย างเพื่อใหไดพันธยุ างทีเ่ หมาะสมกับพ้นื ทก่ี ง่ึ แหงแลง

กรรมวิธกี ารทดลอง
สรา งแปลงผสมพันธุยางในพ้ืนท่ี 15 ไร ท่ีศนู ยวิจัยยางหนองคาย ในเดอื นสิงหาคม 2555 ใชระยะปลกู 6x6 เมตร
ปลูกพันธุละ 10 ตนจํานวน29 พันธุคือ พันธุ AC/AB/15 45/1102, AVROS 2037, BPM 1 BPM 24, GT 1,
MT/C/10 17/31, MT/IT/12 26/133, PB 217, PB 235, PB 260, PB 311, PB 5/51, PR 107, RRIC 100,
RRIC 110, RRII105, RRII 118, RRIM 600, RRIT 251, RRIT 3607, RRIT 3702, RRIT 3904, RRIT 3906,
RRIT 402, RRIT408, RO/I/68 89, RO/JB/3 22/465, RO/PB/1 22/148 และพนั ธบุ างปด
ผลการดาํ เนินงาน
เมอ่ื ตน ยางเจริญเติบโตมีขนาด 3 ฉัตร ความสูงประมาณ 1 เมตร บงั คบั ใหต น ยางแตกกิ่งขางโดยการควั่นกิ่ง ตัด
แตง กง่ิ ใหสมดลุ มีจํานวน 3 - 4 ก่งิ และโนม ก่งิ เพือ่ ใหมที รงพุม ในระดบั ต่าํ สะดวกในการทาํ ใหก ารผสมพันธุยาง
ในชวงเดอื นมกราคม - กุมภาพนั ธ 2561 ตนยางออกดอก แตในชวงน้ันอากาศหนาวจัด และมีฝนตกลงมา ทําให
เกิดโรคราแปง และดอกรวง ทําใหไ มส ามารถทาํ การผสมพนั ธุย างได

13

ในป 2562 ทําการฉดี พนสารเคมีเพ่อื ปองกันและกาํ จดั เชือ้ รา และฉีดพนฮอรโมนเพ่ือเรง การออกดอก ผสมดอก
ยางในชวงเดือนมีนาคม จํานวน 1 คูผสม คือ RRIT 408 และ RRIT 251 ไดจํานวนดอกที่ผสมติด 53 ดอก แต
เม่ือวนั ท่ี 15 เมษายน 2562 ไดมพี ายฤุ ดูรอ นเกดิ ขึ้น ทาํ ใหดอกยางทีผ่ สมไวรวงหลนท้ังหมด

กจิ กรรม 1.2 การเปรียบเทียบพนั ธุยางข้นั ตน

วตั ถุประสงค
คดั เลือกพนั ธุยางใหมท ใ่ี หผ ลผลติ นํ้ายางสงู การเจรญิ เตบิ โตดี ตานทานโรค เชนราแปง และใบจุดนูน เหมาะสม
สาํ หรับแนะนาํ ใหป ลกู ในพื้นทก่ี ่งึ แหง แลงทีม่ ปี ริมาณน้าํ ฝนต่าํ กวา 1,600 มิลลิเมตรตอ ป หรือมีชวงแลงยาวนาน
5-6 เดือน รวมท้ังมลี กั ษณะอ่ืนๆ ท่ีดี คุณสมบัตนิ ้ํายางท่ีเหมาะสมกับอุตสาหกรรมยางและมีลกั ษณะของพันธุยาง
ตรงตามความตอ งการของเกษตรกร

1.2.1 การทดลองการเปรยี บเทยี บพันธุย างขั้นตน สายพันธยุ าง RRI-CH-36/1/3

กรรมวธิ กี ารทดลอง
ดําเนินการปลูกยางในป 2542 ท่ีศูนยวิจัยยางหนองคาย โดยใชระยะปลูก 7x2.5เมตร วางแผนการ
ทดลองแบบ 13x13 Triple Lattice 3 ซํ้า จํานวน 6 ตนตอแปลงยอย เปรียบเทียบพันธุยาง 169 สายพันธุ
ไดแ ก ลกู ผสม RRI-CH-36 จาํ นวน 167 สายพนั ธุ โดยใหพนั ธุ PB 260และ RRIM 600 เปนพันธเุ ปรียบเทียบ
ผลการดาํ เนนิ งาน
เมื่อตนยางอายุ 20ป พบวา สายพันธุ RRI-CH-36-1282มีขนาดเสนรอบลําตนมากที่สุด เทากับ 94.83
เซนติเมตรรองลงมาคือ สายพันธุ RRI-CH-36-0144และ RRI-CH-36-0955โดยมีขนาดเสนรอบลําตน เทากับ
86.95และ 84.18เซนตเิ มตรตามลาํ ดบั เมอ่ื ทําการเปรยี บเทียบการเจรญิ เตบิ โตระหวางสายพนั ธุย างลูกผสม RRI-

14

CH-36 กับพนั ธุเปรียบเทียบ PB 260 และ RRIM 600 พบวามีสายพันธุยางลูกผสม RRI-CH-36 ท่ีเจริญเติบโต
ดกี วาพันธุ PB 260 (1-51%) จํานวน 118สายพนั ธุ และดกี วา พนั ธุ RRIM 600 (1-36%) จาํ นวน 69สายพนั ธุ

จากการบันทึกขอมูลผลผลิตของสายพันธุยางลูกผสมในป2561 พบวาพันธุเปรียบเทียบคือ พันธุ
RRIM600 และ PB260 ใหผลผลติ เฉลี่ย 24.39 และ 23.45กรัม/ตน /ครงั้ กรีด ตามลาํ ดับมลี กู ผสมป 36 จํานวน
20 สายพนั ธทุ ่ีใหผลผลติ สงู กวา พันธเุ ปรียบเทยี บRRIM600 มากกวารอ ยละ 50 พนั ธุท ใ่ี หผลผลติ เฉลยี่ สูงที่สุดคือ
ลูกผสม RRI-CH-36-1541ใหผลผลิตตอตนตอคร้ังกรีดเฉล่ีย 47.56กรัม/ตน/คร้ังกรีด รองลงมาไดแกลูกผสม
RRI-CH-36-0123และ RRI-CH-36-0387ใหผลผลิตตอคร้ังกรีดเฉลี่ย 46.20 และ 44.14กรัม/ตน/คร้ังกรีด
ตามลําดบั

1.2.2 การทดลองการเปรียบเทียบพนั ธยุ างข้ันตน สายพันธุยาง RRI-CH-39/1/1

กรรมวิธกี ารทดลอง
ดําเนินการปลูกยางในป 2543ที่ศูนยวิจัยยางหนองคาย พื้นที่ 35ไร โดยใชระยะปลูก 7X3เมตร วาง

แผนการทดลองแบบ 10x10 Triple Lattice Design 3 ซํ้า จํานวน 7 ตนตอแปลงยอย เปรียบเทียบพันธุยาง
100สายพนั ธุ ไดแก ลกู ผสม RRI-CH-39 จาํ นวน 97สายพันธุ โดยใหพันธุ RRIM 600 PB 260และBPM 24 เปน
พนั ธุเ ปรียบเทยี บ
ผลการดําเนนิ งาน

การเจริญเติบโตกอ นเปดกรดี ของตน ยางอายุ 7 ปพ บวา สายพันธุ RRI-CH-39-2100 มขี นาดเสนรอบลํา
ตนเฉล่ยี สูงทีส่ ดุ 44.32 เซนตเิ มตร รองลงมาคือ RRI-CH-39-0333 และ RRI-CH-39-2093 โดยมีขนาดเสนรอบ
ลําตนเฉล่ีย 43.92 และ 43.61 เซนติเมตร ตามลําดบั เมอื่ ตน ยางอายุ 18 ป หรอื หลังเปด กรีดไปแลว 11 ปพบวา
สายพันธุ RRI-CH-39-0253 มีขนาดเสนรอบลําตนมากท่ีสุด เทากับ 81.06 เซนติเมตรรองลงมาคือ สายพันธุ
RRI-CH-39-0333 และ RRI-CH-39-0062 โดยมีขนาดเสนรอบลําตน เทากับ 78.31 และ 77.61 เซนติเมตร
ตามลําดับ เม่ือทําการเปรยี บเทียบการเจรญิ เติบโตระหวางสายพันธุย างลกู ผสม RRI-CH-39 กบั พันธุเปรยี บเทยี บ
RRIM 600 BPM 24 และ PB 260 พบวามีสายพันธุยางลูกผสม RRI-CH-39 ที่เจริญเติบโตดีกวาพันธุ RRIM
600 จํานวน 82 สายพันธุ ดีกวาพันธุ BPM 24 จํานวน 82 สายพันธุ และดีกวาพันธุ PB 260 จํานวน 56 สาย
พันธุ

จากการบนั ทกึ ขอ มลู ผลผลิตเฉลี่ย 12ปก รดี พบวา พันธุ RRI-CH-39-2085 ใหผ ลผลิตยางเฉล่ยี สงู สุด คือ
46.14 กรัมตอตนตอคร้ังกรีดรองลงมาคือพันธุ RRI-CH-39-2100และ RRI-CH-39-0307 โดยใหผลผลิตเฉลี่ย
45.36และ 41.75กรัมตอตนตอครั้งกรดี เม่ือทาํ การเปรียบเทยี บผลผลิตเฉล่ียระหวางสายพันธุยางลูกผสม RRI-
CH-39 กับพันธุเปรียบเทียบ RRIM 600 BPM 24 และ PB 260 พบวามีสายพันธุยางลูกผสม RRI-CH-39 ท่ี

15

ใหผลผลติ สูงกวา พนั ธุ RRIM 600 จาํ นวน 90สายพันธุ ดกี วา พันธุ BPM 24 จํานวน 12สายพันธุ และดีกวาพันธุ
PB 260 จํานวน 47สายพันธุ

1.2.3 การทดลองการเปรียบเทยี บพันธุยางขนั้ ตนสายพนั ธุยางจากบราซลิ (BZ-CH-35/1/3)

กรรมวธิ กี ารทดลอง
ดําเนินการปลูกยางในป 2543 ท่ีศูนยว ิจยั ยางหนองคาย พน้ื ท่ี 12.9 ไร โดยใชระยะปลูก 7x3เมตร วาง

แผนการทดลองแบบ 6x6 Triple Lattice 3 ซํ้า จํานวน 6 ตน ตอแปลงยอ ย เปรียบเทียบพันธุยาง 36 สายพันธุ
ไดแก ลกู ผสมบราซิล BZ-CH-35 จํานวน 33 สายพันธุ โดยใหพันธุ PB 260, RRIC 110และ RRII 105 เปนพันธุ
เปรียบเทียบ
ผลการดําเนินงาน

เมือ่ ตนยางอายุ 19ป พบวา สายพันธุ BZ-CH-35-129 มีขนาดเสนรอบลําตนมากที่สุด เทากับ 96.19
เซนติเมตรรองลงมาคือ สายพันธุ BZ-CH-35-603และ OP-CH-35-1974โดยมีขนาดเสนรอบลําตน เทากับ
93.56และ 82.47เซนติเมตรตามลาํ ดับ เมือ่ ทําการเปรียบเทยี บการเจริญเตบิ โตระหวางสายพนั ธยุ างลูกผสม BZ-
CH-35 กับพันธุเปรียบเทียบ PB 260, RRIC 110 และ RRII 105 พบวามีสายพันธุยางลูกผสม BZ-CH-35 ที่
เจริญเตบิ โตดีกวาพันธุ PB 260 (1-52%) จํานวน 27สายพันธุ ดีกวาพันธุ RRIC 110 (1-33%) จํานวน 10 สาย
พนั ธุ และดีกวา พนั ธุ RRII 105 (1-58%) จํานวน 31 สายพันธุ

จากการบันทึกขอมูลผลผลิตเฉล่ียจํานวน 12 ปกรีด พบวาสายพันธุ BZ-CH-35-0182 ใหผลผลิตยาง
เฉล่ียสูงสุด คือ 37.76 กรัมตอตนตอคร้ังกรีดรองลงมาคือสายพันธุ No. 29 A112/2530 ใหผลผลิต 33.034
กรัมตอตนตอคร้ังกรีด เม่ือทําการเปรียบเทียบผลผลิตเฉลี่ยระหวางสายพันธุยางลูกผสม BZ-CH-35 กับพันธุ
เปรียบเทียบ RRIC 110, PB 260 และ RRII 105 พบวามีสายพันธุยางลูกผสม BZ-CH-35 ที่ใหผลผลิตสูงกวา
พันธุ RRIC 110 (1-20%) จํานวน 4 สายพันธุ ดีกวาพันธุ RRII 105 (1-61%) จํานวน 10 สายพันธุ และดีกวา
พันธุ PB 260 (2-50%) จาํ นวน 8 สายพนั ธุ

16

1.2.4 การทดลองการเปรยี บเทยี บพันธุย างขนั้ ตน สายพนั ธยุ างจากบราซลิ BZ-CH-38/1/1 และ
BZ-CH-39/1/1

กรรมวธิ กี ารทดลอง
ดาํ เนนิ การปลูกยางในป 2549 ที่ศูนยวิจัยยางหนองคาย พ้ืนที่ 45ไร โดยใชระยะปลูก 7X3เมตร วาง

แผนการทดลองแบบ 11x11 Triple Lattice Design 3 ซ้ํา จํานวน 7 ตนตอแปลงยอย เปรียบเทียบพันธุยาง
121 สายพันธุ ไดแก ลูกผสมบราซิลป 2538 (BZ-CH-38) ลูกผสมเปดป 2538 (OP-CH-38) และ พันธุยาง
ลูกผสมบราซิลป 2539 (BZ-CH-39) จํานวน 119 สายพันธุ โดยใหพันธุ RRIM 600 และ PB 260เปนพันธุ
เปรียบเทยี บ

ผลการดาํ เนนิ งาน
เมือ่ ตน ยางอายุ 13ป พบวา ลูกผสม BZ-CH-39-0813 มกี ารเจริญเตบิ โตดีที่สุด โดยมีขนาดเสนรอบลํา

ตนเฉล่ียเทา กับ 64.81เซนติเมตรรองลงมาคือ ลูกผสม BZ-CH-38-0558และ BZ-CH-39-0873โดยมีขนาดเสน
รอบลําตน เทา กบั 60.78และ 60.28เซนตเิ มตร ตามลําดบั เมอื่ ทาํ การเปรยี บเทียบการเจรญิ เตบิ โตระหวางสาย
พันธยุ างลูกผสมกับพนั ธุเปรยี บเทียบ RRIM 600 และ PB 260 พบวามสี ายพันธุยางลูกผสมท่ีเจริญเติบโตดีกวา
พันธุ RRIM 600 (1-34%) จํานวน 63สายพนั ธุ และดกี วา พันธุ PB 260 (1-41%) จาํ นวน 90 สายพนั ธุ

จากการบันทึกขอมูลผลผลิตเฉล่ียในปกรีดท่ี 8พบวาสายพันธุ BZ-CH-38-0431 ใหผลผลิตยางเฉล่ีย
สูงสุด คือ 35.24 กรัมตอ ตน ตอครง้ั กรดี รองลงมาคอื พันธุ OP-CH-38-2021 ใหผลผลิตยางกอนตอคร้ังกรีด คือ
27.06 กรัมตอตนตอคร้ังกรีด เมื่อทําการเปรียบเทียบผลผลิตเฉลี่ยระหวางสายพันธุยางลูกผสมกับพันธุ
เปรียบเทียบ RRIM 600 และ PB 260 พบวามีสายพันธุยางลูกผสม ท่ีใหผลผลิตสูงกวาพันธุ RRIM 600 (50-
157%) จาํ นวน 7สายพนั ธุ และดีกวา พันธุ PB 260(60-142%) จาํ นวน4 สายพันธุ

17

1.2.5 การทดลองการเปรยี บเทยี บพนั ธุยางข้ันตนสายพนั ธยุ าง RRI-CH-46/2/1

กรรมวธิ กี ารทดลอง
ทาํ การคดั เลอื กพันธยุ างลูกผสมทปี่ ลูกในแปลงคดั เลอื กพันธุเ บ้อื งตนทีศ่ ูนยว จิ ัยยางหนองคาย เพ่ือนําลง

ปลูกในแปลงการเปรยี บเทียบพันธุยางขั้นตนที่ศูนยวิจัยยางหนองคายโดยใชพ้ืนที่ 35ไร โดยใชระยะปลูก 7x3
เมตร วางแผนการทดลองแบบ 10x10 Triple Lattice 3 ซาํ้ จํานวน 6 ตนตอแปลงยอย เปรียบเทียบพันธุยาง
100 สายพนั ธุ ไดแก ลูกผสม RRI-CH-46 จํานวน 97 สายพันธุ โดยใหพันธุ PB 260 RRIM 600และ RRIT 251
เปน พันธเุ ปรยี บเทียบ
ผลการดําเนินงาน

ดําเนินการปลูกยางในเดือนสงิ หาคม ป 2559 ทําการวดั การเจรญิ เตบิ โตของตนยาง เมอ่ื อายุ 3ป พบวา
ตน ยางมีขนาดเสนรอบลําตนเฉลี่ย 4.99 เซนติเมตร ลูกผสมท่ีมีขนาดเสนรอบลําตนมากท่ีสุด คือ OP-CH-46-
1829 มีขนาดเสน รอบลําตน เฉลย่ี 8.08เซนติเมตร

กจิ กรรมท่ี 1.3 การเปรียบเทยี บพันธยุ างขัน้ ปลาย
1.3.1 การทดลองการเปรยี บเทยี บพันธุยางขัน้ ปลาย RRI-CH-35/1/2

กรรมวิธีการทดลอง
ดําเนินการปลูกยางในป 2542 ที่ศูนยวิจัยยางหนองคาย โดยใชระยะปลูก 7X3เมตร วางแผนการ

ทดลองแบบ Randomized Complete Block Design 3 ซํ้า จํานวน 60 ตนตอแปลงยอย เปรียบเทียบพันธุ
ยาง 15 สายพันธุ ไดแก ลกู ผสม RRI-CH-34 จํานวน 1 สายพันธุ RRI-CH-35 จํานวน 12 สายพันธุ โดยใหพันธุ
บางปด และ PB 255 เปน พนั ธุเปรยี บเทียบ
ผลการดําเนินงาน

18

การเจริญเตบิ โตของตน ยางกอนเปดกรดี พบวา สายพันธุ RRI-CH-35-1396มีขนาดเสนรอบลําตนเฉล่ีย
สงู ท่ีสดุ 51.44เซนตเิ มตร รองลงมาคือ RRI-CH-35-1259โดยมขี นาดเสนรอบลําตนเฉล่ีย 49.60เซนติเมตร สาย
พันธทุ ี่มขี นาดเสน รอบลาํ ตนนอ ยทสี่ ุดคือ RRI-CH-35-1301 โดยมขี นาดเสนรอบลําตน 42.34 เซนติเมตร
การเจริญเตบิ โตของตนยางหลังเปด กรดี พบวา สายพนั ธุ RRI-CH-35-1259มีขนาดเสนรอบลําตนเฉลี่ยสูงท่ีสุด
78.01เซนตเิ มตร รองลงมาคอื RRI-CH-35-1782โดยมีขนาดเสน รอบลําตน เฉลีย่ 77.28เซนตเิ มตร
เม่ือทําการเปรยี บเทยี บการเจรญิ เตบิ โตระหวางสายพันธุยางลูกผสม RRI-CH-35 กับพันธุเปรียบเทียบ บางปด
และ PB 255 พบวา มีสายพันธุยางลูกผสม RRI-CH-35 ทเี่ จรญิ เตบิ โตดีกวา พันธุบางปดจํานวน 3 สายพันธุ และ
ดกี วา พันธุ PB 255 จํานวน 2 สายพนั ธุ

จากการบนั ทกึ ขอมูลผลผลติ เฉลีย่ 12 ปก รีด พบวาพันธุ RRI-CH-35-1396 ใหผ ลผลติ ตอตน เฉล่ยี สงู ที่สดุ
47.42 กรัมตอ ตน ตอ คร้งั กรีดรองลงมาคอื พนั ธุ RRI-CH-35-779ใหผ ลผลิตเฉลย่ี 40.57กรัมตอ ตน ตอ คร้ังกรดี

เมื่อพจิ ารณาผลผลิตกิโลกรัมตอไร พบวา พันธุบางปด ใหผลผลิตกิโลกรัมตอไรรวมสูงที่สุด 2,974.6
กโิ ลกรมั ตอ ไร รองลงมาคือสายพันธุ RRI-CH-35-1396 และRRI-CH-35-1352 โดยมีผลผลิตกิโลกรัมตอไรรวม
2,844.4 และ 2,803.6 กโิ ลกรัมตอไร

1.3.2การทดลองการเปรียบเทียบพนั ธุย างข้ันปลายสาย BZ-CH-37/1/1

กรรมวธิ กี ารทดลอง
ดําเนินการปลูกยางในป 2552 ท่ีศูนยวิจัยยางหนองคาย ในพื้นที่ 35ไร โดยใชระยะปลูก 7x3เมตร

วางแผนการทดลองแบบ Randomize Complete Block Design จํานวน 3 ซํ้า ๆ ละ 50 ตนตอแปลงยอย
ปลูกเปรียบเทยี บพันธุยาง 25 สายพันธุ ประกอบดว ยพนั ธยุ างลกู ผสม RRI-CH-37 จํานวน 23 สายพนั ธุ ใหพ นั ธุ
RRIM600และ RRIT251 เปน พันธุเปรยี บเทยี บ
ผลการดําเนนิ งาน

ผลการทดลองหลงั ปลกู จนถึงตนยางอายุ 9 ป 6 เดือน พบวาลกู ผสมRRI-CH-37-0059 เปน ลูกผสมท่ีมี
การเจริญเตบิ โตดีที่สุดมีขนาดเสนรอบลําตนวัดท่ีระดับ 170 ซม.เฉล่ีย 50.78 ซม.รองลงมาไดแก RRI-CH-37-
0069และ RRI-CH-37-0058ขนาดเสน รอบลําตน วัดท่ีระดับ 170 ซม.เฉลี่ย50.61ซม.และ47.21 ซม.ตามลําดับ
สวนพันธุ RRIT251 และ RRIM600 ซึ่งเปนพันธุเปรียบเทียบมีขนาดเสนรอบลําตนวัดที่ระดับ 170 ซม. เฉลี่ย
46.21และ 43.56ซม. ตามลาํ ดับ

19

1.3.3 การทดลองการเปรียบเทียบพนั ธยุ างข้ันปลายสาย BZ-CH-42/1/1

กรรมวิธกี ารทดลอง
ปลกู พนั ธุย างลูกผสมในแปลงการเปรยี บเทยี บพันธยุ างข้นั ปลายท่ีศูนยวจิ ัยยางหนองคายโดยใชพนื้ ท่ี 24

ไร โดยใชระยะปลูก 7x2.5เมตร วางแผนการทดลองแบบ Randomized Complete Block Design 3 ซ้ํา
จาํ นวน 40 ตนตอ แปลงยอ ย เปรยี บเทียบพนั ธยุ างจํานวน16สายพันธุ ไดแก ลูกผสม BZ-CH-42 จํานวน 6สาย
พันธุOP-CH-42 จาํ นวน 8 สายพนั ธุ พนั ธุยางจากประเทศฝร่ังเศส จํานวน 2พันธุ โดยใหพันธุ RRIM 600และ
RRIT 251 เปนพนั ธุเ ปรยี บเทยี บ
ผลการดาํ เนนิ งาน

ปลูกยางลูกผสม BZ-CH-42 จํานวน 6สายพนั ธุ OP-CH-42 จํานวน 8 สายพันธุ พันธุยางจากประเทศ
ฝรั่งเศส จํานวน 2พันธุและพันธุเปรียบเทียบ จํานวน 2 พันธุ คือ RRIM 600 และ RRIT 251 ในเดือนมิถุนายน
2561 โดยใชร ะยะปลูก7x2.5 เมตร วางแผนการทดลองแบบ Randomized Complete Block Design จํานวน
3 ซํ้าจํานวน 40 ตนตอแปลงยอยเม่ือตนยางอายุ 1 ป ตนยางมีขนาดเสนผานศูนยกลางลําตนเฉล่ีย 1.70
เซนติเมตร พันธลุ ูกผสมทม่ี ีขนาดเสนผา นศนู ยก ลางลําตนมากท่ีสุดคือ BZ-CH-42-3920 และ OP-CH-42-4748
โดยมีขนาดเสนผานศูนยกลางลําตน เฉล่ีย 1.95 เซนติเมตร รองลงมาคือ BZ-CH-42-4435 มีขนาดเสนผาน
ศูนยกลางลําตนเฉลี่ย 1.94 เซนตเิ มตร

20

กิจกรรมท่ี 1.4 การสรา งเมลด็ พนั ธยุ างสงั เคราะห

วัตถุประสงค
คดั เลอื กพนั ธุย างใหมท ใ่ี หผลผลิตน้ํายางสูง การเจริญเติบโตดี ตานทานโรค เชนราแปง และใบจุดนูน

เหมาะสมสาํ หรบั แนะนาํ ใหป ลกู ในพนื้ ทกี่ งึ่ แหง แลงทม่ี ีปริมาณน้ําฝนตา่ํ กวา 1,600 มิลลิเมตรตอป หรือมชี วงแลง
ยาวนาน 5-6 เดอื น รวมท้ังมีลกั ษณะอื่นๆ ที่ดี คุณสมบัตินํ้ายางท่ีเหมาะสมกับอุตสาหกรรมยางและมีลักษณะ
ของพันธุยางตรงตามความตองการของเกษตรกร

1.4.1 การทดลองการผลติ เมล็ดพนั ธสุ ังเคราะหช ุดท่ี 2

กรรมวธิ ีการทดลอง
เมอื่ ตน ยางติดเมลด็ ทําการเก็บเมล็ดลูกผสมพันธุสังเคราะหจากแปลงแม-พอพันธุที่ปลูกท่ีจังหวัดเลย มาเพาะ
เมล็ด แลวนําลงปลูกเปรียบเทียบในแปลงปลูกท่ีศูนยวิจัยยางหนองคายในป 2553 และป 2554 โดยใชระยะ
ปลูก 2x2 เมตร วดั การเจริญเตบิ โตของตนยางทกุ ๆ 6 เดอื น
ผลการดําเนินงาน

เมื่อตนยางลกู ผสมอายุ 9ป (ปลูกป 2553) ลูกผสมทไ่ี ดจากตน แมพ ันธAุ VROS 2037 มขี นาดรอบลําตน
เฉลย่ี มากที่สุด คอื 40.82 เซนติเมตร รองลงมาคือ ลูกผสมทไ่ี ดจ ากตน แมพันธุ RRIC 121โดยมีขนาดรอบลําตน
เฉลยี่ 39.98เซนตเิ มตร ลูกผสมทไี่ ดจากตน แมพนั ธุ PB 311 มขี นาดรอบลําตนนอยที่สุดเฉล่ีย 34.87เซนติเมตร
ตามลาํ ดับ และตนยางลูกผสมอายุ 8ป (ปลูกป 2554) ลูกผสมท่ีไดจากตนแมพันธุ PB 260 มีขนาดรอบลําตน
เฉล่ียมากทส่ี ุด คือ 39.28เซนตเิ มตร รองลงมาคอื ลูกผสมท่ไี ดจ ากตน แมพันธุ AVROS 2037 โดยมขี นาดรอบลํา
ตนเฉลี่ย 38.69เซนติเมตร ลูกผสมท่ีไดจากตนแมพันธุ PB 311 มีขนาดรอบลําตนนอยที่สุดเฉลี่ย 28.23
เซนติเมตร

21

ตารางที่ 4การเจริญเติบโตของลกู ผสมพันธสุ ังเคราะหแ ละพนั ธุแ มท ่ีปลกู ที่ศูนยวิจัยยางหนองคายในป 2553
(อายุ 9 ป)

ลกู ผสม 2 ป 3 ป 4 ป 5 ป 6 ป 7 ป 8 ป 9 ป
40.82
AVROS 2037 8.59 17.28 24.44 27.55 31.77 35.05 38.83 35.82
34.87
PB 260 7.57 19.35 22.82 25.00 30.58 32.02 35.12 35.75
39.98
PB 311 6.70 14.68 20.46 23.06 27.06 29.94 33.22 35.00

RRIC 110 6.28 14.53 20.45 22.60 27.30 30.05 32.82

RRIC 121 8.68 17.74 24.64 27.56 30.74 35.58 39.39

RRII 118 9.49 17.91 24.28 27.05 30.14 31.75 33.95

ตารางท่ี 5การเจริญเติบโตของลกู ผสมพนั ธสุ ังเคราะหและพนั ธแุ มท ีป่ ลกู ทศ่ี ูนยว จิ ยั ยางหนองคายในป 2554
(อายุ 8 ป)

ลกู ผสม 2 ป 3 ป 4 ป 5 ป 6 ป 7 ป 8 ป

AVROS 2037 10.17 18.18 22.49 28.43 32.24 36.16 38.69

PB 260 10.95 19.73 23.64 29.13 32.91 36.65 39.28

PB 311 15.83 17.55 18.56 22.67 24.91 26.87 28.23

RRIC 110 11.77 19.96 23.70 28.48 31.27 34.01 35.81

RRIC 121 10.58 18.13 21.92 27.57 31.03 34.58 36.85

RRII 118 11.04 19.05 23.17 28.33 30.85 33.97 35.86

22

2. โครงการการทดสอบพันธยุ างในพืน้ ท่กี ึ่งแหงแลง
กจิ กรรมที่ 2.1 การทดสอบพันธยุ างลกู ผสมชดุ ที่ 1 ในพืน้ ทกี่ ่งึ แหง แลง

วตั ถปุ ระสงค
ทดสอบการปรับตัวของยางพาราพันธใุ หมท ่ผี านการคดั เลอื ก ในสภาพแวดลอ มที่มปี รมิ าณน้าํ ฝนเฉลย่ี

นอยกวา 1,600 มิลลิเมตรตอปหรอื และมีชวงแลงยาวนานถึง 5 - 6 เดอื นตอป

2.1.1การทดลองการทดสอบพนั ธยุ างแนะนาํ ชุดที่ 1 ในพืน้ ที่จังหวัดอุดรธานี

กรรมวธิ กี ารทดลอง
ทดสอบพันธุยางในพื้นท่ีมูลนิธิชัยพัฒนาบานโนนสมบูรณ อําเภอบานผือ จังหวัดอุดรธานี ในดินชุด

โคราชพ้ืนที่18 ไร ทดสอบพันธุยาง 9 พันธุไดแก RRIT 251, RRIM 600, BPM 24, PB 311, PB 235, PB 260,
RRIT 401, RRIT 402 และ RRIT 404 ปลูกยางพาราในเดือนมิถนุ ายน 2548 โดยใชร ะยะปลกู 7x3 เมตร
ผลการดําเนินงาน

เมื่อยางพารามีอายุ 14 ป พบวา พันธุ RRIT 402 มีขนาดเสนรอบลําตนท่ี 170 เซนติเมตรมากท่ีสุด
เทา กบั 60.7เซนติเมตร รองลงมาคือพนั ธุ PB 235และ RRIM 600มีขนาดเสน รอบลําตน ที่ 170 เซนติเมตรเทากับ
55.6 และ 54.4เซนติเมตรตามลําดับโดยเร่ิมเปดกรีดในเดือนกรกฎาคม 2555 บันทึกขอมูลผลผลิตโดยเก็บ
ผลผลติ ยางในรูปยางกอนถวยเดอื นละ 2 คร้งั จากขอ มลู ผลผลิตที่เกบ็ จากเดือนกรกฎาคม 2555–เดอื นมกราคม
2562เปนเวลา 8 ปกรีด พบวา พันธุ RRIT 251 ใหผลผลิตเฉลี่ยสูงสุด 47.97 กรัม/ตน/ครั้งกรีด รองลงมาคือ
พนั ธุ RRIT 404ใหผลผลิตเฉลีย่ 37.35 กรมั /ตน /ครัง้ กรดี ตามลาํ ดับ ซึ่งแตกตางกับพันธุ RRIM 600 ที่เปนพันธุ
เปรยี บเทยี บทใี่ หผ ลผลิตเฉลี่ย 35.24 กรมั /ตน/ครงั้ กรีด รอ ยละ 32 และ รอ ยละ 4 ตามลาํ ดบั พันธุที่ใหผลผลิต
ต่ําที่สุดไดแ กพนั ธุ PB 260 ใหผ ลผลติ เฉลีย่ 29.43 กรัม/ตน /ครง้ั กรดี นอ ยกวาพันธุ RRIT 251, พันธุ RRIM 600
รอ ยละ 39 และ รอ ยละ 19ตามลาํ ดับ

23

2.1.2 การทดลองการทดสอบพันธยุ างชุดท่ี 1 ในพน้ื ทีจ่ ังหวัดหนองคาย

กรรมวธิ กี ารทดลอง
การทดสอบพันธุย างในพื้นทศ่ี ูนยว ิจัยและพัฒนาการเกษตรหนองคาย จังหวัดหนองคาย ในดนิ ชุดโพน

พิสัยดําเนินการในพื้นที่ 18 ไร ทดสอบพันธุยาง 9 พันธุไดแก RRIT 401,RRRIT 402, RRIT 403,RRIT 404,
RRIT 405, RRIT 406,RRIT 407, RRIT 251 และ RRIM 600 ปลูกยางพาราในเดือนพฤษภาคม 2549 โดยใช
ระยะปลกู 7x3เมตร
ผลการดําเนินงาน

ผลการดาํ เนินงานพบวาเมื่อตนยางมอี ายุ 13ป พันธุ RRIT402มีขนาดเสนรอบลําตนที่ 170 เซนติเมตร
มากท่ีสุด เทากับ 63.5 เซนติเมตร รองลงมาคือพันธุ RRIT 406 และ RRIT 404โดยมีขนาดเสนรอบลําตน
เทา กับ 56.1และ 51.8เซนติเมตร ตามลําดบั

2.1.3การทดลองการทดสอบพันธยุ างชุดที่ 1 ในพนื้ ท่จี งั หวัดขอนแกน

กรรมวธิ กี ารทดลอง
การทดสอบพันธุยางพาราในพน้ื ทม่ี หาวิทยาลัยขอนแกน จังหวดั ขอนแกน ในดินชุดยโสธร ดําเนินการใน

พ้ืนที่ 25ไร ทดสอบพันธุยาง 9 พันธุไดแก RRIT 401, RRIT 402, RRIT 403, RRIT 404, RRIT 405, RRIT 406,
RRIT 407, RRIT 408, RRIT 409 โดยมพี นั ธุ RRIT 251 และ RRIM 600 เปน พนั ธุเปรียบเทยี บปลูกยางพาราใน
เดือนมถิ ุนายน 2550 ระยะปลูก 7 x 2.5เมตร
ผลการดาํ เนนิ งาน

ผลการดาํ เนนิ งานเมือ่ ตนยางมีอายุ 12 ป พนั ธุ RRIT 402 มกี ารเจริญเตบิ โตดีท่ีสุดโดยมีขนาดเสนรอบ
ลาํ ตน ที่ 170 เซนติเมตรเฉลยี่ 57.6 เซนตเิ มตร รองลงมาคือพันธุ RRIT 406 และ RRIT 405มีขนาดรอบลําตนที่
170 เซนตเิ มตร เทากับ 54.4 และ53.2 เซนตเิ มตร ตามลาํ ดบั

24

2.1.4การทดลองการทดสอบพนั ธยุ างชดุ ที่ 1 ในพนื้ ท่ภี าคตะวนั ออกเฉียงเหนือที่มีความ
สงู 300 เมตร จากระดับน้าํ ทะเล

กรรมวิธกี ารทดลอง
การทดสอบพันธยุ างในพ้ืนทศ่ี ูนยว จิ ัยและพัฒนาการเกษตรเลย อําเภอเมือง จังหวัดเลย ในดินชุดเชียง

คานพ้ืนที่ 18 ไร ใหเปนตัวแทนของพื้นท่ใี นจงั หวดั เลยท่ีมีความสงู 300เมตรจากระดบั นํ้าทะเล โดยทดสอบพันธุ
ยางจํานวน 10 พันธุไดแก RRIT401, RRRIT402, RRIT403, RRIT404, RRIT405, RRIT407 RRIT408,
RRIT409, RRIT251 และ RRIM600 ปลูกยางพาราในเดอื นกรกฎาคม 2550 ระยะปลูก 7x3เมตร

ผลการดําเนนิ งาน
เมอื่ ตน ยางทท่ี ดสอบอายุ 12 ป การเจรญิ เตบิ โตของตนยางวัดขนาดเสนรอบลําตนสูงจากพ้ืนดินท่ี 170

เซนติเมตรพบวาพันธุ RRIT 405 มีความเจริญเติบโตมากที่สุดเทากับ60.4เซนติเมตร รองลงมาคือพันธุ RRIT
404 และ RRIT409 มีความเจรญิ เตบิ โตเทา กบั 56.2 และ 56.2 เซนติเมตร ตามลําดับ โดยมีพันธุ RRIT 408 มี
ความเจรญิ เติบโตตาํ่ ทีส่ ุด เทา กบั 44.7 เซนติเมตร

3. โครงการการพัฒนาพันธุยางทนแลง

วตั ถปุ ระสงค
1.เพอื่ ศึกษาของการตอบสนองตอความเครียดนํา้ ของยางพารา
2.เพ่ือคดั เลือกพนั ธยุ างพาราท่จี ะใชเ ปน แม-พอพันธุ ในการสรางลกู ผสมยางพาราทนตอ สภาพแลง
3. เพ่ือสรา งยางพนั ธใุ หมทมี่ คี วามทนทานตอความแหงแลง มีการเจริญเติบโตดี สามารถอยูรอดไดใน
สภาพแลง และยงั สามารถใหผ ลผลิตดี โดยมีอตั ราการลดลงของผลผลิตนอยทส่ี ุดในสภาพแลง

กิจกรรมที่ 3.1 การศกึ ษาการตอบสนองตอ ความเครียดของพนั ธยุ างในสภาพแปลงปลูก

กรรมวธิ ีการทดลอง
ไถเตรียมพื้นท่ีปลูก วางแนว เตรียมพันธุยางและปลูกยางที่ใชในการศึกษาจํานวน 20 พันธุ เมื่อวันที่ 26
มิถนุ ายน2555 โดย 10 พันธแุ รกเปน พนั ธเุ ดียวกับท่ีปลูกทดลองในการทดลองท่ี 1 ไดแก RRIT251, RRIT 408,
PB 217, PB 235, PB260, PB 311, PB 5/51, BPM 24, RRIM600, RRII105 และ RRII 118 และพันธุที่ 11-20
ไดแกพันธุ AVROS 2037, BPM 1, GT 1, IAN 873, RRIT 226, RRIT 3607, RRIT 3702, RRIT 3906 และ
RRIT 402 ดําเนินการติดตาโดยใชตนกลาจากเมล็ดยางของพันธุ RRIM600 เปนตนตอและชําถุงพันธุยางที่
คัดเลือกไว เพือ่ นําลงปลูกในแปลงปลกู ทศ่ี ูนยวจิ ยั ยางหนองคาย วางแผนการทดลองแบบ alpha-plan design
(incomplete block design) จํานวน 10ซํ้าๆ ละ 5 sub-block,sub-block ละ 4 พันธุๆ ละ 4 ตนตอแปลง
ยอย รวมทั้งส้นิ 800 ตน โดยใชระยะปลกู 4x4 เมตร ใชพน้ื ท่ใี นการทดลอง 3.2 ไร

25

ผลการดําเนินงาน

เมือ่ ตน ยางอายุ 7ป วัดขนาดเสน รอบลําตน ลําตน ทีร่ ะดับ 170 เซนตเิ มตรเหนอื รอยติดตา พบวาตน ยาง
ทัง้ 20 พนั ธมุ คี า เฉลยี่ 36.58เซนตเิ มตรพนั ธุ RRIT 402มขี นาดเสน รอบลาํ ตนมากทส่ี ดุ 42.81เซนตเิ มตร
รองลงมาคือ พนั ธุ PB 311มขี นาดเสน รอบกลางลาํ ตน 41.86เซนติเมตร และ RRIT 3607 มขี นาดเสนรอบลาํ ตน
นอยท่ีสุด 29.07เซนตเิ มตร

เมื่อพจิ ารณาขอ มลู ทางสรรี วิทยาของพันธุยาง 20 พันธใุ นชว งฤดแู ลง กบั ฤดฝู น พบวา คา ศักยของน้ําภายในใบ
ในชว งฤดูแลง ลดตาํ่ ลงมากกวา ในฤดูฝน โดยมคี าเฉลย่ี ของศกั ยข องนํ้าภายในใบในชว งเชา กอนพระอาทิตยขนึ้
(LWP pd)-4.51 บาร และ -3.37 บาร ในชว งฤดแู ลง และฤดฝู นตามลาํ ดบั และมีคาเฉล่ยี ของศกั ยข องน้าํ ภายใน
ใบในชว งกลางวนั (LWP md)-10.96 บาร และ -8.92 บาร ในชว งฤดแู ลงและฤดูฝนในชวงฤดแู ลง คา ศักยของนาํ้
ภายในใบในชว งเชา กอ นพระอาทิตยข น้ึ (LWP pd) พนั ธุท่ีมีคา ศักยข องนํา้ ภายในใบมากท่สี ุด คือ RRII 118 มคี า
ศกั ยของนาํ้ ภายในใบเฉล่ยี -3.56 บาร รองลงมาคอื พนั ธุ BPM 1 มคี าศักยของนาํ้ ภายในใบ -3.75 บาร พันธุทม่ี ี
คา ศกั ยของน้าํ ภายในใบนอยทสี่ ุดคอื พันธุ RRIT 408 มีคา ศกั ยข องนา้ํ ภายในใบ -5.61 บาร รองลงมาคือพันธุ
RRIT 3906 มคี า ศักยของนา้ํ ภายในใบ -5.17 บารคา ศักยข องน้ําภายในใบชวงกลางวัน (LWP md) พบวา พันธุท่ี
มคี าศักยข องนา้ํ ภายในใบมากทสี่ ดุ คือ RRIM 600 มคี าศกั ยของนา้ํ ภายในใบเฉลีย่ -7.06 บาร รองลงมาคือพันธุ
PB 260 มคี า ศกั ยข องนา้ํ ภายในใบ -9.56 บาร พนั ธทุ ม่ี คี า ศกั ยข องน้ําภายในใบนอยทส่ี ดุ คือ พันธุ IAN 873 มคี า
ศักยข องนํา้ ภายในใบ -13.61 บารรองลงมาคือพนั ธุ PB 311 มีคา ศกั ยข องนํ้าภายในใบ -13.22 บารในชว งฤดฝู น
คาศกั ยข องนาํ้ ภายในใบในชวงเชา กอนพระอาทติ ยขึน้ (LWP pd) พนั ธทุ ่ีมคี าศกั ยข องน้ําภายในใบมากทสี่ ุด คอื
RRIT 402 มคี าศักยของนา้ํ ภายในใบเฉล่ยี -2.80 บาร รองลงมาคือพนั ธุ RRII 118 มคี า ศักยข องนาํ้ ภายในใบ -
2.86 บาร พนั ธุท ม่ี ีคา ศกั ยของนา้ํ ภายในใบนอ ยทส่ี ุดคือ พันธุ RRIT 3906 มีคาศกั ยข องนาํ้ ภายในใบ -4.20 บาร
รองลงมาคอื พนั ธุ RRIT 408 มีคาศักยข องน้ําภายในใบ -3.84 บาร( ตารางท่ี 2) คา ศกั ยข องน้าํ ภายในใบชว ง
กลางวนั (LWP md) พบวา พนั ธทุ ่ีมคี าศักยของนํ้าภายในใบมากทสี่ ดุ คือ RRIM 600 มคี า ศักยของนาํ้ ภายในใบ
เฉลี่ย -6.33 บาร รองลงมาคอื พนั ธุ RRIT 251 มคี าศกั ยของน้าํ ภายในใบ -6.96 บาร พนั ธทุ ีม่ ีคาศักยของน้ํา
ภายในใบนอ ยท่สี ดุ คือ พันธุ PB 5/51 มคี า ศกั ยข องน้าํ ภายในใบ -10.60 บาร รองลงมาคอื พันธุ PB 311 มีคา
ศกั ยข องน้าํ ภายในใบ -10.38 บาร

เม่ือเปรียบเทยี บคาศกั ยของน้าํ ภายในใบของพันธุยางทั้ง 20 พันธุในชวงกอนพระอาทิตยข้ึนท่ีปากใบยังไมเปด
และยังไมมีการคายนํ้า กับชวงกลางวันที่ปากใบเปดและมีการคายน้ําออกไปจากตนยาง พบวา ในชวงเวลา
กลางวัน ตนยางมีคาศักยของนํ้าภายในใบลดลงจากในตอนเชาเฉลี่ย 6.45 บารในชวงฤดูแลง และ 5.55 บาร
ในชว งฤดูฝนพันธุที่มีคาศักยของน้ําภายในใบลดลงมากที่สุด คือพันธุ PB 311 มีคาศักยของน้ําภายในใบลดลง
9.22 บาร รองลงมาคอื พนั ธุ IAN 873 และ RRII 105 โดยมีคาศักยข องนํ้าภายในใบลดลงเฉล่ีย 8.83 และ 8.23
บารใ นชวงฤดูแลง ตามลําดับ และพันธุที่มีคาศักยของนํ้าภายในใบลดลงมากที่สุด คือพันธุ PB 5/51 มีคาศักย
ของนา้ํ ภายในใบลดลง 7.73 บาร รองลงมาคอื พนั ธุ PB 311 และ IAN 873 โดยมีคาศักยของนํ้าภายในใบลดลง
เฉลย่ี 6.89 และ 6.54 บารในชว งฤดูฝน

เมื่อพิจารณาคา เปอรเซน็ ตก ารสญู เสียความสามารถในการลําเลียงน้ําภายในทอไซเล็ม (Percent Loss
of Conductivity; PLC) ของพันธยุ าง 20 พนั ธุ ในชว งฤดแู ลง และฤดูฝนในกานใบของยางพารา 20 พันธุ พบวา
ในชวงฤดูแลง พันธุ RRIT 251 มคี า เปอรเ ซน็ ตก ารสูญเสียความสามารถในการลําเลียงนา้ํ ภายในทอ ไซเล็มสูงทสี่ ดุ
เฉลี่ย 64.80 เปอรเซ็นต รองลงมาคือ พันธุ PB 311 และ RRIT 3607 โดยมีคาเปอรเซ็นตการสูญเสีย

26

ความสามารถในการลําเลียงนํ้าภายในทอไซเล็มเฉล่ีย 48.21 และ 47.50 เปอรเซ็นต ตามลําดับ ในชวงฤดูฝน
พนั ธุ RRIM 600 มีคาเปอรเ ซ็นตก ารสูญเสียความสามารถในการลําเลียงนํ้าภายในทอ ไซเลม็ สงู ทสี่ ุด เฉล่ีย 31.11
เปอรเซ็นต รองลงมาคือ พันธุ RRIT 251 และ BPM 24 โดยมีคาเปอรเซ็นตการสูญเสียความสามารถในการ
ลําเลียงน้ําภายในทอไซเล็มเฉล่ีย 28.54 และ 27.06 เปอรเซ็นต ตามลําดับพันธุที่มีคาเปอรเซ็นตการสูญเสีย
ความสามารถในการลําเลียงนํ้าภายในทอไซเล็มในฤดูแลงและฤดูฝนแตกตางกันนอยท่ีสุดคือ พันธุ BPM 24
รองลงมาคือพันธุ RRIT 408 และ PB 5/51 โดยมีคาผลตางของเปอรเซ็นตการสูญเสียความสามารถในการ
ลําเลียงนํ้าภายในทอไซเลม็ เฉลย่ี 3.58, 4.08 และ 4.33 เปอรเซน็ ต ตามลําดับ

จากการศึกษาคาชักนําปากใบ (Stomatal Conductance; Gs) ในชวงฤดูแลงและฤดูฝนของใบ
ยางพารา 20 พันธุ พบวา ในชวงฤดูแลง ใบยางมีคาชักนําปากใบตํ่ากวาในฤดูฝน เฉล่ีย 0.112 โมลของนํ้าตอ
ตารางเมตรตอวนิ าทีแสดงวาในชวงฤดแู ลงใบยางมกี ารเปดปากใบนอ ยกวา ในชวงฤดูฝน พันธุท่ีมีการเปดปากใบ
นอยท่ีสุดในฤดูแลงไดแก พันธุ RRIT 402, RRIT 251 และ AVROS 2037 โดยมีคาชักนําปากใบเฉลี่ย 0.100,
0.107 และ 0.111 โมลของน้ําตอตารางเมตรตอวินาที ตามลําดับ พันธุท่ีมีการเปดปากใบมากที่สุดในฤดูฝน
ไดแก พันธุ RRIT 226, PB 311 และ IAN 873 มีคาชักนําปากใบเฉลี่ย 0.361, 0.316 และ 0.310 โมล ของนํ้า
ตอตารางเมตรตอวินาที

4. โครงการทดสอบเทคโนโลยีพันธุยางแนะนําป 2559 ในแปลงเกษตรกรพื้นท่ีเขต
ปลูกยางใหม

วตั ถปุ ระสงค

ทดสอบการปรับตวั ของพนั ธยุ างพาราแนะนําป 2559 ช้ัน2 และ ช้ัน 3 บางพันธุที่มีแนวโนมจะข้ึนเปน
พันธุยางชนั้ 1 ในพ้นื ทีป่ ลูกยางที่มสี ภาพแวดลอมแตกตางกนั

กิจกรรมที่ 4.1 การทดสอบเทคโนโลยีพันธุยางแนะนําป 2559 ในแปลงเกษตรกร
พน้ื ท่ภี าคเหนือ

4.1.1 การทดลองการทดสอบเทคโนโลยีพันธุยางแนะนําป 2559 ในแปลงเกษตรกร
จังหวัดเชยี งราย

กรรมวธิ ีการทดลอง
ดาํ เนินการทดสอบพันธโุ ดยวางแผนการทดลองแบบ Randomize Complete Block Design จํานวน

3 ซ้ํา ๆ ละ 30 ตน ตอ แปลงยอ ย ในพ้ืนที่ของเกษตรกร ปลูกพันธุยางชั้น 2 และช้ัน3 จํานวน 5 พันธุไดแกพันธุ
RRIT 3610, RRIT 3612, RRIT 3904, RRIT 3906 และ IRCA 825 โดยใหพันธุ RRIT 251 และ RRIM 600
เปนพันธุเปรียบเทียบ โดยใชระยะปลูก 7x3 เมตร การปลูก การจัดการ และการดูแลรักษา ปฏิบัติตาม
คาํ แนะนาํ ของสถาบนั วจิ ัยยาง
ผลการดําเนินงาน

ทาํ การประสานงานการยางแหงประเทศไทยจังหวดั เชยี งรายเพอื่ หาเกษตรกรเขา รวมโครงการไดจาํ นวน
1 รายโดยเกษตรกรทเ่ี ขา รวมโครงการเปนเกษตรกรในพื้นที่ อ.เวยี งปา เปา ทําการเก็บขอ มลู พนื้ ทีแ่ ปลงเกษตรกร
ทเ่ี ขารวมโครงการ ไดด าํ เนินการเตรียมแปลงอยูโดยทําการไถปรับพื้นท่ี วางแนวปลูกยางจัดทําผังการทดลอง
เตรยี มพันธยุ างและปลกู ยางตามแผนการทดลองโดยไดดําเนินการปลูกยางเมื่อเดือนกันยายน 2561 จํานวน 7

27

พันธุ และไดว ัดการเจรญิ เตบิ โตและความสงู ของตนยาง เมื่อตนยางอายุ 6เดือน พบวาพันธุ RRIT 251 มีขนาด
เสน ผา นศนู ยก ลางลาํ ตนที่ 10 เซนติเมตรจากพ้นื ดินสูงสดุ เฉลย่ี 0.65เซนตเิ มตร รองลงมาไดแ ก พันธุ IRCA 825
ขนาดเสน ผา นศนู ยก ลางลาํ ตนเฉลี่ย 0.59 เซนติเมตร พันธุ RRIM 600ขนาดเสนผา นศูนยกลางลําตนเฉลี่ย 0.57
เซนติเมตร พันธุ RRIT 3612 และ RRIT 3906มขี นาดเสน ผานศนู ยก ลางลําตนเฉลี่ย 0.56 เซนติเมตร พันธุ RRIT
3610 ขนาดเสนผานศูนยกลางลาํ ตน เฉลยี่ 0.54เซนติเมตร พันธุ RRIT 3904 ขนาดเสน ผานศนู ยกลางลาํ ตน เฉล่ีย
0.53 เซนตเิ มตร ตามลําดับ
แตไมส ามารถเก็บขอมูลการเจรญิ เตบิ โตอายุ 1 ปไดเนื่องจากเกษตรกรไถปรับท่ีทําใหตนยางเกิดความเสียหาย
จงึ ไดท าํ การขอยตุ กิ ารทดลอง

4.1.2 การทดลองการทดสอบเทคโนโลยีพันธุยางแนะนําป 2559 ในแปลงเกษตรกร
จงั หวัดนาน

กรรมวธิ ีการทดลอง
ดําเนินการทดสอบพันธุโดยวางแผนการทดลองแบบ Randomize Complete Block Design

จาํ นวน 3 ซํา้ ๆ ละ 30 ตน ตอ แปลงยอย ในพื้นท่ีของเกษตรกร ปลูกพันธุยางชั้น 2 และช้ัน 3 จํานวน 5 พันธุ
ไดแกพันธุ RRIT 3610, RRIT 3612,RRIT 3904, RRIT 3906 และIRCA 825 โดยใหพันธุ RRIT 251 และ
RRIM 600 เปน พนั ธุเปรยี บเทียบ โดยใชร ะยะปลูก 7x3 เมตร การปลูกการจัดการและการดูแลรกั ษา ปฏบิ ัติตาม
คาํ แนะนาํ ของสถาบนั วจิ ยั ยาง
ผลการดําเนนิ งาน

ทาํ การประสานงานการยางแหง ประเทศไทยจังหวดั นา น เพือ่ หาเกษตรกรเขารว มโครงการไดจํานวน 1 รายโดย
เกษตรกรที่เขารวมโครงการเปนเกษตรกรในพ้ืนที่ อ.เมือง ทําการเก็บขอมูลพ้ืนที่แปลงเกษตรกรที่เขารวม
โครงการ ไดด ําเนินการเตรยี มแปลงอยูโ ดยทาํ การไถปรับพ้นื ที่ วางแนวปลกู ยางจัดทําผงั การทดลอง เตรียมพันธุ
ยางและปลกู ยางตามแผนการทดลองโดยไดด าํ เนินการปลูกยาง เมอื่ เดือนกันยายน 2561 จาํ นวน 7 พันธุ และได
วัดการเจริญเติบโตและความสูงของตนยาง เม่ือตนยางอายุ 1 ป พบวาพันธุ RRIT 251 มีขนาดเสนผาน
ศนู ยก ลางลาํ ตน ที่ 10 เซนติเมตรจากพน้ื ดนิ สูงสุดเฉลย่ี 1.35 เซนตเิ มตร รองลงมาไดแก พันธุIRCA 825มีขนาด
เสนผา นศนู ยกลางลาํ ตนเฉลีย่ 1.20เซนตเิ มตร RRIM 600 มีขนาดเสนผา นศนู ยกลางลําตนเฉล่ีย1.10เซนติเมตร
พนั ธุ RRIT 3612มีขนาดเสนผา นศนู ยกลางลาํ ตนเฉลี่ย1.05เซนติเมตร, RRIT 3610มขี นาดเสนผานศูนยกลางลํา
ตนเฉล่ีย1.02เซนติเมตรพันธุ RRIT 3904มีขนาดเสน ผานศนู ยก ลางลาํ ตนเฉล่ีย 1.00เซนติเมตร พันธุ RRIT 3906
มีขนาดเสนผานศนู ยกลางลําตนเฉลีย่ 0.96 เซนติเมตร

4.1.3 การทดลองการทดสอบเทคโนโลยีพันธุยางแนะนําป2559ในแปลงเกษตรกร
จงั หวดั พะเยา

กรรมวิธีการทดลอง
ดําเนินการทดสอบพันธุโดยวางแผนการทดลองแบบ Randomize Complete Block Design

จาํ นวน 3 ซา้ํ ๆ ละ 30 ตนตอแปลงยอย ในพน้ื ทีข่ องเกษตรกร ปลกู พันธุยางชั้น 2 และช้ัน 3 จํานวน 5 พันธุ
ไดแกพันธุ RRIT 3610, RRIT 3612, RRIT 3904, RRIT 3906 และ IRCA 825 โดยใหพันธุ RRIT 251 และ
RRIM 600 เปน พนั ธเุ ปรียบเทยี บ โดยใชระยะปลูก 7x3 เมตร การปลูก การจัดการ และการดแู ลรกั ษา ปฏิบตั ิ
ตามคําแนะนําของสถาบันวิจัยยาง

28

ผลการดําเนนิ งาน
ทําการประสานงานการยางแหง ประเทศไทยจังหวัดพะเยาเพอ่ื หาเกษตรกรเขา รว มโครงการไดจํานวน 1 รายโดย
เกษตรกรที่เขา รวมโครงการเปนเกษตรกรในพืน้ ที่ อ.ดอกคําใต จ.พะเยา ทําการเกบ็ ขอ มูลพนื้ ทีแ่ ปลงเกษตรกรท่ี
เขารวมโครงการไดดําเนินการเตรียมแปลงอยูโดยทําการไถปรับพ้ืนที่ วางแนวปลูกยางจัดทําผังการทดลอง
เตรียมพนั ธุย างและปลกู ยางตามแผนการทดลองโดยไดดําเนินการปลกู ยาง เมื่อเดือนกันยายน 2561 จํานวน 7
พันธุ และไดวัดการเจรญิ เตบิ โตและความสูงของตน ยาง เม่ือตนยางอายุ 1 ป พบวาพันธุ RRIT 251 มีขนาดเสน
ผา นศนู ยกลางลาํ ตน ที่ 10 เซนติเมตรจากพน้ื ดนิ สงู สุดเฉลีย่ 1.53 เซนติเมตร รองลงมาไดแก พันธุ RRIM 600 มี
ขนาดเสนผา นศนู ยกลางลาํ ตน เฉลยี่ 1.50เซนตเิ มตร พันธุIRCA 825 มีขนาดเสนผานศูนยกลางลําตนเฉล่ีย1.35
เซนตเิ มตร พันธุ RRIT 3610 มีขนาดเสนผานศูนยกลางลําตนเฉล่ีย 1.26เซนติเมตร พันธุ RRIT 3906 มีขนาด
เสนผานศูนยกลางลําตนเฉล่ีย 1.18เซนติเมตร, RRIT 3904 มีขนาดเสนผานศูนยกลางลําตนเฉล่ีย 1.12
เซนติเมตรและ RRIT 3612 มขี นาดเสนผานศูนยก ลางลําตนเฉลีย่ 1.10 เซนติเมตร

กิจกรรมท่ี 4.2 การทดสอบเทคโนโลยีพันธุยางแนะนําป 2559 ในแปลงเกษตรกร
พืน้ ท่ีภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนบน

4.2.1 การทดลองการทดสอบเทคโนโลยีพันธุยางแนะนําป 2559 ในแปลงเกษตรกร
จังหวดั นครพนม

กรรมวธิ ีการทดลอง
ดาํ เนนิ การทดสอบพนั ธุโดยวางแผนการทดลองแบบ Randomize Complete Block Design จํานวน

3 ซํ้า ๆ ละ 30 ตนตอแปลงยอย ในพ้ืนที่ของเกษตรกรปลูกพันธุยางช้ัน2 และชั้น 3 จํานวน5 พันธุไดแกพันธุ
RRIT 3610, RRIT3612, RRIT 3904, RRIT 3906 และIRCA 825 โดยใหพันธุ RRIT 251 และ RRIM 600 เปน
พันธุเปรียบเทยี บ โดยใชระยะปลกู 7x3 เมตร การปลูก การจัดการ และการดูแลรักษา ปฏิบัติตามคําแนะนํา
ของสถาบันวิจัยยาง
ผลการดําเนนิ งาน
ทําการประสานงานการยางแหง ประเทศไทยจังหวัดนครพนมเพื่อหาเกษตรกรเขา รว มโครงการไดจํานวน 1 ราย
โดยเกษตรกรที่เขารวมโครงการเปนเกษตรกรในพื้นที่ อ.ปลาปาก จ.นครพนม ทําการเก็บขอมูลพื้นท่ีแปลง
เกษตรกรที่เขารว มโครงการ ไดดําเนนิ การเตรียมแปลงอยโู ดยทําการไถปรับพ้ืนที่ วางแนวปลูกยางจัดทําผังการ
ทดลองและเตรียมพันธุยางเพื่อปลูกยางตามแผนการทดลองโดยไดดําเนินการปลูกยาง เมื่อเดือนกรกฎาคม
2562 จํานวน 7 พนั ธุ และไดวัดการเจรญิ เตบิ โตและความสูงของตนยาง เม่ือตนยางอายุ 3 เดือน พบวาพันธุ
RRIT 3604มขี นาดเสน ผานศูนยกลางลําตนที่ 10 เซนติเมตรจากพ้ืนดินสูงสุดเฉล่ีย 0.96เซนติเมตร รองลงมา
ไดแ ก พนั ธุ RRIT 3610และ RRIT 3906มีขนาดเสนผานศูนยกลางลําตนเฉลี่ย 0.93 เซนติเมตร พันธุIRCA 825
มีขนาดเสนผานศูนยกลางลําตนเฉลี่ย 0.91 เซนติเมตรพันธุRRIM 600 และ RRIT 251 มีขนาดเสนผาน
ศูนยก ลางลาํ ตน เฉล่ยี 0.84เซนติเมตรพันธุ RRIT 3906 มีขนาดเสนผานศูนยกลางลําตนเฉลี่ย 0.64 เซนติเมตร
ตามลาํ ดับ

29

4.2.2 การทดลองการทดสอบเทคโนโลยีพันธุยางแนะนําป 2559 ในแปลงเกษตรกร
จงั หวัดบึงกาฬ

กรรมวิธกี ารทดลอง
ดาํ เนินการทดสอบพนั ธุโดยวางแผนการทดลองแบบ Randomize Complete Block Design จํานวน

3 ซ้าํ ๆ ละ 30 ตนตอ แปลงยอย ในพ้ืนทข่ี องเกษตรกร ปลูกพันธุยางช้ัน 2 และช้ัน3 จํานวน 5 พันธุไดแกพันธุ
RRIT 3610, RRIT 3612,RRIT 3904, RRIT 3906 และIRCA 825 โดยใหพันธุ RRIT 251 และ RRIM 600 เปน
พันธุเปรียบเทยี บ โดยใชระยะปลกู 7x3 เมตร การปลูก การจัดการ และการดูแลรักษา ปฏิบัติตามคําแนะนํา
ของสถาบันวิจัยยาง
ผลการดาํ เนนิ งาน
ทําการประสานงานการยางแหง ประเทศไทยจังหวัดหนองคายเพ่ือหาเกษตรกรเขารวมโครงการไดจํานวน 1
รายโดยเกษตรกรที่เขารวมโครงการเปนเกษตรกรในพ้ืนท่ี อ.เซกา จ.บึงกาฬ ทําการเก็บขอมูลพื้นที่แปลง
เกษตรกรท่ีเขา รวมโครงการ จดั ทําผงั การทดลองและเตรียมพันธุยางเพื่อปลูกในแปลงทดลอง แตเกษตรกรขอ
ยกเลิกทีจ่ ะเขารว มโครงการ จงึ ตองหาเกษตรกรรายใหมเพื่อเขารวมโครงการในป 2562โดยไดดําเนินการปลูก
ยาง เม่อื เดือนสิงหาคม 2562 จาํ นวน 7 พนั ธุ และไดวดั การเจริญเติบโตและความสงู ของตนยาง เมื่อตนยางอายุ
1 เดือน พบวาพันธุ RRIT 251 มีขนาดเสนผานศูนยกลางลําตนที่ 10 เซนติเมตรจากพื้นดินสูงสุดเฉล่ีย 0.65
เซนตเิ มตร รองลงมาไดแ ก พันธุ RRIM 600ขนาดเสนผา นศนู ยกลางลาํ ตนเฉลี่ย 0.64เซนติเมตร พันธุIRCA 825
มีขนาดเสนผานศนู ยกลางลําตน เฉลย่ี 0.61เซนตเิ มตรพันธุ RRIT 3906มขี นาดเสนผา นศูนยก ลางลาํ ตนเฉลย่ี 0.60
เซนตเิ มตร พนั ธุ RRIT 3904 ขนาดเสน ผา นศูนยกลางลําตน เฉลย่ี 0.59 เซนตเิ มตร พันธุ RRIT 3612มีขนาดเสน
ผานศูนยกลางลําตนเฉล่ีย 0.48เซนติเมตร พันธุ RRIT 3610 ขนาดเสนผานศูนยกลางลําตนเฉลี่ย 0.45
เซนตเิ มตร ตามลําดบั

4.2.3 การทดลองการทดสอบเทคโนโลยีพันธุยางแนะนําป 2559 ในแปลงเกษตรกร
จงั หวัดมกุ ดาหาร

กรรมวธิ กี ารทดลอง

ดําเนนิ การทดสอบพนั ธุโดยวางแผนการทดลองแบบ Randomize Complete Block Design จํานวน 3

ซ้ํา ๆ ละ 30 ตนตอแปลงยอย ในพ้ืนที่ของเกษตรกร ปลูกพันธุยางชั้น 2 และชั้น3 จํานวน 5 พันธุไดแกพันธุ

RRIT 3610, RRIT 3612, RRIT 3904, RRIT 3906 และIRCA 825 โดยใหพันธุ RRIT 251 และ RRIM 600 เปน

พนั ธุเปรียบเทียบ โดยใชร ะยะปลูก 7x2.5 เมตร การปลกู การจดั การ และการดูแลรักษา ปฏิบัติตามคําแนะนํา

ของสถาบันวิจยั ยาง

ผลการดําเนนิ งาน
ทําการประสานงานการยางแหงประเทศไทยจังหวัดมุกดาหารเพื่อหาเกษตรกรเขารวมโครงการได

จํานวน 1 รายโดยเกษตรกรทีเ่ ขา รวมโครงการเปน เกษตรกรในพืน้ ท่ี อ.เมอื ง จ.มุกดาหาร ทาํ การเกบ็ ขอ มูลพ้ืนที่
แปลงเกษตรกรที่เขา รวมโครงการ ไดดําเนินการเตรยี มแปลงอยโู ดยทาํ การไถปรับพื้นท่ี วางแนวปลกู ยางจัดทาํ ผงั
การทดลอง เตรียมพนั ธยุ างและปลกู ยางตามแผนการทดลองโดยไดดําเนินการปลูกยาง เมือ่ เดอื นกันยายน 2561
จาํ นวน 7 พันธุ และไดวดั การเจริญเติบโตและความสูงของตนยาง เม่ือตนยางอายุ 1 ปพบวาพันธุ RRIT 251 มี
ขนาดเสนผานศูนยกลางลําตนท่ี 10 เซนติเมตรจากพ้ืนดินสูงสุดเฉล่ีย 3.20 เซนติเมตร รองลงมาไดแก พันธุ
RRIT 3906ขนาดเสนผานศนู ยกลางลาํ ตนเฉลีย่ 3.02 เซนตเิ มตร พนั ธุ RRIM 600 ขนาดเสนผา นศูนยกลางลาํ ตน
เฉล่ีย2.88เซนตเิ มตร พันธุ RRIT 3904มขี นาดเสน ผานศูนยกลางลําตนเฉล่ีย 2.82เซนติเมตร พันธุ RRIT 3610

30

ขนาดเสนผา นศูนยก ลางลําตน เฉลี่ย 2.23 เซนตเิ มตร พันธุIRCA 825 ขนาดเสนผานศูนยกลางลําตนเฉล่ีย 2.01
เซนตเิ มตร และพันธุ RRIT 3612 ขนาดเสนผา นศนู ยกลางลําตนเฉลย่ี 1.94 เซนติเมตรตามลาํ ดบั

5. โครงการอนุรักษแ ละการใชป ระโยชนเช้ือพันธกุ รรมยางพารา

วัตถปุ ระสงค
รวบรวมเชือ้ พนั ธกุ รรมยางเพอ่ื จัดทาํ เปน ฐานขอ มลู ไวใชป ระโยชนใ นการขยายฐานพันธุกรรม

กิจกรรม 5.1 การรวบรวมและประเมินคุณคา เชือ้ พนั ธกุ รรมยางในแปลงก่งิ ตา
5.1.1การทดลองการรวบรวมและประเมินคุณคาเช้ือพันธุกรรมยางในแปลงก่ิงตา
ศนู ยวิจยั ยางหนองคาย

ศนู ยว จิ ัยยางหนองคาย ไดร วบรวมสายพันธพุ นั ธยุ าง การศกึ ษา วิเคราะห วิจยั สําหรบั การทดสอบการ
ปลูกยาง และใชประโยชนใ นการจัดทําฐานพนั ธกุ รรมยางพารา มพี ้นื ท่ีรวม 23-2-75 ไร ดงั นี้

31

ตารางท่ี 6ฐานขอ มูลแปลงขยายพันธยุ างประจําปงบประมาณ 2562

ลาํ ดบั รหสั แปลง จํานวนตน อายุตนตอ กาํ ลังการผลติ พ.ท.ปลกู ปท ี่ปลูก
(ป) (กิง่ ) (ไร) (พ.ศ)
(ตน ) 25 31,798 2535
25 4,902 7-2-66 2535
1 B501 5,707 25 12,822 2-2-25 2535
25 8,208 2-2-15 2535
2 B502 1,105 25 4,488 2-0-98 2535
25 8,592 1-2-71 2535
3 B503 2,137 25 2,664 2-2-43 2535
2 4,872 0-3-55 2558
4 B504 1,368 2 930 0-3-86 2558
2 5,610 0-3-60 2558
5 B505 760 84,886 1-2-56
23-2-75
6 B506 1,432

7 B101 444

8 B102 812

9 B103 155

10 B104 935

รวม 14,855

กิจกรรม 5.2 การรวบรวมและประเมนิ คุณคาเช้ือพันธุกรรมยางจากแหลงกําเนิดเดิมใน

แปลงปลกู

5.2.1 การทดลองการรวบรวมและประเมินคุณคา เช้อื พนั ธกุ รรมยางจากแหลงกําเนิดเดิม
ในแปลงปลูกท่ี ศูนยว จิ ัยยางหนองคาย

กรรมวธิ กี ารทดลอง
ปลูกตนยางสายพันธุที่รวบรวมจากแหลงกําเนิดเดิม (รัฐ Acre Rondonia และ Mato Grosso)

228 สายพนั ธุ ไดแก พันธุยางจากรัฐ Acre 20 สายพันธุ รัฐ Rondonia129 สายพันธุ จากรัฐ Mato Grosso

32

76 สายพนั ธุ และสายพันธปุ าอื่นๆ อีก 3 สายพนั ธุ ปลกู สายพนั ธลุ ะ 5 ตนในแปลงปลกู ที่ ศูนยวจิ ยั ยางหนองคาย
โดยใชระยะปลกู 7x2.5เมตร ในป 2537
ผลการดาํ เนนิ งาน

เมอ่ื ตนยางอายุ 25ป พบวา สายพันธุ AC/AB/15 54/1102 มีการเจริญเติบโตดีท่ีสุด โดยมีขนาดเสน
รอบลําตนเฉล่ียเทากับ 140.50เซนติเมตรรองลงมาคือ สายพันธุ MT/IT/12 26/133 และ RO/A/7 25/240
และ โดยมขี นาดเสน รอบลําตน เทากบั 126.18และ 123.18 เซนติเมตร ตามลําดบั เม่ือทําการเปรียบเทียบการ
เจริญเติบโตเฉล่ยี ระหวางสายพนั ธุย างจากประเทศบราซลิ ท้ัง 3 รฐั พบวาสายพันธุยางท่ีมาจากรัฐ Rondonia มี
การเจริญเติบโตเฉล่ียมากที่สุด(82.45เซนติเมตร) รองลงมาคือ สายพันธุยางที่มาจากรัฐ Mato Grosso
(82.29เซนติเมตร)และ Acre (79.08เซนติเมตร) ตามลําดบั นอกจากนีย้ ังพบวายางพันธุปาจากประเทศบราซิล
ใหผ ลผลติ คอ นขางตํ่าโดยสายพันธุยางที่มาจากรัฐ Mato Grosso ใหผลผลิตเฉล่ีย 9.06กรัมตอตนตอครั้งกรีด
พันธยุ างที่มาจากรัฐAcre ใหผ ลผลติ เฉลี่ย 7.36กรัมตอตนตอคร้ังกรีดและสายพันธุยางท่ีมาจากรัฐ Rondonia
ใหผลผลิตเฉลย่ี 8.21กรัมตอ ตนตอคร้งั กรดี ตามลําดับโดยสายพนั ธทุ ีใ่ หผ ลผลิตเฉล่ีย 14ปกรดี (กรัมตอตน ตอ ครงั้
กรีด) สงู ทีส่ ุดคือ MT/C/2 10/60 (40.02กรัมตอ ตนตอคร้ังกรีด) รองลงมาคือ RO/PB/2 3/219 (29.02กรัมตอ
ตนตอ ครงั้ กรดี ) และ MT/C/2 10/943 (28.61กรมั ตอตน ตอ ครง้ั กรดี )

6. โครงการอัตราปยุ ท่ีเหมาะสมเพอ่ื การเจริญเติบโตสูงสุดในยางพาราพันธุ RRIT 251
และ RRIT 3605 ระยะกอนเปด กรีด

วัตถุประสงค
เพอ่ื ศกึ ษาอัตราปยุ เคมีทเี่ หมาะสมในยางพันธุท่ใี หผ ลผลิตสูงในเขตปลูกยางใหมแ ละเขตปลกู ยางเดิม

6.1.1 การทดลองอัตราปุยท่ีเหมาะสมเพ่ือการเจริญเติบโตสูงสุดในยางพาราพันธุ
RRIT 251 และ RRIT 3605 ระยะกอนเปดกรดี พ้นื ท่ศี ูนยว จิ ยั ยางหนองคาย

กรรมวิธีการทดลอง
ดาํ เนินการปลูกยางพันธุ RRIT 251 และRRIT 3605ตามแผนการทดลองเมอื่ เดือนกรกฎาคม 2559 โดย

ใชร ะยะปลกู 7 x 3 เมตรแบง เปน แปลงยอ ย 56 แปลงยอ ย ปลกู แปลงยอยละ 30 ตน แปลงยอยละ 3 แถวๆละ
10 ตน พืน้ ที่ 27 ไร ทําการเก็บตัวอยางดินในบริเวณแถวยางในแตละแปลงยอยท่ีความลึก 0 - 30 เซนติเมตร

33

จํานวน 10 - 12 จุด/แปลงยอยเปน 1 ตัวอยางดินรวมเม่ือเร่ิมการทดลองและ แลวนําไปวิเคราะหสมบัติทาง
ฟสิกส สมบตั ทิ างเคมี และปรมิ าณธาตอุ าหารในหองปฏบิ ัติการ
จากผลการวิเคราะหพ บวา มีไนโตรเจนปานกลาง ฟอสฟอรัส ตํ่า โพแทสเซียม สูง (การผสมปุยใชเองตามคาวิ
เคราะหย างพาราแบบท่ี 12 )
ผลการดาํ เนินงาน

หลงั ปลูกยาง 2 ป ไดทําการเกบ็ ขอ มลู การเจริญเตบิ โตวัดเสน ผานศนู ยก ลางลาํ ตนทรี่ ะดบั ความสูง 10
เซนติเมตรพบวาพนั ธุ RRIT 251 มเี จริญเติบโตวัดเสนผานศนู ยก ลางลําตน ทรี่ ะดับความสูง 10 เซนติเมตรเฉลย่ี
2.43 เซนติเมตร และพันธุ RRIT 3605 มเี จรญิ เตบิ โตวัดเสนผา นศูนยก ลางลาํ ตนทร่ี ะดบั ความสูง 10 เซนตเิ มตร
เฉล่ีย 2.32 เซนตเิ มตร

6. โครงการ แปลงตน แบบสวนยางการสงเคราะหป ลูกแทน แบบ 5 ปลูกแทนแบบ
เกษตรผสมผสาน

วตั ถปุ ระสงค
ไดขอมลู การเจริญเติบโตผลผลติ ยางพาราที่มีจาํ นวนตน 53 ตนตอไรและขอ มลู ตนทุนการผลิตของแปลง

ตนแบบสวนยางการสงเคราะหป ลูกแทนแบบ 5 ปลกู แทนแบบเกษตรผสมผสานเพื่อนาํ ไปประกอบกับขอมูลดา น
อืน่ ๆไดแปลงตน แบบสวนยางการสงเคราะหป ลกู แทนแบบ 5 ปลูกแทนแบบเกษตรผสมผสานทไ่ี ดสามารถแสดง
ผลตอบแทนทางเศรษฐกิจของเกษตรกรในพ้นื ท่ีปลกู ยาง
กรรมวธิ ีการทดลอง

ดําเนินการทดลองโดยการปลูกยางพนั ธุ RRIT 3906 ในเดอื น มถิ นุ ายน2562 พ้ืนท่ี 10 ไรซ งึ่ แบงเปน 2
แปลงๆ ละ 5 ไรเพ่อื เปรียบเทยี บระยะปลกู 2 ระยะคือแปลงท่ี1 ปลกู ระยะ 12 x 2.5 เมตรและแปลงที่ 2 ปลูก
ระยะ 10 x 3 เมตรท้ัง 2 แปลงมีจํานวนตน 53 ตน/ไรและปลูกพืชรวมยางพืชแซมยางและพืชเสริมรายได
ระหวา งแถวยางพารา โดยคํานึงถงึ ความเหมาะสมของชนดิ พืชท่ปี ลูกสภาพแวดลอมที่เหมาะสมตอพืชท่ีปลกู
ผลการดาํ เนนิ งาน
แปลงท่ี 1 ไดด ําเนนิ การปลูกยาง พนั ธยุ างRRIT3906 ในเดอื นมถิ ุนายน 2562 ระยะปลูก 12 x 2.5 เมตร จาํ นวน
11 แถว ๆละ 24 ตน จาํ นวน 264 ตน ตน ยางตายไป 41 ตน คงเหลอื ตนยาง 223 ตน วัดการเจรญิ เตบิ โตและ
ความสูงของตนยางเมือ่ ตนยางอายุ 3 เดือน ทร่ี ะดบั 10 เซนติเมตร มีขนาดเสน ผานศนู ยกลางเฉล่ีย 1.102
เซนติเมตร และความสงู ของตน ยางเฉลี่ย 123 เซนตเิ มตร และปลกู พืชรวม ดังนี้

34

ตารางที่ 7 ชนดิ พนั ธไุ มร ะยะปลกู จํานวนตน/แปลงจาํ นวนตน ตายและตนคงเหลือของพชื รวมและพืชแซม

ชนดิ พนั ธุไม ระยะปลกู จาํ นวนตน/แปลง จาํ นวนตน ตาย จาํ นวนตน คงเหลือ
(เมตร) (ตน) (ตน)
ไผตงลมื แลง 28
ไผเลย้ี งหวาน 6X4 15 2 26
มะขามเปรีย้ วยักษ 6X4 12 - 30
มะขามหวานสที อง 6X5 12 - 12
เงาะโรงเรียน 24
6X5 20 - 12
กาแฟ 6X5 35 12 12
ฝรงั่ กิมจู 6X3 26 1 19
กลว ยเล็บมอื นาง 65
หวาย 6X3 96 5 30
สับปะรดพันธเุ พชรบรุ ี1 6X3 3 23
14 51

- 96

แปลงท่ี 2 ไดดาํ เนนิ การปลกู ยาง พันธุยางRRIT3906 ในเดือนมถิ ุนายน 2562 ระยะปลกู 10 x 3 เมตร จํานวน

13 แถว ๆละ 20 ตน จาํ นวน 260 ตน ตนยางตายไป 34 ตน คงเหลือตนยาง 226 ตน วัดการเจริญเติบโตและ
ความสูงของตนยางเมื่อตนยางอายุ 3 เดือน ที่ระดับ 10 เซนติเมตร มีขนาดเสนผานศูนยกลางเฉล่ีย 0.734
เซนตเิ มตร ความสงู ของตนยาง 100 เซนตเิ มตร และปลกู พชื รว ม ดังน้ี

35

ตารางที่ 8 ชนดิ พันธไุ ม ระยะปลกู จํานวนตน/แปลง จํานวนตน ตายและตน คงเหลอื ของพชื รวมและพชื แซม

ชนิดพันธไุ ม ระยะปลูก จาํ นวนตน /แปลง จาํ นวนตน ตาย จาํ นวนตน คงเหลือ

มะพราว 5X6 28 18 10

ลําไย 5X6 20 - 20
หมอน 5X3 20 10 10
ทุเรียน 5X6 10 10 -

โกโก 5X3 16 9 7
มะนาว 5X3 20 6 14
มะมวง 5X6 28 1 27

ผกั หวานปา 65 65 -
กลวยหอมทอง 24 8 16

7. โครงการ ศึกษาอิทธิพลการปลูกยางพาราแถวคูของพันธุ RRIT 251 เพื่อการปลูก
ยางแบบผสมผสานและผลตอบแทนรายไดใ นเขตพนื้ ทีป่ ลกู ยางใหม

วตั ถปุ ระสงค
ศึกษาขอมลู การเจรญิ เติบโตของยางพาราปลูกแบบแถวคูโดยใชระยะปลูกตางกัน และตนทุนการผลิต

ขอ มูลพชื เสรมิ รายไดแ ละขอมูลรายได

กรรมวธิ กี ารทดลอง
สรางแปลงทดลองท่ศี นู ยวิจัยยางหนองคาย พน้ื ท่ีรวม 12 ไร โดยใชแ ผนการทดลองแบบ RCBDจาํ นวน 3 วธิ ีการ
ทดลอง 4 ซํ้าไดแก วิธีการทดลองที่ 1ปลูกยางพาราพันธุ RRIT 251 ปลูกแถวคูระยะระหวางแถว 3 เมตร
ระหวา งตน 5 เมตรระยะระหวา งกลมุ ยางแถวคู 13.5 เมตร (5x3x13.5เมตร) วธิ ีการทดลองที่ 2 ปลูกยางพารา
พันธุ RRIT 251ปลูกแถวครู ะยะระยะระหวางแถว 3 เมตร ระหวางตน 4 เมตร ระยะระหวา งกลุม ยางแถวคู 13.5
เมตร( 4x3x13.5เมตร)และวิธีการทดลองที่ 3 ( Control) ปลูกยางพาราพันธุ RRIT 251 ระยะปลูกตาม
คําแนะนํา สถาบันวิจัยยาง คอื ปลูกระยะระยะระหวางแถว 7 เมตรระหวางตน 3 เมตร (7x3เมตร) โดยทั้ง 3
วิธกี าร มีการปลูกพืชเสริมเสรมิ รายไดตามฤดูกาล และพชื รว มเสริมรายไดที่เปนไมผลยืนตน โดยเก็บขอมูลการ
เจริญเตบิ โตของยางพารา และผลสําเรจ็ ของการเสริมรายไดใ นสวนยาง ไดแ ก ตนทุน รายได และกําไรสุทธิของ
การเสรมิ รายไดในแตล ะป
ผลการดาํ เนินงาน
ผลการดาํ เนนิ การปงบประมาณ พ.ศ. 2562 ไดมกี ารเตรยี มพ้นื ที่ปลกู โดยขออนุมัตโิ คนยางเดิมของศูนยวจิ ัยยาง
หนองคาย จํานวน 12 ไร และมีการเตรียมวัสดุปลูก ไดแก ยางชําถุงพันธุ RRIT 251 จํานวน 1,500 ตน, พืช
แซมเสริมรายไดตามฤดูกาล, พืชรวมเสริมรายได ท่ีเปนไมผลยืนตน ไดแก มะพราว 65 ตน เงาะ 35 ตน
นอยหนา 70 ตน มะยงชดิ 35 ตน มะขามเทศ 35 ตน พทุ รา 70 ตน ละมุด 70 ตน ฝร่ัง 70 ตน ไดดําเนินการ
โคนยางแปลงทดลองเดมิ ทป่ี ดโครงการ ในเดอื น กันยายน 2562 และกาํ ลังดาํ เนนิ การโคน ยาง

36

กจิ กรรมที่ 3 การพัฒนาดา นอตุ สาหกรรมแปรรูปยางดิบและผลติ ภณั ฑยาง

ศนู ยว ิจยั ยางหนองคายไดด ําเนินการพฒั นาการแปรรปู ยางดิบของเกษตรกรในภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนือ
ศึกษาคุณสมบัติทางกายภาพของยางดิบและยางคงรูปในรูปน้ํายางแหงนํ้ายางสดและความเขมขนของน้ํายาง
พนั ธุ RRIT 251 RRIM 600 และพนั ธุยางแนะนําช้ัน 2 ชน้ั 3 รวมถงึ การรักษาสภาพแวดลอมและลดการเกิดนํ้า
เสยี ท่ีเกิดจากการผลติ ยางแผน โดยมกี ารนําเอาเทคโนโลยีการผลติ ยางแผน ดิบ ยางกอ นถวย การสรา งโรงงานทํา
ยางแผน GMPและการรักษาสภาพแวดลอมท่ีถูกตองและเหมาะสมเพ่ือถายทอดใหกับกลุมเกษตรกร และ
ติดตามประเมินผลการปรบั ใชเทคโนโลยขี องกลุม เกษตรกร ดงั น้ี

3. โครงการศึกษาคณุ สมบัติทางกายภาพของยางดิบและยางคงรูปในรูปน้ํายางแหง นํ้า
ยางสด และความเขมขนของนํ้ายางพันธุ RRIT 251 RRIM 600 และพันธุยางแนะนํา
ช้นั 2 และ ชั้น 3ตามคาํ แนะนาํ พันธยุ างป 2559

วตั ถุประสงค
1.เพ่อื ศกึ ษาคุณสมบตั ิทางกายภาพของยางดิบในยางพนั ธุ RRIT 251 ,RRIM600 และพนั ธุยางแนะนําช้ัน 2 และ
ชั้น 3 ตามคาํ แนะนาํ พนั ธุยางป 2559
2.เพ่ือศึกษาคุณสมบัติทางกายภาพของยางคงรูปในยางพันธุ RRIT 251 และพันธุ RRIM600 จากสวนยางของ
เกษตรกร

กิจกรรมที่3.1ศกึ ษาสมบัตทิ างกายภาพของยางดบิ และยางคงรูปจากยางแหงของยางพันธุ
RRIT 251 RRIM 600 และในพนั ธยุ างแนะนาํ ชน้ั 2 และชั้น 3 ตามคําแนะนําพันธยุ างป
2559

3.1.1การทดลองศกึ ษาสมบัตทิ างกายภาพของยางดบิ ในยางพนั ธุ RRIT 251, RRIM 600
และในพนั ธยุ างแนะนําชั้น 2 และชั้น 3 ตามคําแนะนําพนั ธุยางป 2559

กรรมวิธีการทดลอง
1. กรีดและเก็บตวั อยา งนํา้ ยาง เดอื นละ 1ครั้ง (สัปดาหท่ี 2 ของเดอื น) ในยางพันธุ

- พนั ธุ RRIT 251 ตน ยางอายุ 13 ปใ นแปลงทดลองศนู ยวิจยั ยางหนองคาย
-พนั ธุ RRIM 600 ตนยางอายุ 24 ป ในแปลงทดลองศูนยวจิ ยั ยางหนองคาย
- พนั ธยุ างแนะนําช้ัน 2 และช้นั 3 ตามคาํ แนะนําพนั ธยุ างป 2559จํานวน 20-25 พันธุ ในแปลงทดลอง
การเปรยี บเทียบพนั ธุยางขัน้ ตนของศูนยวิจัยยางหนองคาย และศนู ยว ิจยั และพัฒนาการเกษตรนราธิวาส
2. รวมนํ้ายางแตละพันธุเพื่อแปรรูป โดยเตรียมในรูปยางแผนผึ่งแหง ใหมีปริมาณมากพอในการทดสอบซ่ึงมี
อยา งนอ ย 500 กรัม/ตัวอยาง (พันธุ)
3. นํายางแผนผึ่งแหงพนั ธุ RRIT251, RRIM600 และพันธุยางแนะนําชั้น 2 และ 3 ที่ไดมาบดผสมและ
ขนึ้ รูปเพ่ือทดสอบคณุ สมบัตดิ ังนี้
-คา ความออ นตวั และดชั นคี วามออ นตวั ของยาง (plasticity and plasticity retention index)

37

-คา ความหนืด (Mooney viscosity)
-คา นํ้าหนกั โมเลกลุ ของยาง (Molecular Weight)และการกระจายตัวของนาํ้ หนักโมเลกลุ
-คาปรมิ าณไนโตรเจน (nitrogen content)
-สขี องยาง (colour)
4. วิเคราะหแ ละสรปุ ผลคาสมบตั ทิ างกายภาพของยางดิบท่ไี ด

3.1.2 การทดลองศกึ ษาคณุ สมบตั ิทางกายภาพของยางคงรปู ในยางพนั ธุ RRIT 251 และพันธุ
RRIM 600 จากแปลงทดลอง

กรรมวธิ กี ารทดลอง
1. กรีดและเกบ็ ตวั อยา งนาํ้ ยางเดอื นละ 1 ครัง้ (สปั ดาหท ่ี 2 ของเดอื น) ในยางพนั ธุ
- พันธุ RRIT 251 ตนยางอายุ 13 ปใ นแปลงทดลองศนู ยวจิ ยั ยางหนองคาย
-พันธุ RRIM 600 ตนยางอายุ 24 ปในแปลงทดลองศูนยวิจัยยางหนองคาย
2. รวมนํา้ ยางแตละพันธุเ พอื่ แปรรปู โดยเตรยี มในรูปยางแผนผึ่งแหงใหมปี รมิ าณมากพอในการทดสอบซ่ึงมีอยาง
นอย 500 กรัม/ตวั อยาง (พนั ธุ)
3. ทํายางคอมปาวดจ ากยางพนั ธุ RRIT251 และพันธุ RRIM 600
4. หาเวลาในการคงรปู ดวยเครื่อง Rheometer ทีอ่ ุณหภมู ิ 150 ๐Cนาน 30 นาทกี อนอดั ข้นึ รูปยาง
5. นํายางคอมปาวดมาอัดขึ้นรปู ดวยเครอื่ งอดั ข้ึนรปู ยางเพอ่ื ทดสอบสมบตั ิทางกายภาพไดแ กส มบตั ิการดงึ ยาง
(tensile properties)
6. วิเคราะหแ ละสรุปผลคาสมบตั ทิ างกายภาพของยางคงรปู ท่ไี ด

3.1.3 การทดลองศกึ ษาคณุ สมบตั ิทางกายภาพของยางคงรปู ในยางพนั ธุ RRIT 251 และพันธุ
RRIM 600 จากแปลงเกษตรกร

กรรมวิธกี ารทดลอง
1. เลือกแปลงเกษตรกรในในอาํ เภอรัตนวาปจ ังหวัดหนองคายทปี่ ลกู ยางพนั ธุ RRIT 251 และพันธุ RRIM 600 ท่ี
มอี ายใุ กลเ คยี งกบั พนั ธุยางในการทดลองที่ 2 และสวนยางมขี นาดไมต ่าํ กวา 7 ไรหรอื มีตนยางทเี่ ปดกรีดและให
ผลผลิตยางไดไมนอ ยกวา 500 ตน
2. กรดี และเก็บตวั อยางนาํ้ ยางเดือนละ 1 ครง้ั (สปั ดาหท่ี 2 ของเดือน) โดยเก็บทุกคร้ังกรีดในกรณีที่มีการกรีด
ตดิ ตอกัน
3. รวบรวมนํา้ ยางเพอื่ แปรรปู เปน ยางแผนผงึ่ แหง ใหมขี นาดอยางนอย 500 กรัม/แผน
4. ทาํ ยางคอมปาวดจ ากยางพนั ธุ RRIT251 และพันธุ RRIM 600 ทไ่ี ดจากแปลงเกษตรกร
5. หาเวลาในการคงรปู ดว ยเครื่อง Rheometer ท่ีอณุ หภมู ิ 150 ๐Cนาน 30 นาทกี อ นอดั ขน้ึ รปู ยาง
6. นาํ ยางคอมปาวดม าอดั ขน้ึ รูปดว ยเคร่ืองอัดขึ้นรูปยางเพื่อทดสอบสมบัติทางกายภาพไดแกสมบัติการดึงยาง
(tensile properties)
7. วเิ คราะหแ ละสรปุ ผลคาสมบัติทางกายภาพของยางคงรปู ทไ่ี ด
ผลการดาํ เนินงาน
1.กรีดและเก็บตัวอยางยางแผนอบแหงของพันธุยางแนะนําป 2559 ช้ัน 2 และ ช้ัน 3 แปลงทดลองการ
เปรียบเทยี บพันธยุ างขั้นตน ศนู ยว ิจัยยางหนองคาย ทุกเดอื น พันธุย างทเ่ี ก็บเก่ยี วไดแบง ออกเปน
1.1เก็บตัวอยา งยางจากพนั ธุย างแปลงทดลองในศูนยว จิ ัยยางหนองคายประกอบดวย

38

1.1.1 เก็บตัวอยางผลผลิตของพนั ธุย างช้ัน 2 ตามคาํ แนะนาํ พนั ธยุ างป 2559 จากแปลงทดลองการเปรยี บเทยี บ
พันธุยางขั้นตนลูกผสม RRI-CH36/1/3 จํานวน 9 พันธุไดแกพันธุ RRIT 3604, RRIT 3607, RRIT 3608, RRIT
3609, RRIT 3610, RRIT 3611, RRIT 3612, RRIT 3613 และ RRIT 3614 เกบ็ ตวั อยางจากตน ยาง 6 ตน/พนั ธุ
1.1.2เก็บตัวอยา งผลผลติ ของพันธยุ างชัน้ 3ตามคาํ แนะนําพันธยุ างป 2559 จากแปลงทดลองการเปรียบเทียบ
พันธุยางขั้นตนลูกผสม RRI-CH39/1/1 จํานวน 9 พันธุ ไดแก RRIT 3902, RRIT 3903, RRIT 3904, RRIT
3905, RRIT 3906, RRIT 3908 และ RRIT 3909 เกบ็ ตัวอยางจากตน ยาง 7 ตน/พันธุ
1.2เก็บตัวอยางพันธุRRIT 251 และพันธุ RRIM 600จากแปลงทดลองในศูนยวิจัยยางหนองคายเปนตัวอยาง
พนั ธลุ ะ 500 กรัม และเกบ็ ตวั อยางในแปลงเกษตรกรพันธลุ ะ 1 กโิ ลกรัม

2. รวบรวมตวั อยางยางทไี่ ดจ ากการกรีดยาง โดยแยกเปนสายพันธุใหปริมาณพอเพียงในการวิเคราะห
ยางดบิ และทดสอบยางคอมปาวด และสงตัวอยางยางเพ่ือวิเคราะหทดสอบสมบัติทางกายภาพ และทดสอบ
สมบตั ยิ างแหง ผลการทดลองอยูระหวางวิเคราะหผลการทดลอง

39

4. โครงการการแสวงหาและรวมงานวิจัยและพัฒนาจากองคกรท้ังในและระหวาง
ประเทศ

วตั ถุประสงค
คดั เลือกพนั ธยุ างแลกเปลยี่ นระหวา งประเทศที่ปรบั ตวั ไดด ี และมกี ารเจริญเติบโตดีสามารถเปดกรีดได

เรว็ ในสภาพแวดลอมตางๆ ของประเทศไทย

กิจกรรมท่ี 4.1การเปรียบเทียบพันธุยางข้ันปลาย พันธุยางแลกเปล่ียนระหวาง
ประเทศป 2556 ของ IRRDB (Multilateral Clone Exchange) ในจงั หวัดหนองคาย

ผลการดําเนินงาน

ผลการดาํ เนนิ งานในป 2562ไดป ระสานงานกับประเทศสมาชิก IRRDB ที่เขารวมโครงการแลกเปลี่ยน
พันธุยางและมีพันธุยางแลกเปลี่ยนจาก 12 ประเทศทั้งหมด 49 พันธุ (ตารางท่ี 6) เดือนตุลาคม 2560-23
มกราคม 2561 ประเทศไทยไดรับพันธุยางแลกเปล่ียนเพ่ิมเติมจากประเทศโคตดิวัวร กานา และศรีลังกา
ประเทศละ 5สายพนั ธุ ขณะเดียวกันไทยไดสงยางพันธุดีของไทยไปยังประเทศกานา 5พันธุ รวมประเทศไทย
ไดร ับก่งิ ตายางจากประเทศสมาชกิ IRRDB แลว 7 ประเทศ รวมพันธุยางที่ไดรับแลว 32 สายพันธุ ยังคงคางรับ
กิ่งตาจากประเทศ อินโดนีเซยี ฟลิปปนส ไนจเี รยี และ มาเลเซยี อกี 12พนั ธุ

ขณะเดยี วกนั ใบอนุญาตนาํ เขากง่ิ ตายาง (Import Permit) ที่ไดรับในเดือนสิงหาคม 2560 และมีอายุ6เดือนได
หมดอายลุ ง การยางแหงประเทศไทยจึงจําเปนตองย่ืนคําขอใบอนุญาตนําเขาก่ิงตายางพันธุจาก 4ประเทศที่
เหลอื เสนอตอ อธบิ ดกี รมวิชาการเกษตรตอไป
ปญหา/อปุ สรรคและขอเสนอแนะในภาพรวมของโครงการ

1. การเตรียมความพรอมของเรอื นเพาะชํา และตนกลาทีใ่ ชใ นการขยายกิง่ ตายางตองปลอดเช้ือและไดรับความ
เหน็ ชอบจากสํานักการอารกั ขาพชื กอนทุกครง้ั

2. ความพรอมในการแลกเปลย่ี นพนั ธุของไทย ข้ึนอยูกับใบอนุญาตนําเขาและใบอนุญาตสงออกก่ิงตา
ยางทต่ี อ งขออนญุ าตจากกรมวชิ าการเกษตร ซ่ึงมีอายุ 6เดือน และไมส อดคลอ งกบั ฤดูกาลในการตดิ ตา

3. ความพรอ มของประเทศท่ีเขารว มโครงการ ดังนี้
3.1 ฟล ปิ ปน ส เปลยี่ นผูรับผิดชอบ และทําใบอนุญาตนําเขาฯ ของไทยหาย ทําใหไมสามารถ

นาํ เขา กง่ิ ตายางจากฟล ปิ ปน สไดทนั ตามกาํ หนด
3.2 อินโดนีเซยี มีขั้นตอนคอ นขา งซบั ซอน
3.3 ไนจีเรยี และมาเลเซยี ไมใ หค วามรว มมอื

40

ตารางที่ 9ชื่อพันธุ และจํานวนพนั ธยุ างทีป่ ระเทศสมาชกิ เสนอในการแลกเปล่ยี นพนั ธุ

ลํ า หนวยงาน/ประเทศ จํ า น ว น พนั ธยุ างแนะนํา อยู ใ น ขั้ นต อ น
ดับ ชัน้ 3 การศกึ ษา
พนั ธุยาง ช้ัน 1 ชนั้ 2

1 ประเทศไทย (RRIT) 5 RRIT 408, RRIT 251, RRIT 3604,

RRIT 226 RRIT 3904

2 มาเลเซยี (MRB) 5 RRIM 2001, RRIM 2002, RRIM 2024,
3 เวียดนาม (RRIV)
4 ฝรง่ั เศส (CIRAD) PB 350 RRIM 2025

5 RRIV 1, RRIV 5 RRIV106,RRIV 107,
RRIV 114

5 FDR 5788 CDC 312, PMB 1 FDR 5240 FDR
4575

5 ไอวอรโี คสต 5 IRCA 41, IRCA 230 IRCA 317 IRCA 804
(CNRA) IRCA 331

6 ฟล ปิ ปนส 1 USM 1

7 เมยี นมาร (MRPPA) 2 ARCPC6(22),
ARCPC 2 (4)

8 อินเดยี (RRII) 5 RRII 430, RRII 417, RRII 429
RRII 414, RRII 422
9 อินโดนเี ซีย (IRR)
10 ไนจเี รีย (RRIN) 3 IRR 5, IRR 104 IRR 119

11 จนี (CATAS) 3 NIG 800, NIG 801,
NIG 803

5 Reyan 7-33-97 Reyan 7-20-59 Hongshan 67-15,
Baoting 936,

Zhanshi 8-67-3

12 ศรีลงั กา(RRIC) 5 RRIC 102, RRISL 203,
RRISL 2001,
RRISL 2003,

RRISL 2005

49

41

ตารางที่ 10สรปุ ผลการนาํ เขา และสงออกกงิ่ ตาพนั ธุย างแลกเปลย่ี นระหวางประเทศของไทยตั้งแตเร่ิมโครงการ
ถงึ มกราคม 2561

ประเทศ นําเขา/ วนั ท่ี พนั ธุแลกเปลย่ี น
อนิ เดีย สงออก
ตลุ าคม 2557 RRII 422. RRII 4291. RRII 417, RRII 430, RRII 430
นาํ เขา พฤศจกิ ายน 2557 RRIT226, RRIT251, RRIT 408, RRIT3604, RRIT 3904
สง ออก

กมั พชู า นาํ เขา ตลุ าคม 2558 FDR 5788, CDC 312, PMB 1, FDR 5240, FDR 4575

สงออก พฤศจกิ ายน 2558 RRIT226, RRIT251, RRIT 408, RRIT3604, RRIT 3904

จีน นําเขา กันยายน 2558 Reyan 7-20-59, CATAS 7-33-97, Hongshan 6-7-15, Zhanshi
8-67-3, Baoting 936.

สงออก กันยายน 2558 RRIT226, RRIT251, RRIT 408, RRIT3604, RRIT 3904

ฟล ปิ ปน ส นาํ เขา รอการนําเขา จากฟล ิปปน ส

สง ออก พฤศจิกายน 2558 RRIT226, RRIT251, RRIT 408, RRIT3604, RRIT 3904

ศรีลงั กา นาํ เขา พฤศจิกายน 2558 RRIC102, RRISL203, RRISL2001, RRISL2003, RRISL 2005
สง ออก พฤศจกิ ายน 2558 RRIT226, RRIT251, RRIT 408, RRIT3604, RRIT 3904

เมียนมาร นําเขา สงิ หาคม 2559 ARCPC 6 (22) และ ARCPC 2 (4)
สงออก สิงหาคม 2559 RRIT226, RRIT251, RRIT 408, RRIT3604, RRIT 3904

เวียดนาม นําเขา กนั ยายน 2560 RRIV 1, RRIV 5, RRIV 106, RRIV 107, RRIV 114
สง ออก กันยายน 2560 RRIT226, RRIT251, RRIT 408, RRIT3604, RRIT 3904

โคตดิววั ร นําเขา ตลุ าคม2560 IRCA 41, IRCA 230, IRCA 331,IRCA 317,IRCA 804
สง ออก พฤษภาคม 2559 RRIT226, RRIT251, RRIT 408, RRIT3604, RRIT 3904

กานา นาํ เขา ธนั วาคม 2560 CDC 312, PMB 1, FDR 5240, FDR 4575, FDR 5788

สง ออก 24 พฤศจกิ ายน 2560 RRIT226, RRIT251, RRIT 408, RRIT3604, RRIT 3904

42

การดําเนนิ งานโครงการอ่นื ๆ ปงบประมาณ 2562 สนับสนนุ โครงการอนั เนอื่ งมาจาก
พระราชดําริ

นอกจากงานวจิ ัยและพฒั นายางพารา ทอี่ าจถือวาเปนภารกจิ หลกั ของศูนยวจิ ัยยางหนองคายแลว งานท่ี
มคี วามสาํ คญั อกี อยา ง คือ งานใหบรกิ ารวชิ าการ แกเกษตรกรและผทู ่ใี หความสนใจ เกี่ยวกับการปลูกสรางสวน
ยาง ในพ้ืนท่ีรับผิดชอบ 10 จังหวัดภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนบน ซึ่งศูนยวิจัยยางหนองคายไดดําเนิน
โครงการอนั เนือ่ งมาจากพระราชดําริฯ 4 โครงการ ผลการดาํ เนินงานป 2562 มดี ังนี้

1. โครงการคลินิกเกษตรเคลื่อนที่ เฉลิมพระเกียรติ สมเด็จพระเจาอยูหัวมหาวชิราลง
กรณบดนิ ทรเทพยวรางกูร

ศูนยว จิ ยั ยางหนองคายไดรว มจัดคลนิ กิ เกษตรเคล่ือนท่ีในรูปของนิทรรศการ เก่ียวกับยางพารา และ
ผลิตภัณฑที่ทําจากยางพารา รวมทั้งการใหบริการวิชาการดานยางพารา โดยมีเจาหนาที่ ใหคําปรึกษาและ
แกปญหาใหกับเกษตรกรในพ้ืนที่จังหวัดหนองคายไดแก เร่ืองปุยยางพารา, โรคยางพารา และแจกเอกสาร
เกยี่ วกบั ยางพารารวมทัง้ สิ้น 266 ราย

ตารางท่ี 11กิจกรรมท่ีศูนยว ิจัยยางหนองคายเขารว มจดั นิทรรศการ และแกไขปญหาดา นการเกษตรป2562

ลาํ ดบั กจิ กรรม วนั ท่ี สถานท่ี เกษตรกร
1 คลนิ ิกเกษตรเคลอ่ื นท่ี 28 มกราคม 2562 อ.โพธิต์ าก จ.หนองคาย (ราย)

74ราย

2 คลินกิ เกษตรเคล่ือนที่ 23 พฤษภาคม 2562 อ.สระใคร จ.หนองคาย 66 ราย
3 คลินกิ เกษตรเคล่ือนที่ 1 สิงหาคม 2562 อ.ทาบอ จ.หนองคาย 60 ราย
4 คลนิ กิ เกษตรเคล่ือนที่ 4 ธันวาคม 2562 อ.รัตนวาป จ.หนองคาย 66 ราย

43

2. โครงการอนุรักษพันธุกรรมพืชอันเน่ืองมาจากพระราชดําริสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ
สยามบรมราชกมุ ารี

การกา วเขาสูแผนแมบ ทระยะ 5 ปที่ 6 (ตุลาคมพ.ศ. 2559 – กันยายนพ.ศ. 2564) จากความชัดเจนใน
การดาํ เนินงานตามแนวทางพระราชดําริในเรอื่ งของการอนรุ ักษทรพั ยากรในระยะ 25 ปท่ีผานมาของอพ.สธ. ทาํ
ใหอ พ.สธ. ขอพระราชทานพระราชานุญาตในการเปลี่ยนชือ่ กิจกรรมทง้ั 8 กิจกรรมของอพ.สธ. ท่ีอยภู ายใตกรอบ
การดําเนนิ งานทั้งสามฐานทรัพยากรเพื่อใหช่ือของกิจกรรมไดส่ือถึงงานที่ดําเนินงานในกิจกรรมไดชัดเจนมาก
ย่ิงขน้ึ ดงั นี้

กจิ กรรมท่ี 1 กิจกรรมปกปก ทรัพยากร
กจิ กรรมที่ 2 กจิ กรรมสาํ รวจเกบ็ รวบรวมทรัพยากร
กิจกรรมที่ 3 กจิ กรรมปลูกรักษาทรพั ยากร
กจิ กรรมที่ 4 กิจกรรมอนรุ ักษแ ละใชป ระโยชนท รพั ยากร
กจิ กรรมท่ี 5 กจิ กรรมศนู ยขอ มูลทรพั ยากร
กจิ กรรมที่ 6 กิจกรรมวางแผนพัฒนาทรพั ยากร
กจิ กรรมท่ี 7 กิจกรรมสรางจิตสํานึกในการอนุรกั ษทรพั ยากร
กจิ กรรมท่ี 8 กิจกรรมพิเศษสนับสนุนการอนรุ กั ษทรัพยากร
วัตถุประสงค
1. เพ่อื นอมเกลาถวายเปนสวนแหลงพนั ธกุ รรมพืชเฉลิมพระเกียรตพิ ระบาทสมเดจ็ พระเจา อยหู ัวภมู ิ
พลอดลุ ยเดชมหาราชและนอ มเกลา ถวายสมเด็จพระเทพรตั นราชสดุ าฯ สยามบรมราชกุมารี
2. เพอ่ื รว มกบั โครงการอนุรกั ษพนั ธุกรรมพืชอนั เนอื่ งมาจากพระราชดําริอนรุ กั ษพ นั ธุกรรมพืชและ
สมนุ ไพรของทอ งถ่ินและของประเทศ
3. เพือ่ เปน แหลงขยายพนั ธุพืชและสมนุ ไพรของทองถ่ินตา งๆแจกจายหรือทําใหเ กดิ ประโยชนโดยตรง
แกเกษตรกร สวนราชการและประชาชนทว่ั ไป
4. เพ่ือเปน แหลง จดั หาและวจิ ยั เกี่ยวกับพันธุกรรมพืช
5. เพ่ือสรางจิตสาํ นกึ ในการอนรุ ักษพ นั ธุกรรมพชื ใหบ งั เกิดในหมเู ยาวชนและประชาชนทั่วไป
6. เพอ่ื เปน แหลงเผยแพร ฝกอบรม และถายทอดความรดู านพันธุกรรมพืชและสมนุ ไพร
7. เพื่อเปน แหลงทอ งเทย่ี วและพกั ผอนหยอนใจทางธรรมชาติ
ผลการดาํ เนินงานป พ.ศ. 2562
กิจกรรมปกปก ทรพั ยากร
ศนู ยว ิจยั ยางหนองคาย ไดจ ดั แบงพน้ื ท่อี ยางชดั เจนไวแลว จาํ นวน 110 ไร โดยแบงพื้นท่ีประมาณ 5 ไร
สําหรบั เปน เขตที่ผูเ ขา ชมโครงการฯ เขาศกึ ษาไดต ลอดป โดยศูนยฯ จัดทาํ เสนทางเพ่ือเขา ศึกษาพันธุไ มแ ลวเสรจ็
จํานวน 3 ฐาน ฐานที่ 1 ระยะทาง 354 เมตร ฐานท่ี 2 ระยะทาง 588 เมตร ฐานท่ี 3 ระยะทาง 863 เมตร และ
ไดป รบั แตง พ้ืนที่เพื่อใหเกิดความสะดวกในการเขาศึกษา พรอมท้ังจัดปายชื่อประจําตนไมไวเปนจุดๆ รวมกับ
เจาหนา ท่โี ครงการฯ ดําเนินการตรวจสอบจาํ แนกชนิดพันธุกรรมของพืชแตละชนิด โดยจําแนกไวเปนไมยืนตน
จาํ นวน 55 ชนิด ไมทรงพมุ จาํ นวน 12 ชนดิ เถาวลั ย จํานวน 8 ชนิด, พืชชนิดเล็ก จํานวน 5 ชนิด พืชพวกขิง
ไพล ปรง บุก อกี จํานวน 6 ชนิด รวมเปน จาํ นวน 86 ชนดิ แตไมไดติดปายพรรณไมแสดงไวทั้งหมด ในชวงฤดู
แลงไดท ําแนวกันไฟเพอื่ ปอ งกันไฟปา มีการใชร ถไถปรบั สภาพพื้นถนนและใชแรงงานในการกําจัดวัชพืชโดยรอบ
บรเิ วณพ้ืนที่โครงการ

44

กิจกรรมปลกู รกั ษาทรัพยากร
จากการดําเนินงานที่ผา นมาไดน าํ พันธุไมทีไ่ ดร ับจากโครงการฯ ปลกู ในพื้นท่ีซง่ึ มีสภาพดนิ เปน ดนิ ชดุ โพน

พสิ ัย ความอดุ มสมบูรณต ํา่ ความชน้ื ในดินสูงมากในชวงฤดูฝน ประกอบกับการระบายนาํ้ ไมค อยสมบูรณ เกิดน้ํา
ทว มขงั และความชนื้ ตาํ่ มากในชว งฤดแู ลง ดินจะแขง็ จงึ ทําใหพืชไมเจริญเติบโตเต็มที่ ตนไมจะตายจากยอดลง
มาถึงโคนตน หรือตายทั้งตน ทาํ ใหจํานวนพชื ทีป่ ลูกเปนไมต ามโครงการฯ คงเหลือประมาณ จํานวน 1,190 ตน
จากพชื จาํ นวน 24 ชนดิ ไดแ ก มะเก๋ียง กระโดน มะคาโมง สมอพิเภก สะแก มะตูม มะแกวน ขนุน กะบก กัด
ลน้ิ หางนกยูง แดง มะขามปอม สมอไทย เหมาหลวง ตะครอ ยางนา ตะเคียน พะยูง ประดู คูน พะยอม มะมวง
ปา ลิ้นจีป่ า นอกจากน้ยี ังมีพชื ท่สี ามารถเกิดขน้ึ เองตามธรรมชาติ จึงเก็บดูแลรกั ษา เชน เหมาตาเขยี ด มะกอกปา
หวา นนทรี เปนตน และหนวยงานไดดูแลรักษาพื้นท่ีปลกู รกั ษาทรพั ยากรอยูเสมอ

ปญหาอุปสรรคทางหนวยงานยงั ขาดงบประมาณสนบั สนุนท่ีจะนํามาพัฒนาดูแลรักษา โครงการฯ และ
แกไ ขปญ หาตา งๆทีเ่ กิดข้นึ จากผลกระทบทางธรรมชาติทาํ ใหสูญเสียทรัพยากรทางธรรมชาตทิ สี่ าํ คญั ไปบางสว น

45

การใหบ ริการวิชาการยางพาราแกเ กษตรกรและผูท ่สี นใจ

ศูนยวิจัยยางหนองคายเปนหนวยงานของการยางแหงประเทศไทย ท่ีมีหนาท่ีใหบริการวิชาการดาน

ยางพาราแกเ กษตรกร พ้นื ทเ่ี ขตรับผดิ ชอบ 10 จังหวัด ภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนบน ซึ่งประกอบดวยการ
ใหบ ริการตรวจสวนยางเกษตรกรทีม่ ีสาเหตมุ าจากโรคและสภาพแวดลอม โดยใหคาํ แนะนําในการจดั การปองกนั
ดูแลรกั ษา นอกจากนนั้ ยงั เปน วิทยากรในการอบรมหลักสตู รตางๆ เก่ียวกับยางพารา พรอมทั้งใหความรว มมอื กบั

สถาบนั การศึกษาในการรบั นักศึกษาฝกงาน และงานบริการท่ีศูนยวิจัยยางใหความสําคัญอีกอยางคือ การแจง
ขา วสารประชาสมั พันธข อ มูลตา ง ๆ เกย่ี วกบั ยางพาราทางสื่อวิทยุ เพ่ือใหเกษตรกรไดร บั ขอมูลทีถ่ ูกตอ ง

1. การใหบ ริการเอกสารความรูทางวชิ าการ

ในปงบประมาณ 2562ศนู ยวิจยั ยางหนองคายไดใหบรกิ ารดา นความรทู างวิชาการ แจกจายเอกสารทางวิชาการ
แกเ กษตรกรและเจา หนา ที่หนวยงานตา ง ๆ

ตารางที่ 12แสดงรายการเอกสารท่เี ผยแพรแ ละจํานวนเลมท่มี อบใหกบั เกษตรกรและผทู ี่สนใจ

รายช่อื เอกสารวชิ าการ จาํ นวน (เลม)

1. คาํ แนะนาํ การปลกู ยางพาราในพน้ื ทป่ี ลูกยางใหม 132
2. คาํ แนะนําการใสปุยในสวนยาง 49
3. การกรีดยาง 60
4. การบํารุงรักษาสวนยาง 11
5.คําแนะนําวชิ าการ โรคและศัตรยู าง 53
6. คาํ แนะนําพนั ธยุ างป 2559 120
7. การปลกู พชื คลุมดนิ 109
8. การปลูกพชื แซมยางและพืชรว มยาง 177

รวม 711

2. บริการตรวจแปลงเกษตรกรทีพ่ บปญหาตา งๆ และการใหคําแนะนําในการจัดการดูแลรักษา
สวนยาง

ในป 2562บรกิ ารตรวจแปลงยางเกษตรกรท่ีพบปญหาตางๆ และการใหคําแนะนําในการจัดการดูแล
รักษาสวนยาง ศูนยวิจัยยางหนองคายไดใหบริการตรวจสวนยางของเกษตรกร ในกรณีท่ีพบปญหาอัน
เนื่องมาจากโรคและสภาพแวดลอม พรอ มท้ังใหคาํ แนะนําในการจัดการ ปอ งกนั และดูแลรกั ษา จํานวน 19 ราย
ปญหาทีพ่ บในสวนยางเกษตรกรสวนใหญ รอยไหมจ ากแสงแดด,ตนยางยืนตน ตาย และขาดการจดั การสวนยางที่
เหมาะสม ไดแ ก การใสป ยุ ไมถกู วธิ ขี าดการดแู ลรกั ษาต้งั แตเ ร่มิ ปลกู ทาํ ใหตน ยางแคระแกรน ภัยธรรมชาติที่เกิด
จากฟา ผา ไฟไหม และอาการเปลอื กแหง เปน ตน

46

ตารางที่ 13 ปญหาตา งๆ และการใหค ําแนะนําแกเกษตรกร

ปญ หาที่พบ คาํ แนะนาํ

1.ปญหาเนื่องจากการเกิดรอยไหมจากแสงแดด - แนะนําใหใ ชป ูนขาวผสมนาํ้ ในอตั รา 1 ตอ 1 หมักท้ิงไว 1

บรเิ วณโคนตน มรี อยแตก นา้ํ ยางไหล นานไปเปลือก คนื ทาบริเวณทเี่ กิดรอยแตกท่ีรอบโคนตนเพ่ือปองกันการ

จะลอ นออก ทาํ ลายของแสงแดด

2.ปญหาเนอ่ื งจากขาดการดแู ลสวนยางต้งั แตเ ร่มิ - แนะนําใหใ สปุยใหถกู วธิ ี โดยการกวาดใบยางแลวโรยปุย

ปลูก ตนยางแคระแกรน ตนเล็กลําตนขาว ใบยาง เปน แถวระหวางแถวยางแลว ใหกลบ ปยุ ทแี่ นะนาํ สูตร 20-

เลก็ สีซีด ดินเปนหนิ ลกู รัง และดินทราย เกษตรกรใส 10-12 สําหรับยางกอนเปดกรีด และสูตร 30-5-18 อัตรา

ปยุ โดยวิธีการหวา น 500 กรัม/ตน/ครั้ง ปละ 2 ครั้ง สําหรับยางหลังเปดกรีด

รว มกบั ปุย อนิ ทรีย เพอ่ื บํารงุ ดิน

3.ปญ หาเน่ืองจากตน ยางยืนตนตายเร่ิมแสดงอาการ - แนะนําขุดดินเปนรองแคบๆรอบโคนตนท่ีถูกปลวก

ใบเหลอื งและรว งท่ปี ลายยอด โคนและลาํ ตนยังมีนํ้า ทาํ ลายแลว ใชส ารเคมีกําจัดปลวกราดใหซึมลงไปตามราก
ยางไหล สวนท่ีรากยางแหงเมื่อขุดรากยางดูจะเห็น
ปลวกสรา งรังอยูบริเวณราก และยืนตายปละตน จะ

โคน ลมไดง าย

4.ปญ หาจากฟาผา เกิดอาการยอดเหลือง และแหง - แนะนําใหตัดสวนท่ีแหงออกในตนที่ถูกทําลายเพียง

ตาย แตบริเวณโคนตนยังสดอยู เปลือกเนาเปน บางสว น และทาบาดแผลดว ยสารเคมีปอ งกนั เชอ้ื รา
แผนๆ

47

ผลผลติ และผลการดาํ เนนิ การในการแปรรูปยางแผน ดิบ

ปง บประมาณ 2562ศนู ยว จิ ยั ยางหนองคาย ไดดาํ เนนิ การจดั เกบ็ ขอ มูลการผลติ ยาง การทดสอบในดาน

การแปรรูปยางแผน การพัฒนาผลิตภัณฑ การผลิตยางแผนคุณภาพ และขอมูลอ่ืน ๆ ซ่ึงไดผลผลิตยางพารา
แบง เปน ยางแผนดิบ 14,455 กิโลกรัม ยางแผนรมควัน 18,399 กโิ ลกรัม ยางเสียจากโรงงาน 353 กโิ ลกรมั และ
ยางกอนถวย 16,467 กิโลกรัม รวมผลผลิตทั้งสิ้น 47,674 กิโลกรัม และขายผลผลิตไดจํานวนเงินทั้งสิ้น

1,608,059.14 บาท ซง่ึ มีรายละเอยี ด ดงั นี้

ตารางท1ี่ 4 รายละเอยี ดผลผลติ ยางพารา ปงบประมาณ 2562

ประเภท

เดือน ยางแผน ดิบ ยางแผนรมควัน ยางเสียโรงงาน ยางกอนถวย รวมทุกประเภท
(กก.) (กก.) (กก.)
ตุลาคม 2561 (กก.) (กก.)
พฤศจกิ ายน 2561 3,950 2,230 8,134
ธันวาคม 2561 3,840 1,870 84 3,740 9,751
มกราคม 2562 4,197 9,695
กมุ ภาพันธ 2562 - 2,060 111 3,516 8,261
มนี าคม 2562 - 3,180 5,597
เมษายน 2562 2,050 5,432 66 250 2,330
พฤษภาคม 2562 2,077
มถิ ุนายน 2562 - 4,694 51 - -
กรกฎาคม 2562 470 120 1,319
สงิ หาคม 2562 - 360 7 1,429 2,459
กันยายน 2562 - 1,070 2,191
- -3 1,490 2,242
รวม - 1,136 3,033
--
12,387 22,358 55,012
720 9

1,020 10

1,110 11

745 7

1,877 20

19,888 379