การแกะสลักใบไม้
แบบพื้นฐาน
จัดทำโดย
นางสาวเพชรลดา กะสายแก้ว
ม.5/5 เลขที่ 15
1
ลวดลายใบไม้พื้นฐาน
ยกตัวอย่างเช่น
การแกะสลัก
ลวดลายใบด่าง
การแกะสลัก
ลวดลายใบฉลุ
2
วัสดุที่ใช้แกะสลัก
อุปกรณ์
มีดปอกผลไม้
มีดคว้าน
มีดแกะสลักด้ามแบน
มีดแกะสลักด้ามกลม
3
วัสดุที่ใช้แกะสลัก
ผักและผลไม้
สามารถเลือกได้ตามความต้องการ
ที่นิยมนำมาแกะสลักส่วนใหญ่ ได้แก่ ฟักทอง แครอท มะละกอ
แอปเปิ้ ล มะม่วง เป็นต้น
4
การเลือกวัสดุที่ใช้
มีดแกะสลักที่ดีควรมีลักษณะดังนี้
มีดน้ำหนักเบา ช่วยลดความเมื่อยล้า
มีความคม ช่วยให้ชิ้นงานสวย ไม่ช้ำ และทำงานได้เร็วขึ้น
มีขนาดที่พอเหมาะ จับถนัดมือ
ตัวมีดไม่เป็นสนิมง่าย
มีดต้องไม่มีรอยบิ่น ควรมีปอกเพื่อป้องกันมีดบิ่น
ผักผลไม้ที่นำมาใช้แกะสลัก
เลือกตามฤดูกาล จะได้ผลไม้ที่มีความสดและราคาถูก
เลือกให้ตรงกับความต้องการหรือวัตถุประสงค์ในการแกะ
สลัก เช่นเพื่อการปอกคว้าน เป็นต้น
เลือกให้มีขนาดเหมาะสมกับผลงานที่จะแกะสลัก
ผลไม้จะต้องสดและสวยตามลักษณะของผลไม้นั้น
5
การเก็บรักษาวัสดุที่ใช้
วิธีการดูแลรักษาอุปกรณ์แกะสลักผักผลไม้
ล้างทำความสะอาดมีดแกะสลักทุกครั้งหลังการใช้งาน
ใช้ผ้าขนหนูนิ่ม ๆ เช็ดทำความสะอาดให้แห้ง
เก็บไว้ในที่แห้ง ไม่ชื้น
เก็บให้ห่างไกลจากมือของเด็ก เนื่องจากเป็นของมีคม
ควรใช้กระดาษทรายในการลับมีดแกะสลัก แทนการใช้หินลับมีด
เพราะหินลับมีดจะทำให้มีดสึก บาง เและเปราะง่าย
6
การเก็บรักษาวัสดุที่ใช้
วิธีการเก็บรักษาผักผลไม้
เมื่อแกะสลักเสร็จแล้วทุกครั้งควรล้างด้วยน้ำเย็นจัด และเมื่อจะนำมา
ใช้ให้ล้างด้วยน้ำเย็นจัดอีกครั้งหนึ่ง จะช่วยให้งานแกะสลักสดยิ่งขึ้น
ผักผลไม้แต่ละประเภทมีอายุการเก็บรักษาไม่เหมือนกัน การเก็บรักษา
ก่อนนำไปใช้ จึงควรแยกเก็บเป็นประเภท เพราะบางอย่างก็เน่าเสีย
เร็ว ถ้าเก็บไว้รวมกันอาจทำให้ผักผลไม้อื่นเน่าตามไปด้วย
นำผักและผลไม้ที่แกะสลักจัดวางเรียงในกล่องพลาสติก ปิดฝาให้แน่น
หรือใส่ถุงพลาสติกรัดปากถุงให้แน่น จากนั้นแช่ตู้เย็นในช่องแช่ผักที่มี
ความเย็น 40-50 องศาฟาเรนไฮต์ จะสามารถยืดอายุความสดของ
ผักผลไม้หลังการแกะสลักไว้ได้ 3-5 วัน
ถนอมอาหารด้วยวิธีการดอง การเชื่อม การแช่อิ่ม เช่น ฟักทองเชื่อม
แตงกวาดอง เป็นต้น
7
ขั้นตอนการแกะสลักลวดลาย
แกะสลักลายใบด่างจากแตงกวา
1.เลือกแตงกวาที่สด ผิวเรียบไม่มีรอยช้ำล้างให้สะอาด
2. หั่นแตงกวาตามยาว
3. หั่นแตงกวาในส่วนปลายเฉียงทั้งสอนด้านจะได้เป็นรู ปใบไม้
4. เซาะระหว่างกึ่งกลางตามยาวให้เป็นร่อง
5. หยักขอบใบทั้งสองด้าน
6. เซาะลายใบระหว่างเส้นกลางใบกับขอบใบเป็นอันเสร็จ
8
ขั้นตอนการแกะสลักลวดลาย
แกะสลักลายฉลุจากแตงกวา
1. นำแตงกวามาหั่นครึ่งตามแนวยาวและนำมาหั่นเฉียง
2. นำมีดหั่นเล็กมาเกลาแตงกวาให้เป็นรู ปใบไม้ตามแนวเฉียง
3.ใช้มีดแกะสลักลากเส้นเป็นแกนกลางของใบไม้ โดยเอียงมีดเล็กน้อยเพื่อ
ให้มาตัดกันพอดี (ตามรูปที่ 4)
4.เริ่มต้นทำลายใบไม้ฉลุด้านข้างของแกนกลางใบไม้ โดยใช้มีดแกะสลัก
แกะให้เป็นรูปวงรีตามความกว้างของใบไม้ ไล่ระดับจากโคนใบจะใหญ่
กว่ายอดใบเพื่อความสวยงาม (ตามรูปที่ 5)
5.แกะสลักฉลุใบไม้ทั้งสองข้างเรียบร้อยแล้ว นำใบไม้มาจักขอบรอบใบ
เพิ่มความอ่อนช้อยของใบไม้ (ตามรูปที่ 6)
6.จะสังเกตได้ว่าแกนกลางของใบไม้มีความกว้างขึ้น ใช้มีดแกะสลักมาแกะ
สลักเพิ่มเติมโดยการเอียงมีดเพื่อให้ตัดส่วนที่ไม่ใช้ออกเป็นอันเสร็จ
9
การนำไปใช้ประโยชน์
จัดตกแต่งผักและผลไม้ให้สวยงามน่ารับประทาน
งานประเพณีต่าง ๆ นิยมจัดตกแต่งอาหารคาวหวานให้สวยงาม
เพื่อรับรองแขก เช่น งานฉลองแสดงความยินดี
ถ้าใส่ภาชนะที่เหมาะสมจะสามารถใช้เป็น ของขวัญ ของฝาก
ไปกราบญาติผู้ใหญ่ที่เคารพนับถือได้
ใช้ในการประกอบอาชีพ เช่น เป็นช่างแกะสลักผักและผลไม้ตาม
ร้านอาหารหรือโรงแรม
เพื่อเป็นแนวทางในการดำรงไว้ซึ่งเอกลักษณ์ไทย
เพื่อเผยแพร่ศิลปวัฒนธรรมไทย
ทำให้ผู้แกะสลักเกิดความภาคภูมิใจในผลงาน
10
อ้างอิง
https://www.wongnai.com/food-tips/vegetable-
and-fruit-carving
https://www.supermumth.com/2020/08/blog-
post_24.html
https://pachanumas.weebly.com/36123633358536
493621363236123621365236173657.html
http://www.thaicarvingfruit.com/leaftangkwa2.ht
ml
https://barbie-handicraft.com/195/how-to-easily-
carve-a-leaf-stencil-from-a-cucumber/
https://tanawan5651.wordpress.com/ประโยชน์ของ
งานแกะสลัก/
https://sites.google.com/site/kwancream254466/
bth-thi2-ngan-kaea-slak-phl-mi/2-1prayochn-
khxng-ngan-kaea-slak-phak/2-2prapheth-khxng-
kar-kaea-slak/2-3kar-leuxk-phak-laea-phl-mi-chi-
ni-ngan-kaea-slak/2-46-kha-saphth-thi-chi-ni-
kar-kaea-slak/2-5hlak-kar-kaea-slak-phak-phl-
mi/2-6thekhnikh-kar-kaea-slak-phak-laea-phl-mi-
mi-dangni/2-7kar-dulae-laea-keb-raksa-phak-phl-
mi-thi-kaea-slak