ห้องสมุดประชาชน "เฉลิมราชกุมารี" อำเภอดอกคำใต้
ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย อำเภอดอกคำใต้
พระบาทสมเดจ็ พระปรมินทรมหาภมู ิพลอดุลยเดช
พระราชประวัติ
พระบาทสมเดจ็ พระปรมนิ ทรมหาภูมพิ ลอดลุ ยเดช เสด็จพระ
ราชสมภพในราชสกลุ มหดิ ล เมอื่ วนั จนั ทร ที่ 5 ธนั วาคม พ.ศ. 2470
ณ โรงพยาบาลเมาตออเบริ น เมืองเคมบริดจ รัฐแมสซาชเู ซตส
สหรัฐอเมริกา
ทรงเป1นพระโอรสองคท่ีสามในสมเด็จพระมหติ ลาธเิ บศร
อดลุ ยเดชวิกรม พระบรมราชชนก และสมเด็จพระศรีนครนิ ทราบรมราช
ชนนี มีพระเชษฐภคินแี ละสมเดจ็ พระบรมเชษฐาธิราช 2 พระองค
คอื สมเดจ็ พระเจ3าพีน่ างเธอ เจ3าฟ5ากลั ยาณวิ ัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราช
นครนิ ทร และพระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหดิ ล
พระอัฐมรามาธิบดนิ ทร ทรงดํารงพระอสิ รยิ ยศและมีพระนามเดมิ ซึง่ รบั พระราชทานจากพระบาทสมเด็จ
พระปรมินทรมหาประชาธิปก พระปกเกล3าเจ3าอย9หู วั วา9 พระวรวงศเธอ พระองคเจา3 ภูมิพลอดลุ ยเดช
ภูมิพล - ภมู ิ หมายความวา9 "แผน9 ดิน" และ พล หมายความว9า "พลงั " รวมกนั แล3วหมายถึง "พลงั แห9งแผน9 ดิน"
อดุลยเดช - อดุลย หมายความวา9 "ไมอ9 าจเทียบได3" และ เดช หมายความว9า "อํานาจ" รวมกนั แล3วหมายถึง
"อํานาจท่ีไมอ9 าจเทียบได3"
เมอื่ พ.ศ. 2471 ไดเ3 สดจ็ กลับสู9ประเทศไทย ประทบั ณ วงั สระปทมุ ตอ9 มาวันท่ี 24 กันยายน
พ.ศ. 2472 สมเดจ็ พระบรมราชชนกสวรรคต ขณะที่พระบาทสมเด็จพระเจ3าอยู9หวั มีพระชนมายไุ ม9ถงึ สองพรรษา
พ.ศ. 2475 ทรงเจริญพระชนมายุได3ห3าพรรษา ทรงเข3าศึกษาที่โรงเรียน
มาแตรเดอีวิทยาลัยจนถึงเดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2476 จึงเสด็จพระราช
ดําเนินไปประทับ ณ เมืองโลซาน ประเทศสวิตเซอรแลนด พร3อมด3วย
พระบรมราชชนนีพระเชษฐภคินีและสมเด็จพระบรมเชษฐาธิราช และ
ทรงเข3าศึกษาต9อชั้นประถมศึกษา ณ โรงเรียนเมียรมองต เมืองโลซาน
ในเดือนกันยายน พ.ศ. 2477 และใน พ.ศ.๒๔๗๘ ทรงเข3าศึกษาช้ัน
มัธยมศึกษา ณ โรงเรียนนูแวล เดอ ลา ซืออิส โรมองต (École Nouvelle
de la Suisse Romande) ทรงศึกษาวิชาฝรั่งเศส เยอรมัน และอังกฤษ
ใน พ.ศ. 2488 ทรงจบการศึกษา
จากโรงเรียนยิมนาส คลาซีค กังโต
นาล ทรงได3รับประกาศนียบัตรทาง
อักษรศาสตร จากนั้นทรงเข3าศึกษาต9อระดับอุดมศึกษาท่ีมหาวิทยาลัยโล
ซาน แผนกวทิ ยาศาสตรแขนงวิศวกรรมศาสตร
พ.ศ.๒๔๘๙ รัฐสภาได3กราบบังคมทูลอัญเชิญให3เสด็จขึ้น
ครองราชยสมบัติสืบราชสันตติวงศเป1นพระมหากษัตริยรัชกาลที่ ๙ ต9อจาก
พระบาทสมเด็จพระเจ3าอยู9หัวอานันทมหิดล สมเด็จพระบรมเชษฐาธิราช
ขณะทรงศกึ ษาต9อทม่ี หาวิทยาลัยโลซาน จงึ ทรงเปลี่ยนแนวทางการศึกษาใหม9
จากวิชาวิทยาศาสตรมาเป1นวิชาสังคมศาสตร รัฐศาสตรและนิติศาสตร
เพื่อเตรียมพระองคในการปฏบิ ตั ิพระราชภารกิจในฐานะพระมหากษตั ริย
พระราชประวัติ
ทรงหม้นั กับหม9อมราชวงศสิรกิ ติ ิ์ กิติยากร เมือ่ วันท่ี 19 กรกฎาคม พ.ศ. 2492 และเสด็จพระราช
ดําเนนิ นิวัตพระนครในปbถัดมา โดยประทับ ณ พระที่นงั่ อัมพรสถาน ต9อมาวนั ที่ 28 เมษายน 2493 ทรงโปรดเกล3าฯ
ใหจ3 ดั การพระราชพธิ ีราชาภิเษกสมรสกับหม9อมราชวงศสิริกิต์ิ กติ ิยากร ณ พระตาํ หนักสมเด็จพระศรสี วรนิ ทริ าบรม
ราชเทวี พระพันวสั สาอยั ยิกาเจา3 ภายในวังสระปทมุ ซง่ึ ในการพระราช
พธิ ีราชาภิเษกสมรสนี้ มีพระบรมราชโองการโปรดเกล3าฯ ให3สถาปนา
หมอ9 มราชวงศสิริกิติ์ กติ ยิ ากร ขึ้นเป1น สมเด็จพระราชนิ ีสิริกติ ์ิ
วนั ที่ 5 พฤษภาคม พ.ศ. 2493 ทรงพระกรุณาโปรด
เกล3าโปรดกระหม9อมใหต3 งั้ การพระราชพธิ บี รมราชาภเิ ษกตาม
แบบอยา9 งโบราณราชประเพณขี นึ้ ณ พระท่นี ่ังไพศาลทักษิณเฉลมิ
พระปรมาภิไธยตามที่จารกึ ในพระสุพรรณบฏั ว9า พระบาทสมเด็จพระ
ปรมนิ ทรมหาภูมิพลอดุลยเดช มหิตลาธิเบศรามาธบิ ดี จกั รนี ฤบ
ดินทร สยามมนิ ทราธริ าช บรมนาถบพติ ร พระราชทานพระปฐมบรม
ราชโองการว9า "เราจะครองแผนดนิ โดยธรรม เพือ่ ประโยชน$สุขแหงมหาชนชาวสยาม" ในโอกาสน้พี ระองคทรง
พระราชดาํ ริวา9 ตามโบราณราชประเพณี เมอื่ สมเด็จพระมหากษตั ริยาธริ าชเจ3าได3เสด็จเถลงิ ถวลั ยราชสมบตั บิ รม
ราชาภิเษกแลว3 ย9อมโปรดให3สถาปนาเฉลิมพระเกยี รติยศสมเดจ็ พระอัครมเหสขี นึ้ เปน1 สมเด็จพระบรมราชินี ดังนัน้
พระองคจงึ ทรงพระกรณุ าโปรดเกล3าฯ ใหป3 ระกาศสถาปนาเฉลิมพระเกียรตยิ ศสมเดจ็ พระราชนิ สี ิรกิ ติ ิ์ ขนึ้ เป1น สมเด็จ
พระนางเจ(าสริ ิกิต์ิ พระบรมราชินี
พระบาทสมเดจ็ พระเจ3าอยห9ู วั เสด็จฯ ออกผนวชเป1นเวลา 15 วนั
ระหวา9 งวนั ท่ี 22 ตลุ าคม–5 พฤศจิกายน พ.ศ. 2499 ณ วัดพระศรี
รตั นศาสดาราม โดยมีสมเดจ็ พระสงั ฆราชเจา3 กรมหลวงวชริ ญาณ
วงศ เปน1 พระอุปชh ฌาย ทรงได3รบั ฉายาว9า ภมู พิ โลภิกขุ หลงั จากนนั้
พระองคเสด็จฯ ไปประทับจาํ พรรษา ณ พระตําหนักปhjนหยา วัดบวร
นิเวศวิหาร ระหวา9 งทผี่ นวชนนั้ พระองคทรงพระกรุณาโปรดเกล3าฯ ให3
สมเด็จพระนางเจ3าสิรกิ ติ ์ิ พระบรมราชนิ ี เปน1 ผ3สู ําเรจ็ ราชการแทน
พระองค ดว3 ยเหตนุ ้ี พระบาทสมเด็จพระเจา3 อยู9หวั จึงไดโ3 ปรดเกลา3 ฯ ให3
เฉลิมพระนามาภิไธยเป1นสมเด็จพระนางเจ3าสิรกิ ิติ์
พระบรมราชนิ ีนาถ ในวนั เฉลิมพระชนมพรรษา 5 ธนั วาคม ปbเดียวกัน
พระราชกรณียกิจ
ดา# นการจดั การทรพั ยากรนํ้า
พระบาทสมเด็จพระเจ3าอยู9หัวทรงให3ความสําคัญกับการ
พัฒนาและการจัดการทรัพยากรนํ้า เพ่ือแก3ไขปhญหาและบรรเทาความ
เดือดร3อนของราษฎร ท้ังจากภัยนํ้าแล3ง ภัยนํ้าล3น และภัยน้ําเสีย
ด3 ว ย แ น ว พ ร ะ ร า ช ดํ า ริ ก า ร พั ฒ น า แ ห ล9 ง น้ํ า แ ล ะ ร ะ บ บ ช ล ป ร ะ ท า น
ด3วยพระมหากรุณาธิคุณอย9างหาท่ีสุดมิได3สร3างความปลาบปล้ืมปbติ
แกเ9 หลา9 พสกนิกรเป1นลน3 พน3 จงึ ได3พร3อมใจกันถวายพระราชสมัญญาสมกับ
ท่ีทรงเปkbยมไปด3วยพระปรีชาสามารถยิ่งว9า “พระบิดาแห'งการจัดการ
ทรัพยากรน้าํ ”
การจดั การนาํ้ ตามแนวพระราชดําริของพระบาทสมเดจ็ พระเจา3 อย9หู วั สะทอ3 นแนวคดิ ทเ่ี ป1นวทิ ยาศาสตร
ของพระองค ทรงมีความเข3าใจว9าน้ําไหลอยา9 งไร จากฝนมาเปน1 นํ้า จะเก็บนํ้าได3อย9างไร ใชอ3 ยา9 งไร แลว3 ต3องดแู ลนํ้า
อยา9 งไร เริ่มจากการมฝี ายชะลอความชมุ9 ชื้นต้งั แต9ในปาn ผา9 นเมืองมแี ก3มลิง และมีการจดั การนํ้าทว9 ม จนกระท่งั ถงึ การ
ปล9อยออกส9ทู ะเล หรือระบบการบาํ บัดนํา้ เสยี ในชมุ ชนเมอื ง เป1นสิง่ ทส่ี ะทอ3 นว9าพระบาทสมเด็จพระเจ3า อยห9ู วั ทรงคิด
อย9างเปน1 ระบบ และครบองครวม เปน1 การจัดการน้าํ อย9างครบวงจร
และยัง่ ยืน ทรงให3มกี ารจดั การเรื่องน้ํา อย9ู ๔ ประการ ได3แก9
๑. ตระหนกั ความสําคัญของนํ้า: ตน# ทุน หลกั ของชีวติ
พระบาทสมเดจ็ พระเจา3 อยู9หัวพระราชทานแนวพระราชดาํ ริไว3
มากมาย เพือ่ ควบคมุ นํ้าใหไ3 ด3ดังประสงค ทงั้ แนวพระราชดํารกิ าร
พฒั นาแหลง9 นา้ํ และแนว พระราชดาํ ริการจัดการระบบชลประทาน
ซึง่ ช9วยแก3ไขและป5องกนั ปhญหาจากนํ้าได3อย9างมีประสิทธิภาพย่งิ
๒. การจดั การนาํ้ แลง# ตามแนวพระราชดําริ ซึง่ พบวา9 สาเหตขุ องความขาดแคลนคือ การขาดประสิทธิภาพในการ
กกั เก็บยามนา้ํ มากไว3ใช3 แหล9งนาํ้ ตามธรรมชาตติ ้ืนเขิน ทรงพระราชทานแนวทางการทําฝนหลวง
๓. การจัดการนํา้ ทว' มตามแนวพระราชดาํ ริ ทรงพระราชทานแนวทางการ
แกไ3 ขปhญหาด3วยการทาํ พ้ืนทแ่ี กม3 ลงิ เพื่อชะลอการหลากของนํา้ และเพื่อ
กกั เก็บนา้ํ ไว3ใชใ3 นหน3าแลง3
๔. การจดั การนาํ้ เสยี ตามพระราชดําริ อาศยั วิธีการ ๒ อย9าง คอื วธิ ีการ
ทางชีวภาพและวธิ ีการทางกลศาสตร ทรงพระราชทานแนวการแกไ3 ข
ปhญหาดว3 ยหลกั การของกังหันนํ้าชยั พฒั นาคือ การเติมอากาศ ลงไปในน้ํา
เพอื่ เพิ่มปริมาณออกซิเจนที่ละลายในนํา้ ให3มีมาก ชว9 ยบําบัดนาํ้ เสียได3รวดเรว็ ย่งิ ขนึ้ ด3วยพระปรชี าในการจดั การ
เรอ่ื งน้ํา กรมทรพั ยสินทางปhญญา กระทรวงพาณิชย ไดท3 ลู เกลา3 ทลู กระหม9อมถวายสทิ ธิบัตรในการประดษิ ฐคิดคน3
กงั หันนํ้าชยั พัฒนาแด9พระบาทสมเด็จ พระเจา3 อยห9ู ัว ซ่งึ นับเป1นสิทธิบตั รในพระปรมาภิไธยพระมหากษตั รยิ
พระองคแรกในประวตั ศิ าสตรของชาติไทยและของโลก
พระราชกรณียกิจ
ด#านการศึกษา
พระองคโปรดเกล3าฯ ให3จัดตั้งมูลนิธิอานันทมหิดล
เพื่อเป1นการถวายพระเกียรติแด9พระบาทสมเด็จ พระเจ3าอยู9หัว
อานันทมหิดล เพื่อสนับสนุนทางด3านคัดเลือกบัณฑิตในสาขาวิชา
ต9าง ๆ ไปศึกษาต9อต9างประเทศ โดยพระองคมอบทุนตลอดจนดูแล
เกี่ยวกับความเป1นอยใ9ู นต9างประเทศนนั้ ๆ อีกดว3 ย
ส9วนในประเทศทรงพระกรณุ าโปรดเกลา3 ฯ ใหร3 ฐั บาลเป1น
ผ3ูดาํ เนินการจัดการบริหารทางการศึกษา แบบให3เปลา9 ตง้ั แต9ระดับชั้น
ประถมศึกษา จนถึงระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ในลักษณะท้ังอย9ู
ประจําและไปกลับ แบ9งเป1น โรงเรียนศึกษาสงเคราะห จํานวน 26
โรงเรยี น โรงเรยี นราชประชานเุ คราะห จาํ นวน 14 โรงเรียน
ทรงรบั โรงเรยี นไวใ3 นพระบรมราชูปถัมภ และพระราชทานพระราช
ทรัพยช9วยเหลือและใหค3 วามอปุ ถัมภ ทรงใหค3 าํ แนะนาํ ท้งั ยงั ไดเ3 สด็จ
พระราชดําเนนิ ไปเยยี่ มเยียนและพระราชทานพระบรมราโชวาทเพือ่
สนบั สนนุ และเปน1 กําลังใจแก9ครูและนกั เรียนเป1นประจํา ซ่ึงมีท้งั โรงเรียน
ของรัฐบาลและโรงเรยี นเอกชน ได3แก9 โรงเรียนราชวินิต โรงเรียนวงั ไกล
กงั วล โรงเรียนราชประชาสมาสัย และโรงเรยี น ภ.ป.ร. ราชวทิ ยาลัย
ทรงพระกรณุ าโปรดเกลา3 ฯ ให3ตั้งโรงเรียนจติ รลดา
ในบรเิ วณสวนจติ รลดา พระราชวังดสุ ติ ขึน้ สําหรับพระราชโอรส
และพระราชธดิ า บตุ รขา3 ราชบรพิ ารในพระราชวงั ตลอดจนเปqด
โอกาสให3บคุ คลทวั่ ไปไดร3 ว9 มเรียน ทรงพระราชทานพระบรมรา
โชบายแก9ทา9 นผหู3 ญิงทัศนยี บญุ ยคุปต อาจารยใหญ9โรงเรียน
จิตรลดา ณ พระท่ีนง่ั อัมพรสถาน พระราชวงั ดสุ ติ เมือ่ เดือน
มกราคม พ.ศ. ๒๔๙๘ ความวา9
"…ครทู ุกคนต#องนกึ ว'าตนเปน6 ครู ต#องมีความยตุ ธิ รรม ตอ# ง
หนักแนน' ขอใหค# รฝู 9กฝนอบรมเดก็ ใหเ# ปน6 นกั เรียนทดี่ ี มรี ะเบยี บ มีความรบั ผิดชอบในหนา# ท่ี รูจ# กั ทําตนให#ตรงต'อ
เวลา ฝก9 ให#มีสมาธิในการงาน รจ#ู กั รักษาสมบตั ิส'วนตวั และส'วนรวม รูจ# ักมเี มตตานกึ ถึงผอ#ู ื่น ร#จู กั ทําตัวใหเ# ข#ากับ
สว' นรวม ครูจะตอ# งไมถ' วายสทิ ธพิ เิ ศษแด'พระโอรสและพระธิดา…"
พระราชกรณียกิจ
ดา# นการแพทย?
โครงการของพระบาทสมเดจ็ พระเจ3าอยู9หัวในระยะแรกลว3 นแต9
เป1นโครงการดา3 นสาธารณสุข ในการเสดจ็ พระราชดาํ เนนิ ไปทรงเยี่ยมราษฏร
ตามท3องท่ีตา9 ง ๆ จะทรงพระกรณุ าโปรดเกลา3 ฯ ให3มคี ณะแพทยที่ประกอบด3วย
ผเ3ู ชยี่ วชาญในแต9ละสาขาจากโรงพยาบาลตา9 ง ๆ และลว3 นเปน1 อาสาสมัคร
โดยเสดจ็ พระราชดาํ เนิน พร3อมด3วยเวชภัณฑและเครื่องมือแพทยพรอ3 มใหก3 าร
รักษาพยาบาลราษฎรผ3ปู nวยไข3
นอกจากน้ัน ยังมีโครงการทันตกรรมพระราชทานซ่ึงเป1น
พระราชดําริให3ทันตแพทยอาสาสมัครเดินทางออกไปช9วยเหลือบําบัดโรค
เกี่ยวกับฟhน ตลอดจนสอนการรักษาอนามัยของปากและฟhนโดยไม9คิดมูลค9า
นอกจากน้ัน หน9วยแพทยหลวงยัง
จัดเจ3าหน3าที่ออกเดินทางไปรักษา
ราษฎรผู3ปnวยเจ็บ ตามหม9ูบ3านที่อยู9
ห9างไกลออกไปอีกดว3 ย
ทรงต้ังพระทัยในการแก3ไขปhญหาด3านสุขภาพอนามัยของราษฎร
อย9างแท3จริง ท้ังน้ีอาจกล9าวได3ว9า พระบาทสมเด็จพระเจ3าอย9ูหัวทรงยึด
ม่ันที่จะสืบทอดพระราชปณิธานของสมเด็จพระบรมราชชนก พระบิดา
แหง9 การแพทย และ สมเด็จพระบรมราชชนนี พระมารดาของการแพทย
ชนบท ในการท่ีจะให3ประชาชนชาวไทยได3มีสุขภาพพลานามัยท่ีสมบูรณ
แขง็ แรง เพ่ือเป1นกาํ ลงั สําคัญในการพฒั นาประเทศชาติสบื ไป
พระราชกรณยี กจิ
ด#านศลิ ปวฒั นธรรม
ทรงเป6นอคั รศลิ ปนA
วันท่ี ๒๕ กุมภาพันธ พ.ศ. ๒๕๒๙ คณะกรรมการวัฒนธรรมแห9งชาติ สํานักงานคณะกรรมการ
วฒั นธรรมแห9งชาติ กระทรวงศึกษาธิการ ได3น3อมเกล3าฯ ถวายพระราชสมัญญา “อัครศิลปqน” แปลว9า “ผ3ูมีศิลปะอัน
เลอเลิศ” หรือ “ผู3เป1นใหญ9ในศิลปqน” พระองคทรงเป1นเลิศในศิลปะทั้งมวล ทรงได3รับการยกย9องสดุดี พระ
เกียรติคุณทั้งจากพสกนิกรและศิลปqนท่ัวโลกในพระปรีชาสามารถอย9างหาที่เปรียบมิได3 ทรงเป1นเอตทัคคะ
ในศิลปะหลายสาขา อาทิ
ด#านจติ รกรรม ดา# นประตมิ ากรรม
ดา# นการถา' ยภาพ ดา# นดุริยางคศลิ ปB
พระราชกรณยี กิจ
ด#านศิลปวัฒนธรรม
ดา# นหัตถศลิ ปB ดา# นวรรณศิลปB และวาทศิลปB
ทรงใหค3 วามสาํ คญั ในการรักษาวฒั นธรรมของความเป1นชาติ การรักษามรดกทางวฒั นธรรมคอื การ
รักษาชาติ ถ3าเรา สูญวัฒนธรรมก็เท9ากับเราสญู ชาติ ดังพระราชดํารัสในพธิ ีเปดq พิพิธภัณฑสถานแหง9 ชาติ
พระนครศรอี ยุธยา เม่ือวนั ที่ ๒๖ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๐๔
" การสรา# งอาคารสมยั ใหมน' ี้เปน6 เกียรตขิ องผ#สู ร#างเพยี งคนเดียว แตโ' บราณสถานน้ันเป6นเกียรติ
ของชาติ อิฐเพยี งแผ'นเดียวกม็ คี 'า ควรทเี่ ราจะไดช# 'วยกนั รักษาไว# ถา# เราขาดสุโขทยั อยธุ ยา และรัตนโกสนิ ทร?แล#ว
ประเทศไทยก็ไม'มีความหมาย ”
ดา# นศาสนา พระราชกรณียกจิ
“พระผู#ทรงทศพิธราชธรรม” “ธรรมกิ มหาราชา”
ทรงเป1นพุทธมามกะตามโบราณราชประเพณี ทรงเป1น
องคอัครศาสนูปถัมภกตามรัฐธรรมนูญ และทรงดํารงพระองค
ในทศพิธราชธรรม ทรงปฏบิ ัตพิ ระราชกรณียกิจและเสด็จเยี่ยม
พสกนิกรทั่วทุกหนแห9งโดยมิทรงย9อท3อต9ออุปสรรคและความ
เหน่อื ยยาก ทงั้ ทางพระวรกายและพระราชหฤทัยทรงทํานุบํารุง
ศาสนาทุกศาสนาในทุกด3านและทุกโอกาส ซึ่งเป1นท่ีมาของ
พระราชมญั ญา “ธรรมิกมหาราชา” และความหมายของคําว9า
“พระผ#ูทรงทศพิธราชธรรม”
“..........ศาสนาใดๆ จะมชี ื่ออยา' งไรก็ตาม ต#องสง' เสริมสนับสนนุ กันเพื่อความเปน6 ป9กแผ'นของสังคม
ฉะนัน้ ทศี่ าสนาตา' งๆ ในประเทศไทย ปรองดองกันดพี อสมควรมาเปน6 เวลาช#านาน จงึ ทาํ ใหบ# #านเมืองเรา
อยเ'ู ยน็ เป6นสขุ ได#.......”
พระบรมราโชวาท พระราชทานแก9ผ3แู ทนองคการศาสนาต9างๆ ท่เี ขา3 เฝ5าถวายพระพร
(วันที่ ๔ ธนั วาคม ๒๕๑๕)
พระอจั ฉริยภาพ
พระบาทสมเดจ็ พระเจา3 อย9หู วั ทรงมี
พระอจั ฉรยิ ภาพและเอตทัคคะในศาสตรและ
ศลิ ปหv ลายสาขา ทรงสร3างสรรคผลงานด3วย
จติ วญิ ญาณของความเปน1 ศิลปqนโดยเน้ือแท3
อนั เป1นคุณูปการต9อประเทศชาตนิ านัปการ
เปน1 แบบอย9างใหแ3 ก9ศิลปนq และประชาชน
ดําเนินรายตามเบื้องพระยุคลบาท
สํานกั งานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห9งชาติ
ได3กราบบังคมทลู ขอพระราชทาน
พระบรมราชานุญาตถวายพระราชสมญั ญา
“อคั รศิลปนA ” และทลู เกลา3 ทูลกระหม9อมถวายโล9 “อัครศปิ qน” อนั มคี วามหมายเหมาะสมตามคติประเพณที ื่อว9า
พระมหากษัตรยิ กอปรดว3 ยพระมหทิ ธานุภาพเหนือศลิ ปนq ท้ังหลาย
พระบาทสมเด็จพระเจา3 อยหู9 ัว ได3พระราชทานความรักอนั
ยงิ่ ใหญ9แก9อาณาประชาราษฎร พระราชภารกิจอันหนักเพ่ือประโยชนสขุ
ของอาณาประชาราษฎร ปรากฏเป1นท่ปี ระจักษเทิดทูนพระเกยี รติคุณท้ัง
ในหมช9ู าวไทยและชาวโลก จึงทรง
ไดร3 ับการสดุดีและการทูลเกล3าฯ
ถวายปริญญากิตตมิ ศักดิเ์ ปน1
จํานวนมาก ทุกสาขาวชิ าการ ท้งั
ยงั มพี ระอัจฉริยภาพดา3 นดนตรี
อยา9 งสงู ส9ง ทรงพระราชนิพนธ
เพลงอันไพเราะนบั แตพ9 ระเยาวจนถงึ ปจh จุบันรวม 47 เพลง ซงึ่ นกั ดนตรีท้ังไทย
และต9างประเทศนําไปบรรเลงอยา9 งแพร9หลาย เปน1 ท่ปี ระจักษในพระอัจฉริยภาพ
จนสถาบันดนตรีในออสเตรเลีย ได3ทูลเกลา3 ฯถวายสมาชิกภาพกิตติมศักดแ์ิ ด9
พระองค
พระบาทสมเด็จพระเจ3าอยห9ู วั พร3อม
ด3วยสมเดจ็ พระนางเจา3 สิรกิ ิต์ิ พระบรมราชินี ไดเ3 สด็จ
พระราชดําเนินไปทรงกระฉบั สมั พนั ธไมตรีกบั
ประเทศต9าง ๆ ทัง้ ในยุโรป อเมรกิ า ออสเตรเลยี และ
เอเชีย และได3เสด็จพระราชดําเนนิ ไปทรงเยย่ี ม
ราษฎรในภูมิภาคต9างๆ ทุกภาคทรงประจักษใน
ปhญหาของราษฎร ในชนบทที่ดํารงชีวติ ด3วยความ
ยากจน ลําเคญ็ และด3อยโอกาส ได3ทรงพระวิรยิ ะ
อตุ สาหะหาทางแก3ปญh หาตลอดมาตราบจนปhจจบุ ัน