Kelas ONLINE Biology ; 29 JUN 2021 (Selasa)
BAB 4
KOMPOSISI KIMIA
DALAM SEL
4.1 AIR
4.1 AIR
SIFAT DAN KEPENTINGAN AIR DALAM SEL
1) DAYA LEKITAN DAN DAYA LEKATAN AIR
MOLEKUL AIR MELEKAT ANTARA SATU SAMA LAIN
Melalui Daya Lekitan
PADA MASA YANG SAMA
Molekul air juga melekat pada permukaan lain Melalui Daya Lekatan
KEDUA-DUANYA MENGHASILKAN TINDAKAN KAPILARI
Membolehkan air memasuki dan bergerak di Contohnya salur xilem dalam
sepanjang ruang yang sempit tumbuhan
DAYA LEKATAN DAN DAYA LEKITAN
DALAM SALUR XILEM
4.1 AIR
SIFAT DAN KEPENTINGAN AIR DALAM SEL
2) KEKUTUBAN AIR
AIR MERUPAKAN SEBATIAN TAK ORGANIK
Terdiri daripada unsur-unsur Hidrogen (H) Oksigen (O)
MOLEKUL AIR IALAH MOLEKUL BERKUTUB
Elektron yang dikongsi di antara oksigen Akan tertarik ke arah oksigen yang lebih
dan hidrogen elektronegatif
KEKUTUBAN INI MENGHASILKAN IKATAN HIDROGEN DAN MEMBOLEHKAN
AIR BERTINDAK SEBAGAI PELARUT SEMESTA
SIFAT PELARUT SEMESTA AIR
Membolehkan zat terlarut Diangkut merentasi membran Untuk tindak balas
seperti glukosa dan elektrolit plasma ke dalam sel biokimia
MOLEKUL AIR
4.1 AIR
SIFAT DAN KEPENTINGAN AIR DALAM SEL
3) MUATAN HABA TENTU AIR
AIR MEMPUNYAI ‘MUATAN HABA TENTU’ YANG TINGGI
Sebanyak . − ℃−
INI BERMAKSUD 4.2 Kj TENAGA HABA DIPERLUKAN UNTUK
Menaikkan suhu satu kilogram air Sebanyak 1 ℃
AIR MENYERAP BANYAK TENAGA HABA DENGAN KENAIKAN SUHU
YANG KECIL
Ciri ini penting untuk mengekalkan suhu badan organisma
SEBATIAN ORGANIK
Sebatian kimia yang mengandungi unsur karbon
SEBATIAN YANG BESAR DAN KOMPLEKS MEMBENTUK
MAKROMOLEKUL
Kebanyakan makromolekul ialah Polimer terdiri daripada molekul-molekul kecil
‘polimer’ dikenali sebagai ‘monomer’ (binaan asas)
CONTOH MOLEKUL POLIMER SEBATIAN ORGANIK
Karbohidrat Protein Asid nukleik
CONTOH MOLEKUL POLIMER SEBATIAN ORGANIK
Monomer KARBOHIDRAT
Monosakarida
PROTEIN
Monomer Asid amino
Monomer ASID NUKLEIK
Asid nukleik
4.2 KARBOHIDRAT
4.2 KARBOHIDRAT
KARBOHIDRAT ADALAH PENTING SEBAGAI
Sumber tenaga Bahan asas struktur sesetengah organisma
KARBOHIDRAT IALAH SEBATIAN ORGANIK YANG TERDIRI DARIPADA UNSUR
Karbon (C) Hidrogen (H) Oksigen (O) Nisbah 1:2:1
FORMULA KIMIA KARBOHIDRAT
( )
TERDAPAT 3 JENIS KARBOHIDRAT UTAMA
Monosakarida (gula ringkas) Disakarida Polisakarida (gula kompleks)
1. MONOSAKARIDA
MONOSAKARIDA
Monomer karbohidrat Unit karbohidrat yang paling ringkas
MONOSAKARIDA BOLEH BERGABUNG MEMBENTUK POLIMER
Melalui tindak balas kondensasi
KEBANYAKAN MONOSAKARIDA
Rasanya manis Boleh membentuk hablur Larut dalam air
CONTOH MONOSAKARIDA
a) GLUKOSA Monosakarida paling
Gula dalam tumbuhan yang terdapat dalam lazim didapati
padi, gandum dan buah-buahan (anggur)
KEBANYAKAN POLISAKARIDA TERBENTUK DARIPADA GLUKOSA
b) FRUKTOSA
Gula yang terdapat dalam madu dan buah-buahan manis
c) GALAKTOSA
Terdapat dalam susu
CONTOH2 MONOSAKARIDA
PADI - GLUKOSA
ANGGUR – GLUKOSA MADU - FRUKTOSA
BUAH-BUAHAN MANIS - FRUKTOSA SUSU - GALAKTOSA
GANDUM - GLUKOSA
MONOSAKARIDA MEMPUNYAI KUASA PENURUNAN
Berupaya memindahkan hidrogen (atau Proses ini dinamakan
elektron) kepada sebatian lain penurunan
APABILA MONOSAKARIDA DIPANASKAN DALAM LARUTAN
BENEDICT
MONOSAKARIDA AKAN MENURUNKAN KUPRUM (II) SULFAT BIRU KEPADA
Mendakan kuprum (I) oksida berwarna merah bata dan tidak larut
dalam air
SEMUA MONOSAKARIDA BOLEH MELAKUKAN TINDAK BALAS INI
Dikenali sebagai gula penurun
MONOSAKARIDA MEMPUNYAI KUASA PENURUNAN
Glukosa
Fruktosa
Galaktosa
Kuprum(II) Mendakan kuprum Tindakan ini
sulfat (I) oksida dikenali sebagai
• Warna biru • Merah bata • Gula Penurun
• Tidak larut air
2.DDIISSAAKKAARRIIDDAA
MOLEKUL 2 molekul gula ringkas
DISAKARIDA (monosakarida)
TERHASIL APABILA bergabung
MELALUI PROSES Kondensasi
HASIL Satu unit Penyingkiran
disakrida satu molekul air
DISAKARIDA JUGA BOLEH DIURAIKAN KEPADA UNIT-UNIT
MONOSAKARIDA
Melalui hidrolisis dengan Penambahan satu
molekul air
Sukrosa (gula bukan CONTOH DISAKARIDA
penurun) Maltosa (gula penurun) Laktosa (gula penurun)
SUKROSA GULA BUKAN PENURUN KERANA TIDAK MENURUNKAN LARUTAN
KUPRUM (II) SULFAT TETAPI MASIH MENUNJUKKAN KEPUTUSAN POSITIF
Ini kerana selepas hidrolis sukrosa akan terurai kepada glukosa & fruktosa
terlebih dahulu
PROSES PEMBENTUKAN DISAKARIDA
KONDENSASI
Glukosa + Glukosa Maltosa + Air
Glukosa + Fruktosa Sukrosa + Air
Glukosa + Galaktosa Laktosa + Air
Maltosa + Air PROSES PENGURAIAN DISAKARIDA
Sukrosa + Air HIDROLISIS
Laktosa + Air Glukosa + Glukosa
Glukosa + Fruktosa
Glukosa + Galaktosa
CONTOH2 DISAKARIDA
POLISAKARIDA
DEFINISI POLISAKARIDA
Gula polimer yang terdiri daripada monomer monosakarida
PEMBENTUKAN POLISAKARIDA
Melalui proses Melibatkan beratus- Membentuk rantai
kondensasi ratus monosakarida molekul yang panjang
POLISAKARIDA TIDAK LARUT AIR
Disebabkan saiz molekulnya yang besar
CIRI LAIN POLISAKARIDA
Tidak mempunyai rasa manis Tidak menghablur
POLISAKARIDA
Boleh diurai melalui hidrolisis Dengan bantuan asid cair, pendidihan
& Tindakan enzim
POLISAKARIDA
Memainkan pelbagai peranan di dalam organisma
CONTOH-CONTOH POLISAKARIDA
Digunakan sebagai benang KITIN
pembedahan Kelebihan : Kitin akan terurai selepas
luka dijahit sembuh
Polisakarida simpanan KANJI Sumber : bijirin, ubi
utama tumbuhan Boleh didapati dalam kentang & kekacang
kloroplas
GLIKOGEN
Polisakarida simpanan utama Didapati dalam sel otot & sel hati haiwan
CONTOH POLISAKARIDA - KITIN
BENANG PEMBEDAHAN
HAIWAN BERANGKA LUAR
CONTOH2 BIJIRIN
POLISAKARIDA KENTANG
KEKACANG
KEPENTINGAN KARBOHIDRAT DALAM SEL
SEBAGAI SUMBER TENAGA
Contohnya glukosa
SEBAGAI SIMPANAN MAKANAN
Glikogen dalam sel haiwan Kanji dalam sel tumbuhan
SEBAGAI STRUKTUR SOKONGAN
Contohnya selulosa pada dinding sel tumbuhan
SELULOSA DALAM KANJI DALAM
DINDING SEL TUMBUHAN SEBAGAI
TUMBUHAN MAKANAN SIMPANAN
Granul Kanji Kloroplas
Grana Tilakoid
4.3 PROTEIN
4.3 PROTEIN
PROTEIN IALAH SEBATIAN KOMPLEKS YANG TERDIRI DARIPADA
UNSUR
Karbon, C Hidrogen, H Oksigen, O Nitrogen, N
KEBANYAKAN PROTEIN JUGA MENGANDUNGI UNSUR
Sulfur Fosforus
CONTOH MAKANAN YANG KAYA DENGAN PROTEIN
Ikan, daging, susu, kacang dan telur
SEMUA PROTEIN TERDIRI DARIPADA SATU ATAU LEBIH
POLIMER DIKENALI SEBAGAI
Polipeptida
SETIAP POLIPEPTIDA DIBINA OLEH MONOMER ATAU UNIT
KECIL DIKENALI SEBAGAI
Asid amino
SUATU POLIPEPTIDA BOLEH TERDIRI DARIPADA
Lima puluh sehingga beribu-ribu molekul asid amino
DIPEPTIDA TERDIRI DARIPADA 2 MOLEKUL ASID AMINO DIRANGKAI BERSAMA
Satu molekul air
Oleh ikatan peptida Melalui proses kondensasi disingkirkan
KONDENSASI SETERUSNYA BOLEH MERANGKAI LEBIH BANYAK ASID AMINO
MEMBENTUK
Satu rantai polipeptida
SETIAP DIPEPTIDA BOLEH DIURAIKAN KEPADA ASID AMINO SEMULA
Melalui hidrolisis
PROSES PEMBENTUKAN DIPEPTIDA
KONDENSASI
Asid amino + Asid amino Dipeptida + Air
PROSES PENGURAIAN DIPEPTIDA
HIDROLISIS
Dipeptida + Air Asid amino + Asid amino
V UNIT ASAS PEPTIDA POLIPEPTIDA PROTEIN
MONOMER
ASID
AMINO
ASID PEPTIDA POLIPEPTIDA PROTEIN
AMINO
TERDAPAT KIRA-KIRA 20 JENIS ASID AMINO
Yang wujud secara semula jadi
PELBAGAI JENIS MOLEKUL POLIPEPTIDA DAPAT DIBENTUK
Daripada 20 jenis asid amino tersebut
SETIAP JENIS PROTEIN BERBEZA DARI SEGI
Urutan asid amino dalam rantai polipeptidanya
KEPENTINGAN PROTEIN DALAM SEL
Membina sel baharu
Membaiki tisu yang rosak
PROTEIN Sintesis enzim, hormon, antibodi & hemoglobin
DIGUNAKAN Keratin pada kulit
Membentuk Kolagen pada tulang
bahan Miosin pada tisu otot
binaan
KEPENTINGAN PROTEIN DALAM SEL
PENGURAIAN PROTEIN ATAU POLIPEPTIDA OLEH ENZIM
PENCERNAAN MEMBERIKAN KITA
Tenaga untuk menjalankan aktiviti harian
POLIPEPTIDA AKAN DIURAIKAN KEPADA ASID AMINO
ASID AMINO INI DIGUNAKAN SEMULA UNTUK
Membina molekul protein yang diperlukan oleh badan
4.4 LIPID
Sebatian hidrofobik 4.4 LIPID Di dalam tisu
tumbuhan dan haiwan
LIPID
Wujud secara semula
jadi
LIPID TERDIRI DARIPADA UNSUR-UNSUR
Karbon Hidrogen Oksigen
NISBAH ATOM HIDROGEN KEPADA ATOM OKSIGEN ADALAH
JAUH LEBIH TINGGI
LIPID TIDAK LARUT DALAM AIR
Tetapi larut dalam larutan organik lain misalnya alkohol, eter dan
kloroform
JENIS LIPID
LEMAK LILIN FOSFOLIPID STEROID
• Lemak dan • Mengandungi • Komponen • Sebatian lipid
minyak ialah gabungan : utama • Tidak
trigliserida membran
❖satu molekul plasma mengandungi
alkohol asid lemak
• Terdiri • Contoh :
❖satu molekul daripada ❖Kolesterol
asid lemak gabungan : ❖Testosteron
❖Estrogen
• Bersifat kalis ❖Satu molekul ❖progesteron
air gliserol
❖2 molekul asid
lemak
❖1 kumpulan
fosfat
LEMAK
TRIGLISERIDA IALAH SEJENIS ESTER
Terbentuk melalui Gabungan : 1 molekul gliserol & 3 molekul asid lemak
kondensasi
TRIGLISERIDA BOLEH DIHIDROLISISKAN SEMULA KEPADA ASID LEMAK
DAN GLISEROL SEMULA
Melalui tindak balas hidrolisis
GLISEROL
Sejenis alkohol tiga karbon yang mengandungi tiga kumpulan hidroksil
(-OH)
TERDAPAT DUA JENIS ASID LEMAK
Asid lemak tepu Asid lemak tak tepu
LEMAK DAN MINYAK IALAH TRIGLISERIDA
gliserol 3 asid lemak Gliserol :
• Alkohol 3 karbon
• 3 kumpulan hidroksil (-OH)
PERSAMAAN ANTARA ASID LEMAK TEPU DENGAN ASID LEMAK TAK TEPU
• Kedua-duanya terdiri daripada unsur karbon, hidrogen dan oksigen
• Kedua-duanya mempunyai gliserol dan asid lemak
• Kedua-duanya adalah molekul tidak berkutub
PERBEZAAN ANTARA ASID LEMAK TEPU DENGAN ASID LEMAK TAK TEPU
LEMAK TEPU LEMAK TAK TEPU
Asid lemak hanya mempunyai : Asid lemak mempunyai sekurang-kurangnya :
❖ ikatan tunggal antara karbon ❖ Satu ikatan ganda dua antara karbon
Tidak membentuk ikatan kimia dengan atom Ikatan ganda dua masih boleh menerima :
hidrogen tambahan kerana : ❖ Satu atau lebih atom hidrogen tambahan
❖ Semua ikatan antara atom karbon tepu ❖ Atom karbon tidak tepu
Pada suhu bilik : Pada suhu bilik :
❖ Dalam bentuk pepejal ❖ Dalam bentuk cecair
Sumber : Sumber :
❖ Mentega ❖ Minyak zaitun
❖ Lemak haiwan ❖ Minyak ikan
LEMAK TEPU LEMAK TAK TEPU
KEPENTINGAN LIPID DALAM SEL
LEMAK
• Sebagai simpanan tenaga bagi haiwan
• Sebagai pelapik untuk melindungi organ-organ dalaman
• Sebagai penebat haba bagi haiwan
LILIN
• Komponen penting dalam kutikel yang menutup epidermis daun
• Komponen penting dalam sebum yang dirembeskan oleh kulit
GLIKOLIPID
• Memastikan kestabilan membran plasma
• Membantu dalam proses pengenalpastian sel
KOLESTEROL
• Penting bagi sintesis hormon steroid