pdf_20221114_130358_0000

"ศิลปะแห่งการอยู่คนเดียว"

The Art of
being
Alone

:)

PREPARED BY: PONPHUN PECHBUNGKERD

คำนำ

หนังสือเล่มนี้เป็นหนังสือเกี่ยวกับศิลปะการใช้ชีวิตหรืออยู่คนเดียว​สังคม
ในปัจจุบันมีบุคคลที่อยู่คนเดียวเพิ่มมากขึ้น​ดังนั้นผู้จัดทำจึงได้รวบรวมการอยู่
คนเดียวแบบต่างๆ​อยู่คนเดียวแบบมีความสุขเ​พื่อผู้อ่านที่สนใจทุกท่านได้นำไป
ปรับใช้

ทางผู้จัดทำคาดหวังว่าหนังสือเล่มนี้จะมีประโยชน์กับผู้อ่าน​ผู้ที่สนใจไม่
มากก็น้อย​หากมีข้อแนะนำหรือมีข้อผิดพลาดประการใด ผู้จัดทำขอน้อมรับไว้
และขออภัยมา​ณ​ที่นี้

เด็กหญิง​พรพรรณ​เพ็ชร​บังเกิด​

5​พ.ย.​2565

สารบัญ

"การอยู่คนเดียว" คืออะไร 1


อะไรทำให้เราอยากอยู่คนเดียว

2

นักจิตวิทยาค​ิดยังไงกับการอยู่คนเดียว​



อยู่คนเดียวไม่ได้เท่ากับเหงา 3


จะเริ่มยังไงดีในการอยู่คนเดียว

6
อยู่คนเดียวจริงๆ​หรืออยู่ลำพังในโลกของ​

"Social​media"

7




8




9

1

"การอยู่คนเดียว" คืออะไร

หลายคนอาจจะมองว่าการอยูคนเดียว คือการที่เราอยู่
คนเดียวจริงๆ อยู่แบบลำพังไม่มีใคร แต่มนุษย์เราเป็น
สัตว์สังคม ต้องมีการติดต่อสื่อสารระหว่างกันอยู่แล้ว
ทั้งในสังคมต่างๆ ที่ทำงาน หรือแม้กระทั่งที่บ้าน การอยู่
ร่วมกันเป็นการรักษาสมดุลของมนุษย์เอาไว้ เราไม่
สามารถยึดตัวเองอยู่คนเดียวได้ต้องเข้าใจเพื่อนมนุษย์
ด้วยกันด้วย คนเราใช้ชีวิตอยู่คนดียวได้จริงๆ แต่บาง


สถานการณ์คนเราก็ต้องการเพื่อน พี่น้อง หรือคนอื่นๆ

เข้ามาช่วย

แต่การอยู่คนเดียวในที่นี้อาจจะหมายถึงการใช้เวลาอยู่
กับตัวเอง , การอยู่กับตัวเองแบบมีความสุข , อยู่ใน
safe zone หรือ พื้นที่ปลอดภัยของตัวเอง ทำในสิ่งที่
อยากทำด้วยตัวเอง ฯลฯ

2

อะไรทำให้เราอยากอยู่คนเดียว

บางคนมีกิจวัตรที่ต้องทำ ต้องเรียนต้องทำงาน​
ตกเย็นมาก็คงจะเหนื่อย​ทุกคนมีวิธีผ่อนคลายที่
ไม่เหมือนกัน​แต่วิธีส่วนใหญ่คงเป็นการได้อยู่คน
เดียวสักพัก​นั่งฟังเพลงหรือทำอะไรที่ชอบเงียบๆ
คนเดียว​หรือบางคนไปเจออะไรที่ทำลายความ
รู้สึกก็คงจะอยากอยู่คนเดียวเหมือนกัน​คนหลาย
คนมีความสุขในที่ๆปลอดภัย​หรือ​safe zone
หรือบางคนแค่ต้องการประสบการณ์ในชีวิตก็
ลองอยู่คนเดียว​ทำอะไรคนเดียวก็มี​อาการอยาก
อยู่คนเดียวมีหลายสาเหตุที่ทำให้เกิดขึ้นค่ะ

3

นักจิตวิทยาค​ิดยังไงกับการอยู่คนเดียว

การอยู่คนเดียวมีหลายปัจจัย​บางทีอาจจะเกิดจาก
ความรู้สึก​หรือเป็นการพักผ่อนก็ตาม​แต่สิ่งที่น่าจะ
เป็นปัจจัยที่สำคัญคือการอยู่กับตัวเอง​ให้เวลากับตัว
เอง​ทุกคนบนโลกทั้งคนโสด​ไม่โสด​ล้วนแล้วแต่
ต้องการเวลาส่วนตัวของตัวเองทั้งนั้น​ไม่ว่าจะเอา
เวลานั้นไปทำอะไรหรือไปนอนเฉยๆนิ่งๆมันก็คือความ
ต้องการของเรา​

จากสาเหตุว่าทำไมคนเราอยากอยู่คนเดียว​คงเป็น
เพราะความรู้สึกอ่อนล้า​อยากจะนำตนเองออกไปจาก
วิถีชีวิตที่เร่งรีบ​เหนื่อยทั้งทางร่างกายและจิตใจ​มี
ปัจจัยภายนอกมากระตุ้นให้มีความทุกข์​ความไม่พอใจ​
ดังนั้นการอยู่คนเดียวอ​ าจจะรู้สึกอิสระปลดปล่อย​ตัด
ความวุ่นวายใจออกไปจากความคิด

4

ผลการศึกษาในปี 2018 ด้านจิตวิทยาสังคมและ
จิตวิทยาบุคลิกภาพ หัวข้อ ความสันโดษเป็นแนวทาง
ที่ได้ผลสำหรับควบคุมตัวเอง (self-regulation)
ยืนยันเรื่องนี้ว่า การเลือกอยู่คนเดียวรวมถึงช่วงเวลา
ส่วนตัว ช่วยให้เกิดการผ่อนคลายความตึงเครียดจาก
สังคมภายนอก ควบคู่กับกระบวนการรู้คิด รู้ทั้งความ
คิด อารมณ์ ความรู้สึก และการกระทำของตัวเรา
เพราะเกิดการตระหนักแล้วว่า ทุกอย่างที่แสดงออก
เกิดมาจากการตัดสินใจสุดท้ายของเรา ถึงแม้ว่าต้น
เหตุจะเกิดจากคนอื่นหรือสถานการณ์อื่น แต่เมื่อเรา
เลือกแสดงออกไปแบบนั้น จึงเป็นความรับผิดชอบ
ของเรา ทำให้รู้จักหักห้ามใจไม่ทำสิ่งที่สร้างปัญหาตาม
มา แล้วเลือกทำสิ่งที่เหมาะสมกับวุฒิภาวะและบริบทที่
สังคมยอมรับ

หรืออธิบายให้เข้าใจอย่างง่ายที่สุดคือ เวลาที่เราได้อยู่
กับตัวเองจริงๆ จะทำให้มีสติรู้ตัวมากขึ้น เพื่อปรับ
เปลี่ยนตัวเองให้ใช้ชีวิตในลู่ทางที่ตั้งไว้เป็นเป้าหมาย
ต่อไปได้อย่างราบรื่น​

5

การควบคุมตัวเองได้ ซึ่งเป็นผลจากการใช้เวลากับตัวเอง ยังเป็น
ทักษะสำคัญที่ช่วยพัฒนาความสัมพันธ์ให้ยืนยาวมากขึ้นด้วย เพราะ
การอยู่กับตัวเองมากๆ ทำให้เกิดการสะท้อนสิ่งที่รู้สึกไปยังคนอื่นๆ
เป็นความร่วมรู้สึกเห็นอกเห็นใจทางอารมณ์ (emotional
empathy) ว่า ไม่มีใครชอบใจหากต้องตกอยู่ในสถานะที่รองรับ
อารมณ์รุนแรง ความโกรธพลุ่งพล่าน หรือการกระทำด้านลบจาก
ความเอาแต่ใจ เราจึงต้องทำไมสิ่งเหล่านี้กับคนอื่นเหมือนกัน

การแบ่งเวลาอยู่คนเดียวในทุกๆ ความสัมพันธ์ ตั้งแต่ครอบครัว
เพื่อนฝูง เพื่อนร่วมงาน และคนรัก แม้กระทั่งคนที่ยังไม่มีใครให้ผูก
สัมพันธ์ จึงไม่ได้หมายความว่ากำลังรู้สึกเหงาหรือเปล่าเปลี่ยนใจ
เพราะเป็นวิธีหนึ่งสำหรับจัดการความรู้สึกและชีวิตของตัวเองให้ดี
มากขึ้นเท่านั้น​

เพราะบางช่วงขณะ หรือบางจังหวะชีวิต ความเป็นส่วนตัวซึ่งผูกติดกับ
ความเป็นเรามาแต่ไหรแต่ไร อาจทำให้รู้สึกว่าไม่ได้ต้องการมีใครเท่า
‘เวลา’ ที่เราได้อยู่กับตัวเอง

ส่วนคนที่มีใครอยู่ข้างๆ กายแล้ว แต่ละฝ่ายย่อมต้องจัดสรรเวลาส่วน
หนึ่งเพื่อเอาไว้ให้ตัวเองได้ใช้ดูแลกายและใจให้แข็งแรงไม่ต่างกัน เพื่อจะ
ได้กลับมาดูแลกันด้วยความเข้าเพราะบางช่วงขณะ หรือบางจังหวะชีวิต
ความเป็นส่วนตัวซึ่งผูกติดกับความเป็นเรามาแต่ไหรแต่ไร อาจทำให้
รู้สึกว่าไม่ได้ต้องการมีใครเท่า ‘เวลา’ ที่เราได้อยู่กับตัวเอง

6

อยู่คนเดียว​ไม่ได้เท่ากับเหงา

ความรู้สึก ‘โดดเดี่ยว’ หรือ ‘เหงา’ มักเกิดขึ้นในตอนที่เรา
อยู่คนเดียว หลายๆ คนจึงเข้าใจว่า การอยู่คนเดียวเป็นต้น
เหตุของความเหงา ทั้งๆ ที่จริงแล้วไม่ใช่อย่างนั้น ความรู้สึก
เหงาเกิดขึ้นได้ตลอดเวลา แม้กระทั่งตอนที่เราอยู่ท่ามกลาง
ผู้คนมากมาย และการอยู่คนเดียวก็ไม่ได้หมายความว่าเรา
เหงาเสียทุกครั้ง

สาเหตุที่หลายๆ คนไม่ชอบการอยู่คนเดียวอาจเป็นเพราะ
ความไม่คุ้นชิน ในโลกที่ห้อมล้อมไปด้วยเทคโนโลยี เรามีสมา
ร์ตโฟนเป็นเพื่อนอยู่ตลอดเวลา เราอยู่เฉยๆ ไม่ค่อยได้นาน
เสียเท่าไร รู้ตัวอีกทีมือก็จับโทรศัพท์เสียแล้ว

อีกสาเหตุอาจเป็นเพราะว่า การอยู่คนเดียวมีความหมาย
แฝงลบๆ อย่าง ‘การทำโทษ’ เรายังคงจำกันได้ดีใช่ไหมกับ
การถูกครูลงโทษให้ไปยืนคนเดียวหน้าห้องตอนเด็กๆ หรือ
การถูกเพื่อนรังแกจนต้องนั่งกินข้าวคนเดียว ชื่อเสียงใน
ทางลบของการอยู่คนเดียวทำให้เราหลงลืมไปว่า บางครั้ง
การอยู่คนเดียวไม่ใช่การถูกบังคับแต่เป็น ‘ตัวเลือก’ และ
เราเลือกได้ว่าจะอยู่คนเดียวนานแค่ไหน

7

จะเริ่มยังไงดีในการอยู่คนเดียว

เวลาเราไปไหนมาไหนคนเดียว เรามักจะไม่กล้าสนุกกับมันเต็มที่
เพราะเราคิดว่าคนอื่นมองเราอยู่ ความจริงแล้วไม่ใช่อย่างนั้นเลย
แต่ละคนก็ต่างอยู่ในโลกของตัวเองทั้งนั้น อย่างเราเองที่อาจมี
การเหลือบตาไปมองคนอื่นบ้าง แต่พอผ่านไปสักพัก เราก็จำ
เรื่องของคนคนนั้นไม่ได้แล้ว

ทุกคนเป็นตัวเอกในโลกของตัวเอง ไม่มีใครสนใจเราขนาดนั้น
หรอก

สิ่งต่อมาคือควร “เริ่มเล็กๆ”

อย่าเริ่มด้วยการหนีเข้าป่าตามหาความสันโดษสัก 2-3 วันอะไร
เช่นนี้ เพราะความไม่เคยชิน อาจทำให้เราเหงาขึ้นมาจน
ประสบการณ์การอยู่คนเดียวกลายเป็นเรื่อง ‘ไม่น่าประทับใจ’ ไป
เลยก็ได้

เริ่มเล็กๆ โดยการทำกิจกรรมที่ชอบคนเดียว อย่างการเดินชม
พิพิธภัณฑ์ การอ่านหนังสือที่ร้านกาแฟสัก 30 นาที หรือการกิน
บุฟเฟ่ต์คนเดียวก็ได้! อยู่คนเดียวก็ทำให้เราประหม่าพอแล้ว ลอง
เริ่มจากกิจกรรมที่ไม่ต้องออกจาก Comfort Zone มากจะดี
กว่าไหม

8

อยู่คนเดียวจริงๆ​หรืออยู่ลำพังในโลกของ
"​ Social media"

ทุกวันนี้มนุษย์​ทุกคนก็คงมี​Social​​media​เป็นส่วนหนึ่งใน
ชีวิต​ทั้ง​แอปพลิเคชัน​ต่างๆ​แพล็ตฟอร์ม​เว็บไซต์​หรืออื่นๆอีก
มากมาย​เราไม่สามารถอยู่นิ่งๆได้แล้วหากไม่มีมัน​มนุษย์เ​รา
ผูกพันกับเทคโนโลยีจนแยกไม่ออก ทั้งๆ ที่จริงแล้ว เราไม่ต้อง
รับรู้เรื่องคนอื่นอยู่ตลอดเวลา และคนอื่นก็ไม่ต้องรับรู้เรื่องของ
เราตลอดเวลาเช่นกัน

ลอง Log off จากความเคลื่อนไหวเหล่านี้บ้าง ปล่อยให้สมองได้
ทำงานอย่างอิสระ และลองให้ชีวิตเป็นไปในแบบของมันดู เรา
อาจได้เรียนรู้อะไรใหม่ๆ มากกว่าที่คิด

ผู้คนในชีวิตเราล้วนมีสถานะ ‘ชั่วคราว’ กันทั้งนั้น ไม่มีใครอยู่
เคียงข้างเราได้ตลอดเวลา ดังนั้นให้เวลากับตัวเองเหมือนที่เรา
ให้คนอื่นบ้าง จะได้รู้จักตัวเองมากขึ้น

การผจญภัยยังจะเป็นการผจญภัยอยู่ไหม หากเราไม่ได้อัปโหลด
รูปลง Instagram?

หรือหากเราเจอเรื่องน่าประทับใจ เหตุการณ์นั้นจะยัง ‘เกิดขึ้น
จริง’ อยู่ไหม ถ้าเราไม่ได้เล่าให้ใครบน Facebook ฟัง?

9

ข้อดีของการอยู่คนเดียว

1. ได้พักผ่อนเพื่อฟื้ นฟูและเติมพลังให้ตัวเอง
เราทุกคน แม้กระทั่งคนที่ชอบเข้าสังคม ล้วนแต่ต้องการเวลาฟื้ นฟู
และเติมพลังให้ตัวเองบ้าง และก็คงไม่มีวิธีไหนจะดีไปกว่าการได้อยู่
เพียงลำพัง ความเงียบสงบเป็นสิ่งสำคัญที่จะช่วยฟื้ นฟูคุณจากวันที่
ตึงเครียดได้

2. ได้ทำอะไรที่อยากทำ
การได้ใช้เวลาร่วมกับคนอื่นนั้นเป็นเรื่องที่สนุก ซึ่งแน่นอนว่าต้องมา
พร้อมกับการประนีประนอม ปรับตัวให้เข้ากับความต้องการและความ
คิดเห็นของคนอื่นๆ ด้วย ในขณะที่การอยู่คนเดียวจะทำให้คุณมี
อิสระในการทำอะไรก็ได้ที่ต้องการ ใส่เสื้อผ้าแบบที่อยากใส่ กินอะไรที่
อยากกิน และทำโปรเจ็คที่มีความหมายต่อคุณจริงๆ

3. ได้เรียนรู้ที่จะเชื่อในตัวเอง
อิสรภาพไม่ใช่แค่การได้ทำสิ่งที่อยากทำ แต่ยังเป็นการฝึกเชื่อใน
ตนเองและการได้คิดโดยปราศจากความกดดันหรืออิทธิพลจาก
ภายนอก มันช่วยให้คุณเห็นตัวตน ความคิด และสิ่งที่เหมาะกับตัวเอง
ชัดขึ้น เพราะเมื่อถูกรายล้อมไปด้วยผู้คน คุณมักจะต้องเฝ้าสังเกต
ปฏิกิริยาของคนอื่นอยู่ตลอดเวลา เพื่อเช็คดูว่าคุณทำตัวเหมาะสม
หรือไม่ ดังนั้นการอยู่คนเดียวจึงทำให้คุณสามารถต่อยอดไอเดีย
ต่างๆ ได้ด้วยตนเอง ไม่ต้องกังวลว่าคนอื่นจะคิดยังไง และได้ค้นพบ
ความสามารถที่แท้จริงของตัวเองโดยไม่ถูกจำกัดด้วยความคิดของผู้
อื่น

10

4. มีความฉลาดทางอารมณ์ (EQ) สูงขึ้น
ความฉลาดทางอารมณ์ (EQ) คือการตระหนักรู้และเข้าใจอารมณ์ของตัวเราเองและ
ผู้คนรอบข้าง จากการทดสอบกับกลุ่มตัวอย่างกว่าหนึ่งล้านคนโดยเว็บไซต์
TalentSmart พบว่า 90% ของกลุ่มที่ทำงานได้มีประสิทธิภาพที่สุดมักเป็นคนที่มีอี
คิวสูง และการตระหนักรู้ในตนเอง (Self-Awareness) ก็เป็นพื้นฐานที่ขาดไม่ได้เช่น
กัน เพราะคนเราต้องอาศัยการทบทวนตัวเองอย่างละเอียดอยู่เสมอ ซึ่งมักจะทำได้ดี
ที่สุดเมื่อได้อยู่ตามลำพัง

5. มีความมั่นใจในตัวเองสูงขึ้น
ความมั่นใจ
การได้ใช้เวลาอยู่กับตัวเองอย่างมีความสุขเป็นตัวกระตุ้นความมั่นใจที่ดีทีเดียว ถ้า
คุณรู้สึกเบื่อหรือกระวนกระวายใจเวลาต้องอยู่คนเดียว นั่นอาจทำให้คุณทึกทักไปว่า
ตัวเองเป็นคนน่าเบื่อ และจะสนุกได้ก็ต่อเมื่ออยู่กับคนอื่นเท่านั้น แต่ถ้าคุณเรียนรู้ที่จะ
เพลิดเพลินกับการอยู่คนเดียวได้ คุณก็จะมีความมั่นใจมากขึ้นเพราะรู้ว่าตัวเองไม่ได้
น่าเบื่ออย่างที่คิด

6. รู้สึกดีกับคนอื่นมากกว่าเดิม
ว่ากันว่า ยิ่งห่างไกล หัวใจยิ่งผูกพัน การอยู่คนเดียวจึงเป็นช่วงเวลาที่คุณจะได้มอง
คนรู้จักในมุมใหม่ๆ และได้เห็นคุณค่าในตัวตนและการกระทำของพวกเขามากขึ้นกว่า
เดิม

7. ทำสิ่งต่างๆ สำเร็จได้มากขึ้น
ความคิดที่ว่า ยิ่งช่วยกันหลายคน งานก็ยิ่งเบาลง อาจจะใช้ได้กับงานที่ต้องใช้แรง
แต่ไม่สามารถนำไปใช้กับงานที่ต้องใช้ความคิดได้ แม้แต่การระดมสมอง หรือ
Brainstorm ซึ่งเป็นวิธีที่นิยมใช้กันนั้น ในความจริงแล้วก็ไม่ได้ผลดีเท่าไหร่นัก
อย่างที่นักวิจัยจากมหาวิทยาลัย Texas A&M พบว่า การระดมสมองกันเป็นกลุ่ม
นั้นไม่ได้เกิดประโยชน์เพราะจะทำให้เกิด “การครอบงำทางความคิด” (Cognitive
Fixation) สมาชิกกลุ่มมักมีแนวโน้มที่จะยึดติดกับไอเดียของคนอื่น จนทำให้คิด
อะไรใหม่ๆ ไม่ออก มากคนก็มากความ ดังนั้นการอยู่คนเดียวจึงเป็นการตัดปัญหา
เรื่องความคิดวอกแวก และยังทำให้งานสำเร็จได้ดีกว่าด้วย

บรรณานุกรม

Tanyaporn Thasak (2022) The art of being alone มารู้จักและฝึกฝน "ศิลปะแห่งการอยู่คน
เดียว" สืบค้นเมื่อ 13 พฤศจิกายน พ.ศ.2565 จาก- https://missiontothemoon.co/inspiration-
the-art-of-being-alone/

ตนุภัทร โลหะ พงศธร และ ณัฐมน สุนทรมีเสถียร (2022) อยู่คนเดียวไม่ได้แปลว่าเหงาใจ เพราะบางขณะของ
ชีวิต อาจจะไม่ต้องการใครเท่า'เวลาส่วนตัว' สืบค้นเมื่อ 13 พฤศจิกายน พ.ศ.2565 จาก-
https://becommon.co/life/heart-me-time-solitude/

summer.com (2022) 7 ข้อดีของ"การ อยู่คนเดียว"อยู่อย่างไรให้มีความสุข สืบค้น เมื่อ 13 พฤศจิกายน
พ.ศ.2565 จาก- https://sumrej.com/solitude-is-bliss-11-2016/

bangkoklife.com (2022) เปลี่ยนใจ เป็นสุข ด้วย ศาสตร์แห่งการ"อยู่คนเดียว" ถึงเวลาอยู่คนเดียวเพื่อรับ
ฟังเสียงของตัวเองบ้าง สืบค้นเมื่อ 13 พฤศจิกายน พ.ศ.2565 จาก-
https://www.bangkoklife.com/emagazinehappylife/Issue/2563/10/LiveAndLearn/12

หนังสือที่รวบรวมเรื่องการอยู่คนเดียว​เรื่องที่หลายคนสงสัยเกี่ยว
กับการอยู่คนเดียวแบบต่างๆ​การอยู่คนเดียวในสังคมเทคโนโลยี​

ปลดปล่อยอิสระให้ตัวเอง​การอยู่คนเดียวก็ไม่ได้แย่:)​