แผนพัฒนาโรงเรียนคุณธรรม-รร.วัดกาโห่ใต้

1 1. สภาพทั่วไป โรงเรียนวัดกาโห่ใต้ ตั้งอยู่หมู่ที่ 1 ตำบลควนหนองหงษ์ อำเภอชะอวด จังหวัดนครศรีธรรมราช ก่อตั้งเมื่อวันที่ 23 มิถุนายน 2475 โดยมีนายทอง วังปรีชา นายสุทิน สุขแก้ว ร่วมกับประชาชนได้ร่วมกันก่อตั้งขึ้น โดยเปิดสอนครั้งแรก ระดับชั้น ป. 1- ป.4 ⮚ พ.ศ.2486 ได้ย้ายโรงเรียนไปตั้งที่บ้านโคกโหนด เป็นเวลา 10 ปี ⮚ พ.ศ.2496 นายสุคนธ์ ขวัญทองครูใหญ่ขณะนั้นได้ย้ายโรงเรียนมาอยู่ ณ วัดกาโห่ใต้จนถึง ปัจจุบัน ได้มีการปรับปรุงพัฒนาในด้านต่างๆ มาเป็นลำดับและผู้บริหารโรงเรียนตั้งแต่ก่อตั้งจนถึงปัจจุบันมีดังนี้ 1. นายทอง วังปรีชา ครูใหญ่ 2. นายสุคนธ์ ขวัญทอง ครูใหญ่ 3. นายณรงค์ เนาว์สุวรรณ ครูใหญ่ 4. นายบำรอง มีสุวรรณ อาจารย์ใหญ่ 5. นายอำนวย อนันต์นุพงษ์ อาจารย์ใหญ่ 6. นายวินัย ไชยเดช อาจารย์ใหญ่ 7. นายจีระศักดิ์ นุราภักดิ์ อาจารย์ใหญ่ 8. นายสุทิน ทองไซร้ อาจารย์ใหญ่ 9. นายสันติ ทะเดช ผู้อำนวยการโรงเรียน 10.นางเยาวมาลย์ มะเดโช ผู้อำนวยการโรงเรียน อาณาเขต โรงเรียนวัดกาโห่ใต้ เขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครศรีธรรมรา เขต 3 สังกัดสำนักงานคณะกรรมการ การศึกษาขั้นพื้นฐาน มีพื้นที่ 7 ไร่ 2 งาน รวมกับพื้นที่ที่ทางวัดอนุญาตให้ใช้สถานที่เพื่อประโยชน์ทางการศึกษา อาณาเขตของโรงเรียนมีดังนี้ ทิศเหนือ ติดต่อกับคลองกาโห่ อำเภอจุฬาภรณ์ ทิศใต้ ติดต่อกับถนนบ่อล้อ- ลำทับ ทิศตะวันออก ติดต่อกับพื้นที่วัดคงคาราม (วัดกาโห่ใต้) ทิศตะวันตก ติดต่อกับที่ดิน นายระเบียบ กัญชนะกาญจน์ พื้นที่โดยทั่วไป เป็นที่ราบ มีน้ำท่วมขังทุกปีโดยเฉพาะฤดูฝน เนื่องจากน้ำป่าไหลจากภูเขา ซึ่งห่างจากโรงเรียน ประมาณ 8-10 กิโลเมตร จะเป็นแนวเทือกเขา นักเรียนในเขตบริการ แบ่งเป็น หย่อมบ้านใหญ่ๆได้ 13 หย่อมบ้าน คือ หย่อมบ้านหนองม่วง หย่อมบ้านหลาตาพราน หย่อมบ้านบนควน หย่อมบ้านคลองตม หย่อมบ้านกาโห่ใต้ หย่อมบ้าน กาโห่เหนือ หย่อมบ้านคลองลำปะ หย่อมบ้านหูนบ หย่อมบ้านทุ่งเตย หย่อมบ้านสี่แยกหนองหงษ์ หย่อมบ้านควนแคง หย่อมบ้านคลองลานแซะ และหย่อมบ้านท่าข้าม ซึ่งแต่ละหย่อมบ้านจะมีนักเรียนมาเรียนโดย การเดินเท้า รถจักรยาน รถจักรยานยนต์ ซึ่งระยะทางที่ไกลที่สุดประมาณ 12 กิโลเมตร คือหย่อมบ้านคลองลานแซะ ตอนที่ ๑ บทนำ

2 1.1. สภาพปัจจุบัน/สภาพทางเศรษฐกิจสังคม สภาพทางเศรษฐกิจสังคม จากลักษณะภูมิประเทศที่มีพื้นที่อยู่ในลุ่มน้ำปากพนัง ซึ่งเป็นเขตพื้นที่ประชากรมีฐานะยากจนรายได้ต่ำ เนื่องจาก มีอาชีพที่ไม่มั่นคง พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงเห็นถึงความยากลำบาก ความทุรกันดารและความยากจน จึงได้มี โครงการพัฒนาลุ่มน้ำปากพนัง ซึ่งครอบคลุ่มอำเภอปากพนัง อำเภอหัวไทร อำเภอเชียรใหญ่ อำเภอเฉลิมพระเกียรติ และอำเภอชะอวด จึงเกิดปัญหาต่าง ๆ ขึ้น คือ 1) การอพยพย้ายถิ่นที่อยู่ เพื่อจับจองป่าสงวนประกอบอาชีพ 2) ปัญหาความยากจน รายได้ต่ำ ไม่มีพื้นที่ทำกิน 3) มีแนวคิดและความคิดที่แตกต่างกัน 4) ไม่ได้ปฏิบัติตามจารีตประเพณีที่ถูกต้องความเข้มข้นทางวัฒนธรรมและประเพณี 5) ประชากรออกไปทำงานนอกพื้นที่มาก เช่น หาดใหญ่ กรุงเทพ 6) การศึกษาของประชากรอยู่ในระดับต่ำ จึงไม่ค่อยเห็นความสำคัญของการศึกษา 7) ครอบครัวแตกแยก 1.3. สภาพปัญหา โรงเรียนวัดกาโห่ใต้ จัดการศึกษาระดับก่อนประถมศึกษาและประถมศึกษา มีผู้บริหาร 1 คน ครู 12 คน ครูอัตราจ้าง 3 คน เจ้าหน้าที่ธุรการ 1 คน นักการภารโรง 1 คน แม่ครัว 2 คน นักเรียน ปีการศึกษา 2564 จำนวน 247คน (ข้อมูล ณ วันที่ 10 พฤศจิกายน 2564) ปัญหาที่พบสรุปได้ดังนี้ 1. ด้านบุคลากร 1.1 ขาดแคลนครูวิชาเอกภาษาไทย พลศึกษา คอมพิวเตอร์และดนตรีนาฎศิลป์ 1.2 ขาดความต่อเนื่องในเรื่องการพัฒนาศักยภาพครูและสมรรถนะ ที่จะส่งผลต่อคุณภาพการศึกษาของ ผู้เรียน 2. ด้านปัจจัยการบริการ 2.1 อาคารเรียนสถานที่และห้องปฏิบัติการอยู่ในสภาพที่ต้องซ่อมแซมผุพังและไม่เพียงพอสำหรับจำนวน นักเรียนที่เพิ่มขึ้น 2.2 งานพัฒนา โรงเรียนได้รับการสนับสนุน จากหน่วยงานอื่น ค่อนข้างน้อย ในการพัฒนา ปัจจัยด้านโครงสร้างพื้นฐานและ 2.3 นักเรียนมีปัญหาภาวะทุพโภชนาการ 3. ด้านสังคม 3.1 ผู้ปกครองมีอาชีพที่ไม่มั่นคง ฐานะยากจน 3.2 สภาพครอบครัวแตกแยก 3.3 ผู้ปกครองไปประกอบอาชีพต่างถิ่น 3.4 มีแหล่งอบายมุขและสิ่งเสพติดในเขตบริการของโรงเรียน ทำให้มีผลต่อการพัฒนาด้าน คุณธรรมจริยธรรม 3.5 ผู้ปกครองและประชาชนในเขตบริการมีการเล่นการพนันเป็นจำนวนมาก ทำให้ขาด ต้นแบบที่ดีแก่นักเรียน 3.6 เกิดภาวการณ์แพร่ระบาดของโรคไวรัสโคโรน่า (Covid-19) ส่งผลกระทบต่อการจัดการ เรียนการสอน

3 กรอบความคิดและทิศทางของแผนพัฒนาคุณภาพการศึกษา 2.1 คำขวัญประจำโรงเรียน 2.2 วิสัยทัศน์ (Vision) ของโรงเรียน สภาพโรงเรียน สะอาด ภูมิทัศน์ดี เทคโนโลยีพร้อม นักเรียน สุขภาพดี วิชาเด่น มารยาทเยี่ยม ครู สอนดี มีความรับผิดชอบ ผู้บริหาร ระบบดี มีภาวะผู้นำ กรรมการสถานศึกษา ร่วมมือ ร่วมใจ ใฝ่พัฒนา ผู้ปกครอง ตระหนัก สนับสนุน ร่วมมือ “โรงเรียนวัดกาโห่ใต้เป็นโรงเรียนที่มีภูมิทัศน์ดี สะอาด ร่มรื่น เป็นระเบียบ มีเทคโนโลยีเพื่อการจัดการเรียนรู้ บริการสังคม นักเรียนมีทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 (3R และ 8C ) ) ผู้เรียนปฏิบัติตนตามกรอบแนวคิดของโรงเรียน คุณธรรม สพฐ. (รับผิดชอบ ,มีวินัย ,มีจิตสาธารณะ) ภูมิใจในชาติ สามารถเชี่ยวชาญได้ ตามมาตรฐานการศึกษาของชาติ ครูเป็นครูยุคใหม่ มีความรอบรู้ รับผิดชอบ ผู้บริหารมีความเป็นผู้นำมีระบบในการบริหาร กรรมการสถานศึกษา ผู้ปกครอง ให้ความร่วมมือ สนับสนุนในการจัดการศึกษา” 2.3 พันธกิจ (Mission) 1. ริเริ่มพัฒนา วางระบบการบริหารโรงเรียนให้มีประสิทธิภาพ ประสิทธิผล เป็นผู้นำทางวิชาการนักเรียนมี คุณภาพมาตรฐานการศึกษา 2. ริเริ่ม พัฒนา สถานที่ให้มีความพร้อม สะอาด ร่มรื่น มีระเบียบ ภูมิทัศน์สวยงาม เอื้อต่อการเรียนรู้และ สนับสนุนให้มีการจัดหา พัฒนา เทคโนโลยีเพื่อการศึกษาให้พร้อมบริการ 3. ริเริ่ม พัฒนาส่งเสริมครูให้มีการพัฒนาหาความรู้อย่างสม่ำเสมอ สร้างความตระหนัก ความรับผิดชอบใน วิชาชีพครู 4. เสริมสร้างความสัมพันธ์ที่ดีต่อกรรมการสถานศึกษา ผู้ปกครอง ชุมชน ให้เกิดความรัก ความตระหนักและ ร่วมมือ ร่วมใจในการสนับสนุนพัฒนาโรงเรียน 5. ริเริ่ม พัฒนา ระบบดูแลช่วยเหลือเพื่อให้ นักเรียนมีสมรรถนะและสุขภาพอนามัยที่ดี มีการออกกำลังกาย เล่นกีฬา 6. ริเริ่มพัฒนา ส่งเสริมสนับสนุนพัฒนานักเรียนให้มีคุณธรรม จริยธรรม ตามรูปแบบของโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. และ อนุรักษ์ความเป็นไทย สะอาด มารยาทดี วิชาเด่น เน้นคุณธรรม

4 2.4 สัญลักษณ์ของโรงเรียน ดอกบัว หมายถึง ผู้มีปัญญา วต. หมายถึง ตัวย่อของชื่อโรงเรียน ปีกนก หมายถึง การอนุรักษ์ความเป็นไทย ฐาน หมายถึง ความมั่นคง กาโห่ใต้ หมายถึง ชุมชนกาโห่ใต้ ความหมายโดยรวมการจัดการศึกษาเพื่อมุ่งให้ผู้เรียนเกิดปัญญา มีความเข้มแข็ง มั่นคง และอนุรักษ์ความเป็นไทย สีประจำโรงเรียน คือ สีเทา – เหลือง สีเทา หมายถึง สมอง , สติปัญญา สีเหลือง หมายถึง ความเจริญรุ่งเรือง , ความก้าวหน้า ความหมายโดยรวม คือ การพัฒนาคนให้มีปัญญา มีความก้าวหน้า เจริญรุ่งเรืองในชีวิต

5 “องค์กรเข้มแข็ง บุคลากรร่วมใจ นักเรียนดีมีวินัย ยึดหลักความพอเพียง” องค์กรเข้มแข็ง หมายถึง มีระบบงานที่ดี บุคลากรร่วมใจ หมายถึง ร่วมมือทำงาน ชุมชนมีส่วนร่วม ทำงานเต็ม ความสามารถและเต็มใจ นักเรียนดีมีวินัย หมายถึง ปฏิบัติตามกฎของห้องเรียนและกฎของโรงเรียน ยึดหลักความพอเพียง หมายถึง รู้ประหยัด รู้พอเพียง ใช้อย่างคุ้มค่า เอกลักษณ์ สะอาด มารยาทดี อัตลักษณ์ ไหว้สวย รวยน้ำใจ 2.5 เป้าหมาย โรงเรียนบริหารการศึกษาให้เป็นไปตามวัตถุประสงค์และเป้าหมายของการศึกษาชาติ ให้เกิดประสิทธิภาพ ประสิทธิผล และสนองต่อความสำเร็จตามมาตรฐานการศึกษาของชาติ โดยแบ่งเป็น 4 ด้าน คือ 1. ด้านนักเรียน โรงเรียนดำเนินการจัดกิจกรรมให้สอดคล้องกับหลักสูตร กิจกรรมการเรียนการสอน กิจกรรม พัฒนาผู้เรียนเพื่อให้นักเรียนเป็นพลเมืองที่ดีของสังคมมีความรู้พื้นฐานตามกลุ่มสาระ เพื่อเป็นพื้นฐาน การศึกษาต่อในระดับสูงต่อไปนักเรียนมีมารยาทตามแบบเอกลักษณ์ความเป็นไทย และสามารถดำรงชีวิตใน สังคมได้อย่างมีความสุข 2. ด้านครู พัฒนาครูให้มีความรู้ความสามารถในการจัดการเรียนการสอน ที่ยึดนักเรียนเป็นสำคัญ มีความ ตระหนัก และพัฒนาตนเองไปสู่มาตรฐานด้านวิชาชีพชั้นสูง 3. ด้านอาคารสถานที่ มีภูมิทัศน์สวยงาม สะอาด ร่มรื่น เป็นระเบียบ เอื้อต่อการเรียนรู้ สร้างแรงจูงใจ ส่งเสริมสุขภาพที่ดี ในการพัฒนานักเรียนให้เป็นไปตามคุณลักษณะที่พึงประสงค์ 4. ด้านชุมชน โรงเรียนสร้างเครือข่ายความร่วมมือจากกรรมการห้องเรียน กรรมการพัฒนา กรรมการ สถานศึกษา ผู้ปกครอง ชุมชน องค์กรชุมชน และองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ในการแสวงหาความร่วมมือให้การ สนับสนุนและร่วมพัฒนาคุณภาพการศึกษาของโรงเรียนไปสู่เป้าหมายตามมาตรฐานการศึกษาชาติ 2.6 กลยุทธ์ กลยุทธ์ โรงเรียนได้กำหนดไว้ให้สอดคล้องกับกลยุทธ์ของ สพฐ. ดังนี้ ประเด็นยุทธศาสตร์ที่ 1 การพัฒนาคุณภาพผู้เรียนในระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน กลยุทธ์ 1 การพัฒนาคุณภาพผู้เรียนในระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน กลยุทธ์ 2 สร้างการมีส่วนร่วมพัฒนาคุณภาพผู้เรียน ประเด็นยุทธศาสตร์ที่ 2 การเพิ่มโอกาสให้ผู้เรียนเข้าถึงบริการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กลยุทธ์ 1 เพิ่มโอกาสการเข้าถึงการศึกษาที่มีคุณภาพ กลยุทธ์ 2 ลดความเหลื่อมล้ำทางการศึกษา ประเด็นยุทธศาสตร์ที่ 3 การพัฒนาคุณภาพครูและบุคลากรทางการศึกษา กลยุทธ์ 1 ลดภาระงานอื่นที่นอกเหนือจากงานที่เกี่ยวข้องกับการจัดการเรียนรู้ของครูและบุคลากร ทางการศึกษา

6 กลยุทธ์ 2 ส่งเสริม สนับสนุนการพัฒนาองค์ความรู้ครูและบุคลากรทางการศึกษาโดยเฉพาะ ด้านการจัดการเรียนรู้ การวัดและประเมินผล และทักษะในการสื่อสารของครูให้มี สมรรถนะด้านการสอนอย่างมีประสิทธิภาพ กลยุทธ์ 3 ส่งเสริม สนับสนุนการพัฒนาผู้บริหารสถานศึกษาให้มีความสามารถทุกด้านอย่างมี ประสิทธิภาพและเกิดประสิทธิผล กลยุทธ์ 4 เสริมสร้างระบบแรงจูงใจให้ครูและบุคลากรทางการศึกษา มีขวัญกำลังใจในการทำงาน เกิดผลการปฏิบัติงานเชิงประจักษ์การพัฒนาคุณภาพผู้เรียนในระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน กลยุทธ์ 5 ส่งเสริม สนับสนุนครูและบุคลากรทางการศึกษาให้มีจิตวิญญาณของความเป็นครู การเป็นครูมืออาชีพ และยึดมั่นในจรรยาบรรณของวิชาชีพ กลยุทธ์ 6 ส่งเสริม สนับสนุนให้องค์กร องค์คณะบุคคล และผู้มีส่วนได้ส่วนเสียวางแผน สรรหา ย้ายโอนครูและบุคลากรทางการศึกษาให้สอดคล้องกับความต้องการจำเป็นของโรงเรียน และชุมชน ประเด็นยุทธศาสตร์ที่ 4 การพัฒนาระบบการบริหารจัดการ กลยุทธ์ 1 กระจายอำนาจและความรับผิดชอบการบริหารจัดการศึกษา กลยุทธ์ 2 ส่งเสริมเครือข่ายและการมีส่วนร่วมในการบริหารจัดการ กลยุทธ์ 3 ส่งเสริมการนำผลการวิจัยไปใช้เพื่อพัฒนานโยบายและเป็นฐานในการพัฒนาการจัด การศึกษาของเขตพื้นที่การศึกษาและสถานศึกษา กลยุทธ์4 ส่งเสริมสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา สถานศึกษา และองค์คณะบุคคลให้มีความ รับผิดชอบต่อผลการดำเนินงาน กลยุทธ์ 5 ส่งเสริมการบริหารจัดการศึกษาในพื้นที่พิเศษ และระดับตำบล จุดเน้น 1. จุดเน้นด้านหลักสูตรและกระบวนการเรียนรู้ 2. จุดเน้นด้านครูและบุคลากรทางการศึกษา 3. จุดเน้นด้านพัฒนากำลังคนและงานวิจัยที่สอดคล้องกับความต้องการของประเทศ 4. จุดเน้นด้านการทดสอบ การประเมินการประกันคุณภาพและมาตรฐานการศึกษา 5. จุดเน้นด้าน ICT เพื่อการศึกษา 6. จุดเน้นด้านการบริหารจัดการ

7 แผนผังโรงเรียน

8 แผนภูมิโครงสร้างการบริหารงาน บ นท ่ ต ี น น / น ต ท น ี น นท บี นน ี น น ท บ ี น ท น / ต ต ่อน ท น ี น น บ ท ่อ น บบ บ น บ นบ อ น ต น อ ่อ อ อ ่อน น อน ต /ต ี่ น ี น / ออ อ น บ ท น บ น อ บ อน ี น / น น น ี่ บ น อ ี น น น ท น น น บ บ บ บ ท น บ ต น น / บ น น บอ อ ่น บ น น ต ตบ อ น ี น บบ น ี น น ี น บบน / บบ บ อ อ ท น / น ท น อ น อ น ท ต อบอ น อ/ ีบ ต ต ออ ่ / / อน น บ น ี น ต ต นที่ น ี ต บ น รรม ารส าน า

9 12. ผลงานดีเด่นในรอบปีที่ผ่านมา *** ประเภทโรงเรียน ที่ ปี ระดับรางวัล/ชื่อรางวัลที่ได้รับ 1 ประจำปี 2551 โรงเรียนสามารถดำรงมาตรฐานโรงเรียนส่งเสริมสุขภาพ ระดับทอง อย่างต่อเนื่อง เป็นสมัยที่ 2 2 ปีการศึกษา 2552 ได้รับรางวัลชนะการประกวดส้วมสุขสันต์ประเภท โรงเรียนประถมศึกษา ขนาดกลาง 3 ปีการศึกษา 2552 ได้รับรางวัลพระราชทาน ในโครงการการคัดเลือกนักเรียน นักศึกษา และสถานศึกษา เพื่อรับรางวัลพระราชทาน ระดับประถมศึกษา ขนาดกลาง 4 ประจำปี2553 ได้รับการรับรองมาตรฐานโรงเรียนส่งเสริมสุขภาพระดับทอง 5 ปีการศึกษา 2553 ได้รับรางวัลโรงเรียนส่งเสริมสุขภาพดีเด่น ระดับประถมศึกษา 6 ปีการศึกษา 2554 ได้รับรางวัลโรงเรียนส่งเสริมสุขภาพระดับเพชร ระดับประถมศึกษา 7 ประจำปี2556 ได้รับคัดเลือกให้เป็นสถานศึกษาแบบอย่าง การจัดกิจกรรมการเรียนรู้และการบริหาร จัดการตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง “สถานศึกษาพอเพียง 2556” 8 ปีการศึกษา 2557- 2559 ได้รับรางวัลบ้านนักวิทยาศาสตร์น้อย ประเทศไทย 9 ปีการศึกษา 2560 ได้รับรางวัลชมเชย ในโครงการการคัดเลือกนักเรียน นักศึกษา และสถานศึกษา เพื่อรับรางวัลพระราชทาน ระดับประถมศึกษา ขนาดกลาง 10 ปีการศึกษา 2561 ได้รับรางวัลชมเชย ในโครงการการคัดเลือกนักเรียน นักศึกษา และสถานศึกษา เพื่อ รับรางวัลพระราชทาน ระดับประถมศึกษา ขนาดกลาง 11 ประจำปีงบประมาณ 2562 ได้รับรางวัลลำดับที่ 3 สถานศึกษาต้นแบบ ภายใต้กิจกรรม "จังหวัดนครศรีธรรมราช สะอาด สวยงาม” 12 ประจำปี2562 ได้รับการรับรองผลการประเมินคุณภาพโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. เป็นโรงเรียน คุณธรรม สพฐ. ระดับ 1 ดาว 13 ประจำปี2562 ได้รับการรับรองผลการประเมินคุณภาพโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. เป็นโรงเรียน คุณธรรม สพฐ. ระดับ 2 ดาว 14 ปีงบประมาณ 2563 ผ่านการประเมินคุณธรรมเเละความโปร่งใสในการดำเนินงานสถานศึกษาออนไลน์ของ โรงเรียนคุณภาพประจำตำบล (ITA) 91.09 คะแนน 15 ประจำปี2563 ได้รับรางวัลโรงเรียนดีไม่มีอบายมุข

10 *** ประเภทนักเรียน ที่ ปี ชื่อผู้รับรางวัล ระดับรางวัล/ชื่อรางวัลที่ได้รับ หน่วยงานที่จัด *** ประเภทครู ที่ ปี ชื่อผู้รับรางวัล ระดับรางวัล/ชื่อรางวัลที่ได้รับ หน่วยงานที่จัด

11 13. ผลการประเมินคุณภาพภายนอกในรอบที่ผ่านมา ผลการประเมินคุณภาพภายนอกรอบสี่ที่ผ่านมา สรุปผลการประเมินคุณภาพภายนอกรอบสี่ (พ.ศ.๒๕๕๙-๒๕๖๓) ระดับการศึกษาปฐมวัย ด้าน ระดับคุณภาพ ๑ คุณภาพของเด็ก ดี ๒ กระบวนการบริหารและการจัดการ ดี ๓ การจัดประสบการณ์ที่เน้นเด็กเป็นสำคัญ ดี ระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน ด้าน ระดับคุณภาพ ๑ คุณภาพของผู้เรียน ดีมาก ๒ กระบวนการบริหารและการจัดการ ดีมาก ๓ กระบวนการจัดการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็น สำคัญ ดีมาก

12 ๑๔. ข้อเสนอแนะจากผลการประเมินคุณภาพภายนอก จุดที่ควรพัฒนา ๑. ด้านผลการจัดการศึกษา ไม่มี ๒. ด้านการบริหารจัดการศึกษา ไม่มี ๓. ด้านการจัดการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ ไม่มี ๔. ด้านการประกันคุณภาพภายใน ไม่มี นวัตกรรมหรือตัวอย่างการปฏิบัติที่ดี (Good Practice) ของสถานศึกษาที่เป็นประโยชน์ต่อสังคม นวัตกรรมสร้างสรรค์คนดี โรงเรียนคุณธรรม สพฐ.

13 1. โรงเรียนคุณธรรม สพฐ. จากพระราชกระแสรับสั่งของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชซึ่งพระราชทานให้กับคณะ องคมนตรีในโอกาสการจัดตั้ง “กองทุนการศึกษา” เมื่อปีพ.ศ.2555ที่ว่า “ให้โรงเรียนสร้างคนดีให้บ้านเมือง” และ พระราชทานหลัก 3 ประการ ในเรื่องครูและนักเรียน ดังนี้ “ให้ครูรักเด็ก และเด็กรักครูให้ครูสอนให้เด็กมีน้ำใจต่อเพื่อน ไม่ให้แข่งขันกัน แต่ให้แข่งกับตัวเอง และให้เด็กที่เรียนเก่ง ช่วยสอนเพื่อนที่เรียนช้ากว่า ให้ครูจัดกิจกรรมให้นักเรียนทำร่วมกัน เพื่อให้เห็นคุณค่าของความสามัคคี” ด้วยความมุ่งมั่นที่จะสนองพระราชประสงค์ในการส่งเสริมการสร้างคุณงามความดีให้เกิดขึ้นในโรงเรียน เพื่อให้ โรงเรียนสร้างคนดีให้บ้านเมือง จึงเป็นที่มาของการจัดตั้ง “มูลนิธิยุวสถิรคุณ” โดยการสนับสนุนของสำนักงานทรัพย์สินส่วน พระมหากษัตริย์ซึ่งมีศาสตราจารย์เกียรติคุณ นายแพทย์เกษมวัฒนชัย องคมนตรีเป็นประธานกรรมการมูลนิธิยุวสถิรคุณ ซึ่งมีความหมายว่า มูลนิธิยุวสถิรคุณจะสร้างสรรค์เยาวชนให้คงมั่นอยู่ในคุณความดีเสมอ โดยดำเนินงานพัฒนาคุณธรรมใน โรงเรียนควบคู่กันไปในศูนย์3 ศูนย์ได้แก่ศูนย์สถานศึกษาพอเพียง ศูนย์จิตวิทยาการศึกษา และ ศูนย์โรงเรียนคุณธรรม ศูนย์โรงเรียนคุณธรรม มูลนิธิยุวสถิรคุณ ได้อัญเชิญพระราชกระแสรับสั่งของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิ พลอดุลยเดชที่ว่า “ช่วยกันสร้างคนดีให้บ้านเมือง” มาเป็นวิสัยทัศน์ในแผนดำเนินงาน โดยมีวัตถุประสงค์ดังนี้ 1. พัฒนาศักยภาพครูให้ตระหนักในบทบาทหน้าที่ความรับผิดชอบของอาชีพครูการสร้างเสริมคุณธรรมจริยธรรม ในโรงเรียน และเป็นต้นแบบที่ดีงามของนักเรียน 2. พัฒนาคุณธรรมจริยธรรมนักเรียนแบบองค์รวม เน้นกระบวนการมีส่วนร่วมที่พัฒนากระบวนการคิดเชิงระบบ และใช้โครงงานคุณธรรม (Moral Project) เป็นเครื่องมือในการเรียนรู้ความดีความงามจากการลงมือปฏิบัติจริง และมี ความรู้สึกเป็นเจ้าของกิจกรรมด้วยความภาคภูมิใจ 3. พัฒนากระบวนการมีส่วนร่วมจากทุกภาคส่วนในการส่งเสริมและพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมนักเรียน ลด พฤติกรรมที่ไม่พึงประสงค์ในโรงเรียน ส่งเสริมการสร้างพฤติกรรมที่พึงประสงค์เพิ่มขึ้น เพื่อเป้าหมายการสร้างคนดีสู่สังคม รวมทั้ง การพัฒนาโรงเรียนคุณธรรมให้เป็นต้นแบบ และเป็นศูนย์เรียนรู้ของโรงเรียนคุณธรรม 4. เพื่อเฉลิมพระเกียรติฯ และถวายเป็นพระราชกุศลแด่พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ศูนย์ โรงเรียนคุณธรรม มูลนิธิยุวสถิรคุณ จะมุ่งเน้นการพัฒนาศักยภาพครูให้มีความสามารถในการออกแบบและจัดการเรียนรู้ เชิงบูรณาการความรู้คู่ความดีและสามารถพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมนักเรียนแบบองค์รวมได้ภารกิจที่สำคัญคือ ส่งเสริม และสนับสนุนการจัดกิจกรรมต่างๆ ที่เสริมสร้างความสัมพันธ์และการเรียนรู้ระหว่างครูกับนักเรียนในสถานศึกษา เพื่อ ปลูกฝังอบรมบ่มเพาะคุณธรรมจริยธรรมให้เด็กและเยาวชนเป็นคนดีมีความซื่อสัตย์สุจริต ขยัน อดทน สามารถพึ่งตนเองได้ เพื่อให้เด็กและเยาวชนมีความสุขและความเจริญ การพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมให้แก่เด็กและเยาวชนตามแนวทางของศูนย์โรงเรียนคุณธรรมมูลนิธิยุวสถิรคุณ จะ เน้นการสร้างกระบวนการมีส่วนร่วมที่พัฒนากระบวนการคิดเชิงระบบและใช้โครงงานคุณธรรมเป็นเครื่องมือในการเรียนรู้ ความดีความงามจากการลงมือปฏิบัติจริง ทำให้เด็กและเยาวชนมีความรู้สึกเป็นเจ้าของกิจกรรม/โครงงานนั้นๆ ด้วยความ ตอนที่ ๒ น

14 ภาคภูมิใจ ซึ่งจะเป็นเครื่องมือช่วยให้เกิดการลดพฤติกรรมที่ไม่พึงประสงค์ในโรงเรียนให้น้อยลง และส่งเสริมการสร้าง พฤติกรรมที่พึงประสงค์ในโรงเรียนเพิ่มขึ้น อันจะเป็นการพัฒนาโรงเรียนให้เป็นโรงเรียนคุณธรรมต้นแบบ และเป็นศูนย์ เรียนรู้ของโรงเรียนคุณธรรมเพื่อการขยายผลโรงเรียนคุณธรรมเครือข่ายในโอกาสต่อไป งานหลัก ของศูนย์โรงเรียนคุณธรรม มูลนิธิยุวสถิรคุณจึงให้ความสำคัญในการพัฒนาศักยภาพครู เพื่อให้ครู สามารถเป็นกำลังสำคัญในการพัฒนาโรงเรียนคุณธรรมให้บรรลุผลสำเร็จ การพัฒนาศักยภาพครูให้มีความรู้ความสามารถ ในการออกแบบและจัดการเรียนรู้ควบคู่กับการสร้างเสริมคุณธรรมจริยธรรมและสามารถพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมนักเรียน แบบองค์รวมได้จะเป็นหลักประกันสำคัญอย่างหนึ่งที่ช่วยให้การพัฒนาโรงเรียนคุณธรรมสามารถเริ่มต้น และดำเนินการไป ได้อย่างต่อเนื่องด้วยความมุ่งมั่นของครูร่วมกับการมีภาวะผู้นำของผู้บริหาร ความร่วมมือของนักเรียน ผู้ปกครองและผู้มี ส่วนเกี่ยวข้องในโรงเรียน 2. หลักการ โรงเรียนวัดกาโห่ใต้โดยผู้บริหารโรงเรียนได้เข้ารับการอบรมหลักสูตรพัฒนาศักยภาพวิทยากรของการพัฒนาโรงเรียน คุณธรรม ซึ่งเป็นหลักสูตร 2 วัน ดำเนินการจัดฝึกอบรมโดยศูนย์โรงเรียนคุณธรรม มูลนิธิยุวสถิรคุณ และได้นำความรู้ที่ได้รับมาพัฒนา ดำเนินการพัฒนาโรงเรียนให้เป็นโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. โดยมีหลักการ ดังต่อไปนี้ 1. ความสมัครใจและเต็มใจ พัฒนาเป็นโรงเรียนคุณธรรม ทุกคนควรตระหนักและมั่นใจในคุณค่าและความสำคัญ ของการมีคุณธรรม ซึ่งจะช่วยให้ทุกคนในโรงเรียนอยู่ร่วมกันได้อย่างมีความสุข โดยอาศัยความคิดริเริ่มของคณะครูและการ มีภาวะผู้นำของผู้บริหารเป็นหลักสำคัญ 2. ใช้กระบวนการมีส่วนร่วม ทุกคนในโรงเรียนร่วมกันทำ เป็นการปฏิบัติด้วยตนเองโดยร่วมกันคิด (วางแผน) ร่วมกันทำ และร่วมกันประเมินผล เพื่อปรับปรุงตนเองและโรงเรียนของเราเองให้มีพฤติกรรมที่พึงประสงค์เพิ่มขึ้น และ ร่วมกันลดพฤติกรรมที่ไม่พึงประสงค์ให้น้อยลงหรือหมดไป 3. มีการติดตามและประเมินผลอย่างสม่ำเสมอ นำผลการประเมินมาปรับปรุงแผนการปฏิบัติงานคุณธรรมอย่าง ต่อเนื่อง โดยอาจกำหนดแผนการปฏิบัติโรงเรียนคุณธรรมไว้อย่างน้อยคราวละ 1 ปี 4. โครงงานคุณธรรม จะเป็นไปตามบริบทของโรงเรียน ไม่เน้นการเพิ่มงบประมาณจากงบปกติ แนวปฏิบัติในการขับเคลื่อนสู่โรงเรียนคุณธรรม สพฐ. แบ่งออกเป็น ๖ ขั้นตอน ได้แก่ 1) สร้างการรับรู้และยอมรับจากทุกภาคส่วน 2) ร่วมกันระดมความคิดจากทุกคน ทำบัญชีพฤติกรรม 2 บัญชี 3) ร่วมกันระดมความคิด เพื่อกำหนดคุณธรรมหลัก 4) แปลงคุณธรรมหลัก เป็นแนวนโยบายปฏิบัติ 5) ลงมือปฏิบัติ 6) การนิเทศติดตามประเมินผลและเสริมแรงกัน โดยมีรายละเอียด ดังนี้ 1. ขั้นตอนการชี้แจงทำความเข้าใจร่วมกัน 1.1 จัดประชุมชี้แจงผู้มีส่วนเกี่ยวข้องในโรงเรียน สร้างความรู้ความเข้าใจ รับฟัง ความคิด เห็นเพื่อความมั่นใจ ในการสมัครใจทำงาน และตัดสินใจร่วมกัน ได้แก่ ผู้บริหารโรงเรียน ครูนักเรียน ผู้ปกครองบุคลากรทางการศึกษา พนักงานเจ้าหน้าที่ คณะกรรมการสถานศึกษา ตลอดจนชุมชนที่เกี่ยวข้อง เช่นผู้ค้าขายในโรงเรียน เป็นต้น 1.2 แต่งตั้งและมอบหมายงานให้คณะทำงานรับผิดชอบ ในการวางแผน การลงมือปฏิบัติการประเมินผล และ การปรับปรุงแผนจนบรรลุเป้าหมายที่กำหนดไว้โดยมีวาระการทำงาน 1 ปี

15 1.3 สรุปข้อมูลพื้นฐานของโรงเรียน โดยวิเคราะห์ข้อมูลปัจจัยภายในของโรงเรียน ได้แก่ จุดแข็ง(ปัจจัยส่งเสริม การปฏิบัติงานของโรงเรียนให้มีคุณภาพ) และจุดอ่อนหรือข้อด้อยของโรงเรียน รวมทั้งวิเคราะห์ข้อมูลสภาพแวดล้อม ภายนอก ได้แก่ โอกาส (สภาพภายนอกที่เอื้อให้โรงเรียนมีผลงาน เช่นประชาชนต้องการให้ลูกหลานมีอาชีพ โรงเรียนจึง ควรให้ความรู้ด้านทักษะอาชีพ เป็นต้น) และสภาพภายนอกที่เป็นอุปสรรคต่อการทำงานของโรงเรียน เช่น เศรษฐกิจไม่ดี ชุมชนยากจนมาก เป็นต้น รวมทั้งพิจารณาทบทวน วิสัยทัศน์ปรัชญาต่างๆของโรงเรียนด้วย เพื่อให้โรงเรียนรู้จักตนเอง และเลือกใช้ประโยชน์ ได้ถูกต้องตามความเป็นจริงของโรงเรียน 1.4 จัดเตรียมผู้เข้าประชุมระดมสมอง โดยจัดกลุ่มผู้เข้าประชุม ที่มีภาระหน้าที่ความรับผิดชอบในกลุ่มเดียวกัน หรือใกล้เคียงกัน เช่น 1) กลุ่มครูบุคลากรทางการศึกษา ผู้บริหาร ผู้ปกครองและคณะกรรมการสถานศึกษา 2) กลุ่ม นักเรียนแกนนำระดับประถมศึกษา การพิจารณาจัดประชุมแต่ละกลุ่มที่มีพื้นฐานหน้าที่ความรับผิดชอบใกล้เคียงกัน เพื่อ ประโยชน์ในการมีความรู้ความเข้าใจใกล้เคียงกัน ทั้งเรื่องเกี่ยวกับปัญหา ความต้องการพัฒนา และพฤติกรรมต่างๆที่ เกิดขึ้นในโรงเรียน นอกจากนี้ขนาดของกลุ่ม ควรมีปริมาณที่ช่วยให้ทุกคนในกลุ่ม มีโอกาสแสดงความคิดเห็นได้ขึ้นอยู่กับ กิจกรรมที่จัดเตรียมไว้ในแผนงาน 1.5 จัดเตรียมสถานที่อุปกรณ์ตามที่กำหนดไว้ในแผนงานตามความจำเป็น สำหรับการจัดหาวิทยากร โดย พิจารณาตามความเหมาะสมตามบริบทของโรงเรียน 2. ขั้นตอนการกำหนดคุณธรรมเป้าหมายและคุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียน จัดประชุมระดมสมอง เลือกใช้กิจกรรมประชุมสัมมนาเชิงปฏิบัติการ ประชุมอภิปรายหารือ และดำเนินการตามลำดับ ขั้นตอน ดังนี้ 2.1 วิเคราะห์ปัญหา หรือพฤติกรรมที่ไม่พึงประสงค์ในโรงเรียน พฤติกรรมที่ไม่ต้องการให้เกิดขึ้นในโรงเรียนอีก เช่น มาโรงเรียนสาย ลอกการบ้านเพื่อน เป็นต้น หรือ ช่วยกันวิเคราะห์หาพฤติกรรมที่พึงประสงค์ในโรงเรียน พฤติกรรมที่ ต้องการเห็นได้ในโรงเรียน เช่น พี่ช่วยเหลือน้อง เดินแถวให้เป็นระเบียบ ทิ้งขยะให้เป็นที่ เป็นต้น โดยตั้งคำถามให้ทุกคน คิด 2.2 รวบรวมและจัดกลุ่มความคิดเห็น ให้เป็นเรื่องๆแล้วสรุปความเข้าใจของที่ประชุมให้ตรงกัน 2.3 ค้นหาคุณธรรมเป้าหมาย โดยใช้ข้อมูลความคิดเห็นของที่ประชุม (ตามข้อ2.1และ ข้อ2.2) ที่ประชุมร่วมกัน ค้นหาคุณธรรมที่จะใช้แก้ปัญหาที่อยากแก้หรือ คุณธรรมที่จะใช้เป็นหลักในการประพฤติปฏิบัติสิ่งที่อยากเห็น อยากทำ เช่น ความซื่อสัตย์ความรับผิดชอบ ความมีน้ำใจ ความช่วยเหลือเกื้อกูลกัน เป็นต้น 2.4 จัดกลุ่ม “คุณธรรมเป้าหมาย” ให้เป็นเรื่องๆ โดยรวบรวมรายการคุณธรรมเป้าหมายที่ได้จากการระดมสมอง แล้วนำมาจัดกลุ่ม เลือกกลุ่มที่มีความหมายใกล้เคียงกันไว้ด้วยกันกรณีมีคำศัพท์แตกต่างกันหลากหลาย หารือในที่ประชุม และให้เลือกใช้คำศัพท์ที่มีความเข้าใจตรงกัน ไม่ต้องตีความ 2.5 จัดลำดับความสำคัญของคุณธรรมเป้าหมาย โดยให้ที่ประชุมร่วมกันจัดลำดับความสำคัญของคุณธรรม เป้าหมายที่ต้องการทำก่อนหลัง (กรณีที่ประชุมเสนอความเห็นเรื่องคุณธรรมจำนวนหลายเรื่องมาก) โดยคัดเลือกมาเพียง 3 เรื่องก่อน เพื่อใช้เป็นคุณธรรมเป้าหมายของโรงเรียน 2.6 กำหนดคุณธรรมเป้าหมายให้เป็นที่ทราบทั่วกัน กล่าวคือ คุณธรรมเป้าหมาย หมายถึงคุณธรรมที่ทุกคนใน โรงเรียนได้ร่วมกันกำหนดขึ้น โดยการคิดวิเคราะห์พฤติกรรมที่พึงประสงค์ที่โรงเรียนต้องการให้เกิดขึ้น เป็นคุณธรรมที่มี คุณลักษณะที่ส่งเสริมให้เกิดพฤติกรรมที่ดีของโรงเรียน และสามารถใช้เป็นหลักในแก้ปัญหาส่วนใหญ่ของโรงเรียนได้ ในระยะเริ่มต้น ไม่ควรกำหนดคุณธรรมเป้าหมายจำนวนมากหลายข้อ ควรกำหนดประมาณ 3 ข้อเพื่อง่ายสะดวกต่อการ พัฒนา 2.7 กำหนดพฤติกรรมบ่งชี้/ข้อปฏิบัติที่เกี่ยวข้องกับคุณธรรมเป้าหมาย โดยนำคุณธรรมเป้าหมายแต่ละข้อ มา กำหนดรายละเอียดพฤติกรรมบ่งชี้/ข้อปฏิบัติควรแบ่งกลุ่มผู้เข้าประชุมตามภาระหน้าที่ความรับผิดชอบในกลุ่มเดียวกัน หรือใกล้เคียงกัน เพื่อประโยชน์ในการคิดวิเคราะห์และเสนอแนะพฤติกรรมบ่งชี้/ข้อประพฤติปฏิบัติของกลุ่มเดียวกันได้

16 2.8 กำหนดคุณธรรมอัตลักษณ์ให้เป็นที่ทราบทั่วกัน กล่าวคือ เมื่อนำคุณธรรมเป้าหมายแต่ละข้อ มากำหนด พฤติกรรมบ่งชี้/ข้อปฏิบัติเพิ่มเติมให้ครบแล้ว จะเรียกรวมว่า “คุณธรรมอัตลักษณ์”ซึ่งหมายถึง คุณธรรมเป้าหมายที่มีการ กำหนดพฤติกรรมบ่งชี้เชิงบวก/ข้อปฏิบัติไว้ด้วย ซึ่งจะจำแนกตามกลุ่มเป้าหมาย เช่น ข้อปฏิบัติของครูผู้บริหาร และ นักเรียน เป็นต้น คุณธรรมอัตลักษณ์จะใช้เป็นเครื่องมือในการประเมินผลการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมของกลุ่มเป้าหมายแต่ละกลุ่ม พฤติกรรมบ่งชี้แต่ละข้อ จะใช้เป็นตัวชี้วัดที่แสดงความสำเร็จของการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมในโรงเรียน หรือ พฤติกรรมที่ พึงประสงค์ที่โรงเรียนต้องการให้เกิดขึ้นมากน้อยระดับไหน อย่างไรโรงเรียนสามารถกำหนดเป้าหมายเชิงปริมาณ โดยมุ่งให้ มีการเปลี่ยนแปลงเกิดขึ้นในกลุ่มเป้าหมายใดจำนวนเท่าไร และเป้าหมายเชิงคุณภาพ โดยมุ่งให้กลุ่มเป้าหมายมีพฤติกรรมที่ พึงประสงค์ไปในทิศทางที่ดีขึ้น เป็นต้น 2.9 กำหนดนโยบายและ/หรือข้อตกลงร่วมกัน โดยนำเสนอผลการประชุมระดมสมองในส่วนของคุณธรรม เป้าหมาย และ คุณธรรมอัตลักษณ์ที่มีการจำแนกพฤติกรรมบ่งชี้ของแต่ละกลุ่มเป้าหมายแล้ว เพื่อให้ทุกคนที่เข้าประชุมมี ความเข้าใจตรงกัน และร่วมกันกำหนดเป็นนโยบาย/ข้อตกลงว่าจะนำมาปฏิบัติด้วยกัน โดยนำเสนอในรูปของตาราง คุณธรรมอัตลักษณ์ดังนี้ กำหนดเป้าหมายการพัฒนาโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. ( ตารางคุณธรรมอัตลักษณ์) คุณธรรม เป้าหมาย พฤติกรรมบ่งชี้เชิงบวก ผู้บริหาร ครู นักเรียน 1.มีความ รับผิดชอบ 1.นิเทศการเรียนการสอน ตามกำหนดการ 1.เตรียมสื่อ วัสดุ อุปกรณ์ ประกอบการสอน 2.ส่งงานที่ได้รับมอบหมาย ตามกำหนด 1.ส่งงานตรงเวลา 2.ทิ้งขยะลงถังภาชนะที่ จัดเก็บ 2.มีวินัยดี 1.ปฏิบัติหน้าที่ตรงเวลาและ เต็มเวลา 2.พูดจาสุภาพ 1.มาทำงานและเข้าสอน ตรงเวลา 2.พูดจาสุภาพ 1.เดินแถวไปเรียนเป็น ระเบียบ 2.พูดจาสุภาพ 3.มีจิตอาสา ปฏิบัติหน้าที่ทั้งในและนอก เวลา ช่วยเหลืองานโรงเรียนด้วย ความเต็มใจ 1.รักษาความสะอาด เก็บ ขยะโดยไม่รอคำสั่งจากครู 2.ช่วยเหลืองานโรงเรียน ด้วยความเต็มใจ 4.มีความ พอเพียง 1.ปิดเครื่องใช้ไฟฟ้าเมื่อไม่ ใช้งาน 2.ใช้อุปกรณ์อย่างคุ้มค่า 1.ใช้อุปกรณ์ในการเรียน การสอน การทำงานอย่าง ประหยัดตามความจำเป็น 2.ปิดไฟ ปิดพัดลม เมื่อไม่ใช้ งาน 1.รับประทานอาหาร กลางวันหมดถาด 2.ใช้อุปกรณ์การเรียน อย่างประหยัด 3.ปิดไป ปิดพัดลม เมื่อไม่ ใช้งาน

17 3. ขั้นตอนการจัดทำโครงงานคุณธรรม โครงงานคุณธรรม คือ โครงงานความดีเชิงรุก ที่เด็กคิด เด็กเลือก เด็กทำ ในรูปแบบของโครงงานกลุ่ม ด้วยการลง มือปฏิบัติจริง ทำให้เกิดการเรียนรู้ถึงการทำความดีเพื่อแก้ไขปัญหาความเสื่อมทางศีลธรรม และส่งเสริมการบ่มเพาะความ ดีผ่านกิจกรรมรูปแบบต่างๆ อย่างเป็นรูปธรรมและเป็นระบบ ขยายการมีส่วนร่วมไปยังบุคคลต่างๆ ในโรงเรียนและชุมชน “ร่วมกันทำดีอย่างมีปัญญา”การจัดทำโครงงานคุณธรรม (Moral Project) จะแบ่งกลุ่มตามความสนใจโครงงานเรื่องหนึ่ง เรื่องใดหรืออาจแบ่งตามระดับชั้นเรียน แบ่งตามชมรมความสนใจ แล้วจัดเป็นประชุมสัมมนาเชิงปฏิบัติการ หรือประชุม อภิปรายหารือ หรือประชุมระดมสมอง โดยมีขั้นตอนตามลำดับ ดังนี้ 3.1 วิเคราะห์ปัญหา หรือพฤติกรรมที่ไม่พึงประสงค์ซึ่งกลุ่มต้องการให้โรงเรียนมีการแก้ไขโดยตั้งคำถามให้ทุกคน คิดวิเคราะห์เช่น พฤติกรรมของเพื่อนๆ ที่อยากปรับปรุง หรือ คุณธรรมพื้นฐาน ของโรงเรียนมีข้อใดยังไม่ได้ทำบ้าง เป็นต้น 3.2 ควรจัดลำดับปัญหาที่สำคัญด่วนที่สุด ที่ทุกคนเห็นพ้องต้องกันว่า ควรรีบแก้ไข เลือกมา1 ปัญหาตาม ความเห็นของที่ประชุม 3.3 หาสาเหตุของปัญหา โดยนำปัญหาที่คัดเลือกแล้ว มาระดมสมองหาสาเหตุของปัญหา ซึ่งอาจเกิดจากสาเหตุ ปัจจัยภายในและ/หรือปัจจัยภายนอกอย่างไรบ้าง อาจใช้การอภิปราย หาเหตุผลนำข้อมูลสถิติข้อเด่น ข้อด้อย ความ เป็นไปได้ความเร่งด่วนมาพิจารณาประกอบ เพื่อหาข้อยุติในการตัดสินใจเลือกเป็นประเด็นปัญหาที่อยากแก้ไขมากที่สุด 3.4 กำหนดเป้าหมายของการแก้ปัญหานั้นๆ โดยนำปัญหาที่คัดเลือกมากำหนดเป้าหมายทั้งเป้าหมายเชิง ปริมาณ หมายถึงกลุ่มบุคคลที่ต้องการให้เกิดการเปลี่ยนแปลง นักเรียนชั้นไหน จำนวนเท่าไร ฯลฯ เป็นต้น และกำหนด เป้าหมายเชิงคุณภาพ หมายถึง พฤติกรรมอะไรที่ต้องการให้เกิดขึ้น หรือเกิดการเปลี่ยนแปลงสภาพแวดล้อมอย่างไร 3.5 กำหนดชื่อโครงงาน ที่ชัดเจนเข้าใจง่าย และ ควรสะท้อนกิจกรรมและกลุ่มเป้าหมายที่เกี่ยวข้อง เช่น “โครงงานทำทุกวัน ทำทันทีไม่มีงานค้าง ” “โครงงานเศษไม้ ป้ายชื่อ” เป็นต้น 3.6 กำหนดวิธีแก้ไขปัญหา หรือ วิธีดำเนินงานเพื่อไปสู่เป้าหมายนั้น จะมีแผนอย่างไร 3.7 หลักธรรม/พระราชดำรัส/พระราชดำริ/คำสอน ใช้หลักธรรมอะไรเป็นหลักคิดในการดำเนินโครงงาน น้อม นำพระราชดำรัส/พระราชดำริ/คำสอน อะไรมาเป็นหลักในการดำเนินโครงงาน โครงงานแต่ละโครงงานสามารถมีคุณธรรม หลายข้อเป็นหลักคิดในการปฏิบัติโครงงานได้ 3.8 การเชื่อมโยงไปสู่คุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียน โดยที่ประชุมพิจารณาการเชื่อมโยงไปสู่คุณธรรมอัต ลักษณ์ของโรงเรียน ได้อย่างไร โครงงานแต่ละโครงงานสามารถเชื่อมโยงไปสู่คุณธรรมอัตลักษณ์หลายข้อได้โดยพิจารณาถึง กระบวนการในการปฏิบัติโครงงานและคุณธรรมที่ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมขึ้น 3.9 กำหนดวิธีการวัดและประเมินผล โดยกำหนดตัวชี้วัด เพื่อวัดหรือประเมินผลว่า มีการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรม อะไร ไปมากน้อยเพียงไรในแต่ละกลุ่มเป้าหมาย 3.10 จัดทำร่างเอกสารโครงงานคุณธรรม โดยรวบรวมข้อมูลทั้งหมด แล้วจัดทำเป็นเอกสารร่างโครงการ เพื่อ นำไปทดลองปฏิบัติสักระยะหนึ่ง แล้วปรับปรุงให้สอดคล้องกับสถานการณ์และบริบทของโรงเรียน ก่อนนำไปใช้จริงทั้งนี้ เนื่องจากโครงงานคุณธรรม เป็นเครื่องมือที่ใช้พัฒนาทักษะการคิด และการปฏิบัติงานกลุ่มของนักเรียน จึงควรจัดทำ โครงงานฉบับร่างแล้วนำไปทดลองใช้ก่อนสักระยะเพื่อให้นักเรียนได้เรียนรู้แล้วปรับปรุงแผนเป็นระยะๆ จนกลุ่มคิดว่า สามารถนำไปปฏิบัติให้ได้ผลตรงตามความต้องการได้แล้ว 3.11 จัดทำเป็นโครงงานคุณธรรม โดยนำข้อมูลและเอกสารที่เกี่ยวข้องที่ได้จากการทดลองทุกขั้นตอน มาเรียบ เรียงให้อ่านเข้าใจง่าย อาจใช้รูปแบบการเขียนโครงงานคุณธรรม หรือรูปแบบตามความเหมาะสมของโรงเรียนกรณีมี ข้อคิดเห็นทักท้วง ผู้บริหารและคณะทำงานควรร่วมกันชี้แจง และ/ พิจารณาปรับปรุงแก้ไขแผนโครงงานให้แล้วเสร็จ และ เผยแพร่ใช้เป็นโครงงานจริงต่อไป

18 โครงงานคุณธรรม ประกอบด้วย 1.ชื่อโครงงาน 2.ความสำคัญของปัญหา 3.วัตถุประสงค์ 4.กลุ่มเป้าหมาย 5.แผนการดำเนินโครงงาน 6.งบประมาณ 7.หลักธรรมที่นำมาใช้ 8.ความเชื่อมโยงสู่คุณธรรมอัตลักษณ์ 9. วิธีการวัดและประเมินผล 10.ผู้รับผิดชอบโครงงาน 4. ขั้นตอนการลงมือร่วมกันปฏิบัติ 4.1 แต่งตั้งผู้รับผิดชอบโครงงาน โดยอาจมีนักเรียนรวมกลุ่มกันเองเพื่อทำความดีตามความสนใจ หรือ ครู คัดเลือกเยาวชนแกนนำของโรงเรียนสัก 8-10 คน เป็นผู้รับผิดชอบโครงงาน มีครูที่ปรึกษา 1- 3 คน พิจารณาตาม ขอบเขตและขนาดของงาน สมาชิกกลุ่มไม่ควรจำกัดจำนวน ควรเป็นไปตามความสนใจและภาระงานที่ให้รับผิดชอบ 4.2 กำหนดเป้าหมายการปฏิบัติงาน ทั้งในระยะสั้นในแต่ละเดือน และเป้าหมายระยะยาวในแต่ละภาคการศึกษา 4.3 กำหนดปฏิทินการปฏิบัติงาน 4.4 ลงมือปฏิบัติด้วยกันตามแผนปฏิบัติงาน ในทุกกิจกรรมนักเรียนจะได้เรียนรู้จากการลงมือทำ โดยการสังเกต คิดพิจารณาปรับปรุงกิจกรรมให้นำไปสู่ความสำเร็จ ประการสำคัญ ได้เรียนรู้จากการร่วมกันทำงานเป็นทีมทำงานที่ดี ด้วยกัน หลักสำคัญประการหนึ่งที่ช่วยในการรวมกลุ่มของนักเรียนให้ทำกิจกรรมร่วมกันได้อย่างมีความสุขคือ ความเป็น กัลยาณมิตร ทุกคนในกลุ่มจะทำงานอย่างสนุกสนานร่วมกับเพื่อนๆ ที่มีความเป็นกัลยาณมิตรซึ่งกันและกัน คุณสมบัติของ กัลยาณมิตร ได้แก่ 1) มีความน่ารัก ให้ความรู้สึกอยากร่วมงานด้วย อยากเข้าไปขอคำปรึกษาหารือ 2) มีความน่าเคารพทำ ให้รู้สึกอบอุ่นใจ เป็นที่พึ่งได้3) อยากนำมาเป็นตัวอย่างในการเป็นผู้มีความรู้ความสามารถ ปรับปรุงตนเองอยู่เสมอ 4) บอกสอนเป็น คือ รู้จักพูดให้เข้าใจ คอยให้คำแนะนำ ตักเตือน เป็นที่ปรึกษาที่ดีได้5) พร้อมรับฟังคำปรึกษา ข้อซักถาม ข้อ วิพากษ์วิจารณ์โดยไม่ใช้อารมณ์6) สามารถอธิบายเรื่องยุ่งยากซับซ้อนให้เข้าใจง่าย และแนะนำให้เรียนรู้เรื่องที่ลึกซึ้งยิ่งขึ้น 7) ไม่นำผิดทาง ผิดทำนองคลองธรรม หรือชักจูงไปในทางเสื่อมเสียไม่เหมาะสม 4.5 เมื่อจบแต่ละกิจกรรมย่อย ให้ทำ AAR (After Action Review) เป็นการพูดคุยกัน เพื่อปรับปรุงการทำงาน ให้ดีขึ้น และควรให้นักเรียนบันทึกสิ่งที่ได้เรียนรู้จากการทำกิจกรรมและการนำไปประยุกต์ใช้ในสมุดเป็นรายบุคคล 4.6 เผยแพร่เอกสารโครงงานคุณธรรม โดยรวบรวมข้อมูลที่ได้จากการทำกิจกรรมและการประชุมทุกขั้นตอน มา เรียบเรียงให้กระชับ อ่านเข้าใจง่าย อาจใช้รูปแบบการเขียนโครงงานคุณธรรม หรือรูปแบบตามความเหมาะสมของโรงเรียน ทั้งนี้ให้คำนึงถึงความสะดวกและทั่วถึงในการนำไปเผยแพร่ให้ทุกคนทราบ นำไปใช้และใช้ในการประเมินผลได้ 5. ขั้นตอนการนิเทศติดตามประเมินผลและเสริมแรงกัน ในการทำโครงงานต่างๆ ควรมีคณะทำงานทำหน้าที่นิเทศ ติดตามให้คำปรึกษาหารือ รวมทั้งเป็นพี่เลี้ยงสอนงาน และให้ความช่วยเหลือแนะนำสิ่งที่จำเป็นอย่างมีกัลยาณมิตร เพื่อให้งานบรรลุผลตามขั้นตอน เป้าหมายและกำหนดเวลาที่ คาดหวังไว้ควรมีการเก็บรวบรวมข้อมูลทั้งก่อนและหลังการทำงาน เพื่อประโยชน์ในการวิเคราะห์เปรียบเทียบการ

19 เปลี่ยนแปลงที่คาดว่าจะเกิดขึ้น โดยพิจารณาตามตัวชี้วัดที่ได้กำหนดไว้ในโครงงาน เช่น ร้อยละของจำนวนนักเรียนที่มีจิต อาสาเพิ่มขึ้น เป็นต้น ควรสร้างการมีส่วนร่วมในการประเมินผล เช่น คณะกรรมการสถานศึกษา ผู้ปกครอง ชุมชน เพื่อให้มี มุมมองด้านการประเมินผลสำเร็จของงาน ทั้งจากภายในและภายนอกโรงเรียน นอกจากนี้โรงเรียน กำหนดให้มีการเยี่ยมเยียน เยี่ยมชมโครงงานซึ่งกันและกัน โดยอาจจัดในรูปแบบของตลาดนัด โครงงานคุณธรรม มีเวทีของการแลกเปลี่ยนเรียนรู้เพื่อสร้างการมีส่วนร่วม และช่วยผนึกกำลังกันให้เข้มแข็งในการร่วมกัน ทำความดีโครงงานอื่นๆของโรงเรียน ทั้งด้านวิชาการ ด้านวินัยนักเรียน รวมทั้งกิจกรรมต่างๆของคณะครูทั้งที่มีส่วน เกี่ยวข้องกับโครงงานคุณธรรมหรือไม่เกี่ยวข้องก็ตาม ควรนับรวมว่าเป็นกิจกรรมที่ช่วยเสริมหนุน ให้เกิดการพัฒนาคุณธรรม จริยธรรมขึ้นในโรงเรียนคุณความดีจะเกิดขึ้นจากการปฏิบัติด้วยตนเอง การให้กำลังใจซึ่งกันและกัน การเสริมแรงกันด้วย กิจกรรมต่างๆ เป็นการขยายงานไปให้ทั่วโรงเรียน จึงเป็นหลักประกันของการประพฤติคุณธรรมความดีจะคงอยู่และยั่งยืน ตลอดไปในโรงเรียน และมีโอกาสที่จะขยายผลสู่ชุมชนเครือข่ายใกล้เคียงได้ต่อไป

20 โรงเรียนชุมชนวัดกาโห่ใต้ ได้พัฒนาโรงเรียนให้เป็นหน่วยขับเคลื่อนโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. ตั้งแต่ปี พศ. 2559 โดยผู้บริหารโรงเรียนเข้ารับการอบรมกระบวนการพัฒนาโรงเรียนคุณธรรม จากมุลนิธิยุวสถิรคุณ หลังจากเสร็จสิ้นจากการ อบรม ก็กำหนดวิสัยทัศน์ในการบริหารงาน เพื่อใช้ในการขับเคลื่อนงานพัฒนาคุณธรรมของโรงเรียนอย่างต่อเนื่อง และ ยั่งยืนประกอบด้วย 1. การวางแผนงานคุณธรรม แผนงานคุณธรรม หมายถึง การกำหนดแนวทางการพัฒนาโรงเรียนสู่โรงเรียนคุณธรรมอย่างเป็นระบบ เพื่อให้การ ดำเนินงานมีประสิทธิภาพและบรรลุเป้าหมายตามที่คาดหวังไว้ประกอบด้วย การกำหนดวิสัยทัศน์เป้าประสงค์ วัตถุประสงค์ยุทธศาสตร์แผนปฏิบัติและ ตัวชี้วัดเพื่อการประเมินผล ดังนี้ ผังแสดง แผนงานโรงเรียนคุณธรรม โรงเรียนวัดกาโห่ใต้ วิสัยทัศน์ ช่วยกันสร้างคนดีให้บ้านเมือง เป้าประสงค์ 1. มีกระบวนการพัฒนาโรงเรียนสู่โรงเรียนคุณธรรม 2. มีกลไกและเครื่องมือที่ทุกคนมีส่วนร่วมในการลงมือปฏิบัติเพื่อพัฒนาโรงเรียนคุณธรรม 3. พฤติกรรมที่พึงประสงค์ในโรงเรียนเพิ่มขึ้น 4. พฤติกรรมที่ไม่พึงประสงค์ในโรงเรียนลดน้อยลง วัตถุประสงค์ 1. เพื่อพัฒนาความร่วมมือจากทุกภาคส่วนในการพัฒนาโรงเรียนคุณธรรม 2. เพื่อพัฒนาแนวปฏิบัติในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมที่พึงประสงค์ในโรงเรียนเพิ่มขึ้น และลดพฤติกรรมที่ไม่พึงประสงค์ในโรงเรียนให้น้อยลง ยุทธศาสตร์ ดำเนินงาน 1. ผนึกกำลังของผู้บริหาร ครูและนักเรียนลงมือปฏิบัติคุณธรรมทั่วทั้งโรงเรียน 2. บูรณาการแผนงาน/โครงการ ทั้งด้านวิชาการตามกลุ่มสาระ งานวินัยนักเรียน กิจกรรมพัฒนานักเรียน และกิจกรรมเสริมหลักสูตร เข้าไว้ในการพัฒนาโรงเรียนคุณธรรม แผนปฏิบัติ แผนพัฒนาโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. คุณธรรมเป้าหมาย รับผิดชอบ มีวินัย มีจิตสาธารณะ มีความพอเพียง คุณธรรมอัตลักษณ์ 1. รับผิดชอบ ผู้บริหาร - กำหนดและปฎิบัติตาม ระเบียบ -ใช้ทรัพยากรอย่าง คุ้มค่า ครู - ปฎิบัติหน้าที่ตรงต่อเวลา - ปฏิบัติงานที่ได้รับมอบหมาย นักเรียน - แต่งกายถูกระเบียบของ โรงเรียน - ส่งงานตามกำหนดเวลา - ทิ้งขยะลงถัง ตอนที่ ๓ บ น ำ น น น

21 คุณธรรมอัตลักษณ์ 2. มีวินัย ผู้บริหาร - ตรงต่อเวลา - เป็นแบบอย่างที่ดี ครู - เอาใจใส่การสอน - ส่งงานตามกำหนดเวลา นักเรียน - ตั้งใจเรียน - ทำความสะอาดเขต รับผิดชอบ คุณธรรมอัตลักษณ์ 3. จิตสาธารณะ ผู้บริหาร -แบ่งปัน ช่วยเหลือผู้อื่น ในโรงเรียนและส่วนรวม ครู - อุทิศเวลาปฏิบัติหน้าที่ อย่างเต็ม ความสามารถ - ช่วยเหลือชุมชน นักเรียน -ช่วยเหลือคุณครู -สอนการบ้านเพื่อน ช่วยงานบ้าน/วัด/โรงเรียน/ ชุมชน คุณธรรมอัตลักษณ์ 4.ความพอเพียง ผู้บริหาร -ปิดเครื่องใช้ไฟฟ้าเมื่อ ไม่ใช้งาน -ใช้อุปกรณ์อย่างคุ้มค่า ครู - ใช้อุปกรณ์ในการเรียนการสอน การทำงานอย่างประหยัดตาม ความจำเป็น -ปิดไฟ ปิดพัดลม เมื่อไม่ใช้งาน นักเรียน -รับประทานอาหารกลางวัน หมดถาด -ใช้อุปกรณ์การเรียนอย่าง ประหยัด -ปิดไป ปิดพัดลม เมื่อไม่ใช้ งาน โครงงาน โรงเรียนมีโครงงานตามกิจกรรมคืนคุณธรรมสู่ชั้นเรียน รวมทั้งสิ้น 15 โครงงาน ได้แก่ 1. โครงงานรองเท้าเข้าที่ ครูผู้รับผิดชอบ นางสมสวาท ล่องเลิศ 2. โครงงานไหว้สวย รวยรอยยิ้ม ครูผู้รับผิดชอบ นางสาวอมรรัตน์ ทองเสน 3. โครงงานเวลาเป็นเรื่องสำคัญ ครูผู้รับผิดชอบ นางสำรวย จันทนา 4. โครงงานออมดี มีเงินออม ครูผู้รับผิดชอบ นางสาววรรณวดี สุริยนต์ 5. โครงงานวินัยดี เริ่มที่เสาธง ครูผู้รับผิดชอบ นายคล่อง กุศลสุข 6.โครงงานห้องเรียนสะอาด ปราศจาคขยะ ครูผู้รับผิดชอบ นางวรรณี ทองน้ำแก้ว 7. โครงงานครัวกาโห่ใต้เพื่อพัฒนาอาชีพ ครูผู้รับผิดชอบ นางสาวสุดารัตน์ หัสจำนงค์ 8. โครงงานห้องคอมพิวเตอร์ สะอาด สวยด้วยมือเรา ครูผู้รับผิดชอบ นางสาวสุวนันท์ จันหุณี 9. โครงงานทำทุกวัน ทำทันที ไม่มีงานค้างครู ผู้รับผิดชอบ นางสาวสุพรรณี มีเสน 10. โครงงานน้ำยาเอนกประสงค์ ครูผู้รับผิดชอบ นายโอภาส ชูช่วย 11.โครงงานการแกะหนังตะลุง มุ่งพอเพียง ครูผู้รับผิดชอบ นายโอภาส ชูช่วย 12.โครงงานจิตอาสามา พาสะอาด ครูผู้รับผิดชอบ นางสาวอารยา นุ่นจันทร์ 13.โครงงานพัฒนาจิต เจริญปัญญา พาโรงเรียนสะอาด ครูผู้รับผิดชอบ นางสาวโสรยา กุศลสุข 14.โครงงานพอเพียง เลี้ยงชีพได้ ครูผู้รับผิดชอบ นายโอภาส ชูช่วย 15.โครงงานเศษไม้ป้ายชื่อ ครูผู้รับผิดชอบ นายโอภาส ชูช่วย ตัวชี้วัดในการ 1. มีกระบวนการขับเคลื่อนคุณธรรมจริยธรรมทั้งโรงเรียน 2. นักเรียนมีพฤติกรรมเชิงบวกตามคุณธรรมอัตลักษณ์ เพิ่มขึ้นร้อยละ 90

22 พัฒนาโรงเรียน คุณธรรม 3. ครูมีพฤติกรรมเชิงบวกตามคุณธรรมอัตลักษณ์ เพิ่มขึ้นร้อยละ 90 4. ผู้บริหารมีพฤติกรรมเชิงบวกตามคุณธรรมอัตลักษณ์ ร้อยละ 100 5. นักเรียนมีพฤติกรรมพึงประสงค์ตามหลักสูตรเพิ่มขึ้นร้อยละ 90 6. นักเรียนไม่เกินร้อยละ 5 มีพฤติกรรมไม่พึงประสงค์ตามคุณธรรมอัตลักษณ์ 7. นักเรียนไม่เกินร้อยละ 5 มีพฤติกรรมไม่พึงประสงค์อื่นๆ 8. ครูไม่เกินร้อยละ 5 มีพฤติกรรมไม่พึงประสงค์ที่ขัดแย้งกับคุณธรรมอัตลักษณ์ 9. ผู้บริหารไม่มีพฤติกรรมไม่พึงประสงค์ที่ขัดแย้งกับคุณธรรมอัตลักษณ์ 10. มีกระบวนการมีส่วนร่วมจากผู้ปกครอง กรรมการสถานศึกษา และชุมชน 11. มีองค์ความรู้/นวัตกรรมการสร้างเสริมคุณธรรมจริยธรรม และมีการบูรณาการกับ การจัดการเรียนรู้ในชั้นเรียน ผู้รับผิดชอบ 1. เยาวมาลย์ มะเดโช 2.นางสาวอมรรัตน์ ทองเสน 3.นางสาวสุนิสา เซ่งอั้น 4.นางสาวโศรยา กุศลสุข 5.นางสาวธิภารัช พูลสวัสดิ์ 6.นางสาวสุดารัตน์ หัสจำนงค์ 7.นางสาวสุพรรณี มีเสน 8.นางสาวสุวนันท์ จันหุณีย์ 9.นางสาวสำรวย จันทนา 10.นายโอภาส ชูช่วย 11.นางสาวอารยา นุ่นจันทร์ 12.นายคล่อง กุศลสุข 13.นางวรรณี ทองน้ำแก้ว 2. สร้างกลไกการลงมือปฏิบัติงาน โรงเรียนพัฒนากลไกในการปฏิบัติงาน โดยเน้นการสร้างความมีส่วนร่วม มีคณะทำงานรับผิดชอบ มีนักเรียนแกนนำ มีกระบวนการทำงานอย่างเป็นระบบ และมีการเก็บรวบรวมข้อมูลเพื่อใช้ในการประเมินผล 3. กำหนดการติดตามนิเทศงาน ในช่วงของการปฏิบัติงาน มีการนิเทศงานเป็นระยะๆ มีผู้รับมอบหมายให้เป็นผู้นิเทศติดตามงาน สอนงาน ให้คำ ปรึกษาหารืออย่างเป็นกัลยาณมิตร เพื่อให้งานเป็นไปในแนวทางที่กำหนดไว้แก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นได้ทันทีและ ปรับปรุง งานให้ดีขึ้นได้ตลอดเวลา การนิเทศติดตามงานจะเป็นการกระตุ้นส่งเสริม เสริมแรง ให้กำลังใจแก่ผู้ปฏิบัติงานให้ดำเนินการอย่างราบรื่นจน บรรลุเป้าหมายที่กำหนดไว้โดยคำนึงถึงการติดตามให้คำแนะนำปรึกษาอย่างกัลยาณมิตร การนิเทศติดตามงานอย่าง ต่อเนื่องจะเป็นหลักประกันที่ดีต่อความสำเร็จของการพัฒนาโรงเรียนคุณธรรม 4. การประเมินผลการปฏิบัติงาน การประเมินผลจะช่วยให้ทราบถึงการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมที่เกิดขึ้น การประเมินผลมี2 ระดับ ได้แก่ การประเมินผลในระดับโครงงานคุณธรรม และ การประเมินผลภาพรวมของโรงเรียน ระดับความสำเร็จของโครงงาน คุณธรรม

23 4.1 การประเมินผลในระดับโครงงานคุณธรรม ตัวชี้วัดที่ใช้ในการประเมินผลโครงงานคุณธรรม อาจแบ่งออกตามช่วงเวลาของแผน 1. การเริ่มโครงงานคุณธรรม ใช้ตัวชี้วัดเพื่อประเมินการเตรียมความพร้อม และกิจกรรมที่ปฏิบัติงานขั้นต้น เช่น • มีการประชุมสร้างความเข้าใจ • มีการแต่งตั้งคณะทำงาน • ร้อยละของผู้สนใจเขาร่วมประชุมฟังคำชี้แจง 2. ช่วงระยะกลางแผนของโครงงานคุณธรรม ใช้ตัวชี้วัดเพื่อประเมินผลการทำกิจกรรมโครงงานในช่วงครึ่งแผน ได้ผลอย่างไร เพื่อใช้ในการปรับปรุงแผนปฏิบัติงาน เช่น • ร้อยละของโครงงานที่ปฏิบัติได้ตามแผนที่กำหนดไว้ • ร้อยละของผู้สนใจเขาร่วมทำกิจกรรม/โครงงาน • จำนวนโครงงานที่เป็นไปตามแผน 3. เมื่อสิ้นสุดโครงงานคุณธรรม ใช้ตัวชี้วัดเพื่อประเมินผลสำเร็จของโครงงานคุณธรรม เช่น • ร้อยละของกิจกรรม/โครงงานที่บรรลุผลสำเร็จตามเป้าหมายที่กำหนด • ร้อยละของผู้สนใจเขาร่วมทำกิจกรรม/โครงงานตั้งแต่ต้นจนแล้วเสร็จ • พฤติกรรมที่พึงประสงค์(ที่กำหนดไว้ในโครงงาน)เพิ่มขึ้น • พฤติกรรมที่ไม่พึงประสงค์(ที่กำหนดไว้ในโครงงาน)ลดน้อยลง 4.2 การประเมินผลภาพรวมของโรงเรียน โดยนำคุณธรรมเป้าหมายของโรงเรียนที่ได้กำหนดไว้มาใช้เป็นเป้าหมายในการประเมินผล แล้วนำคุณธรรมอัต ลักษณ์ที่ระบุพฤติกรรมบ่งชี้มาเป็นหลักในการพิจารณาประกอบ แล้วจึงกำหนดตัวชี้วัดภาพรวม เช่น คุณธรรมเป้าหมาย: ความรับผิดชอบ คุณธรรมอัตลักษณ์ของผู้บริหาร: ตรงต่อเวลา เป็นแบบอย่างที่ดี ตัวชี้วัด: พฤติกรรมที่พึงประสงค์ของผู้บริหารเพิ่มขึ้น ตัวชี้วัดภาพรวม ระดับความสำเร็จของการพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมทั้งโรงเรียน ได้แก่ 1. มีกระบวนการขับเคลื่อนการพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมทั้งโรงเรียน 2. มีกลไกคณะทำงานและใช้โครงงานคุณธรรมเป็นเครื่องมือที่ทุกคนมีส่วนร่วมในการลงมือ ปฏิบัติเพื่อพัฒนาโรงเรียนคุณธรรม 3. พฤติกรรมที่พึงประสงค์ในโรงเรียนเพิ่มขึ้น 4. พฤติกรรมที่ไม่พึงประสงค์ในโรงเรียนลดน้อยลง 5. เกิดกระบวนการมีส่วนร่วมในการพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมในโรงเรียนจากทุกภาคส่วนที่เกี่ยวข้อง เช่น ผู้บริหารโรงเรียน ครูบุคลากร นักเรียน ผู้ปกครอง ชุมชน 6. มีองค์ความรู้/นวัตกรรมการสร้างเสริมคุณธรรมจริยธรรม และมีการบูรณาการกับการจัดการเรียนรู้ในชั้นเรียน 7. เป็นแหล่งเรียนรู้ของโรงเรียนคุณธรรมจริยธรรม 4.3 ผลลัพธ์/ผลที่คาดว่าจะได้รับ 1. ครูมีความตระหนักในบทบาทหน้าที่ และเห็นคุณค่าของอาชีพครูมีศักยภาพในการออกแบบและจัดกิจกรรม การเรียนรู้เพื่อพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมนักเรียนตลอดจนปฏิบัติตน เป็นแบบอย่างครูที่ดีเป็นที่ยอมรับทั่วกัน 2. นักเรียนมีทักษะกระบวนการคิด มีคุณธรรมจริยธรรม มีทักษะในการดำเนินชีวิต พึ่งตนเองได้และช่วยเหลือ สังคมได้ 3. พฤติกรรมของผู้บริหารโรงเรียน ครูบุคลากร นักเรียน และ ผู้ปกครองเปลี่ยนแปลงไปในทางที่ดีขึ้น 4. นักเรียนมีผลการเรียนดีขึ้น

24 4 ตอนที่ ๔ ต อ น ต น ี

25

26

27

28

29

30

31

32

33

34

35

36

37

38

39

40

41

42

43

44

45

46

47

48

49