สระเสียงใส ภาคเหนือ

หนังสอื อานเพมิ่ เติม ชดุ พฒั นาทกั ษะภาษาไทย
ระดบั ปฐมวยั

สระเสยี งใส

หลกั สตู รการศึกษาปฐมวัย พทุ ธศักราช ๒๕๔๖

สํานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ

ฉบับทดลอง

หากมีขอเสนอแนะเพื่อการปรับปรุงแกไข
โปรดแจง สํานักวิชาการและมาตรฐานการศึกษา สพฐ.

หนงั สอื อา นเพมิ่ เติม ชดุ พัฒนาทกั ษะภาษาไทย

สระเสยี งใส

ระดบั ปฐมวยั
หลักสูตรการศึกษาปฐมวัย พุทธศักราช ๒๕๔๖

ลิขสิทธิ์ของสํานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน
กระทรวงศึกษาธิการ ถนนราชดําเนินนอก เขตดุสิต กรุงเทพฯ ๑๐๓๐๐
โทรศัพทและโทรสาร ๐ ๒๖๒๘ ๕๓๔๓

ดําเนินการจัดพิมพ โดย
สํานักวิชาการและมาตรฐานการศึกษา
ISBN 978-616-395-846-4
ฉบับปรับปรุง (พิมพครั้งที่ ๑)
พ.ศ. ๒๕๕๙
จํานวนพิมพ ๕๐,๐๐๐ เลม

พิมพที่ โรงพิมพต ํารวจ
ถ.เศรษฐศริ ิ ดุสิต กรงุ เทพฯ ๑๐๓๐๐
โทรศัพท ๐ ๒๖๖๘ ๒๘๑๑-๓
โทรสาร ๐ ๒๒๔๑ ๔๖๕๘

คํานาํ

การพัฒนาสงเสริมการจัดการศึกษาใหบรรลุผล ประการสําคัญที่ประเทศทั่วโลกตอง
พัฒนากอน คือ การเรียนรูภาษาประจําชาติ นอกจากจะเปนการเรียนรูเพื่อนําไปสูการเรียนรูอื่น ๆ
ยังเปนการเรียนรูเพื่อการสื่อสารในชีวิตประจําวันดวย

สํานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน มีนโยบายสงเสริมและพัฒนาการจัด
การศึกษาของชาติ โดยใหความสําคัญตอการจัดการเรียนรูภาษาไทย ใหนักเรียนอานเขียน
ภาษาไทยได นอกจากเพอ่ื การเรยี นรสู าระการเรยี นรอู นื่ ๆ หรอื เพอ่ื การสอ่ื สารในชวี ติ ประจาํ วนั แลว
ยงั เปน การเสรมิ สรา งความรกั และความภาคภมู ใิ จในความเปน ชาตทิ มี่ ภี าษาไทยเปน ภาษาประจาํ ชาติ
อยางไรก็ตาม แตละภูมิภาคตางมีภาษาไทยที่มีสําเนียงแตกตางกันไป หรือมีภาษาทองถิ่น
ทแี่ ตกตา งกนั ดว ย เชน ตามแนวชายแดนภาคเหนอื มภี าษาชนเผา ภาคใตม ภี าษามลายู ภาคตะวนั ออก
มีภาษาเขมร และภาคตะวันตกมีภาษาพมาและภาษามอญ เปนตน

เมอ่ื ป ๒๕๔๘ สาํ นกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาขน้ั พน้ื ฐาน ไดจ ดั ทาํ หนงั สอื สาระการเรยี นรู
พื้นฐาน ชุด พัฒนาทักษะภาษาไทย ตามโครงการพัฒนาการเรียนการสอนภาษาไทยในสถานศึกษา
ภูมิภาค ๓ จังหวัดชายแดนภาคใต มีวัตถุประสงคเพื่อพัฒนาทักษะภาษาไทยแกเด็กนักเรียนที่ใช
ภาษามลายูถน่ิ ในพืน้ ท่จี งั หวัดปต ตานี ยะลา และจงั หวดั นราธวิ าส โดยจัดพมิ พหนังสือสระเสียงใส
มีเนื้อหาใหนักเรียนเรียนรูสระในภาษาไทย และสามารถจําสระเหลานั้นไดรวดเร็วยิ่งขึ้น
โดยแตงเปนนิทานประกอบสระแตละตัว ใหนักเรียนเรียนรูอยางสนุกสนานเพลิดเพลิน พรอมทั้ง
สอดแทรกคติการดําเนินชีวิตตามบริบททองถิ่น มีภาพประกอบสวยงาม ใหครูและผูปกครอง
ใชเปนสื่อการเรียนรู ซึ่งสามารถใชไดประสบผลดีมาแลว ในการนี้ จึงจัดพิมพใหมโดยออกแบบ
รูปเลมและวาดภาพประกอบใหสอดคลองกับพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคเหนือที่มีนักเรียนใชภาษา
ชนเผา โดยแจกแกนักเรียนสําหรับใชเปนสื่อการเรียนรูและฝกทักษะภาษาไทยเบื้องตน

สาํ นกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาขัน้ พืน้ ฐาน หวงั เปน อยา งยิง่ วา หนงั สอื นีจ้ ะเปน ประโยชน
ตอการจัดการเรียนรูภาษาไทยในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคเหนือ เปนไปอยางมีประสิทธิภาพ
หากมีขอเสนอแนะ กรุณาแจงสํานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานเพื่อปรับปรุงแกไข
ใหสมบูรณยิ่งขึ้นตอไป

(นายการุณ สกุลประดิษฐ)
เลขาธิการคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน



สระเสียงใส ๑

เมอื งนาดะ

นิทาน สระอะ*

นกนอยใจดีไปเที่ยวเมืองนาดะ ในเมืองมีขยะมากมายในกองขยะ
มีกระปองนม ถุงกะป กระทะผุ หมอทะลุ ลังกระดาษ ฯลฯ นกนอยใจดี ตองการ
ใหเมืองนาดะสะอาด จึงทองคําวา “ขะ คะ ถะ ทะ หะ ฮะ” ทันใดน้ัน กองขยะ
ก็กลายเปนสวนดอกไม เด็ก ๆ ตางชอบใจ นกนอยใจดีจึงบอกใหเด็ก ๆ ทิ้งขยะ
ในถังขยะ ตั้งแตนั้นมา เมืองนาดะก็สะอาดและสวยงามนาอยู

ดูซิวา คําใดสะกดดวย สระ - ะ

* ในระดับปฐมวัย ครูหรือผูปกครองควรอานนิทานใหเด็กฟง

เมอื งนาดะ

๒ สระเสียงใส

ชวนสังเกตใหร อบคอบ

-ะ

รูป เสยี ง วิธเี ขียน

อะ เขียนขางหลังพยัญชนะ
สั้น

ตวั อยาง

มะ ตะ บะ ขยะ กระ กะ กระทะ

สระเสยี งใส ๓

ชวนตอบทา ยนิทาน

๑. นกนอ ยใจดีไปเท่ยี วทใ่ี ด
๒. ในเมืองนน้ั เปนอยา งไร
๓. มีอะไรอยใู นกองขยะบา ง
๔. นกนอ ยใจดสี อนใหเ ดก็ ทําอยางไร
๕. นกั เรียนมีวิธีทาํ บานเมืองใหสะอาดไดอ ยางไรบาง

ชวนอา นลํานํา

สระ อะ*

เขียนสระอะ ใหเ ขยี นขางหลงั พยญั ชนะ
จะ ละ มะ นะ ขยะ อยารอชาฝก ฝนอานเขยี น

* อาจรองเปนเพลง โดยใชทํานองเพลง ตารีกีปส เปนกิจกรรมการเรียนรูของนักเรียนได

๔ สระเสยี งใส

นทิ าน สระอา

กาลครั้งหนึ่ง มีดาว ๓ ดวง ชื่อ จา ฟา และหญา ทั้งสามเปน
เพื่อนกัน วันหนึ่งจา ฟา และหญา ออกไปเลนซอนหากับเมฆขาว
มีกาดําบินมารังแกจา ฟา และหญา พอกาดํารังแกจา ฟา และหญาได
ก็หัวเราะ “ฮา ฮา ฮา กา กา กา” จา ฟา และหญา หนีกาดํา
ไปหาพระราชา พระราชาขอใหฟาผากาดํา
กาดําตกใจหนาซีดทูลพระราชาวา
“อยาใหฟาผาฉันเลย ฉันขอสัญญา
ตอไปนี้จะเปนกาที่นารัก
ไมรังแกใคร”

ดูซิวา คําใดสะกดดวย สระ -า

สระเสยี งใส ๕

ชวนสังเกตใหร อบคอบ

-า

รปู เสยี ง วิธีเขยี น

า อา เขียนขางหลังพยัญชนะ
ยาว
ตวั อยา ง

จา ฟา หญา ราชา กาล ดาว

๖ สระเสยี งใส

ชวนตอบทายนทิ าน

๑. ดาว ๓ ดวง มีชื่อวา อะไรบาง
๒. ใครมารงั แกดาว ๓ ดวง
๓. ดาว ๓ ดวง หนีไปหาใคร
๔. กาดาํ สัญญากับพระราชาวา อยา งไร
๕. นกั เรยี นรไู หม เดก็ ดตี อ งมีนิสัยอยางไร

ชวนอานลาํ นํา

สระ อา*

เขียนสระอา ใหเ ขยี นขางหลงั พยัญชนะ
ปา ขา มา ทา ยา นา อยา รอชาฝก ฝนอานเขียน

* อาจรองเปนเพลง โดยใชทํานองเพลง ตารีกีปส เปนกิจกรรมการเรียนรูของนักเรียนได

สระเสียงใส ๗

นทิ าน สระอิ

ทุกคืนมีเสียงหัวเราะ ฮิ ฮิ ฮิ ฮิ ดังออกมาจากในถํา นิธิเปนเด็กอยากรู
จึงแอบเดินไปดูที่หนาถํา เขาเห็นยายแกใสชุดดํา ยายแกพูดวา “เขามาสิ ในถํา
มขี องวเิ ศษ” นธิ ติ ดั สนิ ใจเดนิ เขา ไปใกลอ กี นดิ ยายแกย ม้ิ ใหแ ลว จงู มอื นธิ เิ ขา ไปในถาํ
ทันใดนน้ั ปากถํา กป็ ดลง ในถาํ มืดมิดมองไมเห็นอะไรเลย ไดย ินแตเสียง ฮิ ฮิ ฮิ ฮิ
นิธิตกใจกลัวจนตัวสั่น ตื่นขึ้นมารองไห ออ! ฉันฝนไปนี่เอง ฮิ ฮิ ฮิ ฮิ

ดูซิวา คําใดสะกดดวย สระ ิ

๘ สระเสยี งใส

ชวนสังเกตใหร อบคอบ

ิ

รปู เสียง วธิ ีเขยี น

ิ อิ เขียนขางบนพยัญชนะ
สั้น

ตัวอยา ง

ฮิ นิ ธิ สิ วิ ปด มิด ยนิ ยม้ิ

สระเสียงใส ๙

ชวนตอบทา ยนทิ าน

๑. เสยี ง ฮิ ฮิ ฮิ ฮิ เปน เสยี งอะไร
๒. ยายแกบอกวามีอะไรในถาํ
๓. ถานกั เรียนเปนนิธิ นักเรียนจะเขา ไปในถาํ หรอื ไม เพราะเหตใุ ด
๔. ถานธิ ิไมต ื่นขึ้นมากอ น นกั เรียนคิดวา เขาจะพบอะไรในถํา
๕. นักเรียนเคยฝนเรือ่ งอะไรบา ง

ชวนอา นลํานาํ

สระ อิ*

สระอิจําไว ใหเ ขยี นขา งบน ใหเขียนขา งบน (ซาํ )
จิ ลิ ป ทิ เสียง อิ เสียงส้ัน จดจํา จดจาํ (ซํา)

* อาจรองเปนเพลง โดยใชทํานองเพลง ดอกลั่นทม เปนกิจกรรมการเรียนรูของนักเรียนได

๑๐ สระเสยี งใส

นิทาน สระอี

คืนนี้ลูกหมีชวนพี่แมวไปดูผีที่ในสวน
ลุงป ลูกหมีเดินจูงมือพี่แมว พอดีลุงปมานั่งเปาป
ใตตนจําป ลูกหมีชี้มือไปที่ลุงป แลวบอกวา
“นี่คือผี” พี่แมวบอกวา “ไมใชผี” ลูกหมีเห็น
บนตนไมมีชะนี บอกพี่แมววา “นี่คือผี” พี่แมว

บอกวา “ไมใชผี” ลูกหมีเงยหนาเห็นผีเสื้อ
บินมา ลูกหมีบอกพี่แมววา “ตัวนี้แน
นี่คือผี” พี่แมวบอกวา “ไมใชผี
แตมีชื่อวาผีเสื้อ ผีเสื้อสวยมีหลายสี”
ลูกหมีถามวา “ผีกางเกงมีไหมพี่”
พี่แมวถอนหายใจดังเฮอ!

ดูซิวา คําใดสะกดดวย สระ ี

สระเสียงใส ๑๑

ชวนสังเกตใหร อบคอบ

ี

รูป เสียง วิธเี ขียน

ี อี เขียนขางบนพยัญชนะ
ยาว

ตัวอยา ง

ผี ดี ป ป ป นี พี่ สี หมี

๑๒ สระเสียงใส

ชวนตอบทา ยนิทาน

๑. ลกู หมชี วนพ่แี มวไปทาํ อะไร
๒. ลงุ ปทําอะไรใตต น จําป
๓. ลกู หมีคดิ วา ใครเปน ผี
๔. นกั เรยี นคิดวา ผเี ส้อื เปนผีหรอื ไม
๕. นักเรียนคดิ วาผีกางเกงมหี รือไม

จาํ ไววาสระอี ชวนอา นลํานาํ
บนพยัญชนะ
ป ตี สี ที (ซาํ ) สระ อี*

วาสระอี เขยี นไวขางบน (ซํา )
จดจาํ เอาไวใหดี
สระอี เขยี นไวข างบน (ซาํ )

* อาจรองเปนเพลง โดยใชทํานองเพลง ขาวโพดสาลี เปนกิจกรรมการเรียนรูของนักเรียนได

สระเสยี งใส ๑๓

นิทาน สระอึ

ทุกวันพอของนาทีนั่งเรือออกไปจับปลากลางแมนํา ตอนดึก
พอจับปลาไดมาก วันหนึ่งพอพานาทีออกไปฝกจับปลา ลมพัด
ดังอื้ออึง นาทีมึนหัวเพราะเมาเรือ เดี๋ยวปวดอึ เดี๋ยวปวดฉี่ รูสึก
อึดอัดจึงอาเจียนออกมา พอหัวเราะ หึ หึ แลวหันหัวเรือกลับ
พออุมขึ้นจากเรือ แมดึงตัวนาทีมากอด แลวบอกวา “ลูกยังเล็ก
ออกไปจับปลาไมได” แมปูเสื่อใหนาทีนอนพัก

ดูซิวา คําใดสะกดดวย สระ ึ

๑๔ สระเสียงใส

ชวนสงั เกตใหร อบคอบ

ึ

รูป เสียง วธิ ีเขยี น

ึ อึ เขียนขางบนพยัญชนะ
สั้น

ตวั อยาง

อึ หึ ลกึ ดกึ นกึ ฝก หมกึ มึน อดึ

สระเสียงใส ๑๕

ชวนตอบทา ยนิทาน

๑. พอของนาทมี อี าชีพอะไร
๒. นาทไี ปทําอะไรกับพอ
๓. นาทีมอี าการอยา งไรเมอื่ นัง่ เรือ
๔. ทําไมนาทีไมควรออกไปจบั ปลาในทะเล
๕. นักเรยี นชว ยพอแมทาํ อะไรไดบ า ง

๑๖ สระเสียงใส

นทิ าน สระอือ

พี่ชื่อมาลี นองชื่อมาลา ทั้งสองพี่นองไมดื้อ
แมจึงซื้อหนังสือใหเปนรางวัล มาลีเปดอานเห็นรูปกิ้งกือ มาลารองดังอื๋อ กิ้งกือ
มีมือเยอะแยะ พอบอกวา “ไมใชมือ มันคือขาของกิ้งกือ” มาลีบอกพอวา
“ออ! รถไฟมีขาเยอะแยะเหมือนกิ้งกือ” พอบอก “ไมใช” รถไฟไมมีขา
มีแตลอ” ดึกแลวทุกคนเขานอน มาลีตื่นเชาเลาใหพอฟง “เมื่อคืนฝนเห็นกิ้งกือ
ใสรองเทาเยอะ” ทุกคนพากันหัวเราะ

ดูซิวา คําใดสะกดดวย สระ ื

สระเสียงใส ๑๗

ชวนสงั เกตใหรอบคอบ

ือ

รูป เสียง วธิ ีเขียน

ือ อือ เขียนขางบนพยัญชนะ
ยาว และขางหลังพยัญชนะ
ตวั อยา ง

ชื่อ คือ ซือ้ ดอื้ มอื สอื ตน่ื คืน

๑๘ สระเสียงใส

ชวนตอบทา ยนิทาน

๑. มาลกี ับมาลาเปน เด็กอยางไร
๒. แมใหอ ะไรเปน รางวัล
๓. กิง้ กือมลี ักษณะเปนอยางไร
๔. เราชอบเปรยี บกิ้งกอื เหมือนกับส่งิ ใด
๕. นักเรยี นไดป ระโยชนอ ะไรจากหนังสือบา ง

ชวนอานลาํ นาํ

สระ อึ สระ ออื *

ออื ออื อือ ออื ออื ออื มอื ถือ ชื่อ คือ หรอื
สระออื สระออื เปน สระเสยี งยาว สระอึ นน้ั ออกเสยี งสน้ั อึ ฉึ คึ รึ บึ ชึ
จําไว สระอึ เสียงสนั้ (ซาํ )

* อาจรองเปนเพลง โดยใชทํานองเพลง จิงเกิลเบล เปนกิจกรรมการเรียนรูของนักเรียนได

สระเสยี งใส ๑๙

นทิ าน สระอุ สระอู

เด็กชายจี๋นูกับเด็กหญิงปากู ทั้งคูเปนพี่นองกัน จี๋นูเปนพี่ชาย ปากูเปน
นองสาว สองพี่นองไปดูปูที่ชายทะเล จี๋นูยืนดูปูวิ่งลงรู ปากูเห็นงูดุขูฟูฟู
ปากูตกใจ จี๋นูไดไมผุมาไลงู งูไมสู หนีเขากอหญา จี๋นูจูงมือนองกลับบาน
เลาเรื่องงูใหแมฟง วันรุงขึ้น ปากูไปโรงเรียนเลาเรื่องงูกับปูใหครูและเพื่อนฟง
ครูเอารูปงูชูใหนักเรียนดู

ดูซิวา คําใดสะกดดวย สระ ุ สระ ู

๒๐ สระเสียงใส

ชวนสังเกตใหรอบคอบ ู

ุ

ุรูป เสยี ง วธิ เี ขียน
อุ เขียนขางใตพยัญชนะ
สั้น

ตัวอยาง

ดุ ผุ มุ ลุ กุ ยุ ชุ จุ

ูรูป เสียง วธิ ีเขยี น
อู เขียนขางใตพยัญชนะ
ยาว

ตวั อยาง

ขู คู ครู งู ชู ดู ปู ฟู สู

สระเสียงใส ๒๑

ชวนตอบทา ยนิทาน

๑. จ๋นี กู ับปากเู ปนอะไรกัน
๒. จี๋นูกบั ปา กูไปดอู ะไร
๓. ทาํ ไมปา กูจ งึ รอ งไห
๔. ปูกบั งตู างกันอยางไร
๕. ถานักเรียนเหน็ งู นกั เรียนควรทําอยา งไร

ชวนอา นลํานํา

สระ อุ สระ อู*

สระอุเสียงสน้ั วางใตพยัญชนะ จุ ดุ ปุ ลุ ครสู อนเธอตองจดจาํ
สระอูเสียงยาว วางใตพยญั ชนะ ขู งู ดู รู ครู ชู สู ปู ถู ฟู

* อาจรองเปนเพลง โดยใชทํานองเพลง ร็องเง็ง เปนกิจกรรมการเรียนรูของนักเรียนได

๒๒ สระเสยี งใส

นิทาน สระเอะ สระเอ

หมีนอยชื่อจะเอ เปนหมีนารักไมเกะกะเกเร วันนี้หมีนอย
แตงชุดเทสะพายเป สวมหมวกใบเก ไปเดินเลนที่ชายทะเล จะเอเห็น
ปูขาเกเดินเฉไปเฉมา เที่ยงแลวหมีนอยรูสึกหิว จึงเดินไปซื้อไกสะเตะ
กินกับขาวอัดที่ทําจากขาวเละ ๆ โอโฮเฮะ! อรอยจริง ๆ ตอนบายฝนตก
ลงมาทําใหพื้นดินเละเทะ จะเอจําคําแมบอกวา “อยาเดินตากฝน
เดี๋ยวไมสบาย”

ดูซิวา คําใดสะกดดวย สระ เ-ะ สระ เ-

สระเสียงใส ๒๓

ชวนสงั เกตใหร อบคอบ

เ-ะ เ-

รูป เสยี ง วิธเี ขยี น

เะ เอะ เขยี นขางหนา และขา งหลังพยญั ชนะ

สั้น

ตวั อยา ง

เกะ เตะ เละเทะ เฮะ

รูป เสียง วธิ ีเขยี น

เ เอ เขียนขางหนาพยัญชนะ
ยาว

ตวั อยาง

เอ เกเร เก เซ เป เป เท

๒๔ สระเสียงใส

ชวนตอบทา ยนิทาน

๑. จะ เอค อื ใคร
๒. จะเอแ ตงตวั อยางไร
๓. ปขู าเกเดินอยา งไร
๔. แมสอนจะ เอวา อยา งไร

ชวนอา นลาํ นาํ

สระ เอะ*

สระเอะ เสียงสนั้ (ซาํ ) เอ เสียงยาว (ซํา )
ฝก เขยี นอา นสระเอะ (ซาํ ) เละ เตะ เทะ (ซาํ )

สระ เอ**

สระเอ เอย ๆ ๆ สระเอ เอย สระเอ วางไวแหง ใด (ซาํ )
วางไวขา งหนา พยัญชนะนั่นไง

สระเอ เอย ๆ ๆ สระเอ เอย เปล เข เก เร เส เพล (ซาํ )
คาํ สระเอจําใหข นึ้ ใจ

* อาจรองเปน เพลง โดยใชท าํ นองเพลง นวิ้ โปง อยูไหน เปน กจิ กรรมการเรียนรขู องนกั เรียนได
** อาจรอ งเปน เพลง โดยใชท าํ นองเพลง งูกนิ หาง เปนกจิ กรรมการเรยี นรูข องนกั เรยี นได

สระเสียงใส ๒๕

นทิ าน สระแอะ สระแอ

แกะชวนแพะไปเดินเลนใกลแพปลา แพะเห็นคนเอาปลาแชนําแข็ง
แพะบอกแกะวาพวกเขามีความอดทนไมทอแท ถาคนไมทํางานก็แยแน ๆ
แพะถามแกะวา “น่ันอะไร” แกะตอบวา “ออ! เขาเรียกวา เรืออีแปะ”
และเดนิ ลงไปดเู รอื แพะลน่ื ลม ลงเพราะพน้ื แฉะ แพะรอ งแบะ แบะ แกะรีบเดิน
ไปชวยแพะขึ้นมา แพะพูดกับแกะวา “ขอบใจนะ”

ดูซิวา คําใดสะกดดวย สระ แ-ะ สระ แ-

๒๖ สระเสยี งใส

ชวนสงั เกตใหร อบคอบ

แ-ะ แ-

รปู เสยี ง วิธีเขยี น

แ-ะ แอะ เขียนขา งหนา และขา งหลังพยัญชนะ

สั้น

ตวั อยา ง

แกะ แฉะ แบะ แพะ แทะ และ

แ-รูป เสยี ง วิธีเขยี น
แอ เขียนขางหนาพยัญชนะ
ยาว

ตัวอยาง

แก แช แพ แย แท แล แน

สระเสียงใส ๒๗

ชวนตอบทายนิทาน

๑. แกะชวนแพะไปทาํ อะไร
๒. แพะเห็นอะไรท่ีแพปลา
๓. เกดิ อะไรขน้ึ เม่อื แพะเดนิ ไปดูเรือ
๔. เรอื อีแปะมลี ักษณะอยา งไร
๕. ถานักเรยี นเห็นเพอ่ื นล่ืนลม นักเรยี นจะทําอยา งไร

ชวนอา นลํานํา

สระ แอะ*

เสียงสระแอะ เสียงสระแอะ เสยี งส้ันตรงขา มกบั แอ (ซํา)
เสียงสระแอะ เสียงสระแอะ แกะ แวะ แพะ แนะ และ แตะ (ซํา )

สระ แอ**

เสยี งสระแอ เสยี งสระแอ เสยี งยาวตรงขา มกับแอะ (ซาํ )
เสยี งสระแอ เสียงสระแอ แล แท แก แม แป แช (ซํา)

* ** อาจรองเปนเพลง โดยใชทํานองเพลง ลูกกบตัวนอย เปนกิจกรรมการเรียนรูของนักเรียนได

๒๘ สระเสียงใส

นิทาน สระโอะ สระโอ

โจกับจอเปนชาวประมง มีเรือไวหาปลา วันหนึ่งเขาออกเรือ
ไปจับปลา ไดปลาตัวโต ๆ เมื่อเรือถึงริมฝง โจถือปลาเดินไปเหยียบ
กะลาแตกดังโพละ เขาตกใจรองโอย! จอหัวเราะ โจไมโกรธแตโมโห
ตวั เอง แลว หนั มาบอกจอ วา “ไมค วรหวั เราะผอู น่ื ” แลว ทง้ั สองกน็ าํ ปลา
ไปวางขายบนโตะจนหมด โจพูดวา “โอโฮ! วันนี้ขายปลาไดเงิน
มากโข พรุงนี้พวกเราออกเรือไปจับปลากันอีกนะ”

ดูซิวา คําใดสะกดดวย สระ โ-ะ สระ โ-

สระเสยี งใส ๒๙

ชวนสังเกตใหร อบคอบ

โ-ะ โ-

รปู เสยี ง วิธเี ขยี น

โ-ะ โอะ เขียนขา งหนาและขางหลงั พยัญชนะ

สั้น

ตวั อยาง

โตะ โพละ โซะ

รปู เสยี ง วธิ เี ขยี น

โ- โอ เขียนขางหนาพยัญชนะ
ยาว

ตวั อยา ง

โซ โต โมโห โอโฮ โกรธ

๓๐ สระเสียงใส

ชวนตอบทา ยนทิ าน

๑. โจกับจอ มอี าชีพอะไร
๒. ทัง้ สองใชเ รอื อะไรจับปลา
๓. โจเหยยี บอะไรแตกดงั โพละ
๔. พรุงนี้โจกับจอจะไปไหน

ชวนอา นลาํ นํา

สระ โอะ*

สระโอ ออกเสียงคูสระโอะ (ซาํ ) โอะ เสียงส้ัน จําไว โอ นน้ั
เสยี งยาว จดจาํ คํา โปะ โตะ โปะ โผละ โพละ (ซํา)

สระ โอ**

สระโอเสยี งยาว สระโอเสยี งยาว วางตรงไหน วางตรงไหน
วางไวขางหนา เรว็ ไว (ซาํ ) โค โผล โต (ซาํ )

* อาจรอ งเปน เพลง โดยใชทาํ นองเพลง มองทําไม เปน กจิ กรรมการเรยี นรขู องนักเรยี นได
** อาจรองเปน เพลง โดยใชทํานองเพลง นิ้วโปง อยูไ หน เปน กจิ กรรมการเรยี นรขู องนกั เรียนได

นทิ าน สระเอาะ สระออ สระเสียงใส ๓๑

อาเพไปยกยอ อามูไปทอผา อาเพ อามู กลับมาพานอซอไปดูนกเงือก
ที่ปาทีลอเร อามูเอาขาวกับไกกอและใสหอไปดวย นอซอเห็นนกเงือก
เกาะบนกิ่งไม นอซอถาม “นกเหาะไดไหม” อาเพหัวเรา ตอบวา “นกบินไมใช
นกเหาะ” อาเพเลาวา “แมนกหาโพรงไมเหมาะ ๆ ไวเปนบาน แมนก
ใชขนตัวเองมารองแทนเบาะใหลูกนกนอน พอนกหาอาหารมาใหลูกนก
และแมนกกิน ครอบครัวนกเงือกรักกันไมทะเลาะกัน” นอซอไมงอแง
อาเพใหนอซอขี่คอเดินกลับบาน นอซอบอกวา
ครอบครัวของเราก็รักกัน

ดูซิวา คําใดสะกดดวย สระ เ-าะ สระ -อ

๓๒ สระเสยี งใส

ชวนสังเกตใหร อบคอบ

เ-าะ -อ

เ-าะรปู เสียง วธิ ีเขียน
เอาะ เขยี นขางหนา และขา งหลงั พยญั ชนะ
สั้น

ตวั อยา ง

เกาะ เซาะ เบาะ เปาะ เมาะ เราะ เหมาะ เหาะ

-อรปู เสียง วธิ ีเขยี น
ออ เขียนขางหลังพยัญชนะ
ยาว

ตวั อยาง

กอ คอ งอ ทอ พอ ยอ รอ หอ

สระเสียงใส ๓๓

ชวนตอบทายนิทาน

๑. อาเพแ ละอามูไ ปทําอะไร
๒. อาเพกับอามพู านอ ซอไปไหน
๓. บา นของนกเงอื กเปน อยา งไร
๔. นักเรยี นชอบครอบครวั ของนกเงือกหรือไม เหราะเหตุใด

ชวนอานลํานาํ

สระ เอาะ*

เรามาอานเขียนสระเอาะ สระเอาะเสียงสั้นไมย าว
ลองดูอานงา ยไมย าก เลาะ เมาะ เยาะ อานงา ยไมยาก

สระ ออ*

ออ ออ ออ ออกเสยี งวา ออ สระเสยี งยาว เรามาเขียนอา นกนั
อานเขียนทุกวนั ทอ รอ มอ ยอ

* อาจรองเปนเพลง โดยใชทํานองเพลง บรู งกากะ เปนกจิ กรรมการเรียนรขู องนักเรียนได
** อาจรองเปนเพลง โดยใชท ํานองเพลง มา ยอ ง เปน กจิ กรรมการเรียนรขู องนกั เรียนได

๓๔ สระเสียงใส

นทิ าน สระเออะ สระเออ

เจาตัวสะอาดเปนที่รักของเด็ก ๆ เด็กทุกคนเรียกเจาตัวสะอาดวา
“เจาเบอร ๑” วันนี้เธอมาที่หมูบานเจอะเจอเด็กเยอะแยะ เด็กเลนชักเยอ
ในสนามที่เฉอะแฉะ เสื้อผาของเด็ก ๆ เลอะเทอะเปรอะเปอนสกปรก
เจาเบอร ๑ รองดัง เฮอ! แลวเอาดาวทองชี้ไปที่ตัวเด็ก ๆ ทันใดนั้น เนื้อตัว
เสือ้ ผา ของเด็ก ๆ ก็สะอาด เด็ก ๆ ดีใจว่ิงเขาไปหาเจา เบอร ๑ แลว กลา วคําวา
ขอบคุณครับ ขอบคุณคะ

ดูซิวา คําใดสะกดดวย สระ เ-อะ สระ เ-อ

สระเสียงใส ๓๕

ชวนสังเกตใหร อบคอบ

เ-อะ เ-อ

รปู เสียง วิธเี ขียน

เ-อะ เออะ เขยี นขา งหนา และขา งหลงั พยญั ชนะ
สั้น

ตวั อยาง

เจอะ เฉอะ เยอะ เลอะเทอะ

เ-รปู อ เสียง วิธีเขียน

เออ เขยี นขา งหนา และขา งหลงั พยญั ชนะ

ยาว

ตัวอยาง

เจอ เธอ เผลอ เฮอ เบอร

๓๖ สระเสียงใส

ชวนตอบทายนิทาน

๑. เดก็ ๆ เรียกเจา ตัวสะอาดวา อะไร
๒. เจาตัวสะอาดทาํ อยา งไรใหเ สื้อผาของเดก็ ๆ สะอาด
๓. นักเรยี นมวี ิธที าํ ใหเสื้อผาสะอาดไดอยางไร
๔. นักเรยี นเลนชกั เยอเปน หรือไม เลนอยางไร

ชวนอา นลํานํา

สระ เออะ, สระ เออ*

สระเออ ออกเสยี งคู สระเออะ (ซาํ ) เออะ เสียงสนั้ จาํ ไว เออ
น้ันเสยี งยาว

เจอะ เจอะ เจอ เจอ เธอ เปรอะ เลอะ เทอะ (ซํา)

* อาจรองเปนเพลง โดยใชทํานองเพลง มองทําไม เปนกิจกรรมการเรียนรูของนักเรียนได

สระเสยี งใส ๓๗

นิทาน สระเอียะ สระเอีย

วันน้เี ปน วันรกั ปา สิงโตเจา ปา จดั ใหม กี ีฬาชนเผา ฝูงสตั วตวั นอย ๆ ดีใจรบี
ตนื่ นอนไมงัวเงีย ลูกไกปารีบตื่นมาคุยเขี่ยหาอาหาร เสือนอยก็รีบเลียขนใหสะอาด
กระตายแสนสวย ๓ ตัว ชื่อ เปย เซีย และเดีย สวมรองเทาเกี๊ยะมาเตน เปด งาน
ไดเวลาแขง ขัน เพอ่ื น ๆ ปรบมอื รองเพลงเสียงดัง ตอนเย็นเตานอยเสยี ใจรอ งไห
เพราะวง่ิ แพ กระตายนอยทั้งสามบอกเตานอยวา “วิ่งแพไมเปนไร ขอใหเรามีนําใจ
เปนนักกีฬา ปหนามาวิ่งแขงใหมนะ” เตานอยยิ้มแลวเดินกลับบาน

ดูซิวา คําใดสะกดดวย สระ เ-ียะ สระ เ-ีย

๓๘ สระเสียงใส

ชวนสังเกตใหรอบคอบ

เ-ยี ะ เ-ยี

รปู เสียง วิธีเขียน

เ-ยี ะ เอียะ เขียนขางหนา ขางบน
สั้น และขางหลังพยัญชนะ
ตวั อยาง

เกี๊ยะ เปยะ เปรยี๊ ะ เผยี ะ เพียะ

รปู เสยี ง วธิ เี ขยี น

เ-ยี เอีย เขียนขางหนา ขางบน
ยาว และขางหลังพยัญชนะ
ตัวอยาง

เขีย่ เลีย เงีย เปย เสีย เชียร เพรยี ง

สระเสยี งใส ๓๙

ชวนตอบทา ยนทิ าน

๑. สงิ โตเจา ปาจดั ใหม กี ฬี าชนเผาในวันใด

๒. เปย เซีย และเดยี มคี วามสามารถดานใด

๓. เวลานักเรยี นรอ งเพลงพรอมเพรียงกนั นักเรียนรูส กึ อยางไร

๔. นกั เรียนชอบรองเพลงเชียรห รือไม เพราะเหตุใด

๕. ถา นักเรียนว่ิงแขงขันแลว แพ นักเรียนจะทาํ อยางไร

ชวนอา นลํานํา

สระ เอยี ะ*

สระเอยี ะ คกู บั สระเอยี แตม เี สยี งสน้ั หนจู งจาํ จาํ คาํ สระเอยี ะกนั
มีไมก่ีคํา จําใหด ี เขียนไมย ากหรอก จดจําคํา สองสามคาํ เปยะ เปรยี๊ ะ
เกีย๊ ะ (ซํา)

สระ เอยี **

สระเอยี เสียงยาว เรามาฝก อานเขียน อา นคาํ สระเอีย เมยี เตี้ย
เปย เสีย เพลยี

อานคาํ สระเอยี เรามาฝก อา นเขียน อานคําสระเอีย เมยี เตี้ย เปย
เสีย เพลีย

* อาจรองเปนเพลง โดยใชทาํ นองเพลง คูก ัด เปนกจิ กรรมการเรยี นรูข องนกั เรียนได
** อาจรองเปนเพลง โดยใชท ํานองเพลง ทะเลแสนงาม เปนกิจกรรมการเรยี นรูของนักเรยี นได

๔๐ สระเสียงใส

นทิ าน สระเออื ะ สระเออื

บายนี้คุณครูพานักเรียนไปเที่ยวงานแขงเรือที่แมนําเมย

เด็ก ๆ เดินไปเปนแถวเหมือนรถไฟ จะแนเห็นในรานมีของขายหลายอยาง

เชน ตุกตาเสือ เสื่อ และเสื้อลายตางๆ บางรานก็มีตูปลา จะแนเชื่อฟงครู

ไมซุกซน นาทีซื้อมะมวงใสพริกกับเกลือและซ้อื มะเขือไปใหแม จะแนยืนดู

เขาแขง เรอื อากาศรอ นจนเหงอ่ื ไหล จะแนพ ูดกับนาทีวามาเที่ยวสนุกดีไมเบื่อเลย

จะแนกับนาทีขอบคุณคุณครูเมื่อเดินกลับมาถึงโรงเรียน

ดูซิวา คําใดสะกดดวย สระ เ-ือะ สระ เ-ือ

สระเสยี งใส ๔๑

ชวนสงั เกตใหร อบคอบ

เ-ือะ เ-อื

รูป เสยี ง วธิ เี ขยี น

เ-ือะ เอือะ เขียนขางหนา ขางบน
สั้น และขางหลังพยัญชนะ (ไมพ บคาํ ทใี่ ชสระน้)ี

รปู เสยี ง วิธเี ขยี น

เ-อื เอือ เขียนขางหนา ขางบน
ยาว และขางหลังพยัญชนะ

ตวั อยาง

เรือ เสือ เสื่อ เสื้อ เชื่อ เบ่ือ เกลือ

๔๒ สระเสยี งใส

ชวนตอบทายนิทาน

๑. การแขงขันเรือจดั ข้ึนที่ไหน
๒. จะแนเ ห็นอะไรในรานขายของบาง
๓. ถา นักเรยี นไปกับจะแน นักเรียนจะซ้ืออะไร
๔. จะแนชอบงานแขง เรอื หรอื ไม
๕. งานแขง เรือมอี ะไรใหด บู า ง

ชวนอา นลํานํา
สระ เอือะ สระ เออื *

สระเออื เอย ๆๆ สระเอือเอย เสียงยาวตรงขามกับ เอือะ (ซํา )
มี เสอื เสอื่ เสือ้ เหนอื เนือ้ เรือ เกลอื (ซํา)

* อาจรองเปนเพลง โดยใชทํานองเพลง งูกินหาง เปนกิจกรรมการเรียนรูของนักเรียนได

สระเสียงใส ๔๓

นิทาน สระอวั ะ สระอวั

ลุงแดงกับปาบัว สองผัวเมียสรางบานอยูในสวนมะพราว ลุงแดง
เลี้ยงลิง ๒ ตัว ไวขึ้นเก็บมะพราว ตอนเชาลุงแดงไปตัดหญาใหวัวกิน
ตอนบายปาบัวเขาครัวคั่วมะพราว ปาบัวตกใจกลัวเพราะไดยินเสียงดังพลัวะ
บนหลังคา ตอนเย็นปาเลาใหลุงฟง ลุงไปดูก็รูวามะพราวหลนบนหลังคา
แตหลังคาไมรั่ว ลุงแดงพูดวา “ดีนะที่มะพราวไมหลนโดนหัวปาบัว”

ดูซิวา คําใดสะกดดวย สระ -ัวะ สระ -ัว

๔๔ สระเสียงใส

ชวนสงั เกตใหรอบคอบ

-วั ะ -ัว

รปู เสยี ง วธิ เี ขียน

-ัวะ อัวะ เขียนขางบนและขา งหลังพยญั ชนะ

สั้น

ตวั อยา ง

ฉัวะ พลวั ะ

รูป เสยี ง วธิ เี ขียน

-ัว อัว เขยี นขางบนและขา งหลงั พยญั ชนะ
ยาว

ตัวอยาง

กลวั ครัว คว่ั ตวั บวั ผวั วัว ร่ัว หวั

สระเสียงใส ๔๕

ชวนตอบทา ยนิทาน

๑. บานของลงุ แดงและปา บวั อยทู ไี่ หน

๒. ลุงแดงเลี้ยงสตั วอะไรบาง

๓. วัวกินอะไรเปนอาหาร

๔. ปาบวั ตกใจกลัวอะไร

๕. นกั เรยี นคดิ วา ปลูกมะพรา วไวใกลบานดีหรอื ไม เพราะเหตุใด

ชวนอา นลํานํา
สระ อวั ะ*

คาํ สระอัวะ (ซํา ) ออกเสยี งไมย าว เสียงส้นั คําสระอัวะ (ซาํ ) จําไว
มี ยวั ะ พลัวะ ผลวั ะ เสยี งดัง อัวะ ๆ (ซาํ ) จําไวว า สระอัวะ ยวั ะ
ผลวั ะ ผลวั ะ ผลัวะ (ซาํ ) อา นพลัวะ จําใหข้นึ ใจ

สระ อวั **

สระอัว อา นเสยี งยาว (ซํา) ฝก อาน รัว้ กลวั ตวั ววั มัว บัว
สระอัวอา นออกเสยี งยาว

* อาจรองเปน เพลง โดยใชทํานองเพลง ลกู กบตวั นอย เปน กจิ กรรมการเรยี นรูของนักเรียนได
** อาจรอ งเปน เพลง โดยใชท าํ นองเพลง แฮปปเ บิรธเดย เปน กจิ กรรมการเรยี นรูของนกั เรยี นได

๔๖ สระเสยี งใส

นทิ าน สระอํา สระใอ สระไอ สระเอา

ผึ้งนอยชื่อ ดํา อยูกับแมใกลบึงบัวใหญที่เชิงเขาไมไกลจากนําตก
ทุกเชาผึ้งนอยใสเสื้อใหม บินไปหานําหวานมาใสไห เก็บไวใตตนไมที่มี
ใบสีทอง ใคร ๆ ก็ชมวาผึ้งนอยขยัน แมของผึ้งนอยเฝาดูแลเอาใจใส
และทําอาหารใหผึ้งนอยกิน แมสอนวา “ถาไปไหนแลวจําทางกลับบานไมได
ใหดูเงาของใบบัว” ใกลคําฝนตกพรํา ๆ ทําใหไมเห็นเงาใบบัว ผึ้งนอยหลงทาง
แตไมรองไห บินไปถามทางลุงเตาในนําใส ผึ้งนอยดีใจบินไปตามทาง
ที่ลุงเตาบอก “ไชโย ๆ พบแลวบานเรา”

ดูซิวา คําใดสะกดดวย สระ -ํา ใ- ไ- เ-า