แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 37 กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรียนบ้านบ่อแสน สังกัด สพป.พังงา รายวิชา วิทยาศาสตร์พื้นฐาน รหัสวิชา ว 13101 ชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2566 หน่วยการเรียนรู้ที่ 2 ชื่อหน่วย การดำรงชีวิตของสัตว์ เรื่อง วัฏจักรชีวิตสัตว์ เวลา 1 คาบ (60นาที) ผู้สอน นางสาวนุสรา หอมหวน สอนวันที่ 21 สิงหาคม พ.ศ.2566 ********************************************************************************** 1. มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วัด มาตรฐาน ว ๑.๒ เข้าใจสมบัติของสิ่งมีชีวิต หน่วยพื้นฐานของสิ่งมีชีวิต การลำเลียงสารเข้าและออก จากเซลล์ ความสัมพันธ์ของ โครงสร้าง และหน้าที่ของระบบต่าง ๆ ของสัตว์และมนุษย์ที่ทางานสัมพันธ์กัน ความสัมพันธ์ของโครงสร้างและหน้าที่ของอวัยวะต่าง ๆ ของพืชที่ทำงานสัมพันธ์กัน รวมทั้งนาความรู้ไปใช้ ประโยชน์ 2. ตัวชี้วัดชั้นปี ว 1.2 ป.3/3 สร้างแบบจำลองที่ บรรยายวัฏจักรชีวิต ของสัตว์และ เปรียบเทียบวัฏจักร ชีวิต ของสัตว์บางชนิด ป.3/4 ตระหนักถึงคุณค่า ของชีวิตสัตว์ โดยไม่ ทำให้วัฏจักรชีวิตของ สัตว์เปลี่ยนแปลง 3. จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. นักเรียนมีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับวัฏจักรชีวิตของสัตว์ (K) 2. นักเรียนรวบรวมข้อมูลและสร้างแบบจำลองที่บรรยายวัฏจักรชีวิตของสัตว์ได้ (P) 3. นักเรียนมุ่งมั่นในการทำงาน (A) 4. สาระสำคัญ สัตว์เมื่อเป็นตัวเต็มวัยจะสืบพันธุ์มีลูก เมื่อลูกเจริญเติบโตเป็นตัวเต็มวัยก็สืบพันธุ์มีลูกต่อไปได้อีก หมุนเวียนต่อเนื่องเป็นวัฏจักรชีวิตของสัตว์ซึ่งสัตว์แต่ละชนิด เช่น ผีเสื้อ กบ ไก่ มนุษย์จะมีวัฏจักรชีวิตที่เฉพาะ และแตกต่างกัน สัตว์มีประโยชน์ต่อมนุษย์หลายด้าน เราจึงควรดูแลตนเองและดูแลสัตว์ให้ได้รับสิ่งที่จำเป็น ต่างๆ ในการเจริญเติบโตและการดำรงชีวิตอย่างเหมาะสม และต้องไม่ทำให้วัฏจักรชีวิตของสัตว์เปลี่ยนแปลง ไป 5. สาระการเรียนรู้ สาระการเรียนรู้แกนกลาง วัฏจักรชีวิตของสัตว์ สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น/สถานศึกษา หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีโรงเรียนบ้านบ่อแสน
6. คุณลักษณะอันพึงประสงค์ 1. มีวินัย 2. ใฝ่เรียนรู้ 3. มุ่งมั่นในการทำงาน 7. สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน 1. ความสามารถในการสื่อสาร 2. ความสามารถในการคิด 3. ความสามารถในการแก้ปัญหา 4. ความสามารถในการใช้ทักษะ/กระบวนการและทักษะในการดำเนินชีวิต 5. ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี 8. ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์และทักษะแห่งศตวรรษที่ 21 รหัส ทักษะ ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ S1 การสังเกต S5 การหาความสำพันธ์ระหว่างสเปซกับเวลา S6 การจัดกระทำและสื่อความหมายข้อมูล S8 การลงความเห็นจากข้อมูล S13 การตีความหมายข้อมูลและลงข้อสรุป S14 การสร้างแบบจำลอง ทักษะแห่งศตวรรษที่ 21 C2 การคิดอย่างมีวิจารณญาณ C3 การแก้ปัญหา C4 การสื่อสาร 9. การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ (60 นาที) แนวคิด/รูปแบบการสอน/วิธีการสอน/เทคนิค : 5Es Instructional Model จัดกิจกรรมการเรียนรู้ โดยใช้กระบวนการสืบเสาะหาความรู้ร่วมกับเทคนิค Mate League ซึ่งมีขั้นตอนดังนี้ ขั้นนำเข้าสู่บทเรียน (5 นาที) (1) ครูตรวจสอบความรู้เดิมเกี่ยวกับวัฏจักรชีวิตของสัตว์ โดยใช้คำถามดังนี้ 1) เมื่อลูกเจี๊ยบฟักออกมาจากไข่ ลูกเจี๊ยบจะเจริญเติบโตไปเป็นอะไร (นักเรียนตอบตามความ เข้าใจของตนเอง เช่น ลูกเจี๊ยบจะ เจริญเติบโตไปเป็นไก่ตัวเต็มวัย) 2) ในขณะเจริญเติบโต ร่างกายของลูกเจี๊ยบมีการเปลี่ยนแปลงหรือไม่ อย่างไร (นักเรียนตอบ ตามความเข้าใจของตนเอง เช่น มีการ เปลี่ยนแปลง โดยลูกเจี๊ยบจะมีขนาดลำตัวใหญ่ขึ้น ขนแข็งขึ้น สีขน เปลี่ยนแปลง) 3. ครูตรวจสอบร่องรอยการทำใบภาระงาน เรื่อง วัฏจักรชีวิตไก่ของนักเรียนในชั้นเรียนและ เชื่อมโยงสู่การเรียนรู้เรื่องวัฏจักรชีวิตสัตว์
(ครูตรวจสอบใบภาระงานเบื้องต้นโดยครูถามนักเรียนทำมาหรือไม่ นักเรียนยกใบภาระงานให้ครู ดูหรือครูเดินดูร่องรอยการทำใบภาระงานของนักเรียนแต่ละคน) ขั้นจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ( 35 นาที) 1) ขั้นสร้างความสนใจ (1) ครูและนักเรียนร่วมกันสนทนา เกี่ยวกับการเจริญเติบโตของสัตว์ โดยครูตั้งคำถามนักเรียน ต่อไปนี้ - วัฏจักรชีวิตของสัตว์คืออะไร (แนวตอบ สัตว์บางชนิดเมื่อมีการผสมพันธุ์จะเจริญเติบโตเป็น ตัวอ่อน จากนั้นตัวอ่อนจะเจริญเติบโตไปเป็นตัวเต็มวัย จนกระทั่งสืบพันธุ์ได้ หมุนเวียนต่อเนื่องเป็นวัฏจักร แบบ นี้ไปเรื่อย ๆ) (2) ครูเชื่อมโยงความรู้เดิมของนักเรียนสู่การเรียนเรื่องวัฏจักรชีวิตของสัตว์ โดยใช้คำถามว่า ในขณะเจริญเติบโต รูปร่างลักษณะและการดำรงชีวิต ของสัตว์ชนิดต่าง ๆ มีการเปลี่ยนแปลงหรือไม่ อย่างไร 2) ขั้นสำรวจและค้นหา 1. ครูแบ่งกลุ่มนักเรียนออกเป็นกลุ่มๆ ละ 3-4 คน และรับใบกิจกรรม เรื่อง“วัฏจักรชีวิตของคน” 2. ครูทำข้อตกลงกับนักเรียนก่อนการปฏิบัติกิจกรรม เรื่อง“วัฏจักรชีวิตของคน” 3. นักเรียนลงมือปฏิบัติกิจกรรม เรื่อง“วัฏจักรชีวิตคน” โดยมีครูคอยแนะนำ ช่วยเหลือนักเรียนขณะปฏิบัติกิจกรรม ครูเดินดูรอบๆ ห้องเรียนและเปิดโอกาสให้นักเรียนทุกคนซักถาม เมื่อมีปัญหาขณะปฏิบัติกิจกรรม 4. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันสร้างแบบจำลองวัฏจักรชีวิตคน ของตนเองได้อย่างอิสระพร้อม ทั้งตกแต่งให้สวยงาม และเตรียมนำเสนอผลงานหน้าชั้นเรียน 3) ขั้นอธิบายและลงข้อสรุป 1. นักเรียนแต่ละกลุ่มนำเสนอผลการปฏิบัติกิจกรรม เรื่อง“สร้างแบบจำลองวัฏจักรชีวิตของคน” หน้าชั้นเรียน โดยสรุปความรู้ที่ได้เกี่ยวกับวัฏจักรชีวิตของสัตว์จากแบบจำลองวัฏจักรชีวิตคน 2. ครูกล่าวชื่นชมนักเรียนทุกกลุ่มที่นำเสนอ และให้ผลสะท้อนกลับแก่นักเรียนแต่ละกลุ่ม เพื่อเป็น การแก้ไขและพัฒนาผลงานให้ดียิ่งขึ้น 3. นักเรียนและครูร่วมกันอภิปรายผลจากการปฏิบัติกิจกรรม เรื่อง“สร้างแบบจำลองวัฏจักรชีวิตคน” โดยใช้แนวคำถาม ดังนี้ 1. จากแบบจำลอง คือ สิ่งมีชีวิตชนิดใด (คน/มนุษย์) 2. คน/มนุษย์ มีการเจริญเติบโตหรือไม่ (มีการเจริญเติบโต โดยมีขนาดลำตัวใหญ่ขึ้น) 3. คน/มนุษย์ สามารถเจริญเติบโตและดำรงชีวิตอยู่ได้อย่างไร (ได้รับอาหารและน้ำอย่าง เพียงพอ และมีที่อยู่อาศัย ในบริเวณที่มีอากาศถ่ายเทสะดวก) 4. ขณะที่คนมีการเจริญเติบโต มีการเปลี่ยนแปลงอย่างไรบ้าง (มีขนาดลำตัวใหญ่ขึ้น เมื่อถึง ระยะหนึ่งคนก็พร้อมจะสืบพันธุ์เพื่อมีลูกต่อไป) 5. ผลที่เกิดจากการสืบพันธุ์ของคน คืออะไร (จะได้ลูกตัวเล็กในวัยทารก) 6. รูปร่างลักษณะของคนวัยทารกเหมือนหรือแตกต่างจากคนโตเต็มวัย (เหมือนกัน คือ จะมี รูปร่างลักษณะเหมือนกับคนโตเต็มวัย แต่จะมีขนาดเล็กกว่าคนโตเต็มวัย) 7. การเปลี่ยนแปลงของคนขณะเจริญเติบโตเป็นวัฏจักรชีวิตหรือไม่อย่างไร (เป็นวัฏจักรชีวิต คนที่เจริญเติบโตเต็มวัยจะสืบพันธุ์และมีลูก เมื่อลูกเจริญเติบโตเต็มวัยก็จะสืบพันธุ์และมีลูกต่อไปอีก หมุนเวียน เป็นแบบรูปคงที่ซ้ำเดิมอย่างต่อเนื่องเป็นวัฏจักรชีวิตของคน)
8. นักเรียนสามารถเขียนแผนภาพวัฏจักรชีวิตของคนได้อย่างไร 4) ขั้นขยายความรู้ 1. ครูมอบภาระงานให้นักเรียนโดยแจกบัตรภาพชิ้นส่วนประกอบวัฏจักรชีวิตของสัตว์ให้กลุ่มละ 2 ชนิด ดังนี้ - วัฏจักรชีวิตของผีเสื้อ - วัฏจักรชีวิตของกบ 2. ครูให้นักเรียนแต่ละกลุ่มเรียงลำดับวัฏจักรชีวิตของสัตว์แต่ละชนิดพร้อมบอกแต่ละระยะวัฏจักร ชีวิตของสัตว์ให้ถูกต้อง พร้อมกับวาดแผนภาพวัฏจักรชีวิตของสัตว์ลงในใบงาน วัฏจักรชีวิตของสัตว์ 3. ครูกระตุ้นความคิดของนักเรียน โดยให้นักเรียนพิจารณาตรวจสอบชิ้นงานของกลุ่มตนเองว่ามีแก้ไข หรือไม่และให้นักเรียนร่วมแสดงความคิดเห็นจากหัวข้อที่เรียนมาและการปฏิบัติกิจกรรม มีจุดใดบ้าง ที่ยังไม่ เข้าใจหรือยังมีข้อสงสัย ถ้ามีครูช่วยอธิบายเพิ่มเติมให้นักเรียนเข้าใจ
5) ขั้นประเมิน ขั้นตรวจสอบผล 1. นักเรียนนั่งเป็นวงกลมโดยสมาชิกทีมเดียวกันห้ามนั่งติดกัน แล้วเริ่มแข่งขัน Mate League โดย ใช้แผ่นโจทย์เกี่ยวกับวัฏจักรชีวิตของสัตว์ และให้คะแนนตามกติกาการแข่งขัน Mate league ( 10 นาที) 2. นักเรียนและครูร่วมกันสรุปคะแนนของแต่ละทีมลงในตารางคะแนน Mate League แล้วให้ นักเรียนมานั่งในลักษณะเดิม ขั้นสรุป ( 10 นาที) นักเรียนและครูร่วมกันสรุปความรู้ที่ได้จากการเรียนจนได้ข้อสรุปว่า ในขณะเจริญเติบโตสัตว์ชนิดต่าง ๆ จะมีการเปลี่ยนแปลงรูปร่างลักษณะ โดย สัตว์ที่เจริญเติบโตจนเป็นตัวเต็มวัยจะมีการสืบพันธุ์และมีลูก เมื่อ ลูก เจริญเติบโตต่อไปจนเป็นตัวเต็มวัยก็จะสืบพันธุ์และมีลูกต่อไปอีก หมุนเวียนเป็นแบบรูปคงที่ซ้ำเดิมอย่าง ต่อเนื่องเป็นวัฏจักรชีวิตของสัตว์ 10. การวัดและการประเมินผลการเรียนรู้ ประเด็นการประเมิน วิธีการ เครื่องมือ เกณฑ์ ความรู้เรื่องวัฏจักรชีวิตของสัตว์(K) ตรวจผลงาน ใบภาระงาน,สมุดบันทึก ประจำตัวนักเรียน ผ่านเกณฑ์ระดับ 2 ขึ้นไป การสร้างแบบจำลองวัฏจักรชีวิตของสัตว์(P) ตรวจผลงาน ใบกิจกรรม ผ่านเกณฑ์ระดับ 2 ขึ้นไป กระบวนการทำงานกลุ่ม (P) สังเกต แบบประเมิน ผ่านเกณฑ์ระดับ 2 ขึ้นไป แบบจำลองวัฏจักรชีวิตของสัตว์ (P) ตรวจผลงาน แบบประเมินผลงาน ผ่านเกณฑ์ระดับ 2 ขึ้นไป ทำงานร่วมกับผู้อื่นอย่างสร้างสรรค์ (A) สังเกต แบบประเมิน ผ่านเกณฑ์ระดับ 2 ขึ้นไป สังเกต แบบบันทึกพฤติกรรมทีม Mate League ผ่านเกณฑ์ระดับ 2 ขึ้นไป คุณลักษณะอันพึงประสงค์ สังเกต แบบประเมิน ผ่านเกณฑ์ระดับ 2 ขึ้นไป สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน สังเกต แบบประเมิน ผ่านเกณฑ์ระดับ 2 ขึ้นไป ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ สังเกต แบบประเมิน ผ่านเกณฑ์ระดับ 2 ขึ้นไป
11. สื่อการเรียนรู้/แหล่งเรียนรู้ สื่อการเรียนรู้ 1. ใบภาระงาน เรื่อง วัฏจักรชีวิตของสัตว์ 2. ใบกิจกรรมเรื่อง “สร้างแบบจำลองวัฏจักรชีวิตของสัตว์ 3. วัสดุ-อุปกรณ์ที่ใช้ในกิจกรรม เรื่อง “สร้างแบบจำลองวัฏจักรชีวิตของสัตว์” - กระดาษ เอ4 สีขาว/สี/กรรไกร/กาว คนละ 1 ชุด 4. หนังสือเรียนรายวิชาวิทยาศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 5. สมุดประจำตัวนักเรียนวิชาวิทยาศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 6. อุปกรณ์สำหรับแข่งขัน Mate League - กระดาษขาวเทาสำหรับบันทึกคะแนนกลุ่ม 3 แผ่น /ปากกาเมจิก/นกหวีด/ดนตรี แหล่งเรียนรู้ 1. อินเตอร์เน็ต 2. ห้องสมุดโรงเรียนบ้านบ่อแสน ลงชื่อ................................................ครูผู้สอน (นางสาวนุสรา หอมหวน)
ความเห็นของหัวหน้ากลุ่มสาระการเรียนรู้ ได้ทำการตรวจแผนการจัดการเรียนรู้ของ (นางสาวนุสรา หอมหวน) แล้วมีความคิดเห็นดังนี้ (ใส่เครื่องหมาย ในช่อง ที่ตรงตามหัวข้อที่กำหนด) การกำหนดจุดประสงค์การเรียนรู้สอดคล้องกับตัวชี้วัด/ผลการเรียน และสาระการเรียนรู้ การเขียนองค์ประกอบว่าแผนการจัดการเรียนรู้ถูกต้องทุกหัวข้อ การจัดกิจกรรมใช้วิธีสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญและบรรลุจุดประสงค์การเรียนรู้ การวัดและการประเมินผลสอดคล้องกับจุดประสงค์การเรียนรู้และกิจกรรมการเรียนรู้ ข้อเสนอแนะเพิ่มเติม ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ลงชื่อ.......................................................... (นางละวิน คล่องสมุทร) หัวหน้ากลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ความคิดเห็นของกลุ่มบริหารงานวิชาการ ตรวจ/นิเทศ/เสนอแนะ/รับรอง ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ลงชื่อ.......................................................... (นางสาวจิราภรณ์ บุหลาด) หัวหน้าฝ่ายวิชาการ ความคิดเห็นของกลุ่มบริหารงานวิชาการ ตรวจ/นิเทศ/เสนอแนะ/รับรอง ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ลงชื่อ.......................................................... (นายรุ่งโรจน์ อุตราภาส) ตำแหน่ง ผู้อำนวยการโรงเรียนบ้านบ่อแสน