นายชินวัชร ์ใจสุทธิเลขท6ี่
ค าน า หนังสืออิเล็กทรอนิกส์ (E-Book) น้ีจดัทำ ข้ึนเพอื่ใหผู้อ้่ำนไดท้รำบขอ้มูลเกยวกับ ี่ ลกัษณะทำงกำยภำพโดยรวม ของสตัว์และสิ่งมีชีวิตในป่ำหิมพำนต์ ผูจ้ดัทำ หวงัเป็นอย่ำงยิ่งว่ำหนงัสอือเิลก็ทรอนิกส์(E-book) เล่มนี้จะเป็ นประโยชน์ สำ หรบัคนที่สนใจใน สตัว์และสิ่งมีชีวิตในป่ำหิมพำนต์และได้ประโยชน์จำกหนังสือ E-Book เล่มนี้ไม่มำกก็น้อย ผ ู ้ จัดทา นายชินวัชร์ ใจสุทธิ
สารบัญ เรื่อง หน้า ป่ าหิมพานต์และสัตว์หิมพานต์ 1 บทที่ 1 สัตว์ทวิบาท (สัตว์สองขา) 2 กบิลปักษา 3 คชปักษ์สินธุ์ 4 คชปักษา 5 นกทัณฑิมา 6 มยุระเวนไตย 7 ครุฑ 8 นกการเวก 9 นกเทศ 10 หงส์ 11 หงส์จีน 12 นกหัสดีลิงค์ 13 สัมพาที 14 สดายุ 15 นกอรหันต์ 16 มยุระคนธรรพ์ 17 กินนร กินรี 18 อัปสรปักษี เทพปักษี 19 อัปสรสีหะ 20 กุมภีล์นิมิตร 21 นาคปักษี 22 มัจฉามังกร 23
มังกรสกุณี 24 สินธุปักษี 25เทพนรสิงห์ เทพนรสีห์ 26 นาคปักษิณ 27 นาคปักษา 28 สกุณเหรา 29 สุบรรณเหรา 30 สุบรรณเหมราช 31 สีหสุบรรณ 32 นรปักษาไกรสร 33 พยัคฆ์เวนไตย 34 เสือปี ก 35 สิงหพานร 36 โตเทพสิงหพานร 37 พานรมฤค 38 มารีศ 39อสูรมัจฉา 40อสูรปักษา 41 อสุรวายุภักษ์ 42บทที่ 2 สัตว์จตุบาท (สตัวส์ ี่ขา) 43 กิเลน 44 กิเลนจีน 45 กิเลนปี ก 46 มังกรจีน 47 กิหมี 48ช้าง10ตระกูล 49
กรินทร์ปักษา 50 วารีกุญชร 51 ไกรสรนาคา 52 ไกรสรปักษา 53 ไกรสรจ าแลง 54 ไกรสรคาวี 55 ไกรสรวาริน 56 ดุรงค์ไกรสร 57 สกุณไกรสร 58 ปักษิณสีห์ 59 พยัคฆไกรสีห์ 60 สิงห์ 61 สิงห์ปี ก 62 สิงหคาวี 63 สิงหคักคา 64 สีหรามังกร 65 เกสรสิงหะ 66 โต 67 โลโต 68 โตเทพสิงฆนัต 69 โตเทพอัศดร 70 สางแปรง 71 ทิชากรจตุบท 72 ทักทอ 73 งายไส 74 สิงโตจีน 75
เหมราช 76 มฤคเหมราช 77 เหมราอัสดร 78 ไกรสรราชสีห์ 79 บัณฑุราชสีห์ 80 กาฬสีหะ 81 ติณสีหะ 82 คชสีห์ 83 มกรคชสีห์ 84 สกุณคชสีห์ 85 คชสีห์สินธุ์ 86 มังกรวิหค 87 ระมาด 88 โคกบิล หรือ จงกล 89โคทีส่ดี่ังเสีย้นโตนด 90 โคพฤกษกวาริน 91โคทีม่ีลายดุจเกล็ดปลา 92 โคหง 93 โคอุสุภราช 94 โคสีเมฆ 95 โคหา 96 โคสีทองแดง 97 โคอสุภปักษิณ 98 ปักษาคาวี 99 ทิชากรมฤค 100 สินธพ 101
วราหก 102 ดุรงค์ปักษิณ 103 ม้าปี ก 104 อัสดรวิหค 105 นาคอัสดร 106 สินธพกุญชร 107 สินธพนัทธี 108 ม้ามังกร 109 อัสดรเหรา 110 เหรา 111 สกุณมังกร 112 มกร 113บทที่ 3 ปลา (สัตว์น ้า) 114 นาค 115 มัจฉนาคา 116 เงือก 117ปูยักษ์ 118วเนก าพ ู 119 เหมวาริน 120 พยัคฆ์นที 121 มฤคนที 122 กระบือนที 123 สุกรนที 124 กุญชรวารี 125 มัจฉวาฬ 126 ศฤงคมัสยา 127
สารบัญภาพ ภาพท1ี่สัตว์ทวิบาท 1 2ภาพท2ี่สัตว์ทวิบาท 2 2ภาพท3ี่สัตว์ทวิบาท 3 2ภาพท4ี่สัตว์ทวิบาท 4 2ภาพท5ี่สัตว์ทวิบาท 5 2ภาพท6ี่สัตว์ทวิบาท 6 2ภาพท7ี่กบิลปักษา 1 3ภาพท8ี่กบิลปักษา 2 3ภาพท9ี่คชปักษ์สินธุ์1 4ภาพท10ี่คชปักษ์สินธุ์2 4ภาพท1ี่ 1 คชปักษา 1 5ภาพท12ี่คชปักษา 2 5ภาพท1ี่ 3 นกทัณฑิมา 1 6ภาพท14ี่นกทัณฑิมา 2 6ภาพท1ี่ 5 มยุระเวนไตย 1 7ภาพท16ี่มยุระเวนไตย 2 7ภาพท1ี่ 7 ครุฑ 1 8ภาพท18ี่ครุฑ 2 8ภาพท1ี่ 9 นกการเวก 1 9ภาพท20ี่นกการเวก 2 9ภาพท2ี่ 1 นกเทศ 1 10ภาพท22ี่นกเทศ 2 10ภาพท23ี่หงส์1 11ภาพท24ี่หงส์2 11
ภาพท25ี่หงส์จีน 1 12ภาพท26ี่หงส์จีน 2 12ภาพท27ี่นกหัสดีลิงค์1 13ภาพท28ี่นกหัสดีลิงค์2 13ภาพท29ี่สัมพาที1 14ภาพท30ี่สัมพาที2 14ภาพท3ี่ 1 สดายุ1 15ภาพท32ี่สดายุ2 15ภาพท33ี่นกอรหันต์1 16ภาพท34ี่นกอรหันต์2 16ภาพท35ี่มยุระคนธรรพ์1 17ภาพท36ี่มยุระคนธรรพ์2 17ภาพท37ี่กินนร กินรี1 18ภาพท38ี่กินนร กินรี2 18ภาพท39ี่อัปสรปักษี เทพปักษี1 19ภาพท40ี่อัปสรปักษี เทพปักษี2 19ภาพท41ี่อัปสรสีหะ 1 20ภาพท42ี่กุมภีล์นิมิตร 1 21ภาพท43ี่กุมภีล์นิมิตร 2 21ภาพท44ี่นาคปักษี1 22ภาพท45ี่มัจฉามังกร 1 23ภาพท46ี่มัจฉามังกร 2 23ภาพท47ี่มังกรสกุณี1 24ภาพท48ี่มังกรสกุณี2 24ภาพท49ี่สินธุปักษี1 26ภาพท50ี่สินธุปักษี2 25
ภาพท51ี่เทพนรสิงห์ เทพนรสีห์1 26ภาพท52ี่เทพนรสิงห์ เทพนรสีห์2 26ภาพท53ี่นาคปักษิณ 1 27ภาพท54ี่นาคปักษิณ 2 27ภาพท55ี่นาคปักษา 1 28ภาพท56ี่สกุณเหรา 1 29ภาพท57ี่สกุณเหรา 2 29ภาพท58ี่สุบรรณเหรา 1 30ภาพท59ี่สุบรรณเหรา 2 30ภาพท60ี่สุบรรณเหมราช 1 31ภาพท61ี่สุบรรณเหมราช 2 31ภาพท62ี่สีหสุบรรณ 1 32ภาพท63ี่สีหสุบรรณ 2 32ภาพท64ี่นรปักษาไกรสร 1 33ภาพท65ี่พยัคฆ์เวนไตย 1 34ภาพท66ี่พยัคฆ์เวนไตย 2 34ภาพท67ี่เสือปี ก 1 35ภาพท68ี่เสือปี ก 2 35ภาพท69ี่สิงหพานร 1 36ภาพท70ี่สิงหพานร 2 36ภาพท7ี่ 1 โตเทพสิงหพานร 1 37ภาพท72ี่พานรมฤค 1 38ภาพท73ี่พานรมฤค 2 38ภาพท74ี่มารีศ 1 39ภาพท75ี่มารีศ 2 39ภาพท76ี่อสูรมัจฉา 1 40
ภาพท77ี่อสู รปักษา 1 41 ภาพท78ี่อสู รปักษา 2 41 ภาพท79ี่อสุรวายุภักษ์1 42ภาพท80ี่อสุรวายุภักษ์2 42ภาพท81ี่สัตว์จตุบาท 1 43ภาพท82ี่สัตว์จตุบาท 2 43ภาพท83ี่สัตว์จตุบาท 3 43ภาพท84ี่สัตว์จตุบาท 4 43ภาพท85ี่สัตว์จตุบาท 5 43ภาพท86ี่สัตว์จตุบาท 6 43ภาพท8ี่ 7 กิเลน 1 44ภาพท88ี่กิเลน 2 44ภาพท8ี่ 9 กิเลนจีน 1 45ภาพท9ี่ 0 กิเลนปี ก 1 46ภาพท91ี่กิเลนปี ก 2 46ภาพท9ี่ 2 มังกรจีน 1 47ภาพท9ี่ 3 กิหมี1 48ภาพท94ี่กิหมี2 48ภาพท9ี่ 5 ช้าง10ตระกูล 1 49ภาพท96ี่ช้าง10ตระกูล 2 49ภาพท97ี่ช้าง10ตระกูล 3 49ภาพท98ี่ช้าง10ตระกูล 4 49ภาพท9ี่ 9 กรินทร์ปักษา 1 50ภาพท100 ี่กรินทร์ปักษา 2 50ภาพท101 ี่วารีกุญชร 1 51ภาพท102 ี่วารีกุญชร 2 51
ภาพท103 ี่ไกรสรนาคา 1 52ภาพท104 ี่ไกรสรนาคา 2 52ภาพท105 ี่ไกรสรปักษา 1 53ภาพท106 ี่ไกรสรปักษา 2 53ภาพท107 ี่ไกรสรจ าแลง 1 54ภาพท108 ี่ไกรสรจ าแลง 2 54ภาพท109 ี่ไกรสรคาวี1 55ภาพท11ี่ 0 ไกรสรวาริน 1 56ภาพท111 ี่ไกรสรวาริน 2 56ภาพท1ี่ 12 ดุรงค์ไกรสร 1 57ภาพท113 ี่ดุรงค์ไกรสร 2 57ภาพท1ี่ 14 สกุณไกรสร 1 58ภาพท115 ี่สกุณไกรสร 2 58ภาพท1ี่ 16 ปักษิณสีห์1 59ภาพท1ี่ 17 พยัคฆไกรสีห์1 60ภาพท118 ี่พยัคฆไกรสีห์2 60ภาพท1ี่ 19 สิงห์1 61ภาพท120 ี่สิงห์2 61ภาพท1ี่ 21 สิงห์ปี ก 1 62ภาพท1ี่ 22 สิงหคาวี1 63ภาพท123 ี่สิงหคาวี2 63ภาพท1ี่ 24 สิงหคักคา 1 64ภาพท1ี่ 25 สิงหคักคา 2 64ภาพท1ี่ 26 สีหรามังกร 1 65ภาพท1ี่ 27 สีหรามังกร 2 65ภาพท1ี่ 28 เกสรสิงหะ 1 66
ภาพท1ี่ 29 เกสรสิงหะ 2 66ภาพท1ี่ 30 โต 1 67ภาพท1ี่ 31 โลโต 1 68ภาพท1ี่ 32 โตเทพสิงฆนัต 1 69ภาพท1ี่ 33 โตเทพอัศดร 1 70ภาพท134 ี่โตเทพอัศดร 2 70ภาพท1ี่ 35 สางแปรง 1 71ภาพท136 ี่สางแปรง 2 71ภาพท1ี่ 37 ทิชากรจตุบท 1 72ภาพท138 ี่ทิชากรจตุบท 2 72ภาพท1ี่ 39 ทักทอ 1 73ภาพท140 ี่ทักทอ 2 73ภาพท1ี่ 41 งายไส 1 74ภาพท142 ี่งายไส 2 74ภาพท1ี่ 43 สิงโตจีน 1 75ภาพท144 ี่สิงโตจีน 2 75ภาพท1ี่ 45 เหมราช 1 76ภาพท146 ี่เหมราช 2 76ภาพท147 ี่เหมราช 3 76ภาพท1ี่ 48 มฤคเหมราช 1 77ภาพท149 ี่มฤคเหมราช 2 77ภาพท150 ี่มฤคเหมราช 3 77ภาพท1ี่ 51 เหมราอัสดร 1 78ภาพท152 ี่เหมราอัสดร 2 78ภาพท153 ี่เหมราอัสดร 3 78ภาพท1ี่ 54 ไกรสรราชสีห์1 79
ภาพท155 ี่ไกรสรราชสีห์2 79ภาพท1ี่ 56 บัณฑุราชสีห์1 80ภาพท157 ี่บัณฑุราชสีห์2 80ภาพท1ี่ 58 กาฬสีหะ 1 81ภาพท159 ี่กาฬสีหะ 2 81ภาพท1ี่ 60 ติณสีหะ 1 82ภาพท161 ี่ติณสีหะ 2 82ภาพท1ี่ 62 คชสีห์1 83ภาพท163 ี่คชสีห์2 83ภาพท1ี่ 64 มกรคชสีห์1 84ภาพท165 ี่มกรคชสีห์2 84ภาพท1ี่ 66 สกุณคชสีห์1 85ภาพท167 ี่สกุณคชสีห์2 86ภาพท1ี่ 68 คชสีห์สินธุ์1 86ภาพท1ี่ 69 มังกรวิหค 1 87ภาพท170 ี่มังกรวิหค 2 87ภาพท1ี่ 71 ระมาด 1 88ภาพท172 ี่ระมาด 2 88ภาพท1ี่ 73 โคกบิล หรือ จงกล 1 89ภาพท1ี่ 74 โคทีส่ดี่ังเสีย้นโตนด 1 90ภาพท1ี่ 75 โคพฤกษกวาริน 1 91ภาพท1ี่ 76 โคทีม่ีลายดุจเกล็ดปลา 1 92ภาพท1ี่ 77 โคหง 1 93ภาพท1ี่ 78 โคอุสุภราช 1 94ภาพท1ี่ 79 โคสีเมฆ 1 95ภาพท1ี่ 80 โคหา 1 96
ภาพท1ี่ 81 โคสีทองแดง 1 97ภาพท1ี่ 82 โคอสุภปักษิณ 1 98ภาพท1ี่ 83 ปักษาคาวี1 99ภาพท1ี่ 84 ทิชากรมฤค 1 100ภาพท1ี่ 85 สินธพ1 101ภาพท1ี่ 86 วราหก 1 102ภาพท1ี่ 87 ดุรงค์ปักษิณ 1 103ภาพท188 ี่ดุรงค์ปักษิณ 2 103ภาพท1ี่ 89 ม้าปี ก 1 104ภาพท1ี่ 90 อัสดรวิหค 1 105ภาพท191 ี่อัสดรวิหค 2 105ภาพท1ี่ 92 นาคอัสดร 1 106ภาพท1ี่ 93 สินธพกุญชร 1 107ภาพท194 ี่สินธพกุญชร 2 107ภาพท1ี่ 95 สินธพนัทธี1 108ภาพท196 ี่สินธพนัทธี2 108ภาพท1ี่ 97 ม้ามังกร 1 109ภาพท1ี่ 98 อัสดรเหรา 1 110ภาพท199 ี่อัสดรเหรา 2 110ภาพท200 ี่เหรา 1 111ภาพท201 ี่เหรา 2 111ภาพท202 ี่สกุณมังกร 1 112ภาพท203 ี่มกร 1 113ภาพท204 ี่มกร 2 113ภาพท205 ี่สัตวน์า ้ 1 114ภาพท206 ี่สัตวน์า ้ 2 114
ภาพท20ี่ 7 สัตวน์ า ้ 3 114 ภาพท20ี่ 8 สัตวน์ า ้ 4 114 ภาพท20ี่ 9 สัตวน์ า ้ 5 114 ภาพท2ี่ 10 สัตวน์ า ้ 6 114 ภาพท2ี่ 11 นาค 1 115ภาพท2ี่ 12 นาค 2 115ภาพท2ี่ 13 เงือก 1 117ภาพท214 ี่เงือก 2 117ภาพท2ี่ 15 ปูยักษ์1 118ภาพท2ี่ 16 วเนก าพู1 119ภาพท217 ี่วเนก าพู2 119ภาพท2ี่ 18 เหมวาริน 1 120ภาพท2ี่ 19 พยัคฆ์นที1 121ภาพท220 ี่พยัคฆ์นที2 121ภาพท2ี่ 21 มฤคนที1 122ภาพท222 ี่มฤคนที2 122ภาพท2ี่ 23 กระบือนที1 123ภาพท2ี่ 24 สุกรนที1 124ภาพท2ี่ 25 กุญชรวารี1 125ภาพท226 ี่กุญชรวารี2 125ภาพท2ี่ 27 มัจฉวาฬ 1 126ภาพท228 ี่มัจฉวาฬ 2 126ภาพท2ี่ 29 ศฤงคมัสยา 1 127ภาพท230 ี่ศฤงคมัสยา 2 127
ป่ าหิมพานต์และสัตว์หิมพานต์ ป่ าหิมพานต์หรือ หิมวันต์ คือป่าในต านานทีป่รากฏในไตรภูมิกถา หรือ ไตรภูมิพระร่วง โดยพญาลิไทย ว่ากันว่า หากมุ่งหน้าขึน้เหนือจนสุดเขตแดนมนุษย์จะพบกับ ขุนเขาตัง้ตระหง่านสูงใหญ่กินอาณาบริเวณกว่า ๓,๐๐๐ โยชน์ (โยชน์ เป็ นหน่วยวัดความยาวในสมัยโบราณ ๑ โยชน์ เท่ากับ ๑๖ กิโลเมตร) อันเป็ นทีต่ัง้ของผืนป่าลึกลับนามว่าป่าหิมพานต์ในป่าแห่งนีม้ีเพียง เทวดา คนธรรพ์ และผู้บ าเพ ็ ญตบะทีม่ีอทิธิฤทธ์ิเท่านั้น จึงจะเข้าไปได้ในป่าหิมพานต์นั้นเต ็ มไปด้วย ต้นไม้ประหลาดนานาพันธุ์นับไม่ถ้วน เป็ นทีส่ถิตอยู่แห่งหมู่ฤๅษีนักสิทธ์ิวิทยาธร สมณะ ดาบส และส่ิงมชีีวิตแปลกประหลาดทีเ่รียกว่า “สัตว์หิมพานต์” สัตว์หิมพานต์คือเหล่าสัตว์ทีแ่ปลกประหลาด หลากหลายสายพันธุ์โดย แบ่งเป็ น 3 ประเภทคือ สัตว์ทวิบาท (สัตว์สองขา) สัตว์จตุบาท (สัตว์สี่ขา) และ ปลา (สัตว์น ้าทีอ่ยู่ในมหานที) 1
สัตว์ทวิบาท (สัตว์สองขา) 2 ภาพท1 ี่สัตว์ทวิบาท 1 ภาพท2ี่สัตว์ทวิบาท 2 ภาพท3ี่สัตว์ทวิบาท 3 ภาพท4ี่สัตว์ทวิบาท 4 ภาพท5ี่สัตว์ทวิบาท 5 ภาพท5ี่สัตว์ทวิบาท 6
กบิลปักษา กบิลปักษา หรือ กบิลปักษี หรือ พานรปักษี มีลักษณะ เก ื อบท ั ง ้ ต ั วเป็ นล ิ ง กายส ี ดา หางเป็ นนก และม ีปี กทไี่หล่ 3 ภาพท7ี่กบิลปักษา 1 ภาพท8ี่กบิลปักษา 2
คชปักษ์สินธุ์ คชปักษ์สินธุ์ มีลักษณะ ส่วนหัวเป็ นช้าง ล าตัวเหมือนคน มีขาและปี กเป็ นนก และมีหางเป็ นปลา 4 ภาพท9ี่คชปักษส์ ินธุ์1 ภาพท10ี่คชปักษ์สินธุ์ 2
คชปักษา คชปักษา มีลักษณะ ล าตัวและแขนคล้ายครุฑ กายสีขาว หัวมีงวงและงา ขนและหางคล้ายหงส์ 5 ภาพท1ี่1 คชปักษา 1 ภาพท1ี่ 2 คชปักษา 2
นกทัณฑิมา นกทัณฑิมา มีลักษณะ หัวเป็ นนกการเวก ตัวเป็ นครุฑ กายสีจันอ่อน หางเป็ นขนนกยาว มักถือไม้เท้าทองติดตัว ชอบเทย ี่วอยู่ บนสระบ ั ว 6 ภาพท1ี่3 นกทัณฑิมา 1 ภาพท1ี่ 4 นกทัณฑิมา 2
มยุระเวนไตย มยุระเวนไตย ม ี ล ั กษณะเป็ น คร ึ่งนกย ู ง คร ึ่งคร ุ ฑ ห ั วและหางเป็ นนกย ู ง ล าตัว แขน และขา เป็ นครุฑ กายสีครามอ่อน 7 ภาพท1ี่5 มยุระเวนไตย 1 ภาพท1ี่ 6 มยุระเวนไตย 2
ครุฑ ครุฑ เป็ นราชันแห่งนกทัง ้ ปวง และเป็ นพาหนะของพระวิษณุ ร ู ปร่างใหญ่ด ุ จข ุ นเขา มก ี รงเลบ ็ และจะงอยปากทแ ี่ข ็ งแกร่ง ก ิ นผลง ิ ้ ว น ้ าหวานจากดอกง ิ ้ ว และนาคเป็ นอาหาร อาศัยอยู่ ในว ิ มานฉ ิ มพล ี บนต ้ นง ิ ้ ว ณ เชิงเขาพระสุเมรุ 8 ภาพท1ี่7 ครุฑ 1 ภาพท1ี่ 8 ครุฑ 2
นกการเวก การเวก หรือ กรวิก หรือ การวิก หรือ ปักษาวายุภักษ์ เป็ นนกชน ิ ดหน ึ่ง อาศัยอยู่ บนเขากรว ิ ก ซึ ง่เป็ นหน ึ่งในเขา “สัตบริภัณฑ์” ทล ี่้ อมรอบเขาพระส ุ เมร ุ นกการเวก จะก ิ นน ้ามะม่วงส ุ กเป็ นอาหาร บ ิ นได ้ ส ู งเหน ื อเมฆ ม ี เส ี ยงทไี่พเราะมาก สัตว์ใดได้ยิน ล้วนต้องหยุดฟัง ว่ากันว่าขนของ นกการเวก หากหลุดออกมาจะกลายเป็ น ทองค าในเวลาต่อมา 9 ภาพท1ี่9 นกการเวก 1 ภาพท20ี่นกการเวก 2
นกเทศ นกเทศ มีกายสีแดงและมีขนหางเหมือนไก่ 10 ภาพท2ี่1 นกเทศ 1 ภาพท2ี่ 2 นกเทศ 1
หงส์ หงส์ อาศ ั ยอยู่ เป็ นฝ ู ง ชอบก ิ นดอกบ ั ว มักออกหากิน บริเวณสระโบกขรณีในป่ าหิมพานต์ พ าน ั กในถา ้ ทองบนเขาจ ิ ตรกฏู ซึ ง่เป็ นหน ึ่งในเขาท ี่ โอบล้อมสระอโนดาต 11 ภาพท2ี่3 หงส์1 ภาพท2ี่ 4 หงส์ 2
หงส์จีน หงส์จีน ล ั กษณะคล ้ ายนกย ู งว่ากันว่าจะน าความโชคดีมาให้ แก่ผ ้ ู พบเหน ็ มีขนหลายสีได้แก่แดง เหล ื อง น ้ าเง ิ น ด า และขาว 12 ภาพท2ี่5 หงสจ์ีน 1 ภาพท2ี่ 6 หงส์จีน 2 อ
นกหัสดีลิงค์ นกหัสดีลิงค์ มีลักษณะ ตัวเป็ นนก หัวคล้ายสิงห์แต่มีงวงและงา คล้ายช้าง กายสีขาว ปี กสีหงดินอ่อน ตัวขนาดใหญ่ เท่าเรือน มีก าลังเท่าช้าง ๕ เชือก ม ี เส ี ยงร ้ องทฟี่ั งแล ้ วว ั งเวงใจ สามารถโฉบจับช้าง ไปกินเป็ นอาหารได้ 13 ภาพท2ี่7 นกหัสดีลิงค์1 ภาพท2ี่8 นกหัสดีลิงค์2
สัมพาที สัมพาที เป็ นพญานกในเร ื่อง รามเก ี ยรต ์ ิ และเป็ นล ู ก พญาสุบรรณ กายส ี แดงชาด และเป็ นพ ี ข่อง สดาย ุ 14 ภาพท2ี่9 สัมพาที1 ภาพท3ี่0 สัมพาที2
สดายุ สดายุ เป็ นพญานกในเร ื่อง รามเก ี ยรต ์ ิ และเป็ นล ู ก พญาสุบรรณ เช่นเดียวกับ สัมพาที กายสีเขียว และเป็ นน้องของ สัมพาที 15 ภาพท3ี่1 สดายุ1 ภาพท3ี่2 สดายุ2
นกอรหันต์ นกอรหันต์ มีลักษณะ คือ ตัวและปี กเป็ นนก และมีศีรษะเป็ นมนุษย์ 16 ภาพท3ี่3 นกอรหันต์1 ภาพท3ี่4 นกอรหันต์2
มยุระคนธรรพ์ มยุระคนธรรพ์ มีลักษณะ หัวและล าตัว เป็ นคนธรรพ์ แต่ขาและหาง เป็ นนกย ู ง ม ีปี กทไี่หล 17 ภาพท3ี่5 มยุระคนธรรพ์1 ภาพท3ี่6 มยุระคนธรรพ์2
กินนร กินรี กินนร กินรี มีลักษณะ ล าตัวและหน้าเป็ นเทพ ท่อนล่าง ขา ปี ก และหางเป็ นหงส์อายุยืนถึง ๑,๐๐๐ ปี สามารถถอด ปี กออกได้เพศชายเรียก “กินนร” เพศหญิงเรียก “กินรี” 18 ภาพท3ี่7 กินนร กินรี1 ภาพท3ี่8 กินนร กินรี2
อัปสรปักษี เทพปักษี อัปสรปักษี เทพปักษี มีลักษณะ เป็ นเทวดาหรือนางอัปสร ทม ี่ีปี กแบบนก เพศชายเรียก “เทพปี กษี” เพศหญิงเรียก “อัปสรปักษี” 19 ภาพท3ี่9 อัปสรปักษีเทพปักษี1 ภาพท40ี่อัปสรปักษี เทพปักษี 2
อัปสรสีหะ อัปสรสีหะ มีลักษณะ ท่อนบนเป็ นนางอัปสร ท่อนล่างเป็ นกวาง 20 ภาพท4ี่1 อัปสรสีหะ 1
กุมภีล์นิมิตร กุมภีล์นิมิตร ม ี ล ั กษณะ คร ึ่งท่อนบนเป็ นเทพ ส่วนท่อนล่างและหางเป็ นจระเข้ 21 ภาพท4ี่2 กุมภลีน์ ิมิตร 1 ภาพท4ี่3 กุมภลีน์ ิมิตร 2
นาคปักษี นาคปักษี ม ี ล ั กษณะ คร ึ่งท่อนบนเป็ นคน ส่วนท่อนล่างเป็ นนก และหางเป็ นนาค 22 ภาพท4ี่4 นาคปักษี1
กบิลปักษา มัจฉามังกร หัวและตัวเป็ นมังกร มีหางเป็ นปลา และมีปี ก 23 ภาพท4ี่5 มัจฉามังกร 1 ภาพท4ี่6 มัจฉามังกร 2
มังกรสกุณี มังกรสกุณี มีลักษณะ ส่วนหัวเป็ นมังกร แต่ล าตัวเป็ นนก 24 ภาพท4ี่7 มังกรสกุณี1 ภาพท4ี่8 มังกรสกุณี2
สินธุปักษี สินธุปักษี มีลักษณะ ตัวเป็ นนกและหางเป็ นปลา กายส ี น ้ าเง ิ น 25 ภาพท4ี่9 สินธุปักษี1 ภาพท5ี่0 สินธุปักษี2
เทพนรสิงห์ เทพนรสีห์ เทพนรสิงห์ เทพนรสีห์ มีลักษณะ ท่อนบนเป็ นเทพ มีขาและหางเป็ นสิงห์ ม ี เท ้ าเป็ นก ี บเหม ื อนเน ื อ ้ ทราย กายท่อนบนเป็ น สีขาวนวล กายท่อนล่างเป็ นสีจันทร์ เพศชายเรียก “เทพนรสิงห์” เพศหญิงเรียก “เทพนรสีห์” 26 ภาพท5ี่1 เทพนรสิงห์เทพนรสีห์1 ภาพท5ี่ 2 เทพนรสิงห์ เทพนรสีห์ 2
นาคปักษิณ นาคปักษิณ มีลักษณะ ล าตัวเป็ นหงส์ หัวเป็ นนาค กายสีหงชาด 27 ภาพท5ี่3 นาคปักษิณ 1 ภาพท5ี่4 นาคปักษิณ 2
นาคปักษา นาคปักษา มีลักษณะ ล าตัวเป็ นนก ช่วงหัวคล้ายนาค ขนปี กเป็ นแถบ ขนสอดส ี สล ั บก ั นเป็ นข ั น ้ ๆ 28 ภาพท5ี่5 นาคปักษา 1
สกุณเหรา กบิลปักษา สกุณเหรา มีลักษณะ หัวและหางเป็ นเหรา แต่ล าตัวเป็ นนก 29 ภาพท5ี่6 สกณุเหรา 1 ภาพท5ี่7 สกณุเหรา 2
สุบรรณเหรา สุบรรณเหรา มีลักษณะ ตัวเป็ นครุฑ หัวคล้ายนาค มีเขา 30 ภาพท5ี่8 สุบรรณเหรา 1 ภาพท5ี่9 สุบรรณเหรา 2
สุบรรณเหมราช สุบรรณเหมราช มีลักษณะ หัวเป็ นเหมราช ตัวและหางเป็ นครุฑ 31 ภาพท6ี่0 สุบรรณเหมราช 1 ภาพท6ี่1 สุบรรณเหมราช 2
สีหสุบรรณ สีหสุบรรณ มีลักษณะ หัวเป็ นสิงห์ ตัวเป็ นครุฑ หางเป็ นหงส์ 32 ภาพท6ี่2 สีหสุบรรณ 1 ภาพท6ี่3 สีหสุบรรณ 2
นรปักษาไกรสร นรปักษาไกรสร มีลักษณะ หัวเป็ นสิงห์ ท่อนบนเป็ นคน ท่อนล่างเป็ นนก 33 ภาพท6ี่4 นรปักษาไกรสร 1
พยัคฆ์เวนไตย พยัคฆ์เวนไตย มีลักษณะ หัวเป็ นเสือ ตัวเป็ นครุฑ และหางเป็ นหงส์ 34 ภาพท6ี่5 พยัคฆเ์วนไตย 1 ภาพท6ี่6 พยัคฆเ์วนไตย 2