DM & SENAMAN
UNIT FISIOTERAPI 1
KLINIK KESIHATAN
JABATAN KESIHATAN NEGERI JOHOR
UNIT FISIOTERAPI KLINIK KESIHATAN
JOHOR
DIABETES MELLITUS
Penyakit dimana paras gula dalam
darah tinggi berpunca dari hormon
insulin tiada dalam badan atau
tidak cukup ataupun tidak
berkesan untuk membawa gula
ke dalam sel.
UNIT FISIOTERAPI KLINIK KESIHATAN
JOHOR
DIABETES MELLITUS
Jenis I (IDDM)
• Tubuh tidak mampu menghasilkan
insulin untuk badan dan
perlukan suntikan.
Jenis II(NIDDM)
• Insulin dalam badan yang ada tidak
dapat berfungsi membawa gula
ke dalam sel.
UNIT FISIOTERAPI KLINIK KESIHATAN
JOHOR
UNIT FISIOTERAPI KLINIK KESIHATAN JOHOR
Malaysia : Prevalence of Diabetes, ≥18
years
(2006, 2011, 2015)
20.0 17.5
18.0 15.2
16.0
Prevalence (%) 14.0 11.6 8.0 9.2
12.0 8.3
10.0 47..05 7.2 4.7
4.2 4.9
8.0
6.0
4.0
2.0
0.0
NHMS III (2006) NHMS 2011 NHMS 2015
Total diabetes Known Undiagnosed IFG
NHMS II NHMS III NHMS 2011 NHMS
(1996) (2006) 2015
Age group ≥30 years ≥18 years Est. Population ≥18 years
Prevalence ≥18 years
Known 8.3% 15.2% 2,622,284 17.5%
diabetes 11.6%
Undiagnosed
6.5% 7.0% 7.2% 1,247,366 8.3%
IGT* / IFG**
1.8% 4.5% 8.0% 1,374,918 9.2%
4.3% * UNIT4F.2IS%IOT*E* RAPI K4L.I9N%IK K*E*SIHATAN4J8O1H,4O7R7
Malaysia : Prevalence of Diabetes, ≥ 30 Years,
NHMS (1996, 2006, 2011 and 2015)
UNIT FISIOTERAPI KLINIK KESIHATAN JOHOR
KOMPLIKASI
MATA
Kebutaan / Katarak
UNIT FISIOTERAPI KLINIK KESIHATAN
JOHOR
SALUR DARAH
Serangan jantung
Angin Ahmar
UNIT FISIOTERAPI KLINIK KESIHATAN
JOHOR
HYPERGLYCEMIA gula yang berlebihan dlm darah
HYPOGLYCEMIA melebihi 19mmol/L
tanda-tanda haus poliurea,lesu
loya n muntah
Kekurangan gula dlm darah
paras gula kurang dari 3.5mmol/L
tanda.tanda lapar,sakit
kepala,gementar,berpeluh
sejuk,kabur penglihatan.
UNIT FISIOTERAPI KLINIK KESIHATAN
JOHOR
Pengurusan
Pemakanan Insulin
Ubatan Senaman Pengurusan
berat badan
UNIT FISIOTERAPI KLINIK KESIHATAN
JOHOR
SARANAN AKTIVITI FIZIKAL GLOBAL
PERTUBUHAN KESIHATAN SEDUNIA 2010
5-17 thn Kumpulan ini perlu melakukan aktiviti fizikal intensiti
18-64 thn sederhana hingga tinggi sekurang-kurangnya 60 minit
≥65 thn setiap hari.
Kumpulan ini perlu melakukan aktiviti fizikal intensiti
sederhana sekurang-kurangnya 150 minit
seminggu atau 75 minit seminggu bagi aktiviti
berintensiti tinggi.
Kumpulan ini perlu melakukan aktiviti fizikal intensiti
sederhana sekurang-kurangnya 150 minit
semiUnNgITgFIuSIOTaEtRaAPuI KL7IN5IK KEmSIiHnATiAtN seminggu bagi aktiviti
berintensiti tingJgOiH.OR
KONSEP AKTIVITI FIZIKAL & SENAMAN
EXERCISE AKTIVITI NON-
FIZIKAL EXERCISE
Running Aktiviti Fizikal Untuk House chores
Brisk walking Kardiovaskular Gardening
Walking
Cycling
Hiking Window shopping
Swimming …any other
Jump rope physical
Dancing movement
….sports
Weight training Aktiviti Fizikal Untuk Wash car
Push up Sweeping
Sit up Memantapkan Otot
Chin up Raking
UNIT FISIOTERAPI KLINIK KESIHATAN Vacuum
JOHOR
INTENSITI AKTIVITI FIZIKAL
Insteniti aktiviti fizikal adalah subjektif dan berbeza mengikut keupayaan
individu.
Bagi seseorang berjalan pantas adalah aktiviti intensiti tinggi kerana
tercungap-cungap dan berpeluh dengan banyak.
Bagi sesetengah orang pula berjalan pantas adalah intensiti sederhana
kerana masih cergas dan ceria serta tidak mengalami keletihan yang
melampau.
Jadual berikut boleh dijadikan panduan :
INTENSITI PENERANGAN
Rendah Duduk menonton televisyen, berjalan biasa (tidak tercungap-
cungap, tidak berpeluh dengan banyak, boleh menyanyi seperti
biasa )
Sederhana Berjalan pantas, berbasikal, mengemas rumah, senamrobik
(Mula berpeluh dan bercunggap tapi masih boleh bercakap)
Tinggi Bermain futsal,UNjuITnFgISlIeOTtErReAkPkI KinLINgI,K bKEeSrIHkAeTbANun, berenang, zumba
b(otleehrcduiunbgaah pd-ecnuganngmaepn,inbgekraptkJeaOlnHuOtheRmdpeonhgmaansabdaannytaahka)p kesukaran aktiviti
*Tahap intensiti
FAEDAH SENAMAN
FAEDAH KEBURUKAN
Meningkatkan pengaliran Meyempitkan saluran darah(kebas,
darah Diabetic Neuropathy,Amputation
Strok
Meningkatkan penyerapan Hyperglycemia(paras gula tinggi)
insulin dalam sel.
Menstabilkan paras gula Hyperglycemia,hypoglycemia
dalam darah.
Meningkatkan fungsi paru- Mengurangkan stamina badan
paru dan kecergasan jantung. Cepat penat.tercungap-cungap
UNIT FISIOTERAPI KLINIK KESIHATAN
JOHOR
Faedah keburukan
Meningkatkan kepadatan Menyebabkan kereputan tulang
tulang. (osteoporosis)
Mengawal berat badan. Meningkatkan kadar kolestrol dlm
Mengekalkan deria rasa badan
Kegemukan(obesiti)
Kebas bahagian hujung kaki dan jari
UNIT FISIOTERAPI KLINIK KESIHATAN
JOHOR
UNIT FISIOTERAPI KLINIK KESIHATAN
JOHOR
Status kesihatan
- Demam
Periksa tahap gula
Minum air Persediaan *Pakaian yang
secukupnya Sebelum sesuai
Bersenam
( 1-2 gelas) *Pilihan kasut :
ringan,selesa
dan lembut.
Memanaskan Pastikan kaki
badan tiada luka
UNIT FISIOTERAPI KLINIK KESIHATAN
JOHOR
Kadar Senaman
• normal FBG: 4-6m/mol
• Kadar senaman: FBG 3.5 – 19.5 m/mol
• Jika kandungan gula dalam darah
sebelum bersenam adalah dibawah paras
normal(RBG<5.6 mmol/L), disarankan
untuk mengambil karbohidrat.
UNIT FISIOTERAPI KLINIK KESIHATAN
JOHOR
SEBELUM BERSENAM
• Jika mengambil insulin atau ubat-ubatan anti diabetic, uji paras
gula darah 30 minit sebelum bersenam.
<5.6 mmol/L:
– gula dalam darah anda mungkin terlalu rendah untuk bersenam
– Makan buah-buahan, buah-buahan, atau tablet glukosa.
5.6-13.9 mmol/L:
– Bagi kebanyakan orang, ini adalah paras glukosa pra- senaman
yang selamat.
>13.9 mmol/L:
– Uji air kencing untuk keton. Kehadiran keton menunjukkan bahawa
anda tidak mempunyai cukup insulin untuk mengawal gula dalam
darah.
– Jika bersenam ketika mempunyai tahap keton yang tinggi, anda
berisiko untuk mendapat ketoacidosis - komplikasi yang serius
diabetes
UNIT FISIOTERAPI KLINIK KESIHATAN
JOHOR
INSULIN DAN SENAMAN 28
• Suntikan insulin
adalah 1 jam sebelum
senaman untuk
mengelakkan
hipoglisemia
• Suntikan di otot peha
dan perut , bukan di
lengan
UNIT FISIOTERAPI KLINIK KESIHATAN
JOHOR
Pemeriksaan kaki
Periksa tapak kaki dengan guna cermin
Menjaga kebersihan keseluruhan kaki
Mengelakkan dari kulit kering
Periksa ada luka atau melecet
UNIT FISIOTERAPI KLINIK KESIHATAN
JOHOR
SHOES WARE
UNIT FISIOTERAPI KLINIK KESIHATAN
JOHOR
UNIT FISIOTERAPI KLINIK KESIHATAN 31
JOHOR
UNIT FISIOTERAPI KLINIK KESIHATAN 32
JOHOR
1. Bersenam pada bila-bila masa
contohnya pada sebelah pagi
atau petang lebih sesuai.
- Elakkan bersenam pada waktu
panas terik(tengahari) atau pada
waktu subuh/malam
(penglihatan kurang jelas)
UNIT FISIOTERAPI KLINIK KESIHATAN 33
JOHOR
PERINGKAT SENAMAN
Fasa 1 : Panaskan badan : 5 – 10 minit
Fasa 2 : Aerobik : 15 – 30 minit
Fasa 3 : Sejukkan badan : 5 – 10 minit
UNIT FISIOTERAPI KLINIK KESIHATAN 34
JOHOR
HIGH LEVEL ( Diabetes Care , volume 29, number 6, June 2006)
TEST Type of exs FIT
Aerobic F = 3 - 5 days/weeks
Running (10 min/mile) I = 70-89% of Hr Max
cycling fast/ up to hill
Jump rope ( 15 min ) T = 75 min
(25 min on 3 days)
3 min step test Dance fast ( 30 min) Rpe 14-16
Hiking/ football / treadmill
Good
Excellent Strength F = 2-3 days/weeks
Push up I = 75-80% of 1RM
Sit up
Squat T = 10 – 15 Repetitions
Plank
Lunges (each exercise)
Circuit training
Theraband exs = 3 – 4 sets
UNIT FISIOTERAPI KLINIK KESIHATAN
JOHOR
MEDIUM LEVEL ( Diabetes Care , volume 29, number 6, June 2006)
TEST Type of exs FIT
F = 5 days / weeks
Aerobic
3 min step test Brisk walk I = 55 – 69 % of Hr Max
Gardening T = 150 min
Average Jogging
Above average cycling (30 min per days)
Below average On treadmill Rpe 12 - 14
Mop the floor
Play with kids F = 2-3 days/weeks
Football/badminton
Swimming
Strength
Push up I = 50% of 1RM
Weight lifting
Squat
Plank T = 8 - 10 Repetitions
Lunges (each exercise)
Climbing stair
ThUeNraITbFaISnIOdTeExRsAJOPIHKOLRINIK KESIHATAN = 3 – 4 sets
LOW LEVEL ( Diabetes Care , volume 29, number 6, June 2006)
TEST Type of exs FIT
3 min step test Aerobic F = 5 days / weeks
( Alternate with strength)
Walking
Running I = < 55% of Hr Max
Swimming
Cycling T = 30 min continuously
Chairobic with resisted
Rpe 12-14 (accorning to
exercise own effort)
F = 2-3 days/weeks
Very poor Strength
Poor
Bend side sh press I = 50% of 1RM
Arm curl
Biceps curl T = 5 - 10 Repetitions
Weight lifting
Theraband exs (each exercise)
Climbing stair
Push up = 1 – 2 sets
UNIT FISIOTERAPI KLINIK KESIHATAN
JOHOR
The most important :
Low level with Precaution need REFER to
Therapist and also SUPERVISION by therapist :
Foot/ulcer/amputations
Arthritis (joint pain )
Diabetes with hypertension ; Myocardial infraction; Any
heart disease problem
Diabetic with neuropathy
( severe NPDR & PDR)
pregnant women
Peripheral neuropathy
Kidney disease problem
Autonomic neuropathy
UNIT FISIOTERAPI KLINIK KESIHATAN
JOHOR
Biceps curls
Play with
kids
UNIT FISIOTERAPI KLINIK KESIHATAN
JOHOR
PRECAUTION
(Adapted from Zaharieva and Riddle 88 ) Diabetes care volume 39, November 2016
CARBOHYDRATE AND PHYSICAL ACTIVITY
PRE – EXERCISE GLUCOSE CARBOHYDRATE INTAKE
<90 mg/dl (< 5.0 mmol/L)
15-30 g of fast acting carbohydrate
Duration ( < 30 min )
90-150 mg/dl ( 5.0-8.3 mmol/L) Start consuming carbo at the onset
of most exercise
150-250 mg/dl ( 8.3-13.9 mmol/L) Initiate exercise and delay
consuming carbo until blood
glucose <150mg/dl
250-350 mg/dl ( 13.9-19.4 mmol/L) Don’t perform exercise if moderate
– large amount of ketones
UNIT FISIOTERAPI KLINIK KESIHATAN
JOHOR
PRECAUTION ( DIABETIC RETINOPATHY )
LEVEL OF FITNESS : LOW LEVEL WITH COMPLICATION
ACTIVITY PHYSICAL IN DIABETIC RETINOPATHY
LEVEL OF DR ACCEPTABLE ACTIVITIES DISCOURAGED ACTIVITIES
MODERATE NPDR Dictated by medical status Avoid activities that can elevate blood
pressure
SEVERE NPDR Dictated by medical status - Power lifting
- Heavy valsalva
- Static Exercise than > 8 Second
- Valsalvamaneuvers
- Any activities jumping
- Boxing
PDR Low impact - Weight lifting
(cardiovascular conditioning) - Jogging
Swimming - Racquet sports
Brisk walking - High impact aerobic
Stationary cycling - Boxing
- Jumping activities
UNIT FISIOTERAPI KLINIK KESIHA-TANValsalvamaneuvers
JOHOR
LEVEL OF FITNESS : LOW LEVEL WITH COMPLICATION
ACTIVITY PHYSICAL IN KIDNEY DISEASE
CONDITION EXERCISE CONSIDERATION PRECAUTION
Microalbuminuria - moderate to high physical - All activities
activity level - But vigorous should be
avoided the day before
urine protean test.
Overt nephropathy - Both aerobic and resistance - All activities, begin at a
training low intensity
End-stage renal - moderate aerobic physical - Exercise should begin
disease activity undertaken during at a low intensity
dialysis sessions
UNIT FISIOTERAPI KLINIK KESIHATAN
JOHOR
LEVEL OF FITNESS : LOW LEVEL WITH COMPLICATION
ACTIVITY PHYSICAL IN NERVE DISEASE
CONDITION EXERCISE CONSIDERATION PRECAUTION
peripheral - Regular aerobic exercise may - non–weight-bearing
neuropathy
prevent progression of peripheral activities.
neuropathy
Foot - Moderate walking is likely to - Non weight bearing
increase risk of foot ulcers activities
ulcers/amputation
- Amputation sites should
s be taking care of.
- Avoid jogging.
UNIT FISIOTERAPI KLINIK KESIHATAN
JOHOR
Menyejukkan Selepas Senaman Melakukan
badan regangan
otot
Melakukan
senaman
pernafasan
UNIT FISIOTERAPI KLINIK KESIHATAN
JOHOR
Teknik Pernafasan
UNIT FISIOTERAPI KLINIK KESIHATAN
JOHOR
10 000 steps
Mudah dan selamat
10 000 steps burn 380 kalori = NASI LEMAK
3500 kalori dibakar bersamaan 500G daripada berat
badan
low impact dan low intensity
cross country/ hiking ....
Brisk walking akan membakar lebih kalori
Pedometer (setting)
UNIT FISIOTERAPI KLINIK KESIHATAN
JOHOR
Sasaran 10 000 langkah sehari untuk hidup
yang lebih aktif :
Bilangan langkah tahap aktiviti fizikal
< 5,000 sedentari
5,000 - 7,499 Kurang aktif
7,500 – 9,999 sederhana
> 10 ,000 aktif
12, 000 Sangat aktif
UNIT FISIOTERAPI KLINIK KESIHATAN
JOHOR
TIPS HIDUP LEBIH AKTIF
Berjalan di taman semasa bercakap di telefon.
Bersiar-siar di taman rekreasi.
Berjalan-jalan melalui kawasan kejiranan anda.
Apabila anda menonton TV, bangun & berjalan di
sekitar bilik semasa iklan.
Lakukan kerja rumah seperti berkebun, mengemas
rumah atau mencuci kenderaan .
Meletak kenderaan jauh daripada pintu masuk
kompleks beli belah atau pejabat.
Menggunakan tangga.
Melakukan regangan secara tetap.
UNIT FISIOTERAPI KLINIK KESIHATAN
JOHOR
UNIT FISIOTERAPI KLINIK KESIHATAN
JOHOR
Modifikasi Tingkahlaku
Rasa kenyang atau lapar dikawal oleh otak-
sebab lain yang menyebabkan orang
mengambil makanan adalah tabiat dan
emosi.
Makan hanya ketika lapar
Nikmati makanan anda, makan dengan
perlahan dan elakkan makan sambil
membaca atau menonton tv.
UNIT FISIOTERAPI KLINIK KESIHATAN
JOHOR
Modifikasi Tingkahlaku
Elakkan pembelian/penyimpanan makanan
tinggi kalori.
Sentiasa makan pada tempat yang sama
walaupun ketika mengambil snek.
Berhenti seketika semasa makan untuk 30
saat dan kemudian lebih lama.
Otak mengambil masa 20 minit bagi
menghantar isyarat yang anda telah
UNIT FISIOTERAPI KLINIK KESIHATAN
kenyang. JOHOR
UNIT FISIOTERAPI KLINIK KESIHATAN
JOHOR
Can You Reverse Type 2 Diabetes?
By Sonya Collins
WebMD Feature
Reviewed by Michael Dansinger, MD 2014
• It sounds too good to be true: reversing type 2
diabetes through exercise and healthy eating.
• While certain lifestyle changes are key to
managing diabetes, whether you can actually
turn back time so that it's like you never had
diabetes is a different matter. That depends on
how long you've had the condition, how severe it
is, and your genes.
UNIT FISIOTERAPI KLINIK KESIHATAN
JOHOR
• Make Changes That Count
• "The term 'reversal' is used when people can go
off medication but still must engage in a lifestyle
program in order to stay off," says Ann Albright,
PhD, RD. She's the director of diabetes
translation at the CDC.
• Shedding extra pounds and keeping them off
can help you better control your blood sugar.
UNIT FISIOTERAPI KLINIK KESIHATAN
JOHOR
• For some people, reaching a healthier weight will mean
taking fewer medications, or in rarer cases, no longer
needing those medications at all.
• Losing 5% to 10% of your body weight and building up to
150 minutes of exercise a week may help you to slow or
stop the progress of type 2 diabetes.
• "If you sit [inactive] most of the day, 5 or 10 minutes is
going to be great," Albright says. "Walk to your mailbox.
Do something that gets you moving, knowing that you're
looking to move towards 30 minutes most days of the
week."
UNIT FISIOTERAPI KLINIK KESIHATAN
JOHOR
Evidence-based
• In one study, people with type 2 diabetes exercised for
175 minutes a week, limited their calories to 1,200 to
1,800 per day, and got weekly counseling and education
on these lifestyle changes.
• Within a year, about 10% got off their diabetes
medications or improved to the point where their blood
sugar level was no longer in the diabetes range, and was
instead classified as prediabetes.
• Results were best for those who lost the most weight or
who started the program with less severe or newly
diagnosed diabetes. 15 - 20% of these people were able
to stop taking their diabetes medications.
UNIT FISIOTERAPI KLINIK KESIHATAN
JOHOR
Thank you
UNIT FISIOTERAPI KLINIK KESIHATAN
JOHOR