รปู แบบของประโยค
ในภาษาไทย
ระดบั ชัน้ มธั ยมศกึ ษาปีที่ ๒
ความหมายของ “ประโยค”
ข้อความท่มี ใี จความครบบริบรู ณ์
ร้วู ่าใครทาอะไร
ฝนตก
นกบนิ
เดก็ ร้องเพลง
สว่ นประกอบ
ของประโยค
CREDITS: This presentation template was created by Slidesgo, including
icons by Flaticon and infographics & images by Freepik
ประโยคมีส่วนประกอบท่ีสาคญั ๒ สว่ น คอื
๑ ๒
ภาคประธาน ภาคแสดง
๑
ภาคประธาน
ภาคประธาน
สว่ นของผทู้ าอาการหรอื บทประธาน
อาจมสี ว่ นขยายหรือไมม่ กี ็ได้
ภาคประธาน
คาทท่ี าหน้าทผ่ี ู้กระทาอาการ ได้แก่
คานาม หรอื คาสรรพนาม เช่น
พี่ร้องเพลงได้ไพเราะ
ภาคประธาน
คาทที่ าหน้าทผี่ กู้ ระทาอาการ ไดแ้ ก่
คานาม หรอื คาสรรพนาม เชน่
ครตู ้องอบรมใหน้ กั เรยี นเป็นคนดี
๒
ภาคแสดง
ภาคแสดง
สว่ นท่ีแสดงอาการหรือ
บอกการกระทาของประธาน
ภาคแสดง
คาที่แสดงการกระทาของภาคประธาน
ประกอบไปดว้ ยบทกรยิ า บทกรรม
และส่วนเติมเต็ม
ภาคแสดง
• บทกรยิ า คือ ส่วนท่ีแสดงการกระทา
ของประธาน มีหรอื ไมม่ ีกรรมมา
รองรับกไ็ ด้ อยูห่ ลงั ประธานหรอื
อย่หู น้าประธานก็ได้ เชน่
ม้ากระโดด
ภาคแสดง
• บทกริยา คอื ส่วนทแ่ี สดงการกระทา
ของประธาน มหี รอื ไมม่ ีกรรมมา
รองรบั ก็ได้ อยู่หลังประธานหรอื
อยู่หนา้ ประธานก็ได้ เชน่
มา้ กระโดดขา้ มกาแพง
ภาคแสดง
• บทกรรม คือ ส่วนของผถู้ กู กระทา
ถา้ กริยายังไมส่ มบูรณ์ในตวั เองต้อง
มีกรรมมารองรับ
น้องคลาน
ภาคแสดง
• บทกรรม คอื สว่ นของผถู้ ูกกระทา
ถา้ กรยิ ายงั ไม่สมบูรณ์ในตวั เองตอ้ ง
มกี รรมมารองรบั
น้องคลาน
“อกรรมกริยา” (กริยาท่สี มบรู ณ์ในตัวไม่ต้องมีกรรมมารบั )
ภาคแสดง
• บทกรรม คือ สว่ นของผู้ถกู กระทา
ถ้ากริยายงั ไม่สมบรู ณ์ในตัวเองต้อง
มกี รรมมารองรับ
แม่ซื้อหนังสือ
ภาคแสดง
• บทกรรม คอื ส่วนของผู้ถูกกระทา
ถ้ากรยิ ายงั ไม่สมบรู ณ์ในตัวเองต้อง
มีกรรมมารองรบั
แม่ซอ้ื หนังสอื
“สกรรมกริยา” (กรยิ าทีต่ ้องมีกรรมมารบั )
ภาคแสดง
• ส่วนเตมิ เตม็ คอื ส่วนท่ที าหน้าทเี่ สรมิ
ใจความของประโยคให้สมบูรณ์ ได้แก่
เป็น คลา้ ย เทา่ คอื เหมอื น
แมวหนา้ ตาคลา้ ยเสอื
เขาเปน็ นักเทนนสิ
โคลงสร้างของประโยค
ภาคประธาน ภาคแสดง
• บทประธาน • บทกรยิ า
(ขยายประธาน) (ขยายกริยา)
• บทกรรม
(ขยายกรรม)
ทดสอบความเขา้ ใจ
ฝนตก
ภาคประธาน ภาคแสดง
ฝน ตก
ฉันกนิ ผลไม้
ภาคประธาน ภาคแสดง
ฉนั กนิ ผลไม้
กรยิ า กรรม
ชนดิ ของประโยค
ชนดิ ของ “ประโยค”
๑ ประโยคสามญั
๒ ประโยครวม
๓ ประโยคซ้อน
๑
ประโยคสามญั
ลกั ษณะ
ของ “ประโยคสามญั ”
ความหมายของ “ประโยคสามัญ”
ประโยคทปี่ ระกอบดว้ ย
ภาคประธานภาคเดยี ว
และมภี าคแสดงภาคเดียว
แมวกินปลา
ประโยค ภาคประธาน ภาคแสดง
แมวกนิ ปลา แมว กริยา กรรม
กนิ ปลา
พวกเราชอบเรียน
วิชาภาษาไทย
ประโยค ภาคประธาน ภาคแสดง
กรยิ า กรรม
แมวกนิ ปลา แมว กนิ ปลา
พวกเรา
พวกเราชอบเรยี น ชอบ,เรยี น วิชา
วชิ าภาษาไทย ภาษาไทย
พอใจเดนิ ไปหยบิ หนังสอื
ประโยค ภาคประธาน ภาคแสดง
กริยา กรรม
๒
ประโยครวม
ลกั ษณะประโยครวม
ความหมายของ “ประโยครวม”
ประโยคทเ่ี กิดจากการรวมประโยคสามญั
หลายประโยคเขา้ ดว้ ยกัน โดยมคี าสนั ธาน
มาเชอื่ มประโยค และทาให้มี
ใจความแตกต่างกันไป
ใจความของประโยครวม
๑๒๓
คลอ้ ยตามกนั ขัดแย้งกนั เปน็ เหตุเป็นผล
๔ ๕ ๖
เลือกอยา่ งใดอย่างหน่งึ เง่ือนไข คาดคะแน
๑. ใจความคล้อยตามกนั
• ก็
• กับ
• ทง้ั , ทั้ง...ก็
• พอ...ก็
• ครัน้ ...จงึ , ครั้น...ก็
การอ่านมีประโยชนม์ ากและเปน็ การฝึกสมาธอิ ีกดว้ ย
๑. การอ่านมีประโยชน์มาก
๒. การอ่านเปน็ การฝึกสมาธิ
๒. ใจความขัดแย้งกัน
• แต่ทวา่ , แต่ว่า
• เหตวุ า่
• กวา่ ...ก็
• ถึง...ก็
• แม้...ก็
พอ่ แม่หาเงนิ มาให้ลกู แต่ลกู กลบั ใชเ้ งินน้ันไปอย่างฟมุ่ เฟอื ย
๑. พอ่ แมห่ าเงินมาใหล้ ูก
๒. ลกู กลบั ใชเ้ งินอย่างฟุ่มเฟือย
๓. ใจความเปน็ เหตเุ ป็นผล
• ด้วย
• เพราะ
• ฉะนี้, ฉะน้นั
• เหตุเพราะ
• เพราะฉะน้ัน
เงนิ ทองเปน็ ของมีค่า เราจึงควรใช้เงินอย่างประหยดั
๑. เงนิ ทองเปน็ ของมคี า่
๒. เราควรใชเ้ งินอย่างประหยดั
๔. ใจความเลอื กอยา่ งใดอย่างหน่งึ
• มฉิ ะน้ัน
• ไม่...ก็
• หรอื ไม่ก็...
• ไม่เชน่ นน้ั
ลกู จะเรยี นตอ่ ท่ีประเทศอังกฤษหรอื ออสเตรเลีย
๑. ลกู จะเรียนตอ่ ท่ปี ระเทศองั กฤษ
๒. ลกู จะเรยี นต่อทป่ี ระเทศ
ออสเตรเลยี