Адам Қоғам Құқық

А
«А» корпусына еңбейтін мемлекеттік әкімшілік лауазым:мектеп мұғалімі
Абсолютті қайталанбайтын,кеңістіктің сол нүктесінде сол мезетте өмір сүретін
іштей шексіздік:даралық
Аврелий Августиннің еңбегі қалай аталады? «Құдай қаласы туралы»,

«Құлшылық»
Авторитаризм: диктаторлық әдістермен жалғыз адам басқаратын саяси

режим
Автохтонды халық: елдің жергілікті тұрғындары
А.Гуссерльдің феноменологиясы табысты дамыды: П.Лукманның

еңбектерінде, Г.Бергердің еңбектерінде, А.Шюцтың еңбектерінде
«Агностицизм» термині қай жылы енгізілді: 1869
Ағза жасушасынан дәл сондай ағзаны өсіру: клондау
«Адам басқа әлемнен азаматтылығымен ерекшеленеді, яғни ол әлеуметтік
тіршілік иесі» деп көрсеткен ұлы философ: Әл-Фараби
«Адам бар болғаны құрақ, табиғат жаратылыстарының ішіндегі ең әлсізі» деп
жазған: Блез Паскаль
Адам білімінің өз пәніне, шындығына сәйкестігі: ақиқат
«Адам геномы» халықаралық жоба іске қосылды: ХХ ғ 90ж
Адам дүниені толық танып біле алады: өз ақылы арқылы
«Адам екендеріңді есте сақтаңдар, қалғанының бәрі туралы ұмытыңдар» деп

ұран тастағандар: Рассел, Энштейн
«Адам капиталы» термины шықты: ХХ ғ 80ж
Адам құқықтары жөніндегі комитет қызметі: 4 жыл мерзім, 18 сарапшы
Адам құқықтары жөніндегі негізгі халықаралық шарттардың орындалуын
қадағалайтын комитет саны: 9
Адам құқықтарын қорғау қандай халықаралық ұйымдардың адам құқықтарын
қорғау комитеттері мен кеңестерінің тараптарынан бақылауға алынады? БҰҰ-

ның , ЕҚЫҰ-ның
Адам құқықтарының күні: 10 желтоқсан
Адам қызметінің қоршаған дүниені және ондағы өзін-өзі тануға бағытталған
арнайы түрі: таным
Адам мен мемлекет арасында біріншісінің екіншісіне тәнділігін айғақтайтын
құқықтық байланыс: азаматтық
Адам мінезіне тән: бірегей, ерекше, төзім кешені, тәни күш пен қуат
Адам табиғатының түсіндірмелерінде антропологиялық материализімді

енгізген: Фейербах
«Адам өз табиғаты бойынша қайырымды» деп есептеген философ: Мэн-Цзы
«Адам өлімі бұл-қайғы. Алайда адамгершілік пен морольдан айырылу одан
бетер қайғы» деген: Конфуций
Адам өз өмірінде бірнеше субмәдениетті өткізуі мүмкін: аулалық
жасөспірімділік
Адам өмірінің биологиялық және әлеуметтік элементтерден тұратын
жағдайлардың тұтас жүйесімен айқындалатын себеп-салдарлығы:

детерминация

Адам өмірінің саяси қырларына алғаш көңіл бөлген ойшылдар: көне гректер,

көне қытайлықтар, көне үнділіктер
Адам шығармашылығын саналылық пен санасыздықтың синетезі деп қараған:
Ф. Шеллинг
Адам шығармашылығын түйсіктің көрінісі ретінде бағалаған: З.Фрейд
Адамға «саяси жануар» деп баға берген грек философы: Аристотель
Адамдар тобының немесе жалпы қоғамның өзінің қандай да бір мүшесінің жеке

не іскерлік қасиеттерін тану дәрежесі: бедел
«Адамды білім сақтайды»- деп айтқан ғұлама: А.Иүгінеки
Адамды ғарыш бейнесі, «шағын дүние», микроғарыш ретінде қарастырғандар:

натуфилософтар
«Адамды қолөнердің кез-келгеніне үйреткендей, шығармашылыққа да үйретуге
болады» - деп есептеген ағылшын математигі әрі философы: Б.Рассел
Адамды портта тұрған грек теңіз құдайы Главкінің мүсінімен салыстырған:

Руссо
Адамдарды моральдық азғындықтан, сезімдік жадаулықтан құтұаратын күш:

руханият
Адамдардың бірігіп өмір сүруінің тарихи формаларына ортақ белгілер: белгілі

бір аумақа өмір сүреді, өзіне тін шаруашылығы, салт-дәстүрлер,
психология, мәдениет, тіл
Адамдардың дүниетанымының қалыптасуы мен кейіннен байытуында осы білім

беру елеулі рөл атқарады: гуманитарлық
«Адамдардың сені білмейтініне алаңдама, өзіңнің адамдарды білмейтініңе
алаңда» деп айтқан: Конфуций
Адамдардың өмірлік қызметінің аясы: қоғамдық орындардағы өндірістік,
тұрмыстағы өндірістен тыс
Адамдардың өмірі мен қызметінің тарихи тұрғыдан өзгеріп отыратын және
әлеуметтік институттар, ұйымдар, қауымдастықтар және жеке тұлғалардың
дамуы мен өызмет егуінен көрініс табатын түрлерінің жиынтығы болып

табылатын жүйелі құрылым: қоғам
Адамдардың өз ұлттық қауымдастығын түсінуі: ұлттық сана-сезім
«Адамға керегі-бір ғана дербес қалау, сол дербестік қанша тұрса да, неге
апарып, соқса да, адамға керегі-бір ғана дербес қалау» деп айтқан: Достоевский
Адамзат мекендейтін кеңістік адам зердесінің белсенді әрекетінің ортасы:

ноосфера
Адамзат өркениеттік ұйым типтері бірінен соң бірі ауысып отыратын үш
саталы үдеріс ретінде іске асырылуы туралы тұжырымдама жасаған: Д.Белл
Адамның адамгершілік тәжірибесіне және әділ қабылдауға сүйеніп, нақты өмір
фактірін санасымен саралап, пайымдауы: ақыл-ой
Адамның барлық дүниетүзілімінен азаматтық, әлеуметтік жаратылыс ретінде
бөлшектенетінін көрсетті: Әл-Фараби
«Адамның бойындағының бәрі – оның келбеті де, киімі де, жан дүниесі де, ойы
да сұлу болуға тиіс...» - деген орыс жазушысы: А.Чехов
Адамның бостандығын екіжақты түсінуге болады: адамның мәндік қасиеті

ретінде, алуан түрлі қызметтерінің сипаттамасы ретінде

Адамның дағдылар мен машықтарды және теориялық білімдерді меңгеру
үдерісі мен нәтижесі: білім
Адамның дүниетанымының кеңдігінен, санасының жоғарлығынан, ізгілік үшін
белсенділігінен, өзгелерге сүйіспеншілігімен көрініс беретін оның ішкі әлемі:

руханият
«Адамның ең жоғары мәдени және адамгершілік қасиеттерінің оның
қайрымдылығымен және адамдығымен үйлесімі»,- деп адамгершілікке
анықтама берген философ: Цицерон
Адамның және азаматтың құқықтары мен бостандықтарын қорғаудың
құқықтық кепілі бекітілген ҚР конституциясының баптары: 16-бап, 14-бап, 13-

бап
Адамның зердесі мен наным-сенімінің құндылықтық ұйғарымының жиынтығы:
дүниені түсіну
«Адамның көркем шығармашылық қызметі құдайдың тек сол адамға берген
сыйы» - деп есептелген ежелгі дәуір ғұламасы: Платон
Адамның күнделікті өмірінде алатын білімі аталады: тұрмыстық
Адамның қабілетін қалыптастырады: өзгелермен ара-қатынастың күрделі
жүйесі, түрлі қызметтер атқару үдерісі, жоғары қабілеттілік
Адамның қай ұлтқа, қай партияға, қай дінге жататындығын анықтау және оны
көрсетпеу құқығы: Конституцияның 19-бабында көрсетілген
Адамның қоршаған ортаны ғажайып нәрсе, бағасы жоқ, теңдессіз зат ретінде

қабылдап, құрмет көрсетуі және қастерлеуі: ізеттілік
Адамның мәдениеттілік деңгейінің көріністері: даналығы,адамгершілік

нышандары, рухани ізденісі
Адамның мемлекетпен тұрақты қылмыстық байланысы: азаматтық
Адамның мүддесін қанағаттандыруға бағытталған, заңмен қорғалатын
демократиялық құндылық: адам құқығы
Адамның практикалық қызметінің негізі болады: білім
Адамның ойлауы арқылы жүзеге асатын таным: рационалды таным
Адамның оқиғалардың қажетті барысында қарсы тұру мүмкіндігі жоқ деп
санайтындар: фаталистер
Адамның өз адамгершілігін өз жан-дүниесін ұмтылыс уәждерін бағалай білуі,
сандай-ақ қоршаған ортасына жанашырлық жасау қабілеті: рухтандырушылық
Адамның өз мақсат-мүддесіне, бағалауы мен мұраттарына сәйкес шешім
қабылдау және іс-әрекетету қабілеті: ерік бостандығы
Адамның өзгелерге көмектесуге, олардың игілігі үшін әрекет етуге, рухани және
материалдық байлығын бөлісуге, өзінің жан дүниесінің ең жақсы жағын
өзгелерге бөліп беруге дайын болуы: Тілектестік
Адамның өмірлік қызметінің саласына жататыны: практикалық өмір,

сезімдік-эстетикалық өмір, ғылыми қызмет
Адамның рухани өмірінің құндылықтық-уәжделген саласының негізі: өмірдің
мағынасы
Адамның сыртқы дүниемен тікелей байланыстыратын сезім органдары арқылы
ақпараттар алумен жүзеге асырылады: сезімдік таным
Адамның табиғат, қоғам және таным туралы білім алуға бағытталған рухани
қызметінің ерекше формасы: ғылым

Адамның тәртіп ережелерін сақтауынан, өзгелермен қатынас жасауда
байсалдық, салмақтылық танытуынан, талаптарының орташа болуынан , өзін-өзі
көрсетуге тырысушылықтың болмауынан көрініс табатын қасиет: сыпайылық
Адамның тұлға ретінде дамуына қажетті шарт: табиғи қабілеттері, өмір сүріп

жатқан қоғам, обьективті жағдай, белгілі бір тарихи форма
Адамның хайуанаттар әлемінен өзгеше мәртебесінің көрінісі, оның қоғамдық-
тарихи тәжірибесінің нәтижесі, материалдықтан өзге екінші әлем, адамның өмір

сүруінің ерекше формасы: руханилық
Адамның шынайы табиғаты ретінде құрылуын, заттар дүниесін және өмірді
солармен сәйкестігінде түсінуді жариялаған феноменолог: Гуссерль
Азаматтардың құқықтары мен бостандықтарын қамтамасыз ету шараларын
жүзеге асыру: Үкіметтің құзыретіне кіреді
Азаматтардың отбасында келісімшарт негізінде ата-анасының қамқорлығынан
айырылған балаларды тәрбиелеу формасы: патронат
Азаматтығы бар, қоғам мүшелерінің жиынтығы, белгілі бір географиялық
ортада тұратын, әлеуметтік белсенді азаматтығы бар қоғам мүшелерінің
жиынтығы: халық
Азаматтық және саяси құқықтар жөніндегі пактінің бірінші Факультативті
хаттамасы қабылданды: 1976ж
Азаматтық және саяси құқықтар туралы халықаралық пакт және экономикалық,
әлеуметтік және мәдени құқықтар туралы халықаралық пакт қабылданды:
1966жылы 16 желтоқсан
Азаматтық коммунистік қоғамның болашағын іздеуде талаптанған неміс
философы: Маркс
Азаматтық қоғам алдындағы негізгі міндеттер: басқа адамдардың

құқықтарын, бостандығын құрметтеу; конституцияны және заңды сақтау;
заңды салықтар мен міндетті төлемдерді төлеу
Азаматтық қоғам институттарының күйреуі, адамның құқығының қорғалмауы,
тұлғаны және кез келген өзгеше ойлаушылықты болдырмау тән: Тоталитарлық

саяси режимге
Азаматтық қоғам тарихи түрде қандай құрылыстың туындауымен келді:

буржуазиялық
Азаматтық қоғамды құрайды: құқықтарға ие еркін адам, саяси ұйымдар,

үкіметтік емес ұйымдар
Азаматтық қоғамның идеясын жетілдірген: Локк, Руссо, Кант
Азаматтық құқықбұзушылық әдейі немесе байқаусызда жасалуы мүмкін, бұған

қатысты ескерілуге тиісті жағдай бар, ал заң тілінде аталады: кінәсіздік
презумпциясы
Азаматтық құқықтық байланыстың субьектісі болуға құқылы: азаматтығы жоқ

шетелдіктер
Азаматтық туралы заң қашан қабылданды: 1991
Азаматтық туралы сұрақ бойынша өтінішті қарау және оны беру мерзімі мына
уақыттан аспауы қажет: 6 ай

Айналадағы дүниені тану туралы философиялық пән: Гносеология
«Айналық мен» теориясын одан әрі дамытқан, «жалпыланған басқа»
тұғырнамасының авторы: Дж. Мур

Алғаш рет Монополияға қарсы заңнама қалыптасты: АҚШ-та
Алғашқы индустриялды мемлекеттер: Англия, Нидерланды, Франция, АҚШ
Алғашқы философтар өмір сүрді: 2,5 мың жыл бұрын
Алғашқы философиялық ілімдер қай ғасырлар шегінде пайда болды? Б.з.б. ҮІІ-

ҮІ ғасырларда
Алексис Токвиль қалады: демократия теориясын
«Алтын миллиард» елдерінің өзге елдер есебінен баюына, жалпы әлемнің

әділетсіз құрылысына қарсы шыққан қозғалыс: антиглобалистер
Америкалық ғалым Мериамның пікірі бойынша саясатта адамның шешуші рөл
атқаратын қасиеттерінің бірі: адамның еркі мен құмарлығы
Анаксиман нені барлық заттардың бастамасы деп есептеді: ауаны
Антикалық философияға тән: космоцентризим
Антикалық философияның тоқырау кезеңі: б.з.б. VII ғ II ж - б.з.б. Iғ
Антикалық философтар әсіресе натурфилософтар адамды қарастырады: ғарыш
бейнесі, шағын дүние, микроғарыш ретінде
Антикалық философтардың адамды дене мен жаннан құралатын қосарлы
жаратылыс деп есептеу кімнен басталады: Сократтан
Антипренерлік сөзінің мағынасы: кәсіпкер
«Ақиқатқа бастайтын күмән философиялы әурешіл күмән болуы керек» деп
айтқан: Лев Толстой
АҚШ коннресі Шерманның треске қарсы заңын қабылдады: 1890 жылы
Ақша қаражатының қаржы нарығында 1 жылдан астам мерзімде айналымға
түсетін бөлігі: капитал нарығы
Ақшалай және бағалы қағаздармен операциялардың сан алуан түрін жүзеге
асыратын және үкіметке, кәсіпорындарға, азаматтарға және бір-біріне
қаржылық есебінде қызмет көрсететін институт: банк
«Ақымақтарға оларды мақтайтындар көп зиян келтіреді» деген: Демокрит
Аристотельдің пікірі бойынша мемлекеттің барлық басқа формаларын жақсы
жағын синтездеген басқару түрі: полития
Аристотельдің трактаттарына жатады: «Афиналық полития», «Никомах

этикасы», «Саясат»
Аса маңызды мемлекеттік мәселе бойынша тұтас елдің пікірін анықтау үшін
өткізілетін бүкілхалықтық дауыс беру: референдум
«Асқаралы адам» терминің енгізген: Ницше
Ата-ана мен балалар арасындағы қатынасты ретке келтіретін этикалық санат:
жауапкершілік
Ата-аналар белгілі бір себептермен балаларын қамтамасыз ете алмаса онда
бұған араласады: мемлекет
Атақты сазгер Бахтың генеологиялық өзегінде музыканттар саны: 56
Атқарушы органдардың бірыңғай жүйесіне кірмейді: мәслихаттар
«Атом ядросында қаншалықты физикалық энергия болса, адамның миында
соншалықты ойлау энергиясы бар» деген тұжырымға келген канадалық
патофизиолог: Г.Селье

Ауқымды кеңістікте таралған рухани байланысы мықты, пікірі ортақ адамдар
тобы: бұқара
Ауырлығы орташа қылмыс: 5 жылдан астам мерзімге бас бостандығынан

Автохтонды халық: елдің жергілікті тұрғындары
Аграрлық мемлекеттер бөлінеді: құлиеленуші, феодалдық
Ағылшын биологі Т.Гексли өзінің философиялық ұстанымын агностицизм деп
атаған жыл: 1869 ж.
Ағылшын экономисті Адам Смиттің тұжырымдауы бойынша, табиғи еркіндік
жүйесіне сәйкес мемлекет атқаруы тиіс аса маңызды үш функция: қоғамды
күш көрсетуден, басып кіруден қорғау, қоғамның әр мүшесін

әділетсіздіктен, езгіден сақтау,жекелеген адамдар мен шағын топ мүддесіне
қызмет етпейтін қоғамдық мекеме ұстау
Адам бағынатын биологиялық заңдылықтар: биохимиялық, биофизикалық,

физиологиялық
Адам дүниеге келісімен пайда болып, дүниеден өтісімен тоқтатылады:

құқықтық қабілеттілік
Адам құқығы жөніндегі Еуропалық сот құрылды:1950 ж.
Адам құқығы күні: 10 желтоқсан
Адам құқықтарының бұзылуын алдын алуға, тоқталуға немесе жұмсартуға
бағытталған шаралар: адам құқықтарын қорғау
Адам қызметінің жануарлар әрекетінен мәнді айырмашылығы: мақсаттылығы
Адам қызметінің түрлері: еңбекті, еңбексіз
Адам мәселесімен айналысатын ғылым салалары:педагогика психология

(социология, антропология, этнология, физиология, анатомия)
Адам мен азаматтардың құқықтарын сақтау мен қорғаудың заңды құралдары
мен әдістерінің жүйесі: заңды кепілдік
Адам мен қоғам өмірінің көп жақтарын діни ықпалдан босату: секуляризация
Адам санасының белсенді әрекеті: ойлау
Адам үлкен әлемнің – макрокосмның бейнесі, өзінше кіші әлем – микрокосм
ретінде сипатталатын ежелгі философия (лар): үнді, грек, қытай
Адамгершілік сана-сезімнің жалпы ұғымы, оң адамгершілік құндылықтарды
сипаттайтын этикалық категория: жақсылық
Адамгершілікке жат, мораль талаптарына қарсы келетін адамдардың теріс
әрекеттері: жамандық
Адамдар арасындағы қарым- қатынастың формалары: төте және жанамалы
Адамдар арасындағы мүліктік және мүліктік емес қатынастарды заң тәртібімен
реттеп отырады: азаматтық құқық
Адамдар арасындағы өзара-ой,ақпарат,идеялар алмасуының жүзеге асырылу
қарым-қатынасы:коммуникативті
Адамдар тобының немесе жалпы қоғамның өзінің қандай да бір мүшесінің жеке
не іскерлік қасиеттерін тану дәрежесі: бедел
Адамдардың азаматтық құқық пен өзара міндеткерліктерді орнатуға, өзгертуге
немесе тоқтатуға бағытталған әрекеттері: мәміле
Адамдардың белгілі-бір тілді қолданып қарым-қатынасқа түсуі: вербалды
Адамдардың бұқарамен, қоғамдық бірлестіктермен, жеке адамдармен бірге
мемлекет пен билікке қатысты мәселелерді шешуге бағытталған қызметінің

ерекше түрі: саясат
Адамдардың бір-бірімен қарым-қатынасы ұғымына жататын құрал:бейресми,
ресми

Адамдардың бір-бірімен қарым-қатынасы ұғымына жататын құрал: пікірлесу,

тәрбиелеу
Адамдардың бірлесіп өмір сүру формасы: қарым-қатынас
Адамдардың бірлесіп өмір сүруі мен әрекет етуінің ең жиі кездесетін формасы:

отбасы
Адамдардың бірігіп өмір сүруі мен еңбек ету үдерісінде құрылатын шағын
топтар: микротоп

Адамдардың қоғамда қалыптасқан таптар мен қабаттар жүйесінде еркін орын
ауыстыруы: әлеуметтік мобильділік
Адамдардың қызметті бірлесіп істеу қажеттігінен туындайтын, адамның өзге
адаммен немесе адамдар тобымен қауышуы, басқа адаммен оны қабылдау және
түсіну бағытында қатынасқа келуі: қарым-қатынас
Адамдардың өзара әрекеттесу формасы, өзара ақпарат алмасу және эмоциялық
қатынас актісі: қарым-қатынас
Адамдардың өзара қарым-қатынас құралдарының ішіндегі өмірде кең
қолданылатыны және аса маңыздысы: тіл
Адамдардың өзгелермен қатынас жасау құралдарының бірін пайдалану арқылы
жүзеге асатын қарым-қатынас формасы: жанама
Адамдардың тарихи қалыптасқан тұрақты қауымдастығы: этнос
Адамдардың тауарлар мен қызметтер өндіріс ұйымдастыру қабілеттілігі:

кәсіпкерлік
Адамды адам ететін бірден-бір күш:қоғам
Адамды қолөнердің кез-келгеніне үйреткендей, шығармашылыққа да үйретуге
болады деп есептеген ғалым: Б.Рассел
Адамды өзге тіршілік иелерімен – жануарлармен генетикалық байланыста
қарастыратын зерттеушілер: материалистер
Адамзат тарихындағы дүниетанымның алғашқы формасы: мифология
Адамзат тарихындағы дүниетанымның тарихи типі: діни-мифологиялық

сананың дағдысы
Адамның ағымдық қажеттіліктері: тамақ, ауызсу, киім
Адамның әлеуметтік қажеттіліктерін мейлінше айшықты анықтап берген
америкалық ғалым: А.Маслоу
Адамның дүниетанымының кеңдігінен, санасының жоғарылығынан, ізгілік үшін
белсенділігінен, өзгелерге сүйіспеншілікпен көрініс беретін оның ішкі әлемі:

руханият
Адамның және азаматтың құқықтары мен бостандықтарын қорғаудың құқықтық
кепілі бекітілген ҚР конституциясының баптары: 16-бап, 14-бап, 13-бап
Адамның жеке құқығына жатады: еркін жүріп-тұру
Адамның зердесі мен наным-сенімінің, құндылықтық ұйғарымдарының
жиынтығы: дүниені түсіну
Адамның қажеттіліктерінің құрылымын анықтаған америкалық ғалым:

А.Маслоу
Адамның қорқыныш сезімін және өмірдегі жағдайларды өз ар-ұжданын, өзгені
сыйлау сезімін жоғалтпай жеңе алатынын білдіретін категориялар: батылдық,

абырой

Адамның қоршаған ортаны ғажайып нәрсе, бағасы жоқ, теңдессіз зат ретінде
қабылдап, құрмет көрсетуі және қастерлеуі: ізеттілік
Адамның құқықтары мен бостандықтарын, қоғамды және мемлекетті
қылмыстық қолсұғушылықтан қорғауға бағытталған қоғамдық қатынастарды
реттейтін құқықтың жеке саласы: қылмыстық құқық
Адамның мәдениеттілік деңгейінің көріністері:шығармашылығы, рухани
ізденісі, даналығы, адамгершілік нышандары
Адамның ойлауға, тануға рационалды қабілеттілігі: зият
Адамның ойлауы арқылы жүзеге асатын таным: рационалды таным
Адамның өмір сүру формасы: қызмет
Адамның өндірісті ұйымдастыру қабілеті: кәсіпкерлік
Адамның рухани өмірінің қалыптасуына әсер етеді: қоғам, қабілет,

шығармашылық
Адамның тұлға ретінде танылу қажеттілігіне жатды: мәртебе,бедел
Адамның ішкі адамгершілік ұмтылыс- талпыныстары әсерімен орындалатын
адамгершілік міндеті: парыз
Азамат әкімшілік жауапкершілікке тартылады: 16 жасқа толса
Азамат пен мемлекет арасындағы қатынастардан туындайтын, азаматтың
билікке қатысу жағдайларының айқындалуынан көрініс беретін құқықтар мен
бостандық: саяси
Азаматтардың иелену құқығына жатады: жекеменшік үйі, саяжайы, ақшасы
Азаматтардың Конституциялық міндеттері: өзгелердің құқықтарын сыйлау,

салықты уақытында төлеу, өзгелердің еркіндіктерін сыйлау
Азаматтардың өкімдік құқығына жатады: өз меншігіндегі мүлікті сатуы,
жалға беруі, мұра етіп қалдыруы
Азаматтық – құқықтық байланысқа қатынасушылардың сапалық қасиеттерін
айқындайтын ұғымдар: құқықтық қабілеттік, әрекет қабілеттілігі
Азаматтық қоғамнның іске асыру құралдары: құқықтық және моральдық

нормалар
Азаматтық қоғамның мәдени-әлеуметтік саласына жатады: денсаулық, ұрпақ

жалғастығы мен бала тәрбиелеу, рухани жетілу
Азаматтық қоғамның негізі: ажырамас құқықтары бар еркін адам
Азаматтық қоғамның саяси-мәдени саласына жатады: саяси өмірге қатынасу

қажеттіктеріне сай қалыптасатын қатынастар
Азаматтық қоғамның экономикалық саласына жатады: өмірлік
мұқтаждықтарына байланысты қалыптасатын өндірістік қатынастар
Азаматтық-құқықтық іс қозғау үшін қажетті шарттар: жауапкердің кінәсі,
шығын келтіруі, құқыққа қарсы әрекет
Азаматтық мәселесін шешетін органдар: Президент, І І С органдары
Азаматтың жылжымалы және жылжымайтын мүліктерге заңды түрде ие болу
құқығы: иелену құқығы
Азаматтың қылмыстың дайындалып немесе жасалып жатқанын біле тұра оның
алдын алу бағытында әрекет жасамауы: әрекетсіздік

Азаматтың міндет алып, оны орындауы: әрекет қабілеттілігі
Азаматтың өз меншігіндегі мүлікті сатуы, жалға беруі, мұра етіп қалдыру,
сыйлау құқығы: өкімдік құқығы

Айнала дүниені тану туралы философиялық пән: гносеология
Айырбас үшін арнайы өндірілетін өнім: тауар
Ақпараттық қоғамның балама атауы: постиндустриалдық қоғам
Ақша қаражатының қаржы нарығында 1 жылдан астам мерзімде айналымға
түсетін бөлігі: капитал нарығы
Ақшалай мәнінде қоғамның өз өндірістік қызметінің барлық уақыты ішінде
жасаған және жинақтаған активтерінің жиынтығы: Ұлттық байлық (ҰБ)

Ақшамен және бағалы қағаздармен операциялардың сан алуан түрлерін жүзеге
асыратын және үкіметке,кәсіпорындарға,азаматтарға және бір-біріне қаржылық
қызметтер көрсететін ақша-неcиелік институт: банк
Ақшаны немесе тауарды қайтарымдылық, ақылы және мерзімділік
шарттарымен уақытша пайдалануға берген кезде туындайтын экономикалық
қатынастар жүйесі: несие
Ақшаның қызметі: айналыс құралы, құн өлшемі, қорлану қоры
Ақщалай мәнінде қоғамның өз өндірістік қызметінің барлық уақыты ішінде
жасаған және жинақтаған активтерінің жиынтығы: Ұлттық байлық (ҰБ)
Алғашқы индустриялық мемлекеттер:Франция, Нидерланды, Англия
Алматы қаласында орналасқан жетім балаларды қорғаудың жаңа үлгісі болып
табылатын балалар ауылы: «СОС - Киндерлорф»
Алты күндік жұмыс аптасында күнделікті жұмыс күнінің ұзақтығы:7 сағаттан

аспауы тиіс
Альтруизм: бас пайдасынан гөрі өзгенің мүддесін ойлау, күйттеу
Америкалық ғалым Ч.Мерриамның пікірі бойынша саясатта адамның шешуші
рөл атқаратын қасиеттерінің бірі: еркі мен құмарлықтары
Американдық ғалым А.Маслоудың пікірінше әлеуметтік қажеттілігіне жатады:

билік, махаббат
Американдық ғалым А.Маслоудың пікірінше әлеуметтік қажеттіліктер:
махаббат,билік
Американдық ғалым А.Маслоудың пікірінше тұлға ретінде танылу қажеттілігіне
жатады:мәртебе, бедел
Американдық ғалым А.Маслоудың пікірінше физиологиялық қажеттілігіне
жатады:демалыс, аштық
Антикалық философия ошақтар:Рим, Греция
Антикалық философия өкілдеріне жатпайтын философ:Декарт
Антикалық философия пайда болды: б.з.д.VI ғ.
Антикалық философияға парыз ұғымын енгізді: Сократ
Антикалық философияның гүлдену кезеңі: б.з.д. V-IV ғғ.
Антикалық философияның тоқырау кезеңі: б.з.д. IV ғ. II жарт – I ғ.
Антикалық философтардың адамды дене мен жаннан құралатын қосарлы
жаратылыс деп есептеу кімнен басталады: Сократтан
Антонимдік бірін-бірі жоққа шығаратын адамгершілік ұғымдары: жақсылық,

жамандық
Антропология: адамның биологиялық сипатын зерттейтін ғылым

Аңшылық және терімшілік дәуіріндегі қоғамның дүниетанымы: мифология
Аристотель жалпылама игілікке және бақытты өмірге бастайтын
қауымдастықтың формасы ретінде санады: саясатты

Аристотельдің пікірі бойынша мемлекеттің барлық басқа формаларының жақсы
жақтарын өзіне синтездеген басқарудың түрі:Полития
Ата-аналар мен балалар арасындағы қатынастарды ретке келтіретін негізгі
этикалық санат: жауакершілік
Ата-бабалардың, құдайлардың, қаһармандардың іс- әрекеттері, әлемнің пайда
болуы туралы әңгімелер: миф
Атадан балаға мұра болып қалған билік иесінің мемлекеттің сайланып

қойылатын басқару органдарымен біте қайнасып, демократиялық
ұстанымдармен үйлесім тауып басқару: конституциялық монархия
Атқарушы биліктің жоғарғы органы: үкімет
Аумағы жағынан дүниежүзіндегі ең ірі мемлекеттер: Ресей, Канада
Аумақтық-мемлекеттік құрылысы бойынша федеративтік мемлекет (-тер):

Ресей, АҚШ, Бразилия
Аштық,шөл,демалыс,ұйқы жататын адамның қажеттілігі:физиологиялық
Әдеби тілдің ауызша және жазбаша нормаларын меңгеріп, дидарласудың түрлі
жағдайларында сөз қолданудың мақсаттары мен мазмұнын іріктей ала отырып,
ойды тиянақты жеткізу ережелерінің жиынтығы: Сөйлеу мәдениеті
«Әзірше жас болып тұрғаныңда, ешкім де философиямен айналысуды кейінге
қалдырмасын» деген өзекті пікірдің авторы, философ: Эпикур
Әйгілі ақын «зердені шырағданға теңеген, неғұрлым жарық сәулесі артқан
сайын, соғұрлым көлеңке де қоюлана түседі» деген: Р. Тагор
Әкімшілік құқықтық нормалар құрылымы тұрады: гипотеза, диспозиция,

санкция
Әкімшілік құқықтық нормалар құрылымындағы «гипотеза»дегеніміз: заңды
айғақ
Әкімшілік құқықтық нормалар құрылымындағы «ұстану ережесінің өзі»:

диспозиция
Әкімшілік құқықтың объектісі: қоғамдық қатынастар мен мүдделер
Әкімшілік құқықтың субъектісі: әрекет қабілеттілігі бар адам
«Әзірше жас болып тұрғаныңда, ешкім де философиямен айналысуды кейінге
қалдырмасын» деген өзекті пікірдің авторы, философ: Эпикур
Әлемде пропорционалдық сайлау жүйесін қолданатын мемлекеттер саны: 60-
тан аса
Әлемдік тарихи және философиялық әдебиеттерде өркениет ұғымы қандай
мағынада қолданылмайды: Қоғамдағы экономикалық, саяси үрдістер ретінде
Әлемнің бізге мәлім бөлігіндегі материя ұйымдасуының ең жоғары деңгейі:

адамның тәні, морфологиялық ұйымдасуы
Әлеуметтанудың негізін қалаған: Конт
Әлеуметтік әрекет пен функциялық талдаудық жалпы теориясының негізін
салған: Толкотт Парсонс
Әлеуметтік жанжалдар теориясын жасауға үлес қосқандар: Р. Дарендорф, Л.

Козер, Г.Зиммель
Әлеуметтік қажеттіліктерге жатады: билік, махаббат

Әлеуметтік мобильділік түрі(-лері): көлденең, тік
Әлеуметтік мобильділіктің қозғалу бағыттары: тік, көлденең

Әлеуметтік нормалардың мемлекеттің пәрменімен заңдастырылмаған бөлігі:

мораль
Әлеуметтік нормалардың салалары: құқық, мораль
Әлеуметтік субъектінің (жеке адам) өз еркіне, өз мүддесі мен мақсаттарына сай
әрекет етуге мүмкіндік беретін ахуалы: бостандық
Әлеуметтік топтасулар арасындағы немесе адамдар арасындағы экономикалық,
саяси, әлеуметтік, мәдени қарым-қатынастар: қоғамдық қатынастар
Әрбір тұтынушыда болатын құқық: өнімнің қауіпсіздігі, өнімнің сапасы
Әрекет бостандығына жатады: сайлауға қатысу, басқаруға қатысу,

демонстрацияға, митингіге, жиналысқа қатысу
Әрекет қабілеттілігі жоқ деп танылатын жас мөлшері:14 жасқа дейін
Әрекет қабілеттілігі толық пайда болады: 18 жастан
Әуел баста сатушы мен сатып алушы кездесетін орын ұғымын білдіретін сөз:

рынок (нарық)
Б.з.б. 3 мыңжылдықта адамзат тарихында дәстүрлі қоғам пайда болған кезең:

неолит (жаңа тас)
Б.з.б. 800-200 жж аралығында өмір сүрген драматургтері: Эсхил, Еврипид,

Софокл
Б.з.б. 800-200 жж аралығында өмір сүрген философтар: Конфуций, Заратустра,
Гомер
Б.з.б. 800-200 жж аралығында өмір сүрген философтар: Парменид, Гераклит,
Платон
Б.з.б. VII- VI ғғ. аралығында алғашқы философиялық ілімдер пайда болған
аймақтар: Үндістан, Қытай, Грекия
Б.з.д VI-V ғғ. Қалыптасқан қытайлық философия мектептеріне жатпайды:йога

мектебі
Б.з.д VІ ғ. қалыптасқан Ежелгі Грекия мен Рим философиясының тарихи
атауы:антикалық
Бағасы белгіленген ұқсас өнімнің бірдей көлемін шығаратын, өз әрекеттерінде
басқа сатушылардың әсерін еркермейтін өндірушілердің бақталастығы:

жетілген бәсеке
Бағыты жағынан қоғамдық қатынастар жіктеледі: адам мен адам арасында,
қоғам мен адам арасында, қоғам мен қоғам арасында, өоғам мен табиғат
арасында
Бала құқығы туралы Конвенцияны ратификациялады: 1994ж.
Бала сотқа өз құқықтарын қорғау үшін өз бетінше жүгініге құқылы: 10 жастан
Бала сотқа өз құқықтарын қорғауы үшін өз бетінше жүгінуге құқылы:14 жастан
Банктердің шаруашылық жүргізуші субъектілерге несие алушыларға ақшалай
қарыздар беретін несие формасы:банктік несие
Банктік несие дегеніміз: сауда кәсіпорындары мен халыққа бөліп төлеуге
сатқан тауарлары түрінде берілетін несие формасы
Банктік несие дегеніміз: шаруашылық жүргізуші субъектілерге (несие
алушыларға) берілетін ақшалай қарыздар
Барлық бастамалардың бастамасы – ауа деп есептеген ежелгі грек философы:

Анаксимен

Барлық бастамалардың бастамасы – жер деп есептеген ежелгі грек философы:

Ксенофан
Барлық бастамалардың бастамасы – от деп есептеген ежелгі грек философы:
Гераклит
Барлық бастамалардың бастамасы – су деп есептеген ежелгі грек философы:

Фалес
Барлық қоғамның әлеуметтік негізгі, түпкілікті ұясы: отбасы

Барлық мүшелерінің толық мүліктің жауапкершілігімен ерекшеленетін
серіктестік түрі: толық
Басқару формасы бойынша президенттік- парламенттік республикалар:

Франция, Португалия, Австрия
Басқаруға келген адамың немесе адамдар тобының өз еркін іске асыру қабілеті:

билік
Басқаруда парламент жетекші рөл атқаратын, қажет партиялар коалициясы
басқаратын басқару жүйесі: парламенттік
Баяғыдан бері жалпы қабылданған, тіпті аксиомаға айналған қағидалардың
ақиқаттығына күмандану: скептицизм
Белгілі бір аумақты мекен еткен, өзіне тән шаруашылық жүргізу ерекшелігі бар,
өзінің тарихи дәстүрлері қалыптасқан, тілі, мәдениеті, ұлттық психологиясы
айшықтана көрініс беретін адамдар қауымдастығының орнықты формасы: ұлт
Белгілі- бір әкімшілік бірлікте тұрып жатқан адамдардың жиынтығы: тұрғын
Белгілі- бір әлеуметтік топтың, таптың ұлттың мүддесін қорғау үшін біріккен
қоғамның белсенді және ұйымдасқан бөлігі: партия
Белгілі бір әрекетті жасаушының қоғамға танылуы: легитимация
Белгілі- бір географиялық ортада (әкімшілік бірлікте, мемлекетте, елде, елдер
тобында, өңірде) тұратын, әлеуметтік белсенді, азаматтығы бар қоғам
мүшелерінің жиынтығы: халық
Белгілі бір тап немесе топ өкілінің бұрынғы табыс көлемін сақтап, сол
әлеуметтік мәртебесінде қала отырып, мамандығын немесе кәсібін өзгерту
бағыты: көлденең
Белгілі зерттеуші Л.Гумилевтің ғылымда қалыптастырған тұжырымдамасы
аталады: пассионарлық
Берілген аумақтағы мемлекеттік биліктің бірлігі және бөлінбейтіндігін, оның
үстінен өзге биліктің мойындалмайтындығын білдіретін мемлекеттің ең
маңызды сипаттамасы:мемлекеттік егемендік
Бес күндік жұмыс аптасында күнделікті жұмыс күнінің ұзақтығы: 8 сағ-тан

аспауы тиіс
Билік жүргізуге байланысты маңызды шешімдер қабылдауға тікелей
қатынасатын,билік құрылымында жетекші рөл атқаратын соған орай өзіндік
артықшылықтарға ие болатын әлеуметтік топ: саяси элита
Билік заңсыз жолмен келген адамдар тобының қолына тигенде орнайды:

диктатура
Билікке қатынасу дәрежесіне, билікке өкілеттілігінің ауқымына байланысты

элитаға жатпайтын топ: төменгі
Биліктің төртінші тармағы: БАҚ
«Бипатрид» сөзінің мағынасы: қосарлы азаматтығы бар адам

Бодандық саяси мәдениетке тән сипат: адамдар саяси өмірге енжар ғана

араласып, көбіне билікке мойынсынып өмір сүреді
Болмыстың құбылыстары мен фактілерінің мәдени, қоғамдық немесе
жекетұлғалық маңыздылығын көрсететін ұғым: құндылық
Бостандық туралы «Бостандық деген барынша жақсы қылық істеу» деп айтқан
антикалық автор: Сократ
Бостандықта саналы түрде қамтылатын элемент: өзін шектеу

Бұл жерге көрсетудің бағасы немесе жер телімдерін жалға алушылардан қандай
да бір уақыт ішінде алатын табысы: жер рентасы
Бұл қағидат бастапқы, комплексті, даусыз болып келеді: адамның және

азаматтың құқығын қорғау қағидаты
Бұл осы ел аумағында уақыттың белгілі бір кезеңі әдетте,бір жылдың ішінде
жасалған соңғы тауарлар мен көрсетілетін қызметтердің жиынтық құны:жалпы

ішкі өнім (ЖІӨ)
БҰҰ Бас Ассамблиясында Адам құқығының Жалпы декларациясы қабылданды:

1948 ж. 10 желтоқсан
Бүкіл қоғам,өкениет, ұлт сияқты ірі әлеуметтік тұтастықтар мен жүйелер
жататын ірі топ: макротоп
Бүкілхалықтық референдум Қазақстан Республикасының жаңа Конституциясын
қабылдады: 1995 жылы
Бір адам екінші адамды өлтіру мақсатында оған оқ атады, адамның өлетінін
біледі және оның өлгеннін тілейді. Осы қылмыс қандай қылмыстың түріне
жатады: тікелей жасаған қылмыс
Бір адамның екінші адаммен бетпе-бет кездесуі арқылы жүзеге асатын қарым-
қатынас формасы: төте
Бір әкімшілік бірлікте (ауданда, қалада, облыста) тұратын түрлі әлеуметтік
топтар өкілдерінен құралған адамдардың жиынтығы: социум
Бір жағынан, адамға тумасынан тән болып келетін зерде әрекеті болса, екінші
жағынан, оның тәжірибесімен және адамгершілік құндылықтарымен сәйкес
келетін әрекеттері: ақыл-ой
Бір қолға шексіз биліктің жинақталуы, заңды аяққа баса отырып, күш көрсету
арқылы мемлекет басқаруды жүзеге асыру: диктатура
Бір мақсаттың теориялық және тәжірибе жүзінде шешілуін анықтайтын жол,
тәсіл, шешімдер: әдіс
Бір партиялы жүйенің мысалы болып табылады: КСРО
Бір формация шегіндегі әлеуметтік өмірдің бірте-бірте өзгеруі: Ұұ
Біртекті нәрселерді олардың жалпы белгілері негізінде ойша біріктіру:
абстракциялау
Біріккен Ұлттар Ұйымының Адам дамуы тұжырымдамасында аса өзекті
проблема ретінде қарастырған мәселе (-лері) :Ұзақ әрі салауатты өмір сүру;
жоғарғы білім алуды міндетті ету (білім алу); лайықты өмір деңгейіне
қажетті қорларға қол жеткізу
Бюджетке салықтан өзге төленетін міндетті төлемдер: алымдар, баждар,

бюджетке төлемақылар
Веда беделін мойындамайтын (ортодаксальды емес) үнді философиялық
мектебі: Настика

Веда беделін, құдайдың бар екендігін мойындайтын (ортодаксальды) үнді
философиялық мектебі: Астика
«Вето» сөзінің мағынасы: тиым саламын
Грек тілінен аударғанда «ойланушы», «зерттеуші» деген мағынаны беретін
термин: скептицизм
Грек тілінен аударғанда «саясат» сөзінің мағынасы: мемлекеттік, қоғамдық іс
Ғалымдардың болжауынша 40 мың жыл бұрын пайда болған адам түрі:саналы

адам
Ғалымдардың болжауынша саналы адам пайда болған уақыт:40 мың жыл

бұрын
Ғылымда мемлекетті құдай ісі деп қарайтын тұғырнама: теократиялық
Ғылымда мемлекетті үлкен бір отбасына балап, басқарушы монарх пен оның
қарамағындағылардың арақатынасы әке мен отбасы мүшелерінің
арақатынасына теңестірілетін тұғырнама: патриархалдық
Ғылымда мемлекеттің табиғаты жайлы кең таралған тұғырнамалар:

теократиялық, патриархалдық, маркстік
Ғылыми жұмыстардың нәтижелерін қолданудың салдарлары үшін жеке
жауапкершілік мәселесі бойынша қабылданған манифест: «Рассел-Эйнштейн»
Ғылыми танымның деңгейлері: эмпирикалық, теориялық
Ғылыми танымның ерекшеліктері: объективтілік
Ғылыми танымның теориялық деңгейлері: идеалдау, формализациялау
Дамыған елдерде қоғам мүшелерінің басым көпшілігі тұратын тап: орта тап
Даналық түсінігі «білім мен мінез-құлықтың ең жоғары мұраты» ретінде
қарастырылатын философия: Ежелгі Грекия
Даналықты «барлығынан» бас тарту ретінде қабылдайтын философия: Ежелгі

Шығыс
Дәстүрлі қоғамның жалпы сипаттамасына мыналар жатады: қол еңбегінің
басым болуы, шаруашалықта құрал-жабдықтардың қолданылуы, төменгі
таптардың жоғарғы таптарға тәуелділігі
Деклорация мәтінін неше топқа жіктеуге болады: үшке
Декрет: жоғарғы биліктің заң күші бар қаулысы, мемлекет немесе үкімет

басшысының шығарған нормативтік актісі
Демографиялық топ(-тар):Әйелдер, ерлер, жастар
Демократиялық қоғамда жеке тұлғаға берілетін бостандықтар: өмір

бостандығы, ой бостандығы, шешім бостандығы, әрекет бостандығы.
Демократиялық қоғамда жеке тұлғаға берілетін өмір бостандығына

жататындар:тамақ, тұрғын үй, қозғалыс
Демократиялық ұстанымдарды жүзеге асырудың басты кепілі: халықтың саяси

сауаттылығы
Демократиялық ұстанымдардың орнығу деңгейімен айқындалады: саяси
жүйенің сипаты
Диалектикалық әдістердің басты ерекшеліктері: ештеңе мәңгілік тұрақты
емес, нысан жан-жақты, барлық байланыстарымен зерттелуі тиіс
Диаспора: адамдардың тарихи отанынан өзге жерлерде тұратын бөлігі
Диктаторлық әдістермен жалғыз адам басқаратын саяси режим: авторитаризм
Диктатура: заңды елемей, мемлекетті күшпен басқару

«Дұрыс қабылданған заңдар мемлекеті гүлдендіреді, ал жеке адамның еркіндігі-
мемлекеттің жарқырауына себеп» деп айтқан: Г.Гегель
Дүниенің танылмайтындығы туралы ілім: агностицизм
Дүниетаным құрылымын анықтайтын компоненттердің бірі:білім
Дүниетаным құрылымының анықтайтын компонеттердің бірі: сенім
Дүниетанымның тарихындағы ең соңғы кезең: философия
«Дін-адамда игілікті үрей мен қорқыныш және сонымен бірге ғажайыптық пен
жаңдану сезімін туындататын ерікті және билікті күш» деп пікір білдірген:
Роберт Отто
Дін, наным-сенім, пікір бостандығы жатады: ой бостандығына
Дінге экономикалық, саяси, отбасылық және басқа әлеуметтік қатынастардың
ықпалы туралы мәселе қойған әлеуметтанушы: Эрнст Трельч
Діни түсініктердің монотеистік жүйесі дегеніміз:бірқұдайлылық
Діни түсініктердің политеистік жүйесі дегеніміз: көпқұдайлылық
«Дінсіз ғылым ақсап тұрады, ал ғылымға сүйенбеген дін соқыр» деген сөздер
тиесілі: А.Эйнштейнге
Егер жұмыс уақытының апталық нормасы 24 сағат болса, күнделікті жұмыс
ұзақтығы болуы тиіс:4 сағат
Ежелгі грек философы Сократ шынайы құндылықты жалған құндылықтан
жыратудың критерийі ретінде ұсынды: ішкі жан дүниені
Ежелгі грек, қытай, үнді философиялық ілімдері пайда болған кезең: б.з.д. VII-
VI ғғ.
Ежелгі Грекиядағы «Пифагор одағы» оқыту жүйесінің бірінші сатысы:

акусматика
Ежелгі гректердегі үлгілі оқыту жүйесі: «Пифагор одағы»
Ежелгі құл иеленушілік мемлекеттер: Грекия, Рим, Урарту
Ежелгі Қытай философиясындағы «Бес кітапқа» кіреді: «Әндер кітабы»,
«Тарих кітабы», «Өзгерістер кітабы», «Әдет-ғұрыптар кітабы»
Ежелгі Үнді ортодаксальды философиялық іліміндегі адамның өлмейтін жеке
жаны: Атман
Ежелгі Үндістанда дағдыларды беру формасы: Упанишада
Ежелгі Үндістанда философиялық мектептері Веда беделін мойындау сипатына
қарай бөлінеді: Астика, Настика
Ежелгі Үндістанда философиялық ілімдердің қалыптасуына негіз болған
эпикалық дастандар: Махабхарата, Рамаяна
Ежелгі Үндістандағы діни әдебиет (-тер): Веда, Брахман, Упанишад
Ежелгі Үндістандағы ортодаксальды (астика) философиялық мектептерге
жатады: Санкхья, Йога, Веданта, Ньяя, Вайшешика, Миманса
Ежелгі Үндістандағы ортодаксальды емес (настика) философиялық мектептерге
жатады: Жайнизм, Буддизм, Чарвака, Адживика
Екі партиялы жүйенің классикалық мысалына жататын мемлекет: АҚШ
Екіжақты,біржақты немесе жанама байланыс түрінде жүзеге асатын қарым-
қатынас: делдалдық

Еліміздегі заң шығару қызметін жүзеге асыратын ең жоғарғы өкілетті
орган:парламент
Ең жоғарғы және абсолютті құндылық:адам және оның өмірі

Еңбек биржаларының екінші атау: жұмыспен қамту қызметі
Еңбек нарығында ұсынылған жұмыс күшіне деген қоғамдық қажеттіліктердің
жалпы көлемін бейнелейтін, оны бос жұмыс орындары бар жұмыс берушілер
қалыптастыратын еңбек құрамдасы: еңбекке сұраныс
Еңбек нарығының құрамдастарын атаңыз:сұраныс, ұсыныс, жалақы
Еңбек шартымен жұмыс уақытының қалыпты ұзақтығы аптасына бекітілген:40
сағат
Еңбекке қабілеті бар адамның өзіне ұнаған кәсіппен айналысып, табыс табу
құқығы: еңбек құқығы
Еңбекпен қамту орталықтары мен еңбек биржаларының қызметі: жәрдемақы

төлеу, психологиялық көмек көрсету, жаңа кәсіптерді игеруге оқыту
Еркін жүріп-тұру және тұрақлықты орнын таңдау құқығы жатады: өмір сүру

құқығына
Ерлі-зайыптылардың, ата-аналардың, балалардың және басқа туыстардың
арақатынасын реттейтін нормалардың, тәртіп үлгілерінің жиынтығымен
сипатталатын әлеуметтік институт: отбасы
Жадының түрлері: ұзақ және қысқа мерзімді
Жазаның түрлері:құқықтан айыру, сотталушының мүлкін тәркілеу,

қоғамдық жұмысқа тарту
Жалқыдан, жалпыға қозғалысты көрсететін танымның жалпылогикалық
әдісі:индукция
Жалпыға бірдей балама ретінде қолданылатын ерекше тауар: ақша
Жаңа замандағы саяси құқықтық идеяларды жүйелеуді ұсынған: Кант, Гегель
Жасөспірімдер өздерінің еңбекақыларын, басқа да табыстарын өздері
қалауынша жұмсай алады: 14 жастан
Жасөспірімнің ішінара әрекет қабілеттілігі пайда болады: 14 жастан
Жәңгір хан алғашқы орыс-қазақ мектебін ашқан жыл: 1841 жыл
Жеке адамдар мен фирмалардың жерді, капиталды және басқа активтерді алу,
билеу, пайдалану, сату және мұраға қалдыру құқығы: кәсіпкерлік
Жеке адамдар мен фирмалардың жерді, капиталды және басқа активтерді алу,
билеу,пайдалану, сату және мұраға қалдыру құқығы: жекеменшік
Жеке адамдардың әлеуметтік топтардың әрекетіне,тәртібіне, олардың қоғамдық
қызметінің сипаты мен бағытына әсер ете алуына көрініс беретін адамдар
арасындағы еріктік қатынастардың ерекше формасы: билік
Жеке адамды белгілі бір қоғамның немесе қауымдастықтың мүшесі ретінде
сипаттайтын оның әлеуметтік маңызды нышандарының орнықты жүйесі
мағынасында қолданылатын ұғым: тұлға
Жеке адамның (өзі) жинақтаған білім деңгейінің көрсеткіші: зияттылық

коэффициенті
Жеке адамның білім қоры,меңгерген ғылымы, ақылы, шығармашық қабілеті,
ойлау тәсілі,көркемөнерді игеру, әлеуметтік-психологиялық біліктілігі: рухани

мәдениет
Жеке адамның қалыптасуының басты шарты болып табылатын қызмет

формасы: әлеуметтік
Жеке меншікке және оның түрлі ассоциацияланған формалары мен түрлеріне
негізделген нарықтық қатынастардың ерекше түрі:аралас экономика

Жеке өндіріс құралдарын пайдаланып, меншік объектіден түсім түсіру, техника
мен технологияны пайдалану құқығы: пайдалану құқығы
Жеке тапқа тән белгілері толық болмайтын, аралық және өтпелі топтар:
әлеуметтік қабат
Жеке тұлғалар мен ұжымдардың өзін-өзі ұйымдастыруына жағдай туғызатын
мемлекеттік емес қоғамдық ұйымдардың, қауымдастыктардың жүйесінің атауы:
азаматтық қоғам
Жеке тұлғаның қоғамға кіру үдерісінің атауы:әлеуметтену
Жекеменшікке және оның түрлі ассоциаланған формалары мен түрлеріне
негізделген нарықтық қатынастардың ерекше тұрпаты: аралас экономика
Жеке тұлғалар дегеніміз: ҚР азаматы
Жергілікті мемлекеттік басқаруды жүзеге асыратын өкілетті орган: мәслихат
Жерде мекен ететін тірі организмдердің жоғары сатыда дамыған түрі: адам
Жетісу өлкесінде Есенқұл мен Сейітбаттал Мамановтар ашқан мектеп:

«Мамания мектебі»
Жұмыс күшінің бағасы: жалақы
Жүзге дейіңгі барлық санның алғашқы алтын дәрежесін жатқа білген: Эйлер
Заң шығарушы орган:парламент
Заңды немесе жеке тұлғалардың ерікті бірлестіктері негізінде құрылған
кәсіпорын түрі:акционерлік қоғам
Заңды немесе жекетұлғалардың ерікті бірлестіктері – меншіктің аралас
нысанындағы кәсіпорындардың бір түрі: акционерлік
Заңның дәл орындалуын жоғарыдан бақылауды іске асыратын орган:
Прокуратура
Ипотекалық несие дегеніміз: жылжымайтын мүлікті, негізінен жерді,

құрылыстарды, ғимараттарды кепілдікке алумен жеке тұлғаларға
берілетін ақшалай қарыз
Ислам діні Арабия түбегінде пайда болды: VII ғасырда
Иілгіштік пен динамизм тән: Аралас экономика жүйесіне
Капиталды иеленушілерге олардан белгілі бір мерзімге қарызға алынған
қаражатты пайдаланғаны үшін төленетін баға: пайыздық мөлшерлеме
Кәмелеттік жасқа толмаса да, кез-келген қылмысы үшін жауапқа тартылады: 16
жастан асса
Кәсіпкерлікті дамытудың әлеуметтік-мәдени фактор (-лары): өнегелілік және

моральдік нормалар, халықтың білімділік деңгейі
Кәсіпкерлікті дамытудың институционалды фактор (-лары): банк жүйесінің,

сақтандыру ісінің дамуы, өткізу мен жабдықтау арналарының
дамығандығы, нарықтық делдалдардың деңгейі
Кәсіпкерлікті дамытудың құқықтық фактор (-лары): шаруашылық

құқығының даму дәрежесі, шаруашылық айналысы агенттерінің өзара
әрекеттерін, кәсіпкерлікті заңнамамен қорғауды реттеу
Кәсіпкерлікті дамытудың саяси фактор (-лары): қоғам мен мемлекеттің өзара
қатынастарының сипаты
Кәсіпкерлікті дамытудың табиғи демографиялық фактор (-лары): климаттық

жағдайлар, жердің сапасы, шикізат базасы, халықтың саны мен жынысы,
жас құрылымы

Кәсіпкерлікті дамытудың технологиялық фактор (-лары): ел индустриясы,

ғылыми және техникалық жетістіктері
Кәсіпкерлікті дамытудың экономикалық фактор (-лары): нарық дамуының
дәрежесі, нарықтың бәсеке деңгейі
Кәсіпорындардың жұмысшыларды жұмыстан шығарып жібермей, оларды
қысқартылған жұмыс режиміне көшіруі немесе ақы төленбейтін мәжбүрлі
демалысқа жіберуі: жасырын жұмыссыздық

Кәсіпорынның түрлері: жалгерлік, мемлекеттік, акционерлік қоғам
Кибернетика ғылымы пайда болды: ХХ ғасырдың ортасында
Кодекс: талдап түсіндірілген заңдар жинағы
Конвенция ережелерін бұзудың құрбаны болған тұлғалардың және ол туралы
берілген кез-келген хабарламаларды қарайды: Азаптауға қарсы Комитет
Конституция бойынша азаматтарға берілетін құқықтар: саяси, экономикалық,

әлеуметтік
Конституцияға соңғы өзгертулер енгізілді: 2007
Конституциялық Кеңес төрағасы мен мүшелерінің қолсұқпаушылық құқығы:
иммунитет
Конституциялық Кеңестің құрамы: 7 адам
Конституциялық Кеңестің төрағасын және мүшелерін тағайындайды:
Парламент палаталары
Конституциялық құқық жүйесі өзіне мыналарды қамтиды:

Конституциялық-құқықтық нормалар, қағидалары мен институттары
Конституциялық-құқықтық қатынастардың субъектісі: Мемлекет, халық,

заңды тұлға
Конституциялық құқықтың нормалардың байланысы мен өзара келісімділігін
көрсететін және оларды жеке құрылымдық құқықтық институттарға бөлетін
объективті құқықтық құбылыс не? Конституциялық құқықтың жүйесі
Конституциялық мемлекеттің азаматтар үшін ұстанымы: заңда тыйым

салынбағанның бәріне рұқсат
Көне Римдік ойшыл және мемлекет қайраткері «Мемлекет туралы», «Заң
туралы» және т.б трактаттардың авторы:Марк Туллий Цицерон
Көрсететін қызмет сипатына қарай қоғамдық ұйымдар аталады:халықтық,

азаматтық, бұқаралық
Куәландырусыз жазбаша мәміле жасалатын бағалықтардың мөлшері: 25

еңбекақы
Кіндік(ядролық) отбасы: ата-аналардан және балалардан тұрады
Кімнің философиясында адам философиялық зерттеулердің «бастапқы пункті
және соңғы мақсаты» ретінде қарастырылады? Л.Фейербахтың
Қабылданған заңдар бойынша елді басқаруды жүзеге асыратны орган: үкімет
Қабілеттердің жиынтығы аталады: дарын
Қажеттілік түрлері: ағымдық, ұзақ мерзімділік
Қазақ КСР-і президенті қызметін тағайындау туралы заң қабылданды: 1990

жылы
Қазақ саяси-қоғамдық ойының ерте кезеңі – жалпытүркілік дүниетаным
шеңберінде саяси-мемлекеттік идеялар қалыптастырған: Жүсіп Баласағұн

Қазақ хандығы өмір сүруі кезінде мемлекеттік мәселелерді шешудің үлгілерін
жасаған хандар: Қасым, Тәуке, Абылай
Қазақстан әйелдерге қатысты барлық кемсітушілік формаларының жою туралы
конвенцияға қол қойды: 1998 ж.
Қазақстан Бала құқығы туралы Конвенцияны ратификациялады: 1994 ж.
Қазақстан Республикасы азаматтарына партия құруға жол берілмейді: діни,
ұлттық, кәсіптік
Қазақстан Республикасы Азаматтық құқықтың қайнар көзі: ҚР Азаматтық
кодексі, Халықаралық конвенциялар
Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының төреағасын және судьяларын сенат
сайлайды: Президенттің ұсынысымен
Қазақстан Республикасы Конституциясы бойынша «мемлекеттік биліктің
бірден-бір бастауы»: халық
Қазақстан Республикасы Конституциясының «Адам және адамзат» деп аталған
ІІ бөлімінде жинақталып берілген: адамның құқықтары, бостандықтары мен

міндеттері, азамат және азаматтық ережелер
Қазақстан Республикасы Конституциясының І бөлімінде көрсетілген:

Қазақстан Республикасының саяси сипаттамасы, Қазақстан Республикасы
қызметінің түбегейлі ұстанымдары
Қазақстан Республикасы Конституциясының 2 бөлімінде жинақталып берілген:

адамның құқықтары, адамның бостандықтары мен міндеттері, азамат
және азаматтық ережелер (азаматтыққа байланысты ережелер)
Қазақстан Республикасы Конституциясының 3 бөлімінде көрсетілген:

Қазақстан Республикасы Президентін сайлау және тағайындау қағидалары
Қазақстан Республикасы Конституциясының 4 бөлімінде көрсетілген:

Парламент
Қазақстан Республикасы Конституциясының 5 бөлімінде баяндалады: үкімет
құрамының жарақталуы, сайлану мен тағайындалу мерзімі
Қазақстан Республикасы Конституциясының 6 бөлімінде көрсетілген:
Конституциялық кеңес
Қазақстан Республикасы Конституциясының 7 бөлімінде берілген: Соттар мен

сот төрелігінің жарақталуы, атқаратын қызметінің мазмұны мен реттілігі
Қазақстан Республикасы Конституциясының 8 бөлімінде көрсетілген:

жергілікті мемлекеттік басқару
Қазақстан Республикасы Президентін сайлау және тағайындау қағидалары:
Қазақстан Республикасы Конституциясының ІІІ бөлімінде көрсетілген
Қазақстан Республикасы Сенат депутаты болу үшін қойылатын талаптарды
атаңыз: отыз жасқа толу, жоғары білім, бес жыл стажы болуы
Қазақстан Республикасында азаматтарға кешірім жасауды қай орган іске
асырады: Президент
Қазақстан Республикасында арнаулы мемлекеттік органдарға жатады: сыртқы

барлау қызметі, мемлекеттік күзет қызметі, ұлттық қауіпсіздік қызметі
Қазақстан Республикасында жаңа зейнетақы заңы енгізілді: 1998 ж.

«Қазақстан Республикасының кейбір заң актілеріне лаңкестікпен күрес
мәселелері бойынша өзгеріс пен толықтырулар енгізу туралы» Заңы
қабылданған жыл: 2002 ж. 19 ақпанда

Қазақстан Республикасында Мәжіліске партиялық тізім бойынша сайланатын
депутаттар саны: 98
Қазақстан Республикасында мемлекеттік биліктің барлық тармақ қызметінің
үйлесімді қызметін қамтамасыз ететін және халықтың алдында билік
органдарының жауапкершілігін қай орган қамтамасыз етеді: Президент
Қазақстан Республикасында референдум өткізу туралы шешімді кім
қабылдайды: Президент

Қазақстан Республикасында саяси баспана беру туралы сұрақты қай орган
шешеді: Президент
Қазақстан Республикасында Сенат Төрағасы қызметіне кандидатты кім
ұсынады: Республика Президенті
Қазақстан Республикасында ұлтаралық саладағы мемлекеттік саясатты іске
асыруда аса маңызды роль атқаратын ұйым: Қазақстан халқы Ассамблеясы
Қазақстан Республикасындағы заң шығару қызметін жүзеге асыратын ең
жоғарғы өкілетті орган: парламент
«Қазақстан Республикасының азаматтығы» туралы Заң қабылданған мерзім(-
дері): 1991ж. 20 желтоқсан
Қазақстан Республикасының аумағында тұратын шетелдік азаматтарға
қойылатын шектеулер: төлқұжатын тіркеуден өткізеді, мемлекеттік
қызметке қабылданбайды, ҚР заңдары шеңберінде әрекет жасайды
Қазақстан Республикасының Еңбек кодексі енгізді: 2007ж. мамыр
Қазақстан Республикасының жаңа Конституциясы қабылданды:30 тамыз 1995
Қазақстан Республикасының Конституциясы тұрады: 9 бөлімнен, 98 баптан
Қазақстан Республикасының неке және отбасы туралы заңы бойынша ерлер мен
әйелдер үшін неке жасы: он сегіз жас
Қазақстан Республикасының Президенті 1997 жылы 16 шілдеде қабылдаған
Қылмыстық Кодекстің заңды күшіне енген жылы:1998 жылы 1 қаңтар
Қазақстан Республикасының Премьер-министрі өзі тағайындалғаннан кейін
үкіметтің құрылымы мен құрамы туралы ҚР Президентіне ұсыныс енгізеді: он

күн мерзімде
Қазақстан Республикасының саяси сипаттамасы көрсетілген бөлім: «Жалпы

ережелер»
Қазақстан Республикасының сот жүйесін құрайды: жоғарғы сот, жергілікті сот
Қазақстан Республикасының ұлтаралық саладағы мемлекеттік саясатты іске
асыруда аса маңызды роль атқаратын ұйым:Қазақстан халқы Ассамблеясы
«Қазақстан Республикасының Үкіметі туралы» ҚР-ның конституциялық
Заңымен белгіленген: Премьер-министрдің қызметі
Қазақстан үшін автохтонды ұлт болып табылады:қазақтар
Қазақстан халқы Ассамблеясының депутаттары сайланатын өкілеттілік орган:

Мәжіліс
Қазақстан халқының басым көпшілігі ұстанатын діндер: ислам, христиан
Қазақстанда көппартиялы жүйе құрылды: 2012 жылы
Қазанстанда шетелдік азамат мемлекеттік қызметке тағайындалады: Президент

өкімімен
Қазақстандағы азаматтық қозғалыс: «Азамат»

Қазақстандағы бизнестің ұйымдық-құқықтық формасы(-лары): жауапкершелігі

шектеулі серіктестік, акционерлыік қоғам, жекеменшік кәсіпорын
Қазақстандағы қоғамдық қозғалыс(-тар): «Қазақстанның жұмысшы
қозғалысы», «Азамат» азаматтық қозғалысы, «Поколение» зейнеткерлер
қозғалысы, «Лад» славяндық қозғалыс
Қазақстандағы славяндық қозғалыс: «Лад»
Қазақстанның ең ірі діни консессиялары: Мұсылмандардың діни басұармасы,

Орыс православие шіркеуі
Қазақстанның отбасы- неке заңдылықтары бойынша рұқсат етіледі:

қосарланған фамилияның болуына
Қазіргі әлеуметтік-гуманитарлық ғылымдар жүйесі қалыптасты: XIXғ. аяғы-
XXғ. Басы
Қазіргі заманда басқарудың монархиялық формасы сақталған ел(-дер):

Катар,Сауд Арабиясы,Бахрейн
Қазіргі заманда көптеген философтар ұстанатын қоғам тарихының
тұғырнамасы: бейсызықтық
Қазіргі замандық ҒТП-ның аяқалысына байланысты шығармашылық қызмет
сипат ала бастады:бұқаралық
Қазіргі заманғы менеджмент атаған адамдар ұжымының өндірістік қызметінің
алға басуының үш шартының бір түрі: қаражат
Қазіргі заманғы менеджмент бойынша адамдар ұжымының өндірістік
қызметінің алға басуына қажетті үш шарт: иерархия, қаражат, қарыс-қатынас

мәдениеті
Қазіргі заманғы отбасының негізі, арнайы қызметі: тәрбиелеу, қайта жаңғырту
Қазіргі заманғы филлософиялық түсінікте азаматтық қоғамға жатпайтын(-дар):

мемлекеттік институт
Қазіргі заманның жаһандық проблемаларының жігі(-тері): интерәлеуметтік
проблемалар, «адам қоғам» жүйесінің проблемалары, «табиғат қоғам»
жүйесінің проблемалары
Қазіргі кезде тарихқа қатысты кең танымал болып отырған кезеңдік
тұжырымдаманың негізін қалайды: технологиялық базис
Қазіргі кезде тарихқа қатысты кең танымал болып отырған, яғни өркениеттер
адамзат дамуының белгілі-бір кезеңдері ретінде қарастырылатын тұжырымдама:

кезеңдер тұрғысынан қарау
Қазіргі кездегі азаматтардың саяси өмірге қатынасуының негізгі формасы:
сайлау үдерісіне қатысу
Қазіргі кездегі әлеуметтанудың сипатты белгісі: теория мен практиканың
бірлігі
Қазіргі кезеңде экономикалық жүйелердің арасындағы ең кең таралғаны:

нарықтық
Қазіргі кезеңдегі қоғамдық даму сатысының ең жоғарғы
деңгейі:постиндустриалдық
Қазіргі күнде конституциялық мохархия деп аталатын басқару формасындағы

елдердің алдыңғы легінде тұрған мемлекеттер: Ұлыбритания, Жапония

Қазіргі Қазақстан қоғамын құрайтын барлық халық бөлінетін таптар: орта тап,

жоғарғы тап, төменгі тап
Қазіргі қоғамда қалыптасып келе жатқан тарихи прогрестің ұжымдық
субъектілкері: орта тап
Қазіргі саяси ғылымда элитаның пайда болуын,қалыптасуын,қоғамдағы рөлін
зерттейтін ілім:элитология
Қазіргі уақытта әлеуметтік страталаудың неғұрлым мәнді негіздері: байлық

немесе табыс, билік дәрежесі, білім деңгейі, кәсіп түрі мен әлеуметтік беделі
Қайта өрлеу дәуірінің итальяндық ойшылы Никколо Макиавеллидің трактаты(-
тары): «Билеуші», «Флоренция тарихы»
Қандай да болсын белгілі бір категорияға (ұлт, тап) енетін адамдардың жиыны:
әлеуметтік топ
Қандай да бір қоғамның страталау жүйесін онда үстемдік ететін қүндылықтар
жүйесімен байланыстырған Америкалық әлеуметтанушы: Т.Парсонс
Қандай да бір мемлекеттік орган мен оның құрылымдық бөлімшелері
қызметінің ішкі тәртібін реттейтін нормативтік-құқықтық акт:регламент
Қандай да бір мемлекеттік органның мәртебесі мен өкілеттілігін белгілейтін
нормативтік-құқықтық акт: ереже
«Қанды қанмен жумас болар» деген сөздің авторы: М.Қашғари
Қарама-қарсы бастамалар- Инь және Янь туралы ілімнің жақтастары:

натурфилософиялық
Қарапайым адамдардың миындағы жүйке клеткаларының жұмсайтын қуаты:

4%
Қарым-қатынастың - ой, ақпарат, идеялар алмасуы жүзеге асырылатын жағы:
коммуникативті
Қарым-қатынастың – адамдардың өзара әсер ете әрекеттесу жағы:

интерактивті
Қарым-қатынастың – адамның өзгелерді қабылдау, түсіну және бағалауын
көрсететін жағы: перцептивті
Қарым-қатынастың түрлері: ресми және бейресми
Қарым-қатынастың үш жағы: коммуникативті, перцептивті, интерактивті
Қасақана жасалған қылмыс түрлері: тікелей, жанама
Қауымдастықтар және жеке тұлғалардың дамуы мен қызмет етуінен көрініс
табатын түрлерінің жиынтығы болып табылатын жүйелі құрылым: Қоғам
Қауышу ережесімен тығыз байланысты ұғымдар: мораль, адамгершілік
Қатынасу мәдениетіне тән сипат: саяси белсенділік, саяси талаптар қою

арқылы саяси жүйенің қызметіне заңды түрде әсер етеді
«Қатынасу мәдениетінің» басқаша атауы: Азаматтық мәдениет
Қоғам дамуының барлық сатыларында кездесетін заңды құбылыс: мәдени

сабақтастық
Қоғам дамуының бүкіл мүшелеріне бере алатын дәрежесі: Бостандық
Қоғам мүшелерінің толып жатқан макро және микротоптарға бөлінуін, сондай-
ақ адам мен тұтас қоғам арасындағы қатынастарды қамтитын қоғамдық өмірдің
аясы: әлеуметтік
Қоғам мүшелері ауқымды кеңістікте таралған рухани байланысы мықты, пікірі
ортақ адамдар тобы: Бұқара

Қоғам өмірінің мәдени аясын қамтиды: білім, өнер, отаншылдық
Қоғам өмірінің мәдени-рухани аясы(-лары): ғылымның дамуы, білімнің

дамуы, өнердің дамуы
Қоғам өмірінің саяси аясын қамтиды: билік, идеология, референдум
Қоғам өмірінің экономикалық аясын қамтиды: тұрғын үй, тамақ, көлік, еңбек
Қоғам өмірінің экономикалық аясына жатады: өндірістік қатынастар,
экономикалық салаларға жіктеу, шаруашылықты жүргізу
Қоғам танымының философиялыұ-этикалық сатысының өкіл(-дері):
Аристотель, Платон, Сократ, Кетле
"Қоғам үшін де, сондай-ақ жеке адам үшін де дүниетанымсыз өмір сүру
патологиялияқ ауытқумен тепе-тең апатқа әкеледі" деген пікірдің авторы: А.
Швейцер
Қоғамда алатын орны мен еріктік қатынастары тұрғысынан алғанда тең бола
алмайтын адамдардың қауышу үдерісіндегі теңдіктің қамтамасыз етілуі:

қарым-қатынастағы демократиялылық
Қоғамда кездесетін негізгі әлеуметтік топтардың түрлері: кіші әлеуметтік
топтар, орташа әлеуметтік топтар,үлкен әлеуметтік топтар
Қоғамда қалыптасқан саяси түсініктердің, құнды бағдарлардың, саяси мінез-
құлықтың, ділдің, діни көзқарастардың, наным-сенімдердің жиынтығын
камтитын саяси жүйе бөлігі: мәдени жүйеше
Қоғамдағы адамның мәнін ашуға көмектесетін негізгі ұғымдар: даралық,

индивид, тұлға
Қоғамды басқаруды жүзеге асыру тетіктері:мемлекеттік басқару

органдары,қоғамды басқару ұйымдары
Қоғамды құрушы элементтері, сондай-ақ олардың арасындағы байланыстар мен
қатынастар тұрғысынан сипаталатын ұғым: әлеуметтік құрылым
Қоғамды тұрақтандыру мен интеграциялауға жағдай жасайды: дін
Қоғамдық бірлестіктер қызметтерінің саяси сипатына қарай жіктеледі: саяси

партиялар, қоғамдық ұйымдар
Қоғамдық дамудың көзін «өмір сүру үшін күреспен » түсіндіретін теориялық
бағыт: әлеуметтік дарвинизм
Қоғамдық ғылымдардың негізін құрайтын ұғым(-дар): мемлекет, құқық,
саясат, қоғам, өндіріс
Қоғамдық ғылымдардың ұғымдық аппаратына жатады: саясат, құқық,

мемлекет
Қоғамдық ғылымдардың ұғымдық аппаратына жатады: құқық, саясат,

мемлекет
Қоғамдық және мемлекеттік құрылыс негіздерін, мемлекеттік органдар жүйесін,
азаматтардың құқықтары мен міндеттерін айқындайтын мемлекеттің негізгі
заңы: конституция
Қоғамдық институттар мен адамдардың арасындағы дербес әрі мемлекеттен
тәуелсіз қатынастар жүйесінің атауы: азаматтық қоғам
Қоғамдық қажеттіліктерді қанағаттардыру мен түсім түсіру мақсатында

жұмыстар атқаратын және қызмет көрсететін, өнім өндіру үшін құрылған,
өздігінен шаруашылық жүргізетін субъект: кәсіпорын

Қоғамдық қатынастар негізі ретінде білім феноменінің алдыңғы қатарға шығуы
басты белгісі болып табылады: постиндустриалдық қоғамның
Қоғамдық мораль талаптарын жеке императивке айналдырып, оны ерікті
түрінде орындау: Адамгершілік парыз
Қоғамдық немесе әлеуметтік топтың адам алып отырған белгілі бір орнының
қоғамдық маңыздылығын бағалауы: абырой
Қоғамдық ортада адамдардың өздерін ұстау ережелерінің жиынтығы:

әлеуметтік нормалар
Қоғамдық ортамен белсенді түрде әрекет ете отырып, адамның бірте-бірте жеке
тұлғаға айналу үдерісі аталады: әлеуметтену
Қоғамдық орындарда қызмет бабымен болатын қарым-қатынас: ресми
Қоғамдық өмір аяларына жатады : саяси, мәдени, әлеуметтік, экономикалық
Қоғамдық өмір аяларына жатпайды: биологиялық
Қоғамдық өмірді жеке психология терминдерінде түсіндіруде әрекеттерімен
қатар, бірінші қатарға ұжымдық сананы дәріптейтін терия авто(-лары):

Э.Дюргейм, Ф.Теннис
Қоғамдық өмірдің әлеуметтік аясына жататын ұғымдар: ұлт, тап
Қоғамдық өмірдің мәдени аясына жататын ұғым(-дар):сезім, білім
Қоғамдық өмірдің саяси аясына жататын ұғым(-дар):сайлау, құқық
Қоғамдық өмірдің экономикалық аясына жататын ұғым(-дар):көлік, еңбек
Қоғамдық сана формаларының – ғылымның, білімнің, өнердің дамуын және
олардың өзара байланыстарын қамтитын қоғамдық өмірдің аясы: мәдени
Қоғамдық ұйымдарға жатады: одақ, қоғам, ұйым, қозғалыс, комитет,

ассоциация, гильдия т.б.
Қоғамдық ұйымдарға жатпайды: партия
Қоғамдық ұйымдардың саяси партиялардан мәнді айырмашылықтары: билік

үшін белсенді саяси күрес жүргізуді мақсат етіп қоймайды, жарна төлеп,
қатаң есепте тұрмайды, өздерінің алдарына қойған мақсаттарына жеткен
соң тарап кетеді
Қоғамдық-тарихи қызмет пен мәдениет субъектісі, биоәлеуметтік мәнділік:

адам
Қоғамға қатысты емес тұжырым: барлық нәрсе өздігінен болады
Қоғамның адамға беретін бостандығынан оның жауапкершілігінің мөлшері
мүлде аз болған жағдайда туындайтын құбылыс: Анархия
Қоғамның бүкіл мүшелеріне берілу дәрежесі оның дамуының шамасы әрі
өлшемі болып табылады: жеке тұлға бостандығы
Қоғамның даму бағыттары: прогрессивті, регрессивті
Қоғамның даму (тарихи) модельдері:циклдік, сызықтық, шиыршықтық,

бейсызықтық
Қоғамның дұрыс дамуына кедергісін келтірмейтіндей билік пен құқықтың
әрекеттестігінің формасын табуға тырысқан грек ойшылдары: Платон,

Аристотель, Сократ
Қоғамның саяси- экономикалық, мәдени- әлеуметтік жүйесін бірізділікке
түсіретін, қоғамды басқаратын және сақтайтын негізгі институт: мемлекет
Қоғамның өмір аяларының бәрінің басын қосқанда құрайды: қоғамның
салыстырмалы тұтас жүйесін

Қоғамның өмір сүруінің алғышарты: индивидтердің жиынтығы
Қоғамтану ғылымдарына жатады: тарих, құқықтану, психология
Қоғамтану ғылымына әлеуметтік жүйенің сандық тұрғыда өзгере отырып, өзінің
негізгі сапасын сақтайтын даму кезеңі: әлеуметтік эволюция
Қоршаған дүниені мақсатты өзгертуге және жаңғыртуға бағытталған, онымен
белсенді қатынас жасаудың тек адамға тән формасы: қызмет
Қоршаған ортаға қарсы құқықбұзушылықтың түріне жатады: экологиялық

құқықбұзушылық
«Қосалқы» деген мағынаны білдіретін мәдениеттанудағы термин: Суб
ҚР аумағында тұратын шетел азаматтарына қойылатын талап: төлқұжатын

тіркеуден өткізу
ҚР «Бәсеке туралы» заңы қабылданды: Ө
ҚР «Неке және отбасы туралы» Кодексі қабылданды: 2011 ж. 26 желтоқсан
ҚР «Отбасы типіндегі балалар ауылы мен жасөспірім үйі туралы» Заңы
қабылданды: 2000ж. 13 желтоқсан
ҚР Жер кодексі қабылданды: 2003ж. 20 маусым
ҚР заңнамасына сәйкес жыл сайынғы негізгі ақылы демалысының
ұзақтығы:күнтізбелік 24 күн
ҚР Конституцисының III бөлімінде баяндалған: президент өкілеттілігі,
президенттің атқаратын қызметі
ҚР Конституцисының IV бөлімі: Парламент
ҚР Конституцисының V бөлімінде баяндалады: үкімет құрамының

жасақталуы, сайлау және тағайындалу мерзімі
ҚР Конституцисының VII бөлімінде берілген: соттар мен сот төрелігінің
жасақталуы, атқаратын қызметінің мазмұны мен реттілігі
ҚР Конституциялық Кеңестің мүшесі болу үшін қойылатын талаптарды

атаңыз: жасы отыздан асу, жоғарғы білім, бес жыл заңгерлік стаж
ҚР Конституциясы бойынша тұлғаның әлеуметтік, экономикалық және мәдени
құқықтары мен бостандықтары:хат-хабар құпиясы; еркін жүріп-тұру; ұлтын
өзі анықтау
ҚР Конституциясы бойынша тұлғаның әлеуметтік, экономикалық және мәдени
құқықтары мен бостандықтары: мамандық таңдау, денсаулық сақтау
ҚР Конституциясы бойынша тұлғаның жеке құқықтары мен
бостандықтары:денсаулығын сақтау, қолайлы қоршаған орта
ҚР Конституциясы бойынша тұлғаның жеке құқықтары мен бостандықтары:
хат-хабар құпиясы, еркін жүріп-тұру
ҚР Конституциясы 15-бап : Әркімнің өмір сүру құқығы
ҚР Конституциясы 15-бап, 2 тармақ: "Өлім жазасы адамдардың қаза

болуымен байланысты террористік қылмыс жасағаны үшін, соғыс
уақытында ерекше ауыр қылмыс жасағаны үшін ең ауыр жаза ретінде
заңмен белгіленеді
ҚР Конституциясы 16-бап: Әркім өзінің жекебасының бостандығына құқы
бар
ҚР Конституциясы 17-бап: Адамның қадір-қасиетіне қол сұғылмау құқығы
ҚР Конституциясы 18-бап: Отбасын қорғау, жеке құпия, қоғамдық бірлестік
құру құқығы

ҚР Конституциясы 19-бап: Әркім өзінің қай ұлтқа, қай партияға және қай

дінге жататының өзі анықтауға құқылы
ҚР Конституциясы 19-бап: Әркімнің ана тілі мен төл мәдениетін
пайдалануға құқы бар
ҚР Конституциясы 20-бап: Сөз және шығармашылық еркіндігіне кепілдік

беріледі
ҚР Конституциясы 20-бап: Әркімнің заң жүзінде тыйым салынбаған еркін
ақпарат алуға және таратуға құқылы
ҚР Конституциясы 21-бап: Қазақстан Республикасынан тыс жерге кету,

оралу құқығы
ҚР Конституциясы 22-бап: Ар-ұждан бостандығы құқығы
ҚР Конституциясы 23-бап: Бірлесу бостандығы құқығы(саяси партия,

қоғамдық ұйым құру)
ҚР Конституциясы 24-бап: Ереуіл жасау құқығы
ҚР Конституциясы 24-бап: Еңбек ету, тыныгу құқығы
ҚР Конституциясы 25-бап: Тұрғын үйге қол сұғылмайды, тұрғын үй алу
құқығы
ҚР Конституциясы 26-бап: Мүлікті жеке меншікке алу құқығы
ҚР Конституциясы 27-бап: Балаға қамқорлық жасау және оларды тәрбиелеу
ата-ананың міндеті
ҚР Конституциясы 28-бап: Әлеуметтік қамсыздандырылу құқығы
ҚР Конституциясы 29-бап: Медициналық көмек алу құқығы
ҚР Конституциясы 30-бап: Орта білім алу міндеті, білім алу құқығы
ҚР Конституциясы 31-бап: Қолайлы қоршаған орта құқығы
ҚР Конституциясы 34-бап: ҚР Конституциясын сақтау, нысандарды
құрметтеу
ҚР Конституциясы 35-бап: Заңды түрде белгіленген салықтарды төлеу
ҚР Конституциясы 36-бап: Азаматтардың Отан қорғауы:қасиетті борышы
ҚР Конституциясы 37-бап: Тарихи, мәдени мұраларды сақтау
ҚР Конституциясы 38-бап: Табиғатты қорғау
ҚР Конституциясы 39-бап, 2 бөлімі: Ұлтаралық татулық
ҚР Конституциясында «Әркімнің еңбек ету бостандығына, қызмет пен кәсіп
түрін еркін таңдауына құқығы бар. Еріксіз еңбекке соттың үкімі бойынша не
төтенше жағдайда немесе соғыс жағдайында ғана жол беріледі» делінген: 24-

бапта
ҚР Конституциясында Қазақстан Республикасы заңдарын сақтау міндеті

көрсетілген бап: 34-бап
ҚР Конституциясындағы баптардың саны: 98 бап
ҚР Қызыл кітабында тіркелген бауырымен жорғалаушылар саны: 10
ҚР Қызыл кітабында тіркелген қосмекенділер саны: 3
ҚР Қызыл кітабында тіркелген құстар саны: 56
ҚР Қызыл кітабында тіркелген омыртқалы жануарлар саны: 125 (16 балық)
ҚР Қызыл кітабында тіркелген сүтқоректілер саны: 40
ҚР Қылмыстық кодексінде көрініс тапқан экологиялық қылмыстар:

атмосфераны ластау, жерді бүлдіру, атом энергетикасы объектілерінде
қауіпсіздік ережелерін бұзу, экоцид

ҚР Қылмыстық кодексінде көрініс тапқан экологиялық қылмыстар: теңіз аясын

ластау, заңсыз аңшылық, радиоактивті материалдарды заңсыз айналымға
жіберу
ҚР Мәжіліске Қазақстан халқы Ассамблеясынан сайланатын депутат саны: 9
ҚР Орман кодексі Қабылданды: 2003ж. 8 шілде
ҚР Парламент Мәжілісі депутаты болу үшін қойылатын талаптарды атаңыз:
Жиырма бес жасқа толу
ҚР Парламент Сенат депутаты болу үшін қойылатын талаптарды атаңыз:
жоғары білім, отыз жасқа толу
ҚР Сенат депутаттары сайланады: жанама сайлау құқығы негізінде
ҚР Су кодексі қабылданды: 2003ж. 9 шілде
ҚР Экологиялық кодексі қабылданды: 2007ж. 20 маусым
ҚР-да Парламенттің кезекті сессиясы өткізіледі: жылына 1 рет
Құбылыстардың жалпы заңды байланыстарын, мәнді белгілерін бейнелейтін
ойлау формасы: ұғым
Құқық жүйесін құрайтын үш құрауыш: құқық, құқықтық идеология,
құқықтық мекемелер қызметі
Құқық жүйесіне енетін негізгі салалар: азаматтық, әкімшілік, отбасылық,

еңбек, қылмыстық, халықаралық
Құқық қорғау органдарына жатады: өртке қарсы қызмет, ҚР прокуратурасы,

коррупцияға қарсы қызмет
Құқық негіздерін құрайды: конституция, салалық заңдар, нормативті

актілер
Құқықтық мәдениеттің көрсеткіштерінің бірі: заңды білу
Құқықтық мемлекетке тән белгілер: конститутцияның басымдығы

экономикалық бостандық, сот билігінің тәуелсіздігі
Құқықтық мемлекеттің негізгі мақсаты: әрбір азаматтың құқығы мен
еркіндігін сақтау және қорғау
Құқықтық, саяси, этикалық-моральдық нормалар мен құндылықтарды, салт-
дәстүрлерді қамтитын саяси жүйе бөлігі: нормативтік жүйеше
Құқықтық тәртіпті қорғау үшін заңды бұзушыларды жауапқа тартатын арнаулы
органдар: полиция, сот, прокуратура
Құқықтық реттеудің негізгі кезеңдері: заң шығару, заңдық факт-құқықтық

қатынас, құқықтың орындалуы, құқықтық қолдануы
Құлиеленуші мемлекет тұсындағы негізгі билік жүргізуші тап: құл иелері
Құндылық туралы "Егер әлдебір нысанға ерекше қызығығушылық туындаса,
оны құнды деп атауға болады" деп анықтама берген америкалық аксиолог:
Т.Шибутани
Құндылықтар туралы философиялық ілім:аксиология
Құрылымдық функционализм идеяларын дамытқан Т.Парсонстың шәкірті:
Р.Мертон
Қызмет етуші бір кәсіпорынның басқасына тауарларды төлеуді кейінге
қалдырумен сату түрінде берілетін несие формасы: коммерциялық

Қызметкердің өз еңбегі үшін алған ақша сомасы: жұмыс күшінің бағасы

(жалақы)

Қызметкердің өз еңбегі үшін алған ақша сомасы: жұмыс күшінің бағасы,

жалақы
Қызметкерге еңбегі мен жұмыс күші үшін берілетін төлем: жалақы
Қызметтің көздеген нәтижесін алдын-ала барлау және белгілі бір құралдарды
пайдалана отырып, оған жету жолдары сипатталатын адам қызметінің бір
элементі: мақсат
Қылмыскердің адамға немесе қоғамға қарсы жасаған зиянды қимылдарының

жиынтығы: Әрекет
Қылмыскердің айыбын жеңілдететін жағдай: егер қылмысты жасаушы өзі

қылмысын мойындаса
Қылмыскердің кінәсін ауырлататын жағдайлар: қылмыс кәсібін антын бұза
отырып жасаса, қылмыс жас балаға қарсы жасалса, қоршаған ортаға зиян
келтірсе
Қылмыскердің кінәсін жеңілдететін жағдайлар: қылмыс зардабын өзі жойса,

қажетті қорғаныс кезінде жасалса, шын жүректен қатты өкінсе
Қылмыстық жауапкершілікті ауырлататын жағдай: егер қылмыс жас балаға
қарсы жасалса
Қылмыстық кодекс бойынша кәмілеттік жасқа толмағандарға қолданатын жаза:

еркінен айыру
Қылмыстық кодекстің заңды күшіне енген жыл: 1998 жыл 1 қаңтар
Қылмыстың ең ауыр түрін жасаған жасөспірім қылмыстық жауапкершілікке
тартылады: 14 жастан
Қылмыстың сипатына қарай бөлінетін тұрпаттары: адамгершілікке қарсы
қылмыс, мемлекет қауіпсіздігіне қарсы қылмыс, экономикалық қылмыс
Қытай философы Конфуцийдің іліміндегі мемлекет басқарудың үлгі боларлық
көрінісі: өкімет басшысының мейірбандылығы
Қытайлық философия мектептері: даосизм, моизм, конфуцийшілік
Қытайлық философия мектептерінің белсенді қалыптасу кезеңі: б.з.д. VI-V ғғ.
Латын тілінен аударғанда кімнің немесе ненің жағдайы деген мағынаны
білдіреді: мәртебе
Латын тілінен аударғанда тану, түсіну, талқы деген мағынаны білдіреді: зият
Либералдық-демократиялық, радикалдық-демократиялық теорияларын
қалыптастырған ХҮІІ-ХІХғғ. саяси ойдың классиктері: Ж. Руссо, Дж. Локк, Ж.

Монтескье
Мазмұнына қарай қоғамдық қатынастар жіктеледі:материалдық, рухани
«Маңызды басқа» тұғырнамасын жасаған: А.Талер
Маркстік саяси теориясының өкілдеріне жатады: К.Маркс, В.Ленин,
Ф.Энгельс
Материалдық дүниенің бір бөлшегі ретіндегі амалдардың табиғатпен өзара
байланыста бола отырып, бірлесу формасы: қоғам
Материалдық және рухани байлықты жасауынан көрінетін адамның өмірі мен
әрекетін ұйымдастыру тәсілі, қоғам мен адамның тарихи даму деңгейі:
мәдениет
Материалдық және рухани мәдениет жетістіктерінің жиынтығы
құрайды:мәдени игіліктерді

Материалдық игілікке жататын мүліктік құндылықтар: үй, көлік, еңбек

құралдары
Материалдық игілікке жататын табиғи құндылықтар: жер, су, қазба байлық
Материалдық игіліктер өндіру, айырбастау, бөлу және тұтыну үдерісі кезінде
адамдар арасында пайда болатын өндірістік қатынастарды сипаттайды:

экономика
Материалдық игіліктерді бөлу жолымен мемелекеттің саясаты жүзеге

асырылатын қоғам өмірінің аясы:әлеуметтік
Мәдени игіліктерді өндіруге,таратуға,тұтынуға бағытталған әлеуметтік
шаралар:мәдени әрекет
Мәдени игіліктердің ішіндегі ең елеулісі:көркемөнер
Мәдениет тарихындағы дүниетанымның үшінші, дамыған түрі: философия
Мәдениет туындыларын туғызатын, тарататын және пайдаланатын, белгілі бір
аумақта өмір сүретін социум: мәдени орта
Мәдениеттің дамуындағы тұрақты жағы: мәдени дәстүр
Мәслихат депутаттарын азаматтар жалпыға бірдей тең, төте және жасырын
дауыспен сайлайды: бес жыл мерзімге
Мәслихат жылына кемінде неше рет сессияға жиналады: 4 рет
Мәслихаттың атқаратын қызметтері: экономикалық және әлеуметтік
бағдарламаларды бекітеді, әкімдердің, жергілікті атқару органдары
басшыларының есебін қарайды, жергілікті заемдар мен облигацияларды
шығару және тарату туралы шешімдер қабылдайды
Мәтіндік ақпараттың сандық көрсеткіштерге негізделген әлеуметтік талдау
бөлімі: контенттік
Мемлекет басшысына деген сенімсіздік білдіріп,заң алдында жауапкершілікке
тарту рәсімі:импичмент
Мемлекет және мемлекетті басқару,билік, саяси құрылым, қоғамдық саяси
бірлестіктер және олардың қызметі жататын қоғамдық өмірдің айнасы:саяси
Мемлекет заңнамалық тәртіпте белгілеген жұмыс уақытының ең жоғарғы
ұзақтығы: аптасына 40 сағат
Мемлекет қоғамдық өмірдің және әрбір адам өмірінің барлық салаларын
бақылауға алатын саяси режим: тоталитарлық
Мемлекет қызметінің бағыттарын анықтау, ұйымдастыру, бөлісу үшін
қалыптасқан биліктің төңірегіндегі қатынастар белгісі болып табылады:

САЯСАТТЫҢ!!!!????
Мемлекет пен мемлекетті басқару мәселелері қамтылған қоғам өмірінің
аясы:саяси
Мемлекет субсидиялары, қандай да бір өндірушілерге берілетін көмек: дотация
Мемлекет тарапынан заңдастырылған және қадағаланатын жалпыға бірдей
міндетті нормалар жүйесі: құқық
Мемлекет тұрпаты жағынан бөлінеді:постиндустриялық
Мемлекет, саяси партиялар, қоғамдық ұйымдар және олардың қатынастары
кіретін саяси жүйе бөлігі: институционалдық жүйеше

Мемлекетте саяси курсты, идеологияны және партиялық доктринаны
қалыптастыру негізгі қызметіне жатады: саяси партиялардың

Мемлекеттер тұрпаты жағынан бөлінеді: аграрлық, постиндустриялы,

индустриялық
Мемлекеттер тұрпаты жағынан бөлінеді: постиндустриялы
Мемлекеттік басқару аясындағы қоғамдық қатынастарды реттейтін құқықтық
нормалардың жиынтығы: әкімшілік құқық
Мемлекеттік басқару аясындағы қоғамдық қатынастарды реттейтін мемлекет
тағайындаған ұстану ережелері: әкімшілік құқықтық нормалар

Мемлекеттік басқару орындарында, мекемелер мен кәсіпорындарда, қоғамдық
орындарда белгіленген тәртіптерді бұзудың салдарынан болатын
құқықбұзушылықтың ерекше түрі: әкімшілік құқықбұзушылық
Мемлекеттік басқарудың диктатуралық формасына тән белгілерді
анықтаңыз:Бір адамның саяси режиміне бағыну; Заңсыз, биліктің

топтасқан адамдар қолында болуы; Күш көрсету арқылы мемлекет
басқарылады
Мемлекеттік билік органдарының өкімімен құрылатын кәсіпорын:мемлекеттік
Мемлекеттік билік үшін және жасақталған саяси курсты іске асыру үшін
күреске қатынасу негізгі қызметііне жатады: саяси партияның
Мемлекеттік биліктің жоғары органы – парламент қабылдаған нормативтік –
құқықтық акті: заң
Мемлекеттік қызмет: мемлекеттік қызметшілердің мемлекеттік

органдардағы мемлекеттік биліктің міндеттері мен функцияларын іске
асыруға бағытталған лауазымдық өкілеттілігін атқару жөніндегі қызметі
Мемлекеттік қызметте биліктің үш тармағының ұстанатын негізгі қағидасы:

бір-бірінен дербес болуы
Мемлекеттік меншіктегі объектілер: жолдар, ұлттық кітапханалар, жабайы

аңдар дүниесі
Мемлекеттік монополияға қарсы саясаттың негізгі бағыты(-тары):Салық салу,
мемлекеттік тізімге алу және шығару, бағаларды тікелей реттеу
Мемлекеттік несие дегеніміз: мемлекеттің халыққа және жеке бизнеске

беретін қарызы
Мемлекеттік сайлауда жеңіп алған партиямен партиялар коалициясының
басқаруы: парламенттік
Мемлекеттің ақша-кредиттік жүйесінің негізгі буыны, айналыстағы ақша
массасы мен ұлттық валютаның алмастыру бағамен реттеу үшін үкімет құрған,
банкноттарды шығарудың (эмиссиясының) және коммерциялық банктер
қызметін реттеудің монополиялық құқығын иеленген банк: Ұлттық банк

(орталық)кі
Мемлекеттің белгілеріне жатады: орталық және жергілікті билік органдары
Мемлекеттің ең маңызды белгісі: егемендік
Мемлекеттің қоғамдық тәртіпті сақтау, қоғамдық үдерістерді басқару
функциясы: реттеушілдік функциясы
«Менталитет» сөзінің мағынасы: діл
Меншік құқығы: субъектінің заң құжаттары арқылы танылатын және

қорғалатын өзіне тиесілі мүлікті өз қалауынша иелену, пайдалану және
оған билік ету құқығы

Меншік құқығының түрлері: иелену құқығы, пайдалану құқығы, өкімдік

құқығы
Меншіктің түрлі формалары негізінде шаруашылық жүргізудің көптүрлілігі тән
экономикалық жүйе: дәстүрлі
Микротоптарға (шағын) жатады:отбасы,еңбек ұжымы
Мораль зерттейтін арнайы ғылыми пән: этика
Мотив сөзінің француз тілінен (motif) аударғандағы мағынасы: себеп

Мүлік иесі мен сол мүлікті жалға алған еңбек ұжымы арасындағы жалға беру
туралы шарттың негізінде құрылатын кәсіпорын:жалгерлік
Мүлік иесі мен сол мүлікті жалға алған еңбек ұжымы арасындағы шарттың
негізінде құрылған кәсіпорын:жалгерлік
Мүліктік емес құндылықтарға жатады: жеке адамның қадірі, абыройы,

отбасы құпиясы
Мүліктік қатынастарды және онымен байланысты мүліктік емес қатынастарды
реттейтін Қазақстан Республикасы құқығының жетекші салаларының
бірі:азаматтық құқық
Мүліктік құндылықтарға жатады: еңбек құралдары
Мүліктік құндылықтарға жатады:жеке адамның еңбек құралдары
Мүліктік, несиелік және бірқатар басқа құқықтар мен міндеттерді
куәландыратын құжаттар: бағалы қағаздар
Мүліктік, несиелік және бірқатар басқа құқықтар мен міндеттерді
куәландыратын құжаттар: Бағалы қағаздар
Мүшелері тұрмыс ортақтығымен, өзара көмекпен және өзара моральдық
жауапкершілікпен байланысты болып табылатын шағын топ: отбасы
Нақты жалақы дегеніміз: номиналды жалақыға сатып алуға болатын

тауарлар мен көрсетілетін қызметтер саны
Нақты тауарды сатушылар мен оны сатып алушылардың басын қосатын кез-
келген институт немесе механизм: нарық
Нарықтық экономиканың негізгі элементтері болып табылады: сұраныс пен

ұсыныс
Натурализация: «Қазақстан Республикасының азаматтығы туралы» заңға

сәйкес шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдарды Қазақстан
Республикасы азаматтығына қабылдау
Нәрсенің белгілі бір сапалық жағының бейнелі көрінісі болып табылады:

түйсінім
Некелесуге тыйым салынатын жағдайлар: олардың бірінің әрекет қабілеттілігі

болмаса, толыққанды және толыққанды емес туыс болса, асырап алушы
мен асыралушының некелесуі
Некені тіркетін және куәләндыратын заңдық күші бар мемлекеттік орган:

Азаматтық Халық Актілерін Тіркеу Бюросы
Неміс экономисі Герман Генрих Госсеннің бірінші заңы жасалды: 1854жылы
Несиелік қаражатқа сұраныс түрі: инвестиция
Нешінші жылдан бері Астана қаласында Әлемдік және дәстүрлі дәндер

өкілдерінің съезі тұрақты түрде өткізіледі: 2003 жылдан бері
Номиналды жалақы дегеніміз: қызметкердің өз еңбегі үшін алған ақша
Нормалардың бұзылу жағдайында қолданылатын шара: санкция

Нормативтік-құқықтық актілердің негізгі түрлеріне жататындар: Нормативтік-

бұйрықтар, кодекстер
Обьективтілік пен субективтілік бірлігі, обьективті реалдылықтың субьективті
бейнесі: ақиқат
Он алты жастан он сегіз жасқа дейінгі қызметкерлер үшін жұмыс уақытының
ұзақтығы аптасына аспауы тиіс:36 сағаттан
Оның айтуынша, заманауи қоғам және мемлекет үш сословиеден

(басқарушылар-философтар; жауынгер-сақшылар, қолөнершілер мен
диқаншылар) тұрады: Платон
Оның айтуынша, заманауи қоғам және мемлекет үш сословиеден тұрады:

Платон
Оның пікірінше, монархия мемлекеттік басқарудың ең үздік формасы болып
табылады, өйткені ол қоғам бірлігін қамтамасыз етуге қабілетті: Фома

Аквинский
Орта ғасырда шіреуі дін мен философия саласында үлкен бедел иесі дер кімді
мойындады? Анрелий Августинді
Орталық және жергілікті атқарушы органдар жүйесін басқарады және солардың
қызметіне басшылық етеді: үкімет
«Осы уақытқа дейін адам туралы ғылым –«бар-жоғы бал ашушы ғылым» болды,
сондықтан да басты міндет оны «бақылауға негізделген ғылымдар дәрежесіне»
дейін көтеруде деп жазған француздың әйгілі ойшылы: Сен Симон
Отанына деген сүйіспеншілік пен құрмет, қайырымдылық пен әділеттілікке
сенуге негізделген мәдени құндылықтардың жүйесі: рухани кепілдік
Отбасы шеңберінде әрекет ететін азаматтық құндылықтардың маңыздыларының
бірі: сенім
Өз мүшелерінің жалақысын барынша арттыру, олардың жұмыс жағдайларын
жақсарту және қосымша төлемдер мен жеңілдіктер алу үшін күресетін ұйым:
кәсіподақ
Өз ішіндегі және де басқа мемлекеттердің саяси жүйелерімен саяси өзара
әрекеттесудің формаларын қамтитын саяси бөлігі: коммуникативтік жүйеше
Өзінің қызметінің негізі мақсаты ретінде пайда табуды көздейтін ұйым:

коммерциялық кәсіпорын
Өзінің өміріне қажетті материалдық жағдайлары жасау мақсатымен адамның
табиғатты белсенді жаңғырту үдерісі: өндіріс
Өмір сүрудің ортақ жағдайларымен біріктірілген және сырттан біртұтастықпен
жауап беретін әсерге әрекет ететін адамдар жиынтығы: Бол
Өндіргіш күштердің ең бастысы: жұмыс күші
Өндіру, бөлу және тұтыну қалыптасқан дәстүрлер мен ғұрыптарға негізделетін
экономикалық жүйе түрі:дәстүрлі
Өндірушінің бағасы мен сатып алушы бағасының арасындағы баланс:
теңсалмақты баға
Өндірушінің өндіріс факторлары үшін (еңбек, жер, капитал, кәсіпкерлік)
шығарған шығындарының жиынтығы: тауардың құны

Өндірілген өнімді сатудан түскен ақша сомасы: табыс
Өндіріс қамтитын қатынастардың екі түрі: өндіріс күштер, өндіріс қатынастар
Өндіріс факторларын құрайды: жер, капитал, еңбек, кәсіпкерлік

Өндіріс факторларының барлық иелері кірістерінің қосындысы, яғни жалақы,
пайда, пайыз бен рентаның қосындысы ретінде анықталады және қоғамның таза
пайдасын білдіретін ұлттық экономиканың негізгі көрсеткіші: Ұлттық табыс
Өндіріс факторларының барлық иелері кірістерінің қосындысы,яғни
жалақы,пайда,пайыз бен рентаның қосындысы ретінде анықталады және
қоғамның таза пайдасын білдіретін ұлттық экономиканың негізгі
көрсеткіші:Ұлттық табыс (ҰТ)

Өндіріске қолданылатын табиғи ресурс: жер
Өндірісті ұйымдастыру үшін жасалған, адамның қолымен өндірілген
материалдық игіліктер мен өндіріс құралдарының жиынтығы: капитал
Өнеркәсіп орындарын басқару бір орталықтан жүзеге асырылатын жоспарлы
экономиканың бір түрі: командалық
Өнім өндіру үшін қажетті элементтер: ресурс, еңбек құралы, еңбек ресурсы
Өркениет терминінің синонимі: мәдениет
Өркениет ұғымы адамзат қоғамының идеалдық құрылысын білдіретін ұғым
ретінде XVIII ғасырдың ортасында пайда болды: Францияда
Парламент Президенттің тез арада өте қажет деп санайтын заңын қабылдай
алмайтын болса, Президент қабылдай алатын заң күші бар құжат: жарлық
Парламенттік республикалық басқаруға жататын елдер: Италия, Германия
Партия-бұл белсенді түрде қоғамда топтасып,олардың мүддесін
қорғайды:белгілі бір таптың, әлеуметтік топтың, белгілі бір ұлттың
Парыз ерекшелігіне жатады: еріктілік
Пассионарлық этногенез тұжырымдамасының авторы: Л.Гумилев
Патриархалды саяси мәдениетке тән сипаты: жергілікті құндылықтарға
негізделіп, жалған патриотизмге, сыбайлас жемқорлыққа, жершілдікке,
рушылдыққа жетелеуі ықтимал
Постиндустриалдық қоғамдағы адам қызметінің басты объектісі: ақпарат
Президент заңды қабылдамай, жетілдіріп, пысықтай түсу үшін Парламентке
қайтара алады, бұл: вето құқығы
Президентті және парламентті халық сайлайтын, заңды билік пен атқарушы
билік арақатынасы өзгеріп отыратын, президент мемлекеттің де, үкіметтің де
басшылығын өз қолына алатын басқару формасы: президенттік
Президенттік басқару үлгісі болып табылатын елдер: АҚШ, Ресей
Президенттің ерекше құқығы: вето құқығы
Психологияда адамды қызметтің белгілі – бір түріне итермелейтін қозғаушы
күшті атайды: мотив
Рассел-Эйнштейн манифесі қабылданды: 1955 ж.
Рационалды танымның формаларына жатады: ұғым, пікір, ой қорытым
Регрессивті даму дегеніміз: төмен қарай даму
Ресми қарым-қатынасқа жатады: кәсіп бойынша кездеруі
Республика Президентінің акт формалары – бұл: Өкімдер мен жарлықтар
Республикалық басқарудың түрлерін анықтаңыз:парлементтік, президенттік
Римнің батысында орналасқан, ерекше мәртебесі бар абсолюттік-теократиялық
монархия: Ватикан
Ру: бір тектен шыққан туыстық байланыстағы адамдар қауымдастығы
Рухани құндылықтар ұғымы қамтиды: қоғамдық мұраттарды

Салық түрлері: жеке кіріс, мүлік, жер, көлік құралдарына, әлеуметтік
Сайланған сенат депутаттарының жартысы қайта сайланып тұрады: 3 жыл

сайын
Самос аралында дүниеге келіп, этикасы даңққа бөленген ежелгі грек философы:

Эпикур
Салт-жоралғылар мен тыйымдардың белгіленуі тағылық пен хаостан тәртіпке
ауысу деп түсінілген қоғам: архаикалық

Сана аясында қайта жаңғыртатын бұрынғы тәжірибені ұйымдастыру және
сақтау үдерісі: жады
Сапалық тұрғыдан жаңа материалдық және рухани құндылықтар жасап жатқан
адамның қызметі: шығармашылық
Сарапшылардың пікірінше экономикалық жүйенің мейлінше динамикалы және
тиімділігі жоғары әлеуметтік бағыттағы моделі: аралас
Сатып алушылардың уақыттың сол мезетінде сол бағаға белгілі бір көлемде
тауар сатып алу қабілеті: сұраныс
Сауда кәсіпорындарымен халыққа бөліп төлеуге сатқан тауарларды түрінде,
сондай-ақ банктер мен арнаулы несиелік институтымен тұтыну тауарларын
сатып алу және көрсетілетін қызметкерлерге төлем жасау үшін (әдетте, 30%-ға
дейінгі жоғары пайызға берілетін несие формасы): тұтынушылық
Саясат саласын жүйелі түрде қарастыруды алғаш бастаған әлеуметтанушы:

Д.Истон
Саясат: адамдар қызметінің мемлекет пен билікке қатысы бар түрі
Саясатта аса ыждағаттылықпен шешілуге тиісті мәселелерге жатады: ұлттық

диаспоралар мәдениеті мәселесі, шетелмен жасалатын қатынастар,
ұлтаралық, этносаралық мәселер
Саясаттағы әкімшілік элитаға кіреді: мемлекеттік қызметкерлердің ең

жоғарғы қабатына жататындар
Саясаттағы ең мәнді мәселе: билік
Саясаттағы маргиналдық элитаны құрайды: табысы, білімі, кәсіби мәртебесі

сияқты үш көрсеткіштің бірі жетіспейтіндер
Саясаттағы ортаңғы элитаның белгісі: белгілі – бір дәрежедегі табысы, білімі

және кәсіби мәртебесі бар адамдар
Саясаттың Маркстік теориясының негізін қалаған (-дар): К.Маркс, Ф.Энгельс
Саясатын Маркстік теориясын XX ғ. бас кезінде Ресей жағдайына орай
дамытқан, оны 1917 жылы іске асырған: В.И.Ленин
Саяси билікті жүзеге асырушы мемлекеттік органдар: Сот, үкімет, парламент

Саяси билікті іске асырушылар тобын қазіргі саясаттануда атайды: Саяси элита
Саяси ғылым шеңберінде қолданбалы саясаттану қарқынды дами басталды: XX

ғасырдың 60-жылдары
Саяси жүйеге жатады: саяси ұйымдасулар, саяси нормалар, саяси
көзқарастар, саяси тұжырымдамалар, дәстүрлер
Саяси жүйені құрайтын бір-бірімен тығыз байланыстағы элементтері:
жүйешелер
Саяси жүйенің оған іштен не сырттан келетін әсерлерге жауап ретінде кері
көрсететін қызмет:реакция беру
Саяси жүйенің сипатын айқындайтын ұстаным: демократия

Саяси құбылыстар әлемін тұтас және өзара тығыз байланысында зерделейтін
ғылым: саясаттану
Саяси құрылымның субьектілері: қоғамдық бірлестіктер, саяси партиялар,
оппазициялық топтар
Саяси қызметті жүзеге асыру құралдарының ең маңыздылары: мемлекет, саяси

жүйе
Саяси партиялардың мүшелеріне қойылатын талап(-тар):жарғыға сай мүшелік

жарна төлеу, қатаң тіркелу
Саяси партияның негізгі мақсаты: билік үшін күрес
Саяси партияның өзге қоғамдық бірлестіктерден ұстанымды
айырмашылықтары: билік үшін күрес жүргізу, саяси партия жұмысының
негізгі ұстанымдары негізге жарғысында көрсетіледі, өзінің рәміздері мен
атрибуттар болады
Саяси іс-әрекеттің әдістерін, билікті жүргізудің тәсілдерін енгізіп, қоғамда билік
жүргізу тетіктерінің орнықты қызмет жасап тұруын қамтамасыз ететін саяси
режимнің жүйе бөлігі: функционалдық жүйеше
Сәби қай жерде туылғанына қарамастан республика азаматы болып табылады,
егер: ата-анасы ҚР азаматтығында тұрған болса
Сезім органдарының қызметі осы арқылы бақыланады, бастапқы ақпараттық
негізінде қызмет етеді: зерде
Сезімдік танымның негізгі формаларына жатады: түйсінім, қабылданым,

елестетім
Сенат көпсатылы дауыс берумен сайланылатын ел: Франция
Сенат төте дауыс берумен сайланатын елдер: АҚШ, Италия
Сот кәмелетке толмаған бір балаға алиментті олардың ата-аналарының
табысының немесе өзге де кіріс көздерінен өндіріп алады:төрттен бір бөлігін
Сот кәмелетке толмаған үш және одан да көп балаға алиментті олардың ата-
аналарының табысының немесе өзге де кіріс көздерінен өндіріп алады: тең

жартысын
Соттасу кезінде пікірі ескерілетін бала жасы: 10 жастан
Социалистік деп аталған тұрпаттағы мемлекет құруға тұңғыш әрекет жасаған:

Франция
Социалистік тұрпаттағы мемлекеттердің ішіндегі салыстырмалы ұзақ өмір
сүріп, дүниежүзі тарихындағы елеулі іс қалдырғаны: Кеңес Одағы (КСРО)
Субъектінің өз қажеттіліктерін қанағаттандыруға бағытталған әрекетке
қосылуы: мотив
Судья жөніндегі қылмыстық істі тек қана республиканың қай органы қозғай
алады: Бас Прокурор
Сыртқы дүниемен белсенді байланыс жасайтын саяси жүйенің түрі: ашық жүйе
Сыртқы ортамен байланысы шектеулі саяси жүенің түрі: жабық жүйе
Сыртқы ортамен қарым-қатынасының сипатына орай бөлінетін саяси жүйенің
түрі: ашық, жабық
Табиғат туралы ғылым аталады: жаратылыстану

Табиғаттан тыс өмір күштің болуына сенуге, дүниетүзілім мен адам табиғаттан
тыс бастауының жетекші рөлін тануға негізделген дүниетаным формасы:Дін

Табиғи ресурстар: аумақтардың телімдері, жер қойнаулары, су және орман
ресурстары және тағы басқалар жататын өндіріс факторы: жер
Табиғи ресурстар: тұтыну құндылығы бар табиғи нысандар: жер, жер қойнауы,
су, өсімдіктер мен жануарлар дүниесі
Табыстардың белгілі бір уақыт кезеңінде ағымдағы тұтынуға пайдаланылмаған
бір бөлігі: жинақтар
Тайпа: адамдар қауымдастығының рудан кейінгі, ұлысқа дейінгі формасы

Тамақ, киім, тұрғын үй, жұмыс, білім, медициналық көмек жатады: өмір
бостандығына
Таным мен ойлау туралы ғылым салалары: логика, гносеология, диалектика
Танымдық қызметке жататындар: сезімдік, рационалды, қоғамдық практика
Танымдық қызметте шандықтың танылып жатқан бөліктерін материалдық
игеруді енгізетін: қоғамдық-практикалық
Тараптардың еркінен тыс еңбек шартының тоқтатылуы мүмкін мән-жайлар
Еңбек кодексінің қай бабында көрсетілген: Еңбек кодексінің 58-бабында
Тарихта билікке қол жеткізудің мүмкін болатын үш жолы: еркін сайлау
арқылы таңдалады, бүлік, төңкеріс арқылы билікті күшпен басып алу,
атадан балаға мұра ретінде қалдырылады
Тарихта тұңғыш рет азаматтардың заң алдындағы теңдігін, жеке адамның бас
бостандығын жариялады: «Адам және азамат құқықтарының

Декларациясы»
Тарихтың шиыршықты моделі диалектикалық философияның жақтаушылары:

Г.Гегель, К.Маркс
Тауар өндірушінің белгілі жерде, белгілі уақытта тұтынушыға сата алатын
тауарларының көлемі: ұсыныс
Тауар өндірісі мен айналымы заңдары бойынша ұйымдастырылатын, айырбасты
сипаттайтын тауар қатынастарының жиынтығы: нарық
Тауар-ақша қатынастарына негізделген, жекеменшік пен өндірілудің еркін
бәсекелестігі үстемдігі орнаған экономикалық жүйе: нарықтық
Тауарлар мен қызметтерді іске асырудан алынған табыстардың осы тауарлар
мен қызметтерді өндіру мен сатуға кеткен шығындардан асып түсуі: пайда
Тауарларды төлеуді кейінге қалдыру мен сату түрінде берілетін несие:
коммерциялық несие
Теориялық сана-сезім деңгейінде дамитын дүниетаным: Филофиялық
Тиісті облыстың, республикалық маңызы бар қаланың немесе республика
астанасының аумағында кемінде үш жыл тұрақта тұрған азамат депутат бола

алады: Сенатқа
Тонау, ұрлау, бұзақылықтың ауыр түрін жасау, мемлекеттік немесе
жекеменшіктік мүлікті жою сияқты қылмыстар үшін жауапқа тартылады: 14

жастан бастап
Топтар өздерін құраған адамдардың сандық мөлшеріне қарай бөлінеді:

макротоп, микротоп
Тоталитарлық жүйенің белгісі: адамдардың жеке өмірінің барлық салалары

қадағаланады
Төленетін салықтың мөлшерін және оны жинау ережелеріне өзгерістер енгізуге
қандай мемлекеттік билік тетігі құзырлы: Парламент

Тұлғаның әлеуметтік мінез-құлқының өздігінен реттелуінің диспозициялық
теориясын жасап, ұсынған: Ч.Томас, Т. Знанецкий
Тұлғаның жемісті нәтижеге қол жеткізу мүмкіндіктерін көрсететін дара-
психологиялық ерекшелігі: қабілет
Тұлғаның қызмет түрлерін атқару тәсілдерін жетік меңгеруінен көрініс табатын
дара-психологиялық ерекшелігі: қабілет
Тұлғаның қоршаған ортаға келтірген залалды жою не оның орнын толтыру

туралы міндеттемесі жазылуға тиіс: кепілхатта
Тұлғаның материалдық мәдени санаттарындағы игіліктерді құрайды:мұражай,

мұрағар, кітапхана
Тұрғындардың жинағына әсер ететін жағдайлар: салық салу, әдет, салт-дәстүр
Тұтынушылардың құқығын қорғайды: ҚР «Тұтынушылар құқығын

қорғаутуралы» Заң
Тұтынушылық несие дегеніміз: сауда кәсіпорындары мен халыққа бөліп

төлеуге сатқан тауарлары түрінде берілетін несие формасы
Түнгі уақыттағы жұмыс:22 сағаттан бастап таңертеңгі сағат 6-ға дейінгі
уақыт
Түрлі актілер мен операциялардың сипаты,жүйелік тәртіптерін айқандайтын
қызметтің жобасы:мақсат
Түрлі белгілерді , символдарды, сызбаларды қолдана пікірлесу қарым-
қатынасы: вербалды емес
Түрлі диаспоралар өкілдерінің ел ішіндегі өзара байланыстары жатады:

этносаралық қатынастарға
Тіркелмей бірге тұратын ерлі-зайыптылардың отбасы әлеуметтанушылық-
философиялық әдебиеттерінде қалай берілген: экспериментті отбасы
Тілдік белгілеріне қарай қарым-қатынас бөлінеді: вербалды, вербалды емес
«Тіпті ең кішкентай нәрселердің өзі шексіз көп қатынасқа ие, оны шекті ақыл
түсіне алмайды, өйткені ол өзі байқай алмайтын қатынастарды жоқ деп санауға
дайын тұрады...» деген француз философы: Гельвеций
Ұғымды қалыптастыру күрделі үдеріс, оған кіретін логикалық операциялар:

салыстыру, жалпылау, абстракциялау
Ұзақ мерзімді, қысқа мерзімді, сенсорлық жүйешелерге бөлінеді: жады
Ұлттық тарих және халықтар бірлігі жылы болып жарияланды: 1998 жылы
Ұлы ғалымдардың миындағы жүйке клеткаларының жұмсайтын қуаты: 7-8%
Ұрпақтан-ұрпаққа беріліп отыратын мәдениеттің даму үдерісінің екі жағы:
тұрақты, дамушы
Үкімет жұмысының заңға қаншалықты сәйкес екендігін бақылап отыратын
орган: Парламент
Үкімет мүшелері ант береді: Қазақстан халқына, Президентке
Үкімет өз қызметі бойынша жауапты: Президент алдында
Үкімет өкілеттілігінің мерзімі немен анықталады: ҚР Президентінің

өкілеттілік мерзімімен
Физиологиялық қажеттіліктерге жатады: аштық, шөл, демалыс

Физиологтардың болжауынша адам миындағы жүйке клеткаларының
жұмсайтын қуаты: 4

Физиологтардың болжауынша адам миындағы жүйке клеткасы – нейрондар
саны: 15 млрд
Философия ғылымының негізінде дүниеге келген пәндердің қатарына
жатпайтыны: валеология
Философия сөзін алғаш рет болып қолданған ел:Грекия
Философия сөзін алғашқы болып қолданған (-дар) :Пифагор
Философия сөзінің грек тілінен аударғандағы мағынасы: даналыққа

құштарлық
Философиялық зерттеу әдістері: диалектика, метафизика
Философиялық сұрақтардың ерекшеліктерінің бірі:үнемі болжамды

жауаптарға ие болады
Философияның дүниеге келуіне әсер еткен алғышарт: діни-мифологиялық

сананың дағдарысы
Философияның пайда болуына ықпал еткен алғы шарттардың

бірі:мифологиялық-діни сананың дағдарысы
Француз ғалымы, философ Декарт ұсынған даналықтың баспалдақтары: 5
Фундаменталды әлеуметтануға жатады: конфликтология, микросоциология
Фундаменталды құқықтануға жатады: әкімшілік құқық, қылмыстық құқық
Фундаменталды психологияға жатады: еңбек психологиясы, отбасы
психологиясы
Функцияналды белгісіне орай бөлінетін саяси элиталар: экономикалық,

мәдени-ақпаратты, саяси
Халқының саны жағынан дүниежүзіндегі екінші орынды иеленетін мемлекет:

Үндістан
Халқының саны жағынан дүниежүзіндегі ең ірі мемлекет: Қытай
Халық билігі аталады: демократия
Халық билігіне, жеке адамның мемлекет пен қоғамның басқару ісіне қатысуына
мүмкіндік беретін жүйе: саяси кепілдік
Халық пен мемлекеттің атынан сөйлеу құқығы Қазақстан Республикасында қай
мемлекеттік органға берілген: президентке, парламетке
Халықтардың бүкіл шаруашылық, саяси, әлеуметтік өмірін айқындайтын
«халық рухы»феноменінің авторы: Ш.Монтескье
Халықтардың бүкіл шаруашылық, саяси, әлеуметтік өмірін айқындайтын «нәсіл
темпераменті» феноменінің авторы: Л.Вольтман
Халықтың, бұқараның құқықтары мен мүдделері үшін күрес: популизм
Халықтың саны және құрамымен сипатталатын жұмыс күшінің жалпы саны:

еңбек ұсынысы
Шаруашылықты директивалық әдістермен, яғни жоғарыдан түсіріліп жататын
бұйрықтармен шешетін экономикалық жүйе түрі: әміршіл-әкімшіл
Шаруашылықтың бағдары тауар өндірушілер мен қызмет көзсетушілер
арасындағы бәсекеге құрылатын экономикалық жүйе түрі: нарықтық
Шеңберінде саяси өмір өтіп жататын және мемлекеттік билік жүзеге
асырылатын институттар жүйесі: саяси жүйе

Шығармашылық жұмыстардың түрлері: көркем, ғылыми, өнертапқыштық,

конструкторлық, ұйымдастырушылық

Шығармашылықты саналық пен санасыздықтың синтезі деп қараған неміс
философі: Ф.Шеллинг
Шығармашылықты түйсіктің (инстинкт) көрінісі ретінде бағалаған ғалым:
З.Фрейд
Шығыста философияның қарқынды дамуы басталды: б.з.б. VII ғ.
Экономика ұғымын грек тілінен («oironomia») аударғандағы мағынасы:
шаруашылықты жүргізу
Экономикадағы жеке сұраныстардың жиынтығы: нарықтық сұраныс
Экономикалық жүйе қарастырады: шаруашылық тетіктерін, заңдарды,

экономикалық институттарды, меншіктік қатынатарды
Экономикалық жүйелер жіктеледі: дәстүрлі, әміршіл-әкімшіл, нарықтық
Экономикалық жүйелердің түрлері: дәстүрлі, жоспарлы, нарықтық, аралас
Экономикалық қызметті бағыттау және ұйымдастыру орталықтан жоспарлы
жүргізілетін, мемлекет тарапынан басқарылатын және қадағаланатын
экономикалық жүйе:жоспарлы
Экономикалық,әлеуметтік және саяси құқықтар жөніндегі халықаралық пактінің
ҚР ратификацияланған жылы: 2005 жылы
Экономикалық, әлеуметтік, қоғамдық-саяси, мәдени, діни, отбасылық
құрылымдардың шеңберінде мемлекеттің жеке оның органдарының
араласуынсыз дамитын тұлғааралық және топаралық қатынастардың
жиынтығы: азаматтық қоғам
Элитаға кандидаттар әркімнің жекебасының қасиеттеріне байланысты
сұрыпталатын саясаттанудағы жүйе: антрепренерлік жүйе
Элитаға кандидаттың билік баспалдағымен біртіндеп, төменнен жоғары қарай
сатылап көтерілгенін қалайтын саясаттанудың жүйесі: гильдиялар жүйесі
Эмпиризм: білімнің бәрі тәжірибеге негізделеді деген бағыт
Эпикур философиясының мақсаты: адам бақыты
Этнология: дүниежүзі халықтарының шығу тегін, мәдениеті мен салт-

дәстүрлерін зерттейтін халықтану ғылымы
Этнос: адамдардың еркі бойынша емес, табиғи және тарихи үдерістер

нәтижесінде пайда болған әлеуметтік топтасудың айрықша түрі
Сандар

20 мың адамның атын атап, түстей алған: Фелистокл
30 мыңдай жауынгерін атын атап, түстей алғандар: Кир, А. Македонский, Ю.

Цезарь