The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.
Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search
Published by mzazazel115, 2022-04-03 16:15:13

การละเล่นพื้นเมือง

คํานํา














ู้








รายงาน เร อง การละเลนพ นบานนของไทยเลมน คณะผจดทําไดจดทําข น เพ อใชเป นเอกสาร



ุ่




ู้



ประกอบการเรยนการสอนในกลมสาระการเรยนรภาษาไทย ซ งประกอบไปดวยเน อหาสําคญเก ยว




กบประวตความเป นมาและความสําคญของการละเลนพ นบานของไทย เป นตน






ู้








คณะผจดทําจงหวงเป นอยางย งวางานการศกษาคนควาเลมน จะเป นประโยชนตอนกเรยน











นกศกษา คร อาจารยหรอบคคลท วไป ท มความสนใจในการศกษาการละเลนพ นบานของไทย









ู้



ู้

สามารถนาไปใชเป นเอกสารประกอบการเรยนรและเผยแผความรท ใหกบบคคลอ นๆ


ไดอยางถกตอง









การละเลนพ นเมองคออะไร ?




















ู่


การละเลนพ นเมอง คอ การละเลนท แสดงเอกลกษณของทองถ นท มอยท ว






ทกภาคของประเทศไทย โดยสามารถแบงตามการละเลน แตละภาค ไดแก ่


การละเลนภาคกลางและภาคตะวนออก

การละเลนภาคตะวนออกเฉยงเหนอ (ภาคอสาน)





การละเลนภาคเหนอ



การละเลนภาคใต ้

ประวตความเป นมาของการละเลนพ นเมอง


















ุ่







ุ่

ุ่
เป นการละเลนท มในกลมสงคมทองถ น ในอดตมกฬาพ นบานตางๆใหเลนมากมายต งแตรนกอนๆจนกระท งถงรน



























ปจจบนกยงมใหเหนอยซ งแตกนอยกวาในสมยกอนมากเพราะสมยปจจบนมเทคโนโลยเขามามาก


ู่






จงทําใหคนรนใหมไมคอยไดเลนกนนก กจกรรม การเลนของสงคม เป นกจกรรมนนทนาการหน งซ งไดรบการยอมรบรวมกนในสงคม














ุ่













ู่










โดยมรากฐานมาจากความเป นจรงแหงวถชวตของชมชนท มการประพฤตปฏบต สบทอดกนมาจากอดตสปจจบน



การละเลนแสดงออกดวยการเคล อนไหวกรยาอาการเป นหลก อาจมดนตร การขบรองหรอการฟ อนรําประกอบการเลน












มจดมงหมาย เพ อความสนกสนานเพลดเพลนในโอกาสตาง ๆ การละเลนบางชนดไดรบการถายทอดสบสานตอกนมา


ุ่










และปรบปรงเปล ยนแปลงเพ อพฒนารปแบบอยางตอเน องจนมลกษณะเฉพาะถ น












ความแตกตางของการละเลน






















ความแตกตางของการละเลนจะปรากฏใน ลกษณะ ทาทางการรายรํา คํารอง ดนตร








และการแตงกาย การละเลนเป นกจกรรมบนเทงท แฝงไวดวยสญลกษณ








อนเน องดวยวฒนธรรมและประเพณ สะทอนวถชวตและความเช อของสงคมท สบทอดมาแตโบราณ
















การละเลนบางอยางของแตละภาคอาจไดรบ








อทธพลจากประเทศเพ อนบานท อยใกลเคยงท มพรมแดนตดตอหรอใกลเคยงกนกน







ู่




เชน ประเทศ ลาว กมพชา พมา จน อนโดนเซย มาเลเซย เป นตน










ลกษณะของกจกรรมบนเทง






ู่

ท จดอยในการละเลน
















การแสดง หมายถง การละเลนท รวมท งท เป นแบบแผนและการแสดงท วไปของชาวบาน











ในรปแบบการรอง การบรรเลง การฟ อนรํา ซ งประกอบดวยดนตร เพลงและนาฏศลป











มหรสพ หมายถง การแสดงท ฝ ายบานเมองจะเรยกเกบคาแสดงเป นเงนภาษแผนดนตามพระราชบญญต ิ









ุ่




ท กําหนดไวต งแตพทธศกราช 2404 เป นตนมา ประกาศมหรสพวาดวยการละเลนหลายประเภท ดงน ละคร ง ว หน




หนงตางๆ เพลง สกวา เสภา ลเก กลอง ยาว ลาวแพน มอญรําและทวายรํา พณพาทย มโหร กลองแขก คฤหสถสวดศพ และจําอวด


















กฬาและนนทนาการ คอ การละเลนเพ อความสนกสนานตามเทศกาลและเลนตามฤดกาล และการละเลนเพ อการแขงขน









หรอกจกรรมท ทําตามความสมครใจในยามวาง เพ อใหเกดความสนกสนาน เพลดเพลน และผอนคลายความตงเครยด













วตถประสงคของการละเลน





พ นเมอง
















เพ อศกษาประวตความเป นมาของการละเลนพ นบานของไทย








เพ อศกษาการละเลนพ นบานของไทย









เพ อใชเวลาวางใหเป นประโยชนหลาย การละเลนของเดกสมยกอนท นยมเลนกนในชวตประจ าวนน น และสบทอดมาจากคน









เพ อเผยแพรเอกสารการละเลนพ นบานของไทย













เพ อสอบถามความคดเหนของนกเรยนและครท มตอการละเลนพ นบานของไทยสมมตฐาน













การศกษาคนควาเร องน ทําใหทราบประวตความเป นมาและความสําคญของการละเลนพ นบานของไทย








การละเลนในแตละภาค
























การละเลนในแตละภาคเลนเหมอนกนหรอไม ่







เน องจากในแตละภาคมลกษณะเฉพาะตวท แตกตาง
กนท งในดานภาษา วฒนธรรม ประเพณ ความเช อ






สภาพแวดลอม ทําใหการละเลนของเดก แตละภาคม ี









ความแตกตางกนไปบางในเร องของบทรองประกอบ


การละเลน กตกา และอปกรณการละเลน แตโดยสวน











รวมแลวลกษณะการเลนจะคลายคลงกนเป นสวนใหญ ่







การละเลนพ นเมองภาคเหนอ













เตยหรอหล น




ภาค : ภาคเหนอ




จงหวด : ตาก




สถานท เลน : ลานกวาง ท โลงแจง





อปกรณ : ไมม ี

ู้
จํานวนผเลน : ๖-๑๒ คน
ู้









วธเลน ขด เสนเป นตารางจํานวนเทากบผเลน (สมมตวาม ๖ คน)



แลวแบงผเลนออกเป น ๒ ฝ าย ฝ ายหน งยนประจําเสน (ตามขวาง)




ู้



อกฝ ายจะว งผานแตละเสนไปโดยไมใหเจาของเสนแตะได
















เม อเร มเลนคนท ยนประจําเสนแรก พดวา ไหล หรอ หล น











ฝ ายตรงขามกเร มว งผานเสนแรกไปจนถงเสนสดทายแลวว งกลบ







ถาว งกลบถงเสนแรกโดยไมถกฝ ายตรงขามแตะไดก ็






พดวา เตย กจะเป นฝ ายชนะโอกาส




การละเลนพ นเมองภาคเหนอ













มาจกคอก





ภาค : ภาคเหนอ

จงหวด : กําแพงเพชร






การเลนมาจกคอก ภาคกลางเรยก ลาวกระทบไม







ู้

อปกรณและวธเลน : จํานวนผเลน ต งแต ๓ คนข นไป



อปกรณ :
๑. ไมกลมขนาดกํารอบ ยาวประมาณ ๕ ศอก จํานวน ๒ ทอน




๒. ขอนไมสงประมาณ ๑ คบ ยาวประมาณ ๑-๒ ศอก จํานวน ๒ ทอน







สถานท เลน : เลนบรเวณท เป นลานกวาง



วธการเลน :





๑. แบงผเลนออกเป น ๒ ฝ าย ฝ ายแรกม ๒ คน สําหรบถอทอนไมท วางขนานบนขอนไม


ู้




ู้




แลวกระทบกนเป นจงหวะ สวนฝ ายท ๒ ม ๒ คนข นไป สําหรบเป นผเตน






ู้


ู่



ู้


ู่
๒. ใหผเลนเขาไปอยระหวางคาน ผถอไมคานท งคกทําสญญาณ
ู้

ู่



โดยยกคานไมท งคกระแทกลงบนไมหมอน ระหวางท เคาะจงหวะอยน นผเลนตองเตนไปดวย



ู่










เม อใหสญญาณเคาะ ๓ คร งแลว คร งท ๔ ผถอจะเอาคานท งสองเขาชดกน





ู้






ู้



ผเตนจะตองกระโดดใหสงกวาคร งแรกของจงหวะและแยกขาออกใหพนไม


ถาถกหนบเรยกวา มาขําคอก หรอมาตดคอก คท ถกไมหนบจะตองออกไปเปล ยนใหผท ถอคานอยเดมน นเขามา








ู่
ู้
ู่
















เตน ในระหวางคานน นบาง






การละเลนพ นเมองภาคเหนอ















ไมห ง หรออห ง



ภาค : ภาคเหนอ



จงหวด : กําแพงเพชร










อปกรณและวธการเลน : ใชไม ๒ ช น คอ ไมแม ทําดวยก งไมท หางายและเหนยว















มขนาด เสน ผาศนยกลางประมาณ ๑น ว หรอใกลเคยง ยาวประมาณ ๑ ศอก











และ ไมลก อาจนําจากไมทอนเดยวกนดานปลายของไมแมยาวประมาณ ๑ คบ






ไมท สามารถทําได เชน ไมมะขาม ไมฝร ง หรอไมไผลําเลก









วธการเลน : โดยการแบงฝ ายละเทา ๆ กน เชน ๒ ตอ ๒ หรอ ๓ ตอ ๓








ฝ ายไดเลนกอนจะทําการขดรองท พ นดนแขงใหเป นรองยาวประมาณ ๑ คบ ลก ๑ น วคร ง

















เป นรางคลายเรอ หรอ พอเพยงกบการงดไมลกไดจากน นฝ ายเร มจะวางไมลกขวางรองหลม





















ท ขดไว แลวใชไมแมงดออกไปขางหนาใหไดระยะไกลท สดเทาท จะทําได











เพ อใหฝ ายตรงขามรบยากหรอโตกลบยาก









การละเลนพ นบานภาคอสาน










งกนหาง






ภาค : ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ




จงหวด : รอยเอด











อปกรณและวธเลน : การเลนงกนหางไมมอปกรณการเลนใด ๆ









สามารถเลนไดทกโอกาสจะมเลนท งเดกและผใหญ
ู้











ู้
สวนมากผใหญจะเลนในเทศกาลสําคญ เชน สงกรานต สวนเดก ๆ






จะเลนทกโอกาสท เดก ๆ รวมกนซ งมวธการเลนดงน















เร มเลนเม อผเลนพรอมกนแลวจะเร มดวยการเส ยงถาใครแพคนน น

ู้




กจะออกเป นพอง สวนผชนะกจะไดเลนเป นแมงและลกง





ู้






ุ่
สวนมากในกลมผเลนจะเลอกเอาคนท มรางกายแขงแรงหรอรปรางใหญในทม


ู้























เป นแมง เพ อเอาไวป องกนลกง เม อไดผเลนแลวพองและแมงจะยนหนหนาเขาหากน






ู้




สวนแมงจะมลกงกอดเอวตอแถวไปขางหลงแลวพองจะเร มถามแมงวา














การละเลนพ นบานภาคอสาน















งกนหาง







พองจะเร มถามแมงวา :









พอง “แมงเอยกนน าบอไหน”








แมง “กนน าบอโสกโยกไปโยกมา” พรอมแสดงอาการสายตวไปมา







พอง “แมงเอยกนน าบอไหน”








แมง “กนน าบอหนบนไปบนมา” พรอมแสดงอาการบนไปบนมา








พอง “แมงเอยกนน าบอไหน”











แมง “กนน าบอทรายยายไปยายมา” พรอมแสดงอาการสายตวไปมา













พอง “กนหวกนหางกนกลางตลอดตว”
เม อ พองกลาวเสรจพองจะเร มไลจบลกงท กอดเอวแมงอยสวนแมงกจะ












ู่





















พยายามป องกนไมใหพองไปแยงลกงได เม อพองจบลกงคนใดไดลกงกจะออก









มายนอยตางหากเพ อรอเลนรอบตอไป สวนพองจะพยายามแยงลกง ู
ู่







ใหไดหมดทกตวจงจะถอวาจบการเลนรอบหน ง เม อพองจบลกงไดทกตว




















แลวกจะเร มเลนใหม โดยพองคนเดมจะกลบไปเป นแมงในรอบตอไป












การละเลนพ นบานภาคอสาน















แขงเรอบก








ภาค : ภาคตะวนออกเฉบงเหนอ




จงหวด : ชยภม ิ








อปกรณและวธการเลน : ไมกระดาน ๒ แผน ยาวประมาณ ๑ วาเศษ




พรอมเชอกท จะใชรดหลงเทาตดกบไม ้









ุ่
ู้


วธการเลน : ผเลนแบงเป นกลม ๆ ละ ๒-๕ คน โดยจะรดเทาท ง ๒ ขาง



ไวกบกระดาน ๒ แผน มอจบเอวหรอจบไหลของผท อยขางหนา


ู่



ู้










อาศยความพรอมเพรยงจะยกเทาซายพรอม ๆ กน ดนไมกระดานไปขางหนา








ุ่


กลมใดถงเสนชยกอนถอวาชนะ





การละเลนพ นบานภาคใต ้











เป ากบ









ภาค : ภาคใตจงหวด นราธวาส
อปกรณและวธการเลนอปกรณ :
















๑. ยางวง (ยางเสน) วงใหญ หรอวงเลกกได แลวแตความชอบและความถนด

๒. ผเลนจํานวนต งแต ๒ คน หรอมากกวาเลนท งเดกชายและ
ู้












เดกหญงบางคร งอาจเลนเป นทมกได ้










๓. สถานท เชน พ นซเมนต พ นกระดาน หรอพ นโตะ












วธการเลน : เป า กบเป นการเลนอยางหน งของเดก เลนกนท งเดกชายและหญง






ผเลนมจํานวน ๒ คน หรอเป นทมกได สถานท เลน ในท รม ใชพ นท เรยบ ๆ






ู้






เชน พ นซเมนต พ นกระดาน หรอพ นโตะ ซ ง ผเลนจะเอายางเสน (ยางวง)


ู้





ู่



จะเป นวงเลกหรอวงใหญ หรออาจจะเป นวงสตาง ๆ อยท ความชอบ





ไดแก สเขยว สแดง สน าตาล เป นตน นํามาวางบนพ นคนละ ๑ เสน












ให อยหางกนประมาณ ๑ ฟุต ผเลนจะผลดกนเป ายางเสน (ยางวง)


ู้
ู่








ู่



ของตนไปขางหนาทละนอย ๆ จนยางเสนท งสองมาอยใกลกนผเลนคนใด
ุ้

ู้





เป าใหยางเสนของตนไปทบยางเสนของฝ ายตรงขามไดกจะเป นผชนะ

ฝ ายแพจะตองจายรางวลใหกบผชนะ ซ งสวนใหญจะเป นยางเสน (ยางวง)




ู้












แตอาจใหรางวลอ น ๆ กไดตามแตจะตกลงกน



การละเลนพ นบานภาคใต ้

















ชกกะเยอ



ภาค : ภาคใต ้


จงหวด : พงงา









อปกรณและวธเลน : เชอกเสนใหญๆ ๑ เสน สําหรบจบดงกน




















วธเลน : จดคนเลนออกเป น ๒ พวก ใหมกําลงพอๆ กน เม อแบงพวกเสรจแลว





ใหไปอยคนละขางของไมหรอเชอกน น ใหคนหวแถวจบกอนขางละคน





ู่







นอกน นใหจบเอวกนตลอดท งสองขาง เม อใหสญญาณแลวตางฝ ายกลงไปขางหลง










ู้











ทกคนระเบยบการตดสน ใชตดสนกนเองหรอใหมผตดสน ๑ คน







ยนตรงกลางใหสญญาณและตดสนได เพ อใหรแนวาฝ ายใดแพชนะจะปกธง





ู้





ไวตรงกลางกได ฝ ายใดถกดงเลยเขตไดหมดต งแตหน งศอกข นไปนบเป นแพ









เม อแพแลวไมมปรบใหรองรําอยางใดเลย








การละเลนพ นบานภาคใต ้















หมากขม






ภาค : ภาคใต ้





จงหวด : นครศรธรรมราช


อปกรณและวธการเลน :





อปกรณในการเลน






๑). รางหมากขม เป นรปเรอทําจากไม ยาวประมาณ ๑๓๐ เซนตเมตร
กวางประมาณ ๒๐ เซนตเมตร มหลมเรยงเป น ๒ แถว หลมกวางประมาณ ๗ เซนตเมตร











ลกประมาณ ๔ เซนตเมตร มดานละ ๗ หลม เรยกหลมวา เมอง













ู่


หลมท อยปลายสดท งสองขางเป นหลมใหญกวางประมาณ ๑๑ เซนตเมตร




เรยกวา หวเมอง

๒) ลกหมาก นยมใชลกสวดเป นลกหมาก ใสลกหมากหลมละ ๗ ลก










จงตองใชลกหมาก ในการเลน ๙๘ ลก





ู้
๓) ผเลนม ๒ คน



การละเลนพ นบานภาคใต ้











วธการเลน :

ู้
๑) ผเลนน งคนละขางกบรางหมากขม แตละคนใสลกหมากหลมละ ๗ ลก ท ง ๗ หลม สวนหลมหวเมองไมตองใสใหเวนวางไว ้

























๒) การเดนหมาก ผเลนจะเร มเดนพรอมกนท ง ๒ ฝ าย


ู้




เรยกวา แขงเมอง โดยหยบลกหมากจากหลมเมองของตนหลมใดกได แตสวนใหญจะหยบหลมสดทายของฝ ายตนเอง เพราะ























คํานวนวาเมดสด ทายจะถงหวเมองของตนพอด หมากขม


การเดนหมากจะเดนจากขวาไปซาย โดยใสลกหมากลงในหลม





















ถดจากหลมเมองท หยบลกหมากข นมาเดน ใสลกหมากหลมละ ๑ เมด รวมท งใสหลมหวเมอง

ฝ าย ตนเอง แลววนไปใสหลมของฝ ายตรงกนขาม ยกเวนหลมหวเมอง










เม อเดนลกหมากเมดสดทายใสในหลม ใหหยบลกหมากท งหมด
















ในหลมน นข นมาเดนหมากตอไป โดยใสในหลมถดไปเลน





เดนหมากอยางน จนลกหมากเมดสดทายหมดลงในหลมท เป นหลมวาง























ถอวาหมากตาย ถาเดนหมากตายในหลมเมองของฝ ายตรงขามกถอวาส นสดการเดนหมาก
แตถาตาย ในหลมเมองฝ ายตนเอง ใหผเลนกนหมากหลมเมอง








ู้


ู่










ซ งอยตรงขามกบหลมท เราเดนหมากมาตาย โดยควกลกหมากท งหมดในหลมไปไวในหลมหวเมองของฝ ายตน












เรยกวากนแทน เลน อยางน จนหลมเมองของฝ ายใดฝ ายหน งหมดลกหมาก


เดนตอไปไมได ลกหมากท งหมดจะไปรวมอยในหลมหวเมองของท ง ๒ ฝ าย จงเร มเลนรอบใหมตอไป













ู่



ู้



๓) การเดนหมากรอบสอง ผเลนจะผลดกนเดนทละคน ทําเชนเดยวกบการเดนรอบแรก










นําลกหมากจากหลมหวเมองฝ ายตนเองใสลงในหลม ๆ ละ ๗ ลก


ในฝ ายของตนเอง คราวน แตละฝ ายจะ มลกหมากไมเทากน













ู้
ฝ ายท มลกหมากมากกวาจะเป นผเดนหมากกอน ฝ ายท มลกหมากนอยกวาจะใสไมครบทกหลม

















หลมใดมไมครบใหนําลกหมากท เหลอไปใสในหลมหวเมองฝ ายตนหลม ใดไมมลกหมากเรยกวา
















เมองหมาย ตามปกตหลมเมองหมายจะปลอยไวหลมปลายแถว



หลมเมองหมายจะไมใสลกหมาก ถาฝ ายใดใสจะถกรบเป นของฝ ายตรงกนขาม






















ในกากรเลนจะเลนจนฝ ายใดฝ ายหน งหมดลกหมากเดนตอไปไมไดและจะนบเมองหมาย ใครมจํานวนเมองหมายมากกวาฝ าย




น นเป นฝ ายแพ ้





การละเลนพ นบานภาคกลาง






และตะวนออก








วาว















อปกรณ : วาวโดยท วไปมโครงสราง ประกอบดวยไมไผสสกนํามาผา


แลวเหลาใหไดตามท ตองการแลวนํามาประกอบกน















ใหเป นรปทรงตางๆผกตดกนดวยเชอกโยงยดกนเป นโครงสรางและป ดดวย







กระดาษชนดบางเหนยว เชน กระดาษสาและตกแตงลวดลายดวยจด






หรอดอกดวงเพ อป ดยดกระดาษกบเชอกใหแนน













วาวท นยมกนคอ วาวจฬา วาวปกเป า วาวหงาว












วาวจฬาซ งม โครงสรางประกอบดวยไมไผสสก 5 ช น มจําปา 5 ดอก


ทําดวยไมไผยาว 8 น ว เหลากลมโตประมาณ 3 มลลเมตร จําปา 1 ดอก










มจํานวนไม 8 อนมดแนนกบสายป านท ชกวาวจฬาอนเป นอาวธท ใชตอสกบปกเป า












ู้













วาวปกเป า มโครงสรางประกอบดวยไมไผสสกเหลากลม 2 ช นมเหนยงเป นเชอกยาว 8 เมตร






ผกปลายท งสองขางใหหยอนเป นสายรปคร งวงกลมเพ อคลองตววาวจฬา







ใหเสยสมดลจงตกลงพ นดนวาวหงาว ทําดวยโครงไมไผป ดกระดาษสา













ลําตวตอนบนมรปคลายอกวาวจฬามเอวคอดและทอนลางกวาทอนบน





















ตอนสวนหวมไมไผเหลาและขงเชอกเหมอนคนธน สวนขงเชอกน จะเกดเสยงเม อตองลม














เสยงน ชวยกําจดความช วรายได ปจจบนวาวท มการเลนโดยท วไปไดมการ








พฒนารปแบบการเลนเพ อความสวยงาม โดยทําวาวใหเป นรปแบบท แปลกแตกตางกนออกไปเป นรปสตวตางๆ


















เชน วาวง วาวผเส อ ฯ ลฯ






การละเลนพ นบานภาคกลาง






และตะวนออก







วาว








วธการเลนมอย 3 วธ คอ



ู่









ู่
1.ชกวาวใหลอยลมปกอยกบท เพ อดความสวยงามของวาวรปทรงตางๆ













2.บงคบสายชกใหชกเคล อนไหวไดตามตองการ นยมกนท ความสวยงาม






ความสง และบางทกคํานงถงความไพเราะของเสยงวาวอกดวย





3.การตอสทําสงครามกนบนอากาศ คอ การแขงขนวาวจฬาและปกเป าควากนบนอากาศ




ู้












จะจดใหมการแขงขนท บรเวณ ทองสนามหลวงกําหนดแดนขณะทําการแขงขน










ู่
วาวปกเป าจะข นอยในดนแดนของตน ลอหลอกใหวาวจฬามาโฉบ







เพ อจะลากพามายงดนแดนของตนโดยใหวาวปกเป าตด ตรงดอกจําปาท ตดไว








เม อตดดแลววาวจฬาจะรบลากรอกพามายงดนแดนของตน













ขณะเดยวกนวาวปกเป ากจะพยายามใชเหนยงท เป นเชอกป านคลอกงตววาว










จฬาใหเสยสมดล และชกลากดงใหตกลงมายงดนแดนของตน ในการเลนวาวจฬาลากพาวาว















ปกเป าเขามาทละตวหรอหลายตวกได ถาตางฝ ายตางนําคแขงขนมาตกยงดนแดนของ




ู่






ตนเองไดกถอวาเป นฝ ายชนะแตถาขณะชกลากพามา











วาวปกเป าขาดลอยไปไดถอวาไมมฝ ายใดไดคะแนน





การละเลนพ นบานภาคกลาง





และตะวนออก






หมากเกบ















อปกรณ :กอนหินลกษณะคอนขางกลมขนาดเทาหวแมมอ จํานวน 5 เมด



วธเล่น : ใชส งสมมตเป นหมาก 5 กอนเร มตนดวยการทอด คอ









การเทปลอยใหหมากท ง 5 กระจาย ไปบนพ นกระดานถากอนไหน








อยหางถอเป นตวนําและข นตนดวยหมากหน ง คอ หยบนําลกไวตางหากโยนข นไป






ู่




แลวปลอย 4 ลกกระจายบนพ นทละลก และรบลกท โยนใหได
















ในขณะเดยวกนถาเกบไดหมดกตอหมาก 2 หมาก3 หมาก4 ตอไปดวยวธเลนแบบเดยวกน











แตถาเกบลก 3 ลกพรอมกนเรยกวา หมาก3 แลวจงเกบอก 1 ลก

















ถารวมหมดเรยกวา หมาก4 และลกโยนน นจะตกไมได ถาตกนบเป นได





ตองใหคนอ นเลนตอไป หมากเกบน มวธเลนพลกแพลงหลายอยาง






















เชนการใชมอซายป องและเข ย หรอเกบหมากใหเขาในมอทละลก



ทละ 2 3 4 ตามลําดบ เรยกวา “อกาเขารง”

















ถาเข ยไมเขากนบเป นตายยงม “อกาออกรง” “รป”










ซ งใชมอซายรปตางๆ ถาใชน วกลางและน วหวแมมอยนพ น
















ู้

เป นรปเหมอนรปกเรยก “รป” ผเลนตองเกบหมากลงในรปหรอเข ยออกนอกรง








ในขณะท รบลกโยนใหได พรอมกน การละเลนชนดน ตองอาศยการคาดคะเนใหด





















ในขณะโยนลกวาควรจะสงต ําเพยงใด ในการโปรยลกวาถงกําหนดตองเกบอยางไร













จะไดโปรยใหหมากเหลาน นอยชดหรอหางกนอยางไร เพราะถามอท เกบไปถกลกหมากอกลกหน ง
ู่















ซ งไมไดอยในแมท กําหนดไวกถอเป นตายเหมอนกน
ู่



การละเลนพ นบานภาคกลาง







และตะวนออก









ต จบ












อปกรณ : เชอกหรออะไรกไดท เป นเสนแบงเขตแดน


ู้







วธการเล่น : การเลนต จบตองแบงผ เลนออกเป นสองฝ าย ฝ ายละเทาๆกัน




มเสนแบงเขตตรงกลาง ตองตกลงกนวาฝ ายใดจะเป นฝ ายรกไปกอน















คนหน งท เป นฝ ายรกจะเร มขามเขต พอเขาเขตฝ ายตรงขามกตองรอง”ต ”ไมใหขาดเสยง









และว งเอามอแตะตวคนใดคนหน งในฝ ายรบ แตจะหยดหายใจไมไดในขณะรอง “ต ”










น น ฝ ายรบกจะพยายามจบคนท รอง “ต ” ไว ถาคนรอง “ต ”












เหนวาจะสไมไดหรอจะตองถอนหายใจ ตองรบถอยมาใหพนเสนแบงเขต

ู้










ู้




ถาถอยไมทนผรอง”ต ” หยดถอนหายใจกจะตองถกจบตวไวเป นเชลย





แตถาคนท รอง “ต ” แตะตวฝ ายรบไดคนท ถกแตะกเป นเชลยฝ ายน















ฝ ายท ไดเชลยกจะสงคนรอง”ต ”ไปแตะคนท อยฝ ายตรงขามอก
ู่













ถายงจบไมไดกผลดกนรกคนละคร ง จนกวาจะกวาดเชลยไดหมดกข นตาใหม ่









Click to View FlipBook Version