KURSUS HAJI MODUL 1 - 9

WAJIB HAJI: NIAT IHRAM DI MIQAT MINGGU KELAPAN 97
DAN JENIS HAJI

Catatan

MIQAT ZAMANI (HAJI)

Miqat Zamani Bagi Haji Ialah Bermula 1 Syawal Hingga Seketika Sebelum Terbit
Fajar Hari Yang Ke 10 Zulhijjah, Inilah Yang Dinamakan Bulan-bulan Haji, Tidak
Sah Ihram Haji Jika Dilakukan Di Luar Masa Tersebut Bahkan Jadilah Ihram Umrah

Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

WAJIB HAJI: NIAT IHRAM DI MIQAT MINGGU KELAPAN 98
DAN JENIS HAJI

MIQAT TEMPAT (MAKANI)

BIR ALI ZATUN
IRAQI

TAN’IM JI’RANAH QARNUL
(5KM) (22KM) MANAZIL

AL- JUHFAH HUDAIBIYYAH ARAFAH
(29KM) (22KM)

(SHUMAISHI)

ADHAAT LIBN
(16KM)

YALAMLAM

Catatan

JEMAAH LUAR ZAMANI
(
MASA
)

MAKKAH
JEMAAH DALAM MAKKAH
1.  QARNUL MANAZIL
2.  ZUL HULAIFAH/BIR ALI HAJI UMRAH
3.  YALAMLAM
4.  JUHFAH
5.  ZATUL IRQIN

Peringatan

 1 Syawal Sepanjang
1.  Miqat
 Makani
 Bagi
 Jemaah
 Haji
 Malaysia
 Yang
 Hingga Tahun Kecuali
Sebelum Terbit
Perjalanannya
 Terus
 Ke
 Makkah
 Ialah
 Qarnul
 Fajar Bagi Ihram/
Manazil
 10 Zulhijjah Amalan Haji
2.  Miqat
 Makani
 Bagi
 Jemaah
 Haji
 Malaysia
 Yang

Perjalanannya
 Dari
 
 Madinah
 Ialah
 Zul
 Hulaifah/Bir

Ali


Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

WAJIB HAJI: NIAT IHRAM DI MIQAT MINGGU KELAPAN 99
DAN JENIS HAJI

DARI ARAH YALAMLAM
BIR ALI/ZUL HULAIFAH
YAMAN
MADINAH JUHFAH
SYAM/MESIR ZATUL IRQIN
TUNISIA QARNUL MANAZIL

IRAQ
NAJD/MALAYSIA
ASIA TENGGARA

Catatan

Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

WAJIB HAJI: NIAT IHRAM DI MIQAT MINGGU KELAPAN 100
DAN JENIS HAJI

CARA MENGERJAKAN HAJI

Mengerjakan Haji Dalam Bulan-
bulan Haji Kemudian

Mengerjakan Umrah Setelah
Selesai Amalan Haji – (Afdhal)

Mengerjakan Umrah Dahulu
Dalam Bulan-bulan Haji

Kemudian Mengerjakan Haji
Pada Tahun Yang Sama

Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

WAJIB HAJI: NIAT IHRAM DI MIQAT MINGGU KELAPAN 101
DAN JENIS HAJI

Berniat
Mengerjakan
Umrah
Sahaja,
Tetapi
Sebelum
Tawaf

Berniat
Mengerjakan
Haji
Kemudian

Melaksanakan
Semua
Rukun
Dan
Wajib
Haji


Contoh
Kes
Ini
:
Wanita
Kedatangan
Haid
Selepas
Niat
Umrah
(Sama
Ada
Wajib
Atau
Umrah

Sunat)‐
Haid
Tidak
Kering
Sehingga
Tarikh
Berangkat
Ke
Arafah.



(PerhaYan:

Jemaah
Haji
Yang
Tidak
Sempat
Menyempurnakan
Umrah
Kerana
Sakit,
Terhalang

Atau
Koma
Juga
Melaksanakan
Boleh
Melaksanakan
Haji
Qiran
Ini
)


TERDAPAT
DUA
PANDANGAN
:




1- MAZHAB SYAFI’IE
Jika
Kedatangan
Haid
Sebelum
Melangkah
Tawaf,
Maka
Boleh
Bertukar
Kepada
Niat
Haji

Sebelum
Berangkat
Ke
Arafah,
Maka
Jadi
Haji
Qiran,
Sekiranya
Telah
Melangkah
Tawaf
Tidak

Boleh
Niat
Haji
(Haji
Tidak
Boleh
Dimasukkan
Dalam
Umrah)–
Maka
Tidak
Dapat
Haji
Tahun


Tersebut





2- MAZHAB MALIKI –
Boleh
Memasukkan
Niat
Haji
Ke
Dalam
Umrah
–
Iaitu
Boleh
Niat
Haji
Sebelum
Berangkat
Ke

Arafah–
Maka
Jadi
Haji
Qiran
Sekiranya
Belum
Akhiri
Tawafnya
Dengan
Melakukan
Solat

Sunat


Tawaf



Catatan

Di Mana-mana Mandi Sunat Ihram SUNAT
Sebelum Berniat Memakai Pakaian Ihram WAJIB
Sembahyang Sunat Ihram SUNAT
Di Miqat
Niat Ihram Umrah WAJIB
Selepas Niat Niat Umrah Di Miqat WAJIB
Sehingga SUNAT
Bergunting Menjaga Larangan Dalam Masa
Berihram
Selepas Niat Talbiah
Sehingga
Mula Tawaf Tawaf Umrah
Sa’ie Umrah
Di Mas’a Bercukur Atau Bergunting
Tertib Melaksanakan Rukun
Di Marwah/
Di Mana-mana

Sementara Menunggu Hari Wuquf Jemaah Haji Eloklah Membuat Amalan Sunat Seperti Mengerjakan
Umrah Sunat , Tawaf Sunat & Berjemaah Di Masjidil Haram Mengikut Kemampuan

Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

WAJIB HAJI: NIAT IHRAM DI MIQAT MINGGU KELAPAN 102
DAN JENIS HAJI

8 Atau 9 Di Mandi Sunat Ihram SUNAT
Zulhijjah Makkah WAJIB
Memakai Pakaian Ihram SUNAT
Lepas Niat Hingga RUKUN
Tahallul Sembahyang Sunat Ihram WAJIB
WAJIB
Lepas Niat Hingga Niat Ihram Haji SUNAT
Mula Melontar Niat Di Miqat ( Tanah Haram) RUKUN
Tinggalkan Larangan Dalam WAJIB
9 Di
Zulhijjah Arafah Masa Berihram SUNAT
Talbiah
Malam 10 Di Wuquf
Zulhijjah Muzdalifah
Mabit Di Mudzalifah

Mengutip Anak Batu Di
Muzdalifah

Catatan

Pada Di Mina Melontar Jamrah Kubra
10, 11,
12 Dan 13 Bercukur Atau Bergunting
Zulhijjah
Mabit Di Mina 11,12,13
Selepas Di Melontar 3 Jamrah 11,12,13
Wuquf Baitullah
Zulhijjah
Di
Mas’a Tawaf Haji
Sa’ie Haji
Tertib Pada Kebanyakan

Rukun

Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

WAJIB HAJI: NIAT IHRAM DI MIQAT MINGGU KELAPAN 103
DAN JENIS HAJI

SUNAT Mengerjakan Haji Dahulu Di Di Mana- Boleh
WAJIB Dalam Bulan Haji Kemudian Mana Dilakukan
SUNAT
RUKUN Mengerjakan Umrah Sebelum Dari
WAJIB Mandi Sunat Ihram Berniat 1 Syawal
Hingga
WAJIB Memakai Pakaian Ihram Di Miqat 9 Zulhijjah
Haji
SUNAT Sembahyang Sunat Ihram
SUNAT Lepas Niat Hingga
RUKUN Niat Ihram Haji Tahallul
Catatan
Niat Ihram Haji Di Miqat Lepas Niat Hingga
Menjaga Perkara Larangan Dalam Mula Melontar

Masa Ihram Di Baitullah

Talbiah Di Mas’a

Tawaf Qudum
Sa’ie Haji *

Rukun Wuquf Di Arafah 9
Wajib Mabit Di Muzdalifah Di Zulhijjah
Sunat Malam
Wajib Mengutip Anak Batu Muzdalifah
Rukun Melontar Jamrah 10
Wajib Kubra Di Mina Zulhijjah
Wajib
Bercukur Atau Bergunting Di Baitullah 10, 11,
Rukun Mabit Di Mina 11,12,13 Di Mas’a 12, 13
Rukun Zulhijjah
Rukun Melontar 3 Jamrah Pada 11,12,13
Zulhijjah Selepas
Tawaf Haji Wuquf

Sa’ie Haji (Jika Belum)
Tertib Pada Kebanyakan Rukun

Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

WAJIB HAJI: NIAT IHRAM DI MIQAT MINGGU KELAPAN 104
DAN JENIS HAJI

Di Mana-mana Mandi Sunat Ihram
Sebelum Berniat Memakai Pakaian Ihram
Sembahyang Sunat Ihram
Di Miqat
Niat Ihram Umrah
Selepas Niat Niat Ihram Umrah Di Miqat
Sehingga
Bergunting Menjaga Larangan Dalam Masa
Berihram
Selepas Niat Talbiah
Sehingga
Mula Tawaf Tawaf Umrah
Sa’ie Umrah
Di Mas’a Bercukur Atau Bergunting
Tertib Laksanakan Rukun
Di Marwah/
Di Mana-mana

Catatan

Sunat Mandi Sunat Ihram Di Mana-
Wajib Memakai Pakaian Ihram Mana
Sunat Sembahyang Sunat Ihram
Rukun Sebelum
Wajib Niat Ihram Haji & Umrah Berniat

Wajib Niat Ihram Itu Di Miqat Di Miqat Boleh
Meninggalkan Perkara- Haji Dilakukan
Sunat perkara Larangan Dalam Masa
Sunat Lepas Niat Hingga Dari
Rukun Ihram Tahallul 1 Syawal
Talbiah Hingga
Tawaf Qudum Lepas Niat Hingga
Sa’ie (Haji & Umrah)* Mula Melontar 9
Zulhijjah
Di Baitullah

Di Mas’a

Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

WAJIB HAJI: NIAT IHRAM DI MIQAT MINGGU KELAPAN 105
DAN JENIS HAJI

HAJI QIRAN

Rukun Wuquf Di Arafah 9
Wajib Zulhijjah
Mabit Di Muzdalifah Di
Sunat Muzdalifah Malam
Wajib Mengutip Anak Batu 10
Rukun Melontar Jamrah Kubra
Wajib Zulhijjah
Wajib Bercukur Atau Bergunting
Mabit Di Mina 11,12,13 Di Mina 10, 11,
Rukun Melontar 3 Jamrah Pada 12, 13
Rukun Zulhijjah
Rukun 11,12,13 Zulhijjah
Tawaf (Haji Dan Umrah) Di Baitullah Selepas
Catatan Di Mas’a Wuquf
Sa’ie (Jika Belum)
Tertib Pada Kebanyakan

Rukun

Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

WAJIB HAJI: NIAT IHRAM DI MIQAT MINGGU KELAPAN 106
DAN JENIS HAJI

Catatan

Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

Minggu

Kesembilan

WAJIB HAJI: LARANGAN
IHRAM DAN DAM

Wajib Haji: Larangan Ihram Dan Dam MINGGU KESEMBILAN 108

RUKUN HAJI WAJIB HAJI

1 Niat Ihram Haji 2 Niat Di Miqat
4 Wuquf
10 Tawaf 3 Larangan Ihram

11 5 Bermalam (Mabit) Di
Muzdalifah
Sa’ie
6 Melontar Jamrah Kubra
7 Bergunting/Bercukur Pada 10 Zuhijjah

12 Tertib Pada 8 Bermalam (Mabit) Di Mina
Kebanyakkan Rukun 11,12,13 Zulhijjah

Catatan 9 Melontar Ketiga-tiga
Jamrah Pada 11,12,13
Zulhijjah

Memakai Pakaian Menebang/Memotong/

Bersarung Atau Berjahit Mencabut Pokok-pokok
Dan Bercantum (Lelaki) Di Tanah Haram

Menutup Kepala Atau 6

Sebahagian Memburu Binatang
Daripadanya Buruan

Menutup Muka (Wanita) Berkahwin/
Mengahwinkan/
7 11

Memakai Sarung Menerima Wakil Kahwin

Tangan (Lelaki & Melakukan
Wanita) Pendahuluan
Persetubuhan
Memakai Bau-bauan 8
Melakukan
Sama Ada Di Badan, Persetubuhan
Pakaian, Makanan

Minuman Atau
Menghidunya Ke Dalam

Hidung

Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

Wajib Haji: Larangan Ihram Dan Dam MINGGU KESEMBILAN 109

JENIS LARANGAN SEMASA IHRAM

PAKAIAN BERWANGI
-WANGIAN

KECANTIKAN ALAM SEKITAR

HUBUNGAN
JANTINA

Catatan

JENIS LARANGAN SEMASA IHRAM

PAKAIAN 1. Memakai Pakaian Bersarung
Atau Berjahit Dan Bercantum
(Lelaki).

2. Menutup Kepala Atau
Sebahagian Daripadanya (Lelaki).

3. Menutup Muka (Wanita).

4. Memakai Sarung Tangan
(Lelaki/Wanita).

Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

Wajib Haji: Larangan Ihram Dan Dam MINGGU KESEMBILAN 110

JENIS LARANGAN SEMASA IHRAM

X X

Pemakaian kain telekong yang menutup Pemakaian cermin mata yang
muka/dahi dan dagu begitu juga yang terlalu besar sehingga cermin
seumpamanya seperti ubat tampal/lekat mata dan bingkai melekap
di kawasan muka/dahi dalam keadaan pada pipi dan
yang besar saiz adalah tidak dibolehkan menutup sebahagian muka
(wanita sahaja)
Sekiranya ubat tampalan/lekat yang
bersaiz kecil adalah dibolehkan Pemakaian sarung tangan
(wanita sahaja) yang menutup semua jari
jemari dan tapak tangan
X (wanita dan lelaki)

Catatan

YANG DIBOLEHKAN SEMASA BERIHRAM

Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

Wajib Haji: Larangan Ihram Dan Dam MINGGU KESEMBILAN 111

JENIS LARANGAN SEMASA IHRAM

X X
X
Pemakaian payung secara
menyarung getah /alat
pelekap masuk dikepala.
Dikira sebagai menyarung dan
menutup sebahagian kepala
Begitu juga yang seumpamanya
seperti lampu
suluh yang di guna dengan
cara menyarung dikepala.
Jika kaedah pemakaian
secara lilitan/tali lilitan bersaiz kecil
adalah dibenarkan (lelaki sahaja)

Catatan

YANG DIBOLEHKAN SEMASA BERIHRAM

SELIPAR ATAU SANDAL YANG DIPAKAI

HENDAKLAH MENAMPAKKAN KELIMA-LIMA

HUJUNG ANAK JARI JEMARI KAKI DAN TUMIT
(LELAKI SAHAJA)

Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

Wajib Haji: Larangan Ihram Dan Dam MINGGU KESEMBILAN 112

JENIS LARANGAN SEMASA IHRAM

BERWANGI 5. Memakai Bau-bauan
-WANGIAN Sama Ada Di Badan,
Pakaian, Atau Menghisapnya
Ke Dalam Hidung (Lelaki/Wanita).

Catatan

JENIS LARANGAN SEMASA IHRAM

KECANTIKAN 7. Menanggalkan Rambut Atau
Bulu Dari Mana-mana
Anggota Badan (Lelaki/Wanita).

6. Memakai Minyak Di Kepala
Atau Janggut Dan Semua Bulu
Muka Selain Daripada
Tumbuhan Di Pipi Dan Di Dahi
(Lelaki/Wanita).

8. Mengerat Atau Memotong
Kuku (Lelaki/Wanita).

Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

Wajib Haji: Larangan Ihram Dan Dam MINGGU KESEMBILAN 113

JENIS LARANGAN SEMASA IHRAM

ALAM SEKITAR 9. MEMOTONG/MENEBANG/MENGERAT
ATAU MENCABUT POKOK
DI TANAH HARAM (Lelaki/Wanita).

10. MEMBURU BINATANG BURUAN
YANG HALAL DIMAKAN ATAU
MEMBINASAKANNYA DI TANAH
HARAM ATAU DI TANAH HALAL
(Lelaki/Wanita).

Catatan

MEMOTONG/MENEBANG/MENGERAT ATAU MENCABUT POKOK

Jemaah Haji sama ada dalam ihram atau tidak dalam ihram yang
memotong/ menebang/mengerat atau mencabut pokok di Tanah Haram
(Makkah, Mina dan Muzdalifah) dikenakan dam.

Jemaah Haji dalam ihram tidak dikenakan dam jika memotong/
menebang/ mengerat atau mencabut pokok di Tanah Halal seperti Arafah.

MEMBURU BINATANG BURUAN YANG HALAL DIMAKAN ATAU
MEMBINASAKANNYA

Jemaah Haji sama ada dalam ihram atau tidak dalam ihram yang
memburu binatang buruan yang halal dimakan atau
membinasakannya di Tanah Haram (Makkah, Mina dan Muzdalifah)
dikenakan dam.

Jemaah Haji dalam ihram tetap dikenakan dam jika memburu binatang
buruan yang halal dimakan atau membinasakannya di Tanah Halal.


Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

Wajib Haji: Larangan Ihram Dan Dam MINGGU KESEMBILAN 114

JENIS LARANGAN SEMASA IHRAM

HUBUNGAN 11. Melakukan Pendahuluan
JANTINA Persetubuhan (Lelaki/Wanita).

12. Bersetubuh/Berjimak (Lelaki/Wanita).

13. Berkahwin/Mengahwinkan/
Menerima Wakil Kahwin
(Lelaki/Wanita).

Catatan

Persentuhan
dengan
sengaja
tanpa
berlapik
(mubasyarah)

antara
lelaki
dan
wanita
yang
menimbulkan
syahwat
ke8ka

berihram
sama
ada
inzal
atau
pun
8dak,
kedua‐duanya

berdosa
dan
dikenakan
Dam
Takhyir
ke
atas
lelaki
sahaja.


Persentuhan
secara
berlapik
(ghair
mubasyarah)
antara
lelaki

dan
wanita
semasa
berihram
dan
bersyahwat
adalah
berdosa

tetapi
8dak
dikenakan
dam
walaupun
inzal
(keluar
mani).



Jemaah
haji
wanita
sesama
wanita
atau
lelaki
sesama
lelaki

yang

berada
dalam
keadaan
berihram
dan
bersentuhan
tanpa

berlapik
dalam
keadaan
syahwat
adalah
berdosa
dan

dikenakan
dam
sama
ada
inzal
atau
8dak
inzal.


Rujukan : Resolusi Muzakarah Haji Peringkat Kebangsaan Kali ke 28 bagi Musim
Haji 1433H

Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

Wajib Haji: Larangan Ihram Dan Dam MINGGU KESEMBILAN 115

TARAFFUH DAN ITLAF

TARAFFUH 


Bererti perkara kebiasaan, kesukaan, kegemaran dan keseronokan bagi
seseorang (pakaian, berwangi-wangian dan hubungan jantina)

Jika dilakukan dengan sengaja dikenakan dam. Sekiranya dengan
lupa atau tak sengaja tidak dikenakan dam

ITLAF


Bererti perkara-perkara yang jika dilakukan boleh menyebabkan perkara itu
menjadikan rosak atau binasa atau bercerai tanggal. (Kecantikan – rambut/kuku
atau bulu dan alam sekitar)

Jika dilakukan dengan sengaja (berdosa) atau jahil atau tidak sengaja (tidak
berdosa) tetapi tetap dikenakan dam

Catatan

PENGERTIAN BAHASA - DARAH

SYARA’ - IBADAT GANTIAN YANG
MERUPAKAN BINATANG AL-AN’AM YANG
DISEMBELIH SEPERTI UNTA, LEMBU,
KAMBING/KIBASY ATAU GANTINYA
DARIPADA MAKANAN DI TANAH HARAM
ATAU PUASA YANG DIKENAKAN KE ATAS
MEREKA YANG MENUNAIKAN HAJI ATAU
UMRAH DI ATAS SEBAB-SEBAB
TERTENTU.


* Kadar Secupak = SR 5.00 (mula digunakan pada musim haji 1432H)

Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

Wajib Haji: Larangan Ihram Dan Dam MINGGU KESEMBILAN 116

SEPERTI BERIKUT

Melakukan perkara-perkara yang di larang dalam masa berihram
(larangan dalam ihram)
Meninggalkan wajib haji dan umrah
Membuat Haji Tamattu’ atau Qiran (menurut syarat-syarat yang
wajib di bayar dam)
Luput wuquf di Arafah setelah berniat ihram
Meninggalkan Tawaf Wada’ tanpa uzur syari’e
Berlaku ihsar bagi orang yang telah berniat ihram (terhalang
daripada menyempurnakan wuquf di arafah, tawaf atau sa’ie dengan
sebab ketakutan daripada musuh, penyakit dan sebagainya)
Melanggar nazar semasa mengerjakan haji

Catatan

SEBAB DI KENAKAN DAM DAM YANG DI KENAKAN

1.  Ihram
Tamma2u’
(dengan
 MENYEMBELIH SEEKOR KIBAS/
syaratnya)
 KAMBING/ 1 PER 7 DARIPADA
LEMBU/UNTA
2.
 Ihram
Qiran
(syaratnya
)


3.
 Tidak
berihram
di
miqat
 HENDAKLAH BERPUASA 10 HARI: TIGA (3)
4.
 Luput
wuquf
di
Arafah
 HARI DI MASA IHRAM HAJI DAN TUJUH (7)
5.
 Tidak
melontar
jamrah

HARI APABILA IA BALIK KE TEMPATNYA

6.
 Tidak
bermalam
di
Mina





































(dgn
syarat‐syaratnya)


7.
 Tidak
mabit
di

Muzdalifah




















H

E

N

D


A

K

L
 AH DIKELUARKAN 10 CUPAK
MAKANAN ASASI (SEPULUH CUPAK)
(dgn
syaratnya)



8.
 Meninggalkan
Tawaf
Wada’


9.
 Melanggar
nazar
dalam
 TERTANGGUNGLAH DI ATAS
mengerjakan
haji
 ZIMMAHNYA

Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

Wajib Haji: Larangan Ihram Dan Dam MINGGU KESEMBILAN 117

SEBAB DIKENAKAN DAM YANG DIKENAKAN
DAM
MENYEMBELIH SEEKOR UNTA
Persetubuhan yang DAM (SUAMI SAHAJA)
merosakan haji, YANG
DIKENAKAN JIKA TIDAK BERKUASA
iaitu persetubuhan MENYEMBELIH SEEKOR LEMBU

yang dilakukan (SUAMI SAHAJA)
sebelum tahallul
awwal atau sebelum JIKA TIDAK BERKUASA
selesai kerja–kerja DIGANTIKAN DENGAN 7 EKOR KAMBING

umrah. (SUAMI SAHAJA)

Haji perlu di qada JIKA TIDAK BERKUASA
tahun berikutnya
begitu juga qada’ HENDAKLAH MEMBELI MAKANAN DENGAN
NILAI SEEKOR UNTA DAN DIBAHAGIKAN
umrah. KEPADA FAKIR MISKIN DI TANAH HARAM
(SUAMI SAHAJA)

JIKA TIDAK BERKUASA

HENDAKLAH BERPUASA BEBERAPA HARI
SEBANYAK BILANGAN CUPAK MAKANAN
YANG DAPAT DIBELI DENGAN NILAI SEEKOR

UNTA (SUAMI SAHAJA)

Catatan

SEBAB DIKENAKAN DAM DAM YANG DI KENAKAN
NOTA KURSUS ASAS HAJI
1.  Membuang/mencabut/

mengun8ng
3
helai
dan
lebih


rambut/bulu
dari
mana‐mana

anggota
badan


2.  Memakai
pakaian
bersarung
/

berjahit

(lelaki)


3.  Memotong
/
menanggalkan
/

membinasakan
kuku


4.



Memakai
wangi‐wangian
samada

di
badan,
pakaian,
makan
dan

minuman
atau
menghisapnya
ke

dalam
hidung


5.  Menutup
muka
atau
sebahagian

daripadanya
(wanita)


6.
 Menutup
kepala
atau
sebahagian

daripadanya
(lelaki)


7.  Memakai
sarung
tangan
(lelaki/

wanita)


Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji

Wajib Haji: Larangan Ihram Dan Dam MINGGU KESEMBILAN 118

8.
 Memakai
minyak
di
kepala/
janggut/semua
bulu
muka

selain
daripada
bulu
yang

tumbuh
di
pipi
dan
dahi


9.
 Melakukan
perkara

permulaan














persetubuhan
(dam
lelaki
shj)


10.
 Melakukan
persetubuhan

selepas
selesai
tahallul
awwal


tetapi
belum
selesai
tahallul

kedua
(dam
lelaki
sahaja)


11.
 Melakukan
persetubuhan

selepas
persetubuhan
yang

merosakkan
haji
(dam
lelaki

shj)


Catatan

TAKHYIR BERERTI BOLEH DIPILIH SATU DARIPADA PERKARA – PERKARA YANG

DITETAPKAN. TA’DIL BERERTI APABILA SESEORANG TIDAK BERKUASA MENGELUARKAN
MAKANAN HENDAKLAH DIGANTI DENGAN BERPUASA

SEBAB DIKENAKAN DAM MENYEMBELIH BINATANG MENGIKUT BANDINGAN
DAM YANG BINATANG YANG DIBURU, JIKA RUSA BANDINGANNYA
DIKENAKAN
1. Memburu binatang yang LEMBU, JIKA KIJANG BANDINGANNYA KAMBING
halal di makan atau
membinasakannya di ATAU
tanah haram/halal
semasa dalam ihram MEMBELI MAKANAN DENGAN NILAI HARGA
BINATANG BANDINGAN DAN DIBAHAGIKAN KEPADA
2. Memburu binatang yang
halal di makan atau FAKIR DAN MISKIN DI MAKKAH
membinasakannya di
tanah haram makkah ATAU
semasa 8dak beriham
HENDAKLAH BERPUASA BEBERAPA HARI SEBANYAK
BILANGAN CUPAK MAKANAN YANG DAPAT DIBELI
DENGAN HARGA NILAINYA IAITU SATU CUPAK SATU

HARI

*(Belalang adalah binatang buruan.) SAMA SEPERTI DI ATAS IAITU MENGIKUT BANDINGAN
POKOK YANG DIPOTONG / DITEBANG / DICABUT JIKA
ATAU DAM
YANG POKOK BESAR BANDINGANNYA LEMBU, JIKA KECIK
Memotong, menebang DIKENAKAN BANDINGANNYA KAMBING
Atau mencabut pokok di
ATAU
Tanah haram makkah
(kecuali pokok ma8 ) MAKA DAMNYA SAMA SEPERTI PERATURAN DAM
MEMBURU BINATANG BURUAN, IAITU KENA MEMBELI

MAKANANAN ATAU BERPUASA

Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

Wajib Haji: Larangan Ihram Dan Dam MINGGU KESEMBILAN 119

JENIS TARAFFUH JENIS ITLAF
(MENGGUGUR / MENGHILANG /
(BERSERONOK / BERSENANG /
BERSEDAP-SEDAP) MEROSAK / MEMBINASA)

1.  Menutup Kepala L 1.  Rambut Atau Bulu Di Badan
2.  Pakaian Bersarung L 2.  Kuku
3.  Menutup Muka W 3.  Binatang Buruan
4.  Sarung Tangan L/W 4.  Pokok Atau Tumbuh-tumbuhan
5.  Bau-bauan L/W
6.  Minyak Di Kepala Dan Janggut L/W Kena Dam Tetapi
7.  Jimak L/W Tidak Berdosa Walaupun
8.  Mukadimah Jimak L/W Tidak Sengaja (Beza Dengan
9.  Akad Nikah Tabiat Atau Sifat Semulajadi)

Sekiranya Tidak Sengaja, Tidak
Kena Dam Dan Tidak Berdosa

Catatan

DAM UNTUK MELEPASKAN DIRI DARIPADA LARANGAN IHRAM BAGI SESEORANG
YANG SUDAH BERNIAT IHRAM TETAPI TIDAK DAPAT MENYELESAIKAN RUKUN
HAJINYA ATAU RUKUN UMRAHNYA ATAU KEDUA - DUANYA

SEBAB DIKENAKAN DAM DAM YANG DIKENAKAN

Tertahan/Ditahan DAM MENYEMBELIH SEEKOR KAMBING &
Oleh Musuh YANG BERCUKUR/ BERGUNTING
DIKENAKAN JIKA TIDAK BERKUASA
Dalam Perjalanan
Atau Terkepung / HENDAKLAH MEMBELI MAKANAN DENGAN NILAI
SEEKOR KAMBING DAN DIBAHAGIKAN KEPADA
Berpenyakit
Tidak Dapat FAKIR MISKIN DI TEMPAT TAHALLUL ITU
Masuk Ke Makkah JIKA TIDAK BERKUASA
Sedangkan Ia
Sudah Berihram HENDAKLAH BERPUASA BEBERAPA HARI
SEBANYAK BILANGAN CUPAK MAKANAN YANG
SEBAB – SEBAB LAIN DAPAT DIBELI DENGAN NILAI SEEKOR KAMBING

Dam Ihsar Juga Boleh Dipakai Untuk Menyelesaikan Masalah Wanita Yang Datang Haid
Dan Tidak Dapat Melakukan Tawaf Haji/Umrah Kerana Terpaksa Balik Segera Ke Tanah
Air. Begitu Juga Pesakit Yang Berpenyakit Berat Yang Terpaksa Dihantar Balik Ke
Malaysia Untuk Rawatan Lanjut (Kedua – Dua Golongan Ini Haji/Umrahnya Belum
Selesai). Apabila Wanita Itu Telah Suci Dan Mandi Hadath Besar, Begitu Juga Pesakit
Berat Telah Sembuh Dari Penyakitnya, Hendaklah Pergi Lagi Ke Tanah Suci Makkah
Menyelesaikan Haji/Umrahnya Yang Belum Selesai (HANYA BAGI HAJI DAN UMRAH
WAJIB- PERTAMA KALI)

Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

Wajib Haji: Larangan Ihram Dan Dam MINGGU KESEMBILAN 120

Cara Melaksanakan Dam Ihsar

SETELAH KELUAR DARI MAKKAH DUA (2) MARHALAH ATAU (91kilometer) ATAU LEBIH
Atau Setelah Sampai Ke Tanah Air Hendaklah :

1.  Menyembelih Seekor Kambing Dan Bercukur Atau
Bergunting Dengan Niat Tahallul, Dan Daging

Sembelihan Itu Dibahagikan Kepada Fakir Miskin
Tempatan

2.  Jika Tidak Mampu Hendaklah Membeli Makanan
Dengan Nilai Seekor Kambing Dan Bercukur Atau
Bergunting Dengan Niat Tahallul, Dan Makanan
Itu Dibahagikan Kepada Fakir Miskin Tempatan

3.  Jika Tidak Mampu Juga Hendaklah Berpuasa
Beberapa Hari Sebanyak Bilangan Cupak
Makanan Yang Dapat Dibeli Dengan Nilai Seekor
Kambing ( 1 Cupak = 1 Hari ) Dan Bercukur Atau
Bergunting Dengan Niat Tahallul.

Dengan Berpuasa Dan Bercukur Atau Bergunting Dengan
Niat Tahallul Ihsar Itu, Maka Terhasillah Tahallulnya
Sekalipun Bilangan Hari Puasanya Belum Selesai.

Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

Wajib Haji: Larangan Ihram Dan Dam MINGGU KESEMBILAN 121

Contoh Niat Tahallul Ihsar

1 Aku Menyembelih Kambing Ini Sebagai Dam Ihsar Untuk
Tahallul NusukKu Atau

2 Aku Bercukur Atau Bergunting Bagi Tahallul NusukKu
(Haji/Umrah) Atau

3 Aku Bersedekah Makanan Sebagai Ganti Menyembelih
Kambing Dam Ihsar Untuk Tahallul NusukKu (Haji/Umrah)
Atau

4 Aku Puasa Esok Hari Sebagai Ganti Menyembelih
Kambing Dam Ihsar Untuk Tahallul
NusukKu (Haji/Umrah)

Catatan

PERHATIAN

SEKIRANYA PELAKSANAAN UMRAH SUNAT (KALI KEDUA DAN
SETERUSNYA) ATAU HAJI SUNAT (KALI KEDUA DAN SETERUSNYA)

YANG TIDAK DAPAT DISEMPURNAKAN RUKUN
KERANA HALANGAN

MEMADAI DENGAN MELAKSANAKAN TAHALLUL IHSAR
UNTUK BEBASKAN DIRI DARI LARANGAN IHRAM

MAKA JEMAAH TIDAK PERLU KE TANAH SUCI SEMULA
UNTUK MENYEMPURNAKAN IBADAT UMRAH SUNAT

ATAU HAJI SUNAT YANG BELUM SEMPURNA TERSEBUT

MEMADAI DENGAN TAHALLUL IHSAR DAN BEBAS
DARI SEMUA LARANGAN IHRAM

Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

Wajib Haji: Larangan Ihram Dan Dam MINGGU KESEMBILAN 122

Catatan

Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI