รายงานเชิงวิชาการ เรื่อง อาหารภาคเหนือ โดย นาย ธีรเดช ตะแหละ ชั ้นมัธยมศึกษาปี ที่ 5 เสนอ อาจารย์ พรนิภา สาเหล็ม รายงานเชิงวิชาการนี ้เป็ นส่วนหนึ่งของรายวิชาภาษาไทย ภาคเรียนที่ 1 โรงเรียนอิรชาร์ดศาสนวิทยา
10 เมนูอาหารภาคเหน ื อ มอีะไรบ้าง? วา่ดว้ยเรื่องของ เมนูอาหารเหนือเมืองหนาวของไทย ซ่ึงอาหารทอ้งถิ่น หรืออาหารลา้นนาจากภาคเหนือน้นั ค่อนขา้งจะมีเอกลกัษณ์เฉพาะตวัอยคู่ ่อนขา้งเยอะไม่วา่จะเป็นในเรื่องของชื่อเรียก, ส่วนผสม, กลิ่น และ รสชาติจะมีเอกลกัษณ์มีกลิ่นอายประวัติศาสตร์สอดแทรกอยู่และอาหารทุกชนิด จะมีวธิีการปรุงอยา่งพิถี พนัถนัไม่ต่างจากการแสดงฟ้อนร า ที่มีความอ่อนชอ้ยสวยงามเลยทีเดียว 1. ข้าวซอย ขา้วซอยเป็นแกงที่มีลกัษณะคลา้ยแกงเขียวหวาน คือเป็นแกงกะทิชนิดหน่ึงแต่มาในรูปแบบก๋วยเตี๋ยว นิยม ปรุงดว้ยเน้ือววัหรือเน้ือไก่เป็นวตัถุดิบหลกัเสิร์ฟมาพร้อมกบัผกัดอง เป็นอาหารยอดนิยมของคนภาคเหนือ แมว้า่จะมีชื่อเรียกวา่ขา้วซอยแต่จริง ๆ แลว้เมนูน้ีไม่มีขา้วเป็นส่วนประกอบเลยและเมนูน้ีไดร้ับอิทธิพลมา จากอาหารมุสลิม ขา้วซอยแบบด้งัเดิมของคนมุสลิม น้า แกงจะขน้มากใชห้วักะทิเยอะและมีรสเผด็แต่ขา้ว ซอยที่ภาคเหนือของไทย น้า แกงจะไม่ขน้มาก มีความเจือจางลงมา ปรับรสชาติใหก้ลมกล่อม และสมดุล นนั่เอง
2. ขนมจีนน ้าเงี้ยว ขนมจีนน้า เง้ียวเป็ นแกงอยา่งหน่ึ งของภาคเหน ื อ มีส่วนประกอบหลกัๆ ค ื อ กระดูกหมู พริกแกงที่ท าจากพริกแห้งทางเหนือ มะเขือเทศ, เลือดหมู ปรุงแบบสไตล์ บา ้ น ๆ ไดก ้ ลิ่นอายความเป็ นอาหารทอ ้ งถิ่นแท ้ ๆ ตามสูตรด้งัเดิม 3. ไข่ป่ าม เมนูน้ีหลายคนที่เคยไปเดินแถวถนนคนเดิน คงคุน ้ ตากบัไข่ยา่งในใบตองแน่ๆ โดย เมนูยอดนิยมของภาคเหน ื อชนิดน้ีมีช ื่อวา่ ไข่ป่าม นนั่เองโดยมีส่วนผสมไม่กี่อยา่ง มี ไข่ไก่ตน ้ หอม พริกซอยและเกล ื อ นา มาผสมแลว ้ ยา่งในใบตองหอม ๆ จะกินเล่นกไ็ ด ้ กินกบัขา ้ วเหนียวกฟ็ินไม่แพก ้ นั
4. น ้าพริกหนุ่ม เมนูน้ีเป็ นอาหารไทยภาคเหน ื อที่เรียกวา่น้า พริก(Dip) ที่ท าจากพริก หอมแดง กระเทียม นา ท้งัหมดยา่งไฟจนสุกหอม ก่อนตา เป็ นน้า พริกทอ ้ งถิ่น มกักินคู่กบัผกัตม ้ และข้าวเหนียวนึ่ง ซึ่งนับเป็ นอาหารสุขภาพอยา่งดีเลยแต่ถา ้ จะใหอ ้ ร่อยข้ึ นไปอีก ตอ ้ ง กินกบัขอ ้ไก่ทอด หร ื อแคปหมูบอกเลยวา่อร่อยเพลินไม่สนใจแคลอรีกนัเลยทีเดียว สา หรับวิธีการกินน้า พริกหนุ่มของคนไทยภาคเหน ื อค ื อ มกัจะกินกบัของทอดต่าง ๆ ที่ วางเรียงรายอยใู่นร ้ านคา ้ มกัจะขายคู่วางขายดว ้ ยกนัแบบน้ีอยแู่ลว ้ พอไดก ้ินคู่กนัเป็ น อะไรที่ลงตวัมาก ๆ ท้งัเผด ็ เคม ็ หอมมนัอร่อยฟิน
5. จอผักกาด จอผกักาด เป็ นตา รับอาหารพ้ื นบา ้ นลา ้ นนา ที่ใชผ ้ กักาดกวางตุง ้ ที่กา ลงัออกดอกสวย โดยคนเหน ื อเรียกวา่ผกักาดจอ ้ น หร ื อผกักาดดอก ปรุงรสดว ้ ยเกล ื อ, กะปิ, ปลาร้า เพิ่มความเปร้ียวดว ้ ยน้า มะขามเปียก หร ื อมะขามสด ใส่กระดูกหมูดว ้ ยกไ็ ด ้ เป็ นเมนู รสชาติเขม ้ ขน ้ ออกแนวเปร้ียวเผด ็ ที่คนเหน ื อการันตีวา่ลา แต ้ ๆ เจา ้
6. ข้าวกั๊นจิ๊น ขา ้ วกนั๊จิ๊น หร ื อที่คนเหน ื อจะเรียกต่างกนัไปวา่ขา ้ วเง้ียว หร ื อจิ๊นสม ้ เง้ียวเป็ นวิธี เดียวกบัการทา แหนม (จิ้นสม ้ )โดยนา เน้ื อสบัคลุกเคลา ้ กบัขา ้ วและปรุงรส นา ไปบ่ม จนไดร ้สชาติเปร้ียวคลา ้ ยแหนม แต่จะอ่อนกวา่ถ ื อเป็ นเมนูหากินยากเมนูน ึ งเลยทีเดียว 7. แกงฮังเล แกงฮังเลถ ื อเป็ นอาหารเหน ื อที่มีช ื่อเลยทีเดียวโดยเช ื่อกนัวา่แกงฮงัเลเป็ นอาหารที่ได ้ อิทธิพลมาจากพม่า มีส่วนผสมคลา ้ ย ๆ กบัแกงโฮะรสชาติเขม ้ ขน ้ ใส่ท้งัมะเข ื อยาว, พริกสด, หน่อไมด ้ อง, งาขาวควั่ถ ื อเป็ นเมนูที่นิยม และคนมกัจะรู้ จกักนั
8. ไส้อั่ว อีกหนึ่ง เมนูถนอมอาหารจากภาคเหน ื อ ที่นิยมรับประทานกนัทวั่ประเทศไสอ ้ วั่จะมี ลกัษณะและวิธีทา ไม่ต่างจากไสก ้ รอกอีสานเลยแต่วตัถุดิบ และระยะเวลาในการทา จะ ทา ใหร ้สชาติของไสอ ้ วั่แตกต่างกบัไสก ้ รอกอีสานอยา่งเห ็ นไดช ้ ดั โดยไสอ ้ วั่จะมีกลิ่น หอมของพริกแกง และใบมะกรูด รสชาติเผด ็ ค่อนขา ้ งจะเขม ้ ขน ้ ใชเ ้ วลาทา ไม่ถ ึ งหน่ึ ง ชวั่โมงกส ็ ามารถรับประทานไดแ ้ ลว ้ ต่างจากไสก ้ รอกอีสานจะใชร ้ ะยะเวลาหมกัใหม ้ี รสเปร้ียวนนั่เอง
9. แอ็บอ่องออ แอบ ็ อ่องออ หร ื อแอบ ็ สมองหมูค ื อการนา สมองหมูสด คลุกเคลา ้ กบัเคร ื่องปรุง จากน้นัห่อดว ้ ยใบตองวิธีทา คลา ้ ยแอบ ็ หมูแอบ ็ ปลาจากน้นันา ไปปิ้งดว ้ ยไฟอ่อน ๆ จนสุกรสชาติจะมีความหอมมนัอร่อยไดช ้ิมรับรองจะติดใจ
10. แกงกระด้าง แกงกระด้าง หรือที่คนเหนือเรียก แกงหมูกระด้าง แกงหมูหนาว คือ การน าขาหมูใน ส่วนที่มีเอน ็ มาก ปรุงใหร ้สชาติเขม ้ ขน ้ ไดส้ีสม ้ จากพริกแหง ้ จากน้นันา ไปแช่ตูเ ้ ยน ็ ให ้ เซ ็ ตตวัจนมีลกัษณะคลา ้ ยวนุ้ ถ ื อเป็ นเมนูพ้ื นบา ้ นที่หาทานยาก เป็ นอยา่งไรกนับา ้ งกบั 10 เมนูอาหารภาคเหน ื อเดด ็ ๆ ที่เรานา มาฝากกนัจะเห ็ นวา่ อาหารเหนือส่วนใหญ่จะอดัแน่นไปดว ้ ยเครื่องเทศ มีกลิ่นหอมเป็ นเอกลกัษณ ์ และ อาหารแทบจะทุกชนิดจะมีสมุนไพรเป็ นส่วนผสม อาจจะเป็ นเพราะภาคเหน ื อค่อนขา ้ ง ที่จะมีอากาศหนาวเยน ็ และเคร ื่องเทศสมุนไพรต่าง ๆ สามารถช่วยใหร ้่างกายอุ่นข้ึ นได ้ นนั่เอง และกย ็ งัมีอีกหลากหลายเมนูอาหารภาคเหน ื อ ที่เราอาจจะไม่ไดพ ้ ดูถ ึ งใน บทความน้ียงัไงอยา่ล ื มไปลิ้มลอง หาชิมกนัดว ้ ยนะจ ๊ ะรับรองไดว ้ า่อาหารเหน ื อก ็ อร่อยไม่แพอ ้ าหารภาคอ ื่น ๆ อยา่งแน่นอน บทความดีๆ น่าอ่าน:
บรรณานุกรม เรื่อง อาหารภาคเหนือ ที่ห้ามพลาด sgethai.com https://www.sgethai.com/article/10- (13 กรกฎาคม ๑๕๖๖)