EBAI PASM

REAKSI OUTCOME
R12 Murid mencuci tangan selepas aktiviti. 4.1.1 Kebersihan diri dan dandanan

R13 Murid berpakaian mengikut ketetapan. 4.1.3 Berpakaian

R14 Murid menjual hasil tanaman. 4.2.1 Mendapatkan wang

R15 Murid menyimpan wang hasil jualan. 4.2.3 Menyimpan wang

R16 Murid menjaga keselamatan diri semasa aktiviti. 4.4.2 Keselamatan diri
4.4.3 Asas pertolongan cemas
R17 Murid memberikan pertolongan cemas jika berlaku 5.1.1 Kesediaan Kerjaya
kecederaan atau kemalangan. 5.1.2 Kesediaan kemahiran kerjaya
5.1.3 Kesediaan memindahkan kemahiran kerjaya
R18 Murid mempelajari proses menanam dengan betul. 5.3.2 Kemahiran sosial
5.3.4 Pembangunan personel
R19 Murid menjalankan aktiviti mengikut proses menanam
yang betul.

Murid boleh mengajar dan membimbing murid lain dalam

R20 melaksanakan tugasan menjaga dan memelihara
tanaman.

R21 Murid berbincang menjalankan projek tanaman.

R22 Murid boleh memimpin murid lain dalam menjalankan
projek tanaman.

Environment Based Assessment Instrument (EBAI) 51

EBAI 22 : Tarian

Instrumen ini adalah aktiviti tarian yang merupakan pergerakan anggota badan mengikut rentak muzik. Tarian ini
juga boleh dilakukan secara bersendirian, berpasangan atau berkumpulan yang melibatkan murid dalam
persembahan di peringkat sekolah mahupun di peringkat yang lebih tinggi.
Pentaksiran menggunakan EBAI ini bergantung kepada pelaksanaan aktiviti di sekolah masing-masing.
Pentaksir tidak semestinya menyelesaikan semua outcome yang terkandung dalam EBAI ini.
Pentaksir perlu merancang pelaksanaan EBAI ini mengikut keperluan dan keadaan semasa aktiviti di sekolah
masing-masing.

Environment Based Assessment Instrument (EBAI) 52

REAKSI OUTCOME
2.3.1 Membilang
R1 Menghayati rentak tari mengikut rentak atau lagu. 3.2.2 Kemahiran Mendengar
3.2.3 Kemahiran Berinteraksi
R2 Memahami gerak tari mengikut pola lantai dengan 3.4.1 Melakukan Aktiviti Seni
betul. 3.4.2 Menghargai Seni
4.1.3 Berpakaian
R3 Menunjukkan mimik muka.

R4 Mengambil bahagian dalam seni tari.

R5 Menunjukkan minat terhadap seni tari.

R6 Penyediaan pakaian dan aksesori mengikut jenis
tarian.

Environment Based Assessment Instrument (EBAI) 53

EBAI 23 : Jahitan Asas

Instrumen ini digunakan untuk menilai aktiviti jahitan asas yang boleh digunakan dalam kehidupan harian sama
ada di rumah atau dalam bidang kerjaya. Elemen yang boleh dinilai dalam jahitan asas adalah seperti berikut:

• jelujur halus dan kasar
• lilit ubi
• insang pari
• jahitan kancing atau butang
Kebolehan dalam jahitan asas boleh mendatangkan sumber kewangan kepada murid dengan penghasilan
produk seperti penyambung pelitup muka, kusyen peniti dan rantai kunci. Murid juga boleh mengaplikasikan
kemahiran jahitan asas sebagai salah satu pilihan kerjaya.

Pentaksiran menggunakan EBAI ini bergantung kepada pelaksanaan aktiviti di sekolah masing-masing.
Pentaksir tidak semestinya menyelesaikan semua outcome yang terkandung dalam EBAI ini.

Pentaksir perlu merancang pelaksanaan EBAI ini mengikut keperluan dan keadaan semasa aktiviti di sekolah
masing-masing.

Environment Based Assessment Instrument (EBAI) 54

REAKSI OUTCOME
2.3.3 Kemahiran Mengukur
R1 Murid boleh mengukur bahan jahitan. 3.2.2 Kemahiran Mendengar
3.4.1 Melakukan Aktiviti Seni
R2 Murid menjahit mengikut arahan guru. 3.4.2 Menghargai Seni
4.2.1 Mendapatkan Wang
Murid menggunakan jahitan asas untuk menghasilkan 4.4.1 Keselamatan Fizikal
R3 produk akhir 5.1.1 Kesediaan Kerjaya
5.1.2 Kesediaan Kemahiran Kerjaya
(butang/kancing/kelim dan lain-lain).

R4 Murid mempamerkan hasil jahitan kepada rakan
dan guru.

R5 Murid menjual hasil jahitan.

R6 Murid mengamalkan langkah keselamatan semasa
menggunakan bahan jahitan.

R7 Murid menunjukkan minat terhadap aktiviti jahitan.

R8 Murid boleh menggunakan asas jahitan dalam
kehidupan seharian.

Environment Based Assessment Instrument (EBAI) 55

EBAI 24 : Jahitan Mesin

Instrumen ini digunakan untuk menilai aktiviti jahitan menggunakan mesin jahit untuk menghasilkan produk
seperti alas meja, sarung bantal, pakaian dan lain-lain. Produk yang dihasilkan boleh dipasarkan melalui
pelbagai medium seperti internet dan secara bersemuka dengan bakal pelanggan. Produk jahitan disediakan
mengikut masa dan prosedur yang ditetapkan. Instrumen ini murid juga menilai murid mengendalikan mesin
dengan selamat.
Pentaksiran menggunakan EBAI ini bergantung kepada pelaksanaan aktiviti di sekolah masing-masing.
Pentaksir tidak semestinya menyelesaikan semua outcome yang terkandung dalam EBAI ini.
Pentaksir perlu merancang pelaksanaan EBAI ini mengikut keperluan dan keadaan semasa aktiviti di sekolah
masing-masing.

Environment Based Assessment Instrument (EBAI) 56

REAKSI OUTCOME
2.3.3 Kemahiran Mengukur
R1 Murid boleh mengukur bahan jahitan. 2.4.1 Menggunakan Peralatan Teknologi
2.4.3 Menggunakan Internet Untuk Berkomunikasi
R2 Murid menggunakan mesin jahit untuk 3.2.2 Kemahiran Mendengar
menghasilkan produk. 4.2.1 Mendapatkan Wang
4.4.1 Keselamatan Fizikal
R3 Murid memasarkan produk jahitan 5.1.1 Kesediaan Kerjaya
menggunakan internet. 5.1.2 Kesediaan Kemahiran Kerjaya
5.3.2 Kemahiran Sosial
R4 Murid menjahit mengikut arahan guru. 5.3.3 Pengurusan Masa

R5 Murid memasarkan produk jahitan.

R6 Murid mengamalkan langkah keselamatan semasa
menggunakan mesin dan alat jahitan.

R7 Murid menunjukkan minat terhadap aktiviti jahitan.

R8 Murid boleh menggunakan asas jahitan dalam
kehidupan seharian.

R9 Murid boleh melayan pelanggan
dengan berhemah.

R10 Murid boleh menguruskan tempahan mengikut masa
yang ditetapkan.

Environment Based Assessment Instrument (EBAI) 57

EBAI 25 : Kios Keusahawanan

Instrumen ini digunakan untuk menilai aktiviti di Kios Keusahawanan yang dilaksanakan oleh murid sama ada
diperingkat sekolah, daerah atau negeri. Melalui aktiviti ini, murid akan diberi pendedahan transisi kerjaya
sebelum memulakan kerjaya sebenar seperti menjual produk atau memberi perkhidmatan di kios yang telah
disediakan dengan merangkumi proses kesediaan diri murid, penyediaan tapak kios, aktiviti keusahawanan dan
aktiviti pembersihan tapak kios.
Pentaksiran menggunakan EBAI ini bergantung kepada pelaksanaan aktiviti di sekolah masing-masing.
Pentaksir tidak semestinya menyelesaikan semua outcome yang terkandung dalam EBAI ini.
Pentaksir perlu merancang pelaksanaan EBAI ini mengikut keperluan dan keadaan semasa aktiviti di sekolah
masing-masing.

Environment Based Assessment Instrument (EBAI) 58

REAKSI OUTCOME

R1 Murid menunjukkan sikap hormat terhadap diri dan 1.3.2 Akhlak Kepada Manusia
orang lain.

R2 Murid berkomunikasi dua hala secara berhemah dalam 3.2.1 Etika Komunikasi
urusan jual beli.

R3 Murid mendengar dan memahami arahan guru. 3.2.2 Kemahiran Mendengar

R4 Murid menjual produk jualan. 4.2.1 Mendapatkan Wang

R5 Murid mengemas kios setelah selesai aktiviti 4.3.2 Operasi Pengemasan
keusahawanan. 5.1.1 Kesediaan Kesesuaian Diri Dengan Kerjaya.
5.2.3 Penetapan Kerjaya
R6 Murid menunjukkan minat mengikuti 5.3.1 Pengendalian Personel
aktiviti keusahawanan. 5.3.4 Pembangunan Personel
5.3.5 Pembinaan Organisasi
R7 Murid menunjukkan kebolehan dan minat
mengendalikan kiosk.

R8 Murid memastikan rakan-rakan boleh mengendalikan
kiosk dengan baik.

R9 Murid boleh memimpin murid lain dalam menyusun
atur alatan kerja dan produk jualan.

R10 Murid merancang dan mengurus projek kios
keusahawanan yang dijalankan.

Environment Based Assessment Instrument (EBAI) 59

EBAI 26 : Projek Roti

Pembuatan roti ialah aktiviti menghasilkan makanan daripada tepung gandum. Terdapat pelbagai jenis roti
seperti roti putih, roti kismis, roti pelbagai inti dan sebagainya. Pada masa kini, kemahiran pembuatan roti boleh
dijadikan sebagai sumber pendapatan. Projek pembuatan roti merangkumi proses seperti:

• mengadun
• menguli
• mengembangkan doh
• menggris
• membakar
• menyimpan
• membungkus
• menjual

Pentaksiran menggunakan EBAI ini bergantung kepada pelaksanaan aktiviti di sekolah masing-masing.
Pentaksir tidak semestinya menyelesaikan semua outcome yang terkandung dalam EBAI ini.

Pentaksir perlu merancang pelaksanaan EBAI ini mengikut keperluan dan keadaan semasa aktiviti di sekolah
masing-masing.

REAKSI OUTCOME

R1 Murid mengenal alatan untuk pembuatan roti. 2.1.1 Kemahiran Pra Membaca.
R2 Murid mengenal bahan untuk pembuatan roti.

R3 Murid membaca resepi.

R4 Murid membaca langkah-langkah keselamatan 2.1.2 Kemahiran Membaca Berfungsi
di ruang kerja.
2.3.3 Kemahiran Mengukur
R5 Murid menyukat bahan menggunakan alatan yang 4.1.1 Kebersihan Diri Dan Dandanan
betul. 4.4.1 Keselamatan Fizikal
5.1.2 Kesediaan Kemahiran Kerjaya
R6 Murid membasuh tangan dan mengemas diri. 5.2.2 Pilihan Kerjaya
5.3.2 Kemahiran Sosial
R7 Murid menyusun atur dan menyimpan peralatan yang 5.1.3 Kesediaan Memindahkan Kemahiran Kerjaya
telah digunakan.

R8 Murid melakukan proses pembuatan roti (menguli,
mengembangkan doh, menggris atau membakar).

R9 Murid memilih aktiviti yang sesuai mengikut potensi diri
(menyimpan, membungkus atau menjual).

R10 Murid berinteraksi dalam kumpulan kerjaya yang
dipilih.

R11 Murid mengajar rakan untuk membuat roti.

R12 Murid mengambil tempahan roti untuk dipasarkan. 5.2.2 Pilihan Kerjaya
5.3.3 Pengurusan Masa
R13 Murid memenuhi tempahan mengikut jadual yang 5.3.4 Pembangunan Personel
ditetapkan.

R14 Murid membimbing rakan untuk meningkatkan
kemahiran.

Environment Based Assessment Instrument (EBAI) 61

EBAI 27 : Anyaman Manik

Anyaman manik merupakan suatu kemahiran yang melibatkan aktiviti motor halus. Aktiviti anyaman manik
merangkumi aspek:

• kekemasan
• kesenian
• kreativiti
• keselarasan bentuk
• motif manik
• komposisi warna

Anyaman manik boleh dikembangkan untuk kesejahteraan dan mendatangkan sumber pendapatan dalam
masyarakat.

Pentaksiran menggunakan EBAI ini bergantung kepada pelaksanaan aktiviti di sekolah masing-masing.
Pentaksir tidak semestinya menyelesaikan semua outcome yang terkandung dalam EBAI ini.

Pentaksir perlu merancang pelaksanaan EBAI ini mengikut keperluan dan keadaan semasa aktiviti di sekolah
masing-masing.

Environment Based Assessment Instrument (EBAI) 62

REAKSI OUTCOME

R1 Murid mengenal alatan anyaman manik.

R2 Murid mengenal bahan dari segi bentuk, saiz dan 2.1.1 Kemahiran Pra Membaca.
warna.

R3 Murid mengklasifikasikan manik mengikut saiz, bentuk
dan warna.

R4 Murid memilih dan membilang manik berdasarkan saiz 2.3.1 Kemahiran Membilang
tali yang dipilih.

R5 Murid mengukur panjang tali (tangsi dan lain-lain). 2.3.3 Kemahiran Mengukur

R6 Murid mempromosikan hasil kraf manik yang 3.2.3 Kemahiran Interaksi
dihasilkan.

R7 Murid menjual hasil kraf manik. 4.2.1 Mendapatkan Wang

R8 Murid menyimpan wang di tempat yang selamat. 4.2.3 Menyimpan Wang

R9 Murid menggunakan alatan tajam dengan cara yang 4.4.1 Keselamatan Fizikal
betul. 5.1.3 Kesediaan Memindahkan Kemahiran Kerjaya
5.2.2 Pilihan Kerjaya
R10 Murid mengajar rakan untuk membuat manik. 5.3.3 Pengurusan Masa
5.3.4 Pembangunan Personel
R11 Murid membekalkan produk kraf manik mengikut
permintaan.

R12 Murid memenuhi tempahan mengikut jadual yang
ditetapkan.

R13 Murid membimbing rakan untuk meningkatkan
kemahiran.

Environment Based Assessment Instrument (EBAI) 63

EBAI 28 : Berkuda

Berkuda merupakan aktiviti yang boleh dijalankan oleh murid berkeperluan khas (MBK). Aktiviti ini sangat
berkesan untuk kesihatan, membantu membina kekuatan otot dan dapat meningkatkan motivasi serta
penampilan diri murid.

Instrumen ini digunakan untuk mentaksir aktiviti berkuda oleh murid sama ada di peringkat sekolah, daerah,
negeri, kebangsaan atau antarabangsa. Aktiviti ini memberi pendedahan dalam bidang kerjaya, sukan dan
rekreasi. Instrumen ini merangkumi aktiviti seperti:

• kemahiran menunggang
• mengawal dan mengendali kuda
• melompat halangan
• melombol kuda

Pentaksiran menggunakan EBAI ini bergantung kepada pelaksanaan aktiviti di sekolah masing-masing.
Pentaksir tidak semestinya menyelesaikan semua outcome yang terkandung dalam EBAI ini.

Pentaksir perlu merancang pelaksanaan EBAI ini mengikut keperluan dan keadaan semasa aktiviti di sekolah
masing-masing.

Environment Based Assessment Instrument (EBAI) 64

REAKSI OUTCOME

R1 Murid membelai, mendandan dan membersih kuda. 1.4.1 Kasih Sayang
2.3.1 Kemahiran Membilang
R2 Murid membuat lompatan, trot atau canter sambil 3.2.2 Kemahiran Mendengar
membilang.

R3 Murid mendengar arahan guru/jurulatih.

R4 Murid berkomunikasi dengan kuda. 3.2.3 Kemahiran Berinteraksi
3.3.2 Aktiviti Fizikal Dan Kecergasan
R5 Murid menunggang dengan membuat lompatan, trot 4.1.1 Kebersihan Diri Dan Dandanan
atau canter. 4.1.3 Berpakaian

R6 Murid membersih dan mengemas diri sebelum dan
selepas aktiviti.

R7 Murid memakai pakaian yang sesuai.

R8 Murid memasang pelana dengan betul dan cermat. 4.4.1 Keselamatan Fizikal
R9 Murid menunggang kuda di laluan yang sesuai.

R10 Murid mengendalikan kuda tanpa bantuan orang lain. 5.1.1 Kesediaan Kerjaya

Environment Based Assessment Instrument (EBAI) 65

EBAI 29 : Golf

Golf adalah aktiviti memindahkan bola dari satu tempat (posisi) ke tempat lainnya dengan jumlah pukulan yang
sedikit. Instrumen ini digunakan untuk mentaksir kemahiran murid dalam aktiviti yang dilakukan di peringkat
sekolah, daerah, negeri, kebangsaan atau antarabangsa yang diadakan pada setiap tahun.
Aktiviti ini merangkumi :

• kelajuan ayunan pemukul
• sudut kayu dan pola
• permukaan hentaman
• arah hentaman
Pentaksiran menggunakan EBAI ini bergantung kepada pelaksanaan aktiviti di sekolah masing-masing.
Pentaksir tidak semestinya menyelesaikan semua outcome yang terkandung dalam EBAI ini.
Pentaksir perlu merancang pelaksanaan EBAI ini mengikut keperluan dan keadaan semasa aktiviti di sekolah
masing-masing.

Environment Based Assessment Instrument (EBAI) 66

REAKSI OUTCOME

R1 Murid menutup kesan pukulan kayu golf. 1.4.3 Tanggungjawab

R2 Murid menghitung skor pukulan. 2.3.2 Kemahiran Menghitung
2.3.3 Kemahiran Mengukur
R3 Murid mengukur menggunakan langkah di atas 3.3.2 Aktiviti Fizikal Dan Kecergasan
“green”. 3.3.3 Bersosial Dalam Kumpulan
4.1.1 Kebersihan Diri Dan Dandanan
R4 Murid bermain golf dengan teknik yang sesuai.

R5 Murid menjaga adab dan batas pergaulan semasa
bermain.

R6 Murid membersih dan mengemas diri selepas aktiviti.

R7 Murid memakai pakaian yang sesuai untuk aktiviti. 4.1.3 Berpakaian

R8 Murid membeli makanan. 4.2.2 Membelanjakan Wang

R9 Murid bermain golf tanpa bantuan orang lain. 5.1.1 Kesediaan Kerjaya

Environment Based Assessment Instrument (EBAI) 67

EBAI 30 : Renang

Instrumen ini digunakan untuk mentaksir aktiviti renang yang dilaksanakan oleh murid sama ada di peringkat
sekolah, daerah, negeri, kebangsaan atau antarabangsa. Aktiviti ini merangkumi:

• penguasaan kemahiran asas aktiviti renang
• penglibatan dalam aktiviti renang
• amalan keselamatan dan kebersihan
• penggunaan ilmu asas pertolongan cemas
• menganggar jarak dan masa
• amalan cara hidup sihat

Murid yang menunjukkan minat dalam aktiviti renang, bersedia untuk meningkatkan potensi diri dalam bidang
kerjaya yang berkenaan.

Pentaksiran menggunakan EBAI ini bergantung kepada pelaksanaan aktiviti di sekolah masing-masing.
Pentaksir tidak semestinya menyelesaikan semua outcome yang terkandung dalam EBAI ini.

Pentaksir perlu merancang pelaksanaan EBAI ini mengikut keperluan dan keadaan semasa aktiviti di sekolah
masing-masing.

Environment Based Assessment Instrument (EBAI) 68

REAKSI OUTCOME

R1 Murid mendengar arahan sepanjang aktiviti dilakukan. 3.2.2 Kemahiran Mendengar

R2 Murid membuat aktiviti regangan sebelum memulakan
aktiviti renang.

R3 Murid melakukan kemahiran teknik pernafasan
bubbling sebelum dan selepas aktiviti renang.
3.3.2 Aktiviti Fizikal Dan Kecergasan
Murid mampu mengapung diri untuk aktiviti renang
R4 (water confidence).

R5 Murid melakukan kemahiran berenang (teknik glide,
tendangan, kuak dada, kuak lentang atau gaya bebas).

R6 Murid berpakaian yang sesuai. 4.1.3 Berpakaian

R7 Murid mengamalkan langkah keselamatan sebelum, 4.4.1 Keselamatan Fizikal
semasa dan selepas aktiviti renang.

R8 Murid menyertai pertandingan. 5.1.1 Kesediaan Kerjaya

Environment Based Assessment Instrument (EBAI) 69

EBAI 31 : Mendobi

Instrumen ini adalah berkaitan dengan aktiviti mendobi yang dilaksanakan di sekolah atau komuniti setempat.
Aktiviti mendobi ini merangkumi:

• mengasingkan pakaian
• menyukat bahan pencuci
• menggosok pakaian
• menyidai pakaian
• melipat pakaian
• membungkus pakaian
• mengendalikan peralatan teknologi
• mengamalkan kebersihan dan langkah-langkah keselamatan.

Pentaksiran menggunakan EBAI ini bergantung kepada pelaksanaan aktiviti di sekolah masing-masing.
Pentaksir tidak semestinya menyelesaikan semua outcome yang terkandung dalam EBAI ini.

Pentaksir perlu merancang pelaksanaan EBAI ini mengikut keperluan dan keadaan semasa aktiviti di sekolah
masing-masing.

Environment Based Assessment Instrument (EBAI) 70

REAKSI OUTCOME

R1 Murid mengenalpasti fungsi yang terdapat pada mesin
basuh dan mesin pengering.
2.1.1 Kemahiran Pra Membaca
Murid mengasingkan pakaian mengikut warna, jenis,
R2 fabrik, saiz atau simbol.

R3 Murid membezakan fungsi bahan pencuci (agen 2.1.2 Kemahiran Membaca Berfungsi
pencuci/pelembut fabrik). 2.3.1 Kemahiran Membilang
2.3.3 Kemahiran Mengukur
R4 Murid membilang pakaian yang dicuci, dilipat dan 2.4.1 Menggunakan Peralatan Teknologi
digosok. 3.2.3 Kemahiran Berinteraksi
4.2.1 Mendapatkan Wang
R5 Murid menyukat bahan pencuci yang digunakan. 4.2.3 Menyimpan Wang

R6 Murid mengamalkan dan mematuhi peraturan
mengoperasi mesin basuh dan mesin pengering.

R7 Murid berinteraksi sesama rakan dan guru.

R8 Murid menerima bayaran perkhidmatan daripada
pelanggan.

R9 Murid menyimpan wang ditempat yang selamat.

R10 Murid mencuci pakaian mengikut cara yang betul. 4.3.1 Mencuci dan Membasuh

R11 Murid membersihkan ruang kerja. 4.3.2 Operasi Pengemasan
4.4.1 Keselamatan Fizikal
R12 Murid mengendalikan mesin basuh, mesin pengering
atau seterika dengan cara yang betul dan selamat.

Murid menyidai, melipat, menggosok atau

R13 membungkus pakaian mengikut spesifikasi yang 5.1.1 Kesediaan Kerjaya

ditetapkan.

Murid memilih salah satu kemahiran mendobi

R14 (menyidai, melipat, menggosok, atau membungkus 5.2.3 Penetapan kerjaya

pakaian) sebagai kerjaya.

Environment Based Assessment Instrument (EBAI) 71

EBAI 32 : Memanah

Instrumen ini digunakan untuk mentaksir aktiviti memanah yang dilaksanakan oleh murid sama ada di peringkat
sekolah, daerah, negeri, kebangsaan atau antarabangsa. Aktiviti ini merangkumi:

• mengenal alatan dan fungsi
• penglibatan dalam aktiviti memanah
• kerjasama antara satu sama lain
• amalan keselamatan dan kebersihan
• penggunaan ilmu asas pertolongan cemas
• menghitung markah dan menganggar jarak
• amalan cara hidup sihat

Murid yang menunjukkan minat dalam aktiviti memanah, bersedia untuk meningkatkan potensi diri dalam bidang
kerjaya yang berkenaan.

Pentaksiran menggunakan EBAI ini bergantung kepada pelaksanaan aktiviti di sekolah masing-masing.
Pentaksir tidak semestinya menyelesaikan semua outcome yang terkandung dalam EBAI ini.

Pentaksir perlu merancang pelaksanaan EBAI ini mengikut keperluan dan keadaan semasa aktiviti di sekolah
masing-masing.

Environment Based Assessment Instrument (EBAI) 72

REAKSI OUTCOME

R1 Murid mengenal alatan dan fungsinya. 2.1.1 Kemahiran Pra Membaca

R2 Murid menghitung markah yang diperolehi. 2.3.2 Kemahiran menghitung

R3 Murid membuat anggaran sudut untuk memanah. 2.3.3 Kemahiran mengukur

R4 Murid mendengar arahan sepanjang aktiviti dilakukan. 3.2.2 Kemahiran Mendengar
3.3.2 Aktiviti Fizikal Dan Kecergasan
Murid mampu melakukan kemahiran asas memanah

R5 (stance, nocking arrow, drawing hand and bow hand,
pre-draw, full draw, anchor, holding and aiming,

release, follow through dan relaxing).

Murid memasang bow dengan kaedah yang betul

R6 (memasang bow string, bow setting dan menentukan

nocking point).

R7 Murid membuat aktiviti regangan sebelum memulakan
aktiviti memanah.

R8 Murid melakukan aktiviti memanah.

R9 Murid berpakaian yang sesuai. 4.1.3 Berpakaian
4.4.1 Keselamatan Fizikal
R10 Murid mengamalkan langkah keselamatan fizikal 4.4.2 Keselamatan Diri
sebelum, semasa dan selepas aktiviti memanah. 5.1.1 Kesediaan Kerjaya

R11 Murid mengamalkan langkah keselamatan diri
sebelum, semasa dan selepas aktiviti memanah.

R12 Murid menyertai pertandingan.

Environment Based Assessment Instrument (EBAI) 73

EBAI 33 : Akuakultur

Akuakultur adalah gabungan dari dua perkataan iaitu akua (air) dan kultur (ternakan). Terdapat pelbagai jenis
spesies ternakan akuakultur seperti ternakan air tawar, air masin dan ikan hiasan di dalam akuarium. Aktiviti ini
merangkumi:

• penjagaan kawasan ternakan
• kebersihan dan keselamatan
• penggredan ternakan
• pemasaran ternakan
Pentaksiran menggunakan EBAI ini bergantung kepada pelaksanaan aktiviti di sekolah masing-masing.
Pentaksir tidak semestinya menyelesaikan semua outcome yang terkandung dalam EBAI ini.
Pentaksir perlu merancang pelaksanaan EBAI ini mengikut keperluan dan keadaan semasa aktiviti di sekolah
masing-masing.

Environment Based Assessment Instrument (EBAI) 74

REAKSI OUTCOME

R1 Murid menanda, merekod atau mencatat aktiviti 2.2.2 Kemahiran Menulis Berfungsi
di kolam ternakan.

R2 Murid membilang ternakan untuk dijual. 2.3.1 Kemahiran Membilang

R3 Murid menghitung jumlah ternakan mengikut 2.3.2 Kemahiran Menghitung
keperluan. 2.3.3 Kemahiran Mengukur

R4 Murid memberi makanan ternakan mengikut sukatan
yang betul.

R5 Murid menerima bayaran hasil jualan ternakan. 4.2.1 Mendapatkan Wang

R6 Murid menyimpan wang hasil jualan ternakan di tempat 4.2.3 Menyimpan Wang
yang selamat.

R7 Murid mencuci dan membasuh kolam ternakan atau 4.3.1 Mencuci dan Membasuh
akuarium.

R8 Murid menjaga keselamatan fizikal di kawasan 4.4.1 Keselamatan Fizikal
persekitaran kolam ternakan dan stor.

R9 Murid menjaga keselamatan diri sepanjang berada 4.4.2 Keselamatan Diri
di kolam ternakan.

R10 Murid mengurus kolam ternakan mengikut jenis 5.1.1 Kesediaan Kerjaya
ternakan.

R11 Murid menjalankan aktiviti penggredan ternakan 5.1.2 Kesediaan Kemahiran Kerjaya
sebelum dipasarkan.

R12 Murid mengajar dan membimbing murid lain 5.1.3 Kesediaan Memindahkan Kemahiran Kerjaya
melaksanakan projek ternakan.

R13 Murid membimbing rakan sebaya untuk meningkatkan 5.3.4 Pembangunan Personel
kemahiran.

Environment Based Assessment Instrument (EBAI) 75

EBAI 34 : Refleksologi

Refleksologi ialah kaedah rawatan yang melibatkan penggunaan tekanan pada titik tertentu pada kaki yang
dipercayai memberi tindak balas pada bahagian badan yang lain. Urutan refleksologi boleh juga melibatkan
pada bahagian bahu, kepala, telinga dan tangan. Aktiviti ini merangkumi:

• kebersihan dan keselamatan
• teknik urutan
• pemilihan dan penetapan kerjaya
Pentaksiran menggunakan EBAI ini bergantung kepada pelaksanaan aktiviti di sekolah masing-masing.
Pentaksir tidak semestinya menyelesaikan semua outcome yang terkandung dalam EBAI ini.
Pentaksir perlu merancang pelaksanaan EBAI ini mengikut keperluan dan keadaan semasa aktiviti di sekolah
masing-masing.

Environment Based Assessment Instrument (EBAI) 76

REAKSI OUTCOME

R1 Murid membaca bahan-bahan berkaitan refleksologi.

2.1.2 Kemahiran Membaca Berfungsi.

R2 Murid mengenal pasti titik refleksologi.

R3 Murid melakukan aktiviti urutan refleksologi. 3.3.2 Aktiviti fizikal dan kecergasan
4.1.3 Berpakaian
R4 Murid memakai pakaian yang sesuai. 4.2.1 Mendapatkan Wang
4.2.3 Menyimpan Wang
R5 Murid menerima bayaran hasil perkhidmatan 5.1.1 Kesediaan Kerjaya
refleksologi. 5.1.2 Kesediaan Kemahiran Kerjaya
5.1.3 Kesediaan Memindahkan Kemahiran Kerjaya
R6 Murid menyimpan wang hasil perkhidmatan
refleksologi di tempat yang selamat.

R7 Murid mempelajari pelbagai teknik refleksologi.

R8 Murid dapat mengaplikasikan urutan refleksologi.

R9 Murid mengajar dan membimbing murid lain urutan
refleksologi.

Environment Based Assessment Instrument (EBAI) 77

EBAI 35 : Perkhidmatan Pembungkusan

Instrumen ini adalah berkaitan dengan perkhidmatan pembungkusan secara individu atau berkumpulan.
Perkhidmatan ini merangkumi aktiviti membungkus:

• makanan dan minuman
• cenderamata dan hamper
• sayur-sayuran dan buah-buahan
• produk bakeri dan pastri
Instrumen ini melibatkan aktiviti membilang, mengukur serta menggunakan alatan dengan cara yang betul
dan selamat.
Pentaksiran menggunakan EBAI ini bergantung kepada pelaksanaan aktiviti di sekolah masing-masing.
Pentaksir tidak semestinya menyelesaikan semua outcome yang terkandung dalam EBAI ini.
Pentaksir perlu merancang pelaksanaan EBAI ini mengikut keperluan dan keadaan semasa aktiviti di sekolah
masing-masing.

Environment Based Assessment Instrument (EBAI) 78

REAKSI OUTCOME

R1 Murid membilang item yang hendak dibungkus. 2.3.1 Kemahiran Membilang

R2 Murid mengukur saiz pembungkus yang sesuai. 2.3.3 Kemahiran Mengukur
R3 Murid menyukat bahan atau item.

R4 Murid menggunakan mesin pembungkusan vakum untuk 2.4.1 Menggunakan Peralatan Teknologi
membungkus produk.

R5 Murid mendengar dan memahami arahan guru. 3.2.2 Kemahiran Mendengar

R6 Murid berkomunikasi bersama-sama rakan dan guru. 3.2.3 Kemahiran Berinteraksi

R7 Murid menjaga kebersihan produk dan ruang kerja.

R8 Murid mengemas ruang kerja selepas aktiviti 4.3.2 Operasi Pengemasan
pembungkusan. 4.4.1 Keselamatan Fizikal
5.1.1 Kesediaan Kerjaya
Murid mengendalikan alatan pembungkusan 5.3.3 Pengurusan Masa
R9 (gunting/gam panas/mesin pengedap/mesin vakum)

dengan cara yang betul.

R10 Murid membungkus produk mengikut standard yang
ditetapkan.

R11 Murid membungkus produk mengikut kreativiti.

R12 Murid menguruskan tempahan mengikut masa yang
ditetapkan.

Environment Based Assessment Instrument (EBAI) 79

EBAI 36 : Permainan Tradisional

Permainan tradisional merupakann permainan tradisi yang dimainkan pada zaman dahulu melibatkan
kemahiran motor halus dan motor kasar seperti batu seremban, congkak, dam, galah panjang, gasing, guli, atau
konda kondi. Aktiviti ini merangkumi :

• peraturan permainan
• kebersihan dan keselamatan
• penggunaan alatan
• pergerakan fizikal
Pentaksiran menggunakan EBAI ini bergantung kepada pelaksanaan aktiviti di sekolah masing-masing.
Pentaksir tidak semestinya menyelesaikan semua outcome yang terkandung dalam EBAI ini.
Pentaksir perlu merancang pelaksanaan EBAI ini mengikut keperluan dan keadaan semasa aktiviti di sekolah
masing-masing.

Environment Based Assessment Instrument (EBAI) 80

REAKSI OUTCOME
1.3.2 Akhlak Kepada Manusia
R1 Murid mengawal emosi dan tingkah laku semasa
bermain.

R2 Murid berkerjasama dalam kumpulan semasa bermain. 1.4.2 Kerjasama

R3 Murid mengenal bahan dan alatan permainan 2.1.1 Kemahiran Pra Membaca
tradisional.

R4 Murid mencatat dan merekod markah dalam jadual. 2.2.2 Kemahiran Menulis Berfungsi

R5 Murid membilang bahan permainan mengikut
keperluan.
2.3.1 Kemahiran Membilang

R6 Murid membilang untuk menentukan markah.

R7 Murid menghitung jumlah markah yang diperoleh. 2.3.2 Kemahiran Menghitung
2.3.3 Kemahiran Mengukur
R8 Murid mengukur tapak permainan mengikut jenis 3.1.2 Perhubungan Sihat
permainan. 3.1.3 Penghormatan Diri Dan Orang Lain
3.2.1 Etika Komunikasi
R9 Murid menjaga batas pergaulan semasa bermain.

R10 Murid menjaga tingkah laku dan penampilan diri yang
baik.

R11 Murid boleh berkomunikasi dengan baik.

Environment Based Assessment Instrument (EBAI) 81

REAKSI OUTCOME
R12 Murid berinteraksi secara harmoni semasa bermain. 3.2.3 Kemahiran Berinteraksi

R13 Murid mengambil bahagian dalam aktiviti permainan. 3.3.2 Aktiviti Fizikal Dan Kecergasan
4.1.1 Kebersihan Diri Dan Dandanan
R14 Murid menjaga kebersihan diri sebelum dan selepas 4.1.3 Berpakaian
bermain. 4.3.1 Mencuci Dan Membasuh
4.4.1 Keselamatan Fizikal
R15 Murid berpakaian yang sesuai dengan jenis 4.4.2 Keselamatan Diri
permainan. 4.4.3 Asas Pertolongan Cemas

R16 Murid membersihkan bahan dan alatan permainan.

R17 Murid menjaga keselamatan fizikal ketika bermain.

R18 Murid menjaga keselamatan dan kehormatan diri
ketika bermain.

R19 Murid bertindak balas apabila berlaku kemalangan
ketika bermain.

Environment Based Assessment Instrument (EBAI) 82

EBAI 37 : Memancing



Aktiviti memancing ialah menangkap ikan dan lain-lain dengan menggunakan tali serta mata kail untuk tujuan
rekreasi, hobi dan pendapatan tambahan. Lokasi memancing adalah seperti di kolam, tasik, sungai, laut dan
lain-lain. Aktiviti ini boleh dilakukan sama ada secara individu atau berkumpulan. Aktiviti ini merangkumi
kemahiran:

• menggunakan peralatan memancing
• membuat lemparan / lontaran
• memilih umpan
• memasang umpan
• memilih lokasi
Pentaksiran menggunakan EBAI ini bergantung kepada pelaksanaan aktiviti di sekolah masing-masing.
Pentaksir tidak semestinya menyelesaikan semua outcome yang terkandung dalam EBAI ini.
Pentaksir perlu merancang pelaksanaan EBAI ini mengikut keperluan dan keadaan semasa aktiviti di sekolah
masing-masing.

Environment Based Assessment Instrument (EBAI) 83

REAKSI OUTCOME
1.4.2 Kerjasama
R1 Murid berbincang dan bekerjasama dalam aktiviti 2.1.2 Kemahiran Membaca Berfungsi
memancing. 2.2.2 Kemahiran Menulis Berfungsi
2.3.2 Kemahiran Menghitung
R2 Murid membaca bahan berkaitan aktiviti memancing.

R3 Murid menyenaraikan peralatan yang diperlukan untuk
memancing.

R4 Murid menghitung hasil tangkapan.

R5 Murid menggunakan mesin pancing yang sesuai. 2.4.1 Menggunakan Peralatan Teknologi

R6 Murid berinteraksi di dalam kumpulan. 3.2.3 Kemahiran Berinteraksi

R7 Murid memancing dengan menggunakan teknik yang sesuai. 3.3.2 Aktiviti Fizikal Dan Kecergasan

R8 Murid menjual hasil yang diperolehi. 4.2.1 Mendapatkan Wang
4.2.2 Membelanjakan Wang
R9 Murid membeli umpan atau peralatan memancing yang 4.4.1 Keselamatan Fizikal
sesuai.
5.3.3 Pengurusan Masa
R10 Murid memancing di tempat yang sesuai dan selamat.

R11 Murid menggunakan peralatan yang berbahaya dengan betul
dan selamat.

R12 Murid menggunakan masa dan waktu yang sesuai untuk
memancing.

Environment Based Assessment Instrument (EBAI) 84

EBAI 38 : Pengemasan

Aktiviti pengemasan merupakan aktiviti yang memberikan penekanan tentang pengemasan dan pengurusan
ruang kerja, proses kerja, penggunaan alatan dan bahan. Instrumen ini adalah berkaitan dengan aktiviti
pengemasan yang dilaksanakan di sekolah atau komuniti setempat. Aktiviti pengemasan ini merangkumi:

• mengelap perabot
• menyapu lantai
• mengemop lantai
• mengelap cermin
• membersih siling
• memvakum permaidani
• membersih tandas dan bilik mandi
• membersih ruang tamu
• membersih bilik tidur

Pentaksiran menggunakan EBAI ini bergantung kepada pelaksanaan aktiviti di sekolah masing-masing.
Pentaksir tidak semestinya menyelesaikan semua outcome yang terkandung dalam EBAI ini.

Pentaksir perlu merancang pelaksanaan EBAI ini mengikut keperluan dan keadaan semasa aktiviti di sekolah
masing-masing.

Environment Based Assessment Instrument (EBAI) 85

REAKSI OUTCOME

R1 Murid melakukan aktiviti pembersihan bersama-sama 1.4.2 Kerjasama
rakan sekumpulan.

R2 Murid melakukan tugasan dengan tatacara yang betul. 1.4.3 Tanggungjawab

Murid mengenalpasti alat dan bahan yang akan 2.1.1 Kemahiran Pra Membaca

R3 digunakan dalam sesuatu tugasan (menyapu,
mengemop, mengelap dan memvakum).

R4 Murid membaca jadual tugasan. 2.1.2 Kemahiran Membaca Berfungsi

R5 Murid menulis dan menanda senarai semak setiap 2.2.2 Kemahiran Menulis Berfungsi
tugasan yang telah dilakukan. 2.4.1 Menggunakan Peralatan Teknologi

R6 Murid menggunakan mesin penyedut hampagas
(vacuum) dengan betul dan selamat.

R7 Murid mendengar arahan guru. 3.2.2 Kemahiran Mendengar

R8 Murid memakai pakaian yang sesuai untuk aktiviti 4.1.3 Berpakaian
pengemasan. 4.3.1 Mencuci Dan Membasuh

R9 Murid melakukan aktiviti mencuci dengan cara yang
betul.

R10 Murid melakukan aktiviti pengemasan ruang kerja. 4.3.2 Operasi Pengemasan

Murid melakukan aktiviti pengemasan (menyapu,

R11 mengemop, mencuci, memvakum atau mengelap) 5.1.1 Kesediaan Kerjaya
5.3.3 Pengurusan Masa
tanpa bantuan orang lain.

R12 Murid melakukan aktiviti pengemasan dalam tempoh
masa yang ditetapkan.

Environment Based Assessment Instrument (EBAI) 86

EBAI 39 : Penternakan Unggas

Penternakan unggas ialah usaha memelihara haiwan peliharaan seperti ayam, itik, angsa, puyuh dan ayam
belanda untuk tujuan mendapatkan hasil seperti daging dan telur. Aktiviti ini merangkumi:

• kebersihan dan keselamatan
• pemilihan dan penyediaan tempat tinggal
• mengenal alatan dan bahan
• rutin penjagaan haiwan
Pentaksiran menggunakan EBAI ini bergantung kepada pelaksanaan aktiviti di sekolah masing-masing.
Pentaksir tidak semestinya menyelesaikan semua outcome yang terkandung dalam EBAI ini.
Pentaksir perlu merancang pelaksanaan EBAI ini mengikut keperluan dan keadaan semasa aktiviti di sekolah
masing-masing.

Environment Based Assessment Instrument (EBAI) 87

REAKSI OUTCOME
1.4.3 Tanggungjawab
R1 Murid memantau dan melaksana tugas menjaga 2.3.1 Kemahiran Membilang
ternakan.

R2 Murid membilang ternakan mengikut keperluan.

R3 Murid memberi makanan mengikut sukatan yang betul. 2.3.3 Kemahiran Mengukur

R4 Murid menerima bayaran hasil jualan ternakan. 4.2.1 Mendapatkan Wang

R5 Murid membeli keperluan penternakan. 4.2.2 Membelanjakan Wang
4.2.3 Menyimpan Wang
R6 Murid menyimpan wang hasil jualan ternakan di tempat 4.3.1 Mencuci dan Membasuh
yang selamat. 4.4.1 Keselamatan Fizikal

R7 Murid membersihkan peralatan dan tempat tinggal 5.1.1 Kesediaan Kerjaya
ternakan secara berkala. 5.1.3 Kesediaan Memindahkan Kemahiran Kerjaya
5.2.2 Pilihan Kerjaya
R8 Murid menjaga keselamatan fizikal semasa berada 5.3.4 Pembangunan Personel
di kawasan ternakan. 5.3.5 Pembinaan Organisasi

Murid melakukan aktiviti ternakan (penjagaan,
R9 penyembelihan, pembungkusan, pemasaran) tanpa

bantuan orang lain.

R10 Murid mengajar dan membimbing murid lain
melaksanakan ternakan.

R11 Murid memilih aktiviti yang sesuai mengikut potensi diri.

R12 Murid membimbing rakan sebaya menceburi bidang
ternakan.

R13 Murid mengurus projek ternakan.

Environment Based Assessment Instrument (EBAI) 88

EBAI 40 : Cabaran Eksplorasi

Eksplorasi ialah penjelajahan ke lapangan untuk memperoleh sesuatu melalui pengamatan. Instrumen ini
digunakan untuk mentaksir aktiviti cabaran eksplorasi yang dijalankan atau disertai oleh murid sama ada
di peringkat sekolah, daerah, negeri, kebangsaan atau antarabangsa. Aktiviti ini merangkumi:

• penglibatan dalam aktiviti cabaran eksplorasi
• kerjasama antara satu sama lain
• amalan keselamatan dan kebersihan
• komunikasi secara sihat
Pentaksiran menggunakan EBAI ini bergantung kepada pelaksanaan aktiviti di sekolah masing-masing.
Pentaksir tidak semestinya menyelesaikan semua outcome yang terkandung dalam EBAI ini.
Pentaksir perlu merancang pelaksanaan EBAI ini mengikut keperluan dan keadaan semasa aktiviti di sekolah
masing-masing.

Environment Based Assessment Instrument (EBAI) 89

REAKSI OUTCOME
1.4.2 Kerjasama
R1 Murid bekerjasama dengan ahli kumpulan dalam 2.1.2 Kemahiran Membaca Berfungsi
melaksanakan aktiviti.

R2 Murid membaca arahan dan tugasan yang diberikan.

R3 Murid menjaga batas pergaulan sepanjang aktiviti. 3.1.2 Perhubungan sihat
3.2.1 Etika Komunikasi
R4 Murid berkomunikasi dengan baik bersama-sama ahli 3.2.2 Kemahiran Mendengar
kumpulan dalam melaksanakan aktiviti.

R5 Murid mendengar arahan sepanjang aktiviti dilakukan.

R6 Murid membuat regangan sebelum memulakan aktiviti.

Murid melakukan aktiviti dalam cabaran eksplorasi 3.3.2 Aktiviti Fizikal Dan Kecergasan
R7 seperti larian dan menyelesaikan tugasan di setiap

checkpoint.

R8 Murid berpakaian mengikut situasi. 4.1.3 Berpakaian

R9 Murid mengamalkan langkah keselamatan diri 4.4.2 Keselamatan Diri
sebelum, semasa dan selepas aktiviti.

Environment Based Assessment Instrument (EBAI) 90

Lembaga Peperiksaan
Kementerian Pendidikan Malaysia

© 2021 Hak Cipta Kerajaan Malaysia