ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับการบัญชี

สารบัญ

ความรู้เบอ้ื งตน้ เกยี่ วกบั การบัญชี
1 ความหมายและขอบเขตของการบญั ชี
2 จุดประสงค์และประโยชน์ของการจดั ทาบญั ชี
3 กรอบแนวคิดสาหรับการรายงานทางการเงนิ
4 รปู แบบและประเภทธรุ กิจ
5 พระราชบัญญัติการบญั ชี พ.ศ.2543
6 วงจรบญั ชแี ละเอกสารการลงบัญชี

หนว่ ยที่ 1

ความร้เู บอื้ งต้นเก่ยี วกบั การบัญชี.

ความหมายและขอบเขตของการบญั ชี

ความหมายของการบญั ชี ขอบเขตของการบญั ชี
. การบัญชี คือ การเก็บรวบรวมเอกสาร
ต่าง ๆ ที่ใช้ในกิจการท่ีก่อให้เกิดรายได้ การบัญชีเปนระบบ กระบวนการ ศิลปะ หรือ
และค่าใช้จ่าย นามาจดบันทึกลงในสมุด
บั ญ ชี อ ย่ า ง ส ม่ า เ ส ม อ โ ด ย แ ย ก ป ร ะ เ ภ ท กิจกรรม บริการของ ผู ประกอบวิชาชีพบัญชี
รายการต่าง ๆ ออกเป็นหมวดหมู่ ให้เป็น พระราชบัญญัติวิชาชีพ บัญชีพ.ศ. 2547 มาตรา 4
ระเบียบ และสรุปผลเป็นรายงานทาง ไดใหคานิยามของวิชาชีพบัญชี ไวดังนี้ “วิชาชีพ
ก า ร เ งิ น ที่ เ รี ย ก ว่ า ง บ ก า ร เ งิ น บญั ชี หมายความวา วชิ าชีพในดานการทา บัญชีดาน
เพอ่ื เป็นประโยชน์ในการดาเนินงานต่อไป การสอบบัญชีด านการบัญชีบริหาร ด านการวาง
ระบบบัญชีดานการบัญชีภาษีอากร ดานการศึกษาและ
เทคโนโลยีการบัญชีและบริการเก่ียวกับการบัญชีด าน
อ่ืน ตามที่กาหนดโดยกฎกระทรวง”

จุดประสงคแ์ ละประโยชนข์ องการจัดทาบญั ชี

จุดประสงคข์ องการบญั ชี ประโยชนข์ องการจดั ทาบญั ชี

• เพื่อเปน็ เคร่ืองมอื จดบันทึกรายการค้าตามลาดับเหตุการณ์ • กจิ การสามารถควบคุมและดแู ลรกั ษาสินทรพั ย์ของกจิ การได้
และจัดระเบียบเกยี่ วกบั ข้อมลู ทางบญั ชีให้เปน็ มาตรฐาน • กจิ การไดร้ บั ขอ้ มูลเพียงพอ เพือ่ นามาใช้ในการบรหิ ารอยา่ ง
ตรวจสอบ
มปี ระสทิ ธิภาพ
• เพอื่ การควบคมุ รกั ษาสินทรัพย์ทางธรุ กิจ โดยการจดบันทกึ • กจิ การทราบถึงผลการดาเนินงานและฐานะทางการเงนิ ได้อยา่ ง
รายการสินทรัพย์ของกจิ การ เพอื่ ใหท้ ราบวา่ ซือ้ มาจาก
ไหน เมื่อใด ราคาเท่าไร ถกู ต้อง
• บคุ คลภายนอกสามารถทราบขอ้ มูลทางการเงนิ เพื่อใช้
• เพ่ือให้ทราบฐานะการเงนิ ของกจิ การ ณ เวลาใดเวลาหน่ึงว่า
มีสนิ ทรพั ย์ หนี้สนิ และสว่ นของเจา้ ของจานวนเงินเทา่ ไร ประโยชน์ในการตัดสนิ ใจจในดา้ นการลงทนุ หรอื การซอ้ื ขาย
สนิ คา้ ได้
• เพื่อใหท้ ราบผลการดาเนนิ งานของกจิ การในระยะเวลาใด
ระยะเวลาหนึง่ วา่ มผี ลกาไรหรือขาดทุดเปน็ จานวนเงนิ
เท่าไร

• เพ่ือใหก้ ารตัดสนิ ใจของผูบ้ รหิ ารมีประสทิ ธภิ าพ สามารถ
ประมาณการและวางแผนปรับปรงุ พฒั นาการดาเนนิ ธรุ กจิ ใน
อนาคตได้จากขอ้ มูลทีไ่ ด้รบั

กรอบแนวคิดสาหรับการรายงานทางการเงิน

1. วตั ถปุ ระสงค์ของการ 2. ลกั ษณะเชิงคณุ ภาพของ
รายงานทางการเงนิ ข้อมลู ทางการเงินทีม่ ปี ระโยชน์.

Mind Map

3. คานิยาม การรับรู้รายการ 4. แนวคิดของทุนและ
และการวัดมูลคา่ องคป์ ระกอบ การรกั ษาระดบั ทนุ

ของโครงสรา้ งงบการเงนิ .

รูปแบบและประเภทธรุ กจิ

กิจการเจา้ ของคนเดยี ว ห้างหนุ้ สว่ น บริษทั จากดั
Proprietorship Partnership Company Limited or Corporation

กิจการมีขนาดเลก็ ไม่จาเปน็ ตอ้ งใชเ้ งินทนุ มาก เป็นกิจการค้าที่มบี คุ คลตงั้ แตส่ องคนข้ึนไป เป็นกิจการค้าทีจ่ ะมผี เู้ รม่ิ กอ่ ตัง้ ครงั้ แรก
การประกอบการมผี ู้ลงทนุ เพียงผู้เดียว เจ้าของ ร่วมกนั เป็นเจา้ ของ โดยต้องมสี ัญญาตกลงท่ี อยา่ งน้อย 3 คน และจดั ตง้ั ข้นึ ในรูปของ
จะเขา้ มาดาเนินงานเองทั้งหมดและรับผิดชอบ จะประกอบการค้าร่วมกนั จะทาสัญญาเปน็ นิตบิ ุคคล แยกตา่ งหากจากผถู้ อื หนุ้ ด้วย
การแบง่ ทุนเปน็ หุน้ มมี ูลคา่ เทา่ กัน ผู้ที่
หน้สี นิ ของร้านโดยไม่จากัดจานวนเชน่ ลายลักษณอ์ กั ษรหรือไมก่ ็ได้ ลงทนุ ซื้อหุ้นของกิจการ เรียกว่า ผู้ถือหุ้น
รา้ นคา้ ปลีก ผปู้ ระกอบวิชาชพี อสิ ระ อซู่ ่อม หา้ งหุ้นส่วนแบ่งเปน็ 2 ประเภท
1.หา้ งหุ้นสว่ นสามัญ 2.หา้ งหนุ้ ส่วนจากดั
รถยนต์หรอื รถจักรยานยนต์

รปู แบบและประเภทธรุ กจิ

ธรุ กจิ เกยี่ วกบั การใหบ้ รกิ าร ธรุ กจิ เกย่ี วกบั สนิ คา้
Service Business

เปน็ ธุรกจิ ทตี่ ัง้ ขนึ้ เพ่อื ให้บริการแก่ลกู คา้ เปน็ ธุรกจิ ท่ีมีวิธีการจัดหาใหไ้ ดม้ าซ้ึงสินค้าแบ่งเป็น 2 ประเภท
เช่น สานักงานบญั ชี โรงแรม อซู่ ่อม 1 .ธรุ กจิ พาณชิ ยกรรมหรอื กจิ การซอ้ื มาขายไป (Merchandising
Businesses) หมายถงึ กจิ การทซี่ ้อื สินคา้ สาเร็จรูปมาจาหน่าย ซ่ึง
รถยนต์ กจิ การขนสง่ เป็นต้น อาจจะขายปลีกหรือขายสง่ กไ็ ด้ เชน่ แมค็ โคร เทสโก้ โลตสั เปน็ ตน้
2. ธุรกิจอุตสาหกรรม (Manufacturing Businesses) หมายถึง

กจิ การทผี่ ลติ สนิ คา้ ขึ้นมาจาหนา่ ยเอง เชน่ บริษัท เนสทเ์ ล่
(ประเทศไทย) จากดั บริษัท อตุ สาหกรรมนมโค จากัด เป็นตน้

พพรระะรราาชชบบญั ญั ญญตั ตั กิ กิ าารรบบญั ญั ชชี ี พพ..ศศ..22554433

ความเป็นมาของการแกไ้ ขปรับปรงุ กฎหมาย กฎหมายวา่ ด้วยการบัญชฉี บับปจั จุบัน คอื ประกาศของคณะปฏวิ ัติ ฉบับท่ี
285 ไดใ้ ช้ บังคับมาต้ังแตป่ ี 2515 จนถึงปจั จบุ ันเป็นเวลากวา่ 27 ปี
จึงมีหลักการเก่ียวกับการทาบัญชีหลายประการ ท่ียังไม่สอดคล้องกับ
ความก้าวหน้าทางการบัญชี และไม่สอดคล้องกับสถานการณ์ทางเศรษฐกิจ
การค้าท่ีเปล่ียนแปลงไป รวมท้ังเพ่ือให้มีการจัดทาบัญชีและงบการเงินให้
เป็นไปตามความเป็นจริงได้มาตรฐาน การบัญชี และสอดคล้องกับหลัก
ปฏบิ ตั ิสากลซงึ่ จะทาใหก้ จิ การและบุคคลภายนอกไดใ้ ช้ขอ้ มลู ทางการ

แก้ไขหลักการจากเดิมทก่ี าหนดใหธ้ รุ กิจท้ังนิติบคุ คลและบคุ คลธรรมดาทป่ี ระกอบ สาระสาคญั ของกฎหมาย
ธรุ กิจ ตามประเภทที่รฐั มนตรีประกาศกาหนดต้องจัดทาบัญชเี ป็นกาหนดใหเ้ ฉพาะ
นติ ิบคุ คลทั้งท่จี ดทะเบียนตามกฎหมายไทยและตา่ งประเทศท่ีประกอบธุรกจิ ใน
ประเทศไทยและกจิ การรว่ มค้าตามประมวลรัษฎากรเป็นผูม้ หี น้าท่จี ดั ทาบญั ชี ส่วน
บุคคลธรรมดาและหา้ งหุน้ สว่ นทไ่ี มไ่ ด้จดทะเบยี นจะตอ้ งจดั ทาบญั ชีตอ่ เมื่อรัฐมนตรี
โดยความเหน็ ชอบของคณะรฐั มนตรีประกาศในราชกิจจานเุ บกษาให้เป็นผู้มีหนา้ ท่ี
จดั ทาบัญชี

วงจรบญั ชแี ละเอกสารการลงบญั ชี

วงจรบญั ชี หมายถงึ ลาดับขนั้ ตอนทางการบัญชเี ร่ิม
จากการบนั ทกึ รายการบัญชีทเ่ี กดิ ข้นึ จนถึงการเสนอ
รายงานทางการเงนิ ของรอบระยะเวลาบญั ชี

วงจรบญั ชแี ละเอกสารการลงบญั ชี

เอกสารการลงบญั ชี (ใบเสรจ็ รบั เงิน)