บทที่ 2 เครอื่ งเจยี ระไนลบั คมตดั และงานลบั คมตดั 87
ใบงานที่ 2
ชื่อวิชา : งานเครือ่ งมือกลเบ้ืองตน้ (Basic Machine Tools) รหัสวชิ า 20100-1007
ชื่อบท : เครอ่ื งเจยี ระไนลับคมตดั และงานลบั คมตดั บทท่ี 2
ชื่องาน : งานลับมีดกลึงปาดหนา้ 1 ช่ัวโมง 30 นาที
7. เปดิ สวติ ช์เครอื่ งใหล้ ้อหินเจียระไนหมุนจนกระทงั่ ไดค้ วามเร็วรอบคงท่ี
8. ลบั มุมตง้ั มีด 78 มุมคมตัดข้างมีด 12 และมุมหลบข้างมีด 8 พร้อมกับได้ความยาวคมตัด 15
มลิ ลิเมตร จากนั้นตรวจสอบมุมและความยาวคมตดั ดว้ ยใบวดั มมุ
รูปที่ 5. การลับมุมต้ังมดี มมุ คมตดั ขา้ งมดี และมุมหลบขา้ งมดี
9. ลบั มุมรวมปลายมดี 55 และมมุ หลบหน้ามีด 27 พร้อมกับได้ความยาวของคมตัดประมาณ 15
มิลลเิ มตร จากน้ันตรวจสอบมุมและความยาวคมตัดด้วยใบวัดมุม
รูปท่ี 6. การลบั มมุ รวมปลายมีดและมมุ หลบหนา้ มีด
บทที่ 2 เครอื่ งเจยี ระไนลบั คมตดั และงานลบั คมตัด 88
ใบงานที่ 2 รหัสวชิ า 20100-1007
บทท่ี 2
ช่ือวิชา : งานเคร่ืองมือกลเบ้อื งต้น (Basic Machine Tools) 1 ช่ัวโมง 30 นาที
ชื่อบท : เครอื่ งเจียระไนลับคมตัดและงานลบั คมตัด
ช่ืองาน : งานลับมดี กลงึ ปาดหน้า
10. ลบั มมุ คาย 12 แลว้ ตรวจสอบมุมคมตดั ดว้ ยใบวัดมมุ
รปู ท่ี 7. การลับมุมคาย
11. ปิดสวติ ช์เคร่อื งให้ล้อหินเจียระไนหยุดหมุน
12. ทาความสะอาดเครือ่ งเจยี ระไนมือและบรเิ วณปฏิบตั งิ านหรอื ปฏิบัติงานลับมีดกลงึ ปอกตอ่
13. ทาความสะอาดเครื่องมอื อปุ กรณ์ทีใ่ ช้ในการปฏบิ ัตงิ านแลว้ จัดเก็บให้เป็นระเบียบเรยี บร้อย
14. ส่งผลงานให้ครูตรวจประเมนิ
คาแนะนาในการลบั มดี กลงึ ปาดหนา้
1. ขณะลบั คมตัดควรม่ันตรวจสอบมุมของคมตัดดว้ ยใบวัดมมุ อยา่ งตอ่ เน่อื งและสมา่ เสมอเพ่ือป้องกัน
ไมใ่ ห้มุมผิดพลาดไปจากท่ีกาหนด
2. ขณะลบั คมตัดใหเ้ ล่อื นมดี กลงึ ไป-มาเต็มผิวด้านหน้าล้อหินเจียระไนเพื่อให้หน้าล้อหินเจียระไน
สึกหรอเทา่ กัน
3. ลับคมตดั ดว้ ยล้อหนิ เจียระไนดา้ นหยาบกอ่ นเพ่อื ลดขนาด จนกระทั่งได้ขนาดและมุมใกล้เคียงกับ
มุมทก่ี าหนดแลว้ จงึ ลบั คมตดั ดว้ ยล้อหินเจยี ระไนมดี ด้านละเอยี ดข้ันสุดท้าย
4. ขณะลับคมตดั ให้จุ่มคมตัดลงในน้าหล่อเย็นบ่อยๆ เพอ่ื ช่วยระบายความรอ้ นและป้องกันไม่ให้คมตัด
ของมีดกลงึ ปาดหนา้ ไหม้
บทท่ี 2 เครอ่ื งเจยี ระไนลบั คมตดั และงานลบั คมตัด 89
แบบประเมินผลการปฏิบตั งิ าน
ชอ่ื วชิ า : งานเครื่องมือกลเบอื้ งต้น (Basic Machine Tools) รหสั วชิ า 20100-1007
ชือ่ บท : เครอ่ื งเจยี ระไนลับคมตดั และงานลบั คมตดั บทที่ 2
ชือ่ งาน : งานลบั มีดกลึงปาดหนา้ 1 ชว่ั โมง 30 นาที
ชอื่ .......................................................... นามสกุล ............................................................เลขที่ ..............
ระดบั ช้นั ............................. กลุ่มที่..................... สาขาวิชา ........................................................................
จุดตรวจที่ รายการตรวจสอบ พกิ ัด คะแนน ขนาด คะแนน
ความเผอ่ื เตม็ ที่วดั ได้ ท่ที าได้
1 มมุ คมตดั ข้างมีด 12 1 10
2 มุมหลบข้างมีด 8 1 10
3 มุมรวมปลายมดี 55 1 10
4 มมุ หลบหน้ามดี 27 1 10
5 มุมคาย 12 1 10
6 ความยาวคมตดั 15 มลิ ลิเมตร 1 10
7 ความเรียบของผิวคมตดั 10
8 ปฏบิ ตั งิ านเสรจ็ ทนั ตามเวลาท่กี าหนด 10
9 ปฏิบัตงิ านโดยคานึงถงึ ความปลอดภัย 10
10 ความมีวินัยและคุณธรรม จรยิ ธรรม 2
10.1 การตรงต่อเวลา
10.2 ปฏิบตั ติ ามกฎระเบียบและคาสัง่ 2
10.3 ความขยัน อดทน 2
10.4 ความซอ่ื สตั ย์ 2
10.5 ใชแ้ ละบารงุ รักษาเครือ่ งเจียระไน
ลับคมตัด เคร่อื งมือวดั เครอื่ งมอื อุปกรณ์
ไดถ้ กู ตอ้ งและทาความสะอาดสถานที่
ปฏบิ ตั งิ าน 2
คะแนนรวม 100
เกณฑม์ าตรฐานของขนาด เกณฑม์ าตรฐานของมมุ
1. พิกดั ความเผอ่ื 1.0 = 10 คะแนน 1. พิกดั ความเผื่อ 1 = 10 คะแนน
2. พิกดั ความเผอ่ื 2 = 7 คะแนน 2. พกิ ัดความเผ่อื 2 = 5 คะแนน
3. พกิ ัดความเผื่อ 3 = 5 คะแนน 3. พิกัดความเผอื่ 3 = 3 คะแนน
4. พิกัดความเผื่อเกิน 3 = 0 คะแนน
4. พกิ ัดความเผ่ือเกนิ 3 = 0 คะแนน
บทท่ี 2 เครอื่ งเจยี ระไนลบั คมตดั และงานลบั คมตดั 90
แบบประเมินผลการปฏิบตั งิ าน
ชื่อวชิ า : งานเครอ่ื งมือกลเบ้ืองต้น (Basic Machine Tools) รหสั วิชา 20100-1007
ชอื่ บท : เครอื่ งเจยี ระไนลับคมตดั และงานลบั คมตดั บทท่ี 2
ชื่องาน : งานลับมดี กลงึ ปาดหน้า 1 ชวั่ โมง 30 นาที
เกณฑม์ าตรฐานของเวลาในการปฏบิ ตั ิงาน
1. ปฏิบตั งิ านเสร็จตามเวลาที่กาหนด = 10 คะแนน
2. ปฏิบัติงานเสรจ็ เกนิ เวลาท่กี าหนดไมเ่ กิน 10 นาที = 7 คะแนน
3. ปฏิบตั งิ านเกนิ เวลา (ใช้เวลาเกินอยรู่ ะหวา่ ง 10-29 นาที) = 5 คะแนน
4. ปฏบิ ัติงานเกินเวลา (ใช้เวลาเกนิ มากกวา่ 30 นาที ข้นึ ไป) = 0 คะแนน
สรปุ ผลการประเมนิ (รอ้ ยละ)
[ ] คะแนน 90 - 100 = ดเี ยี่ยม
[ ] คะแนน 80 - 89 = ดีมาก
[ ] คะแนน 70 - 79 = พอใช้
[ ] คะแนน 60 - 69 = ผา่ นเกณฑ์
[ ] คะแนน 0 - 59 = ไม่ผา่ นเกณฑ์
หมายเหตุ: นกั เรยี นต้องไดผ้ ลการประเมินไม่ตา่ กวา่ รอ้ ยละ 60 และหากไม่ผ่านเกณฑ์การประเมินจะต้อง
ปฏบิ ตั งิ านใหม่)
บนั ทึกเพม่ิ เตมิ /ขอ้ เสนอแนะ
............................................................................................................................. .......................................
............................................................................................................................. .......................................
ลงช่อื ................................................. วนั ท่ี.............เดือน............................พ.ศ................
บทที่ 2 เครอื่ งเจยี ระไนลบั คมตดั และงานลบั คมตัด 91
ใบงานท่ี 3 รหัสวชิ า 20100-1007
บทท่ี 2
ชื่อวิชา : งานเครือ่ งมือกลเบ้อื งต้น (Basic Machine Tools) 1 ชว่ั โมง 30 นาที
ชอ่ื บท : เครื่องเจียระไนลับคมตัดและงานลับคมตัด
ชื่องาน : งานลับมดี กลงึ ปอก
จุดประสงคข์ องใบงาน : ลบั มดี กลงึ ปอกได้
คาสงั่ : จงลับมีดกลงึ ปอกให้ไดม้ มุ และขนาดตามทีก่ าหนด
1. มุมคมตัดขา้ งมีด 30 2. มมุ หลบขา้ งมีด 8
3. มุมรวมปลายมีด 90 4. มุมหลบหน้ามดี 8
5. มมุ คาย 12 6. มมุ ตง้ั มีด 60
เครื่องมอื กล
1. เครื่องเจยี ระไนลบั คมตัด
เคร่อื งมอื วดั และตรวจสอบ
1. ใบวดั มมุ
เครอ่ื งมอื และอปุ กรณ์
1. ล้อแต่งหนา้ ลอ้ หนิ เจียระไน
2. แวน่ นิรภยั
3. แปรงทาความสะอาด
วัสดุชนิ้ งาน
1. มดี กลงึ เหล็กกลา้ รอบสงู (H.S.S.) ขนาด 3/8 × 3/8 × 8 นว้ิ จานวน 1 แทง่
บทที่ 2 เครอื่ งเจยี ระไนลบั คมตดั และงานลบั คมตัด 92
ใบงานท่ี 3
ช่อื วิชา : งานเครอื่ งมือกลเบอื้ งตน้ (Basic Machine Tools) รหสั วชิ า 20100-1007
ช่อื บท : เครอื่ งเจยี ระไนลับคมตดั และงานลบั คมตดั บทที่ 2
ช่ืองาน : งานลบั มีดกลงึ ปอก 1 ชั่วโมง 30 นาที
ขั้นตอนการปฏิบัติงาน
1. ศกึ ษามุมของคมตัดและลาดับข้ันตอนในการปฏบิ ัตงิ านให้เข้าใจก่อนลงมอื ปฏบิ ัติงาน
2. เตรียมเครอื่ งมือ อุปกรณ์และวัสดชุ ิน้ งานที่จะใช้ในการปฏิบัติงานได้แก่ ล้อแต่งหน้าล้อหินเจียระไน
แว่นนริ ภัย ใบวัดมมุ แปรงทาความสะอาดและมดี กลึงใหพ้ ร้อม เป็นตน้
รปู ท่ี 1. เครื่องมอื อปุ กรณแ์ ละมดี กลงึ ในการปฏบิ ัตงิ าน
3. ตรวจสอบความพรอ้ มของเครื่องเจียระไนลบั มือก่อนใช้งานเช่น ล้อหินเจียระไนไม่มีรอยร้าว กระจก
นิรภัยไม่แตกร้าว แท่นรองรับงาน สายไฟตอ่ เข้าเครอ่ื งและสวิตช์เปิด-ปิดอย่ใู นสภาพสมบรู ณ์ เปน็ ต้น
กระจกนิรภัย กระจกนริ ภัย
ลอ้ หนิ เจยี ระไน
ล้อหินเจียระไน แทน่ รองรับงาน
สวิตช์เปดิ -ปิด
รปู ที่ 2. ตรวจสอบความพรอ้ มของเคร่ืองเจียระไนมือกอ่ นปฏบิ ัติงาน
บทท่ี 2 เครอ่ื งเจยี ระไนลบั คมตดั และงานลบั คมตดั 93
ใบงานที่ 3
ชอ่ื วชิ า : งานเคร่ืองมือกลเบ้อื งต้น (Basic Machine Tools) รหัสวชิ า 20100-1007
ชื่อบท : เครือ่ งเจยี ระไนลบั คมตัดและงานลับคมตดั บทท่ี 2
ชื่องาน : งานลบั มดี กลึงปอก 1 ชวั่ โมง 30 นาที
4. สวมแว่นนิรภยั เพอื่ ป้องกันเศษโลหะกระเดน็ เขา้ ตา
5. เปดิ สวติ ช์เครื่องให้ลอ้ หินเจียระไนหมนุ จนกระทั่งได้ความเรว็ รอบคงที่ แลว้ แต่งหน้าหินเจียระไนให้เรียบ
ทั้ง 2 ด้านด้วยล้อแต่งหนา้ ลอ้ หินเจยี ระไน
รูปที่ 3. การแต่งหนา้ ลอ้ หนิ เจยี ระไน
6. ปดิ สวิตชใ์ ห้ล้อหินเจยี ระไนหยดุ นงิ่ แล้วปรับแท่นรองรับงานกับล้อหินเจียระไนท้ัง 2 ด้านให้มีระยะห่าง
กันประมาณ 2-3 มิลลเิ มตร เม่อื ปรับระยะหา่ งได้แล้วขนั ยดึ แท่นรองรับงานให้แน่น
รปู ที่ 4. การปรับระยะหา่ งของลอ้ หินเจยี ระไนกับแท่นรองรบั งาน
บทท่ี 2 เครอ่ื งเจยี ระไนลบั คมตดั และงานลบั คมตดั 94
ใบงานที่ 3
ชือ่ วิชา : งานเครอ่ื งมือกลเบ้ืองต้น (Basic Machine Tools) รหสั วชิ า 20100-1007
ช่ือบท : เคร่ืองเจียระไนลับคมตดั และงานลบั คมตัด บทท่ี 2
ชื่องาน : งานลับมดี กลงึ ปอก 1 ชว่ั โมง 30 นาที
7. เปิดสวิตช์เคร่อื งให้ลอ้ หินเจยี ระไนหมุนจนกระท่งั ได้ความเร็วรอบคงที่
8. ลับมุมต้งั มีด 60 มมุ คมตัดขา้ งมดี 30 และมุมหลบข้างมีด 8 พร้อมกับได้ความยาวของคมตัด
ประมาณ 15 มลิ ลิเมตร จากน้นั ตรวจสอบมมุ และความยาวคมตดั ด้วยใบวัดมุม
รปู ท่ี 5. การลับมุมต้ังมีด มุมคมตดั และมุมหลบข้างมีด
9. ลบั มมุ รวมปลายมีด 90 และมุมหลบหน้ามีด 8 พร้อมกับได้ความยาวของคมตัดประมาณ 15
มลิ ลเิ มตร จากนั้นตรวจสอบมุมและความยาวคมตดั ดว้ ยใบวดั มุม
รูปท่ี 6. การลับมุมรวมปลายมดี และมุมหลบหน้ามดี
บทที่ 2 เครอื่ งเจยี ระไนลบั คมตดั และงานลบั คมตัด 95
ใบงานท่ี 3 รหัสวชิ า 20100-1007
บทที่ 2
ชื่อวิชา : งานเครื่องมือกลเบือ้ งต้น (Basic Machine Tools) 1 ช่วั โมง 30 นาที
ชือ่ บท : เครอื่ งเจยี ระไนลบั คมตัดและงานลับคมตดั
ชื่องาน : งานลับมีดกลึงปอก
10. ลบั มมุ คาย 12 แลว้ ตรวจสอบมมุ คมตัดด้วยใบวัดมมุ
รปู ท่ี 7. การลับมมุ คาย
11. ปดิ สวิตช์เครอื่ งใหล้ อ้ หินเจียระไนหยุดหมนุ
12. ทาความสะอาดเครอื่ งเจยี ระไนมอื และบริเวณปฏิบัติงานหรอื ปฏบิ ัตงิ านลับมีดกลงึ ตกรอ่ งตอ่
13. ทาความสะอาดเครอ่ื งมือ อปุ กรณ์ท่ีใชใ้ นการปฏบิ ตั งิ านแลว้ จัดเก็บใหเ้ ปน็ ระเบยี บเรียบรอ้ ย
14. สง่ ผลงานใหค้ รตู รวจประเมิน
คาแนะนาในการลบั มดี กลงึ ปอก
1. ขณะลับคมตดั ควรม่นั ตรวจสอบมมุ ของคมตัดดว้ ยใบวดั มมุ อยา่ งต่อเนอ่ื งและสมา่ เสมอเพื่อป้องกัน
ไม่ให้มุมผิดพลาดไปจากทีก่ าหนด
2. ขณะลบั คมตดั ใหเ้ ล่ือนมดี กลงึ ไป-มาเต็มผิวด้านหน้าล้อหินเจียระไนเพ่ือให้หน้าล้อหินเจียระไน
สึกหรอเท่ากนั
3. ลับคมตดั ด้วยลอ้ หินเจียระไนดา้ นหยาบกอ่ นเพอื่ ลดขนาด จนกระทั่งได้ขนาดและมุมใกล้เคียงกับ
มุมทีก่ าหนดแลว้ จึงลับคมตัดด้วยล้อหินเจียระไนมีดดา้ นละเอยี ดขัน้ สุดท้าย
4. ขณะลับคมตดั ใหจ้ ุ่มคมตัดลงในนา้ หล่อเยน็ บอ่ ยๆ เพ่ือช่วยระบายความรอ้ นและป้องกันไม่ให้คมตัด
ของมีดกลงึ ปอกไหม้
บทท่ี 2 เครอ่ื งเจยี ระไนลบั คมตดั และงานลบั คมตัด 96
แบบประเมนิ ผลการปฏบิ ัติงาน
ชอื่ วิชา : งานเครอื่ งมือกลเบ้อื งต้น (Basic Machine Tools) รหสั วชิ า 20100-1007
ชือ่ บท : เครอ่ื งเจียระไนลบั คมตัดและงานลบั คมตดั บทท่ี 2
ชื่องาน : งานลับมีดกลงึ ปอก 1 ชวั่ โมง 30 นาที
ชื่อ .......................................................... นามสกุล ............................................................เลขที่ ..............
ระดับชัน้ ............................. กลุ่มที่..................... สาขาวชิ า ........................................................................
จดุ ตรวจท่ี รายการตรวจสอบ พกิ ดั คะแนน ขนาด คะแนน
ความเผ่ือ เต็ม ท่ีวดั ได้ ทีท่ าได้
1 มุมคมตัดขา้ งมีด 30 1 10
2 มุมหลบขา้ งมดี 8 1 10
3 มมุ รวมปลายมีด 90 1 10
4 มมุ หลบหน้ามดี 8 1 10
5 มุมคาย 12 1 10
6 ความยาวคมตัด 15 มิลลเิ มตร 1 10
7 ความเรียบของผิวคมตดั 10
8 ปฏิบตั งิ านเสรจ็ ทนั ตามเวลาทีก่ าหนด 10
9 ปฏบิ ัตงิ านโดยคานึงถึงความปลอดภยั 10
10. ความมวี นิ ยั และคุณธรรม จริยธรรม 2
10.1 การตรงตอ่ เวลา
10.2 ปฏบิ ัติตามกฎระเบยี บและคาสั่ง 2
10.3 ความขยัน อดทน 2
10.4 ความซอื่ สตั ย์ 2
10.5 ใช้และบารุงรกั ษาเคร่ืองเจียระไน
ลบั คมตัด เคร่อื งมอื วัด เคร่อื งมืออุปกรณ์
ได้ถูกตอ้ งและทาความสะอาดสถานที่
ปฏบิ ัตงิ าน 2
คะแนนรวม 100
เกณฑม์ าตรฐานของขนาด เกณฑม์ าตรฐานของมมุ
1. พิกดั ความเผือ่ 1.0 = 10 คะแนน 1. พิกดั ความเผอ่ื 1 = 10 คะแนน
2. พิกัดความเผอ่ื 2 = 7 คะแนน 2. พกิ ดั ความเผอ่ื 2 = 5 คะแนน
3. พกิ ดั ความเผื่อ 3 = 5 คะแนน 3. พกิ ดั ความเผือ่ 3 = 3 คะแนน
4. พิกัดความเผือ่ เกิน 3 = 0 คะแนน
4. พิกัดความเผอื่ เกิน 3 = 0 คะแนน
บทที่ 2 เครอื่ งเจยี ระไนลบั คมตดั และงานลบั คมตัด 97
แบบประเมินผลการปฏิบัติงาน
ชอื่ วิชา : งานเคร่อื งมือกลเบ้อื งตน้ (Basic Machine Tools) รหัสวิชา 20100-1007
ชือ่ บท : เครอื่ งเจียระไนลบั คมตดั และงานลับคมตัด บทท่ี 2
ช่ืองาน : งานลบั มีดกลงึ ปอก 1 ชว่ั โมง 30 นาที
เกณฑม์ าตรฐานของเวลาในการปฏบิ ตั ิงาน
1. ปฏบิ ตั ิงานเสรจ็ ตามเวลาทก่ี าหนด = 10 คะแนน
2. ปฏบิ ัตงิ านเสร็จเกนิ เวลาท่ีกาหนดไมเ่ กนิ 10 นาที = 7 คะแนน
3. ปฏบิ ตั ิงานเกินเวลา (ใชเ้ วลาเกนิ อยรู่ ะหว่าง 10-29 นาที) = 5 คะแนน
4. ปฏิบตั ิงานเกนิ เวลา (ใชเ้ วลาเกินมากกวา่ 30 นาที ขน้ึ ไป) = 0 คะแนน
สรปุ ผลการประเมนิ (รอ้ ยละ)
[ ] คะแนน 90 - 100 = ดีเยยี่ ม
[ ] คะแนน 80 - 89 = ดมี าก
[ ] คะแนน 70 - 79 = พอใช้
[ ] คะแนน 60 - 69 = ผา่ นเกณฑ์
[ ] คะแนน 0 - 59 = ไม่ผา่ นเกณฑ์
หมายเหตุ: นกั เรียนต้องได้ผลการประเมนิ ไมต่ า่ กว่าร้อยละ 60 และหากไม่ผ่านเกณฑ์การประเมินจะต้อง
ปฏิบตั ิงานใหม่)
บนั ทึกเพมิ่ เตมิ /ขอ้ เสนอแนะ
............................................................................................................................. .......................................
............................................................................................................................. .......................................
ลงชอื่ ................................................. วนั ที่.............เดอื น............................พ.ศ................
บทที่ 2 เครอ่ื งเจยี ระไนลบั คมตดั และงานลบั คมตัด 98
ใบงานท่ี 4 รหสั วิชา 20100-1007
บทท่ี 2
ชอ่ื วชิ า : งานเครอ่ื งมอื กลเบ้อื งต้น (Basic Machine Tools) 1 ช่ัวโมง 30 นาที
ชื่อบท : เครอื่ งเจยี ระไนลบั คมตัดและงานลับคมตัด
ชื่องาน : งานลับมดี กลงึ ตกรอ่ ง
จดุ ประสงคข์ องใบงาน : ลับมีดกลงึ ตกร่องได้
คาสง่ั : จงลับมดี กลึงตกร่องใหไ้ ด้มุมและขนาดตามท่ีกาหนด
1. มุมหลบหนา้ มดี 8 2. มุมเรียวมีด 1 3. มมุ หลบขา้ งมดี 2
4. มุมคาย 8 5. ความกว้างปลายมีด 6 มิลลเิ มตร
6. ความยาวคมตัด 14 มิลลิเมตร
เครอื่ งมอื กล
1. เครื่องเจียระไนลับคมตัด
เครื่องมอื วดั และตรวจสอบ
1. ใบวดั มมุ
เคร่อื งมอื และอปุ กรณ์
1. ล้อแต่งหน้าลอ้ หินเจียระไน
2. แว่นนิรภยั
3. แปรงทาความสะอาด
วัสดุชิน้ งาน
1. มีดกลึงเหลก็ กลา้ รอบสงู (H.S.S.) ขนาด 3/8 × 3/8 × 8 น้ิว จานวน 1 แทง่
บทท่ี 2 เครอื่ งเจยี ระไนลบั คมตดั และงานลบั คมตัด 99
ใบงานที่ 4
ชอ่ื วชิ า : งานเคร่อื งมอื กลเบอ้ื งตน้ (Basic Machine Tools) รหสั วชิ า 20100-1007
ชื่อบท : เครื่องเจียระไนลับคมตัดและงานลับคมตัด บทที่ 2
ช่อื งาน : งานลับมีดกลงึ ตกร่อง 1 ชั่วโมง 30 นาที
ข้ันตอนการปฏบิ ัตงิ าน
1. ศึกษามุมของคมตัดและลาดับขั้นตอนในการปฏิบัติงานให้เขา้ ใจก่อนลงมือปฏิบัตงิ าน
2. เตรยี มเครื่องมือ อปุ กรณ์และวสั ดุชน้ิ งานท่ีจะใช้ในการปฏิบัติงานได้แก่ ล้อแต่งหน้าล้อหินเจียระไน
แว่นนริ ภัย ใบวัดมมุ แปรงทาความสะอาดและมีดกลึงใหพ้ รอ้ ม เปน็ ต้น
รปู ที่ 1. เครื่องมือ อุปกรณแ์ ละมดี กลึงในการปฏิบตั งิ าน
3. ตรวจสอบความพรอ้ มของเครอื่ งเจยี ระไนลบั มือก่อนใช้งานเช่น ล้อหินเจียระไนไม่มีรอยร้าว กระจก
นริ ภยั ไมแ่ ตกรา้ ว แทน่ รองรบั งาน สายไฟต่อเขา้ เครือ่ งและสวติ ชเ์ ปิด-ปดิ อย่ใู นสภาพสมบรู ณ์ เป็นต้น
กระจกนิรภยั กระจกนริ ภยั
ล้อหนิ เจยี ระไน
ล้อหินเจียระไน แทน่ รองรบั งาน
สวติ ชเ์ ปิด-ปิด
รปู ท่ี 2. ตรวจสอบความพร้อมของเครอื่ งเจียระไนมอื ก่อนปฏิบตั งิ าน
บทท่ี 2 เครอ่ื งเจยี ระไนลบั คมตดั และงานลบั คมตัด 100
ใบงานที่ 4
ชอ่ื วชิ า : งานเครือ่ งมือกลเบ้ืองต้น (Basic Machine Tools) รหัสวิชา 20100-1007
ชื่อบท : เครอ่ื งเจียระไนลับคมตดั และงานลับคมตดั บทที่ 2
ชื่องาน : งานลับมีดกลึงตกรอ่ ง 1 ชั่วโมง 30 นาที
1. สวมแว่นนริ ภัยเพอ่ื ป้องกันเศษโลหะกระเดน็ เข้าตา
2. เปดิ สวติ ช์เคร่อื งใหล้ ้อหนิ เจยี ระไนหมนุ จนกระทงั่ ได้ความเรว็ รอบคงท่ี แลว้ แต่งหน้าหินเจียระไนให้เรียบ
ท้งั 2 ด้านด้วยล้อแต่งหนา้ ล้อหินเจยี ระไน
รปู ที่ 3. การแต่งหนา้ ล้อหนิ เจียระไน
3. ปดิ สวิตชใ์ ห้ลอ้ หนิ เจียระไนหยดุ น่งิ แลว้ ปรับแทน่ รองรับงานกับล้อหินเจียระไนทั้ง 2 ด้านให้มีระยะห่าง
กนั ประมาณ 2-3 มลิ ลิเมตร เมอื่ ปรบั ระยะห่างไดแ้ ล้วขนั ยดึ แท่นรองรับงานใหแ้ น่น
รูปท่ี 4. การปรบั ระยะห่างของลอ้ หินเจยี ระไนกบั แท่นรองรบั งาน
บทท่ี 2 เครอ่ื งเจยี ระไนลบั คมตดั และงานลบั คมตดั 101
ใบงานท่ี 4
ชื่อวชิ า : งานเคร่ืองมือกลเบื้องต้น (Basic Machine Tools) รหัสวชิ า 20100-1007
ช่ือบท : เครื่องเจยี ระไนลับคมตดั และงานลับคมตัด บทท่ี 2
ชือ่ งาน : งานลบั มดี กลึงตกรอ่ ง 1 ชั่วโมง 30 นาที
4. เปดิ สวิตช์เคร่ืองใหล้ ้อหินเจยี ระไนหมุนจนกระทงั่ ไดค้ วามเร็วรอบคงท่ี
5. ลบั มุมตัง้ มีด 90 และมมุ หลบหน้ามดี 8 พร้อมกนั จากนน้ั ตรวจสอบมมุ คมตดั ด้วยใบวดั มมุ
รปู ที่ 5. การลับมมุ ต้ังมดี และมมุ หลบขา้ งมดี
6. ลับมุมเรียวมดี 1 มมุ หลบข้างมีด 2 ด้านที่ 1 พร้อมกับได้ความยาวของปลายมีดประมาณ 14
มลิ ลิเมตร จากนัน้ ตรวจสอบมุมและความยาวคมตดั ด้วยใบวดั มุม
รูปที่ 6. การลับมมุ เรยี วมดี และมุมหลบขา้ งมดี
บทท่ี 2 เครอ่ื งเจยี ระไนลบั คมตดั และงานลบั คมตดั 102
ใบงานท่ี 4
ชือ่ วชิ า : งานเครื่องมือกลเบอื้ งต้น (Basic Machine Tools) รหัสวิชา 20100-1007
ชื่อบท : เคร่ืองเจียระไนลับคมตัดและงานลับคมตัด บทท่ี 2
ชื่องาน : งานลับมดี กลงึ ตกรอ่ ง 1 ชวั่ โมง 30 นาที
7. ลบั มุมเรียวมีด 1 มุมหลบข้าง 2 ของด้านที่ 2 พร้อมกับได้ความยาวของคมตัดประมาณ 14
มลิ ลเิ มตรและความกวา้ งปลายมีด 6 มิลลิเมตร จากนั้นตรวจสอบมุมและความยาวคมตดั ดว้ ยใบวัดมุม
รูปท่ี 7. การลับมมุ ต้งั มีดและมุมหลบหนา้ มีดด้านที่ 2
8. ลบั มุมคาย 8 แล้วตรวจสอบมุมคมตดั ด้วยใบวัดมุม
รูปที่ 8. การลับมมุ คาย
9. ปดิ สวิตช์เครือ่ งให้ลอ้ หนิ เจียระไนหยุดหมุน
10. ทาความสะอาดเครื่องเจียระไนมอื และบรเิ วณปฏิบตั ิงานหรอื ปฏบิ ัติงานลับมีดกลงึ ไสราบต่อ
11. ทาความสะอาดเครื่องมอื อปุ กรณ์ที่ใชใ้ นการปฏบิ ตั งิ านแล้วจัดเก็บให้เปน็ ระเบียบเรยี บรอ้ ย
12. สง่ ผลงานใหค้ รูตรวจประเมนิ
คาแนะนาในการลบั มดี กลึงตกรอ่ ง
1. ขณะลบั คมตดั ควรมั่นตรวจสอบมมุ ของคมตัดด้วยใบวดั มุมอยา่ งต่อเนื่องและสมา่ เสมอเพ่ือป้องกัน
ไมใ่ ห้มุมผดิ พลาดไปจากที่กาหนด
2. ขณะลับคมตัดให้เลอ่ื นมีดกลึงไป-มาเต็มผิวด้านหน้าล้อหินเจียระไนเพื่อให้หน้าล้อหินเจียระไน
สึกหรอเท่ากัน
3. ลับคมตดั ดว้ ยล้อหนิ เจยี ระไนดา้ นหยาบกอ่ นเพื่อลดขนาด จนกระท่ังได้ขนาดและมุมใกล้เคียงกับ
มมุ ท่กี าหนดแลว้ จงึ ลับคมตัดดว้ ยลอ้ หินเจยี ระไนมดี ด้านละเอียดขั้นสุดทา้ ย
4. ขณะลบั คมตดั ใหจ้ ุ่มคมตดั ลงในนา้ หลอ่ เยน็ บอ่ ยๆ เพื่อช่วยระบายความรอ้ นและป้องกันไม่ให้คมตัด
ของมีดกลึงตกรอ่ งไหม้
บทท่ี 2 เครอื่ งเจยี ระไนลบั คมตดั และงานลบั คมตัด 103
แบบประเมนิ ผลการปฏบิ ัติงาน
ชือ่ วชิ า : งานเคร่ืองมือกลเบอ้ื งต้น (Basic Machine Tools) รหัสวิชา 20100-1007
ชอื่ บท : เคร่อื งเจยี ระไนลบั คมตดั และงานลับคมตดั บทที่ 2
ชอื่ งาน : งานลับมดี กลงึ ตกร่อง 1 ช่วั โมง 30 นาที
ชือ่ .......................................................... นามสกลุ ............................................................เลขที่ ..............
ระดับชั้น ............................. กลุ่มท่ี..................... สาขาวชิ า ........................................................................
จดุ ตรวจที่ รายการตรวจสอบ พกิ ดั คะแนน ขนาด คะแนน
ความเผอ่ื เตม็ ที่วดั ได้ ทที่ าได้
1 มุมหลบหน้ามีด 8 1 10
2 มมุ เรียวมีด 1 (ดา้ นท่ี 1) 1 10
3 มมุ หลบขา้ งมดี 2 (ด้านที่ 1) 1 10
4 มมุ เรยี วมดี 1 (ด้านที่ 2) 1 10
5 มมุ หลบขา้ งมดี 2 (ด้านที่ 2) 1 10
6 มุมคาย 8 1 10
7 ความยาวคมตัด 14 มิลลเิ มตร 1 10
8 ความกวา้ งคมตัด 6 มลิ ลเิ มตร 1 10
9 ความเรียบของผิวคมตดั 10
10 ปฏิบตั งิ านเสรจ็ ทนั ตามเวลาที่กาหนด 10
11 ปฏบิ ัติงานโดยคานึงถงึ ความปลอดภัย 10
12 ความมีวนิ ยั และคณุ ธรรม จริยธรรม 2
12.1 การตรงตอ่ เวลา
12.2 ปฏิบตั ิตามกฎระเบยี บและคาสัง่ 2
12.3 ความขยนั อดทน 2
12.4 ความซอื่ สตั ย์ 2
12.5 ใช้และบารงุ รกั ษาเคร่อื งเจยี ระไน
ลบั คมตดั เคร่ืองมอื วดั เคร่อื งมืออปุ กรณ์
ได้ถกู ตอ้ งและทาความสะอาดสถานที่
ปฏบิ ตั งิ าน 2
คะแนนรวม 120
เกณฑม์ าตรฐานของขนาด เกณฑม์ าตรฐานของมมุ
1. พิกัดความเผอ่ื 1.0 = 10 คะแนน 1. พกิ ดั ความเผอ่ื 1 = 10 คะแนน
2. พิกัดความเผื่อ 2 = 7 คะแนน 2. พกิ ดั ความเผอื่ 2 = 5 คะแนน
3. พิกดั ความเผ่ือ 3 = 5 คะแนน 3. พิกัดความเผื่อ 3 = 3 คะแนน
4. พิกดั ความเผ่ือเกิน 3 = 0 คะแนน
4. พกิ ดั ความเผอื่ เกนิ 3 = 0 คะแนน
บทท่ี 2 เครอื่ งเจยี ระไนลบั คมตดั และงานลบั คมตดั 104
แบบประเมนิ ผลการปฏบิ ัตงิ าน
ชื่อวิชา : งานเครอ่ื งมอื กลเบ้ืองตน้ (Basic Machine Tools) รหสั วิชา 20100-1007
ชอื่ บท : เคร่ืองเจยี ระไนลับคมตดั และงานลบั คมตดั บทที่ 2
ชื่องาน : งานลบั มดี กลึงตกรอ่ ง 1 ชั่วโมง 30 นาที
เกณฑม์ าตรฐานของเวลาในการปฏบิ ตั งิ าน
1. ปฏบิ ตั งิ านเสร็จตามเวลาท่ีกาหนด = 10 คะแนน
2. ปฏบิ ัตงิ านเสร็จเกินเวลาทกี่ าหนดไมเ่ กนิ 10 นาที = 7 คะแนน
3. ปฏบิ ัติงานเกนิ เวลา (ใช้เวลาเกนิ อย่รู ะหวา่ ง 10-29 นาที) = 5 คะแนน
4. ปฏบิ ตั งิ านเกนิ เวลา (ใช้เวลาเกินมากกว่า 30 นาที ข้ึนไป) = 0 คะแนน
สรปุ ผลการประเมนิ (รอ้ ยละ)
[ ] คะแนน 90 - 100 = ดีเยย่ี ม
[ ] คะแนน 80 - 89 = ดมี าก
[ ] คะแนน 70 - 79 = พอใช้
[ ] คะแนน 60 - 69 = ผ่านเกณฑ์
[ ] คะแนน 0 - 59 = ไม่ผ่านเกณฑ์
หมายเหตุ: นักเรียนต้องได้ผลการประเมนิ ไม่ตา่ กว่าร้อยละ 60 และหากไม่ผ่านเกณฑ์การประเมินจะต้อง
ปฏบิ ัตงิ านใหม่)
บนั ทึกเพม่ิ เตมิ /ขอ้ เสนอแนะ
............................................................................................................................. .......................................
....................................................................................................................................................................
ลงชือ่ ................................................. วนั ท่ี.............เดอื น............................พ.ศ................
บทท่ี 2 เครอ่ื งเจยี ระไนลบั คมตดั และงานลบั คมตดั 105
ใบงานท่ี 5 รหัสวิชา 20100-1007
บทท่ี 2
ชอื่ วชิ า : งานเครื่องมือกลเบ้อื งต้น (Basic Machine Tools) เวลา 2 ช่วั โมง
ชื่อบท : เคร่ืองเจียระไนลบั คมตัดและงานลบั คมตดั
ช่ืองาน : งานลบั ดอกสว่าน
จุดประสงคข์ องใบงาน : ลับดอกสวา่ นมมุ 118 ได้
คาสั่ง : จงลับดอกสว่านให้ได้มุมและขนาดตามที่กาหนด
เคร่อื งมอื กล เครอ่ื งมอื และอปุ กรณ์
1. เครื่องเจียระไนลับคมตัด 1. ล้อแต่งหน้าล้อหินเจยี ระไน
เคร่ืองมอื วดั และตรวจสอบ 2. แว่นนิรภยั
1. เกจวดั มมุ ดอกสว่านหรือใบวดั มุม 3. แปรงทาความสะอาด
วัสดชุ ้นิ งาน
1. ดอกสวา่ นเหลก็ กล้ารอบสูง (H.S.S.) ขนาดเส้นผ่านศนู ย์กลาง 12 มิลลิเมตร 1 ดอก
บทที่ 2 เครอ่ื งเจยี ระไนลบั คมตดั และงานลบั คมตดั 106
ใบงานท่ี 5
ชื่อวชิ า : งานเคร่ืองมือกลเบ้ืองต้น (Basic Machine Tools) รหัสวชิ า 20100-1007
ชื่อบท : เครอ่ื งเจยี ระไนลบั คมตัดและงานลับคมตดั บทที่ 2
ชื่องาน : งานลบั ดอกสวา่ น เวลา 2 ชวั่ โมง
ข้นั ตอนการปฏบิ ัตงิ าน
1. ศึกษามุมของคมตัดและลาดับขั้นตอนในการปฏิบัตงิ านใหเ้ ขา้ ใจก่อนลงมอื ปฏิบัตงิ าน
2. เตรยี มเครื่องมือ อุปกรณ์และวสั ดชุ ้นิ งานที่จะใช้ในการปฏิบัติงานได้แก่ ล้อแต่งหน้าล้อหินเจียระไน
แวน่ นริ ภยั เกจวัดมุมดอกสวา่ นหรือใบวดั มุม แปรงทาความสะอาดและดอกสว่านให้พร้อม
รปู ท่ี 1. เครอื่ งมือ อปุ กรณ์และดอกสว่านในการปฏิบัตงิ าน
3. ตรวจสอบความพร้อมของเคร่อื งเจยี ระไนลับมือก่อนใช้งานเช่น ล้อหินเจียระไนไม่มีรอยร้าว กระจก
นิรภยั ไม่แตกรา้ ว แทน่ รองรบั งาน สายไฟตอ่ เข้าเครอื่ งและสวติ ชเ์ ปิด-ปดิ อยใู่ นสภาพสมบูรณ์ เปน็ ต้น
กระจกนิรภยั กระจกนิรภัย
ล้อหนิ เจยี ระไน
ล้อหินเจียระไน แทน่ รองรับงาน
สวติ ชเ์ ปิด-ปดิ
รูปท่ี 2. ตรวจสอบความพรอ้ มของเคร่ืองเจียระไนมอื กอ่ นปฏิบตั ิงาน
บทที่ 2 เครอ่ื งเจยี ระไนลบั คมตดั และงานลบั คมตัด 107
ใบงานที่ 5
ชือ่ วิชา : งานเครอ่ื งมือกลเบอื้ งต้น (Basic Machine Tools) รหสั วิชา 20100-1007
ช่อื บท : เคร่ืองเจยี ระไนลบั คมตัดและงานลบั คมตัด บทที่ 2
ชอื่ งาน : งานลบั ดอกสว่าน เวลา 2 ชัว่ โมง
4. สวมแวน่ นิรภัยเพ่ือป้องกนั เศษโลหะกระเด็นเข้าตา
5. เปิดสวติ ช์เคร่อื งให้ลอ้ หนิ เจยี ระไนหมุนจนกระทั่งไดค้ วามเร็วรอบคงที่ แล้วแต่งหน้าหินเจียระไนให้เรียบ
ท้ัง 2 ด้านด้วยล้อแตง่ หนา้ ลอ้ หินเจียระไน
รูปท่ี 3. การแตง่ หน้าลอ้ หินเจยี ระไน
6. ปดิ สวิตชใ์ หล้ อ้ หินเจียระไนหยดุ น่งิ แล้วปรับแทน่ รองรบั งานกับล้อหินเจียระไนท้ัง 2 ด้านให้มีระยะห่าง
กนั ประมาณ 2-3 มลิ ลเิ มตร เม่อื ปรับระยะห่างได้แล้วขนั ยึดแทน่ รองรับงานให้แนน่
รูปท่ี 4. การปรับระยะห่างของล้อหินเจยี ระไนกบั แทน่ รองรบั งาน
บทที่ 2 เครอื่ งเจยี ระไนลบั คมตดั และงานลบั คมตัด 108
ใบงานที่ 5
ชอ่ื วิชา : งานเครอ่ื งมอื กลเบอื้ งต้น (Basic Machine Tools) รหสั วชิ า 20100-1007
ชอื่ บท : เคร่ืองเจียระไนลับคมตัดและงานลับคมตดั บทท่ี 2
ชื่องาน : งานลับดอกสวา่ น เวลา 2 ชว่ั โมง
7. ขีดเส้นเอยี งทามมุ 59 บนแทน่ รองรับงานเพ่อื ใช้เป็นแนวเส้นในการวางดอกสว่าน
รปู ที่ 5. การขดี เสน้ เอยี งทามุม 59 บนแท่นรองรับงาน
8. เปดิ สวติ ช์เคร่ืองให้ลอ้ หนิ เจียระไนหมุนจนกระทง่ั ไดค้ วามเรว็ รอบคงท่ี
9. จับดอกสว่านลับคมตัดขา้ งท่ถี นัดและใชม้ ืออกี ข้างประคองท่ีกลางลาตัวของดอกสว่านใกลก้ ับส่วนปลาย
รูปที่ 6. การจบั ดอกสวา่ นก่อนลับคมตัด
บทที่ 2 เครอ่ื งเจยี ระไนลบั คมตดั และงานลบั คมตดั 109
ใบงานท่ี 5
ชอ่ื วิชา : งานเครอ่ื งมือกลเบือ้ งต้น (Basic Machine Tools) รหัสวิชา 20100-1007
ช่อื บท : เครอ่ื งเจียระไนลบั คมตดั และงานลับคมตัด บทที่ 2
ชื่องาน : งานลับดอกสว่าน เวลา 2 ช่ัวโมง
10. วางดอกสว่านลงบนแท่นรองรับงานโดยให้แนวแกนดอกสวา่ นขนานกับเส้นเอียงมุม 59
รปู ที่ 7. การวางตาแหน่งของดอกสวา่ นบนแทน่ รองรับงาน
11. กดก้านดอกลงดา้ นล่างโดยใหแ้ นวแกนดอกสว่านให้เอียงทามุมประมาร 15-20 กับแนวระดับหรือ
แทน่ รองรบั งาน
รปู ที่ 8. การวางตาแหนง่ ของดอกสว่านบนแท่นรองรับงาน
บทท่ี 2 เครอื่ งเจยี ระไนลบั คมตดั และงานลบั คมตัด 110
ใบงานที่ 5
ชื่อวชิ า : งานเคร่อื งมอื กลเบือ้ งตน้ (Basic Machine Tools) รหัสวิชา 20100-1007
ชอื่ บท : เครอ่ื งเจยี ระไนลับคมตดั และงานลับคมตดั บทที่ 2
ช่อื งาน : งานลับดอกสว่าน เวลา 2 ชัว่ โมง
12. เริ่มตน้ ลับคมตดั ด้านท่ี 1 เอียงทามุม 59 และมุมหลบ 10 พร้อมกับโดยใช้มือข้างซ้ายหรือข้างที่
ไม่ถนัดเปน็ จุดหมนุ และมอื ข้างขวาหรือข้างทถ่ี นดั ค่อยๆ หมุนดอกสว่านเข้าหาล้อหินเจียระไนพร้อมกับ
กดก้านดอกสว่านให้ต่าลงเพือ่ ใหค้ มตัดดอกสวา่ นสัมผัสกับหนา้ ลอ้ หินเจยี ระไนพร้อมกัน
รปู ท่ี 9. การลับคมตัดดอกสวา่ นดา้ นที่ 1
บทที่ 2 เครอ่ื งเจยี ระไนลบั คมตดั และงานลบั คมตัด 111
ใบงานท่ี 5
ชือ่ วชิ า : งานเครอ่ื งมือกลเบื้องตน้ (Basic Machine Tools) รหัสวชิ า 20100-1007
ช่อื บท : เคร่อื งเจียระไนลบั คมตัดและงานลบั คมตดั บทท่ี 2
ชื่องาน : งานลับดอกสวา่ น เวลา 2 ชวั่ โมง
13. ตรวจสอบมมุ รวมของปลายดอกสวา่ นและความยาวของคมตัดดว้ ยเกจวดั มุมดอกสว่านหรอื ใบวัดมุม
รูปที่ 10. การตรวจสอบมุมรวมของปลายดอกสว่านและความยาวคมตัด
14. ลบั คมตดั ด้านที่ 2 เอียงทามมุ 59 มุมหลบ 10 มมุ ลม่ิ 135 และมุมรวมปลายดอกสว่าน 118
พรอ้ มกนั ตามวิธกี ารเช่นเดียวกับการลบั คมตัดดา้ นที่ 1 โดยต้องให้ความยาวและความสูงของคมตัด
ทั้ง 2 ด้านเทา่ กัน
รปู ที่ 11. การจบั ดอกสวา่ นขณะลบั คมตัด
บทท่ี 2 เครอื่ งเจยี ระไนลบั คมตดั และงานลบั คมตัด 112
ใบงานท่ี 5
ชื่อวชิ า : งานเครือ่ งมือกลเบ้อื งต้น (Basic Machine Tools) รหสั วิชา 20100-1007
ชื่อบท : เครอ่ื งเจยี ระไนลบั คมตัดและงานลบั คมตัด บทท่ี 2
ชอื่ งาน : งานลับดอกสว่าน เวลา 2 ชั่วโมง
15. ตรวจสอบมมุ รวมของปลายดอกสว่านและความยาวของคมตัดด้วยใบวดั มมุ หรอื เกจวัดมมุ ดอกสว่าน
รปู ที่ 12. การตรวจสอบมุมรวมของปลายดอกสวา่ นและความยาวของคมตัดด้านท่ี 2
ข้อควรระวงั ในการลบั คมตัดดอกสวา่ น
1. ขณะลบั คมตดั ดอกสวา่ นใหร้ กั ษาแนวแกนดอกสว่านทามุม 59 กับหนา้ ล้อหนิ เจยี ระไนเสมอ
รูปที่ 13. การวางตาแหน่งของดอกสว่านขณะลับคมตดั
บทที่ 2 เครอ่ื งเจยี ระไนลบั คมตดั และงานลบั คมตดั 113
ใบงานท่ี 5
ชื่อวิชา : งานเคร่อื งมือกลเบือ้ งตน้ (Basic Machine Tools) รหัสวชิ า 20100-1007
ชอื่ บท : เคร่ืองเจียระไนลบั คมตัดและงานลบั คมตัด บทท่ี 2
ช่อื งาน : งานลบั ดอกสว่าน เวลา 2 ชัว่ โมง
2. ขณะลบั คมตดั ให้ตรวจสอบมมุ รวมของปลายดอกสว่าน ความยาวคมตดั และความสูงของคมตัด
ท้ัง 2 ด้านใหถ้ ูกตอ้ งตามท่ีกาหนดด้วยเกจวัดมมุ ดอกสวา่ นหรอื ใบวดั มุมบ่อยๆ เพ่ือป้องกนั ความผิดพลาด
รูปท่ี 14. แสดงมุมรวมของปลายดอกสว่าน ความยาวของความตัดและความสงู คมตัด
16. ปิดสวติ ช์เครือ่ งใหล้ ้อหนิ เจยี ระไนหยุดหมนุ
17. ทาความสะอาดเครื่องเจยี ระไนมอื และบรเิ วณปฏิบตั ิงาน
18. ทาความสะอาดเครอ่ื งมือ อปุ กรณท์ ใ่ี ชใ้ นการปฏบิ ตั ิงานแลว้ จัดเกบ็ ใหเ้ ปน็ ระเบยี บเรียบร้อย
19. สง่ ผลงานใหค้ รตู รวจประเมิน
บทที่ 2 เครอื่ งเจยี ระไนลบั คมตดั และงานลบั คมตดั 114
แบบประเมินผลการปฏิบัตงิ าน
ชอ่ื วิชา : งานเครื่องมอื กลเบ้อื งต้น (Basic Machine Tools) รหัสวิชา 20100-1007
ชื่อบท : เครื่องเจียระไนลับคมตดั และงานลบั คมตดั บทที่ 2
ชื่องาน : งานลบั ดอกสว่าน เวลา 2 ช่ัวโมง
ชอ่ื .......................................................... นามสกุล ............................................................เลขท่ี ..............
ระดับชัน้ ............................. กลมุ่ ที่..................... สาขาวชิ า ........................................................................
จุดตรวจที่ รายการตรวจสอบ พิกัด คะแนน ขนาด คะแนน
ความเผ่อื เต็ม ที่วดั ได้ ท่ที าได้
1 มมุ ปลายคมตดั ดอกสว่านด้านที่ 1 (59) 1 10
2 มมุ ปลายคมตดั ดอกสวา่ นดา้ นท่ี 2 (59) 1 10
3 มมุ ฟรหี รือมุมหลบดอกสวา่ น 8-12 1 10
4 มมุ ล่ิมหรือมุมคมขวาง 135 1 10
5 ความยาวคมตดั เท่ากันทั้งสองด้าน 1 10
6 ความสงู ของคมตดั เท่ากนั 1 10
7 ความเรยี บของผวิ คมตดั 10
8 ปฏบิ ตั งิ านเสรจ็ ทนั ตามเวลาทกี่ าหนด 10
9 ปฏบิ ตั งิ านโดยคานึงถงึ ความปลอดภัย 10
10. ความมีวนิ ัยและคณุ ธรรม จรยิ ธรรม 2
10.1 การตรงต่อเวลา
10.2 ปฏบิ ัตติ ามกฎระเบยี บและคาสั่ง 2
10.3 ความขยนั อดทน 2
10.4 ความซ่อื สตั ย์ 2
10.5 ใชแ้ ละบารุงรกั ษาเคร่ืองเจียระไน
ลับคมตดั เคร่ืองมอื วัด เครือ่ งมืออปุ กรณ์
ไดถ้ ูกต้องและทาความสะอาดสถานที่ 2
ปฏิบัตงิ าน
คะแนนรวม 120
เกณฑม์ าตรฐานของขนาด เกณฑม์ าตรฐานของมมุ
1. พกิ ดั ความเผ่ือ 1.0 = 10 คะแนน 1. พิกดั ความเผ่ือ 1 = 10 คะแนน
2. พกิ ดั ความเผอ่ื 2 = 7 คะแนน 2. พิกดั ความเผ่ือ 2 = 5 คะแนน
3. พกิ ดั ความเผ่อื 3 = 3 คะแนน
3. พิกดั ความเผือ่ 3 = 5 คะแนน 4. พกิ ดั ความเผอ่ื เกนิ 3 = 0 คะแนน
4. พิกัดความเผื่อเกิน 3 = 0 คะแนน
บทท่ี 2 เครอ่ื งเจยี ระไนลบั คมตดั และงานลบั คมตดั 115
แบบประเมินผลการปฏบิ ัติงาน
ชอื่ วชิ า : งานเครื่องมอื กลเบื้องต้น (Basic Machine Tools) รหสั วิชา 20100-1007
ชื่อบท : เครอื่ งเจยี ระไนลบั คมตดั และงานลบั คมตดั บทที่ 2
ชอ่ื งาน : งานลบั ดอกสว่าน เวลา 2 ชั่วโมง
เกณฑม์ าตรฐานของเวลาในการปฏบิ ตั งิ าน
1. ปฏบิ ัติงานเสรจ็ ตามเวลาทีก่ าหนด = 10 คะแนน
2. ปฏิบัตงิ านเสร็จเกนิ เวลาทก่ี าหนดไมเ่ กนิ 10 นาที = 7 คะแนน
3. ปฏบิ ัตงิ านเกินเวลา (ใชเ้ วลาเกนิ อยูร่ ะหว่าง 10-29 นาที) = 5 คะแนน
4. ปฏบิ ตั ิงานเกินเวลา (ใช้เวลาเกินมากกว่า 30 นาที ขน้ึ ไป) = 0 คะแนน
สรุปผลการประเมนิ (รอ้ ยละ)
[ ] คะแนน 90 - 100 = ดีเยยี่ ม
[ ] คะแนน 80 - 89 = ดีมาก
[ ] คะแนน 70 - 79 = พอใช้
[ ] คะแนน 60 - 69 = ผ่านเกณฑ์
[ ] คะแนน 0 - 59 = ไม่ผา่ นเกณฑ์
หมายเหตุ: นักเรยี นต้องได้ผลการประเมนิ ไมต่ ่ากว่าร้อยละ 60 และหากไม่ผ่านเกณฑ์การประเมินจะต้อง
ปฏบิ ัติงานใหม่)
บันทึกเพม่ิ เตมิ /ขอ้ เสนอแนะ
............................................................................................................................. .......................................
....................................................................................................................................................................
ลงชือ่ ................................................. วนั ท่ี.............เดือน............................พ.ศ................
บทที่ 2 เครอื่ งเจยี ระไนลบั คมตดั และ งานลบั คมตดั 116
แบบทดสอบหลังเรยี น
บทท่ี 2 เครื่องเจียระไนลบั คมตัดและงานลบั คมตัด
คาชีแ้ จง : จงเลอื กคาตอบข้อที่ถกู ต้องทส่ี ุดเพยี งคาตอบเดียว (34 คะแนน)
1. ข้อแตกต่างของเครอ่ื งเจียระไนลบั คมตัดแบบต้ังโต๊ะและเครื่องเจียระไนลับคมตัดแบบต้ังพื้นคอื อะไร
ก. เครอ่ื งเจียระไนตงั้ โต๊ะมขี าตงั้ แต่เครื่องเจยี ระไนต้ังพนื้ ไม่มขี าต้งั
ข. เครอ่ื งเจยี ระไนตง้ั โตะ๊ ไมม่ ขี าตง้ั แต่เคร่อื งเจยี ระไนตั้งพน้ื มขี าต้ัง
ค. เครือ่ งเจียระไนตง้ั โตะ๊ ไม่มีถงั บรรจุน้าหลอ่ เย็น แต่เครอื่ งเจยี ระไนต้งั พนื้ มีถังบรรจนุ ้าหลอ่ เย็น
ง. เครอื่ งเจยี ระไนตั้งโตะ๊ มีขนาดเลก็ กวา่ เคร่อื งเจยี ระไนต้ังพืน้
2. ลอ้ หนิ เจียระไนชนิดละเอียดควรใช้งานเมือ่ ใด
ก. เจียระไนลดขนาด
ข. เจียระไนปรับผิวและขนาดข้ันสุดท้าย
ค. เจียระไนตดั ชนิ้ งาน
ง. เจยี ระไนชว่ งเริ่มต้น
3. ตน้ กาลงั ท่ีใช้ขับลอ้ หินเจยี ระไนคอื อะไร
ก. ฐานเครือ่ ง
ข. ขาตง้ั
ค. แท่นรองรบั งาน
ง. มอเตอร์
4. ทาการตัดเฉือนเนอื้ ช้นิ งานออกให้เรยี บคอื หนา้ ท่ีของส่วนประกอบใด
ก. มอเตอร์
ข. ฝาครอบล้อหินเจยี ระไน
ค. ลอ้ หินเจียระไน
ง. อุปกรณ์แตง่ หน้าลอ้ หนิ เจียระไน
5. สว่ นประกอบใดของเครือ่ งเจียระไนลับคมตัดแบบต้ังพ้ืนใชจ้ ับยึดเข้ากบั พ้ืนของโรงฝึกงาน
ก. ขาตงั้
ข. แทน่ รองรบั งาน
ค. โต๊ะงาน
ง. ฐานเครื่อง
6. การปรบั แท่นรองรับงานควรให้มรี ะยะห่างจากล้อหินเจียระไนเท่าใด
ก. 1-2 มลิ ลิเมตร
ข. 2-3 มิลลิเมตร
ค. 3-4 มลิ ลเิ มตร
ง. 4-5 มิลลเิ มตร
บทที่ 2 เครอื่ งเจยี ระไนลบั คมตดั และ งานลบั คมตดั 117
7. ถ้าระยะหา่ งของแทน่ รองรับงานกับลอ้ หินเจยี ระไนมมี ากเกินไปจะมีผลต่อการปฏิบัติงานอยา่ งไร
ก. อาจทาใหเ้ กิดการงดั ของช้นิ งานกับลอ้ หินเจียระไนได้
ข. การจับช้ินงานจ้ะองเผ่อื ระยะห่างของแท่นรองรับงานกับลอ้ หินเจยี ระไนด้วย
ค. การเจยี ระไนช้นิ งานทาไดง้ ่ายมากยิ่งข้นึ
ง. ป้องกันอนั ตรายจากการสัมผัสกันของแท่นรองรบั งานกับลอ้ หนิ เจียระไนได้
8. การวัดความยาวของคมตัดของมีดกลงึ ควรใช้เครอื่ งมอื ชนิดใด
ก. บรรทดั เหลก็
ข. เวอร์เนียร์คาลเิ ปอร์
ค. ใบวัดมมุ
ง. เกจวดั มมุ ดอกสว่าน
9. ใบวัดมุมสามารถวดั มมุ ได้ในชว่ งใด
ก. 1-90
ข. 1-180
ค. 90-180
ง. 90-360
10. เกจวดั มมุ ดอกสว่าน (Drill Point Gage) ที่นิยมใช้กนั โดยทั่วไปมีมมุ รวมเท่าใด
ก. 60
ข. 90
ค. 118
ง. 120
11. จากรูปคือ เคร่อื งมือท่ใี ชส้ าหรบั ทาอะไร
ก. ลบั คมตัดดอกสวา่ น
ข. ลบั คมตัดมีดกลงึ
ค. ลบั มดี ไส
ง. แตง่ หน้าลอ้ หนิ เจียระไน
จ.
12. การใชเ้ ครอ่ื งเจียระไนลบั คมตัดในขอ้ ใด ไมถ่ ูกต้อง ตามหลกั ความปลอดภยั
ก. สวมแวน่ นิรภยั ทกุ ครัง้ ท่ีปฏิบัตงิ าน
ข. ปรับระยะหา่ งของแทน่ รองรับงานกับล้อหินเจียระไนให้ถกู ต้องก่อนใช้งาน
ค. ใชเ้ ศษผ้าหอ่ หุ้มเครือ่ งมอื ตัดขณะปฏิบัตงิ านเจยี ระไน
ง. ไม่ใชด้ า้ นข้างของล้อหินเจยี ระไนลับชิ้นงาน
บทท่ี 2 เครอื่ งเจยี ระไนลบั คมตดั และ งานลบั คมตดั 118
13. บารุงรกั ษาเคร่ืองเจยี ระไนลับคมตดั ขอ้ ใด ไมถ่ ูกต้อง
ก. ตรวจสอบสภาพความพรอ้ มของเครื่องเจียระไนลับคมตดั กอ่ นใช้งาน
ข. ใช้เครือ่ งเจยี ระไนลบั คมตดั ขณะท่ีเกิดกระแสไฟฟา้ ขดั ข้อง
ค. ตรวจสอบความสมบรู ณข์ องล้อหินเจียระไนก่อนเลิกใชง้ าน
ง. ทาความสะอาดเคร่ืองเจยี ระไนทุกคร้ังหลังเลิกใช้งาน
14. จากรปู หมายเลข 3 คอื มุมอะไร
ก. มุมคายเศษ ()
ข. มมุ หลบ (α)
ค. มุมลมิ่ (β)
ง. พื้นทผี่ วิ หลบหรือผวิ ฟรี
15. หมายเลข 1 ทาหนา้ ทอี่ ะไร
ก. คายเศษออกมาจากพ้นื ทท่ี าการปาดผิว
ข. ทาใหว้ สั ดแุ ยกหรอื ขาดออกจากกัน
ค. ลดการเสยี ดสรี ะหวา่ งผิวคมตัดกบั ผวิ ชนิ้ งาน
ง. ปอ้ งกันไมใ่ หเ้ ครอื่ งมือตัดเสียดสกี ับผิวของชิน้ งาน
16. มุม X มคี ่าเท่าใด
ก. 8
ข. 10
ค. 16
ง. 90
บทที่ 2 เครอ่ื งเจยี ระไนลบั คมตดั และ งานลบั คมตดั 119
จากรปู จงตอบคาถามข้อ 17-20
17. หมายเลข 5 คือมุมอะไร
ก. มมุ หลบหนา้ มีด
ข. มมุ คมตดั ขา้ งมดี
ค. มุมคมตัดหนา้ มอี
ง. มมุ คายขา้ งมีด
18. มมุ หมายเลข 3 ทาหนา้ ท่ีอะไร
ก. ทาให้เศษกลึงหลดุ ออกจากคมตัดได้สะดวกข้ึน
ข. ป้องกนั ไมใ่ ห้ผวิ ดา้ นหนา้ ของมดี กลงึ เสียดสกี บั กับช้ินงาน
ค. ปอ้ งกันไม่ใหผ้ ิวดา้ นขา้ งของมีดกลึงเสียดสีกับผวิ ของช้ินงาน
ง. ปอ้ งกันไมใ่ ห้ผวิ ด้านขา้ งของมีดกลึงเสียดสีกับผวิ ของชิ้นงาน
19. มุมที่เกดิ จากการลับผวิ หนา้ มีดใหเ้ อียงจากดา้ มมีดเข้าไปดา้ นในโดยจะทาการลับพร้อมกับมุมหลบข้างมีด
คือ มุมอะไร
ก. มมุ คายข้างมดี
ข. มุมหลบขา้ งมดี
ค. มมุ คมตัดข้างมดี
ง. มุมคมตัดหนา้ มีด
20. มมุ หลบข้างมีด (Side Relief Angle) คือ หมายเลขใด
ก. หมายเลข 1
ข. หมายเลข 4
ค. หมายเลข 5
ง. หมายเลข 7
21. งานกลึงเหลก็ กลา้ คาร์บอน (Carbon Steel) ควรลบั มุมหลบหน้ามดี เทา่ ใด
ก. 8
ข. 15
ค. 16
ง. 30
บทที่ 2 เครอ่ื งเจยี ระไนลบั คมตดั และ งานลบั คมตดั 120
22. งานกลึงเหลก็ กล้าคาร์บอน (Carbon Steel) ควรลับมุมคมคายขา้ งมีดเทา่ ใด
ก. 8-10
ข. 12-18
ค. 5-24
ง. 8-15
23. ใช้กลงึ เพอื่ ทาใหผ้ วิ เรยี บและทาใหข้ นาดความยาวของชิน้ งานสั้นลงคอื มดี กลึงชนดิ ใด
ก. มดี กลึงปาดหนา้
ข. มดี กลงึ ปอก
ค. มดี กลึงตกร่อง
ง. มีดกลึงขึน้ รูปโคง้
24. จากรูปคือ หลักการขึ้นรปู ชนิดใด
ก. งานกลงึ ปอก
ข. งานกลึงตกรอ่ ง
ค. งานกลึงเรยี ว
ง. งานกลงึ ปาดหนา้
จากรปู จงใช้ตอบคาถามขอ้ 25-29
บทที่ 2 เครอ่ื งเจยี ระไนลบั คมตดั และ งานลบั คมตดั 121
25. หมายเลข 9 คอื อะไร
ก. มุมรวมปลายดอกสว่าน (Point Angle)
ข. รอ่ งบดิ (Flutes)
ค. สันคม (Land)
ง. ขอบคม (Margin)
26. หมายเลข 6 คอื อะไร
ก. คอดอกสวา่ น (Neck)
ข. ร่องบิด (Flutes)
ค. สนั คม (Land)
ง. ขอบคม (Margin)
จ. มุมบิด (Helix or Rake Angle
27. ถา้ เป็นดอกสว่านสาหรบั งานเจาะเหล็กกล้าคาร์บอน X มีค่าเท่าใด
ก. หมายเลข 45
ข. หมายเลข 55
ค. หมายเลข 59
ง. หมายเลข 60
28. ลดการเสยี ดสรี ะหวา่ งผวิ ของดอกสวา่ นกับผวิ ด้านในรูเจาะคือ หมายเลขอะไร
ก. หมายเลข 11
ข. หมายเลข 10
ค. หมายเลข 8
ง. หมายเลข 7
29. ส่วนท่ีใช้จับสวมเข้ากบั ปลอกเรียวหรือแกนเพลาของเครอ่ื งเจาะคือ หมายเลขอะไร
ก. หมายเลข 1
ข. หมายเลข 2
ค. หมายเลข 3
ง. หมายเลข 4
30. ส่วนทีอ่ ย่รู ะหว่างก้านเรียวและลาตัวของดอกสว่านมปี ระโยชน์เพื่อทาให้ประกอบก้านเรียวของดอกสว่าน
เขา้ กับปลอกเรียวหรอื แกนเพลาของเครอ่ื งเจาะไดแ้ นน่ เรียกว่าอะไร
ก. สนั คม (Land)
ข. มมุ บิด (Helix or Rake Angle)
ค. คอดอกสวา่ น (Neck)
ง. กา้ น (Shank)
บทที่ 2 เครอ่ื งเจยี ระไนลบั คมตดั และ งานลบั คมตดั 122
31. ทาหน้าท่ีคายเศษโลหะคอื หมายเลขอะไร
ก. หมายเลข 6
ข. หมายเลข 7
ค. หมายเลข 8
ง. หมายเลข 9
จากรปู จงใช้ตอบคาถามขอ้ 32-33
32. จากรูปก่ันดอกสวา่ นคอื หมายเลขอะไร
ก. หมายเลข 1
ข. หมายเลข 2
ค. หมายเลข 4
ง. หมายเลข 7
33. จากรปู ขนาดของดอกสว่านคอื หมายเลขอะไร
ก. หมายเลข 1
ข. หมายเลข 2
ค. หมายเลข 3
ง. หมายเลข 7
34. ดอกสวา่ นสาหรบั งานเจาะเหลก็ กลา้ คารบ์ อนควรลับคมตัดใหม้ ีมุมฟรีหรอื มมุ หลบเทา่ ใด
ก. 8-12
ข. 13-14
ค. 12-15
ง. 14-16
บทที่ 2 เครอื่ งเจยี ระไนลบั คมตดั และงานลบั คมตดั 123
บรรณานุกรม
ภาษาไทย
ชลอ การทวี. ทฤษฎเี ครอ่ื งมอื กล. นนทบรุ ี: เอมพันธ์, 2556.
____. งานเครอ่ื งมอื กลเบื้องต้น. นนทบุรี: เอมพันธ์, 2550.
ทศพล สังข์อยุทธ์. ทฤษฎเี ครอ่ื งมอื กล 1. สระบุรี: ปากเพรียวการช่าง, 2541.
บรรเลง ศรนิล รศ. ทฤษฎีงานโลหะ. กรงุ เทพฯ: มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าพระนครเหนือ, 2555.
อานาจ ทองแสน. ทฤษฎีเครอ่ื งมอื กล. กรงุ เทพฯ: ซีเอ็ดยเู คช่ัน, 2559.
____. งานเครอื่ งมอื กลเบือ้ งตน้ . นนทบรุ ี: เมืองไทย, 2556.
อนันต์ วงศ์กระจา่ ง. งานเครอื่ งมอื กลเบ้ืองตน้ . กรงุ เทพฯ: จติ รวัฒน์, 2541.
ภาษาองั กฤษ
Anderson, James and Tatro, E. Shop Theory. New York: McGraw-Hill, 1968.
Krar, Steve F. and Oswald, James W. Technology of Machine Tools. 4th edition.
New York: McGraw-Hill, 1990.
Porter, H.W., Lascoe, O.D. and Nelson, C.A. Machine Shop: Operation and Setup.
Illinois: American Technical Publisher, 1969.
Walker, John R. Machining Fundamental. Illinois: The Goodheart-Willcox, 1981.
เวบ็ ไซต์ (Website)
https://www.mscdirect.com, เขา้ ถงึ เมอ่ื 12 มกราคม 2563.