BAB 2

MODUL
REKA BENTUK DAN TEKNOLOGI

TINGKATAN 3

BAB 2 : PENGHASILAN PRODUK

1

MODUL BERSTRUKTUR MATA PELAJARAN REKA BENTUK DAN TEKNOLOGI
TINGKATAN 3

TAJUK BAB 2 PEMBANGUNAN PRODUK

STANDARD 2.1 Penghasilan Produk
KANDUNGAN
STANDARD Murid boleh:
PEMBELAJARAN 2.1.2 Menyatakan Produk yang Hendak Dihasilkan

OBJEKTIF Berdasarkan Kajian Keperluan Pelanggan dan Projek
PEMBELAJARAN Brief
Pada akhir pembelajaran, murid dapat:
1. Menyatakan produk yang hendak dihasilkan berdasarkan :

(i)Kajian keperluan pelanggan
(ii)Projek brief

TAHAP TP 1 – ( Menyatakan fungsi produk yang akan dihasilkan )
PENGUASAAN

PERUNTUKAN 4 waktu (120 minit)
MASA
Lisan dan bertulis
KAEDAH
PENTAKSIRAN Sila rujuk bahagian di dalam Dokumentasi. (ms 3 – ms 6)
INSTRUMEN 1.1 Borang Kajian Keperluan Pelanggan (3 salinan)
PENTAKSIRAN 1.2 Model fungsi
1.3 Borang Projek Brief
1.4 Aplikasi Projek Brief dalam Bentuk Jadual

2

BAB 2.1 : PENGHASILAN PRODUK

Penghasilan Produk
Aktiviti menghasilkan produk baharu atau mengubah suai produk sedia ada.

Tujuan Penghasilan Produk
Memenuhi keperluan dan kehendak pelanggan masa kini dan akan datang dengan

mengaplikasi teknologi terkini dan moden.

Rajah 2.1 Langkah-langkah dalam proses penghasilan produk.

NOTA  2.1.1 Menyatakan Produk yang Hendak Dihasilkan Berdasarkan Kajian
Keperluan Pelanggan dan Projek Brief

A. Kajian Keperluan Pelanggan

1.Maklumat Pelanggan  Bagi menghasilkan produk yang tepat dan sesuai
dengan pelanggan atau kumpulan sasaran.
2.Latar belakang produk
3.Penambahbaikkan  Contoh maklumat : Jantina, umur dan pekerjaan.
 Maklumat seperti jenama, kegunaan, kebaikan,

kelemahan dan pengeluar produk.
 Mendapatkan maklumat daripada pelanggan tentang

pandangan pelanggan pada produk sedia ada.

3

Rajah 2.2 : Contoh borang kajian keperluan pelanggan.
Catatan : Murid dikehendaki mengisi 3 salinan Borang Kajian Keperluan Pelanggan di

ruangan Laporan Penghasilan Projek
Penyelesaian Masalah Inventif

4

Penyelesaian masalah inventif diaplikasikan untuk penambahbaikkan bagi mengatasi
kelemahan produk sedia ada. Rujuk rajah 2.3 di bawah.

Rajah 2.4:Komponen berfungsi berus kasut ketika digunakan untuk menggilap kasut.

Rajah 2.5 : Model fungsi bagi situasi semasa menggunakan berus kadut bagi menggilapkan
kasut.

Catatan : Murid dikehendaki membina model fungsi produk yang mempunyai
kelemahan di ruangan Lapaoran Penghasilan Projek.

5

Rajah 2.6 : Analisis berantai punca-kesan dijalan bagi mengenal pasti punca kesan bagi
masalah tersebut.

Berdasarkan analisis punca-kesan, masalah kelenguhan tangan dan tekanan berus tidak
berlaku pada masa yang sama. Oleh itu, kaedah penyelesaian masalah inventif secara
pemisah masa dipilih.

Jadual 2.1 Prinsip untuk menyelesaikan masalah invnetif yang dihadapi.

6

B. Projek brief

Projek brief Proses perbincangan awal antara pengurus projek
dengan pelanggan.

Menterjemah idea reka bentuk produk dalam
bentuk lakaran atau contengan.

Rajah 2.7 : Proses projek brief

7

Jadual 2.2 : Contoh borang projek brief yang telah dilengkapkan.

Catatan : Murid dikehendaki mengisi 1.3 Borang Projek brief bagi produk yang akan
dihasilkan di ruangan Laporan Penghasilan Projek.

8

Jadual 2.3 : Maklumat dalam borang projek brief disaring (diringkaskan) dalam jadual
bermaklumat.

Catatan : Murid dikehendaki membina jadual bermaklumat projek brief di ruangan
Laporan Penghasilan Projek.

9

Maklumat dalam jadual akan diaplikasi dalam bentuk jadual dan lakaran.
Jadual 2.4 : Contoh aplikasi projek brief dalam bentuk jadual.

Catatan : Murid dikehendaki melengkapkan 1.4 Jadual aplikasi projek brief di ruangan
Laporan Penghasilan Projek.
10

MODUL BERSTRUKTUR MATA PELAJARAN REKA BENTUK DAN TEKNOLOGI
TINGKATAN 3

TAJUK BAB 2 PEMBANGUNAN PRODUK

STANDARD KANDUNGAN 2.1 Penghasilan Produk

STANDARD Murid boleh:
PEMBELAJARAN 2.1.2 Mengenal pasti asas teknologi yang sesuai dengan

kehendak reka bentuk produk.

OBJEKTIF PEMBELAJARAN Pada akhir pembelajaran, murid dapat:
2. Menyatakan EMPAT justifikasi pereka bentuk
semasa memilih teknologi sebelum menghasilkan
sesuatu reka bentuk produk baharu.

TAHAP PENGUASAAN -

PERUNTUKAN MASA 2 waktu (60 minit)

KAEDAH PENTAKSIRAN Lisan, bertulis

INSTRUMEN PENTAKSIRAN Sila rujuk bahagian di dalam Dokumentasi ( ms 7 )

2.0 Penentuan Gabungan Teknologi

11

NOTA  2.1.2 Mengenal Pasti Asas Teknologi yang Sesuai dengan Kehendak Reka

Bentuk Produk

Setelah mengenal pasti cadangan projek, pereka bentuk perlu memilih teknologi
yang sesuai dengan cadangan reka bentuk bagi memastikan produk dapat memenuhi
keperluan dan kehendak pelanggan.

PROJEK KSSM RBT PT3

 menggabungkan dan mengaplikasikan sekurang-kurangnya dua teknologi yang
sesuai. Yang berikut merupakan teknologi-teknologi yang anda telah belajar...

 (Tingkatan 1) Reka Bentuk Fertigasi, Reka Bentuk Fesyen
 (Tingkatan 2) Reka Bentuk Pembuatan, Reka Bentuk Mekanikal, Reka Bentuk

Elektrik, Reka Bentuk Elektronik, Reka Bentuk Akuaponik, Reka Bentuk Makanan.
 (Tingkatan 3)

Justifikasi Pemilihan
Teknologi

Aplikasi Tujuan Fungsi Kekuatan dan
teknologi penggunaan Teknologi Kelemahan
yang dipilih Teknologi
Teknologi

Contoh bagi reka bentuk pengilap kasut

Aplikasi Komponen Kekuatan Kelemahan

Teknologi

Reka Gear Taji - Memindahkan kuasa dan -sukar didapati. Hanya
Bentuk memutarkan pad penggilap terdapat di kedai
Mekanikal elektronik sahaja.

Pad -Menggilap dan membersihkan kasut
Pengilap -span boleh dibasuh sekiranya kotor

Reka Bateri -membekalkan kuasa kepada -perlu diganti apabila
Bentuk seluruh system kehabisan kuasa.
Elektrik
-Harga murah dan mudah didapati.

Wayar -mengalirkan arus ke setiap
lembar komponen di dalam litar
tunggal
-Harga murah dan mudah didapat.

Suis -melengkapkan litar apabila suiz
tekan ditekan
tutup
-Menyambung dan memutuskan
aliran arus

-harga murah dan mudah didapati

12

MODUL BERSTRUKTUR MATA PELAJARAN REKA BENTUK DAN TEKNOLOGI
TINGKATAN 3

TAJUK BAB 2 PEMBANGUNAN PRODUK

STANDARD 2.1 Penghasilan Produk
KANDUNGAN
STANDARD Murid boleh:
PEMBELAJARAN 2.1.3 Merancang Konsep,Elemen dan Prinsip Reka Bentuk
yang dipersetujui dalam bentuk lakaran

OBJEKTIF Pada akhir pembelajaran, murid dapat:
PEMBELAJARAN 3. Menyatakan konsep penghasilan idea
4. Menyatakan elemen reka bentuk
5. Menyatakan prinsip reka bentuk

TAHAP TP 2 - ( Menerangkan lakaran idea awal yang
PENGUASAAN mengintegrasikan teknologi dalam reka bentuk
produk

PERUNTUKAN MASA 4 waktu (120 minit)

KAEDAH Lisan, bertulis, pemerhatian youtube
PENTAKSIRAN (https://youtu.be/qK3mZijYHxc)

INSTRUMEN Sila rujuk bahagian di dalam Dokumentasi ( ms 8 – ms 9 )
PENTAKSIRAN 3.0 Perancangan Konsep

13

NOTA  2.1.3 Merancang Konsep,Elemen dan Prinsip Reka Bentuk yang dipersetujui

dalam bentuk lakaran

A. Konsep Penghasilan Idea.
1. Penghasilan produk bermula dengan menyampaikan idea tentang produk dalam
bentuk lakaran.
2. Tujuan lakaran dihasilkan adalah untuk mendapatkan gambaran awal ideareka
bentuk dan fungsi produk
3. Lakaran-lakaran yang dihasilkan dapat menzahirkan idea kreatif dan inovatif
serta membolehkan pereka bentuk memilih lakaran yang baik
4. Dua konsep penghasilan idea bagi reka bentuk produk iaitu :Bentuk mengikut
fungsi (form follow function) dan Fungsi mengikut bentuk ( function follow
form).

KONSEP PENGHASILAN IDEA

Bentuk mengikut fungsi Fungsi mengikut bentuk

(form follow function) (form follow function)

Contoh : Kerusi direka bentuk sebagai Contoh : Peralatan dapur yang direka bentuk

tempat duduk. Namun , bagi memenuhi menyerupai raksasa ‘ Loch Ness’mendapat

fungsi sebagai tempat duduk sambil perhatian kerana reka bentuk yang menarik

merehatkan badan , maka kerusi malas telah dan berfungsi

direka bentuk.

B . Elemen dan Prinsip Reka Bentuk

 Elemen reka bentuk : Unsur-unsur yang digunakan dalam lakaran bagi mempamerkan
idea awal suatu rekaan . Elemen reka bentuk membolehkan idea yang hendak
disampaikan oleh pereka bentuk pada lakaran boleh difahami oleh pelanggan.

 Prinsip reka bentuk : Konsep atau peraturan yang digunakan oleh pereka bentuk ketika
menggunakan elemen-elemen reka bentuk. Ia juga membolehkan lakaran yang
dihasilkan oleh pereka bentuk menarik,selesa dan boleh menimbulkan emosi positif
secara visual kepada pelanggan.

14

ELEMEN REKA BENTUK GARISAN

ERB SAIZ

RUANG ELEMEN RUPA
REKA
NILAI TEKSTUR
BANTUK

WARNA

BENTUK

PRINSIP REKA BENTUK

PENGULANGAN

KESEIMBANGAN HARMONI

KERINGKASAN PRINSIP REKA KONTRAS
BENTUK

KESATUAN KEPELBAGAIAN

15

LAKARAN PERKEMBANGAN IDEA
16

IDEA YANG DIPILIH
17

MODUL BERSTRUKTUR MATA PELAJARAN REKA BENTUK DAN TEKNOLOGI
TINGKATAN 3

TAJUK\ BAB 2 PEMBANGUNAN PRODUK

STANDARD KANDUNGAN 2.1 Penghasilan Produk

STANDARD Murid boleh:
PEMBELAJARAN 2.1.4 Menghasilkan Lakaran Produk Yang Hendak Dibuat

OBJEKTIF PEMBELAJARAN Pada akhir pembelajaran, murid dapat:
1. Melakarkan lakaran projek yang lengkap

TAHAP PENGUASAAN TP 4 -
Menganalisis lakaran produk dari aspek elemen dan prinsip
reka bentuk.

PERUNTUKAN MASA 4 waktu (160 minit)

KAEDAH PENTAKSIRAN Lisan dan Lakaran

INSTRUMEN PENTAKSIRAN Sila rujuk bahagian di dalam Dokumentasi

( ms 10 – ms13 )

4.0 Lakaran Akhir

18

NOTA : 2.1.4 MENGHASILKAN LAKARAN PRODUK YANG HENDAK DIBUAT

Lakaran produk yang hendak dibuat adalah lakaran idea terbaik yang mengandungi
semua maklumat penting sesuatu reka bentuk produk.

Kepentingan Kaedah Lakaran Media Lakaran

Lakaran Idea Mampu menyakinkan  Perspektif  Art Marker
pelanggan terhadap  rendering  Pewarna
produk
Pastel

 Pensel Warna

Lakaran produk disarankan dalam bentuk 3D supaya keseluruhan reka bentuk produk

lebih jelas dan mudah difahami.

A: Lakaran 3D

Lakaran 3D yang dilengkapi dengan maklumat produk dinamakan lakaran 3D
bermaklumat.

Rajah 1 Maklumat Yang Perlu Dinyatakan Pada Suatu Lakaran 3D

19

Rajah 2 Lakaran 2D Bagi Penggilap Kasut Magik

20

B: Lakaran Ceraian
Lakaran ceraian ialah lakaran yang menunjukkan hubungan antara setiap komponen
(bahagian) pada suatu reka bentuk produk.

Rajah 3 Lakaran Ceraian Penggilap Kasut Magik

21

Fungsi Komponen Pada Penggilap Kasut Magik

Jadual 1 Fungsi Komponen Pada Penggilap Kasut

22

C: Lukisan Kerja

 Lukisan yang menerangkan dengan terperinci rupa bentuk komponen suatu produk
yang akan dihasilkan.

 Lukisan ini dihasilkan sebelum suatu model atau produk dihasilkan.

Jadual 2 Penerangan Lukisan Isometrik dan Skematik

Lukisan Isometrik Lukisan Skematik

 memberikan maklumat dan gambaran  Litar elektronik yang menunjukkan
objek dengan lebih jelas. kedudukan komponen elektronik dalam
bentuk simbol.
 Menunjukkan bentuk suatu objek
dalam 3D melalui pandangan atas,  Simbol dalam lukisan skematik
pandangan hadapan dan pandangan membantu pereka bentuk memilih
sisi. komponen elektronik yang betul semasa
menghasilkan produk.

 Membolehkan pemasangan komponen
elektronik dilakukan dengan lebih
mudah dan tepat.

Lukisan Isometrik Penggilap Kasut Lukisan Skematik Litar Penggilap Kasut

23

Lukisan Unjuran Ortografik

 Menunjukkan bentuk

pandangan atas,

pandangan sisi.

 Ukuran sebenar

ortografik untuk

semasa proses

Rajah 4 Lukisan unjuran ortografik sudu

suatu objek dalam 2D melalui
pandangan hadapan dan

dinyatakan dalam lukisan unjuran
digunakan sebagai rujukan
penghasilan produk.

ut ketiga bagi Penggilap Kasut Magik

24

D: Lakaran Reka Bentuk Produk Dari Aspek Elemen Dan Prinsip Reka Bentuk
Lakaran reka bentuk produk yang telah dihasilkan oleh pereka bentuk perlu dianalisis dari
aspek elemen dan prinsip reka bentuk bagi memastikan lakaran tidak tersasar daripada
kehendak dan keperluan pelanggan.

Jadual 3 Analisis lakaran reka bentuk produk dari aspek elemen reka bentuk

Jadual 4 Analisis lakaran reka bentuk produk dari aspek prinsip reka bentuk

25

MODUL BERSTRUKTUR MATA PELAJARAN REKA BENTUK DAN TEKNOLOGI
TINGKATAN 3

TAJUK BAB 2 PEMBANGUNAN PRODUK

STANDARD KANDUNGAN 2.1 Penghasilan Produk

STANDARD Murid boleh:
PEMBELAJARAN 2.1.5 Menyediakan jadual kerja

OBJEKTIF PEMBELAJARAN Pada akhir pembelajaran, murid dapat:
6. Menentukan aktiviti yang perlu ada dalam jadual
kerja dalam bentuk carta gantt
7. Menyusun aktiviti mengikut keutamaan

TAHAP PENGUASAAN TP 3 – Mengaplikasikan jadual kerja untuk
pembangunan projek.

PERUNTUKAN MASA 2 waktu (60 minit)

KAEDAH PENTAKSIRAN Lisan, bertulis

INSTRUMEN PENTAKSIRAN Sila rujuk bahagian di dalam Dokumentasi (ms 14)

5.0 Jadual Kerja

26

NOTA  2.1.5 Menyediakan Jadual Kerja
Jadual Kerja

- Suatu perancangan aktiviti yang dipersembahkan dalam bentuk jadual
- Perancangan dibuat berdasarkan senarai aktiviti dan tempoh masa yang diperuntukkan

untuk melaksanakan setiap aktiviti yang disenaraikan.

Garis Panduan menyediakan jadual kerja

1. Menentukan 2. Menyusun 3. Menganggarkan 4. Menganggarkan 5.
aktiviti jadual aktiviti mengikut sumber yang tempoh masa untuk Mengangggarkan

keutamaan diperlukan untuk melaksanakan kos dan
setiap aktiviti setiap aktiviti menyediakan bajet

bagi projek

Tujuan •Mengelakkan kerugian masa dan kos
menghasilkan •Mengawal sumber tenaga pekerja
Jadual Kerja •Mengelakkan pembaziran
•Mengurus bahan mentah secara sistematik

Contoh Jadual Kerja dalam bentuk Carta Gantt Minggu

AKTIVITI
22
21
20
19
18
17
16
15
14
13
12
11
10
9
8
7
6
5
4
3
2
1

1 Penerangan keperluan pelanggan kepada pereka
bentuk

2 Kajian dan penemuan penyelesaian masalah.
3 Perbincangan konsep bersama pelanggan
4 Melakar bentuk produk dengan persetujuan pelanggan
5 Penyediaan mock-up atau model
6 Menetapkan bahan dan alatan yang diperlukan
7 Mencari pembekal bahan dan alatan
8 Membuat pesanan
9 Mendapatkan bekalan bahan
10 Pembinaan produk
11 Membuat kemasan
12 Pengujian dan penilaian kefungsian
13 Penambahbaikan
14 Kerja siap,pendokumentasian dan tuntutan bayaran

27

MODUL BERSTRUKTUR MATA PELAJARAN REKA BENTUK DAN TEKNOLOGI
TINGKATAN 3

TAJUK 2.0 PEMBANGUNAN PRODUK

STANDARD KANDUNGAN 2..1 PENGHASILAN PRODUK

STANDARD Murid boleh:
PEMBELAJARAN 2.1.6 Menghasilkan produk berfungsi atau berfungsi
sebahagian
OBJEKTIF PEMBELAJARAN Pada akhir pembelajaran, murid dapat :-

TAHAP PENGUASAAN 1. Menyenaraikan bahan dan peralatan yang
digunakan untuk menghasilkan produk

TP 6 – (Menghasilkan produk yang mencapai objektif dan
membuat dokumentasi secara sistematik)

PERUNTUKAN MASA 1 waktu (30 minit)

KAEDAH PENTAKSIRAN Lisan, bertulis, pemerhatian

INSTRUMEN PENTAKSIRAN Tugasan menyenaraikan bahan dan alatan yang akan

digunakan

28

NOTA 2.1.6 Membuat Senarai Bahan, Peralatan dan Bajet Produk
Perancangan projek perlu dilakukan dengan sistematik agar proses penghasilan produk
tidak membazir masa, bahan dan kos. Kesesuaian bahan dan peralatan perlu
dipertimbangkan ketika merancang penghasilan produk.
____________________________________________________________________________
_

 BAHAN DAN PERALATAN YANG MURID AKAN GUNAKAN ADALAH MERUJUK
KEPADA PRODUK YANG MURID HASILKAN

____________________________________________________________________________
_
DI bawah adalah CONTOH senarai bahan dan peralatan yang digunakan untuk menghasilkan
Pengilap Kasut Magik.

29

30

31

Tugasan 2.1.6 Menghasilkan produk berfungsi atau berfungsi sebahagian
A Senarai bahan untuk menghasilkan ___________________________

No Bahan -Bahan Kuantiti

B Senarai peralatan untuk menghasilkan ______________________________

No Nama Alatan Fungsi

32

MODUL BERSTRUKTUR MATA PELAJARAN REKA BENTUK DAN TEKNOLOGI
TINGKATAN 3

TAJUK 2.0 PEMBANGUNAN PRODUK

STANDARD KANDUNGAN 2..1 PENGHASILAN PRODUK

STANDARD Murid boleh:
PEMBELAJARAN
2.1.6 Menghasilkan produk berfungsi atau berfungsi
OBJEKTIF PEMBELAJARAN
sebahagian

Pada akhir pembelajaran, murid dapat :-

1. Menentukan 2 jenis kaedah menentukan bajet
sesuai yang digunakan untuk penghasilan
produk

2. Mengaplikasikan konsep SMART dalam
penghasilan produk.

TAHAP PENGUASAAN TP 6 -
Menghasilkan produk yang mencapai objektif dan membuat
dokumentasi secara sistematik.

PERUNTUKAN MASA 2 waktu (60 minit)

KAEDAH PENTAKSIRAN Lisan, bertulis, pemerhatian

INSTRUMEN PENTAKSIRAN Sila rujuk bahagian di dalam Dokumentasi

(ms 15 – ms 16)

6.0 Pengurusan kewangan

33

NOTA : PENENTUAN BAJET ADALAH BERDASARKAN BAHAN DAN PERALATAN YANG
34

MURID GUNAKAN SEMASA PENGHASILAN PRODUK

= RM1780.00 + RM500.00 + RM35.00
= RM2315.00

Kos pengeluaran seunit produk =RM = RM23.15

35

MODUL BERSTRUKTUR MATA PELAJARAN REKA BENTUK DAN TEKNOLOGI
TINGKATAN 3

TAJUK 2.0 PEMBANGUNAN PRODUK

STANDARD KANDUNGAN 2.1 Penghasilan Produk

STANDARD Murid boleh:
PEMBELAJARAN 2.1.7 Menghasilkan produk berfungsi atau berfungsi

sebahagian.

OBJEKTIF PEMBELAJARAN Pada akhir pembelajaran, murid dapat:

1. Menerangkan perbezaan ciri-ciri antara mock up,
produk berfungsi sebahagian dan produk berfungsi.

2. Menyenaraikan kepentingan merancang pembinaan
produk berfungsi atau produk berfungsi sebahagian.

TAHAP PENGUASAAN TP 6
Menghasilkan produk yang mencapai objektif dan membuat
dokumentasi secara sistematik.

PERUNTUKAN MASA 2 waktu (60 minit)

KAEDAH PENTAKSIRAN Lisan, bertulis

INSTRUMEN PENTAKSIRAN Sila rujuk bahagian di dalam Dokumentasi ( ms 17 )

7.0 Penghasilan produk

36

NOTA: 2.1.7 Menghasilkan produk berfungsi atau berfungsi sebahagian.
PROSES PENGHASILAN PRODUK

Apabila menghasilkan produk, murid boleh memilih sama ada menghasilkan produk berfungsi
atau produk berfungsi sebahagian.

Berdasarkan idea reka bentuk yang telah
dipersetujui dengan pelanggan, perancangan
yang teliti dibuat untuk menghasilkan produk

reka bentuk.

Proses bermula dengan pengenalpasti
keperluan pelanggan dan analisis dibuat

berdasarkan produk yang sedia ada.

Pereka bentuk akan membina reka bentuk
konsep dan seterusnya menghasilkan lakaran

reka bentuk produk.

Pengubahsuaian atas lakaran akan dibuat
sekiranya reka bentuk tidak menepati
kehendak pengguna.

Setelah persetujuan dibuat, pereka bentuk
akan mula menghasilkan produk tersebut.

37

PERBEZAAN ANTARA MOCK-UP, PRODUK BERFUNGSI SEBAHAGIAN DAN PRODUK
BERFUNGSI

Mock-up  Dihasilkan sebelum produk berfungsi
(Model olokan) sebahagian dibina.

 Menunjukkan idea rekaan dalam bentuk 3D.
 Mengikut skala atau saiz sebenar.
 Boleh disentuh dan dipegang.
 Reka bentuk boleh ditambah baik sekiranya

perlu.

Produk berfungsi  Dihasilkan selepas mock-up dibina.
sebahagian (Model)  Menunjukkan idea rekaan dalam bentuk 3D

yang lebih realistik.
 Mengikut skala atau saiz sebenar

 Dapat menunjukkan kefungsian beberapa
bahagian atau komponen produk.

 Boleh disentuh dan dipegang untuk
memahami kefungsian produk.

 Reka bentuk boleh ditambah baik sekiranya
perlu.

Produk berfungsi  Dihasilkan selepas produk berfungsi
(Prototaip) sebahagian dibina.

 Menunjukkan idea rekaan dalam bentuk
sebenar.

 Mengikut spesifikasi saiz sebenar.
 Dapat menguji kefungsian sebenar produk.
 Boleh disentuh, dipegang dan menguji

kefungsian produk.

 Reka bentuk dan kefungsian produk boleh
ditambah baik selepas melakukan pengujian
dan penilaian.

38

CIRI-CIRI MOCK-UP, PRODUK BERFUNGSI SEBAHAGIAN DAN PRODUK BERFUNGSI

JENIS BAHAN SKALA KEFUNGSIAN

Mock-up  Direka bentuk bukan  Tidak mengikut saiz  Tidak berfungsi

menggunakan bahan produk sebenar. sepenuhnya.
sebenar.
 Boleh sama ada lebih
 Boleh direka bentuk
kecil, sama besar
menggunakan atau lebih besar
kertas, gabus, daripada produk
kadbod, polistirena, sebenar.
kayu lembut dan
lain-lain

Produk  Tidak semestinya  Tidak mengikut saiz  Tidak menunjukkan
berfungsi
sebahagian direka bentuk produk sebenar. fungsi sebenar produk.
menggunakan bahan
sebenar.  Boleh sama ada lebih  Hanya sebahagian

 Boleh direka bentuk kecil, sama besar komponen boleh
atau lebih besar berfungsi. Kefungsian
menggunakan foam, daripada produk sebenar tidak dapat
kadbod, paip PVC, sebenar. diuji.
MDF, polistirena,
kayu, papan lapis  Produk hanya dinilai
dan lain-lain dari segi reka bentuk
luaran sahaja.

Produk  Tidak semestinya  Mengikut saiz produk  Berfungsi sepenuhnya.
berfungsi
direka bentuk sebenar.  Diuji dalam situasi
menggunakan bahan
sebenar. sebenar dari segi reka
bentuk dan kefungsian.
 Boleh direka bentuk

menggunakan kayu,
keluli, zink, getah,
plastik, perspeks
dan lain-lain
bergantung kepada
reka bentuk dan
kegunaan produk.

39

KEPENTINGAN MERANCANG PEMBINAAN PRODUK BERFUNGSI ATAU BERFUNGSI
SEBAHAGIAN

i.

Menghasilkan produk

yang menepati

keperluan dan kehendak

pengguna. ii.
Membolehkan
.
vi. penambahbaikan
dilakukan pada reka
Menentukan kaedah KEPENTINGAN bentuk dan fungsi
dan tempoh pembinaan produk.
produk.

MERANCANG

PEMBINAAN PRODUK

BERFUNGSI ATAU

BERFUNGSI

SEBAHAGIAN.

v. iii.
Menjalankan pengujian
dan penilaian yang Membantu
lengkap terhadap produk menganggar kos
dari segi reka bentuk dan jualan produk.
kefungsian.

iv.

Merancang tenaga kerja
yang diperlukan.

40

MODUL BERSTRUKTUR MATA PELAJARAN REKA BENTUK DAN TEKNOLOGI
TINGKATAN 3

TAJUK 2.0 PEMBANGUNAN PRODUK

STANDARD KANDUNGAN 2.1 Penghasilan Produk

STANDARD Murid boleh:
PEMBELAJARAN 2.1.7 Menghasilkan produk berfungsi atau berfungsi

sebahagian.

OBJEKTIF PEMBELAJARAN Pada akhir pembelajaran, murid dapat:

1. Mengaplikasi langkah-langkah proses penghasilan
produk:

i. Mengukur, menanda dan memotong bahan.
ii. Membina dan mencantum bahagian produk
iii. Membuat kemasan

TAHAP PENGUASAAN TP 6
Menghasilkan produk yang mencapai objektif dan membuat
dokumentasi secara sistematik.

PERUNTUKAN MASA 2 waktu (60 minit)

KAEDAH PENTAKSIRAN Lisan, bertulis, pemerhatian

INSTRUMEN PENTAKSIRAN Menghasilkan produk secara praktikal ( penilaian keatas
kerja buat pelajar Ketika mereka menghasilkan produk
masing – masing

41

LANGKAH-LANGKAH UTAMA MENGHASILKAN PRODUK BERFUNGSI

1) Mengukur,
menanda dan

memotong
bahan

i. Proses mengukur:
 Dilakukan
berdasarkan lukisan
unjuran ortografik
yang telah dihasilkan.
 Dilakukan dengan
tepat mengikut
ukuran yang telah
ditetapkan untuk
memudahkan
pembinaan produk.

ii. Proses menanda:
 Dilakukan pada
permukaan yang
hendak dipotong.

iii. Proses memotong:
 Dilakukan untuk
mendapatkan bentuk
mengikut reka bentuk
yang dikehendaki
dan membuang
bahagian-bahagian
yang tidak
diperlukan.

42

2) Membina dan
mencantum

iv. Proses membina dan mencantum:
 Melibatkan kerja-kerja seperti memaku, mengglu, memasang skru dan memateri

43

44

3) Membuat
kemasan

v. Proses membuat kemasan:
 Menambah nilai estetika, nilai komersial dan ketahanan terhadap sesuatu produk.
 Dilakukan sebelum, semasa dan selepas pemasangan dilakukan bergantung
kepada kesesuaian.

PERATURAN KESELAMATAN BENGKEL,
ALATAN DAN DIRI

45

MODUL BERSTRUKTUR MATA PELAJARAN REKA BENTUK DAN TEKNOLOGI
TINGKATAN 3

TAJUK 2.0 PENGHASILAN PRODUK
STANDARD KANDUNGAN
2.1.8 Membuat pengujian dan penilaian kefungsian serta
STANDARD kesesuaian produk
PEMBELAJARAN
Murid boleh:
1. Membuat pengujian dan penilaian kefungsian serta

kesesuaian produk

OBJEKTIF PEMBELAJARAN Pada akhir pembelajaran, murid dapat:
8. Menyenaraikan 2 jenis kaedah ujian.
9. Membezakan kaedah ujian makmal dengan kaedah
ujian parameter

TAHAP PENGUASAAN Tahap 6 : Membuat pengujian dan penilaian kefungsian
serta kesesuaian produk
PERUNTUKAN MASA
KAEDAH PENTAKSIRAN 2 waktu (60 minit)

Lisan, bertulis, pemerhatian

INSTRUMEN PENTAKSIRAN Sila rujuk bahagian di dalam Dokumentasi
( ms 18 – ms 19 )
8.0 Pengujian dan Penilaian

46

NOTA : 2.1.8 MEMBUAT PENGUJIAN DAN PENILAIAN KEFUNGSIAN SERTA
KESESUAIAN PRODUK

TUJUAN PENGUJIAN DAN PENILAIAN:
 Untuk mengukur keberkesanan produk
 Penambahbaikan perlu dilakukan sekiranya produk tidak mencapai objektif
 Dilakukan ke atas prototaip

FAKTOR PENGUKURAN TAHAP KEBERKESANAN PRODUK:
 Mematuhi projek brief
 Memenuhi kehendak pelanggan
 Ketepatan rupa bentuk

A) PENGUJIAN

JENIS PENGUJIAN

Ujian Makmal Ujian Parameter

UJIAN MAKMAL

 Pengujian terhadap produk berfungsi di dalam makmal atau bengkel dengan
menggunakan peralatan dan kelengkapan tertentu yang bersesuaian dengan
jenis produk

 Contohnya ujian kemuluran, ujian kekuatan dan ujian beban

UJIAN PARAMETER

 Pengujian terhadap produk berfungsi yang dibuat dalam situasi dan di lokasi
yang sebenar bagi menentukan kefungsian, kesesuaian, keupayaan serta
kebolehan produk

 Contohnya penggilap kasut magik masih digunakan untuk menggilap Kasut
Kulit dan Kasut PVC guru-guru lelaki di sebuah sekolah menengah tertentu
yang telah dipilih

47

CONTOH: Analisis Keputusan Ujian Parameter Terhadap Penggilap Kasut Magik

ASPEK PRODUK KEKUATAN KELEMAHAN
A ) KEFUNGSIAN  Putaran roda AT menjadi
 Boleh digunakan untuk
B) ERGONOMIK menggilap dan perlahan apabila pad
membersihkan kasut penggilap ditekan agak
C) REKA BENTUK kuat pada permukaan
DAN NILAI  Hanya mengambil masa kasut
ESTETIKA selama 4 minit untuk  Bateri perlu diganti
menggilap dan apabila kehabisan kuasa
D) membersihkan sepasang
KESELAMATAN kasut -

 Pemegang produk selesa  Perumah kayu mungkin
dipegang pecah jika terjatuh,
perumah juga mungkin
 Produk ringan dan boleh reput setelah tempoh
dikendalikan dengan sebelah masa tertentu
tangan

 Suis untuk ON/OFF mudah
dicapai

 Produk sesuai digunakan
oleh semua peringkat umur

 Reka bentuk produk ringkas
dan menarik

 Tona kayu menyerlahkan
tekstur kayu pada produk

 Penggunaan kayu berkualiti
tinggi meningkatkan
ketahanan produk

 Pad penggilap boleh
ditanggalkan untuk
membasuh span sekiranya
kotor

 Produk selamat digunakan
kerana tiada bahagian yang
tajam

 Litar terlindung dan ditutup
dengan kemas

48

B) PENILAIAN

 Penilaian dijalankan untuk menganalisis keputusan pengujian yang telah
diperloleh.

 Menggunakan borang selidik yang mengandungi soalan-soalan meliputi aspek
kefungsian, ergonomik, reka bentuk dan nilai estetika serta keselamatan bagi
produk.

C) KESESUAIAN PRODUK
 Ditentukan berdasarkan penilaian terhadap keputusan pengujian yang telah
dijalankan terhadap produk.
 Keputusan pengujian dapat membuktikan sama ada produk yang telah dihasilkan
menepati keperluan dan kehendak pengguna atau sebaliknya.

D) TAHAP KESELAMATAN
 Beberapa perkara perlu diambil kira semasa menilai tahap keselamatan sesuatu
produk iaitu:
1. Adakah produk mempunyai bahagian yang tajam?
2. Adakah produk mempunyai manual penggunaan?
3. Adakah produk selesa untuk dikendalikan?
4. Adakah bahagian elektronik pada produk boleh membahayakan
pengguna?

49