งานอุอิ

วทยาลยั อาชวี ศึกาาเชียงราย

LEARN
PYTHON
ฉบับจาํ งา ย

รายวชา การเขยี นโปรแกรมคอมพิวเตอร์เบือตน้
20901-1002

รัฐรวี วงคไ ชย
ชทท.1/2 เลขท1ี่ 2

VARIABLES
AND TYPES

ตวั แปร (Variable)

คอื ชือหรอเครองหมายทีกาํ หนดขึนสาํ หรับใชอ้ า้ งถึงคา่ ทีเกบ็
ในหน่วยความจาํ ตัวแปรจะมีชอื (Identifier) สําหรับใชใ้ น
การอา้ งถงึ ข้อมลู ของมัน ในการเขียนโปรแกรม คา่ ของ
ตวั แปรสามารถทีจะกาํ หนดได้ใน run-time หรอ
เปลยี นแปลงอยู่ตลอดเวลาในขณะทีโปรแกรมทาํ งาน
(Executing)

Numbers

ในภาษาPythonนนั สนับสนุนข้อมลู แบบตวั เลขซึงข้อมลู
ประเภทนจี ะแบ่งออกเปนIntegerFloatDecimalและ
Complexอยา่ งไรก็ตามเราจะเนน้ ยําในIntegerซึงเปนการ
เกบ็ ข้อมูลแบบจํานวนเต็มและFloatเปนข้อมูลแบบ
จํานวนจรง สาํ หรับประเภทแบบDecimalนันแตกต่างไป
จากFloatคอื สามารถเก็บความละเอียดของจุดทศนยิ มได้
มากกว่า

Strings

Strings เปนประเภทขอ้ มลู ทีสาํ คัญและใช้งานทวั ไปในการ
เขยี นโปรแกรม ในภาษาเขียนโปรแกรมสว่ นมากแล้วจะมี
ประเภทข้อมูลแบบ String และในภาษา Python เชน่ กนั
String เปนลําดับของตวั อักษรหลายตวั เรยงตอ่ กัน ซงึ ใน
ภาษา Python นัน String จะอยูใ่ นเครองหมาย
Double quote หรอ Single quote เท่านนั

Lists

Lists เปนประเภทขอ้ มูลทีเกบ็ ข้อมูลแบบเปนชุดและลําดบั
กลา่ วคือมนั สามารถเก็บข้อมลู ไดห้ ลายค่าในตวั แปรเดยี ว
และมี Index สาํ หรับเข้าถงึ ข้อมูล ในภาษา Python นัน
List จะเปนเหมอื นอาเรยใ์ นภาษา C มันสามารถเก็บขอ้ มลู
ไดห้ ลายตวั และยงั สามารถเปนประเภทขอ้ มลู ทีแตกตา่ งกัน

ฟงกช์ นั ทใี ชก้ บั ตวั แปร

ในภาษา Python นนั มีฟงกช์ ันทีสร้างมาเพือใหใ้ ชง้ านกบั
ตัวแปร เช่น ฟงก์ชันสําหรับหาขนาดของตวั แปร ฟงกช์ ันใน
การหาประเภทของตัวแปร ฟงกช์ นั ลบตวั แปรออกไปจาก
หน่วยความจาํ และฟงก์ชนั ในการตรวจสอบว่าตัวแปรมีอยู่
หรอไม่ ซึงในบางครังการเขยี นโปรแกรมก็จาํ เปนทีคณุ อาจ
จะต้องมีการตรวจสอบสงิ เหลา่ นใี นขณะทโี ปรแกรมทาํ งาน
นเี ปนตัวอย่างการใชง้ าน

Conditions

IF

if เปนคําสังทใี ช้ควบคมุ การทํางานของโปรแกรมทีเปน
พืนฐานและงา่ ยทีสดุ เราใชค้ ําสัง if เพอื สร้างเงอื นไขให้
โปรแกรมทํางานตามทีเราต้องการเมือเงอื นไขนนั ตรงกบั
ทีเรากาํ หนด เช่น การตรวจสอบคา่ ในตวั แปรกบั ตวั
ดาํ เนนิ การประเภทต่างๆ

IF ELSE

หลงั จากทคี ุณไดร้ ู้จกั กบั คาํ สงั if ไปแลว้ อกี คาํ สังหนึง
ทีทํางานควบคกู่ บั คําสงั if คือคําสัง else clause
โดยโปรแกรมจะทํางานในคาํ สัง else ถ้าหากเงือนไข
ในคําสงั if นันไม่เปนจรง กลา่ วอกี นัยหนึง มันจะ
ทาํ งานเมือเงอื นไขกอ่ นหน้านันไมเ่ ปนจรงหรอเปน
เงือนไข Default

IF ELIF

elif นนั เปนคาํ สังทีใช้สําหรับสร้างเงอื นไขแบบหลาย
ทางเลือกให้กับโปรแกรมทีมกี ารทาํ งานเชน่ เดียวกบั
switch case ในภาษาอนื ๆ คําสัง elif นันตอ้ งใช้
หลงั จากคําสัง if เสมอและสามารถมี else ได้ใน
เงอื นไขสดุ ท้าย

Basic Operators

ตวั ดําเนิ นการ

ตัวดําเนนิ การ (Operators) คอื กลุ่มของเครองหมาย
หรอสัญลกั ษณ์ทใี ชท้ ํางานเหมอื นกับฟงก์ชัน แต่แตก
ต่างกันตรงไวยากรณห์ รอความหมายในการใชง้ าน ใน
ภาษา Python นนั สนับสนุนตวั ดําเนินการประเภท
ต่างๆ สําหรับการเขยี นโปรแกรม เช่น ตวั ดําเนนิ การ
+ เปนตัวดําเนินการทางคณติ ศาสตร์ทีใชส้ ําหรับการ
บวกตวั เลขเข้าดว้ ยกนั หรอตัวดาํ เนนิ การ > เปนตวั
ดาํ เนินการเพือใหเ้ ปรยบเทียบค่าสองคา่

Assignment operator

ตัวดาํ เนนิ การทเี ปนพืนฐานทสี ดุ สําหรับการเขียน
โปรแกรมในทุกๆ ภาษากค็ อื ตวั ดําเนนิ การกําหนดคา่
(Assignment operator) ตัวดําเนนิ การนีแสดงโดย
ใชเ้ ครองหมายเท่ากับ (=) มันใชส้ าํ หรับกําหนดคา่ ให้
กบั ตวั แปร

Arithmetic operators

ตวั ดําเนนิ การทางคณิตศาสตร์ (Arithmetic
operators) คอื ตัวดาํ เนนิ การทีใชส้ ําหรับการ
คํานวณทางคณิตศาสตร์ในพนื ฐาน เช่น การบวก
การลบ การคณู และการหาร มากไปกว่านนั ใน
ภาษา Python ยงั มีตัวดําเนินการทางคณิตศาสตร์
เพมิ เติม เชน่ การหารเอาเศษ (Modulo) การหาร
แบบเลขจาํ นวนเต็ม และการยกกาํ ลัง เปนตน้

Comparison operators

ตวั ดาํ เนนิ การเปรยบเทยี บ (Comparison
operators) คือตวั ดําเนนิ การทใี ช้สําหรับเปรยบเทียบ
คา่ หรอค่าในตัวแปร ซึงผลลพั ธ์ของการเปรยบเทียบนัน
จะเปน True หากเงอื นไขเปนจรง และเปน False
หากเงอื นไขไม่เปนจรง ตวั ดาํ เนนิ การเปรยบเทียบมกั จะ
ใช้กับคาํ สงั ตรวจสอบเงอื นไข if และคําสงั วนซาํ for
while เพือควบคุมการทาํ งานของโปรแกรม

Logical operators

ตัวดําเนนิ การตรรกศาสตร์ (Logical operators)
คือตวั ดาํ เนินการทใี ชส้ ําหรับประเมนิ ค่าทาง
ตรรกศาสตร์ ซึงเปนคา่ ทีมีเพยี งจรง (True) และเท็จ
(False) เทา่ นัน โดยทวั ไปแลว้ เรามกั ใชต้ ัวดําเนินการ
ตรรกศาสตร์ในการเชือม Boolean expression
ตงั แตห่ นึง expression ขนึ ไปและผลลัพธส์ ุดท้ายที
ไดน้ ันจะเปน Boolean

Bitwise operators

ตัวดําเนนิ การระดับบิต (Bitwise operators)
เปนตัวดําเนนิ การทีทาํ งานในระดับบติ ของข้อมลู
หรอจดั การข้อมลู ในระบบเลขฐานสอง โดยทัวไป
แล้วตัวดาํ เนินการระดบั บิตมกั จะใช้กบั การเขียน
โปรแกรมระดับตํา เช่น การเขยี นโปรแกรมเพอื
ควบคมุ ฮาร์ดแวร์ อยา่ งไรกต็ าม ในภาษา Python
นันสนับสนุนตัวดําเนนิ การเพอื ให้เราสามารถจัดการ
กับบิตของข้อมลู โดยตรงได้

Sequence Operators

ในภาษา Python มตี ัวดําเนนิ การในการตรวจสอบ
การเปนสมาชิกในออบเจค็ ประเภท List Tuple
และ Dictionary ตวั ดาํ เนินการ in ใชใ้ นการตรวจ
สอบถา้ หากคา่ นนั มอี ยูใ่ นออบเจ็ค ถ้าหากพบจะได้
ผลลัพธ์เปน True และหากไม่พบจะได้ผลลัพธเ์ ปน
False และตัวดําเนินการ not in นันจะทาํ งาน
ตรงกันข้าม หากไม่พบจะไดผ้ ลลพั ธเ์ ปน True
แทน

Truth Value Testing

เนอื งจากตวั แปรในภาษา Python นนั เปน
ประเภทขอ้ มูลแบบไดนามิกส์ ดังนนั ออบเจ็ค
ตา่ งๆ นันสามารถทจี ะทาํ มาประเมนิ สําหรับคา่
ความจรง โดยการใชค้ ําสังตรวจสอบเงือนไข
เชน่ if หรอ while หรอการกระทาํ เพือตรวจ
หาคา่ boolean โดยค่าขา้ งล่างนเี ปนค่าทถี ูก
ประเมินเปน False