สารละลายอิเล็กโทรไลต์และนอนอิเล็กโทรไลต์

เรื่อง
สารละลายอิเล็กโทรไลต์และนอนอิเล็กโทรไลต์

จัดทำโดย
นางสาว นันทิกาญจน์ กุลบุตรรุ่งเรือง

ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5/15 เลขที่ 5
เสนอ

คุณครู เบญจพร อินทรสด
โรงเรียนนารีนุกูล อุบลราชธานี
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาอุลราชธานี อำนาจเจริญ

อิเล็กโทรไลต์ (Electrolyte)

หมายถึงสารที่เมื่อละลายจะนำไฟฟ้าได้



เนื่องจากมีไอออนซึ่งอาจจะเป็นไอออนบวก



หรือไอออนลบเคลื่อนที่อยู่ในสารละลาย



สารละลายอิเล็กโทรไลต์นี้อาจเป็น



สารละลายกรด เบสหรือเกลือก็ได้

อิเล็กโทรไลต์ (Electrolyte)

อิเล็กโทรไลต์แก่และอิเล็กโทรไลต์อ่อน

1. อิเล็กโทรไลต์แก่ (strong electrolyte)
สารที่ละลายน้ำแล้วแตกตัวเป็นไอออนได้มาก



อาจแตกตัวได้ 100% และนำไฟฟ้าได้ดีมากเช่นกรดแก่

และเบสแก่และเกลือส่วนใหญ่จะแตกตัวได้ 100%



2. อิเล็กโทรไลต์ (weak electrolyte)



หมายถึงสารที่ละลายน้ำแล้วแตกตัวได้บางส่วน



นำไฟฟ้าได้น้อย

นอนอิเล็กโทรไลต์
(Non-Electrolyte)

สารที่ไม่สามารถนำไฟฟ้าได้เมื่อละลายน้ำ



ทั้งนี้ เนื่องจากสารพวกนอนอิเล็กโทรไลต์



จะไม่สามารถแตกตัวเป็นไอออนได้



เช่น น้ำบริสุทธิ์ น้ำตาล แอลกอฮอล์

สารอิเล็กโทรไลต์ละลายน้ำ

สารละลายอิเล็กโทรไลต์ สามารถนำไฟฟ้าได้ทดสอบโดยใช้เครื่องมือตรวจวัด



การนำไฟฟ้าสังเกตความสว่างของหลอดไฟการนำไฟฟ้าของสารละลายมี



ความสัมพัทธ์โดยตรงกับปริมาณไอออนของตัวถูกละลายที่มีในสารละลาย



สารละลายนำไฟฟ้าได้ดีจะทำให้หลอดไฟสว่างมากแสดงว่าตัวถูกละลายแตก



ตัวเป็นไอออนอิสระได้มาก



HCl(g) + H 2O(l) ----- > H +(aq) + Cl -(aq)



NaOH(s) + H 2O(l) ---- > Na +(aq) + OH -(aq)



NH 4Cl(s) + H 2O(l) ---- > NH 4 +(aq) + Cl -(aq)



NaCl(s) + H 2O(l) ---- > Na +(aq) + Cl -(aq)



CH 3COONa(s) + H 2O(l) ---- > Na +(aq) + CH 3COO -(aq

สารละลายนำไฟฟ้าได้น้อย

หลอดไฟสว่างเล็กน้อยแสดงว่าตัวถูกละลายแตกตัวเป็นไอออนอิสระ



ได้น้อยหรือแตกตัวเพียงบางส่วนการแตกตัวมีการเปลี่ยนแปลงไปข้างหน้า



และย้อนกลับมีภาวะสมดุลเกิดขึ้นจัดเป็นอิเล็กโทรไลต์อ่อน เช่น



สารละลายแอซวิติก,แอมโมเนียสารเหล่านี้เมื่อละลายน้ำแตกตัวได้ดังนี้



CH 3COOH(aq) + H 2O < ----- >
CH 3COO -(aq) + H3O +(aq)



NH 3(aq) + H 2O(l) < ----- > NH 4(aq) + OH -(aq)

สารละลายนอกจะนำไฟฟ้าได้

สามารถเปลี่ยนสีกระดาษลิตมัส สารละลายเปลี่ยนสีกระดาษลิตมัสสีน้ำเงิน



เป็นสีแดงจัดเป็นสารละลายที่มีสมบัติเป็นกรด เช่น



CH 3COOH , HCl , NH 4Cl สารละลายที่เปลี่ยนสีกระดาษลิตมัสจากสีแดง



เป็นสีน้ำเงิน จัดเป็นสารละลายที่มีสมบัติเป็นเบส เช่น สารละลาย NaOH



, NH 3 , CH 3COONa สารละลายที่ไม่เปลี่ยนสีกระดาษลิตมัส



จัดเป็นสารละลายที่มีสมบัติเป็นกลาง

ตัวอย่างของอิเล็กโทรไลต์แก่
และอิเล็กโทรไลต์อ่อนบางชนิด

อิเล็กโทรไลต์แก่(นำไฟฟ้าได้ดี)



เกลือที่ละลายน้ำทั้งหมด



H2SO4



HNO3



HCI



HBr



HCIO4



NaOH



KOH



Ca(OH)2



Ba(OH)2

ตัวอย่างของอิเล็กโทรไลต์แก่
และอิเล็กโทรไลต์อ่อนบางชนิด

อิเล็กโทรไลต์อ่อน(นำไฟฟ้าได้ไม่ดี)

CH3COOH



H2CO3



HNO2



H2SO3



H2S



H2C2O4



H3BO3



HCIO



NH4OH



HF

การทดสอบการนำไฟฟ้า
ของสารละลาย

สารละลายที่นำไฟฟ้า ได้แก่



สารละลายของกรด เบส และเกลือ



อุปกรณ์ที่ใช้ในการทดลอง ประกอบด้วยขั้ว



ไฟฟ้า 2 ขั้ว ต่อเข้ากับแหล่งให้พลังงานไฟฟ้า



หลอดไฟ และสวิตซ์ให้ครบวงจรดังภาพ

ตัวอย่างผลการทดลอง
การทดสอบการนำไฟฟ้า

สารที่ใช้ทดสอบ ผลการทดสอบ

น้ำบริสุทธิ์ ไม่นำไฟฟ้า (หลอดไฟไม่สว่าง)
น้ำมันที่มีน้ำตาลละลายอยู่ ไม่นำไฟฟ้า (หลอดไฟไม่สว่าง)
ยูเรีย CO(NH2)2 ไม่นำไฟฟ้า (หลอดไฟไม่สว่าง)
สารละลายเกลือ NaCl นำไฟฟ้า (หลอดไฟสว่าง)
สารละลายเกลือ K2SO4 นำไฟฟ้า (หลอดไฟสว่าง)
สารละลายกรด HCI นำไฟฟ้า (หลอดไฟสว่าง)
สารละลายกรดแอซิติก CH3COOH นำไฟฟ้าน้อย (หลอดไฟสว่าง)
สารละลายเบส NaOH นำไฟฟ้า (หลอดไฟสว่าง)
สารละลายเบส NH4OH นำไฟฟ้า (หลอดไฟสว่าง)