เศรษฐกิจผสม

รายงาน

เ รื่ อ ง ร ะ บ บ เ ศ ร ษ ฐ กิ จ เ เ บ บ ผ ส ม

จัดทำโดย

นาย ปฏิภาณ จันทร์ส่องเเสง

ม.5/1 เลขที่ 5

เสนอ

คุณครูสิรี ฤาชา

รายงานเล่มนี้เป็ นส่วนหนึ่ งของวิชาเศรษฐศาสตร์

ภาคเรียนที่2 ปีการศึกษา2565

โรงเรียนรัษฎา

ก

คำนำ

รายงานเรื่องนี้เป็นส่วนหนึ่งของวิชาเศรษฐศาสตร์ เพื่อให้ได้ศึกษา
ความรู้ในเรื่องระบบเศรษฐกิจเเบบผสม โดยจัดทำเป็นรูปเล่ม เเละใน
รูปเล่มนี้มีเนื้อหาต่างๆ อาทิ ความเป็นมา ลักษณะ ข้อดี ข้อเสีย เเละ

ได้ให้เข้าใจเพื่ อเป็นประโยชน์ต่อวิชาเรียน



ผู้จัดทำหวังว่ารายงานเล่มนี้จะเป็นประโยชน์ต่อผู้อ่านหรือนักเรียน
นักศึกษาที่กำลังศึกษาหาข้อมูลเรื่องนี้อยู่ หากมีข้อเเนะนำหรือข้อผิด
พลาดประการใดผู้จัดทำต้องขอน้อมรับไว้เเละขออภัยมา ณ ที่นี้ด้วย

จัดทำโดย
นายปฏิภาณ จันทร์ส่องเเสง

สารบัญ ข

เรื่อง หน้า


คำนำ ก


สารบัญ ข

ระบบเศรษฐเเบบผสม 1
ลักษณะที่สำคัญของระบบเศรษฐกิจเเบบผสม
กรรมสิทธิ์ 3
การดำเนินการผลิตเป็นไปในรูปเเบบผสมผสาน
ข้อดีของระบบเศรษฐกิจเเบบผสม 4
ข้อเสียของระบบเศรษฐกิจเเบบผสม 4
ยกตัวอย่างประเทศที่ใช้ระบบเเบบผสม
บรรณานุกรม 5
6
7
8

1

ระบบเศรษฐกิจเเบบผสม

เป็นระบบเศรษฐกิจซึ่งทั้งภาคเอกชนและรัฐชี้นำเศรษฐกิจ ซึ่งสะท้อน
ลักษณะของทั้งเศรษฐกิจแบบตลาดและเศรษฐกิจที่มีการวางแผน
เศรษฐกิจแบบผสมส่วนมากอาจอธิบายได้ว่าเป็นเศรษฐกิจแบบตลาด
ที่มีการควบคุมดูแลอย่างเข้มแข็งและการจัดหาสินค้าสาธารณะของ
รัฐบาล เศรษฐกิจแบบผสมบางแห่งยังมีลักษณะรัฐวิสาหกิจ

โดยทั่วไป เศรษฐกิจแบบผสมมีลักษณะคือ เอกชนเป็นเจ้าของ
ปัจจัยการผลิต ความเด่นของตลาดสำหรับการประสานงาน
เศรษฐกิจ และวิสาหกิจแสวงผลกำไรและการสะสมทุนที่เหลือเป็น
ปัจจัยขับหลักเบื้องหลังกิจกรรมเศรษฐกิจ ทว่า รัฐบาลจะถือ
อิทธิพลในด้านเศรษฐกิจมหภาคโดยอ้อมผ่านทางนโยบายการคลัง
และการเงินซึ่งออกแบบมาเพื่อรับมือภาวะเศรษฐกิจตกต่ำและ
แนวโน้มของทุนนิยมต่อวิกฤตการณ์การเงินและการว่างงาน ร่วม
กับมีบทบาทในการแทรกแซงซึ่งสนับสนุนสวัสดิการสังคม ซึ่งไม่
เหมือนกับเศรษฐกิจแบบตลาดเสรี ต่อมา เศรษฐกิจแบบผสมบาง
ประเทศได้ขยายขอบเขตให้รวมบทบาทสำหรับการวางแผน
เศรษฐกิจชี้นำและ/หรือภาควิสาหกิจสาธารณะขนาดใหญ่ด้วย

2

ไม่มีนิยามระบบเศรษฐกิจแบบผสมอย่างเดียว โดยในปัจจุบันมี
นิยามหลากหลายว่าเป็นการผสมตลาดเสรีกับการแทรกแซงของรัฐ
หรือการผสมวิสาหกิจสาธารณะและเอกชน หรือเป็นการผสม
ระหว่างระบบตลาดและการวางแผนเศรษฐกิจ จุดแข็งหรือจุดอ่อน
เปรียบเทียบของแต่ละส่วนในเศรษฐกิจของชาติอาจต่างกันได้มาก
แล้วแต่ประเทศ เศรษฐกิจตั้งแต่ของสหรัฐอเมริกาจนถึงคิวบาเรียก
เศรษฐกิจแบบผสม คำนี้ยังใช้อธิบายเศรษฐกิจของประเทศที่เรียก
รัฐสวัสดิการ เช่น ประเทศนอร์ดิก รัฐบาลในเศรษฐกิจแบบผสมมัก
จัดการคุ้มครองสิ่งแวดล้อม การรักษามาตรฐานการจ้างงาน ระบบ
สวัสดิการปรับมาตรฐานและการรักษาการแข่งขัน

3

ลักษณะที่สำคัญของของระบบเศรษฐกิจเเบบผสม

1. เอกชนและรัฐบาลมีส่วนร่วมกันในการวางแผนเศรษฐกิจของประเทศว่าจะ
เป็นการผลิตสินค้าและบริการอะไร ปริมาณมากน้อยเท่าใด และการกระจาย
สินค้าและบริการที่ผลิตได้ไปสู่ใครอย่างไรบ้าง ทั้งนี้ตั้งอยู่บนพื้นฐานของการ
ร่วมมือกันทั้งภาคเอกชนและภาครัฐบาล

2. ทั้งเอกชนและรัฐบาลสามารถจะเป็นเจ้าของปัจจัยในการผลิตสินค้าและ
บริการอย่างเสรี แต่อาจมีการจำกัดสิทธิเสรีภาพในการผลิตสินค้าและบริการ
บางประเภทที่รัฐบาลพิจารณาแล้วเห็นว่าหากปล่อยให้เอกชนดำเนินงานอาจ
ไม่ปลอดภัยต่อความมั่นคงของชาติ หรือเอกชนอยู่ในฐานะที่เหมาะสมซึ่งจะ
ดำเนินงานได้เพราะอาจจะขาดแคลนเงินทุน ขาดเจ้าหน้าที่ผู้เชี่ยวชาญ ฯลฯ
กิจกรรมดังกล่าวนี้ เช่น กิจกรรมสาธารณูปโภค สาธารณูปการ การรักษา
ความปลอดภัย การป้องกันประเทศ เป็นต้น

3.กลไกราคายังเป็นสิ่งที่สำคัญในการกำหนดราคาสินค้าและบริการต่างๆ ใน
ระบบเศรษฐกิจแบบผสมนี้ แต่รัฐบาลยังมีอำนาจในการเข้าไปแทรกแซงภาค
เอกชนเพื่อกำหนดราคาสินค้าให้มีเสถียรภาพและเกิดความเป็นธรรมทั้งผู้ผลิต
และผู้บริโภค

4.รัฐจะคอยให้ความคุ้มครองและความช่วยเหลือ ตลอดจนอำนวยความสะดวก
แก่ผู้ประกอบการในภาคเอกชนด้วยการสร้างพื้นฐานทางด้านเศรษฐกิจ เช่น
การสร้างถนน สะพาน สนามบิน ฯลฯ ไว้คอยอำนวยประโยชน์ต่อเอกชนใน
การดำเนินธุรกิจ

4

กรรมสิทธิ์

การถือกรรมสิทธิ์ในทรัพยากร ระบบเศรษฐกิจแบบผสมยอมให้เอกชนมี
กรรมสิทธิ์ ในทรัพย์สิน ตลอดจนปัจจัยการผลิตต่าง ๆ ผู้เป็นเจ้าของย่อมมีสิทธิ์
เต็มที่ในการจัดการทรัพย์สิน ของตนตามที่ต้องการ ในระบบเศรษฐกิจไทยก็มี
ลักษณะดังกล่าวคือ เอกชนสามารถเป็นเจ้าของ ทรัพย์สินตลอดจนปัจจัยการ
ผลิตต่าง ๆ ได้

การดำเนินการผลิตของเศรษฐกิจเเบบผสม

ระบบเศรษฐกิจแบบผสม เป็นระบบเศรษฐกิจที่ผสมระหว่างระบบทุนนิยมกับ
สังคมนิยม มีรัฐเป็นเจ้าของปัจจัยการผลิตหรือควบคุมการผลิตขนาดใหญ่ แต่ปัจจัย
การผลิตส่วนใหญ่เป็นของเอกชน การกำหนดราคาขึ้นกับกลไกแห่งราคาของตลาด
ลักษณะสำคัญของระบบเศรษฐกิจแบบผสม ได้แก่ - เอกชนมีเสรีภาพ - มีการแข่งขัน
แต่รัฐอาจแทรกแซง การผลิตได้บ้าง

5

ข้อดีของระบบเศรษฐกิจเเบบผสม

เศรษฐกิจแบบผสมมีข้อดีทั้งหมดของระบบเศรษฐกิจแบบตลาด ก่อนอื่นจะ
กระจายสินค้าและบริการไปยังที่ที่มีความต้องการมากที่สุด ช่วยให้สามารถวัด
ปริมาณการเปลี่ยนแปลงของความอุปสงค์-อุปทานได้ ประการที่สองมันตอบแทนผู้
ผลิตพร้อมผลกำไรสูงสุด ประการที่สามส่งเสริมนวัตกรรมเพื่อตอบสนองความ
ต้องการของลูกค้าอย่างสร้างสรรค์ ถูก และมีประสิทธิภาพ ประการที่สี่จัดสรรเงิน
ทุนให้กับผู้ผลิตที่มีนวัตกรรมทันสมัยมากที่สุดโดยอัตโนมัติ

เศรษฐกิจแบบผสมยังช่วยลดข้อเสียของเศรษฐกิจการตลาดให้เหลือน้อยที่สุด
เพราะโครงสร้างเศรษฐกิจตลาดไม่ได้รวมถึงการป้องกันชาติ เทคโนโลยี หรือ
การบินและอวกาศ ในขณะที่มีรัฐบาลขนาดใหญ่จะทำหน้าที่ดูแลผู้แข่งขันทุกคน
อย่างทั่วถึง โดยเป็นการลบข้อเสียเปรียบจากระบบเดิม ด้วยการเพิ่มจุดแข็งใหม่
เข้าไปแทน ซึ่งจะให้ผลตอบแทนแก่ผู้ที่แข่งขัน หรือสร้างสรรค์มากที่สุดเท่านั้น

6

ข้อเสียของระบบเศรษฐกิจเเบบผสม

แน่นอนว่าระบบผสมยังคงมีข้อเสียเปรียบจากทั้งแต่ละรูปแบบอยู่ ซึ่งมันขึ้นอยู่กับว่า
รัฐบาลต้องการที่จะเน้นจุดแข็งในส่วนไหนก็ปรับในส่วนนั้นให้เข้ากัน ยกตัวอย่างเช่น
หากตลาดมีความเสรีมากเกินไป มันจะทำให้เกิดการแข่งขันน้อยลง แถมยังเป็นการ
จำกัดขนาดของธุรกิจไม่ให้มีขนาดใหญ่เกินไป ตามกฎระเบียบการต่อต้านการผูกขาด
สิ่งที่เลี่ยงไม่ได้ถัดมาคือ “การจ่ายภาษีมากขึ้น” แน่นอนว่าการแทรกแซงของรัฐมาก
ขึ้นในทางเศรษฐกิจนั้น ต้องอาศัยการลงทุนจากรัฐบาลมากขึ้น ซึ่งส่วนใหญ่มาจาก
รายได้จากภาษี เมื่อมีการลงทุนมากขึ้นหมายความว่าประชาชนต้องจ่ายภาษีมาก
ตามไปด้วย สิ่งนี้จะนำไปสู่ผลกระทบด้านลบหลายอย่าง เช่น แรงจูงใจในการทำงาน
ลดลง เนื่องจากพนักงานเห็นสัดส่วนรายได้ที่หายไป เพราะต้องนำไปจ่ายภาษีที่เพิ่ม
ขึ้น ในขณะธุรกิจที่ประสบความสำเร็จอย่างมากนั้น อาจล็อบบี้รัฐบาลเพื่อรับเงิน
อุดหนุนและลดหย่อนภาษีได้มากขึ้น

7

ยกตัวอย่างประเทศที่ใช้ระบบแบบผสม



สหรัฐอเมริกาเป็นประเทศที่ใช้เศรษฐกิจแบบผสม ช่วยปกป้องความเป็นเจ้าของ
ทรัพย์สินส่วนตัว นอกจากนี้ยัง จำกัดการแทรกแซงของรัฐบาลในการดำเนินธุรกิจ
ส่งเสริมนวัตกรรมที่เป็นจุดเด่นในตลาด ในขณะเดียวกันรัฐธรรมนูญยังส่งเสริมให้
รัฐบาลต้องส่งเสริมสวัสดิการทั่วไป ที่สร้างความสามารถในการใช้แง่มุมต่างๆ ของ
ระบบเศรษฐกิจแบบวางแผนเมื่อจำเป็น โดยยังคงให้สิทธิเสรีในการบริหารเช่นใน
”อามิช” รัฐเพนซิลเวเนีย ยังคงใช้ระบบเศรษฐกิจแบบดั้งเดิม

ในปัจจุบันนี้เศรษฐกิจของโลกส่วนใหญ่เป็นเศรษฐกิจแบบผสม โลกาภิวัตน์ทำให้ยาก
ต่อการหลีกเลี่ยง ประชาชนส่วนใหญ่ได้สิ่งที่พวกเขาต้องการจากการค้าระหว่าง
ประเทศ มันเป็นเรื่องที่ง่ายกว่าในการนำเข้าน้ำมันจากซาอุ เสื้อผ้าจากจีน เพราะการ
ผลิตเองจำเป็นต้องใช้เงินทุนมหาศาล ตลาดเสรีเป็นพื้นฐานของเศรษฐกิจโลกเพราะ
ไม่ใช่มีแค่รัฐบาลเดียวที่ควบคุม อาจมีองค์กรระดับโลกมีอำนาจในการออกกฎ
ระเบียบหรือข้อตกลง แต่ไม่มีใครที่สามารถควบคุมได้อย่างเบ็ดเสร็จ

8

บรรณานุกรม

ระบบเศรษฐกิจเเบบผสม สืบค้นเมื่อวันที่15 พฤศจิกายน 2565 จาก
https://www.gcap.co.th/gcapgold/knowledge_detail.php?

gcapnews_id=454

ลักษณะที่สำคัญของระบบเศรษฐกิจเเบบผสม
สืบค้นเมื่อวันที่15 พฤศจิกายน 2565 จาก

https://www.baanjomyut.com/library/global_community/03_2_
4.html

ข้อดีเเละข้อเสียของระบบเศรษฐกิจเเบบผสม
สืบค้นเมื่อวันที่15 พฤศจิกายน 2565 จาก
http://210.86.210.116/chalengsak/units/unit3/chapter3/chapter3_2/ec

onomic2/324.html