การทำเครื่องสำอางจากน้ำนมแพะ D.I.Y (Do it yourself) ง่ายๆ ด้วยตัวเอง

สว่ นประกอของอมิ ลั ชั่น
ผลติ ภณั ฑ์รูปแบบอิมัลชั่นมสี ว่ นประกอบหลกั สำคัญ 3 ส่วน คอื
1. วฏั ภำคน้ำ (Water Phase) ได้แกน่ ้ำและสำรต่ำงๆ ซ่ึงอำจเป็นของแข็ง

หรือของเหลวที่ละลำยได้ในน้ำ อำจเป็นสำรเพ่ิ มควำมหนืด เช่น Acacia,
Veegum, Methylcellulose, Carbopol สำรฮิวเมกแตนต์ เช่น Glycerin,
propylene glycol หรือ glycol ท้ังหลำย สำรกันเสีย เช่น Methylparaben,
Sodium benzoate สำรลดแรงตึงผิว เช่น Tween, Sodium lauryl sulfate
สีที่ละลำยนำ้ สำรต้ำนออกซิเดช่ัน เช่น Sodium metabisulfite นอกจำกนี้
อำจเป็นสำรออกฤทธ์ิอื่นท่ีละลำยน้ำได้ เช่น Cetyl pyridinium chloride, Benzalkonium
chloride เป็นต้น สำรต่ำงๆ เหล่ำนี้อำจเติมลงในวัฏภำคน้ำได้ทั้งส้ิน แล้วแต่
ส่วนประกอบของสูตรในผลติ ภณั ฑ์แต่ละประเภท

2. วฏั ภำคน้ำมัน (Oil Phase) ไดแ้ ก่ น้ำมนั ต่ำงๆ เช่น Olive oil, Mineral oil,
Castor oil ไขมัน เช่น Stearyl alcohol, Stearic acid, Cetyl alcohol, Lanolin
ไขแข็ง เช่น Bee wax, Paraffin wax, Carnauba wax สีท่ีละลำยในน้ำมัน
น้ำหอมต่ำงๆ สำรกันหืน เช่น BHT, BHA สำรลดแรงตึงผิว เช่น Span, Emulgin C 1000
หรือสำรออกฤทธติ์ ำ่ งๆ เชน่ ฮอรโ์ มน วิตำมนิ เป็นต้น แล้วแต่ส่วนประกอบในสูตร
ของผลติ ภณั ฑ์แตล่ ะประเภทเช่นกนั

3. ตัวท ำ อิมั ลช่ัน ( Emulsifier) ไ ด้แ ก่ สำรลด แรงตึงผิว เช่น
Tween, Span, Sodium lauryl sulfate คอลอยด์ที่ชอบน้ำ เช่น Acacia,
Gelatin ของแข็งอนุภำคละเอียด เช่น Bentonite, Colloidal magnesium
aluminium silicate เป็นต้น ตัวทำอิมัลชั่นเป็นตัวสำคัญในกำรผสมผสำนให้
วฏั ภำคน้ำและนำ้ มันเขำ้ เปน็ เน้ือเดยี วกันได้

จำกสว่ นประกอบของอิมัลช่ัน ซ่ึงมองดูแล้วกำรผลิตอิมัลชั่นน่ำจะเป็นสิ่งที่
ทำได้ง่ำย แตพ่ บว่ำกำรผลิตอิมลั ชัน่ ให้ได้ดีคือมีลักษณะสวยงำมน่ำใช้ เน้ือเนียนเรียบ
มีควำมคงตัวโดยไม่แยกชั้น มีควำมหนืดและได้ชนิดที่ต้องกำรนั้นเป็นสิ่งที่ยุ่งยำก
พอสมควรต้องคำนงึ ถึงปจั จยั ใหญอ่ ย่ำงนอ้ ย 2 ประกำร คือ

1. มีควำมรู้ควำมเข้ำใจในพ้ืนฐำนเกี่ยวกับกลไกกำรเกิดอิมัลชั่น
ตวั ทำอิมัลชน่ั และคณุ สมบัตติ ำ่ งๆของอมิ ลั ช่นั

2. มีควำมรู้ควำมเข้ำใจเก่ียวกับ เทคนิคท่ีถูกต้องในกำรผลิตอิมัลชั่น
เคร่ืองมือที่ใช้ในกำรผลิตกำรผสมเพื่อให้ได้ผลิตภัณฑ์ท่ีมีควำมสม่ำเสมอและคงตัวดี
ตลอดจนกำรวิจัยและพัฒนำสตู รตำรบั เพื่อปรบั ปรงุ คุณภำพของผลติ ภัณฑ์เพื่อให้
เปน็ ไปตำมควำมต้องกำรของตลำด

กลไกกำรเกิดอมิ ลั ชน่ั
ปกติของเหลวสองชนดิ ซ่ึงไม่เข้ำกันเมื่อถูกนำมำรวมจะแยกกันอยู่เป็น 2 ช้ัน

เนื่องจำกเกิดแรงตรึงระหว่ำงผิวช้ึน แต่เม่ือมีกำรเขย่ำซน่ึงเป็นกำรเพ่ิมพลังงำน
แลเพ่ิมพ้ืนทผี่ ิวสมั ผัสระหว่ำงของเหลวท้ังสอง จะทำให้ของเหลวนัน้ กระจำยตัวเป็น
หยดเล็กๆ ในกันและกันได้ และมีลักษณะของ อิมัลชั่นเกิดขึ้น แต่เป็นเพียง
เหตุกำรณ์ท่ีเกิดขึ้นช่ัวครำว ซ่ึงหลักกำรทำงเทอร์โมไดนำมิกส์อธิบำยได้ว่ำ
กำรเขย่ำเป็นกำรเพ่ิมพลังอิสระที่พ้ืนผิว (Surface free energy) ของเหลวจึง
เข้ำกันได้ชั่วครำว สภำวะน้ีถือว่ำไม่คงสภำพ เพรำะเมื่อหยุดเขย่ำหรือหยุดกวน
ของเหลวเหล่ำนั้นก็จะพยำมกลบั มำรวมตวั กนั และแยกชัน้ ดงั เดิม

ศูนยว์ ิจยั และพัฒนำผลติ ภัณฑ์ปศุสตั ว์เชยี งใหม่ 48 COSMETIC PRODUCT

เ น่ื อง จ ำ ก มี ก ำ ร ป รั บ ส ภ ำ ว ะ ใ ห้ เ ข้ ำ จุ ด ค ง ส ภ ำ พโ ด ย ล ด พ้ื น ท่ี ผิ ว ก ำ ร สั ม ผั ส
ระหว่ำงกันน้อยท่ีสุด เหตุกำรณ์ดังกล่ำวน้ีสำมำรถทำให้เกิดข้ึนอย่ำงถำวร
กล่ำวคอื เกิดกำรกระจำยตัวเป็นหยดเล็กๆในกันและกันของของเหลวทั้งสองชนิด
โดยทยี่ ังคงสภำพอยู่ ซ่งึ ไมก่ ลับมำแยกชัน้ ดงั เดมิ ไดโ้ ดยกำรเตมิ ตัวทำอิมลั ชั่นลงไป
กอ่ นกำรเขย่ำ

ดังน้นั กำรเกดิ อิมัลช่ันได้ตอ้ งอำศัยกระบวนกำร 2 ขัน้ ตอน คือ

1. กำรทำให้ของเหลวที่เป็นวัฏภำคภำยในแตกกระจำยเป็นหยดเล็กๆ
โดยอำศัยกำรให้พลังงำนซ่ึงอำจใช้ในรูปของควำมร้อน (Heat) กำรคนหรือเขย่ำ
(Mechanical agitation) กำรสั่นสะเทือนโดยคล่ืนเสียง (Untrasonic vibration) หรือ
ไฟฟำ้ (Electricity) เป็นต้น

2. กำรทำใหห้ ยดเล็กๆ ท่ีกระจำยตัวอยู่น้ันคงสภำพอยู่ได้ซึ่งอำศัยตัว
ทำอมิ ัลชน่ั ดงั กลำ่ ว

กลไกกำรทำงำนของตวั ทำอิมลั ช่นั ดงั นี้
ก. ลดแรงตรงึ ระหว่ำงผิวของของเหลวทั้งสอง เป็นกำรลดพลังงำนอิสระที่

พื้นผวิ ดว้ ย ทำให้โอกำสที่หยดวฏั ภำคซ่ึงกระจำยตัวอยู่นั้นรวมตัวกันได้น้อยลงเป็น
กำรเพิ่มควำมคงตวั ทำงเทอร์โมไดน้ ำมกิ ส์

ข. เกิดฟิล์มที่แข็งแรงและยืดหยุ่นโดยรอบหยดวัฏภำคภำยใน ควำมแข็งแรง
และลักษณะกำรเรียงตัวของโมเลกุลของฟลิ ์มนี้แตกต่ำงกันออกไป แล้วแต่ชนิด
และควำมเข้มข้นของตัวทำ อิมัลช่ันที่ใช้ ฟิล์มอำจเลียงตัวเป็นโมเลกุลเดี่ยว
(Monomolecilar film) โดยหันด้ำนมปี ระจเุ ขำ้ หำวฏั ภำคน้ำดำ้ นไม่มปี ระจจุ ะหันเข้ำ
หำวัฏภำคน้ำมัน ฟลิ ์มชนิดน้ีมักเกิดจำกกำรใช้สำรลดแรงตึงผิวเป็นตัวทำอิมัลช่ัน
หรอื มกี ำรเรยี งตัวซ้อนกันเป็นโมเลกุล (Multimolecular film) ซ่ึงเกิดจำกกำรใช้
คอลอยด์ที่ชอน้ำเป็นตัวทำอิมัลชั่น หรือมีกำรเรียงตัวของอนุภำคเล็กละเอียดของ
ของแข็ง (Solid preticle film) ซ่ึงเกิดจำกกำรใช้ของแข็งเล็กละเอียดบำงชนิด
ซ่งึ ดดู ซบั หน้ำประจนั ของวัฏภำคท้งั สองได้

กำรแบง่ ชนดิ ของครมี & โลชัน
ปัจจบุ นั สำมำรถแบ่งชนดิ ของครมี และ โลชันคร่ำวๆตำมลักษณะผิวสัมผัส

ได้ 3 ประเภท
1. อิมัลชนั ชนิดน้ำมนั ในน้ำ (o/w emulsions)
2. อมิ ลั ชนั ชนิดน้ำในน้ำมัน (w/o emulsions)
3. อิมัลเจล (Emulgels)

ศูนย์วิจัยและพัฒนำผลิตภัณฑ์ปศุสตั วเ์ ชียงใหม่ 49 COSMETIC PRODUCT

ควำมแตกตำ่ งของครมี /โลชนั แตล่ ะชนดิ

อมิ ัลชนั ชนดิ นำ้ มนั ในนำ้ อมิ ลั ชนั ชนดิ นำ้ ในนำ้ มนั
(o/w emulsion) (w/o emulsion)

สำมำรถเตรียมได้ทั้งในรูปโลชัน และครีม สว่ นใหญจ่ ะเตรยี มอยใู่ นรูปของครีม

อำจมนี ำ้ ในสูตรปริมำณมำกถึง 90% มีปริมำณน้ำมนั /ไขมัน/แวกส์ ในสตู รไดส้ งู ถงึ 75%
มีปรมิ ำณนำ้ ในสตู รได้จำกดั (25 – 70%)

เม่ือทำบนผิว เกิดฟลิ ม์บำงบนผิว แผ่กระจำยง่ำย เมือ่ ทำบนผวิ เกดิ ควำมรสู้ ึกเหนอะหนะ ล้ำงหน้ำ
ไ ม่ เ ห น ะ ห น ะ ไ ม่ เ ป็ น มั น ล้ ำ ง น้ ำ อ อ ก ง่ ำ ย อ อ ก ย ำ ก ป ก ป้ อ ง แ ล ะ ป รั บ ส ภ ำ พ ผิ ว ดี
ทำแลว้ ทำใหร้ ้สู กึ เยน็ เนอื่ งจำกกำรระเหยของนำ้ (skin protection and conditioning)

มคี วำมคงตวั ตอ่ อุณหภูมิดกี ว่ำชนิด w/o มคี วำมคงตวั ต่ออุณหภูมไิ ม่ดีนกั

เตรยี มไดง้ ำ่ ยกว่ำชนิด w/o เตรียมได้ยำกกว่ำ และอำจเสียค่ำใช้จ่ำยในกำร
ผลิตมำกกว่ำชนิด o/w เนื่องจำกอำจต้องใช้
กรณีเก็บรักษำไม่ดี น้ำในตำรับจะระเหยไป เค ร่ื อ ง ผ ส ม ชนิ ด พิ เ ศ ษ แ ละ มั ก พบ ปั ญ ห ำ
ทำให้ผลิตภัณฑ์แห้งง่ำย ไมน่ ำ่ ใช้ ฟองอำกำศแทรกในเนอ้ื ครมี
เชื้อจลุ ินทรีย์ปนเป้ ือนได้ง่ำย ต้องใช้สำรกันเสีย
ท่ีเหมำะสมและในปรมิ ำณท่เี พียงพอ กำรเก็บรักษำไว้นำนไม่ทำให้ผลิตภัณฑ์แห้งจำก
กำรระเหยของนำ้

จุลนิ ทรีย์ปนเป้ อื นและเตบิ โตได้ยำกกวำ่

อมิ ัลเจล (Emulgels)

อิมัลเจล (Emulgels) คือเจลท่ีอิมัลชันผสมอยู่ ตำรับมีน้ำเป็นองค์ประกอบหลัก
มีส่วนประกอบของน้ำมัน/ไขมันน้อยมำก จึงทำให้ซึมลงสู่ผิวได้ง่ำย และรวดเร็ว
ควำมรสู้ ึก หลงั ทำจะมีควำมรูส้ ึกเหมอื นทำเจล

สว่ นประกอบพ้ืนฐำนในครมี และโลชนั ชนดิ o/w 2 - 6%
10 – 40%
Emulsifier 0.1 – 1%
Emollients (Oil/Fat/Wax) qs.
Thickener 0.2 – 1%
Deionized Water 1 – 8%
Preservatives 0.01 – 0.05%
Humectants 0 – 0.02%
Antioxidants qs.
Sequestering agents 0.1 – 2%
Perfume qs.
Active agents
Colouring agents

ศูนย์วจิ ยั และพัฒนำผลิตภณั ฑป์ ศุสตั ว์เชยี งใหม่ 50 COSMETIC PRODUCT

ส่วนประกอบของครีม และ โลชัน

1. นำ้ มัน ไขมนั และแวก๊ ส์
นำ้ มัน ทำหน้ำที่ให้ควำมชุ่มชื้นและควำมนุ่มนวลแก่ผิวและทำให้

เนื้อครีมอ่อนนุ่ม ได้แก่ น้ำมัน พำรำฟิน (mineral oil หรือ paraffin oil),
Isopropyl myristate, น้ำมันพืช (vegetable oil or fixed oil) เช่น น้ำมันละหุ่ง
น้ำมันมะพร้ำว น้ำมันเมล็ดฝ้ำย น้ำมันมะกอก เป็นต้น และน้ำมันซิลิโคนในกลุ่ม
polydimethyl siloxane

ไ ข มัน ท ำ ห น้ ำ ที่ เป็น ตัวควบคุ ม ควำ ม ห นื ด ของครีม แ ละ โลชั น
นอกจำกน้ียังมีคุณสมบัติดูดซึมเข้ำสู่ผิวหนังได้ง่ำยและช่วยทำให้ผิวหนังนุ่มนวล
บำงตัวมคี ุณสมบัตเิ ป็นสำรทำอมิ ัลชันชนดิ นำ้ มันในนำ้ สำรท่นี ิยมใช้ได้แก่ cetyl alcohol,
stearyl alcohol, cetylstearyl alcohol, myristyl alcohol, lauryl alcohol,
stearic acid, cholesterol เป็นตน้

แวก ส์ โดยท่ัวไปจะอยู่ในรูปของแข็งหรือก่ึงแข็ง มีควำมเป็น
hydrophilic มำกกวำ่ นำ้ มนั และไขมัน ทำหน้ำท่ีเป็นสำรทำให้ผิวหนังนุ่มและชุ่มชื้น
และสำรเพิ่มควำมข้นหนืดให้กับครีมและโลชัน สำรที่นิยมใช้ได้แก่ ลำโนลิน และ
อนุพันธข์ องลำโนลนิ เชน่ lanolin alcohol, beeswax, cetyl palmitate เปน็ ต้น

2. สำรทำอมิ ลั ชัน
สำ รท ำอิมั ลชันท่ี นิ ยม ใช้ในครีม แ ละ โลชันคือ “ส ำ ร ลด แ รง ตึง ผิว

(surfactant)” 28 สำรลดแรงตงึ ผวิ (surfactant) คอื สำรทีโ่ ครงสร้ำงมีท้งั สว่ น
ที่ชอบนำ้ (hydrophilic part) และ ส่วนที่ไม่ชอบน้ำ (hydrophobic part)
ในสดั ส่วนที่พอเหมำะ

หน้ำท่ีสำคัญของสำรทำอมิ ลั ชนั คือช่วยลดแรงตึงผิวของช้ันน้ำมันและ
ชั้นน้ำ ทำให้หยดอนุภำคสำมำรถกระจำยตัวอยู่อย่ำงสม่ำเสมอในวัฏภำคนอก
ทำให้ผลติ ภัณฑม์ ีควำมคงตัวตลอดกำรใช้งำน
ปริมำณท่ใี ช้ : 1–10%

3. สำรเพิ่มควำมชุ่มชื้นแกผ่ วิ หนงั
ท ำ ห น้ ำ ที่ ป้ อ ง กั น ไ ม่ ใ ห้ เ นื้ อ ค รี ม ห รื อ โ ล ชั น สู ญ เ สี ย น้ ำ ห รื อ แ ห้ ง ง่ ำ ย

เพิ่มควำมคงตัวทำงกำยภำพให้กับผลิตภัณฑ์ อีกทั้งยังให้หรือเพิ่มควำมชุ่มช้ืน
ให้แก่ผิวหนังโดยตรงเม่ือทำบนผิว สำรท่ีนิยมใช้ คือ propylene glycol, glycerol,
sorbital, butylene glycol ในควำมเขม้ ข้น 2–20%

4. สำรเพิ่มควำมหนืด
ทำหน้ำที่เพิ่มควำมหนืดให้กับตำรับ เพ่ือรักษำควำมคงตัวทำงกำยภำพ

และช่วยเพิ่มควำมสวยงำมให้กับผลติ ภัณฑ์ 36 ตัวอย่ำง: tragacanth, sodium
alginate, sodium carboxy methylcellulose (CMC) และ bentonite
Carbopol, polyvinyl alcohol, polyvinylpyrro lidone (PVP)

ศูนยว์ จิ ยั และพัฒนำผลติ ภณั ฑป์ ศุสัตว์เชยี งใหม่ 51 COSMETIC PRODUCT

5. สำรกนั เสีย
ป ริ ม ำ ณ ข อ ง ส ำ ร กั น เ สี ย ที่ ใ ส่ ล ง ไ ป ค ว ร จ ะ ส ำ ม ำ ร ถ ท ำ ล ำ ย

เชื้อจุลิ นท รีย์ ได้ มำก กว่ ำท่ี จะ เพี ยง เพ่ื อหยุ ดก ำร เจ ริญ เติบ โต ของเ ชื้อทั้ง นี้
ต้องไม่เกินตำมที่กฏหมำยกำหนด สำรกันเสียท่ีนิยมใช้ในผลิตภัณฑ์
ใช้ภำยนอกได้แก่ Methyl paraben และ propyl paraben, Germaben II,
Pheonip และ Phenostat เปน็ ตน้

6. สำรต้ำนออกซิเดชัน
สำรท่ีใช้ควรเป็นสำรท่ีชอบอยู่บริเวณผิวประจันระหว่ำงน้ำมันและ

น้ำ (oil-water interface) ของหยดอนภุ ำคทน่ี ิยมได้แก่
- Butylated hydroxyanisole (BHA) (0.005 – 0.01%)
- Butylated hydroxytoluene (BHT) (0.01%)
- Propyl gallate (0.005 – 0.15%)
-Tocopherols (0.01 – 0.1%)

วตั ถุประสงคข์ องกำรนำไปใช้ ประเภทของครมี /โลชนั
วัตถปุ ระสงค์ ชนิด o/w หรือ w/o ที่มีปริมำณ
ใช้เพ่ือถูนวด นำ้ มันตำ่ หรือปำนกลำงทม่ี คี ุณสมบัติ
ล่ืนมอื
ใชก้ ับผวิ หนังปกติ ชนดิ o/w ที่ซมึ เขำ้ สูผ่ ิวหนงั ไดด้ ี
ใช้กับผิวหนังท่แี หง้ หนำ ชนดิ w/o ที่มคี ุณสมบัติปกคลุมผวิ ไดด้ ี

สำระสำคญั ทเ่ี ตมิ ลงในตำรบั
1. สำรสงั เครำะห์
2. สำรสกดั ทไ่ี ดจ้ ำกพืช /สัตว์

กำรตั้งสตู รตำรับครีม/โลชนั
กำรเตรียมรูปแบบครีม/โลชัน ไม่เหมำะกับสำระสำคัญที่มีคุณสมบัติ

ต่อไปนี้
1. มีส่วนประกอบของแอลกอฮอล์ในปริมำณสูง หรือละลำยได้

เฉพำะในแอลกอฮอล์
2. มีควำมเปน็ กรด หรือ ด่ำงสูงเกนิ ไป

กำรเลอื กสว่ นประกอบครมี พื้น
1. เลือกส่วนประกอบให้สอดคลอ้ งกับรูปแบบของตำรบั ทีเ่ ลอื ก
2. ควำมเข้ำกันได้ของสว่ นประกอบในตำรับ
3. ควำมควำมเป็นกรด-ดำ่ ง
4. ชนิดของสำรทำอิมลั ชนั

ศูนย์วจิ ยั และพัฒนำผลิตภณั ฑป์ ศุสตั วเ์ ชยี งใหม่ 52 COSMETIC PRODUCT

คณุ ลกั ษณะของผลติ ภณั ฑ์
1. มลี กั ษณะภำยนอกท่ดี ี (Good appearance)
2. ใช้งำ่ ย เทออกจำกขวดหรือบีบออกจำกหลอดไดง้ ่ำย
3. กระจำยตวั ดีเม่ือทำบนผิว

กำรเตรยี มครีมและโลชนั
1. ทำกำรแยกส่วนของวัตภำคน้ำมัน และวัตภำคน้ำ ทำกำรอุ่นแต่ละวัต

ภำคใหม้ อี ณุ หภูมิอยู่ในชว่ ง 60-70 องศำเซลเซยี ส กอ่ นทีจ่ ะทำกำรผสมเข้ำดว้ ยกัน
2. ส่วนประกอบอ่ืนท่ีจะเปน็ ของแข็ง ต้องทำให้อย่ใู นรปู ของเหลวก่อนเติม

ลงไปผสมในครมี /โลชนั
3. สำรท่ีมีผลต่อควำมคงตัวของอิมัลชัน ได้แก่ สำรกันเสีย, กรด&ด่ำง,

แอลกอฮอล์, อิเล็กโทรไลต์ ควรเติมในได้ครีม/โลชันแล้ว และมีอุณหภูมิ
ประมำณ 40-45 องศำเซลเซยี ส โดยค่อยเตมิ พร้อมคนผสมอยตู่ ลอดเวลำ

4. สำรทีม่ ีผลต่อควำมคงตัวของอิมัลชัน ได้แก่ สำรกันเสีย, กรด&ด่ำง,
แอลกอฮอล์, อิเล็กโทรไลต์

5. เครื่องมือจำเป็นที่ใช้ใน เช่น อุปกรณ์ให้ควำมร้อน เครื่องชั่ง เครื่องตวง
ภำชนะสำหรบั อุ่นผสม เครอื่ งป่ นั ผสม

6. แยกส่วนประกอบในตำรับที่สำมำรถทนควำมร้อนได้เป็น 2 กลุ่ม คือ
ท่ลี ะลำยในนำ้ มนั และละลำยในนำ้

7. อุ่นหลอมวัฏภำคน้ำมัน และวัฏภำคน้ำ (อุณหภูมิของวัตภำคน้ำ >
นำ้ มัน ประมำณ 2-3 องศำ) กรณีทีส่ ำรละลำยดใี นนำ้ และทนควำมร้อนได้ ให้อุ่น
ผสมในวฏั ภำคน้ำในระหวำ่ งกำรเตรียม กรณีที่สำรละลำยได้ในวัฏภำคน้ำมันและ
ทนควำมรอ้ นได้ ใหอ้ ่นุ ผสมในวัฏภำคนำ้ มนั ในระหว่ำงกำรเตรยี มไดเ้ ลย

8. เตมิ วัฎภำคน้ำมนั ลงในวฏั ภำคน้ำ (หรอื กลบั กัน)
9. เมื่ออุณหภูมิของส่วนผสมลดลงเหลือประมำณ 40–45องศำเซลเซียส
เติมส่วนประกอบที่เหลือท่ีไม่ทนควำมร้อน กรณีสำรสกัดสมุนไพรให้ละลำยใน
ตัวทำละลำยทเี่ หมำะสม
10.ในกรณีท่ีสำรสำคัญมีปริมำณแอลกอฮอล์ค่อนข้ำงสูง ควรใช้ใน
ปริมำณน้อยที่สุดเท่ำท่ีทำได้ และควรเติมเมื่อเตรียมได้อิมัลชันแล้วโดยค่อยๆ
เตมิ พรอ้ มคนอยูต่ ลอดเวลำ
11. กรณีท่ีสำรสำคัญเป็นผงแห้งท่ีไม่ละลำยในวัฏภำคใดเลย ให้บดให้
ละเอยี ด (ผำ่ นแร่ง no. 180) แลว้ คอ่ ยๆเติมในครมี /โลชันขณะทีเ่ กิดอิมัลชันแล้ว
และยงั เหลวอยู่ คนอยู่ตลอดเวลำจนครีมขน้ หนืด

ศูนย์วจิ ัยและพัฒนำผลิตภัณฑ์ปศุสัตวเ์ ชียงใหม่ 53 COSMETIC PRODUCT

ปัญหำกำรแยกชั้นของโลชนั /ครมี

สำเหตุ กำรแก้ไข

- สำรทำอิมลั ชันไม่เพียงพอ - เพิ่มปรมิ ำณสำรทำอิมัลชัน

- สำรทำอมิ ลั ชนั ทีใ่ ชไ้ ม่เหมำะสม - เลือกใช้ส่วนผสมของสำรลดแรงตึง

ผวิ ที่อัตรำส่วนพอเหมำะ

- ขนำดหยดอนภุ ำคมขี นำดใหญ่ - ลดขนำดหยดอนุภำคด้วยกำรผ่ำน

เครื่อง Homogenizer หรือ อำจเพิ่ม

ควำมหนืดใหก้ บั วฏั ภำคนอก

- ตำรับมสี ว่ นประกอบของแอลกอฮอล์ - หลีกเลีย่ งสำรที่มคี ณุ สมบัตเิ หล่ำนี้

สำรทม่ี ีควำมเป็นกรด-ดำ่ ง หรอื หรือใชใ้ นปรมิ ำณน้อย

สำรจำพวกเกลอื มำกเกนิ ไป

ครมี มคี วำมหนดื มำกเกนิ ไป
- ลดปริมำณของไขมัน / แวกซ์ ในตำรบั
- เพ่ิมปริมำณนำ้ มัน ในตำรบั
- ลดปริมำณสำรเพิ่มควำมหนดื ในวัฏภำคนอก

ครีมเหลวเกนิ ไป
- เพิ่มปริมำณของไขมัน / แวกซ์ ในตำรับ
- ลดปรมิ ำณนำ้ มัน ในตำรับ
- เพิ่มปริมำณสำรเพ่ิมควำมหนืดในวฏั ภำคนอก
- ลดขนำดหยดอนุภำคโดยผ่ำนเครอ่ื ง homogenizer

ทำแลว้ ใหค้ วำมรสู้ กึ เหนอะหนะมำกเกนิ ไป
- ลดปริมำณของไขมัน / แวกซ์ ในตำรับ
- ใช้ stearic acid และ cetyl alcohol
- เปลี่ยนชนดิ ของน้ำมันในตำรับ เป็นชนดิ ทซ่ี มึ เขำ้ สผู่ ิวไดด้ ี
- เพ่ิมปรมิ ำณนำ้ มนั ในตำรบั

เนอ้ื ครีมหยำบ ไม่เนยี นสวย
- เปลยี่ นชนดิ ของสำรทำอิมัลชนั
- ลดขนำดหยดอนภุ ำคโดยผ่ำนเคร่ือง homogenizer

ศูนย์วจิ ัยและพัฒนำผลติ ภัณฑป์ ศุสัตวเ์ ชียงใหม่ 54 COSMETIC PRODUCT

ลบิ บำล์มทำปำก
ลิบบำล์ม คือลปิ สตกิ ชนดิ หนึ่ง ซึ่งเป็นผลติ ภัณฑ์เครื่องสำอำงประเภทหนึ่ง

ที่มีกำรใช้อย่ำงกวำ้ งขวำง ส่วนใหญผ่ ใู้ ชจ้ ะทำริมฝปี ำกเพ่ือช่วยให้ชุ่มชื้นไม่แห้ง
ช่วยปกป้องผิวของริมฝีปำกจำกส่ิงที่กระทบภำยนอก ช่วยแต่งเติมรูปปำกให้
สวยงำมข้นึ แตง่ สีใหเ้ ด่นสะดดุ ตำแลดูงดงำม ดึงดูดควำมสนใจจำกผู้พบเห็น
เป็นต้น แต่เน่ืองจำกลิปสติกเป็นเคร่ืองสำอำงที่มักจะมีกำรกลืนกินเข้ำไปใน
ร่ำงกำยได้ ดังนั้น จึงต้องเลือกซื้อและใช้ลิปสติกด้วยควำมระมัดระวังเป็น
พิเศษ เพรำะถ้ำลิปสติกที่เลือกซ้ือและใช้ไม่ได้มำตรฐำนก็จะเป็นอันตรำยต่อ
ร่ำงกำย โดยส่วนประกอบต่ำงๆของลิปสติก จะมีสำรให้ควำมชุ่มช่ืนแก่ผิวริม
ฝีปำ ก แ ละช่วยให้ลิปสติกน้ัน คงรูปอยู่ได้ สีที่ ใช้ต้องเป็น สีที่ก ระท รวง
สำธำรณสุขอนุญำตให้ใช้ลิปสติก ส่วนประกอบเสริมจะมีสำรที่ทำให้คุณภำพ
ของผลติ ภัณฑด์ ีขนึ้ หรอื มควำมคงตวั ดีขึ้น เช่น น้ำหอม สำรแต่งกล่ินแต่งรส
วตั ถทุ ่ใี ช้สำรกันหนื และสำรปอ้ งกนั แสงแดด

ลิปสติกประเภทนี้ส่วนใหญ่จะไม่ค่อยมีสี หรือบำงอันอำจเปลี่ยนเป็น
สีชมพูระเร่ือ ทำแล้วให้ควำมชุ่มช้ืนกับริมฝีปำกได้ดี นอกจำกใช้ทำท่ีริมฝีปำก
โดยตรงแล้วยังนิยมใช้ทำก่อนลงลิปสติกสีอื่นทับเพื่อช่วยให้ริมฝีปำกไม่แห้ง
และชุม่ ชน้ื มำกขน้ึ

ลิบบำลม์ พื้นฐำน ปรมิ ำณ(กรมั )
12.5
ส่วนประกอบ 2
นำ้ มนั ละหุ่ง 4
น้ำมนั งำ 0.5
ข้ผี ง้ึ (bee wax) 0.5
วติ ำมินอี 0.5
นำ้ ผ้ึง 20
สำรสกดั ชันโรง

รวม

วธิ ที ำ
1. นำข้ผี ้งึ หลอมในหม้อต๋นุ หรอื หมอ้ ท่ตี ัง้ บนไอน้ำ
2. แล้วเตมิ นำ้ มันละหงุ่ และนำ้ มันงำ กวนให้เขำ้ กนั
3. หลังจำกน้นั เตมิ น้ำผ้ึง วิตำมินอี และสำรสกัดชันโรง กวนให้เข้ำกัน

รอให้ควำมร้อนลดลง ยกลงจำกเตำไฟแล้ว เทใส่ตลับทงิ้ ไว้

ศูนย์วิจยั และพัฒนำผลติ ภณั ฑป์ ศุสตั วเ์ ชยี งใหม่ 55 COSMETIC PRODUCT

สครับ (ขัดผวิ )
ส ค รั บ ( scrub) ห ม ำ ย ถึ ง ก ำ ร ขั ด ห รื อ ก ำ ร ถู ซึ่ ง ก ำ ร ท ำ ส ค รั บ

มีวัตถปุ ระสงคเ์ พ่ือกำรทำควำมสะอำดดว้ ยวธิ กี ำรขดั หรอื กำรถสู ครับช่วยในกำร
ขจัดส่ิงสกปรกที่อุดตันตำมรูขุมขนรวมท้ังเซลล์ผิวเก่ำท่ีเส่ือมสภำพหรือเซลล์
ผิวหนงั ชนั้ นอกทต่ี ำยแล้วที่เกำะอยู่บนบริเวณผิวหนงั ชั้นนอกใหส้ ำมำรถหลุดออก
ได้เร็วข้ึน โดยปกติแล้วในช่วงวัยเด็กหรือวัยรุ่นน้ันกระบวนผลัดเซลล์ผิวน้ัน
สำมำรถทำได้ดีเซลล์ผิวเก่ำสำมำรถผลัดเซลล์ผิวใหม่ได้ดีกว่ำวัยผู้ใหญ่ ดังนั้น
จะสังเกตุได้ว่ำผิวของเด็กๆ หรือวัยรุ่นจะมีควำมสดใสดูมีชีวิตชีวำมำกกว่ำผิว
ของผูใ้ หญ่ ดังน้นั สครบั จงึ มปี ระโยชนใ์ นกำรช่วยขจัดเซลล์ผิวเก่ำให้หลุดออกได้
ง่ำยข้ึนและให้โอกำสเผยเซลล์ผิวใหม่ที่ดูสดใส มีชีวิตชีวำกว่ำเซลล์ผิวเก่ำสภำพ
เสื่อมที่ดูหมองคล้ำ และเป็นกำรลดปัญหำของกำรเกิดสิวเน่ืองจำกส่ิงสกปรก
และไขมันทอ่ี ุดตนั ตำมผิวหนำ้ ซง่ึ กำรเร่งกระบวนผลัดเซลล์ผิวอำจจะทำได้อีกวิธี
หน่ึงคือกำรใช้กระบวนกำรของ Alpha Hydroxy Acid (AHA) ซึ่งเป็นกระบวนกำร
ท่ีแตกต่ำงจำกกำรสครับโดยสิ้นเชิง ซ่ึงเป็นกรดที่ได้จำกกรดวิธีทำงเคมี
จำก ธรรมชำติห รือกำรสังเครำะห์ ท่ี มีส่วนช่วยในกำ รขจัดเซลล์ผิวเก่ำ
ที่เสื่อมสภำพแล้วเชน่ กนั

สครบั สว่ นมำกทจ่ี ะผมไดใ้ นบำ้ นเรำซ่งึ สำมำรถแบ่งไดด้ งั นี้
1. สครับทที่ ำจำกธรรมชำติ
โดยมำกเนื้อเมล็ดของสครับจะทำจำกเมล็ดของพืช เช่น walnut meal,

corn meal, coconut meal, apricot meal และอื่นๆ เมล็ดสครับท่ีได้จำก
ธรรมชำตินั้นมักจะมีรูปร่ำงท่ีไม่แน่นอนและขนำดของเมล็ดสครับจะมีลักษณะ
ค่อนข้ำงหยำบ และคุณภำพจะแตกต่ำงกนั เมลด็ สครับใหป้ ระสิทธิภำพในกำรขัด
ที่ดี เนื่องควำมแตกต่ำงทำงรูปทรงของเมล็ดสครับ จึงช่วยให้กำรขัดเพื่อขจัด
ส่ิงสกปรกสำมำรถทำได้อย่ำงมีประสิทธิภำพ และเป็นเมล็ดสครับท่ีมีผลต่อกำร
ระคำยเคืองผิวน้อยที่สุดด้วย ซึ่งสครับประเภทนี้สำมำรถใช้ได้สัปดำห์ละไม่เกิน
3 คร้ังแตท่ ้ังกำรขดั ดว้ ยสครับไมค่ วรจะรุนแรงเกินไป

2. สครับที่ทำมำจำกกระบวนกำรทำงเคมี
เชน่ เม็ดพลำสติก หรอื เม็ดพลำสติกเคลือบ (Micro bead) เม็ดสครับ

ประเภทนี้จะมีให้เลือกตำมแต่ขนำดที่ผู้ผลิตต้องกำรมีตั้งแต่หยำบมำกจนถึง
ละเอียดมำก ซึ่งคุณภำพของเม็ดสครับจะแตกต่ำงกันออกไปเช่น บำงชนิด
อำจจะเป็นเพียงแค่เม็ดพลำสติกธรรมดำ บำงประเภทอำจจะมีกำรเคลือบหรือ
ชบุ สำรสกัดธรรมชำติ เช่น jojoba bead โดยมำกจะมีสีสันให้เลือกหลำกหลำย
ส่วนลักษณะของเม็ดสครับจะมีลักษณะเป็นทรงกลมขนำดเท่ำกันของเม็ด
ซึ่งสครับประเภทนี้มีโอกำสท่ีจะก่อให้เกิดกำรระคำยต่อผิวได้ มำกกว่ำสครับจำก
ธรรมชำติ สำหรับสครบั ประเภทไมค่ วรใช้เกินสปั ดำหล์ ะ 2 ครั้ง

ศูนยว์ จิ ยั และพัฒนำผลิตภัณฑ์ปศุสัตวเ์ ชยี งใหม่ 56 COSMETIC PRODUCT

ขอ้ ควรรใู้ นกำรสครบั ผวิ หน้ำ

• ระยะเวลำเหมำะสม ในกำรใช้สครับสำหรับกำรเลือกใช้สครับ
นั้นควำมถ่ีในกำรสครบั ผวิ นั้นไมค่ วรเกนิ สปั ดำห์ละ 3 ครั้ง หรือตำมแต่ประเภท
ของสครับ เพื่อเป็นเปิดโอกำสให้เซลล์ผิวได้สร้ำงเซลล์ผิวใหม่ข้ึนมำทดแทน
เซลล์ผวิ เกำ่ ทถ่ี กู ขจดั ออกไป

• ชว่ งเวลำเหมำะสมในกำรใชส้ ครับ กำรเลือกใช้สครับนัน้ ควรจะ
เลือกใชส้ ครบั กบั ใบหน้ำหรอื ผวิ กำยในช่วงเวลำเยน็ -กลำงคนื เพรำะหลังจำกที่
ไดม้ กี ำรใชส้ ครับแล้ว ขณะท่รี ่ำงกำยได้มีกำรหลับพักผ่อนเซลล์ผิวจะได้รับกำร
ซ่อมแซมและฟ้ นื ตัวจำกสครบั เซลล์ผวิ เกำ่ ทเ่ี สื่อมสภำพ

• สำหรับผิวที่เป็นสิว กำรสครับยังคงสำมำรถทำได้แต่ควร
เลือกผลติ ภัณฑ์ที่มกี รดของ Salicylic Acid ทไ่ี มเ่ ข้มข้นจนเกินไปในท่ีน่ีไม่ควรเกิน
2 เปอรเ์ ซนต์ ซง่ึ จำกกำรวิจัยในสถำบันช้ันนำจำกต่ำงประเทศ พบว่ำสำร Salicylic Acid
ช่ ว ย ข จั ด ค ว ำ ม มั น ส่ ว น เ กิ น แ ล ะ ข จั ด เ ซ ล ล์ ผิ ว เ ก่ ำ ท่ี เ ส่ื อ ม ส ภ ำ พ ไ ด้ อ ย่ ำ ง มี
ประสิทธิภำพ และมีส่วนช่วยให้กำรกระตุ้นกระบวนกำรผลิตโปรตีนคอลลำเจน
รวมถงึ ช่วยกำรชะลอกระบวนสร้ำงเม็ดสีผิวอกี ดว้ ย

• หลังจำกใช้สครับ หลังจำกควรใช้สครับควรจะมีกำรบำรุงผิว
ด้วย ครีมบำรุงท่ีมีส่วนผสมของมอยส์เจอร์ไรเซอร์และคอลลำเจน เพื่อให้ผิว
คงควำมชมุ่ ชื้นและควำมยดื หยุ่นได้ดยี ่ิงขึน้ อกี ทัง้ หลงั จำกำรสครบั จะทำให้เน้ือ
ครีมบำรุงสำมำรถซึมซำบเข้ำสู่ช้ันผิวหนังได้ดียิ่งข้ึน และควรหลีกเลี่ยงกำร
เจอแสงแดดทง้ั ทำงตรงและทำงอ้อม

ศูนย์วจิ ยั และพัฒนำผลติ ภณั ฑป์ ศุสัตวเ์ ชียงใหม่ 57 COSMETIC PRODUCT

ศูนยว์ ิจยั และพัฒนำผลติ ภัณฑป์ ศุสตั วเ์ ชียงใหม่ 58 COSMETIC PRODUCT

สบนู่ ำ้ นมแพะฝังลำย (เดคพู ำจ-Decoupage)

ปฏบิ ัตกิ ำรที่ 1

ส่วน องค์ประกอบ หน้ำท่ี ลกั ษณะภำยนอก ปริมำณ ปรมิ ำณ
(%) (กรมั )
A Transparent สรำ้ งตวั สบู่ เนอ้ื สบกู่ ึ่งสำเร็จรปู
Soap Base สำรชำระลำ้ ง สใี ส 27 400
(เบสสบู่ใส)

Decoupage เพ่ิมลวดลำย เสรมิ กระดำษสำแบบบำงๆ 1 แผ่น / 1 แผน่ /
(เดคูพำจ-กระดำษสำ ควำมสวยงำมให้ พิมพ์ลำยตำ่ งๆ พิมพ์ พิมพ์
พิมพ์ลำย) สบู่
(ใหพ้ อดีกบั พิมพ์สบู่)

B Opaque Soap สรำ้ งตวั สบู่ เนื้อสบกู่ งึ่ สำเรจ็ รปู 68 1,000
สีขำวขนุ่
Base (เบสสบขู่ ุ่น) สำรชำระล้ำง

Goat Milk (นำ้ นม ปรับสมดลุ ให้กบั ผวิ ของเหลวสขี ำวนวล 2 30
เขม้ ข้น) ทำใหผ้ วิ ช่มุ ชืน้
เนยี นนุม่

D Vitamin E ตำ้ นอนมุ ลู อสิ ระ ของเหลวหนดื ใส ไม่มสี ี 1 15
(วติ ำมนิ อี) ไม่มีกลิน่ 2 30
100 1,475
Fragrance แตง่ กล่นิ ของเหลวใสมีสี มกี ลน่ิ
(น้ำหอม) หอม

วธิ ที ำ
1. หลอมเบสสบู่ใส ดว้ ยกำรต๋นุ (ไม่ควรผำ่ นไฟโดยตรง) ยกลงจำกเตำรอใหอ้ ณุ หภูมิลดลง
65-70 องศำเซลเซยี ส เตมิ นำ้ หอม กวนให้เขำ้ กัน
2. คอ่ ยๆ หยอดลงพิมพ์ ประมำณ 0.3 เซนติเมตร (ชั้นแรก) ฉีดแอลกอฮอล์ไลฟ่ อง
แลว้ ใช้กระดำษเดคูพำจด้ำนลำยชดั เจนแปะลงไปบนผวิ สบู่ (รอเซตตัวประมำณ 5-10 นำที)
3. หลอมเบสสบู่ขุ่นส่วน B เมอ่ื หลอมดีแล้ว เติมน้ำนมทีผ่ สมครำมลงไป กวนใหเ้ ข้ำกัน
ยกลงจำกเตำ
4. รออณุ หภมู ลิ ดลง 65-70 องศำเซลเซยี ส เติมวิตำมนิ อี และนำ้ หอม กวนให้เข้ำกนั
5. ฉดี แอลกอฮอล์ท่ีสบชู่ ัน้ แรกกอ่ น แล้วรบี หยอดสบลู่ งพิมพ์เปน็ ชัน้ ท่ี 2 ถำ้ มฟี องอำกำศ
ใช้แอลกอฮอล์ฉีดไล่ฟอง รอสบู่เซตตัว 2 ช่ัวโมง บรรจุหบี ห่อ

ศูนยว์ จิ ัยและพัฒนำผลิตภัณฑป์ ศุสัตว์เชยี งใหม่ 59 COSMETIC PRODUCT

ศูนยว์ ิจยั และพัฒนำผลติ ภัณฑป์ ศุสตั วเ์ ชียงใหม่ 60 COSMETIC PRODUCT

เกลอื ขัดผวิ นำ้ นมแพะ

ปฏิบตั กิ ำรที่ 2 หน้ำที่ ลักษณะภำยนอก ปรมิ ำณ ปรมิ ำณ
สว่ น องคป์ ระกอบ (%) (กรมั )

A Sea Salt เพ่ิมควำมยืดหย่นุ เกล็ด ผลกึ เล็กๆ สขี ำว 82 1,000

(ดอกเกลือละเอียด) และช่วยผลดั เซลลผ์ วิ ขนุ่ มีรสเคม็ ไม่มำก 16.4 200

ป้องกันกำรเกดิ สิว ออกหวำนนิดๆ 0.3 4

และรักษำโรคผวิ หนงั 0.3 4

Milk (น้ำนม) บำรุงผิว ทำให้ผวิ ของเหลวสีขำวนวล 0.3 4
ชมุ่ ช้นื รักษำควำม 0.3 4
สมดลุ ของผวิ
0.4 5
B Turmeric บำรุงผวิ พรรณให้ ผงสีเหลอื งเขม้ 100 1,220
Powder เรียบเนียนใสข้ึน
(ผงขม้ินชัน)

Wild Turmeric รักษำสวิ ฝำ้ กระ ผงสเี หลอื ง
Powder จุดด่ำดำ ลดอำกำร
(ผงวำ่ นนำงคำ) อกั เสบของสวิ

Phlai Powder ลดกำรอักเสบของสิว ผงสเี หลอื งสวำ่ ง
(ผงไพล) ลดผดผ่ืน ผวิ ใสขนึ้

Tamarind ผลัดเซลล์ผวิ บำรงุ ให้ ผงสีนำ้ ตำล
Powder สดใส อ่อนวยั
(ผงมะขำมเปยี ก)

C Essential Oil แต่งกลนิ่ น้ำมันข้นหนืดเล็กนอ้ ย
มีกล่นิ หอม
(น้ำมนั หอมระเหย)

วธิ ที ำ
1. ตัง้ กระทะด้วยไฟอ่อน ๆ
2. นำเกลือลงไปควั่ ในกระทะ พรอ้ มทั้งคอ่ ยๆ เทนำ้ นมลงไปค่วั กับเกลอื
3. คัว่ ไปเร่ือย ๆ จนน้ำนมหมด และเข้ำกนั กับเกลือ คัว่ ไฟอ่อน ๆ จนน้ำนมแห้งสนิท
เข้ำกบั เกลือ ยกลงจำกเตำ
4. รอจนเกลอื หำยร้อน นำผงสมนุ ไพรท่ีละตวั ลงไปคลุกเคล้ำจนทว่ั
5. ค่อย ๆ หยดนำ้ หอมลงไปคลกุ เคล้ำกับเกลอื จนทว่ั ใหเ้ ขำ้ กนั ดี บรรจุกระปกุ ได้

ศูนยว์ ิจยั และพัฒนำผลิตภณั ฑ์ปศุสัตวเ์ ชยี งใหม่ 61 COSMETIC PRODUCT

ศูนยว์ ิจยั และพัฒนำผลติ ภัณฑป์ ศุสตั วเ์ ชียงใหม่ 62 COSMETIC PRODUCT

ลิปบำลเ์ นยสดนมแพะ

ปฏิบตั กิ ำรท่ี 3 หน้ำท่ี ลกั ษณะภำยนอก ปริมำณ ปรมิ ำณ
(%) (กรัม)
สว่ น องคป์ ระกอบ 70 700

A Distilled water นำพำสำร นำ้ ใสๆ ไม่มสี ี ไมม่ ีกลน่ิ 0.2 2
(นำ้ กลัน่ เกรด 0.3 3
9 90
เคร่ืองสำอำง)
3 30
Disodium EDTA จบั โลหะหนกั ทำให้สูตรมีควำม ผงสขี ำวเนื้อเบำ 4 40
คงตวั เกบ็ ไดน้ ำนขึน้ 1.5 1.5
5 50
Allantoin ลดอำกำรแพ้ ไมเ่ ป็นผดผืน่ ผงสขี ำว
(อัลลำนโทอิน) ใหค้ วำมชุม่ ชืน้ 2 20

B Avocado oil อุดมไปดว้ ยวิตำมิน A, D, E นำ้ มนั สเี หลืองใส 2 20
(นำ้ มันอะโวคำโด) ซ่ึงเป็นสำรตำ้ นอนุมูลอสิ ระ 1 10
โปรตนี เลซิตนิ , เบตำ้ แคโรทนี 1 10
และกรดไขมนั ทจี่ ำเป็นต่อผวิ 1 10
100 1,000
Goat Milk Butter ซึมส่ผู วิ ไดด้ ี บำรุงผวิ ไขแข็งสเี หลอื งออ่ นถึงขำว

(เนยสดจำกน้ำนมแพะ) เพิ่มควำมชมุ่ ชนื้ รักษำสมดุลผิว นวล จำกตน้ เชีย

EMULGADE 1000NI เป็นตวั ประสำน น้ำกับน้ำมนั เกล็ดกลมๆ สขี ำว
/ E-WAX (อีแว๊กซ์) ให้เขำ้ กนั

Stearic Acid กรดไขมนั เพิ่มควำมเขม้ ขน้ ผลึกสขี ำว มันเงำ มกี ลิ่นหนื
(สเตยี รคิ เอซดิ ) ใหก้ ับเนือ้ ครมี ของไขมนั

C Distilled water ซึมสูผ่ ิวได้ดี บำรุงผวิ ของเหลว สีขำวนวล
(นำ้ กลั่นเกรด
เคร่ืองสำอำง) เพิ่มควำมชุม่ ชน้ื รกั ษำสมดุลผิว

Vitamin B3 ยบั ยั้งกำรสรำ้ งสำรเมลำนิน เกล็ดแข็งเล็กๆ สขี ำวละลำย
(วิตำมนิ บี 3) ช่วยผลดั เซลล์ผิว ชว่ ยลดควำม นำ้ ได้
มนั บนผวิ หนังได้

Glycerin ของเหลวใส หนืดเลก็ น้อย
(กลเี ซอรนี )

D Vitamin E ตำ้ นอนุมลู อสิ ระ ชะลอควำมหืน น้ำมนั ใส เหนยี วข้น
(วติ ำมินอี) ของไขมัน

Fragrance แต่งกลิ่น ของเหลวใส มีกลิน่ หอม
(น้ำหอม)

UNIGERM G-II ตำ้ นเชื้อจลุ ชีพ ของเหลวใส
(สำรกันเสยี )

วธิ ที ำ
1. นำส่วน A ผสมเข้ำด้วยกันแลว้ นำไปใหค้ วำมร้อนประมำณ 70-75 องซำเซลเซยี ส
2. นำส่วน B รวมกนั แลว้ นำไปใหค้ วำมร้อน ประมำณ 70-75 องศำเซลเซยี ส
3. เทส่วน A ลงส่วน B อยำ่ งช้ำๆ พร้อมทง้ั คนตลอดเวลำ (แล้วป่ ันตอ่ ไปเร่ือย ๆ) จนอุณหภูมิลดลงประมำณ 40 องศำเซลเซยี ส
4. เติมส่วน C (นำ Vitamin B3 ลงไปผสมเขำ้ กบั นำ้ จนละลำยเข้ำกันดี) แล้วจึงเตมิ ลงไป ตำมด้วย Glycerin ป่ ันตอ่ ไปเรื่อยๆ
5. เตมิ สว่ น D ลงไปทลี ะตัว แลว้ ป่ นั ตอ่ ไปอกี จนเนอ้ื โลช่นั เยน็ ลง
6. บรรจุลงภำชนะใหเ้ รียบร้อย รอใหเ้ ซตตัว ประมำณ 2 ชวั่ โมง จึงนำมำใช้

ศูนย์วิจัยและพัฒนำผลิตภณั ฑ์ปศุสตั วเ์ ชียงใหม่ 63 COSMETIC PRODUCT

ศูนยว์ ิจยั และพัฒนำผลติ ภัณฑป์ ศุสตั วเ์ ชียงใหม่ 64 COSMETIC PRODUCT

ลปิ บำลเ์ นยสดนมแพะ

ปฏบิ ัตกิ ำรที่ 3 หนำ้ ท่ี ลกั ษณะภำยนอก ปรมิ ำณ ปรมิ ำณ
(%) (กรมั )
สว่ น องคป์ ระกอบ
8 8
A White Beeswax (ไข ทำใหเ้ นอ้ื ลิปบำลม์ แขง็ มคี วำม ผลึกแวก๊ ซ์ สขี ำว/
ผง้ึ ) คงตัวมำกขน้ึ เหลืองออ่ น โปรงใสจะละลำย 2 2
15 15
เมื่อโดนควำมร้อน 10 10

Ozokerite wax ให้ลิปมคี วำมคงตวั สูง ป้องกัน ผลึกแว๊กซ์ สขี ำว 10 10
กำรแยกนำ้ มนั ออกจำกสูตร
10 10
Goat's butter บำรงุ ผวิ ทำใหผ้ ิวชุ่มชนื้ รกั ษำ เนย(ไขมัน) สีขำวนวล มี 10 10
(เนยแพะ) ควำมสมดุลของผิว กลิน่ เฉพำะของน้ำนมแพะ 25 25
0.1 0.1
Avocado oil อุดมไปด้วยวติ ำมนิ เอ, ดี ซมึ ซำบ น้ำมนั ใส สเี หลอื งอมเขยี ว 5 5
(น้ำมันอโวคำโด) สผู่ วิ ช้นั ในไดด้ แี ละบำรงุ ผิวได้ ออ่ นๆ 3 3
อย่ำงลึกซึ้ง
1.9 1.9
Sunflower oil เนือ้ บำงเบำ อดุ มไปดว้ ยวิตำมิน น้ำมนั ใส สีเหลืองอ่อน 100 1,220
(นำ้ มันดอกทำนตะวัน) อี ผวิ ช่มุ ช้ืน ลดกำรสญู เสยี
น้ำของผวิ ลดร้ิวรอยกอ่ นวัย

Sweet almond oil ซึมส่ผู ิวไดเ้ ร็ว ช่วยลดควำมแห้ง น้ำมนั ใส สเี หลอื งออ่ น
(นำ้ มันอัลมอน) กรำ้ นและปำกลอกเป็นขลุย

Coconut oil ช่วยใหร้ มิ ฝีปำกฉำ่ วำว อวบอิม่ ไม่ น้ำมันใส ไมม่ ีสี

(น้ำมนั มะพร้ำวสกัดเย็น) แห้งแตกเป็นขลุย

Petrolatum (ปิโตรเลียม เพ่ิมมควำมนุม่ ลืน่ กักเกบ็ ควำม เจลหนืดใส
เจล) ชมุ่ ชน้ื

B Color ทำใหล้ ิปบำล์ม มีสีสันสวยงำม เป็นผงสี (ทล่ี ะลำยในน้ำมนั )

(สสี ำหรับลิปสติก)

Castor oil เคลือบผวิ ไดด้ ี เฉพำะผวิ แห้ง นำ้ มันใส สีเหลอื งอ่อน
แตก กระจำยเมด็ สี

D Vitamin-E ต้ำนอนุมูลอิสระ ชะลอควำมหืน นำ้ มันใสสีเหลืองอ่อนมำก
Acetate ของไขมนั ทำให้ลปิ บำล์มมีอำยุ เหนยี วหนดื
(วติ ำมนิ อี) นำนขึ้น

Flavor แตง่ กล่ิน ใหล้ ิปบำลม์ หอมขึน้ ของเหลวมีสี มีกล่นิ หอม

(กลนิ่ สำหรบั อำหำร)

วธิ ีทำ
1. นำส่วน A ไปหลอมรวมกนั ใหค้ วำมร้อนดว้ ยกำรตุ๋น หรอื ควำมรอ้ นดว้ ยไอนำ้
(เมอื หลอมรวมกันดแี ล้ว) ยกลงจำกเตำ
2. นำสว่ น B มำผสมเข้ำด้วยกัน (แยกภำชนะกบั A) แล้วเติมลงใน A
3. รอจนอุณหภูมลิ ดลงที่ 60 - 65 องศำเซลเซยี ส เติมสว่ น C
4. รบี คนใหเ้ ขำ้ กัน หยอดลงในตลับที่เตรียมไว้ รอให้เยน็ จงึ ปิดฝำ

ศูนยว์ ิจยั และพัฒนำผลติ ภณั ฑ์ปศุสัตว์เชยี งใหม่ 65 COSMETIC PRODUCT

ศูนยว์ ิจยั และพัฒนำผลติ ภัณฑป์ ศุสตั วเ์ ชียงใหม่ 66 COSMETIC PRODUCT

ศูนยว์ ิจยั และพัฒนำผลติ ภัณฑป์ ศุสตั วเ์ ชียงใหม่ 67 COSMETIC PRODUCT

ศูนยว์ ิจยั และพัฒนำผลติ ภัณฑป์ ศุสตั วเ์ ชียงใหม่ 68 COSMETIC PRODUCT

ศูนยว์ ิจยั และพัฒนำผลติ ภัณฑป์ ศุสตั วเ์ ชียงใหม่ 69 COSMETIC PRODUCT

ศูนยว์ ิจยั และพัฒนำผลติ ภัณฑป์ ศุสตั วเ์ ชียงใหม่ 70 COSMETIC PRODUCT

ศูนยว์ ิจยั และพัฒนำผลติ ภัณฑป์ ศุสตั วเ์ ชียงใหม่ 71 COSMETIC PRODUCT

เอกสำรอ้ำงอิง

มำนิตย์ วำสุเทพรังสรรค์. 2549. น้ำนมแพะ ผลิตอย่ำงไร ถึงโดนใจผู้บริโภค
วตั ถดุ ิบ คุณภำพมำตรฐำนและควำมปลอดภัย คอื หวั ใจกำรผลิต. สัตวบ์ ก

ศศิธร นำคทอง สุเจตน์ ชื่นชม และ เสำวลักษณ์ ผ่องลำเจียก วรรณี
ชวิ ปรีชำ และเชำวลิต นำคทอง, 2550 รำยงำนกำรวิจัยฉบับสมบูรณ์
“โครงกำรศึกษำกำรเลี้ยงแพะนมและองค์ประกอบน้ำนมแพะของประเทศไทย”
เสนอสำนักงำนมำตรฐำนสินค้ำเกษตรและอำหำรแห่งชำติ (มกอช.)
กระทรวงเกษตรและสหกรณ์

สุมำลี เหลืองสกุล. 2535. จุลชีววิทยำทำงอำหำร. ภำควิชำชีววิทยำ คณะ
วทิ ยำศำสตร์ มหำวทิ ยำลยั ศรีนครินทรวิโรฒ ประสำนมติ ร. 248 น.

สำนักงำนคณะกรรมกำรอำหำรและยำ 2552 คู่มือ ผลิตภัณฑ์เคร่ืองสำอำงเพื่อ
เศรษฐกิจชมุ ชน กระทรวงสำธำรณสขุ

อัญชลี จนิ ตพัฒนำกจิ 2558 กำรฝึกอบรมปฏิบตั กิ ำร “เทคนคิ กำรเตรยี มตำรับ
เครื่องสำอำงสำหรับใช้เป็น ตัวอย่ำง Proficiency Test “ควำมรู้พื้นฐำน
แ ล ะ เ ท ค นิ ค ก ำ ร เ ต รี ย ม ค รี ม แ ล ะ โ ล ช่ั น ” ภ ำ ค วิ ช ำ เ ภ สั ช ศ ำ ส ต ร์
มหำวทิ ยำลัยมหดิ ล

ศูนย์วิจัยและพัฒนำผลิตภณั ฑ์ปศุสตั ว์เชยี งใหม่ 72 COSMETIC PRODUCT

ศูนยว์ ิจยั และพัฒนำผลติ ภัณฑ์ปศุสัตวเ์ ชียงใหม่ กองผลติ ภณั ฑ์ปศุสตั ว์ กรมปศุสตั ว์
122/1 ถ.หว้ ยแก้ว ต.ชำ้ งเผอื ก อ.เมอื ง จ.เชยี งใหม่ 50300

www.facebook.com/rdtc2014, เบอรโ์ ทรศัพท/์ โทรสำร. 053 – 213162