เล่มลายผ้าทอ

Impression of Karen woven fabric pattern

ความประทบั ใจจากลายผา้ ทอกะเหรีย่ ง

กศน.ตาบลหว้ ยปูลิง
อาเภอเมือง จังหวดั แม่ฮ่องสอน

ศูนยก์ ารศึกษานอกระบบและการศึกษาตาม
อธั ยาศยั อาเภอเมอื งแมฮ่ ่องสอน

[พิมพข์ อ้ ความ]

ช่ือลาย : ชะ พอ ก่า คิ หรือปักลายดอกไม้กากบาท

ลักษณะ : เป็นลายท่มี ลี ักษณะเป็นวงกลมเช่ือมต่อ
กนั ส่มี ุมจนรอบ ดูคล้ายวงกลมโดยจะมเี ส้นสนั หลงั
ค่นั ตรงกลาง เม่ือเยบ็ เสรจ็ แล้วจะมีลกั ษณะคล้าย
ดอกไม้ทพ่ี ับเข้าหากนั เส้นภายในจะมสี องลกั ษณะ
คือเส้นลายกากบาทและเส้นลายบวก สองเส้นน้จี ะ
ตัดกนั ท่จี ุดก่งึ กลางจงึ เรียกช่ือว่า ก่าคิ

[พิมพข์ อ้ ความ]

ช่ือลาย : ชะ ฉุ่ย ข่อ หล่อ หรือปักลายรอยเท้าหมา

ลักษณะ : มีการปักเป็นเส้นแตกกระจายออกเป็น 4
มมุ และมีจุดตรงกลาง ลายฉุ่ยข่อหล่อน้นั ในตานาน
สงั เกตจากใต้ท้องของงเู พราะเวลางรู ัดกนั จะมี
บางส่วนของท้องงอู อกมาให้เหน็ คล้าย ๆ กบั
รอยเท้าของ ลายฉุ่ยข่อหล่อจะเอาเบอะหรือเมด็
เดอื ยมาเยบ็ เทา่ น้ันเพราะเป็นลายท่เี พ่มิ ความ
สวยงามระหว่างช่องกลางหรือช่วงของลายอ่นื ๆ

[พิมพข์ อ้ ความ]

ช่ือลาย : ชะ เปอะ ฉ่า หรือปักลูกเดอื ยลายดวงดาว
ลักษณะ : เป็นลายท่ใี ช้เบอะหรอื ลูกเดอื ยในการข้ึน
ลาย มกี ารปักลกู เดอื ยออกเป็นส่แี ฉกลกั ษณธคล้าย
กบั ดวงดาวบนท้องฟ้ า และปักเรยี งกนั ท้งั ผนื ซ่งึ ใน
โบราณน้นั เช่ือกนั ว่าลกู เดอื ยสามารถป้ องกนั และปัด
เป่ าสง่ิ ช่ัวร้ายได้

[พิมพข์ อ้ ความ]

ช่ือลาย : ชะ โย หอ กึ หรือปักลายเกลด็ ตวั น่มิ
ลกั ษณะ : เป็นลายท่เี กดิ จากแสงแดดส่องลงมา
กระทบตามตวั ของงใู หญ่ ทาให้สขี องเกลด็ งดู ูเป็น
แผ่นๆ ซ้อนกนั เหมือนกบั เกลด็ น่มิ หรือโยห่อ คน
สมัยน้นั เหน็ จึงจดจาและนามาทาเป็นลายผ้า

[พิมพข์ อ้ ความ]

ช่ือลาย : ชะ หม่ือ นึ หรอื ลายพระอาทติ ย์ตกดนิ

ลักษณะ : เป็นลายลกั ษณะส่เี หล่ียมท่มี ีการปักแบบ
4 ลกู ติดกนั ในช่องหน่งึ จึงจะเป็น 1 ลูกและสลับสี
กนั ไปมาจนครบด้านและมกี ารเยบ็ เส้นกลางเพ่ือโยง
สเี ข้าหากนั ของแต่ละดอก ลายหม่อื นนึ ้นั ในตานานมี
การสงั เกตจากล้นิ ของงทู ่เี วลาตากแดดจะมีการแลบ
ล้นิ ออกมาดแู ล้วมลี กั ษณะเหมอื นพระอาทติ ย์สอ่ ง
เวลาตกดนิ มที ้งั สแี ละลวดลายหลากหลายปกาเก
อญอจึงจาและนามาปักเป็ นลวดลายผ้าเรียกช่ือว่า
หม่ือนึ

[พิมพข์ อ้ ความ]

ช่ือลาย : ชะ จ้อ เกอะ เป อะ ดิ เช

หรือลายปี กผเี ส้อื

ลักษณะ : เป็นลายท่มี สี สี นั สดใสและเรียงแบบสสี นั
ของผเี ส้อื ตามธรรมชาตซิ ่งึ เวลาผเี ส้อื บนิ จะมีลกั ษณะ
การกางปี กเป็นรปู ในลกั ษณะต่าง ๆ และมสี สี นั ท่ี
สวยงามปกาเกอญอจงึ นาลายผเี ส้อื เหล่าน้ันมาปัก
เป็นลายผ้าบนเส้อื และเรยี กช่อื ว่า จ้อ เกอะ เป อะ ดิ
เช

[พิมพข์ อ้ ความ]