Türkiye, Yurtdışı Müteahhitlikte Dünya Üçüncüsü Kemalpaşa’ya Metro Müjdesi Yeni Mamak Kentsel Dönüşüm Projesi Dijitalpark Teknokent’in Temeli Atıldı Tekirdağ’a Değer Katacak Projeler sponsorlar İnşaat ❍ Yatırım ❍ Proje ❍ Ulaştırma ❍ Mimarlık ❍ Enerji ❍ Maden EYLÜL - EKİM 2021 Havalandırma Sistemleri A.Ş. Türk Müteahhitlerin Yurtdışı Başarısı
2 inşaattedarik Eylül - Ekim 2021 XX XX XX Eylül - Ekim 2021 içindekiler içindekiler 10 24 38 KAPAK KONUSU 10 Türk Müteahhitlerin Yurtdışı Başarısı DOSYA KONUSU 24 Türkiye, Yurtdışı Müteahhitlikte 40 Firma ile Dünya Üçüncüsü Oldu YATIRIM PROJELERİ 26 İzmir'in En Uzun Tüneli İçin İhale Yapıldı 28 3 İstasyonlu Eşsiz Füniküler Metroyu Boğaz İle Buluşturacak 30 Mahmutbey Metrosu Esenyurt'a Uzanıyor 32 Kemalpaşa’ya Metro Müjdesi 34 Halkalı ve Gayrettepe Metroları İstanbul’un En Hızlısı Olacak 36 Paris’in Yeni Metrosu “Grand Paris Express” Mono Steel’e Emanet 38 Dijitalpark Teknokent ’in Temel Atıldı 40 İzmir Acil Durum Hastanesi İçin Çalışmalar Başladı 41 Kocaeli Çayırova’ya 200 Yataklı Hastane & daha fazlası TASARIM DURAKLARI 92 Tabanlıoğlu Mimarlık ‘Ortadoğu’nun En Etkili 5 Mimarı’ Arasında BELEDİYE 94 Tekirdağ'a Değer Katacak Projeler MAKALELER 96 Y.Mimar Demet DEMİRER 98 Eaton Elektrik Türkiye Ülke Müdürü Yılmaz Özcan 100 Çağdaş Ozan PAMUK Elektrik Mühendisi 102 Semih Rüstem ÇALAPKULU Makina Mühendisi SEKTÖRE DAİR 106. sayfadan itibaren SÖYLEŞİ 108 Yatay Mimariyi Cazip Kılan 5 Avantaj 110 Gelecek Yıllarda Rüzgar Enerjisinde Gerçekleşecek 5 Mega Trend! RÖPORTAJ 112 İnşaat Sektöründe Radikal İnovasyon Merkezi CONSEI.TECH’i Tanıyoruz -IIITEŞVİK 114 Teşvik Belgeli Yatırım Bedeli 5 Milyar 187 Milyon İHALE SONUÇLARI 120. Samsun’un Geleceği TOKİ ile İnşa Ediliyor
www.insaattedarik.com.tr 3
4 inşaattedarik Eylül - Ekim 2021 XX XX XX İmtiyaz Sahibi Metin Süleyman ALİŞİROĞLU Genel Yayın Yönetmeni ve Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Metin Süleyman ALİŞİROĞLU Görsel Yönetmen Önder ŞAHİN Haber Merkezi Gamze ALİŞİROĞLU Yayın Kurulu Ali GÖKALP (İnşaat Mühendisi) Ali GÜLER (UTTMD Derneği Başkan Yardımcısı) Ali MANÇO (Mimar - Manço Mimarlık) Aytaç ALPAT (Maden Mühendisi-ODTÜ-Aykom İnşaat) Barış Kendal EBİNÇ (İnşaat Mühendisi - Arges İnşaat) İsmail ÖZKAN (İnşaat Mühendisi - Türk İnşa Y.K. Üyesi) Koray TUNCER (Nükleer Sanayiciler Derneği Kurucu Üyesi) Oktay SAĞLAM (Makina Mühendisi - MBA / ODS Mühendislik) Semih ÇALAPKULU (Makina Mühendisi-Kuzu Grup) Hukuk Müşaviri Av.M.Hakan Çınar (Çınar Hukuk Bürosu - Kolejli İş İnsanları Derneği (KİD) Başkanı) Yönetim Yeri İvedik OSB 1468.Cad. KA-CL İş Merkezi No:165/59 Yenimahalle / ANKARA Tel: +90 (312) 385 84 17 Fax:+90 (312) 385 84 18 Baskı Başak Matbaacılık Tanıtım Hiz. Anonim Şirketi Anadolu Bulvarı Meka Plaza No:5/7 7.Kat Gimat / Yenimahalle / ANKARA Tel : 0312 397 16 17 [email protected] Reklam ve Abonelik Metin Süleyman ALİŞİROĞLU [email protected] Gsm: (0536) 849 26 25 Tel : (0312) 385 84 17 ISSN 2791-6510 Yayın Türü Yaygın-Süreli Yayın İki ayda bir yayınlanır Bu Dergide yayınlanan yazılardaki sorumluluk yazarlarına, ilanlardaki sorumluluk ilan veren kurum ve kişilere aittir. Yayınlanan yazılar için yazarlara ücret ödenmez. Metin S. ALİŞİROĞLU [email protected] Merhabalar, Yeni ve dopdolu sayımızla karşınızdayız. Bu sayımızda kapak konumuzda Türkiye’nin en köklü sivil toplum örgütlerinden Türkiye Müteahhitler Birliği’nin sektöre yön veren “İnşaat Sektörü Analizi” raporunu inceledik. Ticaret Bakanlığı verilerine göre yılın ilk 6 aylık döneminde Türk müteahhitlerin yurtdışında 6,5 milyar dolarlık proje üstlendiğine dikkat çekilirken, “Böylece yurtdışı müteahhitlik hizmetlerinde 1972 yılından bugüne dek üstlenilen proje tutarı 428 milyar ABD Doları seviyesine ulaşmıştır” denildi. “Küresel Ekonomide Eksen Kayması: ‘Orta Gelir Tuzağı’ Sonrası ‘Dar Gelir Sarmalı’ mı?” başlıklı analizde, küresel ve ulusal ekonomi ile inşaat sektörüne ilişkin veriler kapsamlı biçimde değerlendirildi. Raporda küresel pazarda başarılı olmanın koşulu olarak şu cümleler dikkat çekiyor: “Küresel inşaat pazarı, son dönemde dünya ekonomisindeki dalgalanmalar ve siyasi sorunlar kaynaklı olumsuzluklar yaşamaktadır. Ardından ortaya çıkan salgın ve alınan salgın önlemleriyle inşaat projelerinde de yavaşlamalar olmuş, bazı projeler ise durmuştur. Bununla birlikte dünya inşaat sektöründe giderek gelişen dijitalleşme, Türk müteahhitlerin yurtdışında rekabet gücünü koruması için mevcut zorlu şartlarda bu kapsamda da yeni yaklaşımlar ortaya koymasını gerektirmektedir.” denildi. Türkiye’deki yatırımlara gelecek olursak, pandemi koşullarına rağmen hem üst yapıda hem de altyapı projelerinde yeni yatırım haberleri gelmeye devam ediyor. Özellikle büyük şehirlerde altyapı, ulaşım yatırımları hız kesmeden devam ediyor. İstanbul’da hem Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı hem de İstanbul Büyükşehir Belediyesi özellikle metro projelerine büyük önem veriyor. Geçtiğimiz günlerde Halkalı ve Gayrettepe Metroları depo sahası ilk ray kaynağı töreni Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu tarafından yapıldı. Bakan Karaismailoğlu, “Halkalı-Havalimanı hattında 8 istasyon bulunmakta olup ana hat uzunluğu 31,5 kilometre olup; 2,5 kilometre de depo bağlantısı yapılacaktır. Gayrettepe Kağıthane havalimanı hattımız 38 kilometre olup 9 istasyondan oluşmaktadır. Saatte 120 kilometre hıza göre tasarlanan iki hattımız, mega kent İstanbul’un trafik yükünü hafifletecek, İstanbul’un en hızlı metroları olacaktır” dedi. Yeni ulaşım projelerinin de müjdesini verdi. İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB), Türkiye’de ilk kez uygulanacak, dünyada ise nadir görülen istasyonlu füniküler hattı için ihaleye çıktı. İBB Raylı Sistem Daire Başkanlığı Avrupa Yakası Raylı Sistemler Müdürlüğü’nün “İTÜ – İstinye Füniküler Hattı İnşaat, Elektromekanik ve Araç Alım İşi” ihalesi, İBB Bakırköy ek hizmet binasında gerçekleştirildi. İzmir’de son yıllarda ulaşımda gerçekleştirdiği projelerine yenilerini eklemeye devam ediyor. İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, Buca ile İzmir Şehirlerarası Otobüs Terminali arasında şehir trafiğine girmeden bağlantı sağlayacak tünel ve viyadük projesinde incelemelerde bulundu. Proje tamamlandığında maliyetinin 1 milyar lirayı bulacağını belirten Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, “İzmir Büyükşehir Belediyesi bu bütçeyi yüklenebilecek güçtedir. Bunun altından kalkacağız ve İzmirliye nefes aldıracağız. Trafik yoğunluğunu büyük ölçüde hafifletecek çok önemli bir adım atmış olacağız” diye konuştu. Ayrıca, İzmir Büyükşehir Belediyesi kent içi trafiğe nefes aldıracak önemli yatırımlardan birini daha hayata geçirmek için çalışmalara başladı. Örnekköy-Yeni Girne arasında hizmet verecek 5 kilometrelik tramvay hattının proje ihalesi 20 Ağustos’ta yapıldı. İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer projenin önemini hatırlatarak “‘İzmir’i demir ağlarla öreceğiz’ demiştik ve bu hedef doğrultusunda kente bir raylı sistem hattı daha kazandırmak üzere yola çıktık” dedi. Dergimizin diğer sayfalarında bu ve daha nice proje haberlerini, uzman makale ve söyleşilerini bulabilirsiniz. Önümüzdeki sayımızda görüşmek dileğiyle. İyi okumalar… @insaattedarik
Mimari Açıdan Nitelikli Yapılar Tasarlıyor, Anahtar Teslim Uygulama Yapıyoruz. Kamu Binaları Yapıyor, Mevcut Binaların İşlevlerin Arttıracak Çalışmalar Yapıyoruz. Yenilenebilir Enerji Projelerinde Güncel Teknolojileri Takip Ediyor ve Uyguluyoruz. Yapı Onarımında Hızlı ve Düşük Bütçeli Çözümler Üretiyoruz. Kentsel Dönüşüm Projelerinde Hak Sahibinin Yararına Uygun Çözümler Sunuyoruz. Bütün Projelerimizde Tarihimizden Esinleniyor, Zamana ve Afetlere Dayanıklı Yapılar Üretiyoruz. ARTMİRA MİMARLIK GAYRİMENKUL ve İNŞAAT SAN. TİC. LTD. ŞTİ 0(534) 367 01 21 0(545) 315 60 30 0(216) 314 60 30 [email protected] Atatürk Mahallesi Ertuğrul Gazi Sokak Metropol İstanbul C1/168 Ataşehir / İSTANBUL GELENEKSEL VE MODERN MİMARİ
DÜNYA’DA ÇOK KONUŞULAN PROJELERE İMZA ATIYORUZ. Her Yerde, Her Dilde Güvenli Geçiş WWW.TANSA.COM.TR Marsilya Velodrome Stadyumu
Vélodrome Stadyumu, 60,031 kişi kapasiteli 1998 Dünya Kupası ve 1938 Dünya Kupası’na da evsahipliği yapmış olan stadyum aynı zamanda Fransa’nın en büyük ikinci stadyumudur. Bu önemli projenin geçiş kontrol sistemlerinde Tansa Turnike tercih edilmiştir. WWW.TANSAGLOBAL.COM DURAPOD Marsilya Velodrome Stadyumu DT 120
MEDICAL GAS SYSTEM FOR HOSPITALS All the system consist of medical gas generators, manifolds, pipeline system, area control units, alarm systems, monitoring screens and the final gas outlets in Operating Theatres, ICU’s and patient rooms. www.inspital.com
Export more than 100 countries all around the world Turn key projects years 50 years’ experience Read the QR code, download the digital catalog
10 inşaattedarik Eylül - Ekim 2021 KAPAK KONUSU Türk Müteahhitlerin Yurtdışı Başarısı Türk Müteahhitler Yurtdışında 6 Ayda 6,5 Milyar Dolarlık İş Üstlendi Türkiye’nin en köklü sivil toplum örgütlerinden Türkiye Müteahhitler Birliği, İnşaat Sektörü Analizi başlıklı raporunu yayımladı. Ticaret Bakanlığı verilerine göre yılın ilk 6 aylık döneminde Türk müteahhitlerin yurtdışında 6,5 milyar dolarlık proje üstlendiğine dikkat çekilirken, “Böylece yurtdışı müteahhitlik hizmetlerinde 1972 yılından bugüne dek üstlenilen proje tutarı 428 milyar ABD Doları seviyesine ulaşmıştır” denildi.
www.insaattedarik.com.tr 11 Türkiye’nin en köklü sivil toplum örgütlerinden Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB), ekonomi çevreleri ve sektör tarafından ilgiyle takip edilen Temmuz 2021 İnşaat Sektörü Analizi Raporu’nu yayınladı. “Küresel Ekonomide Eksen Kayması: ‘Orta Gelir Tuzağı’ Sonrası ‘Dar Gelir Sarmalı’ mı?” başlıklı analizde, küresel ve ulusal ekonomi ile inşaat sektörüne ilişkin veriler kapsamlı biçimde değerlendirildi. Raporda, Ticaret Bakanlığı verilerine göre; Türk müteahhitlik firmalarının, 2021 yılı Haziran ayı sonu itibariyle 33 ülkede 6,5 milyar ABD Doları tutarında 100 proje üstlendiğine dikkat çekildi. Böylece yılın ilk altı ayı itibarıyla yurtdışı müteahhitlik hizmetlerinde 1972 yılından bugüne dek üstlenilen proje tutarı 428 milyar ABD Doları seviyesine ulaştı. 2021 yılı ilk altı ayında en fazla proje üstlenilen ilk beş ülke Zambiya (1,3 milyar ABD Doları tutarında 1 proje ile), Slovenya (748 milyon ABD Doları tutarında 2 proje ile), Kazakistan (674 milyon ABD Doları tutarında 7 proje ile), Azerbaycan (543 milyon ABD Doları tutarında 11 proje ile) ve Rusya Federasyonu (405 milyon ABD Doları tutarında 3 proje ile) oldu. ‘Yurtdışında yıllık 20 milyar dolar hedefi korunuyor’ Koşulların belirsiz, risklerin büyük, rekabetin ise zorlu olduğu uluslararası pazarda, öne çıkan Türk inşaat sektörünün ve marka haline gelmiş firmaların Türkiye ekonomisi için büyük önem taşıdığına dikkat çekilen raporda, “Ülkemize net döviz girdisi sağlayan ve öne çıkan hizmet ihraç kalemlerinden olan yurt dışı müteahhitlik hizmetleri, ülkemiz istihdamına katkısı ile teknoloji transferi, makine parkı ve dışa açılma süreçlerine etkisi açısından önem taşımaktadır” denildi. Çalışmada şu ifadelere yer verildi: “Sektörün, geleneksel pazarlardaki payını sürdürmesi ve yeni pazarlarda da ciddi bir büyüklüğe ulaşması, geleceğe yönelik beklentileri güçlendirmektedir. Yurtdışı müteahhitlik hizmetleri kapsamında bir taraftan Avrasya ve
12 inşaattedarik Eylül - Ekim 2021 Orta Doğu’da aktif olunan geleneksel pazarlar, diğer taraftan da başta Sahra-altı Afrika olmak üzere Afrika, Uzak Doğu ve Latin Amerika ülkeleri yakından takip edilmektedir. Sektörün bu yıl itibarıyla dünya ekonomisinde büyümeye dönüş beklentileri çerçevesinde hayata geçirilecek kalkınma planları ve gerçekleştirilecek büyük altyapı projeleri üzerinden önemli rol oynayabileceği değerlendirilmektedir. Bu doğrultuda Türk müteahhitler, yurtdışında yıllık 20 milyar ABD Doları ve orta vadede de 50 milyar ABD Doları üzerinde proje üstlenme hedefini korumaktadır. Bu kapsamda finansman temini ve nakit akışının düzenlenmesi ise büyük önem taşımaktadır.” ‘Yüksek petrol fiyatları, yeni yatırım potansiyeli yaratabilir’ Raporda, jeopolitik gelişmelerin emtia ile petrol fiyatları üzerindeki etkileriyle projeleri ve finansman imkanlarını da etkilediği vurgulanarak, geçen aylarda hızlı bir yükseliş içine giren petrol fiyatlarının seyrinin sektörün yurtdışı faaliyetlerini etkilediği ifade edildi. Yaklaşık son iki yılın en yüksek seviyesinde olan petrol fiyatlarının, petrol üreticisi ve ihracatçısı bölge ülkelerinde güçlü olan Türk müteahhitleri için yeni yatırımlar açısından potansiyel yaratabileceği belirtilen raporda, “Diğer taraftan gelişmiş ülke merkez bankalarının faiz politikalarında sıkılaşma adımları atması halinde proje finansmanı konusundaki zorluk artabilecektir” denildi. ‘Dijitalleşmeyi sağlayacak ekosisteme ihtiyaç var’ Çalışmada ayrıca, sektörün rekabet gücünü koruması için dijitalleşme gündeminin gerisinde kalma lüksünün olmadığı bir süreçten geçildiği, aksi halde bu alandaki gecikmenin telafisinin oldukça güç olacağı, dijitalleşme yarışında “İnşaat 4.0 ve sonrası” çerçevesinde sektörün yurtdışında öne çıkan rakibi Çin’in büyük motivasyonu ve hedefe kilitlenmiş çalışmalarının bu kapsamda kritik olduğu ifade edildi. Bu çerçevede “Gelinen noktada kimi zaman tek sözleşmede milyar dolarlık projeler üstlenen Türk müteahhitlerin başarılarını sürdürmeleri için salgın sonrası dönemde dijitalleşme yarışına katılmalarını sağlayacak bir ekosisteme ivedilikle ihtiyacı bulunmaktadır” denildi. Türkiye Müteahhitler Birliği’nin 2021 yılının ilk yarısını değerlendirdiği raporda genel ekonomi ve sektörün yurtiçindeki durumuna ilişkin de özetle şu tespitlere yer verildi: KÖİ Modeliyle Gerçekleştirilen Projelerde Düşüş Var: Yatırımlardaki yavaşlamaya salgın ivme kazandırmıştır. Kamu-Özel İşbirliği (KÖİ) modeliyle gerçekleştirilen projelerde de son dönemde düşüş izlenmektedir. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı verilerine göre; büyük kamu yatırımlarında son yıllarda sıkça tercih edilen KÖİ modeli kapsamında yurtiçinde 2018 ve 2019 yıllarında 8 sözleşme, 2020’de 3 sözleşme ve bu yılın ilk altı ayı itibarıyla da 1 sözleşme imzalanmış durumdadır. Bu konuda son yirmi yılda beşer yıllık dönemlerdeki eğilimlere bakıldığında; 2017-2021 döneminde toplam 7,7 milyar TL’lik 30 projenin, 2012- 2016 döneminde toplam 91,5 milyar TL’lik 69 projenin, 2007-2011 döneminde 31,2 milyar TL’lik 53 projenin ve 2001-2006 döneminde toplam 6,4 milyar TL’lik 33 projenin KÖİ modeliyle hayata geçirilmiş olduğu görülmektedir. KAPAK KONUSU
www.insaattedarik.com.tr 13
14 inşaattedarik Eylül - Ekim 2021 İnşaat Maliyet Endeksi Son İki Yılın En Hızlı Yükselişini Gösterdi Yaklaşık iki yılı aşkın zamandır sektörün öne çıkan sorunları arasında maliyet artışları dikkat çekmektedir. Geçtiğimiz çeyrek dönemde özellikle demir-çelik ve çimentoda öngörülemeyen yüksek artışlar maliyet baskısını ağırlaştırmıştır. TÜİK tarafından yayımlanan verilere göre; inşaat maliyet endeksi Nisan’da yıllık bazda %35,5 artarak iki yılı aşkın sürenin en hızlı yükselişini kaydetmiştir. Endeks aylık bazda da %3,5 artmıştır. Bu dönemde malzeme endeksi ile işçilik endeksi sırasıyla yıllık bazda %43,1 ve %20,6 ile hızlı yükselmiştir. Aylık bazda malzeme endeksi %5, işçilik endeksi %0,5 yükseliş gösterirken yıllık bazda da malzeme endeksi yüzde 43, işçilik endeksi yüzde 20,6 artmıştır. Girdi maliyetlerindeki öngörülemez artışların önüne geçilmesi hem kamu projeleri hem de ekonomik konut üretimi açısından büyük önem arz etmektedir. Fiyat Farkı Ödemesi ve Tasfiye İçin Çalışma Hazırlandı Kamu projelerindeki maliyet artışlarının karşılanabilmesini teminen firmalara fiyat farkı ödemesi ve şarta bağlı olmayan tasfiye hakkının tanınmasını içeren bir düzenleme yapılmasının artık kaçınılmaz hale geldiği değerlendirilmektedir. TMB olarak bu konuda çözüm için üç ana unsur üzerine inşa edilen bir çalışma Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Kamu İhale Kurumu ile paylaşılmıştır. Doğrudan ve dolaylı etkileriyle ekonominin geneli için büyük önem taşıyan inşaat sektöründe yatırımların hızlanması ve ödeneklerin açılması, gerek artan girdi maliyetleri gerekse genel anlamda sektör üzerindeki vergi yüklerini azaltacak adımların atılması ihtiyacı öne çıkmaktadır. Konut Fiyatlarında Düşüş Beklenmiyor Geçen yıl başlayan konut fiyat artışı devam etmekte olup; TCMB tarafından kalite etkisinden arındırılmış fiyat değişimlerini izlemek amacıyla hesaplanan Konut Fiyat Endeksi (KFE) Nisan ayında aylık bazda %2, yıllık bazda nominal olarak %32,4 ve reel olarak %13 oranında artmıştır. Şubat’ta %2,6 ve Mart’ta %2,4 olan aylık artış oranında düşüş dikkat çekmiştir. Önümüzdeki sonbaharda faiz oranlarında düşüş gerçekleşse de bu kez konut talebi artışıyla fiyatlarda kayda değer düşüş beklentisi mevcut değildir. İlk El Satışa Destek Gerekirken Konut Sahipliği de Geriliyor Türkiye’de şu an yaklaşık 1,5 milyonluk konut stoku bulunduğu hesaplanmaktadır. Esasen Türkiye’nin yıllık 800 bin civarında konut ihtiyacı bulunmakta olup, şu an itibarıyla mevcut olan konut stokunun doğru politikalarla eritilebileceği düşünülmektedir. Ancak içinden geçilen finansal şartlarda konut satışlarında 2021 yılı geneli için ortaya konan beklentiler oldukça sınırlıdır. Bu çerçevede özellikle ilk el konut satışlarına yönelik düşük faizli tüketici kredisi kampanyalarının hayata geçirilmesinin sektörün desteklenmesi açısından önemli olduğu belirtilmektedir. TÜİK verilerine göre; Türkiye’de konut sahipliği oranı 2019’da %58,8 iken geçen yıl gerçekleştirilen kampanyalara ve düşük faiz ortamına rağmen %57,8’e inmiştir. Daha uzun soluklu olarak konut alanında, alternatif gayrimenkul finansman modelleri geliştirilmesinin ve özellikle dar gelirliler için konut hesabı uygulamasının seçenek olabileceği değerlendirilmektedir. Dünya ve Türkiye İnşaat Sektörü Küresel Ekonomide Eksen Kayması: “Orta Gelir Tuzağı” Sonrası “Dar Gelir Sarmalı” mı? başlıklı sektör analizinden bazı önemli başlıkları sizler için derledik. KAPAK KONUSU
www.insaattedarik.com.tr 15 Dünya genelinde 2021 yılının ikinci çeyrek döneminde Covid-19 salgınına karşı aşılama yaygınlaşmış, özellikle gelişmiş ülkelerde salgının kısmen de olsa kontrol altına alınması ekonomik aktiviteyi destekleyerek küresel ekonomide pozitif bir görünüm ortaya çıkarmıştır. Esasen ülkeler arasında salgından asimetrik bir toparlanma izlenmektedir. Bu dönemde enflasyon artarken oluşan kaygılara küresel konjonktürde “bol, uzun vadeli, ucuz Dolar” döneminin sonuna gelindiği korkusu eşlik etmektedir. Bir taraftan salgınla mücadele sürerken tüm dünya, gelişmiş ülke merkez bankalarının gevşek para politikasından normalleşmeye dönüş adımlarına karşı tetiktedir. Küresel ekonomide bu doğrultuda bir yörünge değişimine girildiği artık kabul görürken; salgın sonrası, salgınla daha da hızlanan dijitalleşme süreci ve ekonomide yeşil dönüşüm hedefleri çerçevesinde yeni bir düzene doğru ilerlenmektedir. Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD), 31 Mayıs 2021 tarihinde açıkladığı “Ekonomik Görünüm Raporu” nda, dünya ekonomisinde toparlanma beklentilerinin arttığına işaret ederek, küresel ekonomide büyüme tahminini 2021 yılı için %5,6’dan %5,8’e, 2022 yılı için de %4’ten %4,4’e yükseltmiştir. Kuruluş, bununla birlikte 2022’nin sonunda küresel GSYH’nin kriz başlamadan önce beklenenden 3 trilyon ABD Doları daha az olacağına ve bunun yaklaşık olarak “tüm Fransız ekonomisinin büyüklüğü” ne eşit olduğuna dikkat çekmiştir. OECD, yaşanan ekonomik toparlanmanın aşılama programlarının etkinliğine bağlı olarak ülkeden ülkeye epey farklılık gösteren ve ilave mali desteklerden etkilenen eşitsiz bir nitelik taşıdığına da işaret etmiştir. Bazı ülkelerin diğerlerinden çok daha hızlı bir ekonomik iyileşme sürecinden geçtiğini hatırlatan kuruluşun projeksiyonlarına göre; Güney Kore ve ABD, pandemiden yaklaşık 18 ay sonra salgın öncesi kişi başına düşen gelir seviyelerine ulaşırken, Avrupa’nın çoğunluğunda iyileşme yaklaşık 3 yıl, Meksika ve Güney Afrika’da ise 3 ila 5 yıl arası sürebilecektir. Salgınla birlikte 2020 yılının ilk yarısında dip noktayı gören küresel imalat sektöründe, geçtiğimiz çeyrek dönemde özellikle gelişmiş ekonomilerde rekor seviyeler izlenmiştir. Gelişmekte olan ekonomilerde ise salgın önlemlerinden bir önceki açılma döneminde yaşanan üretim artışına oranla ivme kaybı dikkat çekicidir. Küresel ekonomide büyük montanlı teşvikler, düşük faiz ve kitlesel aşılama talep ve aktivitede hızlı toparlanma başlatmış, bu durum da girdi maliyetlerinde yükselişe neden olmuştur. Tedarik zincirinde süren aksaklıklar ile birlikte enflasyon ve paralelinde faiz hadlerine yönelik tartışmalar öne çıkmıştır. Dünya Bankası, 2020 yılı küresel durgunluğunun, son beş küresel durgunluk arasında önce en az enflasyon düşüşünü ve ardından en hızlı enflasyon yükselişini getirdiğine işaret etmiştir. Yılın ilk çeyreğinde ABD’de piyasaları endişelendiren tahvil getirilerindeki hızlı yükselişin ateşi son günlerde azalmış, ancak Nisan-Mayıs 2021 döneminde enflasyon tarihi seviyede gerçekleşmiştir. Avrupa ekonomisinde ise görece daha yavaş bir ekonomik toparlanma izlense de faaliyetler hızlanmış ve Euro bölgesi Mayıs ayı enflasyonu da hedefi aşmıştır. Büyüme ve enflasyon hızlanınca bol ve ucuz likiditenin musluğunun kısılması ihtiyacı ortaya çıkmış, gelişmiş ülke merkez bankalarının öngörülen takvimden önce normalleşme sürecine girebileceği beklentileri artmıştır. Normalleşme süreci, kısa vadede riskler barındırmakta; 2008 yılı küresel finans krizi deneyiminde de yaşandığı gibi özellikle gelişmekte olan ülkeleri (GOÜ) dış finansmana erişim ve finansman maliyetleri açısından tehdit etmektedir. Salgın pek çok ülkede halen kontrol altına alınamadığı gibi üstelik dünya bugün salgın öncesinden daha borçlu haldedir. Uluslararası Finans Enstitüsü’nün (IIF) yayımladığı rapora göre; 2021 yılının ilk çeyreği itibarıyla küresel borç stoku gelişmiş ülkelerin toplam borç stokundaki düşüşün etkisiyle 2020 yılı sonuna kıyasla 1,7 trilyon ABD Doları azalmıştır. Ancak dünya genelinde halihazırda 289 trilyon ABD Doları seviyesiyle borçlanma, küresel GSYH’nin %360’ı gibi oldukça yüksek bir düzeydedir. GOÜ’lerin borç stoku da 2021’in ilk çeyreği itibarıyla 2019 yılı sonuna kıyasla 11 trilyon ABD Doları artarak 86 trilyon ABD Doları’na yükselmiştir. Salgın şartlarında gelişmiş ülkelerde kamu kesiminin, gelişmekte olanlarda ise özel sektörün borçluluğunun arttığı değerlendirilmektedir. Salgından toparlanma sürecinde artan likidite ile hammadde ihtiyacı ve arz konusundaki sorunlarla, geçen çeyrek dönemde emtia fiyatlarında artışlar sürmüştür. Öte yandan son olarak piyasalardaki FED korkusu, emtia fiyatlarında bir düşüşe de neden olmuştur. Yaklaşık elli yıldır sosyal ve ekonomik hayatın odağında yer alan petrolün artan yeşil ekonomi adımları çerçevesinde yerini yenilenebilir kaynaklara bırakma sürecinden önce bir fiyat yükseliş döngüsüne girmiş olabileceği değerlendirilmektedir. Nitekim petrol fiyatları, son iki yılın zirvesindedir. Küresel gıda fiyatları da salgınla birlikte on iki aydır aralıksız artışını sürdürmektedir. Küresel ekonomide enflasyonun bu yılın geri kalanında yükselmeye devam edebileceği gibi salgından çıkışın arifesinde artan taleple yaşanan enflasyondaki bu yükselişin önümüzdeki aylarda hız kaybedebileceği de dile getirilmektedir. Artan enflasyon reel gelirlerde erimeye neden olmakta, istisnalar dışında GOÜ’lerde, gelir düşüşü hızlanmaktadır. Dünya Bankası’nın 8 Haziran 2021 tarihinde açıkladığı “Küresel Ekonomik Görünümler Raporu”nda bu ülkelerin yaklaşık üçte ikisinde 2022 yılına kadar kişi başına gelir kayıplarının sürmesi beklentisi ortaya konmuştur. GOÜ’ler arasında süregiden ayrışmasıyla Çin, salgını hızla kontrol altına alarak salgının yıldönümünde tarihi bir ekonomik büyümeye imza atmıştır. Geçen çeyrek dönemde beklendiği gibi dünya ekonomisinde yaşanan talep artışından önemli ölçüde pay alan Çin, “Bölgesel Kapsamlı Ekonomik Ortaklık (RCEP) Anlaşması” ile bölgesel işbirliği kanallarını güçlendirirken, insan hakları ve demokrasi ihlali gerekçesiyle Batı cephesinde diplomatik kayıplarını artırmaktadır. Yükselen Çin karşısında ABD, müttefiklerle ittifakı güçlendirme çalışmalarına ağırlık vermiştir. Bu kapsamda ABD Başkanı Biden’ın dış politika öncelikleri arasında Transatlantik
ilişkileri kuvvetlendirme konusu ile bu paralelde Haziran ayında düzenlenen NATO ve G7 zirvelerinde de Çin ve ayrıca Rusya’ya karşı sert mesajlar öne çıkmıştır. Çin ve ABD arasındaki mücadelenin yakın dönemde sabit sermaye yatırımlarında artış şeklinde dünya ekonomisine destek olabileceği diğer taraftan değerlendirmeler arasındadır. Daha uzun vadede ise hangi ülkenin siyasi ve ekonomik büyüme modelinin küresel çapta hakimiyet taşıyacağı esas sorudur. Türkiye'de, Büyümeye Rağmen Ekonomik İstikrar İhtiyacı Artıyor Türkiye ekonomisi, 2021 yılının ilk çeyreğinde 2018 yılının aynı döneminden bu yana en güçlü ekonomik büyüme performansını ortaya koymuştur. Büyümenin ikinci çeyrek dönemde artarak sürmesi beklenirken, büyümenin kalitesine yönelik tartışmalar yoğunlaşmıştır. TÜİK’e göre; ekonomi, 2020’nin ikinci yarısından başlayarak, son üç çeyrek dönemde üst üste %6,3, %5,9 ve %7 oranında büyüme kaydetmiş ancak bu ortamda artan işsizlik ve enflasyon ile reel gelirlerdeki düşüş öne çıkmıştır. IMF, Haziran ayında açıkladığı Türkiye raporunda, salgın öncesindeki yıllarda, Türkiye’deki büyümenin giderek daha fazla dış kaynaklı kredi ve talep teşviklerine bağımlı hale geldiğini belirtmiştir. Raporda, “Büyümeye, ağırlıklı olarak borçla finanse edilen büyük cari açıklar eşlik etti. Bu da yüksek dış finansman ihtiyacına yol açtı. Aynı zamanda, kamu bankalarının öncülük ettiği hızlı kredi büyümesi ve yüksek enflasyon, para politikasının güvenilirliğini zayıflatarak mevduat dolarizasyonunu ateşledi. TL üzerinde ortaya çıkan baskı, büyük rezerv kayıplarına katkıda bulundu. Sonuç olarak, Türkiye salgına benzer çoğu ekonomiden daha düşük tamponla/rezerv ile girdi” denmiştir. Ekonomi yönetimi, fiyat istikrarı ile finansal istikrar ve kısa vadeli büyüme arasında kalırken; ekonomi politikasında hızlı değişiklikler izlenmekte, söylemlerdeki enflasyonla mücadele vurgusuna rağmen politikalarda sıkça yapılan rota değişimleri (Son olarak Mart 2021’de TCMB başkanının yeniden değişimi ile başlayan süreç) eleştirilmektedir. Dünya Bankası, “Mayıs ayı Ekonomik Görünüm Raporu”nda, Türkiye’nin 2020’nin son aylarında uygulanmaya başlanan sürdürülebilir nitelikteki makroekonomik politikalardan 2021’in ilk çeyreği sona ererken vazgeçtiğini, bu gelişmenin piyasalarda oluşmaya başlayan olumlu hava ile iyimser beklentilerde bozulma yarattığını ifade etmiştir. Bu çerçevede TCMB’nin kurumsal bağımsızlığı konusunda endişeler ile kamuoyunda enflasyonla mücadele sürecine yönelik belirsizliklerin -ekonomistlerin deyişiyle; Bankanın enflasyon beklentilerini çapalama yeteneğinde zayıflamanın- arttığı söylemleri mevcuttur. Geçen dönemde Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın faiz düşüşü isteğini tekrarlaması ve TCMB Başkanı Kavcıoğlu ile bu konuda görüştüğünü açıklamasıyla, Bankadan faiz indirimi beklentisi artmıştır. Cumhurbaşkanı Erdoğan faiz indirimi için Temmuz-Ağustos dönemini işaret ederken Kavcıoğlu’nun enflasyonda belirgin düşüşün yılın üçüncü çeyrek sonu-dördüncü çeyrek başında olmasını bekledikleri ve piyasalardaki para politikasında erken gevşeme beklentilerinin ortadan KAPAK KONUSU 16 inşaattedarik Eylül - Ekim 2021
www.insaattedarik.com.tr 17
18 inşaattedarik Eylül - Ekim 2021 kalkması gerektiği açıklamaları piyasalarda kafa karışıklığı yaratmıştır. Türkiye’nin 2020 yılı sonunda brüt dış borç stoku 450 milyar ABD Doları TCMB verilerine göre; Türkiye’nin 2020 yılı sonunda brüt dış borç stoku 450 milyar ABD Doları’na ulaşarak, GSYH’ye oranı %62,8 olmuştur. Ekonomide yüksek enflasyon-yüksek kur sarmalından çıkış arayışıyla salgın döneminde önemli düzeyde rezerv kaybı yaşayan TCMB’nin swaplar hariç net rezervi ise 2020 Nisan ayından bu yana negatif seviyede bulunmaktadır. Türkiye’de yılın ikinci çeyreğinin önemli kısmında salgına karşı getirilen kısıtlamalar ve kapanma önlemleri etkili olurken özellikle Haziran ayında nüfusun aşılanması sürecinin hızlanması ekonomik hareketliliği, iyimserliği ve beklentileri artıran bir gelişme olmuştur. Aynı zamanda önlemler de kademeli olarak terkedilmeye başlanmıştır. Bu çerçevede aşılama çalışmalarında ivmenin sürmesi büyük önem taşımaktadır. Ekonomide normalleşme süreci içinde ertelenen talebin hayata geçmesi beklenmektedir. Bu ortamda faiz indiriminin enflasyonu artıracağı, ithalat ile cari açık üzerinde yukarı yönlü risk teşkil edebileceği belirtilmektedir. Dolayısıyla para politikasında atılacak adımlar her zamankinden fazla hassasiyet taşırken, TL’ye güveni artırma yönünde alınacak kararlar acil ihtiyaç haline gelmiştir. Geçen çeyrek dönemde hükümet salgının ekonomik tahribatına karşı bir dizi önlem almaya devam ederken kimi destek ve muafiyetlerin de süresi uzatılmıştır. Ancak artık kademeli normalleşme çerçevesinde önlemler geride bırakıldıkça kimi makroekonomik göstergelere yönelik endişeler dile getirilmektedir. Büyüme: Tüm sektörler destek verdi Türkiye ekonomisi, TÜİK’in zincirlenmiş hacim endeksine göre 2021 yılının ilk çeyreğinde (Ocak-Mart), bir önceki yılın aynı dönemine göre %7 oranında büyüme kaydetmiştir. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış verilere göre ise GSYH, bu yılın ilk çeyreğinde bir önceki çeyreğe oranla %1,7 büyümüştür. Bu oran 2020 yılının son çeyreğinde de aynı olmuştu. İlk çeyrekte, yıllık bazda beklentilerin üzerinde gerçekleşen ekonomik büyümeye tüm sektörlerin destek vermesi dikkat çekmiştir. Üretim yöntemine göre GSYH’de hizmetler sektörü büyümeye 3,3 puan ile en yüksek katkıyı verirken, sanayi sektörü de büyümeye 2,5 puan katkı sağlamıştır. Bu dönemde tarım ve inşaat sektörlerinin büyümeye katkısı da 0,2’şer puan düzeyinde gerçekleşmiştir. İstihdam: İşsizlikte artış sürüyor TÜİK verilerine göre; Türkiye’de işsizlik oranı Nisan’da bir önceki aya göre 0,1 puanlık artışla %13,9’a yükselmiştir. Böylece Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştaki kişilerde işsiz sayısı 275 bin kişi artarak 4 milyon 511 bin kişi olmuştur. Aynı dönemde geniş tanımlı işsizlik oranı ise 1,7 puan artarak %27,4 seviyesine çıkmıştır. Geniş tanımlı işsizlik açısından gösterge olan atıl işgücü, işsiz sayısına zamana bağlı eksik istihdam ve potansiyel işgücünün eklenmesiyle hesaplanmaktadır. Nisan’da 15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranı %25,6, tarım dışı işsizlik oranı da %16,2 olmuştur. İşgücü 2021 yılı Nisan ayında bir önceki aya göre 83 bin kişi artarak 32 milyon 567 bin kişi, işgücüne katılma oranı ise 0,1 puanlık artış ile %51,3 olarak gerçekleşmiştir. Bu dönemde istihdam edilen kişi sayısı tarım sektöründe 62 bin kişi ve inşaat sektöründe 9 bin kişi artarken; sanayi sektöründe 212 bin kişi ve hizmet sektöründe 52 bin kişi azalmıştır. İstihdam edilenlerin %18’i tarım, %21,3’ü sanayi, %6,4’ü inşaat, %54,2’si ise hizmet sektöründe yer almıştır. Türkiye ekonomisi son yıllarda istihdamsız bir büyüme sergilemektedir. 2018’in ikinci çeyreğinden bugüne ülke genelinde istihdam kaybı 1 milyon 31 bin kişi olmuştur. İnşaat Sektörü Maliyet Baskısı Altında Toparlanma Çabasını Sürdürüyor Ekonominin lokomotifi olan ancak 2018 yılından itibaren iç ve dış ekonomik gelişmelerin de etkisiyle sorunları artan inşaat sektörü, 2021 yılına ilk çeyrek dönemde kaydettiği %2,8 oranında büyüme ile başlamıştır. Sürdürülebilir büyüme için inşaat yatırımlarının hızlanmasına, sektör üzerindeki geçen dönemde öngörülemez düzeyde artan girdi maliyetleri baskısının ve vergi yükünün azaltılmasına ihtiyaç duyulmaktadır. GSYH içindeki doğrudan payı %5,4 olarak ölçülen, ancak iki yüzü aşkın alt sektör üzerindeki doğrudan ve dolaylı TÜRKİYE MÜTEAHHİTLER BİRLİĞİ yle ile en yaç nin ne ve B-" tir. şti. or's tör ini nın ki) 21 rak bul İnşaat Sektörü Öne Çıkan Göstergeler 2020-1.Ç. 2021-1.Ç. Değişim (%) 4,5 -2,8 6,1 1.225 78,0 276,9 81.937 156.075 139.140 210,8 9,16 16,7 7,0 2,8 35,5 1.809 82,4 331,9 168.447 159.294 127.786 276,3 17,91 32,4 47,7 5,6 19,8 105,6 2,1 -8,2 30,8 Kaynak: TÜİK, BDDK, TCMB GSYH Büyüme (%) İnşaat Sektörü Büyüme (%) İnşaat Maliyet Endeksi Değişim (%) (Nisan) İnşaat Sektörü İstihdamı (bin kişi) (Nisan) İnşaat Sektörü Güven Endeksi (Haziran) Sektörde Kullanılan Kredi Hacmi (milyar TL) (Nisan) Yapı Ruhsatı Sayısı (adet) (kümülatif) Yapı Kullanım İzin Belgesi Sayısı (adet) (kümülatif) İlk El Konut Satışları (adet) (kümülatif) (Mayıs) Konut Kredileri Hacmi (milyar TL) (Nisan) Konut Kredisi Faiz Oranları (% - yıllık) (Haziran) Konut Fiyat Endeksi Değişim (% - yıllık) (Nisan) Ekonomide 2018 yılı ikinci yarısında döviz kuru artışları ile birlikte yaşanan sıkıntılara paralel olarak; yavaşlayan inşaat yatırımları, TÜİK verilerine göre 2020 yılının üçüncü çeyreğinde %13,8 oranında artış göstermiştir. Buna karşın yatırımlar 2020 yılı sonu itibarıyla yıllık bazda %14,7 oranında daralmıştır. 2019 yılında bu oran, -%9,3 olarak gerçekleşmiştir. Dolayısıyla yatırımlardaki yavaşlamaya salgının ivme kazandırdığı izlenmiş olup, inşaat yatırımları 2021'in ilk çeyreğinde de yıllık bazda %4,7 daralarak büyümeyi sınırlandırmıştır. İnşaat Yatırımlarında Yıllık Değişim (%) 010 20 30 KAPAK KONUSU
19 dönemde öngörülemez düzeyde artan girdi maliyetleri baskısının ve vergi yükünün azaltılmasına ihtiyaç duyulmaktadır. GSYHve İnşaat Sektöründe Büyümenin Seyri (% puan) GSYH içindeki doğrudan payı %5,4 olarak ölçülen, ancak iki yüzü aşkın alt sektör üzerindeki doğrudan ve dolaylı etkileri ile birlikte ekonomi içerisindeki payının %30'lara ulaştığı değerlendirilen inşaat sektörü yüzünü yeniden yukarı çevirmiştir. 2018 yılının üçüncü çeyreğinde daralmaya başlayan sektörde, uygun faiz koşulları ve destekleyici politikaların ağırlıklı etkisiyle 2020'nin üçüncü çeyrek döneminde %6,4'lük büyüme yaşanmıştı. Bununla birlikte sektör, 2020 yılının son çeyreğinde keskin bir daralma (-%12,5) ile yılı %3,5 oranında küçülme ile tamamlayabilmişti. 2021 yılı ilk çeyreğinde ise inşaat sektöründe yeniden bir toparlanma izlenmiş; sektör, geçen yılın ilk çeyreğindeki küçülmeden kaynaklı baz etkisinin de katkısıyla bu dönemde %2,8 oranında büyümüştür. Buna karşın aynı dönemde toplam yatırımlar yıllık olarak %11,4 artarken inşaat yatırımları zayıf kalmıştır. Kaynak: TÜİK İnşaat (%) GSYİH (%) -2,6 -1,7 1,0 6,4 0,9 4,5 -10,3 6,3 5,9 1,8 7,0 -8,2 -11,7 -9,0 -5,2 -8,6 -2,8 -3,9 4,7 -12,5 -3,5 2,8 2019 1.Ç 2019 2.Ç 2019 3.Ç 2019 4.Ç 2019 Y 2020 1.Ç 2020 2.Ç. 2020 3.Ç. 2020 4.Ç. 2020 Y 2021 1.Ç etkileri ile birlikte ekonomi içerisindeki payının %30’lara ulaştığı değerlendirilen inşaat sektörü yüzünü yeniden yukarı çevirmiştir. 2018 yılının üçüncü çeyreğinde daralmaya başlayan sektörde, uygun faiz koşulları ve destekleyici politikaların ağırlıklı etkisiyle 2020’nin üçüncü çeyrek döneminde %6,4’lük büyüme yaşanmıştı. Bununla birlikte sektör, 2020 yılının son çeyreğinde keskin bir daralma (-%12,5) ile yılı %3,5 oranında küçülme ile tamamlayabilmişti. 2021 yılı ilk çeyreğinde ise inşaat sektöründe yeniden bir toparlanma izlenmiş; sektör, geçen yılın ilk çeyreğindeki küçülmeden kaynaklı baz etkisinin de katkısıyla bu dönemde %2,8 oranında büyümüştür. Buna karşın aynı dönemde toplam yatırımlar yıllık olarak %11,4 artarken inşaat yatırımları zayıf kalmıştır. KÖİ Projelerinde Düşüş Kamu-Özel İşbirliği (KÖİ) modeliyle gerçekleştirilen projelerde de son dönemde düşüş izlenmektedir. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı verilerine göre; büyük kamu yatırımlarında son yıllarda sıkça tercih edilen KÖİ modeli kapsamında yurtiçinde 2018 ve 2019 yıllarında 8 sözleşme, 2020’de 3 sözleşme ve bu yılın ilk altı ayı itibarıyla da 1 sözleşme imzalanmış durumdadır. Bu konuda son yirmi yılda beşer yıllık dönemlerdeki eğilimlere bakıldığında; 2017-2021 döneminde toplam 7,7 milyar TL’lik 30 projenin, 2012-2016 döneminde toplam 91,5 milyar TL’lik 69 projenin, 2007-2011 döneminde 31,2 milyar TL’lik 53 projenin ve 2001-2006 döneminde toplam 6,4 milyar TL’lik 33 projenin KÖİ modeliyle hayata geçirilmiş olduğu görülmektedir. GSYH ve İnşaat Sektöründe Büyümenin Seyri (%puan) www.insaattedarik.com.tr 19
20 inşaattedarik Eylül - Ekim 2021 KAPAK KONUSU Yüksek istihdam potansiyeli ile işsizlikle mücadelede öne çıkan inşaat sektörünün istidam içindeki payı son yıllarda gerileyerek 2017’de %7,4, 2018’de %6,9, 2019’da %5,5 olmuş; geçtiğimiz yıl sınırlı da olsa artarak %5,7’ye yükselmiştir. Sektörde istihdam edilen kişi sayısı 2018 yılında yaklaşık 2 milyon iken 2020 yılında 1 milyon 538 bin olarak gerçekleşmiştir. 2021 yılı Nisan ayı itibarıyla ise sektörün istihdam ettiği kişi sayısı TÜİK tarafından 1,8 milyon olarak açıklanmıştır. Bu çerçevede inşaat sektöründe istihdam oranının tüm güçlüklere rağmen son olarak %6,4 olarak hesaplanması sektörün ekonominin geneli açısından ortaya koyduğu önemi göstermektedir. Yaklaşık iki yılı aşkın zamandır sektörün öne çıkan sorunları arasında maliyet artışları dikkat çekmektedir. Geçtiğimiz çeyrek dönemde özellikle demir-çelik ve çimentoda öngörülemeyen yüksek artışlar maliyet baskısını ağırlaştırmıştır. Çözüm Önerileri Girdi maliyetlerindeki öngörülemez artışların önüne geçilmesi hem kamu projeleri hem de ekonomik konut üretimi açısından büyük önem arz etmektedir. Kamu projelerindeki maliyet artışlarının karşılanabilmesini teminen firmalara fiyat farkı ödemesi ve şarta bağlı olmayan tasfiye hakkının tanınmasını içeren bir düzenleme yapılmasının artık kaçınılmaz hale geldiği değerlendirilmektedir. TMB olarak bu konuda çözüm için üç ana unsur üzerine inşa edilen bir çalışma Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Kamu İhale Kurumu ile paylaşılmıştır. Bu kapsamda devam etmekte olan kamu projelerinde demir ile çimentoda yaşanan yüksek fiyat artışlarının telafi edilebilmesi amacıyla salgının ülkemizde görüldüğü 2020 yılı Mart ayından itibaren geçerli olmak üzere şu üç konudaki beklenti paylaşılmıştır: • Yapım sözleşmelerinde yer alan fiyat farkı formülünde değişiklik yapılması ve B katsayısının 1.00 olarak kullanılması, • Salgının ülkemizde görüldüğü 2020 yılı Mart ayından itibaren geçerli olmak üzere sadece demir ve çimentoda ilave fiyat farkı ödenmesi, • Yüklenicilere şartsız tasfiye veya devir hakkı verilmesi. İnşaat sektöründe piyasa şartlarındaki hızlı değişimler, kurdaki dalgalanmalar, salgın ve salgın tedbirleri nedeniyle çalışma koşullarının değişmesi, iş programlarındaki aksamalar nedeniyle ciddi finansal ve operasyonel sorunlar yaşanmaktadır. Bu sorunlar devamında sektörün çok sayıda alt sektörle ilişkisi kapsamında ekonominin genelinde nakit ihtiyacını artırarak kısa vadede önemli nakit akışı sorunlarına sebep olmaktadır. Ayrıca stopaj ve KDV tevkifat oranlarında yapılan artışlar firmalar üzerindeki baskıyı artırmıştır. Yurtdışı Müteahhitlik Hizmetleri: İnşaat 4.0 rekabeti öne çıkacak Küresel inşaat pazarı, son dönemde dünya ekonomisindeki dalgalanmalar ve siyasi sorunlar kaynaklı olumsuzluklar yaşamaktadır. Ardından ortaya çıkan salgın ve alınan salgın önlemleriyle inşaat projelerinde de yavaşlamalar olmuş, bazı projeler ise durmuştur. Bu ortamda tüm bu zorluklara rağmen yurtdışında 2019 ve 2020 yıllarında sırasıyla 19,3 milyar ABD Doları ve 15,2 milyar ABD Doları proje üstlenen Türk inşaat sektörü 2021 yılına görece olumlu bir başlangıç yapmıştır. Bununla birlikte dünya inşaat sektöründe giderek gelişen dijitalleşme, Türk müteahhitlerin yurtdışında rekabet gücünü koruması için mevcut zorlu şartlarda bu kapsamda da yeni yaklaşımlar ortaya koymasını gerektirmektedir. 24 inşaat sektörü 2021 yılına görece olumlu bir başlangıç yapmıştır. Bununla birlikte dünya inşaat sektöründe giderek gelişen dijitalleşme, Türk müteahhitlerin yurtdışında rekabet gücünü koruması için mevcut zorlu şartlarda bu kapsamda da yeni yaklaşımlar ortaya koymasını gerektirmektedir. Yurtdışı Müteahhitlik Hizmetlerinde Yıllık Proje Tutarı (2010 - 2021/6 Ay) Kaynak: Ticaret Bakanlığı Rusya Fed. Irak Katar Özbekistan Türkmenistan ABD Kazakistan S. Arabistan Azerbaycan Kuveyt Diğerleri Toplam 5.839 1.457 1.316 1.129 815 786 764 559 556 509 5.615 19.349 4.584 896 841 743 720 697 566 535 458 453 4.680 15.177 1.353 748 674 543 405 405 343 323 309 292 1.184 6.582 2019 2020 2021/Ocak-Haziran Kaynak: Ticaret Bakanlığı Ticaret Bakanlığı verilerine göre; Türk müteahhitlik firmaları, 2021 yılı Haziran ayı sonu itibariyle ise 33 ülkede 6,5 milyar ABD Doları tutarında 100 proje üstlenmiştir. Böylece yılın ilk altı ayı itibarıyla yurtdışı müteahhitlik hizmetlerinde 1972 yılından bugüne dek üstlenilen proje tutarı 428 milyar ABD Doları seviyesine ulaşmıştır. 2021 yılı ilk altı ayında en fazla proje üstlenilen ilk beş ülke Zambiya (1,3 milyar ABD Doları tutarında 1 proje ile), Slovenya (748 milyon ABD Doları tutarında 2 proje ile), Kazakistan (674 milyon ABD Doları tutarında 7 proje ile), Azerbaycan (543 milyon ABD Doları tutarında 11 proje ile) ve Rusya Federasyonu (405 milyon ABD Doları tutarında 3 proje ile) olmuştur. En Çok İş Üstlenilmiş Ülkeler ve Toplam Proje Bedelleri (Milyon $) Toplam Proje Bedeli (Milyar ABD $) 23,8 24,4 31,6 31,3 26,6 23,9 15,0 16,8 22,8 19,3 15,2 6,5 0 5 10 15 20 25 30 35 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021/6 Rusya Fed. Cezayir Kuveyt Romanya Ukrayna Hollanda Katar Özbekistan Kazakistan Hırvatistan Diğerleri Toplam Zambiya Slovenya Kazakistan Azerbaycan Rusya Fed. Ukrayna Romanya Cezayir Irak Polonya Diğerleri Toplam Yurtdışı Müteahhitlik Hizmetlerinde Yıllık Proje Tutarı (2010 - 2021/6 Ay) 24 ÜÜĞndan yıllık aylık bazda nceki yılın, 166 olmuş; yıllık bazda sayısı yıllık ekleşmiştir. Bu satışlar, n yılın son nde konut ekli satışın nut kredisi llık %17,91 arındırılmış bazda %2, art'ta %2,4 n açıklanan yıllık %5,5 minal artış onut talebi Geçen yılın faizlerin ve yandan da yavaşlama iden proje verilerinden r. nde önceki daire sayısı 59 bin 294 maktadır. evcut olan en finansal çerçevede özellikle ilk el konut satışlarına yönelik düşük faizli tüketici kredisi kampanyalarının hayata geçirilsektörün desteklenmesi açısından önemli olduğu belirtilmektedir. TÜİK verilerine göre; Türkiye'de konut sahipliği oranı 2019'da %58,8 iken geçen yıl gerçeklekampanyalara ve düşük faiz ortamına rağmen %57,8'e inmiştir. Daha uzun soluklu olarak konut alalternatif gayrimenkul finansman modelleri geliştirilmesinin ve özellikle dar gelirliler için konutuygulamasının seçenek olabileceği değerlendirilmektedir. Yurtdışı Müteahhitlik Hizmetleri: İnşaat 4.0 rekabeti öne çıkacak Küresel inşaat pazarı, son dönemde dünya ekonomisindeki dalgalanmalar ve siyasi sorunlar kolumsuzluklar yaşamaktadır. Ardından ortaya çıkan salgın ve alınan salgın önlemleriyle inşaat projede yavaşlamalar olmuş, bazı projeler ise durmuştur. Bu ortamda tüm bu zorluklara rağmen yurt2019 ve 2020 yıllarında sırasıyla 19,3 milyar ABD Doları ve 15,2 milyar ABD Doları proje üstleninşaat sektörü 2021 yılına görece olumlu bir başlangıç yapmıştır. Bununla birlikte dünya inşaat sektgiderek gelişen dijitalleşme, Türk müteahhitlerin yurtdışında rekabet gücünü koruması için mevcşartlarda bu kapsamda da yeni yaklaşımlar ortaya koymasını gerektirmektedir. Yurtdışı Müteahhitlik Hizmetlerinde Yıllık Proje Tutarı (2010 - 2021/6 Ay) Kaynak: TicaretRusya Fed. Irak Katar Özbekistan Türkmenistan ABD Kazakistan S. Arabistan Azerbaycan Kuveyt Diğerleri Toplam 5.839 1.457 1.316 1.129 815 786 764 559 556 509 5.615 19.349 4.584 896 841 743 720 697 566 535 458 453 4.680 15.177 1.353 748 674 543 405 405 343 323 309 292 1.184 6.582 2019 2020 2021/Ocak-Haziran Kaynak: Ticaret Bakanlığı Ticaret Bakanlığı verilerine göre; Türk müteahhitlik firmaları, 2021 yılı Haziran ayı sonu itibariylülkede 6,5 milyar ABD Doları tutarında 100 proje üstlenmiştir. Böylece yılın ilk altı ayı itibarıyla müteahhitlik hizmetlerinde 1972 yılından bugüne dek üstlenilen proje tutarı 428 milyar ABD seviyesine ulaşmıştır. 2021 yılı ilk altı ayında en fazla proje üstlenilen ilk beş ülke Zambiya (1,3 milyar ABD Doları tutarındaile), Slovenya (748 milyon ABD Doları tutarında 2 proje ile), Kazakistan (674 milyon ABD Doları tutaproje ile), Azerbaycan (543 milyon ABD Doları tutarında 11 proje ile) ve Rusya Federasyonu (405ABD Doları tutarında 3 proje ile) olmuştur. En Çok İş Üstlenilmiş Ülkeler ve Toplam Proje Bedelleri (Milyon $) Toplam Proje Bedeli (Milyar ABD $) 23,8 24,4 31,6 31,3 26,6 23,9 15,0 16,8 22,8 19,3 15,2 6,0 5 10 15 20 25 30 35 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 202Rusya Fed. Cezayir Kuveyt Romanya Ukrayna Hollanda Katar Özbekistan Kazakistan Hırvatistan Diğerleri Toplam Zambiya Slovenya Kazakistan Azerbaycan Rusya Fed. Ukrayna Romanya Cezayir Irak Polonya Diğerleri Toplam En Çok İş Üstlenilmiş Ülkeler ve Toplam Proje Bedelleri (Milyon $)
www.insaattedarik.com.tr 21
inşaattedarik Eylül - Ekim 2021 ADVERTORIAL HILTI Türkiye Pazarlama Direktörü Özgecan IŞILTAN 22
www.insaattedarik.com.tr Ani gelişen doğal afetler arasında yer alan yangınlar yol açtıkları hasarlarla can ve mal kaybına neden olabiliyor. Alınacak bazı önlemlerle bu kayıpları en aza indirmek için olarak Ar-Ge çalışmalarımız sonucunda birçok patentli ürün ürettik. ASTM ve EN gibi en zorlu uluslararası standartlara göre test edilmiş çok geniş ölçekli yangın durdurucu ürünlerimiz sayesinde yangının olası hasarlarını önleyerek yapı güvenliğine büyük katkı sağlıyoruz. İnovatif teknolojimizle geliştirdiğimiz UL listeli pasif yangın durdurucular ile binalar ve endüstriyel tesislerin kapalı alanlarının yanı sıra büyük tehlike altında olan enerji sektöründe de ortaya çıkabilecek yangınlara karşı mücadele ediyoruz. Yangını hapsederek büyümesine engel olan teknoloji Araştırmalara göre, önlem yetersizliği ve çeşitli sebeplere bağlı olarak çıkan yangınlar esnasında duman zehirlenmesi sebebiyle hayatını kaybedenlerin oranı yüzde 60’ı buluyor. Ölümlerin yüzde 57’si ise yangının meydana geldiği alanların dışında oluyor. Bu durum insanların yangından kurtulmak için başka alanlara kaçtığını, ancak kontrol altına alınamayan alev ve duman yoğunluğu yüzünden hayatını kaybettiğini gösteriyor. Tüm bu verilerden yola çıkarak geliştirdiğimiz UL listeli yangın durdurucu ürünlerimizle yangın esnasında olası riskleri en aza indiriyoruz. Yangın, zehirli duman ve gazların geçişini engellemek için tasarlanan ve uygulanan sistemlere imza atıyoruz. Pasif yangın durdurucu ürünlerimiz yangın sırasında yapıda meydana gelen boşlukları şişirerek kapatıyor ve yangının çıktığı yere hapsedilmesine yardımcı oluyor. Bu sayede yangının büyümesini önleyerek insanların ev, işyeri, fabrika veya tesisleri terk etmesi için güvenli bir ortam oluşturuyor ve dumansız bir hava sahası yaratıyoruz. Deprem karşısında da dayanıklılığını ve işlevselliğini koruyan pasif yangın durdurucu ürünlerimiz, depremin hareketlerine uyum sağlayarak şok yükleri ve darbelerden etkilenmiyor. Dört saate kadar gaz ve dumanın yayılmasını önlüyor Hilti Pasif Yangın Durdurucu ürünlerimiz yangın esnasında dört saate kadar alev, duman ve zehirli gazların yayılmasını ve ısının yükselmesini engelliyor. Yangına dayanıklı olmalarının yanı sıra açıklıklardan su geçirmezliği ve akustik performanslarıyla da dikkat çeken yangın durdurucu ürünlerimiz; duvar, tavan veya taban seviyelerinin kablo, boru veya birleşimlerin iyileştirilmesine yardım ediyor. Bu sayede yangının, dumanın ve toksik gazların yayılması engelleniyor. Pasif Yangın Durdurucular grubumuzda mastikler, spreyler, köpükler, kelepçeler, sargılar, bandajlar, boyalar, yastıklar, harçlar, macunlar ve kablo koruma boyası gibi yangın karşısında güvenliği maksimize etmek için geliştirdiğimiz ürünlerimiz yer alıyor. 23
Dünyanın salgın şokuyla karşılaştığı 2020 yılında Türkiye, “Dünyanın En Büyük 250 Uluslararası Müteahhidi” listesinde, 40 firma ile yer aldı. Böylece Türkiye, olağanüstü şartlara rağmen listede 78 firmasıyla yer alan Çin’in ve 41 firma ile yer alan ABD’nin ardından üçüncü oldu. Türkiye’nin dünya müteahhitlik pazarından aldığı pay da yüzde 4,4 olarak açıklandı. Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) Başkanı M. Erdal Eren, Türk müteahhitlerin yurtdışındaki başarısını bir kez daha gösterdiklerini ifade ederek, “Her geçen gün zorlaşan rekabet şartları ve daralan pazar bir tarafa, salgın nedeniyle içinde bulunduğumuz olağanüstü şartlara rağmen bu yıl da ENR listesinde ilk üçte yer almayı başardık. Bu başarı, ülkemize daha güzel günler için güç sağlamaktadır” dedi. Uluslararası inşaat sektörü dergisi ENR’ın (Engineering News Record), tüm dünyada ekonomi çevreleri tarafından ilgiyle takip edilen, müteahhitlerin bir önceki yılda ülkeleri dışındaki faaliyetlerinden elde ettikleri gelirleri esas alarak yayımladığı “Dünyanın En Büyük 250 Uluslararası Müteahhidi” 2021 yılı listesi açıklandı. Türkiye, uluslararası inşaat pazarında Covid-19 salgının etkisinde geçen 2020 yılında yaşanan yüzde 11,1’lik daralmaya rağmen listede 40 firma ile yer almayı başardı. DOSYA KONUSU Türkiye, Yurtdışı Müteahhitlikte 40 Firma ile Dünya Üçüncüsü Oldu 24 inşaattedarik Eylül - Ekim 2021
www.insaattedarik.com.tr 25 Küresel inşaat pazarındaki en büyük yıllık daralma ENR, listenin yer aldığı “Toparlanmaya Giden Yolu Açmak” başlıklı bülteninde, listenin en tepesindeki firmaların bile zorluklarından kaçamadığı Covid-19 salgınının ortaya çıktığı 2020 yılında, uluslararası inşaat pazarının bir önceki yılki 473,1 milyar ABD Doları seviyesinden %11’lik daralma ile 420,4 milyar ABD Doları’na gerilediğini kaydetti. Pazarda yaşanan bu daralmanın listenin yayımlanmaya başladığı 2003 yılından bu yana yıllık bazda yaşananların en büyüğü olduğuna ayrıca dikkat çekildi. Bültende, salgınla geçen 1,5 yılın ardından birçok uluslararası müteahhitlik firmasının operasyonlarını daha esnek hale getirecek adımlar attığı belirtildi. Dünya ekonomisinde büyümeye dönüş beklentileri kapsamında küresel inşaat pazarında ortaya çıkacak fırsatlara da işaret edilirken, ekonomiler toparlanırken altyapı yatırımlarının pazarı destekleyebileceğine, ancak, uluslararası müteahhitlerin bazıları için öngörülemez risklerin halen büyük engel oluşturduğuna dikkat çekildi. İlk 100 arasında 7 Türk firması yer aldı Firma Adı 2021 2020 1 Rönesans 28 23 2 Limak 56 61 3 Ant Yapı 57 80 4 Yapı Merkezi 68 78 5 Enka 70 86 6 Tekfen 80 65 7 Onur 92 116 8 Tav 101 84 9 Nurol 102 109 10 Esta 115 129 11 Gülermak 122 124 12 Aslan 125 ** 13 Sembol 133 ** 14 Kuzu 136 142 15 Kolin 137 94 16 Yüksel 144 118 17 Eser 145 158 18 Ic İçtaş 151 157 19 Çalık 157 171 20 İlk 158 213 ENR’ın “Dünyanın En Büyük 250 Uluslararası Müteahhidi Listesi” ndeki Türk Firmaları ve Küresel Sıralamadaki Yerleri 21 Gap 162 216 22 Polat Yol 163 203 23 Alarko 165 189 24 Dekinsan 168 137 25 Gürbağ 181 182 26 Tepe 183 179 27 Makyol 185 227 28 Metag 188 180 29 Üstay 198 222 30 Yenigün 201 197 31 Summa 203 166 32 Gama 204 212 33 Nata 205 217 34 Cengiz 206 219 35 Mbd 212 229 36 Feka 215 ** 37 Irıs 222 ** 38 Smk 223 236 39 Stfa 238 218 40 Doğuş 239 165 Firma Adı 2021 2020
İ stanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB), Türkiye’de ilk kez uygulanacak, dünyada ise nadir görülen istasyonlu füniküler hattı için ihaleye çıktı. İBB Raylı Sistem Daire Başkanlığı Avrupa Yakası Raylı Sistemler Müdürlüğü’nün “İTÜ – İstinye Füniküler Hattı İnşaat, Elektromekanik ve Araç Alım İşi” ihalesi, İBB Bakırköy ek hizmet binasında gerçekleştirildi. 4734 sayılı Kamu İhale Kanunun 20. Maddesi çerçevesinde tüm isteyenlerin katılabildiği “Belli İstekliler Arasında İhale Usulü” ile yapılan ihaleye, 22 firma başvurdu. Canlı yayınlanan ihalede önce, İBB İhale Komisyonu tarafından katılımcıların ihale komisyonuna sunduğu dosyalar açılarak ön yeterliliklerine bakıldı. Sunulan belgelerin mevzuata uygunluğunun incelendiği ilk aşamada, 21 firmanın teklif sunduğu belirlendi. Komisyonun yapacağı değerlendirmenin ardından, 35 gün sonra ihalede fiyat tekliflerinin alınacağı ikinci aşamaya geçilecek ve kazanan konsorsiyum belirlenecek. Daha sonra, 780 gün olarak belirlenen inşaat aşamasına geçilecek. Türkiye’nin ilk 3 istasyonlu füniküleri olan İTÜ – İstinye Füniküler Hattı 2 bin 650 metre uzunluğunda yapılacak. Yenikapı – Hacıosman Metrosu ile entegre olacak raylı sistem, maksimum yüzde 12 eğimle inşa edilecek ve tamamlandığında saatte tek yönde 3.000 yolcu taşıma kapasitesine sahip olacak. Fünikülerin İTÜ ve İstinye istasyonlarının uzunluğu ise 80 metre olacak. Orta kısmında bulunacak Reşitpaşa İstasyonunun uzunluğu ise 150 metre olacak. Metroyu İstinye’de sahil yolu ve Boğaz ile buluşturacak raylı sistem, Şehir Hatları iskelesine bağlanacak. Deniz yolu ile desteklenecek sistem, İstanbul’da Asya ve Avrupa kıtası arasındaki mevcut köprülerin ve tüp geçitlerin yükünü hafifletecek. Proje, özellikle Sarıyer ve Beykoz ilçelerinin yolcu ve trafik yükünü alacak. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Avrupa Yakası Raylı Sistem Müdürlüğü tarafından ihaleye çıkılan İTÜ - İstinye Füniküler Hattı İnşaat, Elektromekanik Ve Araç Alım İşi (İşin Süresi : 790 gün) için 11.08.2021 tarihinde isteklilerin ön yeterlilik başvuruları alındı. Ön yeterlilik başvuruları değerlendirmeye alınan firmalar şöyle; • B.Ergünler Yol + Ermit Mühendislik + Ilgar Taş Yapı • Cengiz İnşaat • Dentaş U.Arası İnşaat + Gürbağ İnşaat + Ohitan İnşaat • Didoray Yapı + Açılım İnşaat • Doğuş İnşaat • Ederay İnşaat + Gülsan İnşaat • Gülermak Ağır Sanayii • Halatlı Taşımacılık • Ic İçtaş İnşaat • Kolin İnşaat + 58 Yapı • Makyol İnşaat • Neoray İnş. + Ardayla İnş. + İstcon İnş.+ Özsoy İnş. • Nurol İnşaat • Özka İnşaat + Dillinham Consructıon • Özaltın İnşaat + Mön İnşaat • Pers Yapı + Astro Üst Yapı • Şenbay Madencilik + Azercon Şehmdar Cemiyteti • Uluray İnş.+ Adfa Taah. + En-Ez İnş.+ Uğursal Elektrik • Yapı Merkezi İnşaat • Yapı Sts İnşaat + Araz Enerji + Hsy Yapı • Yüksel İnşaat + Makimsan Asfalt • Ziver Petrol + Ziver İnşaat 3 İstasyonlu Eşsiz Füniküler Metroyu Boğaz İle Buluşturacak YATIRIM HABERLERİ C M Y CM MY CY CMY K 26 inşaattedarik Eylül - Ekim 2021
www.insaattedarik.com.tr 27
İ zmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, Buca ile İzmir Şehirlerarası Otobüs Terminali arasında şehir trafiğine girmeden bağlantı sağlayacak tünel ve viyadük projesinde incelemelerde bulundu. Proje tamamlandığında maliyetinin 1 milyar lirayı bulacağını belirten Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, “İzmir Büyükşehir Belediyesi bu bütçeyi yüklenebilecek güçtedir. Bunun altından kalkacağız ve İzmirliye nefes aldıracağız. Trafik yoğunluğunu büyük ölçüde hafifletecek çok önemli bir adım atmış olacağız” diye konuştu. İzmirliye nefes aldıracağız Proje için yoğun bir çaba harcandığını ifade eden Başkan Soyer, “Daha önceden başlamış fakat müteahhitin bırakması nedeniyle yarım kalmış bir projeydi. Şimdi tekrar büyük bir hızla projenin hayata geçmesi için İzmir Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Dairesi çok yoğun bir çaba içinde. Ayaklar, üstteki kirişler, bütün bunlar 1850 metrelik bölüm 6 ay içinde en geç bitmiş olacak. Tünel ile ilgili ihaleyi de en kısa sürede sonlandıracağız. Tünelden sonrasındaki bölüm için de aynı şekilde İzmir Büyükşehir Belediyesi ekipleri çalışmalara hızlı bir biçimde devam ediyor. Etap etap yürüyecek ama sonunda çevre yolundan girildiğinde Buca, Konak ve Bornova’yı birbirine bağlayacak yepyeni bir aksı açmış olacağız.” diye konuştu. İzmir'in en uzun tüneli Büyükşehir ayrıca yarım kalan tünel inşaatının bitirilmesi için de 19 Ağustos’ta ihale yaptı ve katılımcı firmalardan teklifleri topladı. İzmir’in en uzun tüneli “Buca-Onat Caddesi ile Şehirlerarası Otobüs Terminali ve Çevre Yolu Arası Bağlantı Yolu Projesi”nin ikinci etabı kapsamında inşa edilecek. Derin çift tüp tünelin uzunluğu 2,5 kilometre olacak ve 2 gidiş – 2 geliş toplam dört şeritli olarak hizmet verecek. Tünelin yüksekliği 7,5 metre, genişliği ise 10,6 metre. Şehir trafiğine girmeden otogara ulaşılacak 7,4 kilometrelik güzergah üzerindeki tünel ve viyadük projesi ile Çamlık, Mehtap, İsmetpaşa, Ufuk, Ferahlı, Ulubatlı, Mehmet Akif, Saygı, Atamer, Çınartepe, Merkez, Zafer, Birlik, Koşukavak, Çamkule, Meriç, Yeşilova ve Karacaoğlan mahalleleri aşılarak Bornova Kemalpaşa Caddesi’nden Otogar’a bağlantı sağlanacak. Homeros Bulvarı ve Onat Caddesi üzerinden İzmir’in en uzun tünelini geçen araçlar, şehrin yoğun trafiğine girmeden Otogar ve çevre yoluna ulaşabilecek. Dev yatırım tamamlandığında kent içi trafik rahatlayacak, şehir trafiğine girmeden Buca’daki Homeros Bulvarı, Işıkkent’teki İzmir Otogarı’na bağlanacak. İzmir'in En Uzun Tüneli İçin İhale Yapıldı YATIRIM HABERLERİ 28 inşaattedarik Eylül - Ekim 2021
www.insaattedarik.com.tr 29 Uzunluğu 2.5 kilometre İzmir’in en uzun tüneli “Buca-Onat Caddesi ile Şehirlerarası Otobüs Terminali ve Çevre Yolu Arası Bağlantı Yolu Projesi”nin ikinci etabı kapsamında inşa edilecek. Derin çift tüp tünelin uzunluğu 2,5 kilometre olacak ve 2 gidiş – 2 geliş toplam dört şeritli olarak hizmet verecek. Tünelin yüksekliği 7,5 metre, genişliği ise 10,6 metre olacak. İzmir Büyükşehir Belediyesi Buca Onat Caddesi ile Şehirlerarası Otobüs Terminali ve Çevre Yolu Arası Bağlantı Yolu Yapılması Birinci Etap ikmal işi kapsamında bin 850 metrelik güzergahta 2 viyadük, 2 alt geçit ve 1 üst geçit inşa ediliyor. İnşaatın yüzde 65’i tamamlandı. Büyükşehir, projenin ikinci etabını oluşturan Buca Tüneli ve diğer etaplar için de 19 Ağustos’ta ihaleyi gerçekleştirdi. Daha önce tünel ihalesini alan yüklenici firmanın 4735 Sayılı Kanun’un “Sözleşmelerin Tasfiyesi ve Devri” başlıklı geçici dördüncü maddesine dayanarak işin tasfiyesi için başvuruda bulunması üzerine yaklaşık 250 metresi tamamlanan tünelde inşaat çalışmaları 2019 yılı Ağustos ayında durmuştu. İlgili firmanın işten çekilmesi nedeniyle yarım kalan tünel inşaatının ivedilikle bitirilmesi için yeniden ihale yapıldı. Tünel inşaatı yıl sonunda tamamlanması hedeflenen viyadüklerle birlikte Konak’tan şehirlerarası otobüs terminaline ulaşımı kolaylaştıracak. Şehir içi trafiği de rahatlatacak projenin toplam uzunluğu 7,1 kilometreyi bulacak. Tünel tamamlandığında İzmir’in en uzun karayolu tüneli olacak. İhale sürecinin ardından inşaatlar başlıyor Tünel inşaatının ihalesi ile birlikte projenin üçüncü ve dördüncü etaplarında yer alan iki adet alt geçit, 8 adet menfez, 5 adet kavşak, 2 adet üst geçit ve duvar imalatlarını içeren inşaatların ihalesi birlikte olacak. Projenin Homeros Bulvarı ile tünel arasında bulunan 850 metrelik üçüncü etabında Çaldıran, Hürriyet, Mehtap, Çamlık mahallerine bağlantı sağlanarak bölgede trafik problemlerinin çözümlenmesi hedefleniyor. Bu kapsamda 3 kavşak, bir alt geçit, bir menfez ve duvar imalatları yapılacak. Projenin 4. etabı; imalat çalışmaları devam eden 1. Etap ile tünel arasında kalan bin 773 metrelik kısmı kapsıyor. Bu aşamada 2 kavşak, 2 üst geçit, bir alt geçit, 7 menfez ve duvar imalatları yapılacak. Çalışmalar bu etapta bin 773 metrelik bölümün 750 metrelik kısmında başlayacak. İhale sürecinin tamamlanmasının ardından başlayacak imalatlar 3 yılda tamamlanacak. İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından ihaleye çıkılan Buca Onat Tüneli İkmal İnşaatı Ve (0+62,885 - 0+880,00) İle (3+450,00 - 4+200,00) Km Arası Bağlantı Yollarının Yapılması İşi (İşin Süresi : 1000 gün) için 19.08.2021 tarihinde teklifler alındı. Yaklaşık maliyeti 812.350.852,32 TL ve sınır değeri 557.820.763,28 TL olan ihaleye katılan firmalar ve teklifleri şöyle; Firma Adı Teklif Bedeli (TL) Barankaya İnşaat 465.567.015,00 Dido-Ray Yapı+İnelsan İnşaat 535.510.993,00 Deha Altyapı+Feza Taahhüt 540.567.716,00 Açılım İnşaat 548.445.566,00 Neoray İnşaat+Efe Raylı Sistemler+Potenza İnşaat 554.814.300,00 Özkar İnşaat 559.000.000,00 Yüksel İnşaat+Makimsan Asfalt 568.378.490,00 Emiroğlu İnşaat+Budakyol İnşaat 569.491.736,00 Mürsel Yapı+Bertoğlu İnşaat 570.260.055,00 İntekar Yapı Turizm 575.999.999,99 Adfa Taahhüt+En-Ez İnşaat 577.190.421,25 Ziver Petrol 582.582.582,00 Kct Yol Yapı 585.248.012,20 Bts Taahhüt+Nil Yapı Malz. 587.587.587,00 Cengiz İnşaat 589.953.861,21 Pers Yapı+Bergiz İnşaat 594.085.868,49 Soner Temel Müh.+Yapıyol İnşaat 594.900.000,00 Ilgar Taş Yapı+Astro Üst Yapı 598.947.160,20 58yapı İnşaat+Burakcan İnşaat 628.341.522,00 AB İş Makinaları+Öz Er-Ka İnşaat 638.825.205,82 Gülermak Ağır Sanayi 651.836.832,12 Kzk İnşaat 673.466.177,55 Limak İnşaat 677.000.000,12 Kiska-Kom İnşaat+Özka İnşaat 678.792.565,00 Teb Enerji+B.Ergünler Yol Yapı 709.878.955,00
30 inşaattedarik Eylül - Ekim 2021 İ stanbul Büyükşehir Belediyesi, geçmiş dönemde ihalesi yapılıp durdurulan son raylı sistem şantiyesini de harekete geçiriyor. Mecidiyeköy-Mahmutbey Metrosu’nun devamı niteliğindeki Mahmutbey-Esenyurt Metrosu’nda çalışmalar başladı. Şehrin batısındaki 3 milyondan fazla nüfusa hizmet verecek hattın 7 km’lik ilk etabının 2024 yılında hizmete alınması hedefleniyor. Toplam 10 raylı sistem projesiyle bir dünya rekoruna imza atan İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB), raylı sistem yatırımlarını aralıksız sürdürüyor. 2017 yılında ihalesi yapılıp durdurulan hatlardan biri olan Mahmutbey-Esenyurt Metrosu’nda proje ve yer teslim sorunları çözülüyor. Mahmutbey-Esenyurt Metrosu’nun, 2019’da göreve geldiklerinde durmuş olarak devraldıkları hatlardan biri olduğunu belirten İBB Raylı Sistem Daire Başkanı Pelin Alpkökin, geçmiş dönemden kalan, son metro hattında çalışmayı başlattıklarını söyledi. Aktarmasız Kabataş-Esenyurt Mahmutbey-Esenyurt Metrosu’nun şehrin batı yakasına hitap eden bu çok önemli proje olduğunu belirten Alpkökin, “Mecidiyeköy-Mahmutbey Metrosu’nun devamı olan bu hat, metro Mecidiyeköy’den Kabataş’a kadar uzanacağı için Kabataş-Mahmutbey Metrosu’nun devamı niteliğinde olacak. Tüm bu projeleri bitirdiğimizde Kabataş’tan trene binen bir İstanbullu, Esenyurt’a kadar hızlı, konforlu ve güvenli bir yolculuk yapma imkanına sahip olacak” dedi. Geçen yılın sonundaki Eurobond (tahvil) ihracı ile Mahmutbey-Esenyurt Metrosu’na 220 milyon euro bütçe ayırdıklarını, o tarihten itibaren de proje üzerinde yoğun bir şekilde çalışmaya başladıklarını aktaran Alpkökin, şöyle konuştu: “Maalesef, geçmiş dönemde ihalesi yapılan hattın uygulanabilir nitelikte ve detayda projeleri olmadığı için öncelikle projelerini yeniden tasarlamak ve optimize etmek üzerine çalıştık. Aynı zamanda bizim için çok önemli olan, kazılara başlayacağımız alanın müteahhide yer teslimi için problemler de vardı. Bunların hiçbirisi çözülmeden hattın ihalesi yapılmıştı. Şimdi bütün bu sorunları çözüyoruz.” dedi. İlk Etapta 7 Km’lik Kısmı Yapılacak Pelin Alpkökin, geçmiş yönetimden hiç başlanmamış olarak devraldıkları hattın, ilk etapta Mahmutbey-Kanuni Sultan Süleyman Hastanesi arasındaki 7 km’lik kısmını yapmaya başlayacaklarını belirterek, “Bu kısmı 2024 yılında tamamlamayı planlıyoruz. Daha sonra da metromuzu Esenyurt’a kadar devam ettireceğiz. Şehrin batısındaki metro erişimine sahip olmayan 3 milyondan fazla nüfus için çok önemli bir proje olduğunu düşünüyoruz. Aynı zamanda devam eden diğer metrolarımızla entegrasyonu yüksek bir raylı sistem olacak. Eminim ki açıldığı andan itibaren çok yoğun bir yolculuk talebi olacak” diye konuştu. Mahmutbey-Esenyurt Metrosu Entegrasyon Noktaları • Mahmutbey İstasyonu; M3 Kirazlı-Başakşehir-Olimpiyatköy Metrosu • Mehmet Akif İstasyonu; Ataköy İkitelli Metrosu • Temapark İstasyonu; Halkalı – Arnavutköy – 3. Havalimanı Metrosu Mahmutbey Metrosu Esenyurt'a Uzanıyor İBB Raylı Sistem Daire Başkanı Pelin Alpkökin YATIRIM HABERLERİ
www.insaattedarik.com.tr 31 Acer İskele Kalıp Sistemleri Ltd. Şti. Saray Mahallesi Keresteciler Sanayi Sitesi 1. Cad. No:19-21 Kazan / ANKARA +90 312 818 63 26-27 [email protected]
32 inşaattedarik Eylül - Ekim 2021 İ zmir Büyükşehir Belediyesi, Kemalpaşa’yı da raylı ulaşım ağına dahil etmek için çalışmalara başladı. Otogar- Kemalpaşa metro hattı için 9 Ağustos’ta proje ihalesinin ilk aşaması yapıldı. İkisi İtalyan 7 firma proje ihalesine katıldı. İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer’in toplu ulaşımı çağdaş standartlara taşıma hedefi doğrultusunda raylı sistem yatırımlarına bir yenisi daha ekleniyor. İzmir’de çevreci, ekonomik ve konforlu toplu ulaşımın önemli unsurlarından biri haline gelen 179 kilometrelik raylı sistem ağını geliştirmek için Narlıdere Metrosu inşaatını yüzde 77 oranında tamamlayan, Çiğli Tramvayı inşaatına başlayan ve Buca Metrosu için bu yıl kazma vurmaya hazırlanan İzmir Büyükşehir Belediyesi, raylı sistem hattını Kemalpaşa’ya uzatmak için de harekete geçti. 7 firma ön yeterlilik için başvurdu 27,5 kilometrelik Otogar-Kemalpaşa Metro hattı için proje ihalesinin ilk aşaması yapıldı. 7 firma ön yeterlilik dosyalarını komisyona sundu. Proje ihalesinin ikinci aşamasında ön yeterlilik sağlayan firmalar listeye alınarak projeyi hangi yöntemleri kullanarak yapacaklarını sunacak. 3. aşama ihalede ise mali teklifler açılacak. İhale sürecinin tamamlanmasının ardından başlayacak proje çalışmaları iki yılda bitirilecek. Raylı sistem ağımız büyüyor İzmir Büyükşehir Belediyesi olarak kent içi ulaşımda özel otomobili özendiren yaklaşımlar yerine toplu taşıma yatırımlarına öncelik vererek araçların değil insanların konforlu biçimde ulaşımını amaçladıklarını ve raylı sistem yatırımlarına ağırlık verdiklerini belirten İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, “Raylı sistem konusunda İzmir Büyükşehir Belediyesi geride kalan 1,5 yılda çok iyi bir sınav verdi. Pandemiye rağmen Narlıdere Metro Hattı inşaatı takviminde işlemeye devam etti. Çiğli Tramvayı inşaatına başladık. Karabağlar-Gaziemir Metro Hattı için de proje çalışmalarımız sürüyor. 1 milyar 70 milyon avro bütçesi ile İzmir tarihinin en büyük yatırımı olacak Buca Metrosu’nun son aşama ihalesini 6 Eylül’de yapıyoruz. Bu yıl Buca Metrosu inşaatına başlamayı planlıyoruz. Asıl hedefimiz Kemalpaşa’ya Metro Müjdesi kent içi ulaşımda otomobil kullanımını en aza indirerek toplu taşıma sistemlerini geliştirmek. ‘İzmir’i demir ağlarla öreceğiz’ demiştik. Şimdi de Otogar-Kemalpaşa Metro Hattı için proje çalışmalarına başlayacağız. İzmir halkına verdiğimiz bu sözü bir bir yerine getirmenin onurunu yaşıyoruz. Bu proje Kemalpaşa’yı ileriye taşıyacak, bu projenin startını verecek olmanın mutluluğunu yaşıyorum ” dedi. Nerelerden geçecek? Kemalpaşa trafiğine nefes olacak, Kemalpaşa ile Bornova arasındaki sanayi bölgelerini birbirine bağlayacak metro hattı 19 istasyondan oluşacak. Otogar, Işıkkent, Bornova Sanayi, Pınarbaşı, Ambarlar, Kavaklıdere, Ulucak, Kemalpaşa Devlet Hastanesi, Kemalpaşa Merkez, Kemalpaşa Belediyesi, Kemalpaşa Üniversitesi ile Kemalpaşa Organize Sanayi Bölgesi’nden geçecek. Hat, İzmir Otogarı ile Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nca yapımı planlanan İzmir-Ankara Yüksek Hızlı Tren hattı ile Otogar-Halkapınar Hafif Raylı Sistem hattına entegre olacak. İzmir Büyükşehir Belediyesi Raylı Sistem Dairesi Başkanlığı tarafından ihaleye çıkılan Otogar-Kemalpaşa Hrs Hattının Uygulamaya Esas Kesin Projeleri Hazırlanmasına Ait Danışmanlık Hizmet Alım İşi (Otogar-Kemalpaşa arası yaklaşık 28 km. uzunluğundaki raylı sistem hattı, istasyon yapıları, uygulama esas kesin projelerin, Çed Raporu, Ulaşım Etüdü, Fizibilite Raporunun, yapım ihalesi dokümanlarının ve teknik şartnamesinin hazırlanması işi) (İşin Süresi : 730 gün) için 09.08.2021 tarihinde ön yeterlilik başvuruları toplandı. Yeterlilik başvuruları değerlendirmeye alınan firmalar şöyle; • Kaiser Mühendislik • Prota Mühendislik • Sms Engineering S.P.A + Tümaş Türk Mühendislik • Su-Yapı Mühendislik + Metro İstanbul • Team Engineering S.P.A • Tekfen Mühendislik • Yüksel Proje YATIRIM HABERLERİ
www.insaattedarik.com.tr 33
Bakan Karaismailoğlu, Halkalı ve Gayrettepe Metroları Depo Sahası İlk Ray Kaynağı Töreni’ne katıldı. Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, “Halkalı-Havalimanı hattında 8 istasyon bulunmakta ve ana hat uzunluğu 31,5 kilometre ve 2,5 kilometre de depo bağlantısı yapılacaktır. Gayrettepe Kağıthane havalimanı hattımız 38 kilometre olup 9 istasyondan oluşmaktadır. Saatte 120 kilometre hıza göre tasarlanan iki hattımız, mega kent İstanbul’un trafik yükünü hafifletecek, İstanbul’un en hızlı metroları olacaktır” dedi. K.Çekmece (Halkalı)-Başakşehir-Arnavutkoy-İstanbul Havalimanı-Eyüp(- Göktürk)-Kağıthane-Gayrettepe Beşiktaş Metrolarının Depo Sahası İlk Ray Kaynağı töreni gerçekleşti. Törende konuşan Bakan Karaismailoğlu; İstanbul’a Marmaray, Avrasya Tüneli, Yavuz Sultan Selim Köprüsü gibi çok önemli eserleri kazandırdıklarını belirtti. “Yakın zamanda yapımına başlayacağımız Kanal İstanbul Projesi ile hizmetlerimizi taçlandıracağız.” Mevcut konvansiyonel hatların tamamını yenilediklerini ve YHT hatlarının kapsama alanını genişleterek pek çok şehir arasında seyahati hızlı, konforlu, güvenli ve çevreci bir duruma getirdiklerini belirten Bakan Karaismailoğlu, “İstanbul Havalimanımızla şehrimizi dünyanın transit merkezi haline getirdik. Yakın zamanda yapımına başlayacağımız Kanal İstanbul Projesi ile de hizmetlerimizi taçlandıracağız. Bu alternatif ticari su koridoru ile küresel lojistik etkinliğimizi artırırken İstanbul Boğazı’nı çevresel risklerden ve kaza olasılıklarından arındıracağız, layık olduğu huzura, temizliğe ve sakinliğe kavuşturacağız” diye konuştu. “Projelerimiz tamamlandığında, İstanbul’un kent içi raylı sistemlerinin yarısından fazlasını bakanlığımız yapmış olacak” İstanbul’a uzun yıllardır kesintisiz olarak devam eden hizmetlerin bugün kilometrelerce uzunlukta raylı sistem projeleri ile devam ettiğini kaydeden Bakan Karaismailoğlu; İstanbul’a bugüne dek kazandırılan 80 kilometrelik kent içi raylı sisteme ek olarak, devam eden 5 önemli metro hattının toplam uzunluğun da 91 kilometre olduğu bilgisini paylaştı. Karaismailoğlu, “Çok yakında yapımına başlayacağımız iki metro hattının uzunlukları da 13,5 kilometredir. Projelerimiz tamamlandığında, İstanbul’un kent içi raylı sistemlerinin yarısından fazlasını bakanlığımız yapmış olacaktır. İstanbul’un her noktasının raylı sistemle ulaşılabilir hale gelmesi tüm İstanbul trafiğini rahatlatacak ve İstanbulluların yaşam kalitesini arttıracaktır” dedi. “İstanbul’da 13,5 km’lik yeni raylı sistem hattına başlıyoruz.” İstanbul’da metro hatlarında, çalışmaların yoğun bir şekilde devam ettiğini ifade eden Bakan Karaismailoğlu, İstanbul’da yapımı devam eden metro hatlarını sıraladı. “Bugün depo sahasında bulunduğumuz Beşiktaş-Gayrettepe-Kağıthane-Eyüp-İstanbul Havalimanı Metro hattı ve Küçükçekmece-Halkalı-Başakşehir-Arnavutkoy-İstanbul Havalimanı Metro hattı, Pendik-Tavşantepe-Sabiha Gökçen Havalimanı Metro hattı, Bakırköy sahil (İDO)-İncirli-Bahçelievler-Güngören-Kirazlı Metro hattı, Başakşehir-Çam Sakura hastanesi-Kayaşehir Metro hattında, çalışmalar yoğun bir şekilde devam ediyor. Bu hatlara ek olarak; Altunizade-Ferah Mahallesi-Çamlıca Bosna bulvarı Raylı Sistem hattı ve Kazlıçeşme-Sirkeci Kentsel Ulaşım ve Rekreasyon Dönüşüm projelerine de en kısa sürede başlayacağız. İstanbul’da devam eden metro hatlarımızın toplam uzunluğu 91 kilometreye ulaşmaktadır. Ayrıca 13,5 km’lik yeni raylı sistem hattına da başlıyoruz. 2023 yılında bunların hepsini bitiriyoruz” şeklinde konuştu. Halkalı ve Gayrettepe Metroları Depo Sahası ile ilgili bilgileri paylaşan Bakan Karaismailoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü: “Yapımı devam eden Halkalı-Başakşehir-Arnavutkoy-İstanbul Havalimanı hattımızda bugün itibarıyla; NATM tünel kazılarımızın yüzde 74’ü ve TBM tünel kazılarının yüzde 60’ını; Depo bağlantı hattı NATM tünel kazısının yüzde 93’ünü tamamladık. İstasyonlarda NATM kazıları ilerlerken ayrıca 6 adet TBM ana hat kazısına devam etmektedir. Depo sahasında kazı ve dolgu imalatları tamamlandı.” dedi. Bakan Karaismailoğlu’nun konuşmasının ardından, Halkalı ve Gayrettepe Metroları Depo Sahası İlk Ray Kaynağı törenine geçildi. Törene Ulaştırma Bakanlığı Altyapı Yatırımları Genel Müdürü (AYGM) Yalçın Eyigün, İBB Meclis Üyesi ve Ulaşım Komisyonu Başkanı Abdullah Özdemir, Arnavutköy AK Parti İlçe Başkanı Mustafa Candaroğlu, Küçükçekmece AK Parti İlçe Başkanı Recep Şencan ve Arnavutköy Belediye Başkan Yardımcısı Hamdi Demirhan da katıldı. Halkalı ve Gayrettepe Metroları İstanbul’un En Hızlısı Olacak YATIRIM HABERLERİ 34 inşaattedarik Eylül - Ekim 2021
“Grand Paris Express” Paris’in Yeni Metrosu Mono Steel, Paris’in yeni metro hatlarını demir ağlarla örüyor. Günlük 2 milyon insan taşıyacak olan Grand Paris Express için 165 ton üretim yapan Mono Steel, 4 yeni hat ve 205 km uzunluğuyla, gelişen ve büyüyen Paris’in en büyük projelerinden birinde yer alıyor. Nitelikli ve kaliteli hizmetlerine bir yenisini ekleyen Mono Steel, Fransa’daki en büyük ve en önemli ulaşım projelerinden biri olan yeni metro hattında yerini aldı. 22.6 Milyar Euro yatırımla planlanan ve 205 kilometre uzunluğunda olan hat; 68 istasyon, mevcut metro güzergahlarına eklenen 4 yeni hat ve Line 11 ve 14’ün uzatılması ile Paris’in gelişmekte olan bölgelerini sarmalıyor. Paris’in 3 havalimanına ve sanayi bölgelerine ulaşımı kolaylaştıran yeni metro hattının, günde 2 milyon insan taşıması bekleniyor. Bu rakamın Paris gibi büyük bir şehirde, trafik için de rahatlama sağlaması amaçlanıyor. Günlük 150 bin arabanın trafiğe çıkmasını azaltacağı düşünülen hattın inşasının da yıllık ortalama 20.000 kişiye istihdam sağlaması ön görülüyor. Haziran 2016 yılında başlayan ve Mono Steel’in çalışmalarını hala sürdürdüğü metro inşaatı 2030 yılına kadar sürecek. Banliyöler arasında seyahati kolaylaştıracak ve şehre yeni hareketlilik getirecek olan Grand Paris Express, banliyölerin hem birbirleriyle hem de şehir merkezi ile etkileşimini arttıracak. Seyahat süresini önemli ölçüde kısaltacak olan hat, mevcut metro ve tren hatlarının aksine, insanların metro ile seyahat etmelerini teşvik edecek. Şehir merkezine inmeden banliyöler arasında bağlantıyı sağlayacak. Yeni metro ağı sayesinde Charles de Gaulle Havalimanı’ndan La Defense’ye gitmek neredeyse yarı yarıya (mevcut hatlarla bu yolculuk 53 dakika sürerken, yeni hatla 34 dakikaya düşecek) kısalacak. Orly Havalimanı’ndan Paris Saclay Üniversitesi kampüsüne ulaşım ise 1 saat 6 dakika yerine, sadece 15 dakikaya inecek. Yeni 4 hattıyla (Line 15, Line 16, Line 17 ve Line 18) Paris’in ulaşımını rahatlatacak olan Grand Paris Express, Line 15 ile yerin altında 75 kilometrelik bir daire çizecek. Bu daire La Defense, Saint-Denis, Rosny-sous-Bois, Champigny-sur-Marne, Villejuif, Issy-les-Moulineaux ve Nanterre gibi kasabaları birbirine ve şehrin kalbine bağlayacak. Yapımına devam edilen hatlar sadece ulaşımı rahatlatmakla kalmayacak, Paris’in gelişmekte olan banliyö ve sanayi bölgelerinde de şehir planlamasına yardımcı olacak. Yeni hat üzerinde atıl olan bir çok arazi de bu sayede işlev kazanacak. Yatırımcılar, konut ve işletmelere yeni bir şehir planlaması ve çevre düzenlemesi için fırsat sunacak. Paris’in en önemli metro hattının inşasında yer almanın haklı gururunu yaşayan Mono Steel’in ortaklarından Mustafa Toprakçeken, “Paris’e yeni ve önemli bir hat kazandıracak olmaktan dolayı çok mutluyuz. Grand Paris Express sadece bir seyahat ve ulaşım projesi değil, şehri baştan sona kat edecek olan büyük bir hat. Bu sayede ülkede sosyo-ekonomik bir rahatlama olacağı gibi, hat çevresinde gelişecek olan yeni yatırım ve yaşam alanları da bir şehrin yeniden inşası demek. Biz de böylesi yenilikçi ve gelişimi destekleyen bir projede yer almaktan, deyim yerinde ise Paris’i demir ağlarla örmekten çok mutluyuz,” diye açıklıyor. Mono Steel’e Emanet YATIRIM HABERLERİ 36 inşaattedarik Eylül - Ekim 2021
www.insaattedarik.com.tr 37
38 inşaattedarik Eylül - Ekim 2021 Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi ile Türk-Alman Üniversitesi’nin ortak projesi olan Dijitalpark Teknokent’in temel atma töreni Temmuz ayında gerçekleştirildi. İstanbul Çekmeköy’de 45.000 m2, Rize’deki Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Yerleşkesinde ise 5.000 m2 olmak üzere toplamda 50.000 m2’lik bir alana kurulacak olan Dijitalpark Teknokent’in ilk iki bloğunun temeli, 7 Temmuz Salı günü Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank’ın da katıldığı bir törenle Çekmeköy’de atıldı. Tören, Bakan Varank’ın dışında, Türk-Alman Üniversitesi (TAÜ) Rektörü Prof. Dr. Halil Akkanat, Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi (RTEÜ) Rektörü Prof. Dr. Hüseyin Karaman, Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Geliştirme Vakfı Başkanı ve Dijital Park Yönetim Kurulu Başkanı Nusret Bayraktar, Dijitalpark Genel Müdürü Prof. Dr. Tahsin Engin ve Çekmeköy ilçe teşkilatından yetkililerin katılımıyla gerçekleştirildi. Temeli Atıldı Temel atma törenine katılan Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, “Bugüne kadar 6,2 milyar dolarlık ihracat, 131 milyar TL’lik satış gerçekleştiren teknoparklarımızda 6 bin 680 firma yer alıyor ve buralarda çalışan tam zamanlı Ar-Ge personeli sayısı da 60 bine yaklaştı. Bu firmaların yüzde 45’i yazılım sektöründe faaliyet gösteriyor.” dedi. Buradaki konuşmasında, son 19 yılda neredeyse sıfırdan inşa edilen ‘Ar-Ge ve Yenilik’ ekosistemine yeni bir aktörün daha dahil olduğuna işaret eden Varank, teknoparkların, teknolojik bilginin üretilmesi ve ticarileştirilmesi sürecindeki kritik rolleri dolayısıyla ekosistemin önemli bir parçası olduğunu söyledi. 300 Girişimciye Ev Sahipliği Yapacak Bakan Varank, Ar-Ge ve girişimcilik kültürü olan bir ekosistemin ve nitelikli istihdamın oluşmasına Bakanlık olarak teknoparklar aracılığıyla aracılık ettiklerini dile getirerek, “Bugün temelini attığımız teknoparkımızın, üniversitelerimizi girişimci ve yenilikçi birer üniversite olma yolunda güçlendireceğine inanıyorum. İstanbul ve Rize’deki yerleşkeleriyle birlikte tam kapasiteye ulaştığında, 4 bin tam zamanlı Ar-Ge personelinin çalıştığı 300 girişimciye ev sahipliği yapacak önemli bir yatırımdan bahsediyoruz, hayırlı olsun.” şeklinde konuştu. 57 İlde 88 Teknopark Yapılan destek çalışmaları ve verilen teşvikler hakkında bilgi veren Bakan Varank, “Türkiye’de 2001 yılında sadece 2 teknopark vardı, bugün 57 ilimizde 88 teknoparka sahibiz. Önümüzdeki dönemde her bir şehrimize en az bir teknopark kazandırmanın gayreti içinde olacağız. Bugüne kadar 6,2 milyar dolarlık ihracat, 131 milyar TL’lik satış gerçekleştiren Dijitalpark Teknokent ’in YATIRIM HABERLERİ
www.insaattedarik.com.tr 39 teknoparklarımızda 6 bin 680 firma yer alıyor ve buralarda çalışan tam zamanlı Ar-Ge personeli sayısı da 60 bine yaklaştı. Bu firmaların yüzde 45’i yazılım sektöründe faaliyet gösteriyor.” ifadelerini kullandı. 41 Binin Üzerinde Ar-Ge Projesi Varank, “Yabancı sermaye açısından baktığımızda, teknoparklarımızda yaklaşık 350’ye yakın yabancı veya yabancı ortaklı firma yer alıyor, içinde gerçekten büyük global markalar var. Şu anda yaklaşık 11 bin proje yürütülen teknoparklarımızda bugüne kadar 41 binin üzerinde Ar-Ge projesi tamamlandı.” dedi. 543 Yazılım Tescili Firmaların başvuru sonuçlarına bakıldığında, şimdiye kadar sadece teknopark kaynaklı 1.330 patent, 200 tasarım, 399 faydalı model ve 543 yazılım tescili gerçekleştirildiğini aktaran Varank, “Bakanlık olarak, teknoparklarımızdaki firmalarımıza yaklaşık 21 milyar TL’lik vergisel muafiyet tanıdık. Bunun yanında Bakanlık olarak teknoparklarımızın altyapı, idare binası, kuluçka merkezi inşası için de hibe destekleri yapıyoruz, bu zamana kadar yaptığımız hibe desteği tutarı da yaklaşık 1 milyar liraya ulaştı.” dedi. 15 Milyon TL’lik Hibe Desteği Varank, bu kapsamda, Dijitalpark Teknokent’in de altyapı, idare binası ve kuluçka merkezi inşasına şimdiye kadar yaklaşık 15 milyon TL’lik hibe verdiklerini ve önümüzdeki dönemde de desteklemeye devam edeceklerini dile getirdi. Vergisel Avantaj Ekosistemin önemli aktörlerinden birinin de Ar-Ge ve tasarım merkezleri olduğuna vurgu yapan Varank, “Halihazırda, 1.248 Ar-Ge ve 345 tasarım merkezimizde yaklaşık 76 bin tam zamanlı Ar-Ge personeli istihdam ediliyor. Bu merkezlerimizde yaklaşık 54 bin proje tamamlanırken, 17 bin proje yürütülmeye devam ediyor. Firmalarımızın 8 bin 302 patenti, 2 bin 417 tasarımı ve 12 binden fazla markası tescil edildi. Bakanlık olarak, kendi Ar-Ge merkezlerini yürüten firmalarımızın yaklaşık 24,2 milyar TL’lik vergisel avantajdan faydalanmalarının önünü açtık.” şeklinde konuştu. Temel atma törenine, Türk Alman Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Halil Akkanat, Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Hüseyin Karaman, Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Geliştirme Vakfı Başkanı ve Dijital Park Yönetim Kurulu Başkanı Nusret Bayraktar, Dijital Park Genel Müdürü Prof. Dr. Tahsin Engin ve diğer yetkililer de katıldı. Dijital Teknopark Çekmeköy Yerleşkesi Altyapı Tesisleri, İdari Binaları ve Kuluçka Merkezi İnşaatı işi için 15 Ekim 2020 tarihinde Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi-Türk Alman Üniversitesi Teknoloji Geliştirme Bölgesi A.Ş. ile Turgut Müteahhitlik San. ve Tic. A.Ş. firması arasında yapım sözleşmesi imzalandı. Tesisin yapı süresi 420 gün olarak belirlendi. Dijitalpark Teknokent, İstanbul Çekmeköy’de 45.000 m2 , Rize’deki Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Yerleşkesinde ise 5.000 m2 olmak üzere toplamda 50.000 m2 ’lik bir alana kurulacak.
S ağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın İzmir’de Ekim ayında yaşanan deprem sonrası yapılacağını açıkladığı 250 yataklı acil durum hastanesi için inşaat çalışmaları başladı. Bütün müdahalelerin yapılabileceği tam donanımlı acil durum hastanesi Buca Seyfi Demirsoy Devlet Hastanesi’nin bahçesine yapılıyor. Sağlık Bakanlığı’nın pandemi sürecinde inşa ettiği acil durum hastanelerine yenisi ekleniyor. Kısa sürede inşa edilen, afet gibi olaylar sonrasında da kalıcı olarak hizmet veren acil durum hastanelerinden biri de İzmir’e yapılacak. Ekim ayında yaşanan depremde Buca’da yer alan Buca Seyfi Demirsoy Devlet Hastanesi zarar görmüştü. Yaşanan afetle birlikte İzmir’e giden Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, aynı hastanenin bahçesine 250 yataklı acil durum hastanesi yapılacağını açıklamıştı. Sağlık Yatırımları Genel Müdürlüğü tarafından projelendirilip, ihalesi tamamlanan hastanenin sözleşmesi imzalandı, inşasına başlandı. Daha önce İstanbul’da yapılan acil durum hastanelerinin 45 günde bitirildiği göz önüne alındığında, İzmir’deki acil durum hastanesinin de kısa sürede tamamlanması planlanıyor. Dönemsel Değil Kalıcı Olacak Acil durum hastaneleri, sadece salgın, afet gibi acil durumlarda hizmet verecek dönemsel bir hastane olmayıp, kalıcı hastaneler olarak hizmet veriyor. Sağlık altyapısına yeni bir anlayışla güç katıyor, sağlık hizmetinde yeni bir vizyon getiriyor. İzmir’de yapılan acil durum hastanesi tamamlandığında, 148 adet tek kişilik hasta odası, 152 yoğun bakım yatağı, 6 ameliyathane ve son teknolojiye sahip tıbbi cihazlarla hizmet verecek. 42 poliklinikte hasta kabulü yapılacak. 25 müşahede yatağının yer alacağı acil serviste 18 poliklinikte hasta kabulü yapılacak. Acil Durum Hastanesi İçin Çalışmalar Başladı Sağlık Bakanlığı Sağlık Yatırımları Genel Müdürlüğü tarafından 30.04.2021 tarihinde teklifleri toplanan İzmir Buca Seyfi Demirsoy 250 Yataklı Devlet Hastanesi Ve Halk Sağlığı Laboratuvarı Yapım İşi ihalesini kazanan firma ile 15.06.2021 tarihinde sözleşme imzalandı. 280.799.554,51 TL yaklaşık maliyetli işi 268.400.000,00 TL bedel ile Gürbağ İnşaat (Ankara) firması aldı. İşin süresi 120 takvim günüdür. İzmir'de YATIRIM HABERLERİ 40 inşaattedarik Eylül - Ekim 2021
www.insaattedarik.com.tr 41 S ağlık Bakanlığı tarafından Kocaeli Çayırova’ya yaptırılacak 200 yataklı yeni devlet hastanesinin yapım ihalesi tamamlanarak, sözleşmesi imzalandı. Çayırova bu yatırımla çok daha modern, yüksek kalitede hizmet verecek tam donanımlı bir hastaneye kavuşmuş olacak. Sağlık Bakanlığı Sağlık Yatırımları Genel Müdürlüğü tarafından proje ve ihale süreçleri tamamlanan 200 yataklı Çayırova Devlet Hastanesi’nin inşaat çalışmalarına kısa sürede başlanacak. Şehir hastanesi yapımının da hızla devam ettiği Kocaeli, sağlık yatırımlarında daha da güçlenecek. Yatak, yoğun bakım kapasitesi artacak, son teknolojiye sahip tıbbi cihazlarla donatılacak yeni sağlık yatırımları sayesinde Kocaeli sağlık hizmet kalitesini yükseltecek. Merkezde ve ilçelerdeki sağlık yatırımları ile vatandaşlar kendi yerleşim yerlerinde sevk olmadan sağlık sorunlarına çözüm bulabilecek. Çayırova Beklediği Yatırıma Kavuşuyor Uzun süredir gündemde olan ve Çayırova’da yaşayanların beklediği yeni hastane için inşaat çalışmaları Çayırova’ya 200 Yataklı Hastane kısa sürede başlayacak. Tek ve çift kişilik modern konforlu hasta odaları, uluslararası standartlarda ameliyathaneleri, laboratuvarları, tıbbi cihazları ile yeni devlet hastanesi tam donanımlı olacak. 99 hasta odasının 45’i tek kişilik, 54’ü iki kişilik planlandı. 75 poliklinikte hasta kabulü yapılacak. Yoğun bakım ünitesinde 51 yatak yer alacak. Bunun 9’u KVC, 24’ü yetişkin, 16’sı yeni doğan, 2’si acil için ayrılacak. 6 ameliyathane olacak. Diyaliz ünitesi 8 yatakla hizmet verecek. 26 yataklı acil servis ise 6 poliklinikte hasta kabul edecek. Anne Bebek Dostu Hastane 6 doğum salonunun yer alacağı hastanede anne oteli yapılacak. Doğumu yaklaşan gebelerin konaklamalarının sağlanması, yeni doğan yoğun bakım ünitesinde bebekleri yatan annelerin, anne bebek birlikteliğinin artırılması amacıyla hizmet verecek anne oteli 18 yataklı olacak. Doğum sonrasında yoğun bakıma alınan bebekler annelerinden ayrılmayacak, anne sütünden mahrum kalmayacak. Yoğun bakım tedavisi gören ve emebilecek düzeyde olan bebekler, emzirme zamanlarında annesinin yanına götürülerek hem anne hem de bebek sağlığını en üst seviyede koruyacak sağlık hizmeti sunulacak. 156 Deprem İzolatörü Kullanılacak Birinci derece deprem bölgesinde yer alan Kocaeli için en son yönetmeliklerin gerektirdiği önlemler doğrultusunda binaya 156 deprem izolatörü yerleştirilecek. Modern tıbbın tüm olanaklarına sahip olacak hastane mimari alanda yüksek teknoloji ile inşa edilecek. Binaya yerleştirilen deprem izolatörleri, depremin etkilerini en aza indirecek. İzolatörler sayesinde deprem sırasında ve sonrasında hastane tüm operasyonel faaliyetlerine devam edebilecek. Sağlık Bakanlığı Sağlık Yatırımları Genel Müdürlüğü tarafından 26.02.2021 tarihinde teklifleri toplanan Kocaeli Çayırova 200 Yataklı Devlet Hastanesi Yapım İşi ihalesini kazanan firma ile 22.06.2021 tarihinde sözleşme imzalandı. 203.376.188,24 TL yaklaşık maliyetli işi 148.760.000,00 TL bedel ile Ederay İnşaat (Ankara) + Gökyol İnşaat (İstanbul) iş ortaklığı aldı. İşin süresi 800 takvim günüdür. Kocaeli
42 inşaattedarik Eylül - Ekim 2021 S anayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Elmadağ Mobilyacılar İhtisas OSB’nin altyapı inşaatının temelini attı. Bakanlık olarak OSB’nin altyapı çalışmalarına kredi desteği sağladıklarını ve sonraki süreçleri de yönettiklerini söyleyen Varank, “Tamamlandığında Ankara Siteler’de sıkışık ve verimsiz halde bulunan mobilya üretim atölyelerini bölgeye taşımış olacağız.” diye konuştu. Bakan Varank, Elmadağ Mobilyacılar İhtisas Organize Sanayi Bölgesi’nin (OSB), şehrin merkezine sıkışan mobilyacılar için önemli bir açılım olacağını belirterek, “OSB’miz, doğu-batı yol aksı üzerinde bulunması, otoyola yakınlığı ve tren yolu bağlantısıyla benzersiz bir lokasyona sahip. Tamamlandığında inşallah 5 binin üzerinde doğrudan istihdam oluşturacak.” dedi. Mobilya Üretim Merkezi Siteler’in 5 binin üzerindeki işletmeyle Türkiye ve Orta Doğu’nun en büyük mobilya üretim merkezlerinden biri olduğuna işaret eden Varank, oradaki altyapı ve kurulu atölyelerin, sanayicilerin ihtiyaçlarını karşılayamadığını, üretimin şehir merkezinde kalmasının da handikapları bulunduğunu anlattı. Elmadağ Mobilyacılar İhtisas OSB’nin Temeli Atıldı YATIRIM HABERLERİ
www.insaattedarik.com.tr 43 OSB’lere Büyük İş Düşüyor Varank, “Milli Teknoloji Hamlesi” vizyonuyla hazırladıkları 2023 Sanayi ve Teknoloji Stratejisi’nde ortaya konulan “imalat sanayisinin milli hasıla içindeki payını yüzde 21’e, ihracatı da 210 milyar dolara yükseltme” hedefine değinerek, bu kapsamda OSB’lere büyük iş düştüğünü vurguladı. OSB’si Olmayan İlimiz Kalmadı OSB’lerin nitelik ve nicelik yönünden kaydettiği gelişmelere değinen Varank, “2002’de faal durumda 70 OSB vardı ve bunların çoğu ülkemizin batısında yer alıyordu. 19 yıllık süreçte yaptığımız 7,2 milyar liralık yatırımla OSB sayımızı 326’ya çıkardık. Bugün OSB’si olmayan ilimiz kalmadı. OSB’lerde çevre dostu üretimi teşvik ediyor, sürdürülebilir bir sanayi ekosistemi için gayret gösteriyoruz. OSB’lerde yer alan siz sanayicilerimizi kaliteli altyapı imkanlarından, nitelikli iş gücü havuzlarından ve cazip teşviklerden faydalandırıyoruz. Çünkü sanayicilerimizin sadece yatırıma ve istihdama odaklanarak, enerjisini üretimde harcamasını arzuluyoruz.” şeklinde konuştu. Genç Girişimcileri Keşfedin Kurdukları Ar-Ge ve inovasyon ekosistemiyle, sayısız destek mekanizmasının sanayicilerin emrinde olduğunu dile getiren Varank, “Teknoparklara gidin, genç girişimcileri keşfedin. İnovatif projeleri geliştirmeye çalışın. Yeni ürünler ve süreçler geliştirecek Ar-Ge çalışmalarına odaklanın. Aldığınız risk, bu alanlara yaptığınız yatırım, size yüksek getiri olarak geri dönecek.” değerlendirmesinde bulundu. Yatırımcıların İlgi Odağı Ankara’nın sanayi alanında yükselen performansında, ilin sanayi altyapısında yaptıkları iyileştirmeler ve verdikleri teşviklerin büyük katkısı olduğunu vurgulayan Varank, “Şehrimizdeki OSB sayısını 8’den 12’ye çıkardık. Ankara ekonomisinin teknolojik dönüşümünde çok önemli katkıları bulunan teknoloji geliştirme bölgelerinin (TGB) sayısını da 3’ten 10’a çıkardık, yeni kuracağımız teknoparklarımız da mevcut. 2020 itibarıyla TGB’lerdeki firma sayısı 1500’e, ihracat ise 2 milyar dolara yaklaştı. Ankara’nın sahip olduğu potansiyel yatırımcıların da ilgi odağı haline geldi.” ifadelerini kullandı. Projenin Müteahhitlerine Çağrı Projenin müteahhitlerine de çağrıda bulunan Varank, “Burayı bir an önce bitirmemiz lazım. İnşallah bu altyapı inşaatında gaza basalım, sene sonuna kadar bitirelim, buradaki parselleri bir an önce yatırımcıların hizmetine sunalım.” diye konuştu. Törende, Ankara Valisi Vasip Şahin, AK Parti Genel Sekreteri Fatih Şahin, Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu Genel Başkanı Bendevi Palandöken ve Ankara Mobilyacılar Lakeciler Esnaf ve Sanatkarlar Odası Başkanı Hüseyin Taklacı da birer konuşma yaptı.
44 inşaattedarik Eylül - Ekim 2021 Ankara Büyükşehir Belediyesi, “Yeni Mamak Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Projesi” kapsamında 4, 5 ve 6’ıncı etaplarda yer alan 2 bin 376 konut ve ticari alanların yapım işi için 6 Ağustos'ta ihale yaptı. Mamak’ta kentsel dönüşüm ve gelişim alanında yer alan konutlarına 15 yıldır kavuşmayı bekleyen hak sahibi vatandaşlara daha modern ve yaşanabilir alanlar sunmayı amaçlayan Ankara Büyükşehir Belediyesi, “Yeni Mamak Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Projesi” kapsamında Başkent’e yakışır, kaliteli ve sosyal donatı alanlarına sahip konutlar inşa edecek. Sosyal medya hesapları üzerinden mart ayında yaptığı duyuruyla hak sahiplerine bilgi veren Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş, “Konutların yıllarca teslim edilmemesinden kaynaklı vatandaşlarımızın yaşadığı mağduriyeti ortadan kaldırmayı amaçlıyoruz. Belediye aynı zamanda yıllık 50 milyon TL kira ödüyor. Böylece hem belediyeyi zarardan kurtaracağız hem de belediyemizin verdiği sözü yerine getirmiş olacağız” dedi. Yapılan projelendirme çalışmalarının ardından hazırlıklarını tamamlayan Fen İşleri Daire Başkanlığı, 2 bin 376 konutun yapım işi için ihaleyi gerçekleştirdi. “Ankara İli, Mamak İlçesi Yeni Mamak Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Proje Alanı 1’inci Kısım 4, 5 ve 6’ncı Etaplar Kapsamında Konut ve Ticari Blokların Yapım İşi” ihalesinin tamamlanmasıyla birlikte, Mamak İlçesi Derbent ve Araplar Mahalleri 4. Etap, 5. Etap ile 6. Etap’larda; -55 adet 70 metrekare, -458 adet 80 metrekare, -7 adet 85 metrekare, -1575 adet 100 metrekare, -281 adet 120 metrekare kullanım alanına sahip toplam 2 bin 376 konut ve ticari blok yapılacak. Bölge halkının yaşam tarzını ve düzenini bozmayacak şekilde inşa edilecek modern konutlar, görüntü kirliliğinin önüne geçen ortak kullanım alanlarına, otoparklara ve geniş peyzaj alanlarına sahip olacak. Ankara Büyükşehir Belediyesi Fen İşleri Dairesi Başkanlığı tarafından ihaleye çıkılan Ankara İli, Mamak İlçesi Yeni Mamak Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Proje Alanı 1 inci Kısım 4,5 ve 6 ncı Etaplar Kapsamında Konut ve Ticari Blokların Yapım İşi (İşin Süresi : 750 gün) için 06.08.2021 tarihinde teklifler alındı. Yaklaşık maliyeti 1.165.984.112,96 TL ve sınır değeri 882.784.517,57 TL olan ihaleye katılan firmalar ve teklifleri şöyle; Firma Adı Teklif Bedeli (TL) Proyap İnşaat + Klv İnşaat 907.000.000,00 Ali Acar İnşaat + Acarkent İnşaat 928.228.028,00 Yüksel İnşaat + Makimsan Asfalt 938.719.000,00 Kuzu Toplu Konut 950.000.000,00 Teyda İnş. + Tuğra Makina + Fırat Tahin ve Susam San. 971.000.000,00 Sarıdağlar İnşaat 1.032.000.000,00 Dido Ray Yapı + Limanyol İnşaat + Burakcan İnşaat 1.040.000.000,00 Ziver İnşaat 1.045.600.000,00 Çağdan Mühendislik 1.071.000.000,00 Gürbağ İnşaat 1.228.100.000,00 Yeni Mamak Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Projesi YATIRIM HABERLERİ
www.insaattedarik.com.tr 45
Kentsel Dönüşüm Başladı Çömlekçi’de TOKİ tarafından, Trabzon’un Ortahisar ilçesinde Çömlekçi Mahallesi’nde Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Projesi kapsamında yapılacak 106 konut ve 20 dükkânın temel atma töreni yapıldı. Trabzon kentinin gelişmesi ve nitelikli yerleşim alanlarına kavuşması için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ) tarafından yapılacak proje, şehrin kentsel ihtiyaçlarına cevap verecek şekilde tasarlandı. Proje kapsamında yapılacak tüm konut ve ticaret birimlerinin cephelerinde yöresel mimariye uygun ahşap dokulu ve doğal taş dokulu porselen seramik cephe kaplamaları kullanılacak. Bölgede yaşayan vatandaşların günlük yaşamına ait sosyo-kültürel özelliklerinin dikkate alınarak tasarlanan proje, 0-5 yaş okul öncesi çocuk grubundan üniversite gençliğine, yaşlı büyüklerimizi kapsayan tüm nüfus profillerinin ihtiyaç ve beklentilerine cevap verecek. Mahalle kültürü ve yöreye uygun yapı malzemeleri Proje alanının güneyinde konumlanan sıra evleri, yerel yapı malzemeleri ile Karadeniz mimarisine uygun olarak yapılacak. Projenin cadde tarafında ise şehirle içi içe esnafın ve vatandaşların içi içe olduğu mahalle kültürü oluşacak. Proje alanının liman caddesiyle buluştuğu noktada ticaret aksı tasarlandı. Tarihi meydanın beslediği ticaret aksı, dinamik, sürekli, modern ve minimal bir yapıya sahip olacak şekilde vatandaşların keyifle vakit geçirebilecekleri alanlar olacak. Proje alanında konut-ticaret etapları ile otel etabını bağlayan bir kentsel uzantı olacak tarihi meydan, Trabzon için yeni bir odak noktası oluşturacak. Korunan tescilli binaların ve ticaret aksının beslediği meydan çeşitli kullanımlara olanak sağlayacak şekilde tasarlandı. Modern yaşamın ihtiyaçları karşılanacak Modern yaşamın gerektirdiği otopark ihtiyacı, yeşil alan kullanımına saygı gibi değerleri içinde barındıran projedeki konutlar geniş ve ferah yaşam alanları sunacak. 750 metrekare büyüklüğünde sosyal tesisin yer alacağı projede, vatandaşlar deniz manzarasıyla sporlarını yapabilecek. Çömlekçi Kentsel Dönüşüm Projesi'nin birinci etabının temeli atıldı Temel Atma Töreni’ne Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, TOKİ Başkanı Ömer Bulut, Trabzon Vali Vekili Mehmet Yapıcı, Büyükşehir Belediye Başkanı Murat Zorluoğlu ve çok sayıda bürokrat katıldı. Bakan Murat Kurum temel atma töreninde yaptığı konuşmada, Trabzonlulara verdikleri sözü yerine getirmenin gururunu yaşadıklarını belirterek, şehrin büyük dönüşümü için önemli bir adım attıklarını söyledi. Çömlekçi Mahallesi’ndeki ilk etabın temellerini atarak kentsel dönüşüm sürecini başlattıklarını anlatan Kurum, 90 bin metrekarelik alanda yapacakları çalışmayla Trabzon’un tarihine ve kültürüne yakışacak bir projeyi hayata geçireceklerini vurguladı. YATIRIM HABERLERİ 46 inşaattedarik Eylül - Ekim 2021
İlk etap proje 2022'nin ilk çeyreğinde tamamlanacak Kurum, 90 bin metrekarelik alanda etaplar halinde gerçekleştirilecek projenin kente büyük değer katacağına dikkati çekerek şunları kaydetti: “Biz heyecanlıyız. Meydanla birlikte Çömlekçi’yi, millet bahçelerini, sokak sağlıklaştırma projelerimizi yaparak Trabzon’u güçlü şehir haline getirmek istiyoruz. İnşallah 120 milyon lira yatırım değeriyle ilk etap projemiz önümüzdeki yılın ilk çeyreğinde tamamlanacaktır. Hak sahibi vatandaşlarımıza en kısa sürede konutlarını teslim edeceğiz. Projemizi tamamladığımızda, Trabzon’umuzun eşsiz sahili ve Tanjant yolu arasında kalan bu alanın çehresi tamamen değişecek, yepyeni bir yaşam alanı olacak.” TOKİ’den Trabzon’a 4,9 milyarlık yatırım Trabzon’a son 19 yılda sosyal donatılarıyla birlikte toplam 7 bin 713 konut inşa ettiklerini belirten TOKİ Başkanı Ömer Bulut, devam eden uygulamalarla güncel yatırım bedeli yaklaşık 4,9 milyar lira olan toplam 8 bin 396 konutun inşasını tamamlayacaklarını söyledi. Bulut, konutun yanı sıra Trabzon’a 5 ilkokul, 5 lise, 2 hastane, 2 aile sağlık merkezi, 3 spor salonu, 7 cami, 13 ticaret merkezi, 282 iş yeri, 116 dükkân ve 6 adet kamu hizmet binasının yapımını gerçekleştirdiklerini söyledi. Yatay mimarili konutlar tamamlanıyor Ülke genelinde 50 bin ve 100 bin sosyal konut üretimini içeren iki ayrı kampanyanın Trabzon ayağında da önemli bir süreç yürüttüklerini ifade eden Bulut, şöyle devam etti: “Bu kapsamda Yomra’da 511 konut, Şalpınarı’nda 48 konut, Tonya’da 94 konut, Araklı’da 50 konut, Sürmene’de ise 100 konutun yapımına başlandı. Yine 100 bin sosyal konut üretim programı kapsamında, Arsin Güzelyalı Mahallesi’nde yatay mimari anlayışla yeni bir yerleşim kuruyoruz. 17 bloktan oluşan projede toplam 223 konut ile 10 ticari birim yer alıyor. Proje çalışmalarını bu ay tamamlayarak ihale işlemlerine başlayacağız.” 130 konut ve 19 dükkânın temeli atıldı Çömlekçi Mahallesi’nde yaklaşık 30 bin metrekarelik arazi üzerinde bölgeye değer katacak önemli bir projeyi hayata geçirilmekte olduğunu söyleyen Bulut, “Birinci etabı 106 daire ve 20 dükkan olarak tasarlanan projenin brüt alan miktarlarında yaptığımız revizyonla, 2+1, 3+1 ve 4+1 planda tasarlanan toplam 130 daire ile 19 dükkanın söz konusu alanlarını artırdık. Bu sayede, yaklaşık 58 bin metrekare olan toplam inşaat alanını 64 bin metrekareye; kapalı otopark sayısını da 124 adetten 423’e yükselttik. Proje zemin iyileştirme çalışmaları kapsamında ise toplam uzunluğu 16 bin 565 metre olan bin 164 adet iksa ve temel altı kazığı imalatlarını gerçekleştirdik.” dedi. Trabzon’a 3 millet bahçesi Trabzon’a çevre yatırımları kapsamında 110 bin m2 büyüklüğünde 3 adet millet bahçesi yaptıklarını belirten Bulut, şöyle devam etti:” İçinde yürüyüş ve koşu yolları, millet kıraathanesi, tematik bahçeler ve biyolojik göletin bulunduğu 23 bin m2 büyüklüğündeki Akçabat Millet Bahçesi, 33 bin m2’lik Vakfıkebir Millet Bahçesi ile Avni Aker Stadı alanında projelendirilen 54 bin m2’lik millet bahçesi, Trabzon’un çehresini çok daha güzel hâle getiren önemli çevre yatırımlarıdır.” Konuşmaların ardından uygulanacak kentsel dönüşüm projesinin ilk etabının temeli atıldı. T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Toplu Konut İdaresi Başkanlığı tarafından 29.07.2020 tarihinde teklifleri toplanan Trabzon ili Ortahisar İlçesi Çömlekçi Mahallesi Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Projesi 1. Etap 106 Adet Konut ve 20 Adet Dükkan İnşaatı İle Altyapı ve Çevre Düzenlemesi İşi ihalesini kazanan firma ile 21.08.2020 tarihinde sözleşme imzalandı. 128.926.425,03 TL yaklaşık maliyetli işi 103.200.000,00 TL bedel ile Baş Yapı İnşaat (İstanbul) firması aldı. İşin süresi 500 takvim günüdür. www.insaattedarik.com.tr 47
48 inşaattedarik Eylül - Ekim 2021 Uzun yıllardır beklenen Aktaş Kentsel Dönüşüm Projesi’nde çalışmalar başladı. Dönüşüm kapsamında inşa edilecek konut ve dükkanlar için düğmeye basıldı. Altındağ’da “Büyük Dönüşüm Aktaş Kentsel Dönüşüm Projesi Temel Atma Töreni” Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, TOKİ Başkanı Ömer Bulut, Ankara Valisi Vasip Şahin, Altındağ Belediye Başkanı Asım Balcı, milletvekilleri ve vatandaşların katılımıyla gerçekleştirildi. Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, Selçuklu’dan Osmanlı’ya ve Cumhuriyet’e kadar yüzyıllar boyunca “tarihi Ankara” olarak bilinen özel bir yer olan Altındağ’da vatandaşlara verilen sözü yerine getirdiklerini belirtti. Aktaş bölgesinde gerçekleştirilecek kentsel dönüşüm çalışmaları için çok kısa sürede çok fazla yol kat ettiklerini söyleyen Altındağ Belediye Başkanı Doç. Dr. Asım Balcı “Sözümüzü tuttuk, Aktaş’taki hak sahiplerinin de yüzünü güldürdük. Hak sahiplerinin modern konutlarını çok kısa sürede tamamlayıp, kendilerine teslim edeceğiz inşallah... Şimdiden herkese hayırlı ve uğurlu olsun” dedi. Kısa süre önce Cinderesi bölgesinde yıllardır özlemle beklenen modern konutların temelini attıklarını, geçtiğimiz yıl Kasım ayında ise Aktaş'taki kentsel dönüşüm için ihale gerçekleştirdiklerini hatırlatan Başkan Balcı şunları kaydetti: “Cinderesi ve Aktaş bölgesinde yıllardır özlemle beklenen kentsel dönüşüm, Altındağ’ın kanayan yarasıydı. Buradaki hak sahipleri çok zor durumdaydı. Konuyu çözüme kavuşturmak için büyük çaba sarf ettik. Çok yakında bu bölgede dönüşümün başlayacağının sözünü vermiştik. Şükürler olsun, yine sözümüzü tuttuk. Vatandaşlarımıza mahcup olmadık. Çok hızlı bir biçimde konuyu sonuçlandırdık. TOKİ, Aktaş’ta yapılacak modern konutlar için ihaleyi 6 Kasım’da gerçekleştirdi. Sonra da yine çok hızlı bir biçimde değişim ve dönüşüm başladı. Bu süreçte biz, çok hızlı bir biçimde bölgedeki sağlıksız yapıların yıkımını gerçekleştirmiş, dönüşümün önündeki tüm engelleri kaldırmıştık. Söz verdiğimiz gibi oldu, ilk kazma vuruldu, vatandaşlarımız rahat nefes aldı. Bölgede 357 konut üreteceğiz. Kentsel dönüşüm yaptığımız alanlarda, vatandaşlarımızı, esnafımızı hiçbir şekilde mağdur etmeyecek adımları atmaya gayret gösteriyoruz. Yine öyle olacak. Hak sahiplerimizin kısa sürede modern konutlarına kavuşması için elimizden ne geliyorsa yapacağız.” Aktaş’ta, 357 Konut ve 42 Dükkânın Temeli Atıldı YATIRIM HABERLERİ Bakan Kurum’a Teşekkür “Sürecin en başından itibaren Sayın Bakanımız Murat Kurum ile sık sık görüşüyor, kendileriyle sürekli projeler hakkında fikir alışverişinde bulunuyoruz” diyen Başkan Balcı “Sayın Bakanımız Murat Kurum’a desteklerinden dolayı çok teşekkür ediyoruz. En başından bugüne dek bize çok destek oldu. Kendisinin destekleri sayesinde, vatandaşlarımızın yüzünü güldüreceğiz inşallah...” dedi. T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Toplu Konut İdaresi Başkanlığı tarafından 11.11.2020 tarihinde teklifleri toplanan Ankara İli, Altındağ İlçesi, Aktaş Mahallesi 357 Adet Konut Ve 42 Adet Dükkan İnşaatı İle Altyapı Ve Çevre Düzenlemesi İşi ihalesini kazanan firma ile 01.02.2021 tarihinde sözleşme imzalandı. 128.665.981,93 TL yaklaşık maliyetli işi 92.678.000,00 TL bedel ile Türkseven Turizm İnşaat (Ankara) firması aldı. İşin süresi 500 takvim günüdür.