บ้านเชียง จังหวัดอุดรธานี

ชุมชนท่องเที่ยวเชิง
วัฒนธรรม

บ้านเชียง
จ.อุดรธานี

ตามรอยดินดำอารยธรรมบ้านเชียงใน
หมู่บ้านแห่งมรดกโลกทางอารยธรรม

การท่องเที่ยวเสริมสร้างการเรียนรู้
โดยปราชญ์วัฒนธรรม

นำเอาอัตลักษณ์ชุมชนมาพัฒนาสร้างสรรค์สู่สากล

ตำบลบ้านเชียง อำเภอหนองหาน จังหวัดอุดรธานี

"หม้อลายเขียนก่อนประวัติศาสตร์
อนุรักษ์ธรรมชาติ…บึงนาคำ งามล้ำ…พุธอุทยานอีสานเขียว

แหล่งท่องเที่ยว…มรดกโลก"

บ้านเชียง จังหวัดอุดรธานี ถือว่าเป็นหมู่บ้านแห่งมรดกโลก
ทางวัฒนธรรมที่บอกเล่าถึงอารยธรรมของผู้คนในประเทศไทยและ
ภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้มากกว่า 5,600ปี

ชาวบ้านในปัจจุบันเป็นกลุ่มคนที่อพยพมาจากเมืองพวน


ของราชอาณาจักรลาวเมื่อ 200 ปีทุกคนล้วนมีความมุ่งมั่นที่จะ

สืบสานและเสนออารยธรรมของคนบ้านเชียงในยุคก่อนประวัติศาสตร์
ผ่านวิถีชีวิตและงานศิลปะ สิ่งที่ผู้คนทั่วไปมักจะนึกถึงเป็นสิ่งแรกก็คือ
หม้อดินเผาเขียนสีลายเชือกทาบ ปัจจุบันชาวบ้านได้นำมาต่อยอดเป็น
ผลิตภัณฑ์เครื่องปั้ นดินเผาในรูปแบบภาชนะต่างๆ ไปจนถึงสินค้าที่
ระลึก ที่สามารถสร้างรายได้ให้กับชาวบ้านและเมื่อได้ไปที่แหล่งเรียนรู้
พิพิธภัณฑ์แห่งชาติบ้านเชียงด้วยแล้ว จะตื่นตาไปกับห้องจัดแสดง
ภาชนะดินเผารูปทรงต่างๆ ลายเชือกทาบ โครงกระดูก ขวานหิน ลูก
กลิ้งดินเผาและข้าวของเครื่องใช้อีกมากมาย ที่ได้จากการสำรวจและ
ถูกค้นพบที่บ้านเชียง นอกจากนี้ยังคงรักษาอัตลักษณ์ทางวัฒนธรรม
อาทิ เสื้อผ้า เครื่องแต่งกาย และภาษาไทยพวน ในแต่ละปีจะมีการ
จัดบายศรีสู่ขวัญผู้มาเยือน รวมถึงงานแสงสีเสียง เพื่อที่จะจูงใจให้นัก
ท่องเที่ยวคนไทยด้วยกันและชาวต่างชาติที่มาเยือนบ้านเชียง ในขณะ
เดียวกันชาวบ้านเชียงพร้อมต้อนรับผู้ที่ไปเยือนด้วยรอยยิ้ม อัธยาศัย
อย่างเป็นมิตรไมตรี ดังที่ได้สัมผัสบรรยากาศงานมรดกโลก

บ้านเชียง...มรดกโลกทาง
วัฒนธรรม...กับวิถีไทยพวน

พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติบ้านเชียง เส้นสายที่แต่งแต้มสี
อำเภอหนองหาน บนดินปั้ น สื่อถึง

อารยธรรมอันรุ่งเรือง
ในอดีตสืบเนื่องมาเป็น

เวลากว่าหลายพันปี

กิจกรรมการท่องเที่ยว
เสริมสร้างการเรียนรู้
ถ่ายทอดโดยปราชญ์
วัฒนธรรม

เสื้อผ้ามัดหมี่

ย้อมคราม

วิ เ ค ร า ะ ห์

บ้านเชียง จังหวัดอุดรธานีเป็นหมู่บ้านแห่งมรดกโลกทางวัฒนธรรม
มีความมุ่งมั่นที่จะสื่อสารและนำเสนออารยธรรมของคนบ้านเชียงในยุคก่อน
ประวัติศาสตร์ผ่านวิถีชีวิตและงานศิลปะ ให้เห็นถึงวัฒนธรรมที่มีการพัฒนา
แล้วในหลายๆด้านโดยเฉพาะด้านความรู้ความสามารถหรือภูมิปัญญาอันเป็น
เครื่องมือสำหรับช่วยให้ผู้คนเหล่านั้นดำรงชีวิตอยู่ได้ วัฒนธรรมบ้านเชียงได้
ครอบคลุมถึงแหล่งโบราณคดีในภาคตะวันออกเฉียงเหนืออีกกว่าร้อยแห่ง ซึ่ง
ผ่านข้อกำหนดและหลักเกณฑ์ในการพิจารณาให้เป็นแหล่งมรดกโลก จึงได้รับ
การขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลก เมื่อปี พ.ศ.2535 อันดับที่4ของประเทศไทย

บ้านเชียง นอกจากภาพแหล่งโบราณคดีหลุมขุดค้นวัดโพธิ์ศรีในและบ้าน
ไทพานแล้ว อีกสิ่งหนึ่งที่ผู้คนมักจะนึกถึงก็คือ หม้อดินเผาเขียนสีลายเชือกทาบ
ปัจจุบันชาวบ้านได้นำมาต่อยอดสร้างสรรค์เป็นผลิตภัณฑ์เครื่องปั้ นดินเผาใน
รูปแบบภาชนะต่างๆ และสินค้าที่ระลึก ซึ่งสร้างรายได้ให้แก่ชาวบ้าน รวมถึง
พิพิธภัณฑ์สถานแห่งชาติบ้านเชียงที่เป็นแลนด์มาร์คอีกจุดหนึ่ งของบ้านเชียง
ด้วยในแต่ละปีจะมีนักท่องเที่ยวมาเยือนประมาณ 200,000 คนท้องถิ่นจึง
พยายามจัดกิจกรรมทางวัฒนธรรมเข้ามาเสริม เช่น การจัดบายศรีสู่ขวัญผู้มา
เยือน และจัดงานแสงสีเสียงมรดกโลกเพื่อจูงใจให้นักท่องเที่ยวมาเยือนบ้าน
เชียงมากขึ้น

วิ เ ค ร า ะ ห์

(ต่อ)

สำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดอุดรธานีร่วมกับภาคีเครือข่าย
พัฒนาการท่องเที่ยวชุมชนเชิงวัฒนธรรม สนับสนุนการขับเคลื่อนนโยบาย
มั่นคง มั่งคั่ง ยั่งยืน สำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดอุดรธานี จึงกำหนดให้ชุมชน
บ้านเชียง เป็นตลาดประชารัฐ ตลาดวัฒนธรรม ถนนสายวัฒนธรรมและในปี
พ.ศ.2560 กรมส่งเสริมวัฒนธรรม ได้คัดเลือกชุมชนบ้านเชียง เป็นชุมชนท่อง
เที่ยวเชิงวัฒนธรรมอีกด้วยและเพื่อเป็นการขยายพื้นที่ตลาดที่มีอยู่เดิมและ
พัฒนาตลาดใหม่ ทางสำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดอุดรธานีร่วมกับเทศบาล
ตำบลบ้านเชียง พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติบ้านเชียง สภาวัฒนธรรมตำบลบ้าน
เชียง รวมถึงผู้บริหารสถานศึกษาในตำบลบ้านเชียง ก็ได้บูรณาการความร่วม
มือเปิดพื้นที่ตลาดเพิ่มเติม ปัจจุบันมีผู้ประกอบการรายใหม่ในพื้นที่ 58 ราย
โดยสินค้าที่ต้องการในตลาดจะเน้นการจำหน่ายสินค้าพื้นบ้าน งานหัตถกรรม
สินค้าทางการเกษตร และสินค้าสร้างสรรค์จากภูมิปัญญาทุกประเภท

ข้ อ เ ส น อ แ น ะ

1.ควรมีการศึกษาถึงปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมการท่อง
เที่ยวของนักท่องเที่ยว ซึ่งจะทำให้ได้ข้อมูลเกี่ยวกับการท่อง
เที่ยวของแต่ละบุคคลที่ชัดเจนมากยิ่งขึ้น เพราะจะทำให้ทราบว่า
ปัจจัยสำคัญใดบ้างที่ทำให้นักท่องเที่ยวตัดสินใจเดินทางมาท่อง
เที่ยว เพื่อนำข้อมูลที่ได้มาปรับปรุงเปลี่ยนแปลงคุณภาพในด้าน
ต่างๆและวางแผนให้ตรงกับความต้องการเพื่อที่จะสร้างความ

พึงพอใจให้แก่นักท่องเที่ยวมากยิ่งขึ้น
2.พัฒนาองค์ความรู้ใหม่ๆให้กับผู้ประกอบการท่องเที่ยวชุมชน
บ้านเชียงจังหวัด อุดรธานี เพื่อสร้างความมั่นคงในทรัพยากร
บุคลากรทางการท่องเที่ยว โดยเสนอให้ลูกหลานชุมชน บ้านเชียง
กลับมาใช้ชีวิตในชุมชน นาแนวคิดใหม่มาพัฒนาต่อยอดให้กับ
ท่องเที่ยวชุมชนบ้านเชียง ต่อไป พร้อมเสริมสร้างคุณธรรมและ
จริยธรรม รวมทั้งการมีจิตใจในการให้บริการให้กับบุคลากรด้าน
การท่องเที่ยวของชุมชนด้วย การเร่งพัฒนาศักยภาพแรงงาน
วิชาชีพ บุคลากรด้านการท่องเที่ยว และ การส่งเสริมอาชีพเพื่อไม่

ให้เกิดการเคลื่อนย้ายแรงงานด้านการท่องเที่ยว

จัดทำโดย
นางสาวจิรารักษ์ เหรียญเจริญ รหัสนิสิต 62440327