สัตว์เศรษฐกิจ-899

LIVESTOCK PRODUCTION MAGAZINE ข า ว ส า ร แ ล ะ ส า ร ะ ส ํา ห รั บ ว ง ก า ร เ ล้ี ย ง สั ต ว

สัตวเศรษฐกิจWWW.LIVESTOCKMAG.NET

ป 39 ฉบับที่ 899 ธนั วาคม 2565

ความสําคัญของเอนไซม www.hipra.com www.hipra.comโทรศัพท์: +66 (0) 2090 9612-4 แฟกซ์: +66 (0) 2090 9615

ตอสุขภาพทางเดินอาหารของสัตว
“หมูเถื่อน” ตัวการทําลายธุรกิจสุกร

และความมั่นคงทางอาหารไทย

หลัง ASF กลับมาอยางไร ? ใหยั่งยืน
รวมสถานการณเดนในวงการปศุสัตว

ประจําป 2565

โทรศพั ท: +66 (0) 2090 9612-4 แฟกซ: +66 (0) 2090 9615





Manufacturer: Thailand distributor :

Name: Shandong Longchang Animal Health Product co.,ltd Name: Feed Techno Focus Co., Ltd.
Address: Lushang square,Jingshi road, Jinan,Shandong Address: 554/3 Asok-Dindaeng Rd., Dindaeng, Bangkok
province,China Tel/What’s app/Line:0086-18369909316 10400 Thailand
Email: [email protected] Tel. : 0066- (0)2 641 8862-4

BBiillee aacciidd

กกIกนอกกIอนกจจllปAตตAปiiใใllบบนนััรารรารััออออออ้้vveeนนccดดดดรรบบตกตกงงeeกกuuiiแแททนนนนกกจจddรรสสาาลลrrํําาmmาาํํํําาาานนััาานน++++รรssะะงงยยดดดดกกffภภปปออาารรiiออ))ีีีีนนSSาาออ้้ววนนงง((((bb=ื=ืนนกกBBBBววีีกกมมตตงงee++ขขrrรรๆๆะะกกาาออ่่ตตiiiiออnnooดดllllททรรนนัักกววัังงeeeeนนหหssssออ่่ตตกกาาเเํําาiiลลiiนนรร++พพบบรรััAAAAttssดดอองงั=ั=ดดํําาiiื==ืออ++))นนีีccccกกvvกกััดดนน((ยยแแํํBBาารรiiiiเเeeีีตต++ํําาบบััสส++ddddลลดดดดดดีีบบiiบบะะยยนนีีททllssssNNีีeeตตงง((ััแแํําา))))++ํําา++ซซBBกก้้าาuuดดลลใใจปจปงง=ึึ=AAาานนหหiiะะีีะะชชccออ้้ll((รร้้กกมมออeeccททBBวว่่llงงออาาeeดดุุีีกกยยกกiiํําาออiiddรรAAตตllหหาาปปนนaaัักกออeeรรssนนนนััออคค้้ccrrฤฤกกััขข))้้งงาาววiiททAAเเ((บบััRRddกกถถสสททาาAAธธสสccนนมมกกัับบููee=ีี=ชชssUิิUขขnnาาiiนนคคเเวว่่))ออccdd(ส(สรรttยยํําาววAAมมงงพพeeยยีีiissกกาาใใเเ--ีีผผิิษษnnหหออppหห))มมลลccลลนน้้าาไไเเttเเบบttััhhแแปปตตขขสสยยโโiiooลลมม--็็ดดมมออนน่่ooียียขขiiะะrrาาททตตนนหหััปปออnnllสสททeeออบบงงถถััััาา((จจffาาFF=ี=ีตตตตกกยยกกููออจจssllรรบบXXััaaบบััซซขขยยยยttยยััตตaaออนนิิจจmmRRออคค่่าา่่กกเเพพงงาางงยยssววคคลลตตไไกกื=ื=ออบบ::mmii้้าารรดดแแssบบััเเกกคคบบงงFFออลลคค))ททตตรรaa้้มมุุาานนaaะะววตตะะี=ี=จจาา่่งงttแแดดโโาา้้nnตตาางงะะoดoดลลมมดดููนน้้ๆๆนนุุเเooททะะกกrrเเซซจจกกใใคคกกออssyyิิดดมมหหึึาาาารรรรyyกก))จจ้้กกรรเเตตีียยะะขขซซเเllาาตตบบััดดกกตต้้าานนิิกกXXบบัั้้สสิิจจดดนนุุททเเ((อองงาาััภภกกี==ีสสออEERRเเกกนนาาาาําําคคยยnnปปeeรรโโววไไาารร่่ ดดสสสสะะฏฏddาาccงง้้ททเเงงผผััะะเเิิกกeeลลooชชเเอองงหหััิิคครรกก็็นน่่ppผผttิิกกยย์์รรสสแแooืืดดttซซาาาายยวว่่ลลooเเออxxนนิิะะาานนกกะะหหออiirrาาปปหหโโnnกก์์กก))ลละะลลลลซซรรซซหหตต::งงาา=ั=ัดดเเิิงงึ=ึ=ะะบบัันนดดยยมมLLนนหหํําาชช++ีี((คคํํPPาา((++นนดดAAนนTัTั ดดณณุุSSกกีีขขััeeีีผผnnแแ))นนึึสส++rrแแาา่่ลลttมมมมmmโโนนลละะiiดดาาบบ--ะะกกยยBBใใiiสสตตััาาหหnnกกาาิิiiรรมมllาาaaรรeeรร่่ ll
สรผหก(ทอหกสรทอ(ผMMาาออลรราาลํํลลาาบบดดรรงงกกกกงงั=ั= ใใyyเเาานนนนซซรรรรนนนนะcะcํําาีีํําเาเิิยย++++กกดดทขขทดดoดดoบบรรชชออบบีีีีออttดด((นนััซซงงBBออจจooนนงงขข=ึึ= าากกSSiixxํําามมออ++กกllมมOOดดeeiiีีบบงงคคnnาาีีไไททDD((ววเเขขAADD))ปปบบาามม,,เเ็็นนมมccพพาาeeนนัั GGจจททเเiiิ=ิ=มมooคคddํํ((าาใใSSปปFFรรxxนนนนssีียยรรHHaayyววกก))ะะดดttนนาาcc--สสสสรรมมPPhhOOททิิาาปปาาxxมมธธooกกxxกกิิภภาาllปปแแจจiiรรiiาาddลลออccาา้้ถถพพกกงงaaะะสสกกAAตตเเงงtt่่GGซซาาบบััเเiiccลลรรสสooRRiiตตลลแแรรddnn้้ิิมมาา))ลล์์ตตนน))แแขขะะบบััaaออขขลลจจถถnnเเจนจนดดััะะงงุุพพนนดดddเเััออมมุุ พพิ=ิ=มมํําาเเออลลูู++ ออกก=ิ=ิมมดดUUกกออนนาาปปีีจจซซิิสสรรrrโโาารรเเิิรรดดลลssจจะะกกะะทะะทooนนสสภภลลคคออททิิสสddาาาากกวววว่่ธธววeeยยาาซซนนิิภภะะขขมมooนินิททเเาาออกกสสxxพพออ่่ ((งงิินนาาEEนนyyกกคคมมททnnํําาccาาออ++าาี==ีเเดดรรปhhปเเddรรตตลลีีออ็็ถถนนoo้้ooสสาาดดุุใใออนนเเllนนttตตตตนนiiออooccกกนนััออมมุุ นนาาxxรรลลููAAมมุุรรออiiออปปnnลลููccลลิิสสออ้้ออ))iiททรรddงงิิสสแแะะกกํําารรลล))จจใในนััะะจจะะาาหหคคสสะะก((ก้้ททเเววชชาากกพพออ่่าารรวว่่รริ=ิ=มมททมมพพยยะะปปาาเเสสบบิษิษคคงงรรงง่่ววจจรรเเะะเเดดนนีียยาาสสสสนนิิกกกกดดรรททิิ ิินนเเมมาาแแธธชชรรํําาลลใใ++ิิภภืืออ++หหดดะะรราา้้มมีี าาพพีีกกกกาาาารรรร
กเอตกกเกตอพพตตารารนันััั ื=ื=ออณณรรรรแแกกาาีี นนาากก55รระะาาปป00นนรรแแรรํําา00ัับบกกกก~~้้ปปปปาา11ััรรรรญญุุใใงง,,ชชปปหห00้้ รราาRR00ะะกกuu00สสาาททิิรรnnกกผผธธeeรรลลิิภภััมมooกกาารรพพตตnnะะออ่่ ททแแ((ออนนบบBBาาะะขขหหiiนนออllาาeeํําางงรรใสใสA1A1หหาา้้เเรรccตตตตพพiiมิมินนัั ddิิษษRRรรจจss่่ววาา))uuมมกกใใnnกกนนเเชชบบััไไeeืืออกก++ผผooรร่่เเลลนนาาnnตติิืืออแแ++ ภภนน((ไไณณััBBกกะะ่่ไไนนiiฑฑขขllํําาee์์่่จจแแใใบบััหหลลAAสส้้เเะะตตาาccเเิมิมปปรรiiพพdd็็ดดRRิิษษssuuจจ)) nาnาใในนกกeeออเเชชooตตัั ืืออ++รรnnรราาาา((22BB00ii00lleeกกAAรรััมมcciiตตddออ่่ ssออ))าาหหใในนาารร 11

HECMCWMHWmooeeeeaaaannannbbllittttuu::laahh:wwffaaccrPPawwccttrrcttooiiwwuuhnnddrr..effsseeuuloodd@rrccrr：：llttaammsccccdSSoohhaalhha..aatt,,aacnnlliittoonnhccddddnnaeeoon..::nnnnceeeggtt.cLLooomnnggcchhaanngg AAnniimmaall

PRODUCTIONLMIVAEGSATZOICNKE ขา วสารและสาระสาํ หรบั วงการเลยี้ งสัตว

Zero ASF อาจเปนเพ�ยงฝน…

ถา “หมเู ถ่อื น” ยังอยู

âä ASF ·ÕèÃкҴã¹Êءà ໚¹»˜ÞËÒãËÞ‹ÃдѺâÅ¡ ¾Íæ ¡Ñºâ¤ÇÔ´-19 ·èÕÃкҴã¹Á¹Øɏ ᵋ·èÕá‹¡Ç‹Ò¡ç¤×Í ASF
à¡Ô´¢Öé¹ÁÒáÅŒÇ¡Ç‹Ò 100 »ã‚ ¹á·º·¡Ø ÀÁÙ ÔÀÒ¤¢Í§âÅ¡ ¡ÅºÑ 处 äÁÁ‹ ÂÕ ÒÃÑ¡ÉÒËÃÍ× Ç¤Ñ «¹Õ »‡Í§¡¹Ñ ·Òí ãËŒ·§éÑ à¡ÉµÃ¡ÃáÅмŒ»Ù ÃСͺ
¡ÒÃã¹ÍصÊÒË¡ÃÃÁËÁ·Ù ÇèÑ âÅ¡ µÒ‹ §¢ÂÒ´áÅÐËÇÒ´¡ÅÇÑ âä¹é¡Õ ¹Ñ ÁÒ¡

·Ò§·Õè´·Õ ÕèÊ´Ø ¤×Í “¡Òû‡Í§¡¹Ñ ” ·¡Ø Ç¶Ô Õ·Ò§äÁ‹ãËàŒ ¡Ô´âä áµ‹Ê´Ø ·ŒÒÂËÒ¡à¡Ô´áŌǡç¨íÒ໹š µÍŒ §¨Òí ¡Ñ´¾×é¹·èÕÃкҴã˹Œ ŒÍ·èÕÊØ´
·íÒÅÒ¾ÒËзÕèÍÒ¨á¾Ã‹àª×éÍãˌ䴌ÁÒ¡·ÕèÊØ´ àÃÕÂ¡ä´ŒÇ‹Ò ¡ÒúÃÔËÒèѴ¡ÒÃâä ASF ãˌ䴌¹Ñé¹à»š¹ “§Ò¹ËÔ¹” ÍÕ¡§Ò¹Ë¹èÖ§¢Í§
“¡ÃÁ»ÈÊØ ÑµÇ” ·àÕ ´ÂÕ Ç

Å‹ÒÊØ´ ͸Ժ´Õ¡ÃÁ»ÈØÊѵǏ “¹.ʾ.ÊÁªÇ¹ Ãѵ¹Áѧ¤ÅÒ¹¹·” »ÃСÒÈ໇ÒËÁÒ Zero ASF ãˌ਌Ò˹ŒÒ·èÕ¡ÃÁ»ÈØÊѵǏ
·Ø¡¤¹ãªŒà»š¹á¹Ç·Ò§ã¹¡Òû¯ÔºÑµÔ˹ŒÒ·Õè «è֧໚¹àÃ×èͧ¹‹ÒÂÔ¹´ÕÍ‹ҧÂÔè§ áÁŒ¨ÐÃŒÙÇ‹ÒÂҡᵋà¢×èÍÇ‹Ò·Ø¡ÀҤʋǹã¹áǴǧËÁÙ‹ÍÁãËŒ
¡ÒÃʹѺʹعÍ‹ҧàµçÁ·èÕ à¾è×Í¡ÃдѺ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÑÂ㹡ÒÃàÅéÕ§ËÁÙãËŒÃÍ´ áÅÐà¾×èͤÇÒÁÁÑè¹ã¨ã¹¡ÒÃŧËÁÙࢌÒàÅéÕ§ãËÁ‹¢Í§
à¡ÉµÃä·Â «§Öè ¨Ð·Òí ãË¡Œ ÒÃà¾èÔÁ¼Å¼ÅµÔ ËÁ٢Ѻà¤ÅÍ×è ¹ä»ä´¨Œ ¹à¢ÒŒ ʨ‹Ù Ø´ÊÁ´ÅØ ·èÕàËÁÒÐÊÁ

»ÃÐà·Èä·Â»ÃСÒȾºâä ASF àÁè×͵Œ¹»‚ 2565 «èÖ§¡ç·íÒãËŒà¡Ô´¼Å¡Ãзºà»š¹Ç§¡ÇŒÒ§ÁÒ¨¹¶Ö§»˜¨¨ØºÑ¹ äÁ‹Ç‹Ò¨Ð໚¹
»ÃÔÁÒ³áÁ‹¾¹Ñ ¸áØ ÅÐÊءâ¹Ø ·èÕËÒÂ仨ҡÃкº¹ÑºÅŒÒ¹µÑÇ à¡ÉµÃ¡Ã¼ÙàŒ ÅÂéÕ §ËÁÙ·ÕèµÑ´Ê¹Ô ã¨àÅÔ¡ÍÒªÕ¾ä»ÃÒÇ 50% Ê‹§¼Åµ‹Íà¹Í×è §ãËŒ
»ÃÔÁÒ³à¹×éÍËÁÙäÁ‹à¾Õ§¾Íµ‹Í¤ÇÒÁµŒÍ§¡ÒúÃÔâÀ¤ áÅÐÃдѺÃÒ¤Ò¢ÂѺ¢éÖ¹µÒÁ¡Å䡵ÅÒ´ ËÃ×ÍËÅÑ¡Íػʧ¤ÍØ»·Ò¹¨¹¡Ãзèѧ
໹š ªÍ‹ §ÇÒ‹ §ãËàŒ ¡Ô´ “¢ºÇ¹¡ÒÃËÁàÙ ¶×è͹”

Å¡Ñ Åͺ¹íÒËÁ·Ù ÕèäÁ¼‹ ‹Ò¹¡ÒõÃǨâäà¢ÒŒ ÁÒÂѧÃÒªÍҳҨѡÃä·ÂáÅШÒí ˹ҋ Âã¹ÃÒ¤ÒµèÒí ¡Ç‹ÒµŒ¹·¹Ø ¡ÒüÅÔµËÁÙä·Â «éíÒàµÔÁ
áÅзíÒÃŒÒÂà¡ÉµÃ¡Ã¤¹àÅÕé§ËÁ٢ͧä·Â·èÕÂѧàËÅ×ÍÍÂÙ‹ÍÕ¡¤Ãè֧˹Öè§ ãËŒµŒÍ§µÑ´ÊÔ¹ã¨ÍÕ¡¤ÃÑé§Ç‹Ò¨Ð仵‹ÍËÃ×ÍàÅÔ¡ÍÒªÕ¾´Õ «Öè§ËÒ¡
»ÃÐà·Èä·ÂäÁà‹ ËÅÍ× à¡ÉµÃ¡ÃàÅÕé§ËÁÙÍÕ¡µ‹Íä» Â‹ÍÁ¡Ãзº¤ÇÒÁÁÑ蹤§·Ò§ÍÒËÒâͧ»ÃÐà·ÈÍ‹ҧËÅ¡Õ àÅÂèÕ §äÁ‹ä´Œ

¢ºÇ¹¡ÒùÕéàͧ·èÕ໹š “¤ÇÒÁàÊèÂÕ §” ¢Í§¡ÒùÒí ࢌÒâä ASF ࢌÒÁÒ ÃÇÁ¶Ö§à»¹š ¤ÇÒÁàÊèÂÕ §·¨Õè зíÒãË⌠ä ASF ·èàÕ ¤Â¾º
ã¹»ÃÐà·Èä·ÂµŒÍ§¡ÅÒ¾ѹ¸Ø «Öè§Âҡ㹡ÒäǺ¤ØÁÁÒ¡¢Öé¹ä»Í¡Õ à¹Í×è §¨Ò¡ËÁàÙ ËÅÒ‹ ¹Ñ鹶١ºÃèàØ »š¹ËÁ١ŋͧáªá‹ ¢ç§ ÁÕµ¹Œ ·Ò§
ÁÒ¨Ò¡»ÃÐà·ÈᶺÂØâû«Ö觡Òí Å§Ñ ÁÕ ASF ÃкҴ ¢³Ð·èàÕ ªÍé× ¹ÁÕé ¤Õ ÇÒÁ·¹·Ò¹Ê§Ù ·é§Ñ ã¹ÍسËÀÁÙ µÔ ´Ô źÍÂÒ‹ §ã¹ËŒÍ§áª‹á¢ç§ ËÃÍ×
áÁŒáµã‹ ¹ÊÔè§áÇ´ÅŒÍÁµÒ‹ §æ “ËÁÙà¶×Íè ¹”

¨§Ö ¹ºÑ ໹š Í»Ø ÊÃäµÇÑ à»§‡ ·¨Õè Т´Ñ ¢ÇÒ§à»Ò‡ ËÁÒ ZERO ASF ¢Í§¡ÃÁ»ÈÊØ µÑ Ǐ ·¨èÕ Òí ໹š µÍŒ §àç‹ ¡Òí ¨´Ñ àÊÂÕ ãËÊŒ ¹éÔ «§èÖ ¹Í¡¨Ò¡
¨ÐÅ´¤ÇÒÁàÊèÕ§ËÃ×ÍàÃè×ͧâä ASF áÅŒÇ Âѧ໚¹»˜¨¨ÑÂÊÌҧ¤ÇÒÁÁèѹã¨ãËŒà¡ÉµÃ¡Ã Ç‹Ò¨ÐäÁ‹ÁÕËÁÙµ‹Ò§¶Ôè¹à¢ŒÒÁÒàºÕ´àºÕ¹
µÅÒ´´ŒÇÂ

“¡ÒÃÊ‹§àÊÃÔÁãËŒà¡ÉµÃ¡Ã¡ÅѺÁÒàÅéÕ§ÊѵǏ䴌µ‹Íà¹×èͧ µŒÍ§»ÃФѺ»ÃФͧ´ÙáÅäÁ‹ãËŒâäÃкҴ¡ÅѺÁÒ«íéÒä´Œ ᵋËÒ¡ÂѧÁÕ
ªéÔ¹ÊÇ‹ ¹Ê¡Ø ÃËÃ×͵ÑÇÊѵǷ èÁÕ âÕ Ã¤à¢ŒÒÁÒ à»‡ÒËÁÒ·èÕ ASF ໚¹Èٹ¨ Ð໚¹ä»ä´ŒÂÒ¡ ÃÇÁ¶Ö§à¡ÉµÃ¡Ã¼ÙŒàÅéÕÂ§Ê¡Ø ÃÂѧºÍºªíéÒáÅÐÍ‹Ù
ÃÐËÇ‹Ò§¿œ¹„ ¿Ù

ËÒ¡ÁÕ¡ÒÃÅÑ¡Åͺ¹íÒà¢ÒŒ ÁÒÍ¡Õ ¡¨ç ЧÔè ·Òí ÃŒÒÂà¡ÉµÃ¡Ã à¾ÃÒСÒùÒí ËÁÙࢌÒàÅéÂÕ §ãËÁ‹µÍŒ §Å§·¹Ø ÊÙ§ à¡ÉµÃ¡ÃÁÕ¤ÇÒÁàÊèÂÕ §·Õè
¨Ð¢Ò´·¹Ø áÅÐËÅÒÂÃÒÂÍÒ¨·ÍŒ á·¨Œ ¹äÁÍ‹ ÂÒ¡¡ÅѺࢌÒÁÒàÅÂÕé §ãËÁ‹ à¾ÃÒÐÁ¡Õ ÒÃÅÑ¡Åͺ¹íÒࢌҪÔé¹Ê‹Ç¹Ê¡Ø ÃÃÒ¤Ò¶¡Ù ÁÒዧµÅÒ´
«Ö觨зíÒãËŒà¡ÉµÃ¡ÃÅŒÁàÅÔ¡ÍÒªÕ¾ËÒÂä» áÅÐÂÒ¡·Õè¨Ð¡ÅѺࢌÒÁÒàÅéÕ§ãËÁ‹´Ñ§·èÕà¡Ô´¢éÖ¹áÅŒÇã¹µ‹Ò§»ÃÐà·È” ÊзŒÍ¹ÁØÁÁͧ¢Í§
͸ºÔ ´¡Õ ÃÁ»ÈÊØ µÑ Ç· áÕè Ê´§ÍÍ¡¶§Ö ¤ÇÒÁà¢ÒŒ 㨻ޘ ËÒáÅоÃÍŒ ÁªÇ‹ ÂàËÅÍ× à¡ÉµÃ¡ÃÍÂÒ‹ §àµÁç ·Õè «§Öè ¶Í× à»¹š ¡Òí Å§Ñ ã¨ª¹Ñé ´¢Õ ͧà¡ÉµÃ¡Ã
¤¹àÅÕé§ËÁÙ·¡Ø ¤¹

àÁèÍ× Í¸ºÔ ´Õ¡ÃÁ»ÈØÊµÑ Ç»ÃСÒÈʧ¤ÃÒÁ¡Ñº ”¢ºÇ¹¡ÒÃËÁÙà¶è×͹” à¾×èÍÁا‹ ÊÙ‹ Zero ASF áÅÇŒ ¡çµÍŒ §¢Íàµ×͹¼àŒÙ ¡ÂèÕ Ç¢ÍŒ §ã¹
¢ºÇ¹¡ÒùéÕãËàŒ µÃÕÂÁµÇÑ àµÃÕÂÁ㨠áÅÐÂÒíé ª´Ñ æ ÍÕ¡·ÕÇ‹Ò ¡ÒÃÅ¡Ñ Åͺ¹íÒࢌÒ浄 Çˏ Ã×ͪé¹Ô ÊÇ‹ ¹à¹éÍ× ÊµÑ Ç ໹š àÃèÍ× §¼Ô´¡®ËÁÒµÒÁ
¾.Ã.º.âäÃкҴÊѵǏ ¾.È.2558 ¤Ò´Ç‹ÒÍÕ¡äÁ‹¹Ò¹¨Ò¡¹¤Õé §ä´àŒ Ë¹ç “µÑǺ§¡ÒÔ à´¹Ô ¤Íµ¡à¢ŒÒ«§Ñ àµ.
6 สัตวเศรษฐกจิ



899 สารบัญ 39 ฉบบั ท ่ี 899 ธนั วาคม 2565

สตั ว์เศรษฐกิจ

บรรณาธิการ ผู้พมิ พ์, ผ้โู ฆษณา : คอลมั น์พเิ ศษ
มกุ ดา วนชิ กลุ 17 ความสำาคัญของเอนไซม์ต่อสขุ ภาพทางเดินอาหารของสตั ว์
ท่ปี รกึ ษา : 21 “ปศุสัตว์” ผลกั ดันสง่ ออกไขไ่ ก ่ รักษาเสถียรภาพราคา
รศ.ดร.เยาวมาลย์ ค้าเจริญ 22 ไกเ่ นื้อสดใส...แนวโน้มเติบโตตอ่ เน่ือง
ผศ.นาม ศริ เิ สถียร
รศ.อทุ ัย คนั โธ 24 “หมูเถือ่ น” ตัวการทาำ ลายธุรกิจสกุ รและความมน่ั คงทางอาหารไทย
ศ.น.สพ.ดร.รุ่งโรจน์ ธนาวงษ์นุเวช 28 จาก “เนอ้ื ฟอรม์ าลนี ” สู่ “หมูเถอื่ น” จดุ ชนวน ASF ซํ้าสอง
ผศ.ดร.เสกสม อาตมางกูร 31 ผูบ้ รหิ ารซีพเี อฟ รบั รางวลั “สัตวแพทย์ควบคุมฟารม์ สกุ รเกยี รตยิ ศ”
อาจารย์ศกั ดชิ์ ยั โตภาณุรักษ์ (Life-Time Achievement Award)
บรรณาธิการบริหาร :
ทพิ ารตั น์ อธภิ ทั รพงศ์ 32 หลัง ASF กลับมาอย่างไร ? ให้ยง่ั ยืน
กองบรรณาธิการ : 36 CPF เดนิ หนา้ “Greenfarm” ฟาร์มรักษ์โลก พร้อมใชพ้ ลงั งานทดแทน
วษิ ณุ เจริญพงศ์พลู 38 วิกฤตวัตถุดบิ อาหารสตั ว์ไทย...อะไรคือคาํ ตอบ ?
กองจัดการ : 40 ถงึ เวลาปล่อยราคานมดิบตามกลไกตลาด
เอกบุรุษ อมุ ากูล 42 “โคเนอื้ วากวิ สรุ ินทร”์ อาชีพทาํ เงินสมาชิกสหกรณ์ฯวากวิ ยางสว่าง
ออกแบบรูปเลม่ : Chin 44 รวมสถานการณ์เดน่ ในวงการปศสุ ตั วป์ ระจาำ ปี 2565
พสิ จู น์อกั ษร : รชั ดา กูใหญ่ 47 สตั วแพทยสมาคมฯ จดั งาน ICVS 2022 นํางานวิจยั สร้างประโยชน์
สำานักงาน : 74/423-424 ซ.รามคำาแหง 180 ปศสุ ตั ว์ไทย
ถ.รามคำาแหง มีนบุรี กรงุ เทพฯ 10510 48 งานสัตวน์ า้ํ ไทย 2022 “สัตว์นํ้าไทย ผลติ อยา่ งไร กาํ ไรย่งั ยืน”
โทร. 0-2916-3786-7 50 ‘พนั ธุโพธฟ์ิ าร์ม’ ฟารม์ กุ้ง Zero waste สร้างกําไรเดอื นละ 4 แสนบาท
แฟกซ์ : 0-2916-8005
E-mail : [email protected] คอลมั น์ประจ�ำ
โรงพมิ พ์ : ก.พลพมิ พ์ 14 กิจกรรมเดน่
เพลท : กรกนก กราฟฟิก 52 บอกกลา่ ว
โทร. 082-458-4318 54 แนวโนม้ ราคาปศุสตั ว์
จดั จำาหน่าย : นานาสาสน์



โรโนไซม® ดับบลวิ เอก็ ซ

ปรับปรุงประสทิ ธภิ าพตลอดอายกุ ารใชงานเพ่อื การผลิตสตั วอยา งยั่งยืน

โรโนไซม® ดบั บลวิ เอก็ ซ เปน เอนไซมไซลาเนสชนั้ นาํ ท่ไี ดรบั อนญุ าตใหใชใ น
อาหารสตั วกระเพาะเดย่ี วสว นใหญ
ดวยการชวยปรับปรงุ การยอยไดของพลงั งาน และโปรตนี ทง้ั ในอาหาร
สัตวปก และสกุ ร โรโนไซม® ดบั บลิวเอ็กซจ ะชว ยสง มอบประสทิ ธิภาพ
ท่ียอดเย่ยี มดวยวิธีที่มปี ระสทิ ธิภาพ และยงั่ ยนื

If not us, who? If not now, when?

WE MAKE IT POSSIBLE

www.dsm.com/anh
Follow us on:

IT’S TIME
TO FEEL THE

COMFORT

SWINE VACCINATION
HAS NEVER BEEN

SO PRECISE, SO EASY
OR SO QUICK

INTRADERMAL APPLICATION
OF VACCINES IN PIGS

Mechanism of action

EPIDERMIS

DERMIS Inflamator y
Dendritic Cell (DC)
ADIPOSE Blood vessel
TISSUE (S.C.) Resident DC taking
up antigen
Lymph vessel with DC 3
migrating to lymph node

The dermis represents an excellent
site for vaccine delivery being rich in
resident DC, lymph vessels and
blood capillaries.

12

90º

Pig skin Pig skin Pig skin

As a needle-free injector, Hipradermic®1 injector head must contact the surface of the pig's skin at a 90º angle. Hipradremic® has no trigger, so it
is enough to make a small movement towards the animal to carry out the vaccination.

Adequate regions for intradermal Correct administration Comparison between intradermal (ID)
administration of vaccines of the vaccine and intramuscular (IM) application

Sows Sows Papule in sows 1 23 456 7 8
Observed in 90% of the sows vaccinated with
Hipradermic®2. In the ID application the vaccine is deposited
at the dermal layer of the skin (before the
subcutaneous fat).

Sows Piglets Injection point in piglets For IM application is very important to select
In piglets no papule is observed, just an the adequate needle length tacking into
(1) Hipradermic®, needle-free device with full traceability injection point can be seen. account the subcutaneous fat.
for the vaccination of sows and piglets.
www.hipra.com
(2) Busquet et al., 2017. ESPHM Proceedings.

ขา่ วสารและสาระสาำ หรบั วงการเลี้ยงสตั ว์

หนังสือขอโทษต่อบริษัท โนวา เมดซิ นี จำากดั

ข้อความต่อไปน ้ี เป็นข้อความที่จะนาำ ไปเผยแพรใ่ นเพจเฟซบุ๊คและลงโฆษณาในสอื่ ส่งิ พมิ พ ์ เพอื่ แสดงความรับผิดชอบต่อ
บริษทั โนวา เมดซิ นี จำากดั ทไี่ ด้มีการโพสตบ์ ทความลงในเฟซบุ๊ค ดังภาพทีแ่ สดง รวม 2 ภาพ (ทา้ ยหนังสอื ขอโทษ)
ตามท่ไี ดม้ ีภาพ ข้อความ ชอื่ ทางการค้าและรปู ผลติ ภณั ฑ์ยา CIB Phos ของบรษิ ัทฯไปปรากฏในเพจเฟซบคุ๊ “เสยี งบ่น
จากฟารม์ โคนม-โคเนอื้ : Murmur On Cattle Farm เรอื่ ง “การใหย้ าเกนิ ขนาด จนทำาให้เสยี ชีวิตในลูกโค” เมือ่ วนั ท ่ี 17 ก.ย.
2565 และไดม้ ีการแชร์บทความนอ้ี อกไปในวงกวา้ ง จนทำาให้บรษิ ทั ได้รบั ความเสยี หายท้งั ดา้ นชอ่ื เสยี งของบริษทั ผลกระทบตอ่
ความเชื่อม่ันในผลิตภัณฑ์ยาและผลเสียหายทางธุรกิจ ตลอดจนสร้างความเข้าใจผิดในกลุ่มร้านจำาหน่ายยาสัตว์ ฟาร์มปศุสัตว์
และเกษตรกรที่เปน็ ผู้ใช้ยาตัวดงั กล่าว
ข้าพเจ้า นายสมศกั ดิ์ เพช็ รศิริ วท.บ.(สตั วศาสตร์), สพ.บ. ในฐานะผูด้ แู ลเพจเสยี งบน่ จากฟารม์ ฯ ขอแสดงความเสยี ใจ
และนอ้ มรบั ความผดิ พลาดทเี่ กดิ ขน้ึ อนั เกดิ จากความรเู้ ทา่ ไมถ่ งึ การณ ์ ขาดความตระหนกั ถงึ ผลเสยี หายทจี่ ะตามมา และไมม่ คี วาม
กระตอื รือรน้ ท่ีจะเข้าไปแก้ปญั หาทีเ่ กิดขนึ้ อย่างฉับไว บัดนี้ข้าพเจา้ สำานึกผิดแล้ว นอกจากกล่าวคำาขอโทษกับเหตุการณ์ทเ่ี กิดขึ้น
มายงั บริษทั แลว้ ขา้ พเจา้ ขอโอกาสแก้ไขผลเสยี หายทเ่ี กิดข้นึ ดว้ ยการเขียนบทความทางวิชาการทเ่ี กี่ยวข้องกับผลิตภัณฑย์ าของ
บริษัทลงในเพจเฟซบ๊คุ และลงโฆษณาในวารสารปศสุ ตั ว์หรอื สืง่ สง่ิ พมิ พ์อืน่ ทเ่ี กี่ยวข้อง เปน็ เวลา 5 เดอื น ตงั้ แต่ ต.ค. 2565-
ก.พ.2566
จงึ เรียนมาเพื่อทราบ และขอกราบขอบพระคณุ ทีใ่ หอ้ ภยั ตอ่ ความผดิ พลาดและไม่ติดใจเอาความมา ณ ทนี่ ี้

สตั วเ์ ศรษฐกจิ 23

กจิ กรรมเดนPRODUCTIONLMIVAEGSATZOICNKE

งานประชมุ ว�ชาการนานาชาติทางสตั วแพทยและการเล้ยี งสตั ว ครง้ั ที่ 45
´Ã.à©ÅÔÁªÂÑ ÈÃÕ͋͹ Ã°Ñ Á¹µÃÇÕ ‹Ò¡ÒáÃзÃǧà¡ÉµÃáÅÐÊˡó ໚¹»Ãиҹ໴ ¡Òà »ÃЪÁØ ÇªÔ Ò¡ÒùҹҪҵԷҧÊѵÇá¾·ÂᏠÅÐ
¡ÒÃàÅÕé§ÊѵǏ ¤Ãéѧ·Õè 45 (The International Conference on Veterinary Science 2022 : The ICVS 2022) ·Õè¨Ñ´¢Öé¹â´ÂÊѵÇá¾·Â
ÊÁÒ¤Áá˧‹ »ÃÐà·Èä·Â ã¹¾ÃкÃÁÃÒª»Ù ¶ÑÁÀ ÃÐËÇ‹Ò§Çѹ·Õè 23 - 25 ¾ÄȨ¡Ô Ò¹ 2565 ÀÒÂ㵌ËÑÇ¢ŒÍ “One Health for the New Era”
â´ÂÁÕ ¹Ò¸¹Ò ªÕÃÇÔ¹Ô¨ àŢҹءÒÃÃÑ°Á¹µÃÇÕ ‹Ò¡ÒáÃзÃǧà¡ÉµÃáÅÐÊˡó ¹ÒÂÊÁà¡ÕÂÃµÔ ¡Íä¾ÈÒÅ »Ãиҹ¤³Ð·Òí §Ò¹Ã°Ñ Á¹µÃÇÕ Ò‹ ¡ÒÃ
¡ÃзÃǧà¡ÉµÃáÅÐÊˡó ¹Ò»ÃÐÂÃÙ Í¹Ô Ê¡ÅØ »Å´Ñ ¡ÃзÃǧà¡ÉµÃáÅÐÊˡó ¹ÒÂÊÃØ à´ª ÊÁàÔ »ÃÁ Ãͧ»Å´Ñ ¡ÃзÃǧà¡ÉµÃáÅÐÊˡó
¹ÒÂ浄 Çá¾·Âà ÈÃÉ°à¡ÂÕ ÃµÔ ¡ÃШҋ §Ç§É Ãͧ»Å´Ñ ¡ÃзÃǧà¡ÉµÃáÅÐÊˡó 㹰ҹйÒÂ¡ÊµÑ Çá¾·ÂÊÁÒ¤Áá˧‹ »ÃÐà·Èä·Â ã¹¾ÃкÃÁ-
ÃÒª»Ù ¶ÑÁÀ ¹ÒÂÊÁªÇ¹ Ãѵ¹Á§Ñ ¤ÅÒ¹¹· ͸Ժ´Õ¡ÃÁ»ÈÊØ ÑµÇ áÅмºŒÙ ÃËÔ ÒáÃзÃǧà¡ÉµÃáÅÐÊˡó ࢌÒÃÇ‹ Á ³ ȹ٠áÊ´§Ê¹Ô ¤ÒŒ áÅСÒÃ
»ÃЪÁØ ÍÔÁᾤç (ÍÔÁá¾ç¤¿ÍÃèÑÁ) àÁ×ͧ·Í§¸Ò¹Õ ¨Ñ§ËÇÑ´¹¹·ºØÃÕ
52 สตั วเศรษฐกจิ

ขา วสารและสาระสาํ หรบั วงการเลี้ยงสตั ว
เม�อื วนั ท�ี 18 ตลุ าคม 2565 กรุงเทพฯ -
คุณภทั นยี ์ เลก็ ศรสี มพงษ์ รองกรรมการผูจ้ ดั การ
บรหิ าร พรอ้ มดว้ ย ดร.นริ ดา เลก็ ศรสี มพงษ์ ผูช้ ่วย
รองประธานบรหิ าร บรษิ ทั เครอื เจรญิ โภคภณั ฑ์
จาํ กดั กลมุ่ ธุรกจิ ท�มี บี รษิ ทั ในเครอื ใหญ่ท�สี ุดใน
ประเทศไทย และเป็นหน�ึงในสามของผูผ้ ลติ สตั วป์ ีก
และสุกรชนั� นาํ ของโลก ซ�งึ มโี รงงานผลติ อาหารสตั ว์
รายใหญ่ท�สี ุดในเอเชยี ตะวนั ออกเฉียงใต้ ใหเ้กยี รติ
ร่วมหารอื และแลกเปล�ยี นวสิ ยั ทศั นเ์ ก�ยี วกบั ความ
ร่วมมอื ทางธุรกจิ และแนวโนม้ ธุรกจิ สุขภาพสตั วใ์ น
อนาคต กบั คณะผูบ้ รหิ ารระดบั สูงกลมุ่ ธุรกจิ ระหวา่ ง
ประเทศของโซเอทสิ นาํ โดย คุณเจมี แบรนแนน
รองประธานกรรมการบรหิ ารและประธานฝ่ายปฏบิ ตั ิ
การกลมุ่ ธุรกจิ ระหวา่ งประเทศและธุรกจิ สตั วน์ าํ� ,
คณุ แคทส์ กาโตะ รองประธานกรรมการบรหิ าร
อาวุโสฝ่ายปฎบิ ตั กิ ารภมู ภิ าคเอเชยี , น.สพ. อาคม
ชวี ะเกรยี งไกร รองประธานบรหิ ารภมู ภิ าคเอเชยี
ตะวนั ออกเฉียงใตแ้ ละเอเชยี ใต้ พรอ้ มดว้ ย คุณกลุ
ปรยี า พทุ ธฤดสี ุข ผูจ้ ดั การทว�ั ไป และ น.สพ. อนุ
พงษ์ วนชิ พสิ ฐิ พนั ธ์ ผูอ้ าํ นวยการฝ่ายธุรกจิ สตั วป์ ีก
บรษิ ทั โซเอทสิ (ประเทศไทย) จาํ กดั ระหวา่ งร่วม
งานประชมุ นวตั กรรมสุขภาพสตั ว์ โภชนาการ และ
เทคโนโลยเี อเชยี ครงั� ท�ี 7

สัตวเศรษฐกิจ 53



ขา่ วสารและสาระสำาหรบั วงการเล้ียงสัตว์

ความสำาคัญของเอนไซม์ เรียบเรียงโดย: วรยิ า โกสุม CJ BIO APAC, Thailand
บทความโดย: Preeti Mohanty CJ BIO APAC, India

ต่อสขุ ภาพทางเดนิ อาหารของสตั ว์
บทนำ� ระบบทางเดินอาหารถือเป็นที่อยู่อาศัยธรรมชาติของจุลินทรีย์
สุขภาพทางเดินอาหารเป็นส่ิงสำาคัญท่ีสุดในการผลิตสัตว์ปีก ขนาดใหญ่ ไม่เพียงแต่ลำาไส้เท่าน้ัน แต่ยังควบคุมการทำางานของ
การเพมิ่ ขนึ้ ของประชากรโลกอยา่ งรวดเรว็ ทาำ ใหค้ วามตอ้ งการโปรตนี จลุ ินทรีย์เจ้าถิ่นด้วย (Oakley et al., 2016) ดงั น้ัน ระบบทางเดนิ
จากสตั วเ์ พม่ิ ขนึ้ สง่ ผลใหไ้ กเ่ นอ้ื มกี ารผลติ เพม่ิ ขนึ้ เพอื่ ตอบสนองความ อาหารและสว่ นประกอบทส่ี าำ คญั ตา่ งๆจึงขนึ้ อยู่กบั การทาำ งานสาำ หรบั
ต้องการของผู้บริโภค ซ่ึงเป็นสาเหตุให้เกิดปัญหาสุขภาพระบบ การพัฒนาทางสรรี วทิ ยาที่เหมาะสมของจุลินทรยี ์เจ้าถิ่น
ทางเดินอาหารโดยไม่ได้ตั้งใจและทำาให้ไก่เนื้อด้อยประสิทธิภาพลง สุขภาพทางเดินอาหารทำาหน้าท่ีทางสรีรวิทยาและเพ่ือรักษา
การใช้เอนไซม์เพ่ือปรับปรุงประสิทธิภาพเป็นแนวคิดท่ีได้รับการ สภาวะสมดุลและความสามารถในการต้านทานการติดเชื้อและ
ยอมรับเป็นอย่างดีในโภชนาการสัตว์ปีกสมัยใหม่ และทฤษฎีนี้ยังคง ความเครยี ด (Kogut et al., 2017) คาำ นิยามนี้อธิบายองคป์ ระกอบ
สร้างข้อเท็จจริงใหม่ๆ ด้วยการศึกษาที่กำาลังดำาเนินอยู่ เอนไซม์ พ้ืนฐานของสุขภาพทางเดินอาหาร เช่น การย่อยและการดูดซึม
สำาหรับสัตว์มีหน้าท่ีสำาคัญในการปรับปรุงประสิทธิภาพการใช้อาหาร อาหารที่มีประสิทธิภาพ จำานวนจุลินทรีย์ในลำาไส้ท่ีคงท่ี โครงสร้าง
สตั ว ์ และสง่ ผลตอ่ การเจรญิ เตบิ โต เพม่ิ ความยดื หยนุ่ ในการใชว้ ตั ถดุ บิ และหน้าที่ของเซลล์เย่ือผนังลำาไส ้ (gut barrier) และการทำางานของ
อาหารสตั วท์ างเลอื กเพม่ิ มากขน้ึ โดยเลอื กใชเ้ อนไซมท์ เ่ี ฉพาะเจาะจง ระบบภูมิคุ้มกันที่มีประสิทธิภาพ ซ่ึงท้ังหมดนี้มีบทบาทสำาคัญใน
ทำาให้สัตว์สามารถดึงโภชนะจากอาหารสัตว์ออกมาใช้ได้มากข้ึน สรีรวิทยาของระบบทางเดินอาหาร ผลผลิตและความเป็นอยู่ท่ีดี
นอกจากน้ี สัตว์ปีกยังขาดเอนไซม์ท่ีช่วยในการย่อยเยื่อใย เช่น ของสัตว์ ในชว่ งสองทศวรรษทผ่ี า่ นมา หัวข้อนไี้ ด้รับความสนใจเป็น
เซลลูโลส อะราบโิ นไซแลน และไฟเตส อาหารสัตว์ที่ย่อยไดไ้ ม่ดีจะ อย่างมากในการผลิตสัตว์ปีก เน่ืองจากความต้องการที่เพิ่มข้ึนใน
นำาไปสู่ปัญหาการย่อยสารอาหารออกมา ซึ่งส่งผลต่อประสิทธิภาพ ด้านเศรษฐกิจ สวัสดิภาพสัตว์ ความปลอดภัยของอาหาร การลด
การเจริญเติบโตในท่ีสุด และมีต้นทุนสูงขึ้นสำาหรับผู้ผลิต และยัง ผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม และการห้ามหรือหลีกเล่ียงการใช้ยา
สง่ ผลกระทบเชงิ ลบตอ่ สงิ่ แวดลอ้ มอกี ดว้ ย ทงั้ นก้ี ารเสรมิ เอนไซมช์ ว่ ย ปฏิชีวนะในการเร่งการเจริญเติบโต (AGPs) (Morgan, 2017)
ใหก้ ารใชป้ ระโยชนไ์ ดข้ องโภชนะดขี น้ึ ซงึ่ สง่ ผลตอ่ สขุ ภาพของทางเดนิ เอนไซม์มีความสามารถในการลดความแปรปรวนในวัตถุดิบและ
อาหารและลดผลกระทบต่อส่ิงแวดล้อม เพิ่มความสามารถในการย่อยของอาหารสัตว์ให้การดูดซึมและลด

สตั ว์เศรษฐกจิ 17

PRODUCTIONLMIVAEGSATZOICNKE

ความหนืดของการย่อยอาหาร อย่างไรก็ตามการผลิตเอนไซม์มี สารอาหารภายใน ซ่ึงเป็นอันตรายต่อสุขภาพของทางเดินอาหาร
เทคโนโลยีท่ีทันสมัยและมีศักยภาพมากขึ้น ท้ังนี้เอนไซม์มีความ (Onyango et al., 2009) กรดไฟตกิ ยงั สร้างสารประกอบเชงิ ซ้อน
จาำ เพาะเจาะจงกบั ซบั สเตรต และยงั เปน็ สว่ นเตมิ เตม็ เอนไซมใ์ นระบบ ที่มีโปรตีนและสารอาหารอนื่ ๆ (Yu et al., 2012) นอกจากนี้ Selle
ทางเดินอาหารของสัตว์อีกด้วย ในบทความนี้ จะกล่าวถึงบทบาท et al., (2555) กล่าวว่า คา่ pH ท่ีเป็นกรด จะเกดิ สารประกอบ
ของการเสริมเอนไซม์จากภายนอก โดยเฉพาะ เอนไซม์ไซลาเนส เชิงซ้อนของโปรตีน-ไฟเตท ซึ่งไฟเตทสามารถจับกับกลุ่ม -NH2
และเอนไซม์ไฟเตสต่อสขุ ภาพทางเดินอาหารในสตั ว์ปกี และสายโซต่ า่ งๆ ของกรดอะมิโนพื้นฐาน อารจ์ ินีน (Arg) Îิสทดิ ีน
ป¨˜ ¨ÂÑ ททÕè าí ãËเ้ กิ´¤Çามบก¾ร‹อง¢องส¢ุ Àา¾ทางเ´ินอาËาร (His) และไลซีน (Lys) โพลแี ซคคาไรดท์ ่ไี มใ่ ช่แป้งรวมแป้งท่ที นตอ่
ลักษณะท่ัวไปที่ส่งผลต่อสุขภาพทางเดินอาหารของไก่เน้ือ การยอ่ ยและลกิ นิน เรยี กวา่ อาหารเยือ่ ใย พบในพชื โดยเฉพาะผนงั
ไดแ้ ก ่ ความเครยี ด การติดเชอื้ จากภายนอก อาหารและน้ำา เป็นต้น เซลลเ์ อนโดสเปร ม์ ของเมลด็ พชื หลายชนดิ (Lovegrove et al., 2017)
เร็วๆ น้ี ด้วยความก้าวหน้าของการศึกษาการเสริมเอนไซม์จาก NSPs สามารถแบ่งออกเปน็ สว่ นท่ลี ะลายนำ้าและไมล่ ะลายน้ำา
ภายนอกต่อสุขภาพทางเดินอาหารของไก่ต่อกรดไฟติกและโพลีแซค NSP ทลี่ ะลายนา้ำ เมอื่ มปี รมิ าณมากจะเพม่ิ ความหนดื ในระบบ
คาไรดท์ ไ่ี ม่ใช่แปง้ (NSPs) ทางเดินอาหารโดยมีลักษณะเป็นเจลหนืดซ่ึงลดการย่อยได้ของ
กรดไฟตกิ เปน็ สารต้านอนมุ ลู อสิ ระตามธรรมชาติที่พบได้ในรูป เอนไซม์ในระบบทางเดินอาหาร (Raza et et al., 2019) ความ
ของเกลือและมีอยู่ในธัญพืช ผัก ถั่ว และน้ำามันธรรมชาติ (Silva หนดื ทเ่ี พม่ิ ขนึ้ นยี้ งั ทาำ ใหช้ น้ั เมอื กในลาำ ไสห้ นาขน้ึ (Hedemann et al.,
and Bracarense, 2016) กรดไฟติกในรูปเกลอื ทไี่ ม่ละลายนาำ้ จะจับ 2009) ขัดขวางการย่อยและการดูดซึมสารอาหารในระบบทางเดิน
กับแรธ่ าตุ รวมท้ังฟอสฟอรัส แคลเซียม สงั กะส ี แมกนีเซยี ม และ อาหาร มกี ารประเมนิ ว่าพลงั งานทไ่ี ม่ถกู ยอ่ ย 400-450 กิโลแคลอรี
ทองแดง กรดไฟติกจะเพิ่มการขับเมือก (MUC) และการสูญเสีย ตอ่ อาหาร 1 กโิ ลกรัม เนอื่ งมาจากปรมิ าณ NSP ท่มี อี ยใู่ นอาหาร
ข้าวโพดและถว่ั เหลอื ง (Cowieson, 2010) ในทางกลบั กัน NSP ท่ี
ไม่ละลายนำ้าในผนังเซลล์ที่จับกับแป้ง โปรตีน และสารอาหารอ่ืนๆ
ภายในเรยี กวา่ “Cage Effect” จะขดั ขวางการเข้าถงึ ของเอนไซมใ์ น
ระบบทางเดนิ อาหารในการยอ่ ยสารอาหาร (Bedford and Partridge,
2010)
การเสริมเอนไซมต์ อ‹ ส¢ุ Àา¾ทางเ´ินอาËาร
เอนไซมก์ Å‹ุม¤ารâ์ บไÎเ´รต
สิ่งขัดขวางสำาคัญในระบบสำาไส้ คือ ช้ันเยื่อเมือก (Mucous
layer) และTight junction (TJ) ของเย่อื บุลำาไส้ ดงั แสดงในรปู 1b
สัณฐานวิทยาของลาำ ไส ้ (ความสงู ของวลิ ไล (villus height) ความ
ลึกของคริปท์ (Crypt depth) และการผลัดเปลี่ยนของเยื่อบุ
(epithelial turnover rate) การเปลี่ยนแปลงในการตอบสนองต่อ
สารภายนอก เชน่ การมีหรือไมม่ อี าหารและสภาวะทางพยาธสิ ภาพ
(Gomide Junior et al., 2004) ความลกึ ของครปิ ทท์ ม่ี าก บ่งชี้ว่า
มีการผลัดเปลี่ยนของเนื้อเย่ือเร็วข้ึนเนื่องจากเซลล์ธรรมชาติมี
ลักษณะหลายเซลล์และอยู่ในส่ิงมชี ีวติ (Stem cell) และพิจารณาถงึ
วิลไล (Awad et al., 2009) เยื่อบ/ุ เมอื กในลาำ ไส้ คือ ไกลโคโปรตีน
ที่มีน้ำาหนักโมเลกุลสูงซ่ึงหล่ังออกมาจาก goblet cell ในไก่พบว่า
mucin-2 แสดงออกในเซลลเ์ น้อื ผิว (goblet cell) ของลาำ ไส้ใหญแ่ ละ
ลำาไส้เล็ก (Smirnov et al., 2005) NSP ช่วยเพ่ิมการหลั่งของ
เยื่อเมือก (Tanabe et al., 2006) ดังแสดงในรูป 1c. ผลจาก
อาหารที่มีเยื่อใยสูง ทำาให้สารอาหารไม่ถูกย่อยและดูดซึมมีผลต่อ
การเปล่ียนแปลงจำานวนจุลินทรีย์ในลำาไส้ (Bird et al., 2007;
Choct et al., 1999; Mathlouthi et al., 2002) ทัง้ นี้ Langhout
(2000) กล่าวว่า อาหารท่ีมี NSP ลดปริมาณแบคทีเรียที่เป็น
ประโยชน ์ แตเ่ พมิ่ จาำ นวนแบคทเี รยี กอ่ โทษในลาำ ไส ้ การเสรมิ เอนไซม์

18 สตั วเศรษฐกจิ

ขา่ วสารและสาระสำาหรบั วงการเล้ียงสัตว์

ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการย่อยอาหารในลำาไส้เล็กและลดปริมาณ ไซลาเนสเป็นเอนไซม์ย่อยสลายพอลิแซ็กคาไรด์ที่ไม่ใช่แป้ง
ซบั สเตรทพวกแป้งที่เกดิ จากการหมักเนา่ เสียในลำาไส้ใหญ ่ นอกจาก (NSP) ซึง่ จะตัด -xylosidic glycosidic linakges ภายในสายไซ
นี้ เอนไซมย์ งั ชว่ ยลดความหนืดในทางเดนิ อาหาร (Pluske et al., แลน เป็นไซโลโอลิโกแซ็กคาไรด์ (xylo-oligosaccharides, XOS)
1997) ดังแสดงในรปู 1d. การเสรมิ เอนไซมไ์ ซลาเนสและกลคู าเนส (Jompengmuengbout et al., 2009) และอะราบโิ นไซแลนโอลิโก
ในข้าวบาร์เลย์ ข้าวสาลี ข้าวโอต และข้าวไรย์ ช่วยเพ่ิมความ แซคคาไรด์ (arabinoxylan-oligosaccharides, AXOS) ซ่ึง
เข้มข้นของปริมาณบิวทเี รท และ อะซิเตท อยา่ งมนี ยั สำาคัญ การ 1) เป็นแหล่งพลงั งาน โปรไบโอตกิ (แบคทเี รียท่เี ป็นประโยชน์ เช่น
สลายและการละลายของ NSP โดยเอนไซม ์ จะเพม่ิ สารตั้งต้นทมี่ ีอยู่ Lactococcus, Lactobacillus and Bif idobacterium) มปี ระสทิ ธภิ าพ
(โอลิโกแซ็กคาไรด์หรือโมโนแซ็กคาไรด์) สำาหรับการหมักของ การใช ้ XOS สงู กวา่ แบคทเี รยี ทกี่ อ่ โทษอยา่ งมนี ยั สาำ คญั โดยเฉพาะ
จุลนิ ทรียใ์ นซีกมั (Cadogan & Choct, 2015) และสง่ ผลใหล้ ดการ อย่างย่ิง Bifi dobacterium 2) กรดไขมนั สายสั้น (SCFAs) ส่วนใหญ่
ผลิต VFA/SCFA ใน ileum การเพิ่มการหมักในซีกัมส่งผลให้ ผลิตโดยจลุ ินทรยี ์ทมี่ ีประโยชน์ 3) SCFAs สามารถปรบั ปรงุ คา่ pH
ไซโลโอลโิ กแซ็กคาไรด์ (XOS) มกี ารผลติ VFA/SCFA และพลงั งาน ในลำาไส้และนำาไปสู่สภาพแวดล้อมที่เหมาะสมสำาหรับจุลินทรีย์ที่เป็น
จากสารตั้งต้นที่ไม่ถูกย่อยได้มากข้ึน ทำาให้เกิดจุลินทรีย์ท่ีเป็น ประโยชน์ซึ่งชอบสภาพแวดล้อมท่ีเป็นกรด นอกจากนี้ยังทำาหน้าท่ี
ประโยชน์ เชน่ กรดแลคติก ในทางเดินอาหาร (Jia et al., 2009) เปน็ แหลง่ พลงั งานสาำ หรบั เซลลเ์ ยอื่ บลุ าำ ไส ้ ดงั นนั้ จงึ สามารถใช ้ XOS

Figure 1. Effect of exogenous enzyme supplementation on gut health in poultry (Raza et al., 2019)

สตั วเ ศรษฐกิจ 19

PRODUCTIONLMIVAEGSATZOICNKE

ได้อย่างมีประสิทธิภาพมากข้ึน และยังเพ่ิมศักยภาพการทาำ งานของ ทงั้ นก้ี ารเสรมิ ß-mannanase ชว่ ยเพมิ่ ประสทิ ธภิ าพการใชพ้ ลงั งาน
เอนไซม์ย่อยอาหารภายในร่างกาย และลดซับสเตรทที่ย่อยไม่ได้ ในอาหารขา้ วโพด-ถ่วั เหลืองในไก่เนื้อ (Li et al., 2010) เช่นเดียว
สาำ หรบั การเจรญิ เตบิ โตของจลุ นิ ทรยี ์ และสง่ ผลใหค้ วามหนดื ของการ กบั ไกไ่ ข่ (Wu et al., 2005; Saeed et al., 2019)
ย่อยอาหารลดลง ทำาใหจ้ ำานวนประชากรจุลินทรีย์ในทางเดินอาหาร เอนไซมไ์ ฟเตส
สว่ นบนลดลง มกี ารสญู เสยี กรดอะมโิ นภายในรา่ งกายลดลง เนอื่ งจาก กรดไฟติกรบกวนกระบวนการย่อยอาหาร ส่งผลให้แป้งและ
ปรับเปล่ียนการหล่ังเอนไซม์อะไมเลสของตับอ่อนและการหล่ังเมือก โปรตีนจำานวนมากหลงเหลือเข้าสู่ลำาไส้ใหญ่ กระตุ้นแบคทีเรียท่ี
(Cowieson and Bedford, 2009) ผลพรไี บโอติกของ XOS ยัง เน่าเสียง่าย และก่อปัญหาสุขภาพของทางเดินอาหาร เน่ืองจาก
รวมถึงการเพม่ิ ประสทิ ธภิ าพการทาำ งานของลาำ ไสใ้ หญ่ เปล่ียนแปลง สถานการณ์ปัจจุบันราคาอาหารสัตว์มีความผันผวน จึงมีการใช้
ปริมาณและอัตราส่วนของ SCFAs และด้วยเหตุนี้จึงให้พลังงาน วัตถุดิบท่ีมีความหลากหลายในอาหารสัตว์ปีก ดังน้ันอาหารจึงมี
มากข้นึ เพ่มิ การดูดซมึ แร่ธาต ุ กระตุ้นภมู ิคุ้มกนั และเพ่มิ ความยาว คณุ ภาพผนั แปรมากขน้ึ ปรมิ าณซับเสตรทท่ีย่อยไมไ่ ด้จงึ เกดิ ขึ้น ซง่ึ
วิลไลใน ileal (Kiarie et al., 2014) นอกจากน้ ี งานวจิ ยั ยงั แสดง มีผลกระทบโดยตรงต่อจุลินทรีย์ในลำาไส้และประชากรของแบคทีเรีย
ให้เห็นว่าการเสริมไซลาเนสสามารถเพิ่มภูมิคุ้มกันของไก่เน้ือได้ ทีไ่ ม่มีประโยชน์ในระบบทางเดินอาหาร
(Gao et al., 2007) ลดผลเสียของการติดเช้ือ Salmonella การใช้ไฟเตสที่ผลิตจากจุลินทรีย์เพ่ือปลดปล่อยไฟเตทหรือ
Typhimurium (Vandeplas et al., 2009; Amerah et al., 2012) กรดไฟติก ถูกใช้แพร่หลายในอาหารสัตว์ปีก ช่วยลดผลกระทบต่อ
หรอื บรรเทา การเสอ่ื มสภาพของเยอ่ื เมอื กในลาำ ไสข้ องไกเ่ นอื้ ทถ่ี กู ให้ สิ่งแวดล้อมและการเสริมฟอสฟอรัสอนินทรีย์ในอาหารท่ีมีราคาแพง
เชอ้ื Clostridium perfringens (Liu et al., 2012) อย่างไรก็ตาม การใช้เอนไซม์ไฟเตส ซ่ึงช่วยให้จุลินทรีย์ในลำาไส้มี
กากถ่ัวเหลอื ง (SBM) เป็นแหล่งโปรตนี จากพืช ทีม่ ีปรมิ าณ ความสมดุลและช่วยปรับปรุงสุขภาพของลำาไส้ (Morgan et al.,
NSP ทีล่ ะลายน้ำาได ้ 3% และ NSP ทไี่ มล่ ะลายนาำ้ 16% (Irish 2017) เอนไซม์ไฟเตสเพิ่มการย่อยโปรตีนและลด endogenous
and Balnave, 1993) ประกอบดว้ ย แมนแนน (mannans) และ losses ในระบบทางเดินอาหารส่วนท้าย (hindgut) Dahiya et al.
กาแลคโตแมนแนน (galactomannans) เปน็ ส่วนใหญ ่ (Slominski, (2007) and Drew et al. (2004) โปรตีนตงั้ ตน้ ท่ียอ่ ยไมไ่ ด ้ เปน็
2011) ß-mannan หรอื ที่เรียกวา่ beta-galactomannan ( ßGAL) ปัจจัยท่ีเกิดภาวะเสียสมดุลของจุลินทรีย์ในลำาไส้ (dysbacteriosis)
เปน็ โพลแี ซคคาไรดท์ มี่ หี นว่ ยของ mannose ทมี่ กี าแลคโตสและ/หรอื โดยเฉพาะโรคลาำ ไสอ้ กั เสบแบบเนอื้ ตาย (Necrotic enteritic) ซึง่ บ่ง
กลูโคส (Hsiao et al., 2006) แมว้ ่า ßGAL ของกากถ่ัวเหลอื ง ช้ีว่าไฟเตสอาจช่วยบรรเทาความรุนแรงของโรคลำาไส้อักเสบแบบ
จะมคี วามเขม้ ขน้ คอ่ นขา้ งตา่ำ แตก่ เ็ ปน็ ขอ้ กงั วลสาำ หรบั นกั โภชนาการ เนอื้ ตาย (Lumpkins et al., 2009) นอกจากน้ีไฟเตสช่วยลดเมือก
เน่ืองจากมีคุณสมบัติต่อต้านโภชนะ (Arsenault et al., 2017) ในลาำ ไสข้ องไกเ่ นอื้ เชน่ Clostridium มกี ารเจรญิ บนเยอ่ื เมอื ก ความ
ß-mannan มีโครงสร้างโมเลกุลคล้ายกับจุลินทรีย์ก่อโรคบางชนิด เขม้ ขน้ ของเยอื่ เมอื กทลี่ ดลงอาจสง่ ผลให ้ C. perfringens ลดลง และ
ซึ่งอาจกระตุ้นภูมิคุ้มกันได้ ซึ่ง Acemannan (ß-1,4-acetylated Ptak et al. (2015) กลา่ วว่าการเสรมิ ไฟเตสเพมิ่ จาำ นวนแบคทเี รยี
mannan) กระตุ้นแมคโครฟาจโดยการเพิ่มระดับการสังเคราะห์ โดยรวมในลำาไส ้ ได้แก ่ Lactobacillus spp., Enterococcus spp.
ไนตรกิ ออกไซดข์ องการถอดรหสั โดย Ramamoorthy et al. (1996). SCFA, DL-lactate และ acetic acid เปน็ ตน้
Karaca et al. (1995) รายงานวา่ ไนตริกออกไซด์ ทาำ หน้าท่เี ปน็ บทสรปุ
ตวั ยบั ย้ังการเติบโตของเซลลม์ ะเร็งในการกำาจัดไวรัส และความเป็น สารต้านโภชนะทำาให้ประสิทธิภาพการย่อยอาหารลดลง เช่น
พษิ ตอ่ เซลล์เน้อื งอก (Karupiah et al., 1993) โครงสร้างท่ีซบั ซอ้ น ปรมิ าณแปง้ และ/หรอื โปรตนี ทไ่ี มถ่ กู ยอ่ ยในปรมิ าณมากเขา้ สลู่ าำ ไสใ้ หญ ่
ของ ß-mannan อาจนำาไปสู่การสูญเสียการใช้พลังงานจากอาหาร กระตนุ้ การทาำ งานของแบคทเี รยี ทเ่ี นา่ เสยี งา่ ย ทาำ ใหส้ ตั วเ์ กดิ ความผดิ
ปกตใิ นลำาไส ้ ดังท่ีเห็นไดช้ ดั จากการศึกษา การเสริมเอนไซม์จะช่วย
ปรับปรุงประสทิ ธิภาพการย่อยอาหารในลาำ ไสเ้ ล็ก และจำากดั การไหล
ผา่ นของซับสเตรทในลาำ ไสส้ ่วนท้าย ดงั นั้นการช่วยลดความผิดปกติ
ของจุลินทรีย์ในระบบทางเดินอาหารที่อาจเกิดขึ้นได้ โดยการเสริม
เอนไซมช์ นิดตา่ งๆ ต่อสุขภาพของลาำ ไส ้ และประสทิ ธิภาพการเจริญ
เตบิ โต

เอกสารอ้างองิ
Preeti Mohant. (2022). Significance of enzymes as gut health
solution. CJ BIO Monthly Bulletin, 2022(44), 15-21.

20 สัตว์เศรษฐกจิ

ขา วสารและสาระสาํ หรับวงการเลี้ยงสตั ว

ปศสุ ัตว” ผลักดนั สง ออกไขไก
รักษาเสถยี รภาพราคา
¡Í‹ ¹Ë¹ÒŒ ¹¼Õé àÙŒ ÅÂéÕ §ä¡ä‹ ¢»‹ ÃÐʺ»Þ˜ ËÒä¢ä‹ ¡Å‹ ¹Œ µÅҴ㹪Nj §à´Í× ¹
¾ÄÉÀÒ¤Á - ÁԶعÒ¹ 2565 ¡ÃÁ»ÈØÊѵǏáÅÐÀÒ¤àÍ¡ª¹ä´Œ
ËÇÁÁ×͡ѹ·íÒ¡Ô¨¡ÃÃÁᡌ䢻˜ÞËÒÁÒâ´ÂµÅÍ´·Ñ駡ÒÃà¾ÔèÁ»ÃÔÁÒ³
¡ÒÃÊ‹§Í͡䢋䡋áÅСÒûŴáÁ‹ä¡‹Â×¹¡Ã§¡‹Í¹¡íÒ˹´ Ê‹§¼ÅãËŒ
àʶÂÕ ÃÀÒ¾¢Í§¡ÒÃ¼ÅµÔ áÅÐÃÒ¤ÒÍÂãÙ‹ ¹ÃдºÑ ·àèÕ ËÁÒÐÊÁ·Õè 3.60 ºÒ·
µ‹Í¿Í§àÁÍ×è Ç¹Ñ ·èÕ 17 ÊÔ§ËÒ¤Á 2565 ¨¹¡Ãз§èÑ ã¹à´×͹¾ÄȨ¡Ô Ò¹
2565 ÃÒ¤ÒàÃÔÁè ÁÕá¹Ç⹌ÁŴŧàËÅ×Í 3.40 ºÒ·µ‹Í¿Í§
ÊíÒËÃѺʶҹ¡Òóä¢‹ä¡‹»˜¨¨ØºÑ¹ ¾ºÇ‹Ò ÍѵÃÒ¡ÒÃãËŒ¼Å¼ÅÔµ
à¾èÔÁÁÒ¡¢éÖ¹à¹è×ͧ¨Ò¡ÊÀÒ¾ÀÙÁÔÍÒ¡ÒÈ㹪‹Ç§¹éբͧ·Ø¡»‚àËÁÒÐÊÁ¡Ñº
¡ÒÃàÅéÕ§䡋䢋 »ÃСͺ¡Ñº»˜ÞËÒʶҹ¡Òó¡ÒäŒÒªÒÂá´¹·íÒãËŒ
ʧ‹ ÍÍ¡ä¢ä‹ ¡ä‹ ´¹Œ ÍŒ Âŧ ÃÇÁ¶§Ö ¡ÒûŴä¡ä‹ ¢¡‹ Í‹ ¹¡Òí ˹´·Òí ä´¹Œ ÍŒ Âŧ
Í‹ҧäáçµÒÁʶҹ¡ÒóÏ Ò¤Òä¢ä‹ ¡ã‹ ¹ºÒ§»ÃÐà·Èઋ¹ Ê§Ô ¤â»ÃᏠÅÐ
ÎÍ‹ §¡§ÁÃÕ Ò¤Ò¢ÒÂÁÒ¡¡ÇÒ‹ 4.00 ºÒ·µÍ‹ ¿Í§«§èÖ à»¹š ÃÒ¤Ò·èÕ´Õ ´§Ñ ¹éѹ
·èÕ»ÃЪØÁËÇÁÃÐËÇ‹Ò§¡ÃÁ»ÈØÊѵǏ¡ÑºÊÁÒ¤Á¼ÙŒàÅéÕ§䡋䢋 Êˡó
¼àÙŒ ÅÕé§䡋䢋 áÅмٌàÅÕÂé §ä¡ä‹ ¢¾‹ ѹ¸Øä´¢Œ ŒÍÊÃ»Ø ´Ñ§¹Õé
• ¼ÅÑ¡´Ñ¹¡ÒÃÊ‹§ÍÍ¡ã¹à´×͹¸Ñ¹ÇÒ¤Á 2565 ÁÒ¡¡Ç‹Ò 60
ÅÒŒ ¹¿Í§ â´ÂÁ¼Õ ¼ÙŒ ÅµÔ ä¢ä‹ ¡Ã‹ ÒÂãËÞá‹ ÅÐÃÒ¡ÅÒ§ãˤŒ ÇÒÁÃÇ‹ ÁÁÍ× ·¨èÕ Ð
ʧ‹ ÍÍ¡ä»Â§Ñ ÎÍ‹ §¡§áÅÐÊ§Ô ¤â»Ã «§èÖ ¨ÐªÇ‹ ÂãËÁŒ ÃÕ ÒÂä´àŒ ¢ÒŒ »ÃÐà·Èà¾ÁèÔ
ÁÒ¡¢¹éÖ â´ÂµÑé§áµµ‹ Œ¹»‚ 2565 ¶§Ö à´×͹¡¹Ñ ÂÒ¹ Á¡Õ ÒÃÊ‹§Í͡䢋䡋
¡ÃÁ»ÈØÊѵǏ¼¹Ö¡¡íÒÅѧÀÒ¤àÍ¡ª¹¼ÅÑ¡´Ñ¹Ê‹§Í͡䢋䡋ÃͧÃѺ ä»áÅÇŒ 180.66 Ōҹ¿Í§ ÁÙŤҋ 693.48 ÅÒŒ ¹ºÒ·
ªÇ‹ §ä¢‹ä¡‹Å¹Œ µÅÒ´ â´Â¢³Ð¹ÃéÕ Ò¤Òʧ‹ ÍÍ¡´Õ ¾ÃŒÍÁÅ´¡Òí Åѧ¡ÒÃ¼ÅµÔ • Å´¡íÒÅѧ¡ÒüÅԵ䢋䡋 â´ÂÁÕ໇ÒËÁÒÂã¹à´×͹¸Ñ¹ÇÒ¤Á
䢋䡋 ÃÑ¡ÉÒÊÁ´ØÅ¡ÒüÅÔµ - ºÃÔâÀ¤ÀÒÂã¹»ÃÐà·È à¾è×ÍãËŒÃÒ¤Ò ¡Òí ˹´ãËÁŒ ¡Õ ÒûŴä¡ä‹ ¢Â‹ ¹× ¡Ã§¡Í‹ ¹¡Òí ˹´¨Òí ¹Ç¹ 1 ÅÒŒ ¹µÇÑ ËÒ¡
¨Òí ˹‹ÒÂÍÂãÙ‹ ¹ÃдºÑ àËÁÒÐÊÁ »Å´ã¹ª‹Ç§ÍÒÂØ 65 ÊÑ»´Òˏ - 75 ÊÑ»´Òˏ ·Ò§¡Í§·Ø¹¾Ñ²¹Ò
굯 ÊÒË¡ÃÃÁä¡ä‹ ¢¢‹ ͧÀÒ¤àÍ¡ª¹¨ÐÁàÕ §Ô¹ª´àªÂã˵Œ ÇÑ ÅÐ 10 ºÒ·
• ¡ÃÁ»ÈØÊѵǨ еԴµÒÁáÅÐÍÒí ¹Ç¤ÇÒÁÊдǡ¡ÒûŴ䡋䢋
Â×¹¡Ã§µÒÁÍÒÂØ·ÕèàËÁÒÐÊÁ â´Â¢Í¤ÇÒÁËÇÁÁ×Íä»Âѧ¼ŒÙàÅÕé§䡋䢋
·ÇèÑ »ÃÐà·ÈãË»Œ Å´ä¡ä‹ ¢ä‹ Áã‹ ËÍŒ ÒÂàØ ¡¹Ô 80 Ê»Ñ ´Òˏ áÅÐÊÒí ËÃºÑ ¼àŒÙ ÅÂÕé §
ÃÒÂãËÞ‹ (100,000 µÑÇ¢Ö¹é ä») äÁ‹à¡¹Ô 78 ÊÑ»´Òˏ
·Ò§¡ÃÁ»ÈÊØ µÑ Ǩ ÐÃÇ‹ Á¡ºÑ ÀÒ¤àÍ¡ª¹ã¹¡ÒÃá¡»Œ Þ˜ ËÒ´§Ñ ¡ÅÒ‹ Ç
«èÖ§ÁÕ¤ÇÒÁÁèѹ㨠ËÒ¡´íÒà¹Ô¹¡ÒõÒÁÁҵáÒ÷Õè¡íÒ˹´¨ÐÊ‹§¼ÅãËŒ
ÃÒ¤Òä¢ä‹ ¡Í‹ ÂãÙ‹ ¹ÃдºÑ ·àÕè ËÁÒÐÊÁ à¾Íè× ãËàŒ ¡ÉµÃ¡Ãâ´Â੾ÒÐÃÒÂÂÍ‹ Â
ÊÒÁÒö»ÃСͺÍÒªÕ¾¡ÒÃàÅéÕ§䡋䢋Í‹Ùä´Œ ¹Í¡¨Ò¡¹éÕ¡ÃÁ»ÈØÊѵǏ
นายสตั วแพทยส มชวน รตั นมังคลานนท ¨Ð´ÙáÅà¡èÕÂÇ¡ºÑ Ãкº¡ÒÃàÅÕÂé § ¡ÒèѴ¡Òà â´Â¼ÅÑ¡´Ñ¹ãËŒ¿ÒÃÁ 䡋䢋

¹ÒÂÊѵÇᾷÊÁªÇ¹ Ãѵ¹Áѧ¤ÅÒ¹¹· ͸Ժ´Õ¡ÃÁ»ÈØÊѵǏ ࢌÒÊÙ‹ÃкºÁҵðҹ¿ÒÏÁ (GAP) ÃÇÁ¶Ö§Ê‹§àÊÃÔÁãËŒÁÕÃкº¡ÒÃ
¡Å‹ÒÇÇ‹Ò ¡ÃÁ»ÈØÊѵǏ㹰ҹн†ÒÂàŢҹءÒâͧ¤³Ð¡ÃÃÁ¡Òà »‡Í§¡Ñ¹âä áÅСÒÃཇÒÃÐÇѧâä ËÒ¡ÁÕâäÃкҴà¡Ô´¢éÖ¹¨ÐࢌÒ
¹âºÒ¾Ѳ¹Ò䡋䢋áÅмÅÔµÀѳ± (Egg Board) ä´»Œ ÃЪØÁËÒÃÍ× ¤Çº¤ÁØ âäâ´ÂàÃÇç ·§Ñé ¹Õé ¡ÃÁ»ÈÊØ µÑ Ǩ Ðàç‹ ´Òí à¹¹Ô ¡Òõ´Ô µÒÁ¼Å¡ÒÃ
ÃÇ‹ Á¡ºÑ ÊÁÒ¤Á¼àŒÙ ÅÂÕé §ä¡ä‹ ¢‹ Êˡó¼ àÙŒ ÅÂÕé §ä¡ä‹ ¢‹ áÅмàÙŒ ÅÂéÕ §ä¡ä‹ ¢¾‹ ¹Ñ ¸Ø ´íÒà¹Ô¹¡Òà áÅÐཇÒÃÐÇѧʶҹ¡Òó¡ÒüÅÔµáÅÐÍѵÃÒ¡ÒúÃÔâÀ¤
㹡ÒÃÇҧἹáÅСíÒ˹´·ÔÈ·Ò§¢Í§Ç§¡ÒÃ䡋䢋à¾è×ÍÃÑ¡ÉÒ ä¢‹ä¡‹ÀÒÂã¹»ÃÐà·ÈµÒÁËÅÑ¡¡Òà “¼ÙºŒ ÃâÔ À¤äÁ‹à´×ʹÌ͹ à¡ÉµÃ¡Ã
àʶÕÂÃÀÒ¾·§Ñé ÃÒ¤ÒáÅлÃÔÁÒ³¡ÒÃ¼ÅµÔ ÍÂÙä‹ ´Œ” ¢Í§¡ÃзÃǧà¡ÉµÃáÅÐÊˡó.

สตั วเศรษฐกจิ 21

PRODUCTIONLMIVAEGSATZOICNKE

ไก่เนอื้ สดใส...

แนวโนม้ เติบโตตอ่ เนอ่ื ง

อตุ สาหกรรมไกเ่ นอื้ ของไทยมแี นวโนม้ เตบิ โตดขี นึ้ ตอ่ เนอ่ื ง โดย ครัวเรอื นและภาคบริการปรับตัวดีขึ้นตามไปด้วย รวมถงึ ปจั จัยหนุน
ได้รับปัจจัยหนุนจากความต้องการบริโภคเน้ือไก่ท้ังจากตลาดใน จากการที่เนื้อไก่ถือเป็นอาหารประเภทโปรตีนที่มีความจำาเป็น
ประเทศและตลาดส่งออกที่ขยายตัวดีขึ้นตามการทยอยฟ้ืนตัวของ เน่ืองจากมีราคาถกู กวา่ เน้ือสตั ว์ชนดิ อน่ื ๆ โดยเปรียบเทยี บ จึงทาำ ให้
เศรษฐกิจโลก รวมทั้งการผ่อนคลายมาตรการควบคุมโรคในหลาย ครัวเรือนในทกุ ระดบั รายได้สามารถเข้าถึงได้
ประเทศ ส่งผลให้กิจกรรมทางเศรษฐกิจและการใช้จ่ายต่างๆ เร่ิม
กลบั เขา้ สภู่ าวะปกตมิ ากขนึ้ อยา่ งไรกด็ ี ยงั คงตอ้ งเฝา้ ระวงั ความเสย่ี ง การส่งออกไก่ของไทยมีแนวโน้มเติบโตดีเช่นเดียวกันและ
จากแนวโนม้ เศรษฐกจิ ในปหี นา้ ทอ่ี าจชะลอลงกวา่ ทคี่ าดการณ์ รวมถงึ เป็นการขยายตัวดีในเกือบทุกตลาดส่งออกหลักโดยได้รับแรงหนุน
อัตราเงินเฟ้อท่ีทรงตัวอยู่ในระดับสูงซ่ึงจะกระทบต่อแนวโน้มการ สำาคัญจากความต้องการบริโภคในตลาดโลกที่ทยอยฟ้ืนตัวต่อเน่ือง
ฟนื้ ตัวและกาำ ลังซือ้ ของผบู้ ริโภค รวมทงั้ อานสิ งสจ์ ากนโยบายเปดิ ประเทศ การทยอยรบั รองมาตรฐาน
โรงงานส่งออกไก่ของไทย และการส่งออกเพื่อทดแทนคู่แข่งอย่าง
อุตสาหกรรมไก่เนื้อของไทยผลิตเพ่ือป้อนความต้องการของ มาเลเซียที่ระงับการส่งออกไก่ช่ัวคราวจากปัญหาขาดแคลนไก่ใน
ตลาดภายในประเทศเป็นหลกั โดยมสี ดั ส่วนราว 70% ของผลผลติ ประเทศ สาำ หรบั แนวโนม้ มลู คา่ การสง่ ออกไก่ของปี 2023 คาดวา่ จะ
ไก่ทั้งหมดในประเทศ ดังนั้น การบริโภคในประเทศจึงเป็นตัวชี้วัด เตบิ โตตอ่ เนอื่ งทร่ี าว 10.5%YOY ขณะทภ่ี าพรวมการสง่ ออกในระยะ
สาำ คญั ตอ่ ทศิ ทางการเตบิ โตของอตุ สาหกรรม สว่ นทเี่ หลอื อกี ราว 30% Medium-term มีแนวโน้มเติบโตสูงข้ึน สอดคล้องกบั การเตบิ โตของ
เป็นการส่งออกไปยังประเทศคู่ค้าซ่ึงส่วนใหญ่เป็นตลาดในภูมิภาค เศรษฐกจิ โลกและการเพม่ิ ข้นึ ของจำานวนประชากรโลก
เอเชยี
สำาหรับผลผลิตไก่เน้ือของไทยในปี 2566 มีแนวโน้มปรับตัว
การบริโภคเนื้อไก่ในประเทศทยอยปรับตัวดีขึ้นอย่างต่อเน่ือง เพมิ่ ขนึ้ ราว 2% ตามความตอ้ งการบรโิ ภคทค่ี าดวา่ จะขยายตวั สงู ขน้ึ
ตามการฟื้นตัวของภาวะเศรษฐกิจและการใช้จ่ายของผู้บริโภคที่เริ่ม ทั้งจากตลาดในประเทศและตลาดส่งออก สอดคล้องกับการทยอย
กลบั มาเปน็ ปกตมิ ากขน้ึ ขณะทรี่ าคาขายปลกี ไกส่ ดชาำ แหละกป็ รบั ตวั ฟ้ืนตัวของภาวะเศรษฐกิจโดยคาดว่าไทยจะผลิตไก่เน้ือได้ในปริมาณ
เพ่ิมสูงข้ึนสอดรับกับความต้องการบริโภคภายในประเทศที่ปรับตัว ราว 1,610 ล้านตัว ขณะท่ีราคาไก่เนื้อที่เกษตรกรขายได้ยังมี
ดขี น้ึ โดย EIC มมี มุ มองวา่ การบรโิ ภคเนอ้ื ไกใ่ นประเทศของปี 2023 แนวโน้มปรับตัวสูงขึ้นต่อเน่ืองจากปีน้ี สอดคล้องกับ 1) ความ
ท้ังในส่วนเนื้อไก่แช่เย็นแช่แข็งและเนื้อไก่ปรุงสุกมีแนวโน้มเติบโต ต้องการบริโภคที่เพ่ิมขึ้น 2) โรคระบาดในสุกร (ASF) ที่ยังคง
ต่อเนอื่ ง โดยคาดอัตราการเตบิ โตท่ี 2.9%YOY ตามการทยอยฟ้ืนตัว ยืดเยื้อ และ 3) ตน้ ทุนการเล้ียงไก่ท่คี าดว่าจะยงั ทรงตวั อยู่ในระดับ
ของภาวะเศรษฐกิจ ซึ่งจะทำาให้ความต้องการบริโภคจากภาค สูงต่อเน่อื ง

22 สตั วเ์ ศรษฐกิจ

ข่าวสารและสาระสาำ หรับวงการเล้ียงสัตว์

ปจั จยั หนนุ สาำ คญั ตอ่ แนวโนม้ การเตบิ โตของอตุ สาหกรรมไกเ่ นอื้ ความเสย่ี งของอุตสาหกรรมไกเ่ นื้อ
ในระยะตอ่ ไป ได้แก่ อย่างไรก็ดี ผู้ประกอบการในอุตสาหกรรมยังคงต้องเฝ้าระวัง

โรค ASF ในสุกร การแพร่ระบาดของโรคอหิวาตแ์ อฟริกาใน ความเสี่ยงด้านลบอืน่ ๆ ร่วมดว้ ย ทัง้ ในสว่ นของปจั จยั แวดล้อมทาง
สกุ ร (ASF) ทยี่ งั คงยดื เยอื้ ในหลายประเทศโดยเฉพาะในภมู ภิ าคเอเชยี เศรษฐกิจมหภาค เช่น เศรษฐกิจโลกที่มีแนวโน้มเติบโตในอัตรา
จะยังเป็นปัจจัยหนุนสำาคัญต่อความต้องการบริโภคเน้ือไก่ในฐานะ ทชี่ ะลอลงกวา่ ทเ่ี คยคาดการณไ์ ว้ อตั ราเงนิ เฟอ้ ทยี่ งั มแี นวโนม้ ทรงตวั
สินค้าทดแทนในช่วง 1-2 ปีน้ี อยู่ในระดับสูง และการทยอยปรับขึ้นอัตราดอกเบ้ีย รวมทั้งปัจจัย
เสีย่ งเฉพาะของอุตสาหกรรมไก่เน้ือ เชน่ ขอ้ กีดกนั ทางการคา้ ทมี่ ใิ ช่
Brexit การส่งออกสินค้าต่างๆ รวมทง้ั ไก่ ไปยงั ตลาด UK มี ภาษี (NTBs) โรคระบาดในสัตว์ปีก และการแข่งขันจากสินค้า
แนวโน้มเพ่ิมสูงข้ึน โดยอาจได้รับปัจจัยหนุนจากการบรรลุข้อตกลง ทดแทนใหม่ๆ เป็นตน้ ซึง่ ปจั จัยลบเหล่านี้อาจสง่ ใหค้ วามตอ้ งการ
เสรีทางการค้า (FTA) ร่วมกันในอนาคต รวมทั้งอานิสงส์จาก บรโิ ภคเนื้อไกช่ ะลอตวั ลงได้
โครงสร้างอัตราภาษใี หม่ของ UK หลงั จาก Brexit ซ่งึ จะส่งเสรมิ ให้ การปรบั ตัวของธุรกิจในอตุ สาหกรรมไก่เน้ือ
เกดิ การแขง่ ขันที่เป็นธรรม (Fair competition) และส่งเสริมให้เกิด
การค้าระหวา่ งกนั มากข้ึน EIC มองว่า ผ้ปู ระกอบการในอุตสาหกรรมไก่เนอ้ื จาำ เป็นตอ้ ง
ปรับแผนธุรกิจและกลยุทธ์การเติบโตเพ่ือรับมือกับความท้าทายด้าน
การฟืน้ ฟูความสัมพนั ธ์ทางการค้าระหว่างไทย-ซาอดุ ีอาระเบยี ต่างๆ รวมทั้งตอบโจทยผ์ บู้ รโิ ภคและสร้างโอกาสทางธรุ กจิ ใหมๆ่ ใน
การสง่ ออกสนิ คา้ ไกไ่ ปยงั ประเทศซาอดุ อี าระเบยี มแี นวโนม้ เพม่ิ สงู ขน้ึ อนาคต ไม่ว่าจะเป็นการพัฒนาและปรับปรุงมาตรฐานการผลิตของ
ภายหลังการฟื้นฟูความสัมพันธ์ทางการค้า ซึ่งอาจปูทางไปสู่การ อุตสาหกรรมตลอดท้ังห่วงโซ่อุปทาน เพ่ือเพ่ิมศักยภาพการแข่งขัน
จดั ทาำ ขอ้ ตกลงเสรที างการค้า (FTA) ในระยะตอ่ ไป และลดอุปสรรคทางการค้าด้านต่างๆ รวมไปถึงการมองหาตลาด
สง่ ออกใหมๆ่ เพอ่ื ลดความเสย่ี งจากการพงึ่ พาตลาดใดตลาดหนงึ่ มาก
การทยอยรับรองมาตรฐานโรงงานแปรรูปและส่งออกไก่ จนเกินไป และหลีกเลย่ี งการแขง่ ขันท่รี นุ แรงมากข้ึนในตลาดส่งออก
ของไทย โดยในช่วงที่ผ่านมาประเทศคู่ค้าของไทยได้ทยอยรับรอง ดง้ั เดมิ หรอื แมแ้ ตก่ ารใหค้ วามสาำ คญั กบั การวจิ ยั และพฒั นาผลติ ภณั ฑ์
มาตรฐานโรงงานไก่ของไทยเพ่ิมข้ึนอย่างต่อเนื่อง เน่ืองจากเห็น จากเน้ือไก่ที่มีความแปลกใหม่และมีมูลค่าเพ่ิมสูงขึ้น เพื่อรับมือกับ
ว่าการผลิตไก่เน้ือของไทยมีมาตรฐานในระดับสากลตลอดทั้ง แนวโน้มการแข่งขันที่รุนแรงมากข้ึนในอนาคต
กระบวนการผลิต ซง่ึ เปดิ โอกาสให้ไทยสามารถสง่ ออกไก่ไปยงั ตลาด
ตา่ งๆ ได้มากขึ้น ท่ีมา : การวิเคราะห์โดย SCB EIC

สตั ว์เศรษฐกจิ 23

PRODUCTIONLMIVAEGSATZOICNKE

“หมูเถอ่ื น” ตัวการทาำ ลายธุรกจิ สกุ ร
และความมัน่ คงอาหารไทย

จากเป้าหมาย Zero ASF ของกรมปศุสัตว์ ลั่นจัดการ โรคน้จี รงิ ทง้ั ทผ่ี ่านมาภาครัฐยืนยันหนกั มาเปน็ แรมปวี า่ โรคนี้ “ไมม่ ี
หมูเถ่ือนลักลอบนำาเข้าผิดกฎหมายเป็นพาหะนำาโรค พร้อมปกป้อง ไม่พบ จบนะ” แตเ่ รอ่ื งไม่จบอยา่ งทค่ี ิด เพราะผลกระทบท่ีเกดิ ตาม
เกษตรกร สร้างความเปน็ ธรรมและความมั่นใจ สง่ เสรมิ ผู้เล้ียงกลับ มาเปน็ ความเสยี หายกบั อตุ สาหกรรมการเลยี้ งสกุ ร สขุ อนามยั ทดี่ ขี อง
เข้าเล้ียงใหม่โดยเร็ว ขณะที่สมาคมผู้เล้ียงสุกรแห่งชาติ-เกษตรกร คนไทย และเศรษฐกจิ ของประเทศ
ทวั่ ประเทศ ชน่ื ชม กรมปศสุ ตั ว์ เอาจรงิ ปราบปรามหมเู ถอ่ื นตอ่ เนอ่ื ง
ขอเร่งจัดการให้สิ้นซาก ตัดตอนขบวนการโดยเร็ว หว่ัน ASF การประกาศพบโรคระบาดดังกล่าว ส่งสัญญาณเตือนให้
ปนเป้อื นแพร่ระบาดในไทย กระทบผูเ้ ลี้ยงที่เพง่ิ กลบั เข้าเลี้ยง ขณะท่ี อุตสาหกรรมการเลี้ยงสุกร ต้องยกระดับการเฝ้าระวังสัตว์ในฟาร์มและ
นกั วชิ าการ ช้ี “หมเู ถอ่ื น” ลกั ลอบนาำ เขา้ เปน็ ภยั รา้ ยทาำ ลายอตุ สาหกรรม มาตรการป้องกันโรคข้ึนสู่ระดับสูงสุด เพื่อลดการสูญเสียและภาวะ
การเลี้ยงสุกรไทยในหลายมิติ โดยเฉพาะอนาคตของเกษตรกร ขาดทุน ซ่ึงปกติผู้เล้ยี งหมตู อ้ งเผชิญกับวัฏจักรหมู หรือ วงจรราคา
รายย่อย เสี่ยงเป็นพาหะนำาโรค ASF เข้ามาระบาดซำ้า บั่นทอน หมู (Hog Cycle) คอื เสีย 3 ปี ดี 1 ปี มาโดยตลอด กลา่ วคอื
หว่ งโซก่ ารผลติ อาหารของประเทศ และสรา้ งปจั จยั เสย่ี งในการบรโิ ภค เม่ือผลผลิตราคาดี เกษตรกรก็จะแห่เล้ียงกันจนผลผลิตล้นตลาด
อาหารของคนไทย ยำา้ ต้องปราบปรามอยา่ งเด็ดขาด เพ่อื สร้างความ ราคาตกต่าำ จึงค่อยๆ ลดการเล้ียงลงไปเรอื่ ยๆ ราคาไม่ดีเป็นเวลา
แขง็ แกรง่ และภาพลกั ษณห์ มไู ทยใหเ้ ปน็ ทย่ี อมรบั ดา้ นความปลอดภยั 3 ปี ผลผลติ กจ็ ะออกสตู่ ลาดนอ้ ยมาก กลไกตลาดทำางานราคากลับ
ตามแนวทางหลกั สูก่ ารเป็น “ครัวของโลก” มาสงู ขึน้ กจ็ ะกลับมาเลีย้ งกันใหม่อกี วนเวียนไป ซง่ึ เป็นวัฏจกั รที่
เกษตรกรยงั รอด แตโ่ รคระบาด ASF “เปน็ การตายยกฟารม์ ” เพราะ
นับต้งั แต่ 11 มกราคม 2565 เป็นวนั ทก่ี รมปศสุ ตั ว์ประกาศ ต้องทาำ ลายสตั วท์ ง้ั ทตี่ ดิ โรคและไมต่ ิดโรคทอี่ ยใู่ นฟารม์ ทง้ั หมด อกี ทง้ั
อย่างเป็นทางการว่าพบโรคระบาดในสุกร ASF (African Swine โรคระบาดครั้งนี้ยงั เปน็ การซ้ำาเติมเกษตรกรใหข้ าดทนุ เพิม่ ข้นึ
Fever) ทโี่ รงชาำ แหละหมูในจังหวัดนครปฐม นบั เปน็ การยอมรับโดย
ดุษฎีกับคนไทยเป็นครั้งแรกว่าเราประสบปัญหาการแพร่ระบาดของ ช่วงเวลาดงั กลา่ ว นายสรุ ชัย สทุ ธิธรรม นายกสมาคมผเู้ ลี้ยง
สุกรแห่งชาติ รวมพลังกับสมาคมผู้เลี้ยงทั่วประเทศทั้งภาคเหนือ

24 สตั วเ์ ศรษฐกิจ

ข่าวสารและสาระสาำ หรับวงการเล้ียงสัตว์

ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และภาคใต้ ให้รายละเอียดว่า โรค ASF ในครัง้ นี้ นายสรุ ชยั กลา่ ววา่ อตุ สาหกรรมการเล้ยี งสกุ รไม่ได้
ทำาให้แม่สุกรหายไปจากวงจร 50% จาก 1,100,000 ตัว เหลือ ปกปอ้ งแคผ่ เู้ ลยี้ ง แตย่ งั ปกปอ้ งพนี่ อ้ งเกษตรกรผเู้ พาะปลกู พชื วตั ถดุ บิ
500,000 ตวั ขณะทลี่ กู สกุ รจาก 28 ลา้ นตัว เหลอื 12-13 ลา้ นตวั อาหารสัตว์ ทั้งข้าวโพดเล้ียงสัตว์ มันสำาปะหลัง และปลายข้าว
การผลิตสุกรขุนก็ลดลงในทิศทางเดียวกัน และการฟื้นฟูผลผลิตให้ ประมาณ 7 ลา้ นครัวเรือน รวมไปถงึ เป็นห่วงโซท่ เี่ ก่ียวข้องอีกหลาย
กลับเข้าสู่ภาวะปกตติ ้องใช้เวลาประมาณ 2-3 ปี พรอ้ มเสนอแนะวา่ ธุรกจิ เชน่ เวชภณั ฑ์ ผู้ผลิตอปุ กรณ์การเล้ียง เปน็ ต้น ไม่ใหไ้ ดร้ บั
ภาครฐั ไม่ควรนาำ เข้าสุกรจากตา่ งประเทศมาทดแทนส่วนทีข่ าด หาก ผลกระทบหากภาคผูเ้ ล้ียงสุกรตอ้ งล่มสลายไป พร้อมชเ้ี ป้า “ทา่ เรือ
นำาเข้ามาต้องเปิดเผยจาำ นวน เพื่อปกปอ้ งเกษตรกรและผบู้ รโิ ภค แหลมฉบัง” คือช่องทางหลักท่ีหมูเถื่อนเข้าประเทศไทย ขอให้
เจา้ หนา้ ที่ภาครฐั ปราบปรามอย่างจริงจงั
บนความทกุ ขข์ องผเู้ ลย้ี งหมไู ทย กลายเปน็ โอกาสของ “หมเู ถอ่ื น”
ลกั ลอบนาำ เขา้ เพราะเหน็ ช่องทางทาำ กาำ ไรเป็นกอบเป็นกาำ จากราคา เป็นท่ีน่าสังเกตว่า การปราบปรามหมูเถื่อนเพิ่มความถ่ีขึ้น
เนอ้ื หมใู นประเทศทีส่ งู สดุ เป็นประวตั กิ ารณ์ หมมู ชี ีวติ หน้าฟารม์ ปรับ ช่วงปลายเดือนกันยายน-พฤศจิกายน 2565 (หลังฤดูกาลโยกย้าย-
ข้ึนสูงมากกว่า 110 บาทต่อกิโลกรัม (ช่วงต้นปี) ส่งผลให้หมู แต่งต้ังข้าราชการส้ินสุด) เมื่อคนเก่าไปคนใหม่มา นอกจากจะเห็น
เนอื้ แดงปรบั ขนึ้ สงู สดุ มากกวา่ 200 บาทตอ่ กโิ ลกรมั ขณะทหี่ มเู ถอ่ื น ขา่ วจบั กมุ หมเู ถอ่ื นออกสอ่ื ฯ นบั สบิ ครง้ั ลว้ นเปน็ ฝมี อื การนาำ ทมี ของ
เสนอราคาเพียงกิโลกรัมละ 135-140 บาท หมูเถ่ือนจึงทยอยเข้า กรมปศุสัตว์เป็นส่วนใหญ่ โดยเฉพาะล่าสุดจับล็อตใหญ่ท่ีห้องเย็น
ไทยเพิ่มขึ้นเร่ือยๆ ต้ังแต่เดือนเมษายน เป็นต้นมา ขณะท่ีภาครัฐ สมุทรสาครได้ของกลางมากกว่า 400,000 กิโลกรัม ก็นับว่าเป็น
กรมศุลกากรและกรมปศุสัตว์ ตรวจจับแบบขอไปที ร่วมกันทำางาน ผลงานช้ินโบว์แดง ด้านกรมศุลกากร ต้องออกแรงทำางานง่ายๆ
จากมกราคม-สิงหาคม จับกุมได้ 5 ครั้ง ปริมาณ 115.45 ตัน ให้โปรงใสมากข้ึนเพียงแค่ “ตัดตอน” หมูเถื่อนให้หมดท่ีท่าเรือฯ
(ประสทิ ธิภาพตาำ่ มาก) กจ็ ะมเี วลาเหลอื ไปพฒั นาทาำ งานใหญไ่ ดม้ ากขนึ้ เหน็ ไดว้ า่ “หมเู ถอื่ น”
สรา้ งผลกระทบตอ่ เนอื่ ง (Domino Effect) กบั อตุ สาหกรรมการเลยี้ ง
30 สิงหาคม 2565 เป็นอีกคร้ังที่ผู้เล้ียงสุกรทั่วประเทศสุด สุกรของไทย โดยเฉพาะความมั่นคงทางอาหารของไทย จึงจำาเป็น
จะทน จบั มอื กนั แถลงขา่ วเรยี กรอ้ งใหร้ ฐั เรง่ ปราบปรามหมเู ถอื่ นกอ่ น ต้องตัดหมเู ถือ่ น กอ่ นเกษตรกรตาย และเศรษฐกจิ ไทยวายวอด
เกษตรกรวายวอด เพราะหมูเถื่อนทำาให้โรงแปรรูปหมูชะลอการซื้อ
หมูจากเกษตรกร หมูเกษตรกรต้องยืนฟาร์มต่อไปอีกแม้จะได้เวลา น.สพ.สมชวน รตั นมังคลานนท์ อธบิ ดกี รมปศุสัตว์ กล่าวว่า
จบั แลว้ กต็ าม แปลวา่ ตน้ ทนุ เลย้ี งกจ็ ะสงู ขน้ึ ไปอกี แบกรบั ภาระไมไ่ หว การลักลอบนำาเข้าสัตว์หรือช้ินส่วนเนื้อสัตว์ เป็นเรื่องผิดกฎหมาย
กต็ ้องเลกิ กจิ การ เน่ืองจากไทยมีพระราชบัญญัติโรคระบาดสัตว์ พ.ศ. 2558 การ
นำาเข้าสัตว์ ชิ้นส่วนหรือซากสัตว์ ต้องได้รับอุนญาต และต้องมี
การตรวจโรคจากประเทศต้นทางและประเทศต้นทางต้องไม่มี
โรคระบาด หากมกี ารลกั ลอบนาำ เขา้ สตั วห์ รอื ตวั สตั วจ์ ะไมม่ กี ารตรวจ
สอบความปลอดภยั หรือตรวจสอบโรคระบาดว่าปะปนมาดว้ ยหรือไม่

กอ่ นหนา้ น้ี ไทยมีโรคระบาด ASF ซึ่งขณะนี้ไทยดำาเนนิ งาน
จนดขี ึ้นเรอ่ื ยๆ สถานการณข์ องโรคเบาบางลง และกาำ ลงั ดำาเนนิ การ
ตอ่ เนอื่ งทาำ ใหเ้ ปน็ Zero ASF หรอื ASF เปน็ ศนู ย์ ภายใตม้ าตรการ
การป้องกันการลักลอบนำาเข้าซ่ึงเป็นพาหะของโรคท้ังเน้ือสัตว์และ
ตวั สตั ว์ โดยเคยมปี ระสบการณม์ าแลว้ กลา่ วคอื ในระหวา่ งประเทศ
อ่นื ๆ มโี รคระบาดสตั วป์ ริมาณของสตั ว์ชนิดน้นั จะลดลง การท่จี ะฟน้ื
กลบั คนื มาใหมต่ อ้ งใชเ้ วลา และตอ้ งฟน้ื ฟใู หเ้ กษตรกรกลบั มามอี าชพี
เลย้ี งสตั ว์น้ันไดแ้ ละอยู่ได้

การทำาให้เกษตรกรกลับมาเล้ียงสัตว์ต่อเน่ือง ต้องประคับ
ประคองดแู ลไมใ่ ห้โรคระบาดกลบั มาซาำ้ ได้ หากยังมีชน้ื ส่วนสุกรหรอื
ตัวสัตว์ท่ีมีโรคเข้ามา เป้าหมายท่ี ASF จะเป็นศูนย์เป็นไปได้ยาก
รวมถึงเกษตรกรผู้เล้ียงสุกรยังบอบชา้ำ อยู่ระหว่างฟ้ืนฟู หากมีการ
ลกั ลอบนาำ เขา้ มาโดยไมไ่ ดเ้ ปดิ ตลาด ไมไ่ ดร้ บั อนญุ าต จะยง่ิ มาทาำ รา้ ย
เกษตรกร เกษตรกรท่ีจะนำาหมูเข้าเล้ียงใหม่ต้องลงทุนสูง มีความ
เสี่ยงและท้อแท้จนไม่อยากกลับเข้ามาเล้ียง เพราะมีการลักลอบ
นำาเข้าชิ้นส่วนสุกรราคาถูกมาแย่งตลาดจะทำาให้เกษตรกรล้มเลิก

สัตวเ์ ศรษฐกจิ 25

PRODUCTIONLMIVAEGSATZOICNKE กลมุ่ คนทฉี่ วยโอกาสและหาประโยชน¨์ ากคนไทย เรอื่ งนมี้ คี วามสาำ คญั
อย่างมากสาำ หรบั ผู้เล้ียงสุกร ทีข่ ณะนเี้ พงิ่ กลับมาเล้ยี งหมรู อบใหม่ให้
อาชีพหายไป และการกลับมาเล้ียงใหม่ทำาได้ยาก ซึ่งมีตัวอย่างใน มีความมั่นใ¨ และยังเป็นการปกป‡องอุตสาหกรรมหมูทั้งระบบ
ต่างประเทศมาแล้ว เน่ือง¨ากหมูเถื่อนที่ลักลอบนำาเข้ามามีความเสี่ยงท่ี¨ะเป็นพาหะนำา
โรคระบาดเข้ามาดว้ ย” นายสตั วแพทย์วิวฒั น์ กล่าว
นอกจากน้ี กรมปศสุ ัตว์ ไดร้ ว่ มมือกับสมาคมผู้เลย้ี งสกุ รแหง่
ชาตแิ ละเกษตรกรผเู้ ลย้ี งสกุ รกลมุ่ ตา่ งๆ ในการหาแนวทางสง่ เสรมิ ให้ อุปนายกสมาคมผู้เล้ียงสุกรแห่งชาติ กล่าวว่า การลักลอบ
เกษตรกรกลบั มาเลยี้ งใหมโ่ ดยเรว็ ควบคกู่ บั มาตรการปราบปรามและ นาำ เขา้ หมจู ากหลายแหลง่ เปน็ ขบวนการทสี่ าำ แดงการนาำ เขา้ เปน็ เทจ็
มาตรการป้องกันโรคดูแลความปลอดภัยที่เข้มงวดและเป็นธรรม เช่น อาหารทะเล หรืออาหารสัตว์ ทำาให้ไม่ผ่านข้ันตอนการตรวจ
จะทำาให้อีกไม่นานเกษตรกรก็จะกลับมาลงทุน ถือเป็นเรื่องสำาคัญท่ี สอบโรคสัตว์ตาม พ.ร.บ.โรคระบาดสัตว์ของกรมปศุสัตว์ และไม่มี
กรมปศุสัตว์ จะต้องปกป้องเกษตรกรไม่ให้มีการฉวยโอกาสในช่วงที่ เอกสารใบอนุญาตนำาเข้า นอกจากนี้หลายประเทศทางตะวันตก
เกษตรกรกำาลังอ่อนแอ และต้องทำาทุกอย่างให้ถูกต้องตามกฎหมาย อนุญาตให้สามารถใช้สารเร่งเน้ือแดงในการเลี้ยงสัตว์ได้ ซึ่งเป็น
ตามนโยบายของท่านรฐั มนตรวี า่ การกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ อันตรายต่อสุขภาพต่อผู้บริโภค จึงเป็นความเสี่ยงสำาหรับผู้บริโภค
คนไทย และผิดกฎหมายไทยท่ีประกาศ “ห้ามใช้สารเร่งเนื้อแดงใน
ด้าน นายสัตวแพทยว์ วิ ั²น์ พงษ์ววิ ั²นชยั อุปนายกสมาคม การเลย้ี งหมอู ยา่ งเดด็ ขาด” มานานกวา่ 20 ปี ตามประกาศกระทรวง
ผู้เล้ยี งสุกรแหง่ ชาติ เปิดเผยวา่ การปราบปรามการนำาเขา้ หมูเถอ่ื น เกษตรและสหกรณ์ พ.ศ.2545 กระทัง่ มกี ารปรับปรงุ ประกาศฯ เมื่อ
ของกรมปศุสัตว์ที่มีอย่างต่อเน่ือง ล่าสุดจับได้ล็อตใหญ่ปริมาณกว่า พ.ศ.2559 เร่ืองกำาหนดวัตถุดิบท่ีห้ามใช้เป็นส่วนผสมในอาหารสัตว์
439,500 กิโลกรมั ซ่งึ เปน็ การลักลอบนำาเข้า โดยไมม่ กี าตรวจสอบ รวมถึงประกาศ กระทรวงสาธารณสขุ พ.ศ.2546
ความปลอดภยั หรอื ตรวจสอบโรคระบาด จากหอ้ งเยน็ หนง่ึ ในจงั หวดั
สมทุ รสาคร ถอื เปน็ ความมงุ่ มนั่ จรงิ จงั ของกรมปศสุ ตั วภ์ ายใตก้ ารนาำ “ผู้บริโภคควรเลือกซ้ือเนื้อหมู¨ากร้านค้าที่มีตราสัญลักษณ์
ของอธิบดีกรมปศุสัตว์คนใหม่ท่ีมีความพยายามดำาเนินการตัดตอน “ปศสุ ัตว์ OK” ซงึ่ เปน็ สัญลักษณ์สาำ หรับสถานท¨่ี ำาหน่ายเนอ้ื สัตวท์ ี่ได้
โดยเร็ว ซึ่งการปราบหมูเถื่อนที่ลักลอบนำาเข้ามาในหลายช่องทาง รับการรับรอง¨ากกรมปศุสัตว์ ว่าเป็นผู้¨ำาหน่ายเน้ือสัตว์ที่ถูก
เพ่ือป้องกันการระบาดของโรคที่อาจปนเปื้อนเข้ามากับเนื้อหมูและ สุขลักษณะ และมีความปลอดภัยในอาหาร” นายสัตวแพทย์วิวัฒน์
เครื่องในท่ีลักลอบนำาเข้า ท่ีจะกลายเป็นอุปสรรคในการเร่งเพิ่ม กล่าว
ซัพพลายเนื้อหมูในประเทศ ท่ีทางสมาคมฯได้เร่งส่งเสริมให้ผู้เลี้ยง
รายยอ่ ยทยอยกลับเข้าสรู่ ะบบอีกครัง้ ผศ.น.สพ. ณัฐวฒุ ิ รัตนวนชิ ย์โรจน์

“การท่ี รมว.เกษตรÏ และอธิบดีกรมปศุสัตว์ มีนโยบายเร่ง ผศ.น.สพ. ณัฐวุ²ิ รัตนวนิชย์โร¨น์ รองคณบดีคณะสัตว
ปราบปรามการนำาเข้าหมูเถื่อน ช่วยผลักดันให้มีการดำาเนินการกับ แพทยศาสตร์ กำาแพงแสน มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ กล่าวว่า
26 สัตวเศรษฐกจิ หมูเถื่อน ส่งผลกระทบใน 2 มิติหลักๆ คือ 1. ผลกระทบต่อ
อุตสาหกรรมการเลยี้ งหมูไทย และ 2. ความเสยี่ งตอ่ สารปนเป้ือน
กระทบตอ่ ผบู้ รโิ ภค สาำ หรบั ผลกระทบกบั อตุ สาหกรรม หมเู ถอื่ นทาำ ให้
มหี มูราคาถูกจำานวนมากทะลกั เขา้ ไทย บิดเบือนกลไกราคา ผ้เู ลยี้ ง
หมูไทยไม่สามารถขายสุกรได้ตามต้นทุนการเล้ียงที่แท้จริง ได้รับ
ความเสยี หายและมองไมเ่ หน็ อนาคตและโอกาสในการทาำ กาำ ไรจากการ
เลี้ยงได้ ไม่มีหลักประกันความมั่นคงในอาชีพท่ีจะเล้ียงหมูอย่าง
ต่อเน่อื ง นอกจากน้ี หมเู ถ่ือน ยังมคี วามเสยี่ งท่ีจะมาจากประเทศท่ี
มีการระบาดของโรค ASF และเป็นพาหะของโรค ซง่ึ คุมไดย้ ากมาก
และมโี อกาสกลับมาระบาดในไทยและสร้างปัญหาใหก้ บั ประเทศได้

ขา่ วสารและสาระสำาหรับวงการเลยี้ งสัตว์

นอกจากหมเู ถอื่ น จะถกู ลกั ลอบนาำ เขา้ มาในลกั ษณะแชแ่ ขง็ แลว้ “หมูเป็นเนื้อสัตว์ท่ีได้รับความนิยมเพราะเน้ือหมูมีรสชาติเป็น
ยงั เขา้ มาในรูปแบบของ หมูมชี วี ิต ซึง่ เป็นพาหะของโรคทส่ี าำ คัญมาก เอกลักษณ์ มกี ลนิ่ เฉพาะตัว ท่สี ำาคญั คือ ระบบการเลย้ี งหมูของไทย
หากประเทศต้นทางยังมกี ารแพรร่ ะบาดของโรค ASF จะสง่ กระทบ ไมแ่ พช้ าตใิ ดในโลก และเปน็ ทนี่ า่ ยนิ ดที ไี่ ทยประกาศยกเลกิ การใชส้ าร
ทงั้ ห่วงโซอ่ ปุ ทาน ทั้งผู้เลย้ี งหมู โรงงานอาหารสัตว์ ผูบ้ ริโภค และ เร่งเนื้อแดงมาตั้งแต่ 2547 ซ่ึงไทยทำาได้ดีมาก ท้ังด้านมาตรฐาน
ยังกระทบกับอุตสาหกรรมต่อเน่ือง เช่น อุตสาหกรรมอาหาร ความปลอดภัยและมาตรฐานการเลยี้ ง” ผศ.น.สพ. ณัฐวุฒิกล่าว
อตุ สาหกรรมการทอ่ งเทย่ี ว เพราะการระบาดของโรค ASF มโี อกาส
ทำาให้หมูตาย 95-100% แม้ว่าโรคนี้ไม่ติดคนและเนื้อสุกรยังมี ผศ.น.สพ. ณฐั วุฒิ กลา่ วตอ่ ไปวา่ การนำาเขา้ เนอ้ื หมูมที ้ังขอ้ ดี
ความปลอดภยั แตเ่ ม่ือคนกนิ เข้าไปจะเป็นพาหะตดิ ตามเนอ้ื ตัว หรอื และขอ้ เสยี กรณปี ระเทศไทยทปี่ รมิ าณหมหู ายไป 40-50% เนอ่ื งจาก
ทางอุจจาระ โรคระบาด ASF ทำาให้เน้ือหมูราคาแพงขน้ึ ประกอบกบั ตน้ ทุนการ
ผลติ สงู ขึน้ ทง้ั ต้นทนุ การเลี้ยง อาหารสัตวแ์ ละปัจจัยคา่ เฝ้าระวงั โรค
“หมเู ปน็ หนง่ึ ในความมน่ั คงทางอาหารของไทยมานาน ประเทศ (Biosecurity) สูงมาก กรณีการนำาเข้าในภาวะฉุกเฉินจึงต้องมี
ทม่ี สี งครามสง่ ผลใหอ้ าหารและเนอื้ สตั วข์ าดแคลน แตไ่ ทยไมค่ อ่ ยมผี ล การควบคุมให้มาจากประเทศท่ีมีความปลอดภัยสูงและมีปริมาณที่
เพราะไทยเปน็ ประเทศทผี่ ลติ อาหารและเปน็ ครวั ของโลก” ผศ.น.สพ. เหมาะสม ไมใ่ หห้ มรู าคาถกู จากตา่ งประเทศเขา้ มาดงึ ราคาในประเทศ
ณฐั วฒุ ิ กล่าว ใหต้ า่ำ ลง สง่ กระทบตอ่ อตุ สาหกรรมการเลยี้ งภายในประเทศ โดยเฉพาะ
เกษตรกรรายย่อยท่ีความสามารถในการแขง่ ขันตาำ่
ผศ.น.สพ. ณฐั วฒุ ิ กลา่ วยา้ำ วา่ การตรวจสอบคณุ ภาพหมเู ถอื่ น
ทำาได้ยาก จึงมีความเส่ียงในการบริโภค เน่ืองจากหลายประเทศยัง สำาหรับการผู้บริโภคเนื้อหมูอย่างปลอดภัยต้องพิจารณาจากสี
อนญุ าตใหใ้ ชส้ ารเรง่ เนอื้ แดง ชนดิ แรคโทพามนี (Ractopamine) เชน่ ตอ้ งเป็นสีชมพู หรอื ต้องเลอื กรา้ นที่มีการรบั รอง หรอื รแู้ หลง่ ท่ีมา
สหรฐั บราซลิ ประเทศทไี่ มอ่ นญุ าตใหใ้ ช้ คอื ประเทศทางยโุ รป หาก ของเนอ้ื สตั วช์ ดั เจน ตอ้ งบรโิ ภคเนอ้ื ทปี่ รงุ สกุ เพราะเนอ้ื ดบิ ยงั มคี วาม
หมเู ถอ่ื นมาจากประเทศทยี่ งั ใชส้ ารเรง่ เนอ้ื แดงมาขายในตลาด จะเปน็ เสย่ี งเรอื่ งโรค สำาหรับร้านอาหารและรา้ นหมกู ระทะ การใช้วัตถดุ บิ
อันตรายต่อผู้บริโภคโดยตรง และส่งผลต่อความน่าเชื่อถือของ ราคาถูกอาจมสี ารปนเปื้อน เม่ือตรวจพบเป็นเรอ่ื งผิดกฎหมาย เป็น
ประเทศไทย เพราะไทยหยุดใช้สารเร่งเนื้อแดงมานานเกินกว่า 20 อนั ตรายและมผี ลขา้ งเคยี งตอ่ ผบู้ รโิ ภค หนว่ ยงานราชการทเี่ กย่ี วขอ้ ง
ปี สำาหรับสารเร่งเน้ือแดง จะทำาให้เกิดผลข้างเคียง โดยเฉพาะ ต้องร่วมมือกันตรวจสอบ เกษตรกรและผู้บริโภคต้องช่วยกันเป็นหู
การกนิ เครอื่ งในสัตว์ โดยเฉพาะตับทม่ี ีการสะสมของสารเร่งเนอื้ แดง เป็นตา ชี้ช่องในการปราบปราม
จาำ นวนมาก โดยเฉพาะผบู้ รโิ ภคทเ่ี ปน็ โรคหวั ใจ จะทาำ ใหห้ ายใจตดิ ขดั
สำาหรบั สถานการณ์ ASF ในปจั จบุ ันของไทย จำานวนสกุ รไม่
หนาแนน่ เหมอื นเดมิ การระบาดของโรคไมม่ ากเทา่ เดมิ แตก่ ย็ งั มกี าร
ระบาดเพราะเช้ือทนทานต่อส่ิงแวดล้อมมากๆ และมีชีวิตอยู่ในสุกร
ได้เปน็ ปี สามารถจะตดิ เชื้อต่อไปได้ จึงมีโอกาสทก่ี ารระบาดจะกลับ
มา ฟาร์มมีการนำาระบบความปลอดภัยทางชีวภาพ (Biosecurity)
เช่น การพ่นยาฆ่าเช้ือ การจำากัดคนเข้าและออกฟาร์มให้น้อยลง
ระวังสัตว์พาหะ ซ่ึงปัจจัยเหล่านี้เป็นปัจจัยที่ทำาให้ต้นทุนการเลี้ยง
หมูไทยสูงขึ้น และมีผลต่อรากฐานการพัฒนาการผลิตอาหารม่ันคง
ของไทยในอนาคต...

สัตวเ์ ศรษฐกิจ 27

PRODUCTIONLMIVAEGSATZOICNKE

จาก “เน้อื ฟอรม์ าลีน” สู่ “หมูเถื่อน”

จดุ ชนวน ASF ซาํ้ สอง

ไม่เคยคดิ ว่าเร่ือง “น่าสะพรงึ ” จะเกดิ ขึน้ กบั อาหารการกินของ การจาำ หนา่ ยเนอื้ สตั ว์ พ.ศ.2559 อกี ทงั้ ยงั พบการผลติ วตั ถดุ บิ ชนิ้ สว่ น
คนไทยซำ้าอีก ล่าสุดการจับกุมโรงงานเนื้อวัวและเคร่ืองในวัวหลาย เคร่ืองในโค ช้ินส่วนเคร่ืองในสุกร มีการใช้สารเคมีในกระบวน
รายการในจังหวัดท่องเที่ยงเลื่องชื่ออย่างชลบุรี ที่นำาช้ินส่วนต่างๆ การผลิต ประกอบด้วย ฟอร์มาลิน โซดาไฟ และไฮโดรเจนเปอร์
ดงั กลา่ วไปแช่ “ฟอรม์ าลนิ ” ในถงั ขนาดใหญจ่ าำ นวนมาก ทส่ี าำ คญั เนอื้ ออ๊ กไซด์
สตั วเ์ หลา่ นถ้ี ูกกระจายไปยังรา้ นหมูกระทะ และร้านอาหารอีสาน ใน
พนื้ ท่ใี กล้เคยี ง ซ่ึงเปน็ ร้านอาหารทั้ง 2 ประเภท เปน็ ร้านยอดนยิ ม เจา้ หนา้ ทจ่ี งึ ไดท้ าำ การยดึ อายดั ของกลางชน้ิ สว่ นเนอื้ และเครอ่ื ง
ของคนไทยทุกเพศวัย เพราะเสนอราคาที่เข้าถึงได้ โดยเฉพาะร้าน ในสกุ รและโคทอี่ ยใู่ นสถานประกอบการและในตแู้ ชเ่ ยน็ คอนเทนเนอร์
หมูกระทะ ราคาเรา้ ใจ สาำ คัญที่สดุ คือกินไมอ่ ้ัน จำานวนกว่า 25,000 กิโลกรัม นอกจากนี้ได้ยึดอายัดของกลาง
สารเคมีและแกนลอนบรรจุสารฟอรม์ าลิน ขนาด 25 ลิตร จำานวน
หลังจากไดร้ บั รายงานจาก นายสัตวแพทยช์ ตุ พิ ล มงคลรตั น์ กวา่ 50 แกนลอน รวมถงึ ไดย้ ดึ ใบเสร็จกว่า 2,300 ใบ ทมี่ ีหลักฐาน
ผู้อำานวยการกองสารวัตรและกักกัน กรมปศุสัตว์ เม่ือวันท่ี 1 การขายใหก้ บั ลกู ค้าร้านหมกู ะทะ และร้านอาหารอสี าน จาำ นวนกวา่
ธนั วาคม 2565 นายสตั วแพทยจ์ ริ ภทั ร อนิ ทรส์ ขุ หวั หนา้ ดา่ นกกั กนั 66 ราย และในส่วนของช้นิ สว่ นสไบนาง ทผี่ ลิตแปรรปู นน้ั แชอ่ ย่ใู น
สัตว์ชลบุรี พร้อมกำาลังเจ้าหน้าท่ี ได้เข้าตรวจสอบสถานประกอบ ถงั นาำ้ ผสมสารฟอรม์ าลนิ พนกั งานเจา้ หนา้ ทจ่ี งึ ไดส้ งั่ ยดึ อายดั ไว้ และ
กิจการผลิตแปรรูปวัตถุดิบเนื้อและเคร่ืองในสัตว์รายใหญ่ แห่งหนึ่ง เก็บตัวอย่างเน้ือและเครื่องในสัตว์ นำาส่งตรวจทางห้องปฏิบัติการ
ตัง้ อยใู่ นพ้นื ที่ ต.บอ่ วิน อ.ศรรี าชา จ.ชลบรุ ี สืบเนอ่ื งจากไดร้ บั การ สาำ นกั ตรวจสอบคณุ ภาพสนิ คา้ ปศสุ ตั ว์ กรมปศสุ ตั ว์ เพอื่ ตรวจหาเชอื้
ร้องเรียนจากประชาชนว่ามีการลักลอบผลิตเนื้อสัตว์โดยไม่ได้รับ โรคปนเปื้อนท่เี ป็นอันตรายและตรวจหาสารเคมีตกคา้ ง (ฟอร์มาลนิ )
อนุญาตหวั่นแพร่โรคระบาดสัตว์ร้ายแรง ผลการเข้าตรวจสอบของ นอกจากนี้ ได้ส่ังการให้ปศุสัตว์จังหวัดทั่วประเทศ ขยายผลในการ
เจ้าหน้าทพ่ี บวา่ สถานประกอบการดังกลา่ ว ไมม่ ีการขออนญุ าตผลติ ตรวจสอบสถานประกอบการในลักษณะเดียวกันน้ี และหากพบการ
อาหาร ไมม่ เี อกสารใบอนญุ าตคา้ ซากสตั ว์ (ร.10) ไมม่ เี อกสารเคลอื่ น กระทาำ ผิดให้ดาำ เนินคดีอยา่ งเด็ดขาดตอ่ ไปดว้ ย
ยา้ ยซากสตั ว์ (ร.3) และไมม่ เี อกสารรบั รองใหจ้ าำ หนา่ ยเนอื้ สตั ว์ (รน.)
ซึ่งมีความผิดตามพระราชบัญญัติโรคระบาด พ.ศ.2558 พระราช นายสัตวแพทย์สมชวน รัตนมังคลานนท์ อธิบดีกรมปศุสัตว์
บัญญัติอาหาร พ.ศ.2522 พระราชบัญญัติควบคุมการฆ่าสัตว์เพื่อ เปิดเผยว่า จากการเก็บตัวอย่างเนื้อและเครื่องในหมูและวัวแช่
ฟอรม์ าลนี ทตี่ รวจยดึ ไดจ้ ากแหลง่ ลกั ลอบผลติ ในจงั หวดั ชลบรุ สี ง่ ตรวจ

28 สัตวเ์ ศรษฐกจิ

ขา่ วสารและสาระสาํ หรบั วงการเล้ียงสตั ว

โดยผลยนื ยนั ว่า พบสารฟอรม์ าลนี ปนเปือ้ นในน้ำาและช้ินสว่ นเครอ่ื ง เน้อื สัตว์มาจากไหน ตรวจสอบปอ้ งกนั ไม่ให้นาำ เข้าเนื้อ ช้ินส่วนซาก
ในทแี่ ชใ่ นถงั นอกจากนยี้ งั พบปนเปอ้ื นเชอ้ื ซลั โมเนลลา่ ในชนิ้ สว่ นเนอ้ื สัตว์ผิดกฎหมาย โดยขอเตือนผู้บริโภคว่าเม่ือจะซื้อเนื้อสัตว์ต้องดู
สัตว์ท่ีแชแ่ ข็งในตคู้ อนเทนเนอรห์ ้องเยน็ ซึ่งเตรียมไวส้ ง่ จาำ หนา่ ย โดย อันดับแรก คอื แหลง่ ผลติ รา้ นจาำ หนา่ ยหรือเขียงในตลาดตา่ งๆ ไป
เชอ้ื ซลั โมเนลลา่ เปน็ เชอื้ แบคทเี รยี อาจปนเปอื้ นระหวา่ งกระบวนการ ซือ้ จากโรงเชือดถูกกฎหมาย หรือใหด้ ูตราปศสุ ตั ว์โอเค (OK) เพราะ
เชอื ดชาำ แหละทไ่ี ม่สะอาดและการเก็บรักษาทีไ่ มถ่ กู สขุ อนามยั เปน็ ทางเลอื กใหก้ บั ผบู้ รโิ ภค สามารถเลอื กซอื้ เนอ้ื สตั วโ์ ดยทราบแหลง่
ที่มาได้ สำาหรับสารฟอร์มาลนิ คอื สารใชด้ องศพ จะทาำ ใหเ้ นอ้ื สัตว์
ล่าสุดเจ้าหน้าท่ดี า่ นกกั กนั สตั วช์ ลบุรี รว่ มกับเจา้ หน้าท่ตี าำ รวจ ไม่เน่าและมีสีขาว สารโซดาไฟทำาให้เน้ือนุ่มไม่เหนียว และสาร
กองปราบปรามการกระทำาความผิดเกี่ยวกับการคุ้มครองผู้บริโภค ไฮโดรเจนเปอร์อ๊อกไซด์ เป็นกลุ่มฟอกขาว ซ่ึงส่งผลอันตรายแก่
และเจ้าหน้าท่ีเทศบาลเจ้าพระยาสุรศักด์ิ อำาเภอศรีราชา จังหวัด ผู้บริโภค
ชลบรุ ี เขา้ รบั มอบชนิ้ สว่ นเนอ้ื และเครอ่ื งในและเนอื้ หมแู ละววั ทอี่ ายดั
ไว้ในสถานประกอบการในพื้นท่ีเทศบาลเจ้าพระยาสุรศักดิ์ รวม เมอื่ พิจารณา กรณีเนอ้ื ววั แช่ฟอรม์ าลิน แลว้ ให้คดิ เชื่อมโยง
ประมาณ 25,000 กิโลกรัม จากเจ้าของสถานประกอบการแล้ว กับ “หมูเถ่อื น” และ “โรคระบาด ASF” ซำา้ สอง ทไี่ ทยกำาลงั ประสบ
นาำ มาทาำ ลายทง้ั หมดดว้ ยวธิ ½ี ง˜ กลบในพน้ื ทเี่ ทศบาลเจา้ พระยาสรุ ศกั ด์ิ อยขู่ ณะน.ี้ ..เชอ่ื มโยงอยา่ งไร? จากขอ้ มลู ทส่ี งั คมรบั ทราบคอื หมเู ถอื่ น
และพ้ืนที่ด่านกักกันสัตว์ฉะเชิงเทรา โดยได้พ่นน้ำายาฆ่าเช้ือเพื่อ เข้ามากระจายในประเทศจำานวนมากหลังโรค ASF คร่าชีวิตหมูไป
ทาำ ลายเชอ้ื โรคทส่ี ถานประกอบการและในพน้ื ทที่ ท่ี าำ การ½ง˜ ทาำ ลายดว้ ย 50% เป็นป˜จจัยดันราคาหมหู นา้ ฟารม์ ข้ึนไปถงึ 110 บาท/กก. และ
ทง้ั น้ี เปน็ ไปตามพระราชบญั ญตั โิ รคระบาดสตั ว์ พ.ศ. 2558 เนอ่ื งจาก หมูเนอ้ื แดงข้ึนไปแตะ 200 บาท/กก. สงู สดุ เปน็ ประวัตกิ ารณ์ ราคา
ซากสัตว์ดังกล่าวไม่ปลอดภัยต่อผู้บริโภคและมีเช้ือก่อโรคท่ีเป็น เนอื้ หมขู องไทยขณะนเี้ ทยี บกบั ประเทศเพอ่ื นบา้ นแลว้ ไทยราคาสงู สดุ
อนั ตรายตอ่ ผู้บรโิ ภค จึงเปน็ โอกาสทำากาำ ไรของ “ขบวนการใตด้ นิ ” จึงหาช่องทางลักลอบ
นาำ เข้าหมูผิดกฎหมายมาสรา้ งประโยชน์สว่ นตวั
นายสัตวแพทย์สมชวน รัตนมังคลานนท์ อธิบดีกรมปศุสัตว์
กล่าวอีกว่า รมว.เกษตรฯ ยังไดส้ ั่งการปศสุ ตั วท์ กุ จงั หวดั ทว่ั ประเทศ หมเู ถอ่ื น ทะลกั เขา้ ไทยทาำ กาำ ไรกนั ลน้ กระเปา‰ (หมเู ถอ่ื นตน้ ทนุ
ไปตรวจสอบสถานประกอบการมีลักษณะแบบน้ีมีอีกหรือไม่ โดยให้ ประมาณ 40-45 บาท/กก.) จากสถิติการจับกุมเดือนกันยายน-
เร่งดำาเนินการจับกุมลงโทษตาม พ.ร.บ.อาหาร, พ.ร.บ.โรคระบาด พÄศจิกายน 2565 ได้ของกลางมากกว่า 1,000 ตัน หรือ มากกว่า
สัตว,์ พ.ร.บ.ควบคุมการฆา่ หรือจาำ หน่ายเน้อื สัตว์ หากพบกระผิดให้ 1 ลา้ นกโิ ลกรมั โดยประเมนิ วา่ ชอ่ งทางหลกั ทห่ี มเู ถอ่ื นเคลอ่ื นเขา้ ไทย
ปิดสถานประกอบการทันที เพ่ือตรวจสอบใบอนุญาตและแหล่งท่ีมา คือ ท่าเรือแหลมฉบัง และด่านชายแดนหลักๆ ท่ีจังหวัดสระแก้ว
ของวตั ถดุ ิบเน้อื สตั วว์ า่ มาจากโรงเชอื ดทีถ่ ูกกฎหมายหรอื ไม่ รวมทั้ง และมุกดาหาร ผา่ นมาจากประเทศเพือ่ นบ้านทง้ั เวยี ดนาม กัมพชู า
ส่งเน้ือสัตว์เข้าห้องปฏิบัติการตรวจสอบสารตกค้าง พร้อมประสาน และล่าสุดมาเลเซีย แม้จะลักลอบยากลำาบากแค่ไหน ขบวนการ
กระทรวงสาธารณสุข เข้าตรวจสอบร้านหมูกระทะและร้านอาหาร หมูเถือ่ นไม่ย่อทอ้ หาทางเจาะเข้าไทยจนได้ เพราะคุม้ ค่า คุ้มเวลา
อีสานท่ีรบั เนื้อแปรรปู ไปจำาหน่าย ช่องทางธรรมชาติตามตะเข็บชายแดนคือท่ีพักของ แล้วลักลอบ
เขา้ มาเป็นกองทพั มด คอื ทางออก
อยา่ งไรกต็ าม รมว.เกษตรฯ สงั่ การใหข้ ยายผลทว่ั ประเทศ โดย
ให้ตรวจสอบความปลอดภัยอาหาร รวมถึงต้องมีเอกสารการนำา การจบั กมุ ถข่ี นึ้ เชอ่ื มโยงกบั ปรมิ าณหมเู ถอื่ นในตลาดลดลงมาก
เพราะเหลา่ รา้ ยตอ้ งหนกี ารจบั กมุ หอ้ งเยน็ ทเี่ คยรบั ของโจรกต็ อ้ งเปดิ
หน้าทำาให้ถูกต้องตามกฎหมาย รับแต่เฉพาะของดีมีตราประทับ
รับรอง ที่เคยทาำ มาคา้ ของเถือ่ นคล้องก็ยากขน้ึ ส่ังของ 100 ได้ 10
หรอื อาจไมไ่ ดเ้ ลย พ่อค้า-แมค่ า้ หมูเถอื่ น อาจจะตอ้ งหาวธิ ีสต๊อกของ
เพื่อส่งลูกค้าให้เพียงพอ และอาจใช้วิธีการแช่ฟอร์มาลินเหมือนกับ
เน้ือวัวแล้วจะเกิดอะไรขึ้นกับผู้บริโภคเม่ือเสริฟในร้านหมูกระทะ...
นกี่ เ็ ปน็ เรื่อง “น่าสะพรงึ ” เชน่ กัน

ที่สำาคัญ คือ หากหมูเถื่อนมีการจัดเก็บสต๊อกด้วยการแช่
ฟอร์มาลีนบ้าง โอกาสการแพร่ระบาดซ้ำาสองของโรค ASF เป็น
100% แน่นอน หากหมเู ถื่อนมีการปนเปื้อนเชือ้ โรคดังกล่าว การรถ
ขนส่ง สัมผัสคน เชอ้ื โรคปนในนำา้ นำา้ ไหลไปที่ไหน เชอ้ื โรคแพร่ไป
ทนี่ นั่ สว่ นคนไปทไี่ หนกน็ าำ โรคตดิ ตวั ไปไดท้ นั ที อยา่ ใหส้ งิ่ ทเี่ กษตรกร
ภาคเอกชน และภาครฐั รว่ มแรงรว่ มใจกันปอ้ งกนั โรคอยา่ งเข้มแข็ง
มาโดยตลอดตอ้ งสญู เปล่า ทส่ี ุดความพยายามในการเพ่มิ ผลผลติ หมู

สัตวเ ศรษฐกิจ 29

PRODUCTIONLMIVAEGSATZOICNKE จะส่งผลเสียต่อร่างกายมากน้อยข้ึนอยู่กับปริมาณ ซึ่งจริงๆ แค่ได้
ให้เพียงพอต่อความต้องการของคนไทยในราคาที่เหมาะสม ตาม กลิ่นก็จะมีอาการฉุน แสบคอ เกิดอาการผิดปกติต่อระบบทางเดิน
เปา้ หมายทตี่ ง้ั ไวภ้ ายในสนิ้ ปี 2565 หรอื กลางปหี นอ้ คงเปน็ เรอื่ งยาก หายใจได้แล้ว บางคนทานเข้าไปจนเกิดอาเจียน เสียเลือดมากถึง
ขน้ั เสยี ชวี ติ เพราะทางเดนิ อาหารเกดิ การไหมจ้ ากสารฟอรม์ าลนี ทม่ี ี
กรณี “เนื้อ ฟอร์มาลิน” จะเป็นบทเรียนสำาคัญของไทยท่ี ความเปน็ กรด หรอื เมือ่ ไดร้ บั ในปรมิ าณทีเ่ ข้มขน้ กจ็ ะทาำ ใหเ้ ลือดเปน็
หน่วยงานราชการท่ีเกี่ยวข้องท้ัง กรมศุลกากร กรมปศุสัตว์ และ กรด เกิดภาวะช็อก ความดนั ตก และอาจถึงแก่เสยี ชวี ิต
กรมอนามัย ต้องคล้องแขนกันแบบไม่ปล่อย ตรวจสอบทั้งห่วงโซ่
การนาำ เขา้ อยา่ งละเอยี ด อยา่ ใหม้ กี ารสาำ แดงเทจ็ เมอื่ เขา้ มาแลว้ ตอ้ ง สว่ นวธิ สี งั เกตในการเลอื กซอ้ื อาหารสด หรอื ตรวจสอบวา่ มสี าร
ตรวจสอบคุณภาพของซากสัตว์ไม่ให้มีส่ิงปลอมปนที่เป็นอันตราย ฟอรม์ าลนี หรอื ไม่ เบอื้ งตน้ ใหด้ วู า่ รา้ นอาหารนนั้ ๆ มกี ลน่ิ ฉนุ ของสาร
ต่อผู้บริโภค ปลอดโรคระบาดท่จี ะทำาให้เกิดความเสียหายในประเทศ เคมีแปลกๆ หรือเปลา่ โดยเฉพาะอาหารทะเล และเนอื้ สัตว์ อย่าง
ซำ้าได้ และกรมอนามัยต้องตะลุยตรวจสอบโรงงานผลิตเน้ือสัตว์ท่ี ปลาหมึก แมงกะพรุน ปลาหมึกกรอบ สไบนาง และเล็บมือนาง
ไม่ได้มาตรฐานฯ จัดการกำาจัดเพื่อไม่ให้ท้ังเชื้อโรคและเนื้อสัตว์ เพราะอาหารเหล่าน้ีเน่าเสยี งา่ ย โดยสงั เกตเนอื้ สตั วห์ รืออาหารทะเล
คณุ ภาพตำ่า กระจายอยู่ในประเทศไทยไดอ้ ีกตอ่ ไป เพอ่ื คุณภาพชวี ติ แต่มีทั้งส่วนท่ีแข็งสด และมีส่วนที่เป่ือยยุ่ยในช้ินเดียวกัน แสดงว่า
ทดี่ กี วา่ ของคนไทยท้งั ประเทศ ต้องมีการแช่ฟอร์มาลีนแน่นอน ห้ามซื้อมาบริโภค เพราะหากเป็น
อาหารสดต้องสดเสมอกัน อีกวิธีคือใช้ชุดตรวจสารฟอร์มาลีนใน
หลังจากที่กรมปศุสัตว์ตรวจพบสถานประกอบกิจการผลิต อาหาร เมอ่ื ทำาครบตามข้ันตอนผลที่ได้ คอื น้ำาจะมีสีชมพูแดง แสดง
แปรรูปวัตถุดิบเน้ือและเคร่ืองในสัตว์รายใหญ่ในจังหวัดชลบุรี ลอบ ว่าอาหารน้ันมีสารฟอร์มาลีน ก็จะช่วยให้หลีกเล่ียงอาหารที่มีสาร
ผลิตโดยไม่มีใบอนุญาตผลิตอาหารและใบอนุญาตค้าซากสัตว์ และ อันตรายได้อีกทางหน่งึ
พบการใช้สารฟอร์มาลีนในการแช่เนื้อสัตว์และเครื่องในสัตว์ อีกทั้ง
ยังพบใบเสร็จส่งขายร้านหมูกระทะและร้านอาหารอีสาน ซ่ึงจาก ขณะท่ี รองศาสตราจารย์ ดร. วรี ชัย พทุ ธวงศ์ หรอื ‘อ.ออ๊ ด’
สารฟอร์มาลีน เป็นสารอันตรายต้องห้ามและอาจถึงกับเสียชีวิตได้ อาจารย์ประจำาภาควิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์
ทาำ ให้หน่วยงานที่เก่ียวข้อง แพทยแ์ ละนักวชิ าการ ต่างออกมาแสดง มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ แนะนำาวิธีสังเกตอาหารที่มักพบสาร
ความคดิ เหน็ และใหค้ วามรถู้ งึ อนั ตรายแกป่ ระชาชน พรอ้ มแนะนาำ วธิ ี ฟอร์มาลนี ปนเปอ้ื น ไดแ้ ก่อาหารทะเล เนอ้ื สตั ว์ ผกั สด และผลไม้
การเลอื กร้านอาหารและเลอื กซอ้ื เน้อื สตั วใ์ หป้ ลอดภยั ง่ายๆ หากเนอ้ื สัตว์ หากถูกแสงแดด หรือลมเปน็ เวลานาน แลว้ ยัง
สดอยู่ก็ไม่ควรซื้อ ส่วนอาหารทะเลที่เน้ือแข็งบางส่วน เปื่อยยุ่ย
นายแพทยอ์ รรถพล แกว้ สมั ฤทธิ์ รองอธบิ ดกี รมอนามยั เตอื น บางส่วน ไม่ควรซ้ือ ส่วนผัก ผลไม้ที่มีลักษณะแข็ง เขียว กรอบ
ผปู้ ระกอบการใหร้ ะวงั การนาำ วตั ถดุ บิ ทไี่ มป่ ลอดภยั ดงั กลา่ วมาจาำ หนา่ ย หรือสดผิดปกติ ให้ดมท่ีใบ ผลหรือหักก้านดม ถ้ามีกลิ่นแสบจมูก
เนื่องจากสารฟอร์มาลีนถูกนำามาใช้ในทางอุตสาหกรรมและทาง แสดงว่ามีฟอร์มาลีนปนเปื้อน เมื่อซ้ืออาหารมาแล้ว ควรแช่ด้วย
การแพทย์เท่าน้ัน ห้ามนำามาใส่อาหารเพ่ือรักษาสภาพอาหารตาม สารละลายดา่ งทับทมิ เจือจาง (ในอัตราส่วน ดา่ งทบั ทิมประมาณ 20
ประกาศกระทรวงสาธารณสขุ ฉบบั ท่ี 151 (พ.ศ.2536) แหง่ พระราช เกลด็ ผสมนำา้ 4-5 ลติ ร) ประมาณ 5-10 นาที แลว้ ลา้ งออกด้วย
บัญญตั ิอาหาร พ.ศ.2522 กำาหนดให้สารละลายฟอรม์ ัลดีไฮด์ หรือ นาำ้ เพราะฟอร์มาลีนทำาปฏิกริ ิยากบั ดา่ งทบั ทิมแลว้ ไดเ้ กลอื ฟอรเ์ มต
ฟอรม์ าลนี เปน็ วตั ถหุ า้ มใชใ้ นอาหาร ผใู้ ชส้ ารนกี้ บั อาหาร หรอื ทาำ ให้ ซง่ึ ละลายน้าำ ได้
อาหารน้ันเกิดพิษภัยต่อผู้บริโภค จัดเป็นการผลิตจำาหน่ายอาหาร
ไมบ่ รสิ ทุ ธิ์ หากพบการกระทาำ ผดิ จะตอ้ งถกู ดาำ เนนิ การตามกฎหมาย อีกข้อแนะนำาสำาหรับผู้บริโภค ในการเลือกซื้อเนื้อสัตว์ที่
มีโทษจำาคกุ ไมเ่ กนิ 2 ปี หรอื ปรบั ไม่เกิน 20,000 บาท หรือทัง้ จาำ ปลอดภัย คือการซ้ือสินค้าจากผ้ผู ลติ ที่น่าเช่อื ถอื มีมาตรฐาน ตรวจ
ท้ังปรับ สอบย้อนกลับได้ สังเกตป้ายสัญลักษณ์ “ปศุสัตว์ OK” ซ่ึงเป็น
มาตรฐานสนิ คา้ ปศสุ ตั วแ์ ละความปลอดภยั ของผบู้ รโิ ภคทก่ี รมปศสุ ตั ว์
“ขอแนะนาำ ประชาชนทน่ี ยิ มกนิ อาหารนอกบา้ น กอ่ นกนิ เนอ้ื หมู รบั รองใหก้ บั สถานทจ่ี าำ หนา่ ยสนิ คา้ โดยครอบคลมุ ตลอดกระบวนผลติ
เนื้อวัว หรืออาหารทะเลทุกคร้ัง ควรสังเกตว่าลักษณะเน้ือนั้นสด ตั้งแต่ระบบการเล้ียงสัตว์ต้องมาจากฟาร์มมาตรฐาน GAP (Good
ผดิ ปกติหรือไม่ เพราะถ้ามีกลนิ่ ฉุนๆ แปลกๆ แสบจมูก ก็ไมค่ วร Agricultural Practices) โรงฆ่าที่ถูกกฎหมายกระบวนการฆ่าสัตว์
บรโิ ภค แตห่ ากไมม่ น่ั ใจในรา้ นอาหารทไี่ มไ่ ดม้ าตรฐาน ควรเลอื กปรงุ ถกู สขุ ลกั ษณะ โรงงานแปรรปู ทไี่ ดม้ าตรฐาน และสถานทจี่ าำ หนา่ ยถกู
ประกอบอาหารเอง โดยเลอื กซื้อวัตถดุ บิ ประกอบอาหารจากแหล่งท่ี สุขอนามัย เพ่ือเป็นทางเลือกของผู้บริโภคในการเลือกซื้อสินค้า
เชอื่ ถอื ได้ เชน่ ตลาดสดนา่ ซอ้ื ของกรมอนามยั และใหเ้ ลอื กกนิ อาหาร ปศสุ ตั วท์ ไ่ี ดค้ ณุ ภาพมาตรฐาน โครงการนเี้ ปน็ การยกระดบั อตุ สาหกรรม
ทีป่ รุงสกุ ใหม่ๆ หลีกเล่ียงการกนิ ดิบ หรอื สุกๆ ดิบๆ” รองอธิบดกี รม การเลี้ยงสัตว์ และมาตรฐานความปลอดภยั ของเนือ้ สตั ว์ เพ่ือสร้าง
อนามัย กล่าว ความม่ันใจให้กับผู้บริโภคว่าได้เลือกซื้อเน้ือสัตว์ท่ีปลอดภัยอย่าง
แท้จริง
ด้าน ผู้ช่วยศาสตราจารยน์ ายแพทย์ สหภูมิ ศรสี มุ ะ ภาควิชา
อายรุ ศาสตร์ คณะแพทยศาสตรโ์ รงพยาบาลรามาธบิ ดี มหาวทิ ยาลยั
มหดิ ล อธบิ ายถงึ เรอื่ งนวี้ า่ เมอ่ื ทานอาหารทม่ี สี ว่ นผสมของฟอรม์ าลนี
30 สัตวเ์ ศรษฐกิจ

ข่าวสารและสาระสาำ หรับวงการเลีย้ งสัตว์

ผ้บู รหิ ารซพี เี อฟ รับรางวลั

“สตั วแพทย์ควบคุมฟาร์มสุกรเกยี รติยศ”
(Life-Time Achievement Award)

น.สพ.ดำ�เนิน จตุรวิธวงศ์ รองกรรมก�รผู้จัดก�รอ�วุโส เช่ือม่ันว่า ทุกความสำาเร็จมักจะเกิดจากความรู้พื้นฐานทางด้าน
สัตวแพทย์บรกิ �รวชิ �ก�รสกุ ร บริษัท เจรญิ โภคภัณฑ์อ�ห�ร จำ�กดั สตั วแพทย์ทีม่ ีอยูท่ ้งั ส้นิ ” น.สพ.ดาำ เนิน กลา่ ว
(มห�ชน) หรือ ซีพีเอฟ รับรางวัล “สัตวแพทย์ควบคุมฟาร์ม
เกยี รตยิ ศ” (Life-time Achievement Award) จาก สมาคมสตั วแพทย์ ท้ังนี้ น.สพ.ดำาเนิน จตุรวิธวงศ์ มีความเช่ียวชาญ และ
ควบคุมฟาร์มสุกรไทย ท่ีมอบให้แก่สัตวแพทย์ควบคุมฟาร์มสุกร ประสบการณ์ อันเป็นท่ียอมรับ อาทิ 1. กำาจัดโรค Aujeszky’s
ท่ีสร้างคุณประโยชน์ ชื่อเสียง และเกียรติยศอันดี แก่สังคมและ disease 2. ขยายฟารม์ ปลอดโรค PRRS 3. เปน็ ผสู้ อนหลกั สตู ร
ประเทศชาติ เนอ่ื งในวาระครบรอบ 20 ปี การกอ่ ตง้ั สมาคมสตั วแพทย์ พฒั นาผ้นู าำ ณ สถาบนั ผู้นาำ ซพี ี (CPLI) 4. ได้รบั รางวลั โล่ประกาศ
ควบคมุ ฟาร์มสุกรไทย เกียรตคิ ณุ จากสมาคมผเู้ ล้ียงสุกรแหง่ ชาติ และ 5. เปน็ วิทยากรให้
ความรู้การป้องกันและควบคุมโรคให้เจ้าหน้าที่ปศุสัตว์ประเทศ
น.สพ.ด�ำ เนนิ จตรุ วธิ วงศ์ กลา่ ววา่ รางวลั “สตั วแพทยค์ วบคมุ ฟิลิปปินส์ ส่วนบทบาทต่อสังคม เป็นผู้ทรงคุณวุฒิในองค์กรต่างๆ
ฟาร์มเกียรติยศ” เป็นรางวัลใหญ่ที่มอบให้แก่สัตวแพทย์ซึ่งมีผลงาน อาทิ ทีป่ รึกษาสมาคมผู้เลย้ี งสุกรแหง่ ชาติ ด้านผลงานวิชาการและ
เปน็ ทปี่ ระจกั ษใ์ นวงการสตั วแพทยค์ วบคมุ ฟารม์ สกุ ร โดยไดร้ บั ความ งานวิจยั รวมทั้งรางวัลท่ไี ดร้ ับ ตวั อยา่ งเช่น 1. รางวลั โล่ประกาศ
ไวว้ างใจและการยอมรบั จากองคก์ ร หนว่ ยงาน ทง้ั ภาครฐั และเอกชน เกียรติคุณ ผู้ให้ความรู้ แนะนำาการเฝ้าระวังโรค African Swine
รวมทั้งเป็นผู้รักษาจรรยาบรรณแห่งวิชาชีพของตนเอง และมีการ Fever (ASF) จากสมาคมผเู้ ลย้ี งสกุ รแหง่ ชาติ 2. โครงการการตรวจ
แสดงออกเปน็ แบบอยา่ งทดี่ ที ง้ั ชวี ติ สว่ นตวั และการงาน ทาำ ประโยชน์ หายีนดื้อยาท่ีสำาคัญของคนในฟาร์มสุกร รวมทั้งในโปรไบโอติกที่ให้
ตอ่ องคก์ รและวิชาชพี ของตนเอง ในฟารม์ สกุ ร และโครงการผลิตเนอื้ สกุ รปลอดยาปฏิชวี นะตลอดการ
เลี้ยง (Raised without Antibiotics : RWA) “หมูชีวา” หรือ
“ขอบคุณสมาคมสัตวแพทย์ควบคุมฟาร์มสุกรไทย ท่ีได้มอบ Cheeva Pork นวัตกรรมอาหารเพื่อสุขภาพ จากแบรนด์ยูฟาร์ม
รางวลั นถี้ อื เปน็ รางวลั อนั ทรงเกยี รติ ขอใหส้ ัตวแพทยท์ ุกท่านมุง่ มั่น ของซีพีเอฟ นอกจากนี้ ยงั ได้รบั รางวัล Chairman Award 2022
ในวิชาการทางด้านสัตวแพทย์ ยึดมั่นในความรู้ท่ีถูกต้องตามหลัก จากเครอื เจรญิ โภคภณั ฑ์ ในดา้ นการจดั การโรค ASF แบบบรู ณาการ
วิชาการและพิสูจน์ข้อเท็จจริงได้ และขอให้รับผิดชอบในคำาแนะนำา อีกดว้ ย...
รวมถงึ ผลกระทบทอ่ี าจจะเกดิ ขน้ึ กบั เจา้ ของฟารม์ ทสี่ าำ คญั ตอ้ งทาำ งาน
ร่วมกับทุกภาคส่วนในการผลิตเนื้อสุกรที่ปลอดภัยต่อผู้บริโภค และ

สตั ว์เศรษฐกิจ 31

PRODUCTIONLMIVAEGSATZOICNKE

หลัง ASF กลับมาอยา งไร ?

ใหย ัง่ ยืน

นับต้ังแต่การเล้ียงสุกรไทยต้องเผชิญวิกฤตการณ์ระบาดของ การเลี้ยงสุกรไทยอย่างรุนแรง แม่พันธุ์หายไปจากระบบเกิน 50
โรค ASF สง่ ผลให้เกษตรกรได้รับความเสยี หายอย่างรนุ แรง หลาย เปอร์เซ็นต์ หลายฟาร์มต้องปิดตัวลงจากความเสียหายและคัดท้ิง
ฟาร์มต้องหยุดหรือชะลอการผลิตลง ส่งผลให้ราคาสุกรหน้าฟาร์ม ทั้งหมด แรงงานตกงาน ส่วนฟารม์ ทเี่ หลือรอดสว่ นใหญเ่ คยตดิ เช้ือ
ปรับสูงข้ึนจูงใจให้ผู้เล้ียงฟื้นฟูกำาลังการผลิต แต่ก็ต้องพั²นาระบบ แลว้ เกอื บท้ังหมด มีเพยี งไม่กีฟ่ าร์มทีไ่ มเ่ คยติดเช้อื ปริมาณสกุ รใน
การจัดการ และการปอ้ งกันโรค โดยเรม่ิ ตง้ั แตก่ ารเตรยี มการกอ่ นลง ระบบลดลง เกษตรกรทรี่ อดหวงั รายไดจ้ ากราคาสกุ รหนา้ ฟารม์ ทป่ี รบั
เลย้ี งไปจนถงึ การปฏบิ ตั ติ ามระบบไบโอซเี คยี วรติ ที้ เ่ี ขม้ งวด เพอื่ ไมใ่ ห้ เพ่ิมขึ้นมาใช้ฟ้ืนฟูฟาร์ม แต่ก็ต้องเผชิญกับภาวะต้นทุนการผลิตสูง
ได้รับความเสียหายซ้าำ และผลิตสกุ รได้อยา่ งยงั่ ยืนต่อไป จากราคาวัตถุดิบอาหารสัตว์ ราคาลูกหมูแพง เจ้าของฟาร์มเกิด
ขาดทุน ไมม่ ที ่ีพ่งึ ไม่มีแหล่งเงนิ ทุน ขาดกำาลังใจ ปรมิ าณสุกรลดลง
น.สพ.วน� ยั ทองมาก แบกรบั ความเครยี ดจากปจั จัยรอบดา้ น วางแผนการทาำ งานไม่ถกู
อย่างไรก็ดี จากการที่ระบาดของโรค ASF ที่เบาบางลง
¹.ʾ.ÇԹѠ·Í§ÁÒ¡ ºÃÔÉÑ· äÅ¿ŠÍÔ¹â¿ÃàÁµÔ¡Ê ¨íÒ¡Ñ´ ได้ (แม้ยังมีรายงานในบางพ้ืนที่เป็นระยะ) ทำาให้เกษตรกรต้องการกลับ
แบง่ บนั ประสบการณใ์ หฟ้ งั วา่ โรค ASF สรา้ งความเสยี หายตอ่ ธรุ กจิ มาเล้ียงใหม ่ ซึง่ แบง่ ได ้ 2 แบบ คอื 1. Restart คือ ฟาร์มท่ี
โรค ASF เข้าแล้วมีสุกรเสียหายแต่ตายไม่หมด ยังเหลือบางส่วน
และซื้อสุกรเข้ามาใหม่ แต่ปริมาณการเลี้ยงลดลง เน่ืองจากต้อง
ปรับกรง เว้นซอง เพ่ือป้องกันและลดความเส่ียงในกรณีที่เชื้อโรค
เข้าฟาร์ม ทำาให้กำาลังการผลิตของแต่ละฟาร์มลดลงไม่ตำ่ากว่า 25
เปอร์เซน็ ต์ 2. Reborn คือ ฟารม์ ทโี่ รคเขา้ แลว้ ทำาลายสุกรทง้ั หมด
แลว้ กำาลงั นาำ สกุ รจากแหลง่ อนื่ เขา้ มาเลีย้ งใหม่

32 สัตวเ์ ศรษฐกจิ

ขา่ วสารและสาระสาำ หรับวงการเลยี้ งสัตว์

กระบวนการกลับมาเล้ียงใหม่ ต้องเร่ิมจากหาเชื้อให้เจอและ กโิ ลเมตร เกดิ โรค ASF กค็ งเลีย้ งไมไ่ ดเ้ ชน่ กัน นอกจากน้นั เจา้ ของ
กาำ จดั เชื้อเดิมให้หมดกอ่ น ซงึ่ เกษตรกรมักถามว่า จะกลับมาเลยี้ งได้ ฟาร์มต้องมีความพร้อมท้ัง ทุนทรัพย์ ความมั่นใจในหลักวิชาการ
หรือยัง ก็ต้องทราบก่อนว่า เช้ือในฟาร์มหมดไปหรือยัง โดยต้อง มีกำาลังใจ ม่ันใจที่ปรึกษา และลงมืออย่างจริงจัง ซ่ึงหากไม่จริงจัง
มัน่ ใจกอ่ นวา่ เชื้อ ASF หมดไปจากฟารม์ แลว้ จากนนั้ ประเมนิ ความ ท่ีปรึกษาแนะนำาแล้วไม่ปฏิบัติตาม ก็เสี่ยงต่อความเสียหายจากนั้น
เสยี่ งกอ่ นลงเลยี้ งใหม ่ วางระบบไบโอซีเคยี วรติ ีใ้ หม ่ ปรับโครงสรา้ ง ตอ้ งประเมินหาข้อสรุปว่า ครั้งทแี่ ลว้ ที่โรคเข้ามาสรา้ งความเสยี หาย
โรงเรือน การไหลหมู(Pig fl ow) จัดขนาดกลุ่มผสม การจับสัด มาจากจดุ ใด หาขอ้ บกพรอ่ งในระบบการจดั การ แลว้ ทาำ การแกไ้ ขปดิ
ถ้าเหลือน้อยหน่วยการผลิตเล็ก ให้จัดการแบบ Batch following ความเส่ยี ง
system ทดแทนดว้ ยสกุ รขนุ ตวั เมยี หรอื แมส่ องสาย จดั หาแหลง่ ผลติ การยืนยันว่า ฟาร์มไม่มีเชื้อหลงเหลืออยู่แล้วต้องสุ่มเก็บ
แม่สองสายให้เพียงพอ ปรับโปรแกรมวัคซีน การใช้ยาผสมอาหาร ตัวอย่างตามเกณฑ์มาตรฐานทุกจุด ซ่ึงต่อให้ผลการตรวจออกมา
การใชส้ ารเสรมิ รวมถึงโปรแกรมเฝา้ ระวงั ตดิ ตามอย่างเขม้ งวด เป็นลบ ก็ต้องเข้าสู่กระบวนการล้างทำาความสะอาด และฆ่าเช้ือ
ส่ิงสำาคัญก่อนนำาสุกรเข้าเลี้ยงใหม่ ต้องม่ันใจว่า ไม่มีเช้ือเดิม โรงเรอื นใหมท่ ัง้ หมด แตถ่ ้าจุดใดผลเป็นบวกกเ็ น้นจดั การลา้ งฆา่ เชอ้ื
หลงเหลอื ดว้ ยการประเมนิ ระบบไบโอซเี คยี วรติ ข้ี องฟารม์ ซกั ประวตั ิ เปน็ พเิ ศษ แตท่ ผี่ า่ นมาบางฟารม์ มกั ประหยดั คา่ ใชจ้ า่ ยการตรวจดว้ ย
ว่า ก่อนเกิดโรคมีระบบป้องกันอย่างไร มีอะไรเป็นจุดอ่อน โดย การเกบ็ ตวั อยา่ งนอ้ ย เมอ่ื ผลออกมาเปน็ ลบกเ็ ขา้ ใจวา่ ปลอดเชอื้ แลว้
เจ้าของฟาร์มต้องให้ความร่วมมือ เล่าให้ฟังว่า ก่อนโรคเข้าจัดการ นำาหมูมาเล้ียงไม่นานก็เสียหายซ้ำา และต้องเร่ิมคุมโรคใหม่ ดังน้ัน
ป้องกันโรคอย่างไร หลังเช้ือเข้าฟาร์มแล้วจัดการอย่างไร สุกรที่ การเก็บตัวอย่างต้องทำาให้ครบถ้วน เพื่อทราบว่า เช้ือหลงเหลือท่ี
เสียหายจดั การอยา่ งไร ซากสุกรตดิ เช้อื อยทู่ ี่ใด มเี ลือดมนี ำ้าหยุดทใี่ ด ส่วนใดบ้าง ซึ่งส่วนใหญ่มักพบท่ีรอยต่อ หรือจุดตำ่าสุดท่ีนำ้าไหลไป
บา้ ง ซง่ึ ขอ้ มลู เหลา่ นเ้ี ปน็ ประโยชนต์ อ่ การจดั การเพอ่ื กลบั มาเลยี้ งใหม่ รวมกัน หรือจุดที่ถูกละเลยอื่นๆ หรือแม้กระทั่งมีสุกรท่ีติดเชื้อแต่
ทงั้ หมด ไมต่ ายอยใู่ นฝงู การเกบ็ ตวั อยา่ งชว่ ยใหท้ ราบสถานะของฟารม์ กอ่ น
ก่อนเร่ิมต้นเล้ียงใหม่ ต้องไม่เสียหายจากโรค ASF มาแล้ว ทำาการล้างทำาความสะอาด ฆ่าเช้ือใหม่ทั้งหมด การเก็บตัวอย่าง
3-6 เดือน (ตามเกณฑ์มาตรฐาน) ซ่ึงฟาร์มท่ีเสียหายท้ังหมดน่า จำาเป็นต้องมีผู้เชี่ยวชาญช่วยควบคุมการเก็บตัวอย่างให้ครอบคลุม
จะเกินระยะเวลา 6 เดอื นแล้ว แต่ต้องมั่นใจวา่ ไม่มเี ช้ือหลงเหลือ เพอื่ ผลท่แี มน่ ยาำ
มฉิ ะนนั้ เมอ่ื นาำ สกุ รลงเลย้ี งกเ็ กดิ ความเสยี หายซา้ำ ไดท้ นั ท ี เพราะเชอ้ื หลังจากล้างเสร็จ ต้องเก็บตัวอย่างอีกคร้ัง โดยเฉพาะจุดที่มี
ASF อยู่ในสภาพแวดลอ้ มไดน้ าน อย่างไรกด็ ี บางฟารม์ กส็ ามารถ ปัญหา เพื่อยืนยันว่า ไม่มีเชื้อหลงเหลือแล้ว จากน้ันก็หาสุกรมา
กลบั มาเลยี้ งใหมไ่ ดภ้ ายใน 1 สปั ดาห ์ ภายใตเ้ งอื่ นไขจดั การเชอื้ อยา่ ง ทดลองเลย้ี ง ซึ่งหากในฟาร์มไมม่ สี กุ รเลย กซ็ ้อื สุกรขนุ ระยะท้ายมา
ถกู ต้อง ดังนัน้ เง่อื นไขสาำ คญั คอื ฟารม์ ทจี่ ะลงเลย้ี งใหม่ตอ้ งไมม่ ี เล้ียงเปน็ เวลา 2 สปั ดาห์ เพ่ือดูว่า มีการตดิ เช้ือซ้าำ หรือไม ่ หากผ่าน
เชอ้ื ASF หลงเหลือ ถ้าจดั การได้ จะเริม่ เลยี้ งเมอ่ื ใดกไ็ ด ้ แต่ถา้ ยัง กต็ อ้ งปรับโครงสร้างโรงเรือน การจัดการฟาร์ม ขณะท่ฟี ารม์ ที่ต้อง
มีเชอ้ื หลงเหลืออยู่ ต่อใหพ้ ักโรงเรือนนานเท่าใดก็ลงเลีย้ งไมไ่ ด ้ และ พกั โรงเรอื น 6 เดอื น เพราะตอ้ งทาำ ความสะอาดฆ่าเช้อื โรงเรือนตาม
หากจัดการฟาร์มจนไม่มีเช้ือได้แล้ว แต่ฟาร์มใกล้เคียงในรัศมี 1 โปรแกรม 3 รอบ ห่างกนั 10 วนั จากนัน้ ทำาความสะอาดโรงเรอื น
ทุกเดือนติดต่อกัน 4 เดือน ก่อนล้างทำาความสะอาดอีกครั้ง แล้ว
เก็บตวั อย่างตรวจไม่พบเช้ือ ASF จงึ นำาสกุ รเข้าเล้ียงอกี 2 สัปดาห์
ถ้าไมต่ ายกน็ าำ สกุ รลงเล้ียงได ้ รวมระยะเวลา 6เดอื น
แต่ฟาร์มบางส่วนไม่ได้เสียหายท้ังหมด จึงมีคำาถามว่า ล้าง
ทำาความสะอาดฆ่าเช้ือแล้วจะลงเล้ียงได้เลยหรือไม่? ส่ิงสำาคัญ คือ
ตอ้ งไมม่ เี ชือ้ หลงเหลือ ถา้ ปลอดเช้อื ก็เลี้ยงใหมไ่ ด ้ ดังนั้น ฟาร์มตอ้ ง
ตั้งทีมงานล้างทำาความสะอาดฆ่าเช้ือ โดยให้สัตวบาลหรือผู้ที่เข้าใจ
และมีประสบการณเ์ ปน็ ผูต้ รวจสอบ โดยมหี ลักการ คือ ต้องไม่มเี ช้ือ
เหลือในโรงเรือนหรือฟาร์ม และป้องกันไม่ให้เชื้อใหม่เข้ามา การ
ทำาความสะอาด เริ่มจากการขัดด้วยมือจนสะอาด ไม่ควรใช้เคร่ือง
ฉดี นา้ำ แรงดนั สงู ตง้ั แตแ่ รก เพราะจะทาำ ใหเ้ กดิ ละอองนา้ำ ฟงุ้ กระจายไป
ท่ัวโรงเรอื น ส่งผลใหก้ ารฆา่ เชอ้ื โรคทาำ ไดย้ ากลำาบากกวา่ เดิม โดยใช้
โซดาไฟราดปล่อยให้แห้ง จากน้ันใช้โฟมฆ่าเชื้อท่ีมีฤทธ์ิเป็นด่างพ่น
ก่อนให้พนักงานลงมือขัดทุกส่วน หากไม่ขัดกำาจัดเชื้อไม่ได้แน่นอน
จากน้ันล้างโฟมออก รอให้พ้ืนหมาดแล้วใช้หัวพ่นไฟเผาพื้นให้แห้ง

สตั ว์เศรษฐกจิ 33

PRODUCTIONLMIVAEGSATZOICNKE

และนำ้า จึงต้องอาศัยระบบไบโอซีเคียวริต้ีและความมีระเบียบวินัย
การทาำ งานทีจ่ ริงจงั ตอ่ เนอ่ื ง
การนาำ สุกรเขา้ เลย้ี งใหม่ หลงั จากยนื ยนั ไดว้ ่า ฟาร์มปลอดเช้ือ
หลังจากเก็บตัวอย่างส่งตรวจแล้วให้ผลเป็นลบ ก็ต้องตรวจสุกร
ทดแทนทุกตัวท่ีย้ายขึ้นคลอด รวมถึงลูกหย่านมทุกตัวด้วยวิธีการ
PCR อย่างนอ้ ย 6 สปั ดาห ์ ตดิ ต่อกัน ถ้าผลเป็นลบทง้ั หมดแสดง
วา่ แนวโน้มโรคในฟารม์ สงบลงแล้ว ตรวจสุกรอนุบาลทุกตวั ทีล่ งขนุ
ดว้ ยการเกบ็ นา้ำ ลาย สกุ รสาวทดแทนทเี่ ขา้ ฝงู ตรวจดว้ ยวธิ ี PCR และ
ELISA เพราะสุกรสาวบางแหล่งอาจเคยสัมผัสเชื้อแล้วไม่ตาย
เป็นการป้องกันความเสี่ยง และป้องกันไม่ให้เชื้อใหม่เข้ามาสร้าง
ปญั หาในฟารม์

ซงึ่ กอ่ นการฆา่ เชอ้ื ควรตรวจปรมิ าณเชอ้ื กอ่ นลา้ งดว้ ยเพอ่ื เปรยี บเทยี บ ผศ.น.สพ.ดร.ปร�วรรต พ�ลเพม่�
กับหลังล้างว่า ปริมาณเชื้อลดลงหรือไม่ ประสิทธิภาพการล้างเป็น
Í‹ҧäà ดา้ น ¼È.¹.ʾ.´Ã.»ÃÔÇÃõ ¾ÙÅà¾èÁÔ ºÃÉÔ Ñ· â»Ãà¿Êªè¹Ñ à¹Å
ในวนั ถดั มา ดาำ เนนิ การล้างทกุ ขน้ั ตอนเหมอื นกับวนั แรก โดย à·Ã¹¹§èÔ á͹´¤ ͹«ÅÑ áµ¹· ¨Òí ¡´Ñ เปดิ เผยวา่ การกลบั มาเลย้ี งใหม่
โรงเรือนระบบปิดให้ถอดคูลลิงแพดออก หากเก่าแล้วไม่ต้องล้างให้ หลงั เสยี หายจากโรค ASF ในสกุ ร ตอ้ งถามตวั เองกอ่ นว่า “¾ÃŒÍÁ
ท้ิงแล้วเปล่ียนใหม่ เช่นเดียวกับผ้ายาง แต่ถ้ายังใหม่อยู่ให้แช่นำ้ายา ¨ÃÔ§æ ËÃ×ÍäÁ‹ ?” เพราะการเรียนรู้และพั²นาของแต่ละฟาร์ม
ฆ่าเชื้อก่อนนำากลับมาใส่ หลังจากล้างทำาความสะอาดพ่นยาฆ่าเชื้อ แตกตา่ งกนั ทสี่ าำ คญั โรค ASF จาำ เปน็ ตอ้ งเฝา้ ระวงั ปอ้ งกนั โรคตลอด
เสรจ็ เรียบรอ้ ย ใหเ้ กบ็ ตวั อย่างอกี คร้ัง โดยเฉพาะจุบ น้ำา รางอาหาร เวลา โดยเฉพาะช่วงท่ีโรคเร่ิมสงบ บางฟาร์มอาจประมาท ละเลย
พื้น ข้อต่อต่างๆ ต้องไมพ่ บเชือ้ วนั ท่ ี 3 เปิดดนิ ขอบโรงเรือนความ การจัดการ ก็อาจพลาดนำาเช้ือเข้าฟาร์มก่อให้เกิดความเสียหายได้
ลึกประมาณ 1 พานรถ จากน้นั ราดดว้ ยโซดาไฟจนเปยี บชุ่ม แลว้ ขณะทว่ี คั ซนี ปอ้ งกนั โรคทเ่ี กษตรกรมองวา่ เปรยี บเสมอื นแสงสวา่ งที่
นำาปูนขาวร้อนโรยปิดจนไม่เห็นดิน ออกจากขอบโรงเรือนประมาณ ปลายอุโมงค์นั้นยังไม่มีวัคซีนท่ีได้ผล ดังเช่น ในเวียดนามท่ีหลังนำา
50 เซนติเมตร ในกรณีโรงเรือนเปิดให้เอามุ้งกันแมลงลงปิดให้มิด วคั ซนี ไปทดลองใชใ้ นภาคสนามพบการตดิ เชอื้ เสยี หายจนรฐั บาลตอ้ ง
วันที่ 4 พน่ ยาฆ่าเชอ้ื ชนดิ เดียวกบั ทใ่ี ช้พน่ โฟทง้ั ด้านนอกและด้านใน ประกาศระงับการทำาวัคซีนไปในท่ีสุด เพราะฉะนั้น การฟ้ืนฟูหรือ
โรงเรือน ต่อมาวางยากำาจัดหนูและแมลง ชนิดออกฤทธ์ิยาว 2-4 กลับมาเล้ียงใหม่ให้อยู่ในธุรกิจสุกรได้อย่างย่ังยืน จำาเป็นต้องมี
สปั ดาห์ พ่นซ้ำาทกุ 2 สัปดาห์ จากนนั้ รมควนั ฆ่าเชื้อท้งั โรงเรือนทิง้ ไว้ growth mindset เพ่ือเรียนรู้ปรับตัวพั²นาธุรกิจให้เหมาะสมกับ
3-4 วัน ก่อนเปิดโรงเรือนตรวจซ้ำาคร้ังสุดท้าย เม่ือผลเป็นลบ สถานการณ์ปัจจุบัน เน่ืองจากโลก(โรค)เปล่ียนแปลงตลอดเวลา
กเ็ ตรยี มนาำ สกุ รลงเลย้ี ง โดยแบง่ ทมี งานดแู ลสกุ รตามความเสย่ี ง นอ้ ย เกษตรกรผูเ้ ล้ยี งก็จำาเป็นต้องปรับตาม เพือ่ ใหอ้ ยใู่ นธรุ กิจไดต้ อ่ ไป
ปานกลางและมาก อย่างเคร่งครัด การรับมือกับโรค ASF ในสุกร เริ่มจาก 1. Intensive
สาำ หรบั การนาำ สกุ รเขา้ เลย้ี งใหม ่ หากจดั การลา้ งทาำ ความสะอาด Biosecurity หรือระบบไบโอซเี คยี วริต้ที เ่ี ข้มข้น 2. Human traffi c
ฆา่ เชอ้ื ไดด้ เี วลาเพยี ง 7-14 วัน กส็ ามารถลงใหมไ่ ด ้ แตถ่ า้ ในรัศม ี คนงานไม่พลุกพล่าน 3. Human hygiene ความสะอาดของคน
1 กโิ ลเมตรรอบฟารม์ ยงั มขี า่ วการระบาดกม็ า่ ควรลงเลยี้ งใหม ่ หรอื มอื ชุด รองเท้า 4. Pig movement ย้ายเปน็ ชุดทเี ดียวจบ ผสม/
ฟารม์ ทไ่ี มม่ ั่นใจว่า กาำ จัดเช้อื เก่าได้ทง้ั หมด หรือปฏิบัตติ ามหลกั การ เข้าคลอด/หย่านม/ลงขุน 5. Stress free ลดความเครียดทุกทาง
ของระบบไบโอซีเคียวริต้ีไม่ได้ 100 เปอร์เซ็นต์ ก็ไม่ควรกลับมา ย้ายหมูคอกใครคอกมัน ยุ่งหมูให้น้อย 6. Immune suppressor/
เลี้ยงใหม่ ฟาร์มขนาดใหญ ่ มเี งินลงทนุ ระบบไบโอซเี คียวริตี้ไดจ้ ะได้ enhancer สารพษิ จากเชือ้ และสารกระต้นุ ภมู ิ
เปรียบมากกว่าฟารม์ เล็กทเ่ี สียหายแล้วไม่มีความพรอ้ ม จัดการเชื้อ
ไม่ได้ ไม่ควรนำาเงินทุนมาลงเลี้ยงทันที เพราะอาจเสียหายซ้ำาซ้อน
ควรจัดการปรบั ปรงุ พ²ั นาระบบใหด้ กี ่อน เพราะโรค ASF ยังไมม่ ี
วัคซีนท่ีได้ผล ไม่มียารักษา มีแต่ยาท่ีช่วยลดปริมาณเชื้อในอาหาร

34 สตั ว์เศรษฐกจิ

ข่าวสารและสาระสำาหรับวงการเลย้ี งสตั ว์

หลงั จากโรคเขา้ ฟารม์ เชอื่ ว่า เกษตรกรไมท่ ราบว่า โรคเขา้ หลังๆ ไป รวมถึงการร้ือโรงเรือนทำาความสะอาด ฆ่าเชื้อ เก็บ
มาในฟารม์ ได้อยา่ งไร แต่ตอบไดว้ ่า คนและหมู คอื ปัจจยั ท่ที าำ เชอื้ ตัวอย่าง แต่ถ้ายังมาสุกรในโรงเรือนแล้วย้ายไปมาก็ไม่มีทางจัดการ
แพร่ในฟารม์ ได้เร็วทส่ี ุด ยกตวั อย่าง ฟารม์ แห่งหน่งึ พบแมป่ ่วยแท้ง ไดท้ ้ังหมด จงึ ต้องจดั การให้เข้มงวด เนน้ การเคล่ือนยา้ ยหมใู ห้น้อย
และตาย วนั ถัดมาพ่อพนั ธต์ุ รวจสดั ตาย หลงั จากน้ันภายใน 7 วัน ท่ีสุด
แมพ่ ันธ์ตุ ิดเชอื้ ทงั้ โรงเรอื น จึงต้องปรบั โดยไม่ใชพ่ อ่ ตรวจสดั หรอื บาง จากประสบการณแ์ ละความเหน็ สว่ นตวั มองวา่ ฟารม์ ทม่ี โี อกาส
ฟารม์ ปรบั ทาำ กรงตดิ ลอ้ ใหพ้ อ่ พนั ธอ์ุ ยโู่ ดยไมใ่ หส้ มั ผสั กบั แมพ่ นั ธแ์ุ ทน รอดอย่างยั่งยืน เน้นผลลัพธ์เชิงคุณภาพเป็นสำาคัญ เน้นลูกเกิดมา
สว่ นคนงานหา้ มทาำ กจิ กรรมรวมกนั เนน้ การรกั ษาความสะอาด ตอ้ ง แลว้ ต้องแขง็ แรงมีคณุ ภาพ หย่านมแลว้ รอด เล้ียงขนุ แล้วโตเร็ว ให้
อาบน้ำาเปลี่ยนชุดต้ังแต่หน้าฟาร์ม ก่อนเข้าโรงเรือนควรอาบนำ้าอีก เจา้ ของฟารม์ เพยี งพอ เพราะคดิ เหมอื นเดมิ ไมไ่ ด ้ เนอื่ งจากเดมิ เลย้ี ง
ครงั้ เปลย่ี นรองเทา้ ทีใ่ ชใ้ นโรงเรือน นอกโรงเรอื น ต้องหมน่ั ล้างมือ สกุ ร 1,000 แม่ จะกลับมาเล้ียงมากกว่าเดิมไม่มีทางเป็นไปได้ ตรง
และขดั ดว้ ยแปรงกอ่ นสมั ผสั กบั ตวั สกุ ร เพอื่ ปอ้ งกนั เชอ้ื ทอ่ี าจปนเปอื้ น กันข้ามต้องลดปริมาณลง ตอ้ งทำาความเข้าใจกบั คนงานทกุ ภาคสว่ น
มาสรา้ งความเสยี หาย นอกจากนตี้ ้องพยายามลดความเครียด โดย ทกุ ระดบั แมแ้ รงงานตา่ งด้าวกต็ ้องคุยให้รเู้ รอื่ ง ฟาร์มควรยา้ ยหมูให้
เฉพาะช่วงการย้ายและขายสุกร รวมท้ังเลือกใช้วัตถุดิบอาหารสัตว์ เปน็ ชดุ ใหไ้ ด ้
คุณภาพดี ไมม่ ีปัญหาสารพิษจากเช้ือรา ท่ีมฤี ทธิ์ในการกดภมู คิ ้มุ กนั ยกตัวอย่าง ฟาร์ม 3 แห่ง เจอปัญหาพรอ้ มกนั ปลายปีทแี่ ลว้
เคลื่อนยา้ ยสกุ รใหน้ อ้ ยทส่ี ุด ทาำ เปน็ ชดุ ๆ เพ่อื ลดความเครียด ตอนน้ีมี1แห่งที่สงบจนถึงวันน้ี โดยแนะนำาให้ย้ายสุกรเป็นชุดๆ ซ่ึง
เลี้ยงสุกรบางลง ยกตัวอย่าง ในโรงเรือนอุ้มท้องใส่แม่ในอัตรา 4 ส่วนตัวยงั เช่ือมัน่ ว่า การยา้ ยแมค่ ร้งั เดียว แล้วหยุด วนั ไหนทเ่ี ปิด
ซอง เวน้ 1 ซอง ในโรงเรอื นคลอดใส ่ 5 คอก เว้น 1 คอก หรือ โรงเรือนคลอดต้องย้ายแม่มาให้เต็มโรงเรือนแล้วปิด ตัวแรกคลอด
ลดลงประมาณ 20-25 เปอรเ์ ซ็นต ์ จากกำาลังการผลิตเดิม หาให้เจอ เร็วตัวสุดท้ายคลอดเดือนหน้าก็ไม่เป็นไร โดยฟาร์มท่ีโรคสงบมาถึง
วา่ เชอ้ื ซอ่ นอยทู่ ใี่ ด ลา้ งทาำ ความสะอาดฆา่ เชอ้ื และหมนั่ เกบ็ ตวั อยา่ ง วนั นมี้ ีจดุ เดน่ ท่มี ีโรงเรือนคลอด 7 หลงั หลังละ40 ซอง แมช้ ่วงแรก
ตรวจหาเชื้อด้วยวิธี PCR หากพบตัวป่วยให้แยกออกทันที เพื่อ ยังไมเ่ ปน็ ชดุ แตก่ เ็ ข้าระบบ จากวนั น้ีถึงวันน้ไี มพ่ บปัญหาอกี เลย ซงึ่
ป้องกนั ไมใ่ ห้เชอื้ แพรก่ ระจายไปยงั สกุ รตวั อ่นื ๆ ในฟาร์ม ฟาร์มแห่งน้ีพบเชื้อในท่อระบายนำ้าก็ล้างทำาความสะอาดและเปล่ียน
หากเป็นฟารม์ ขนาด 1,000 แม่ ผลิตสกุ รขนุ ขาย 20 ตวั ต่อ ทางไม่ให้ผ่านโรงเรือนคลอด ฟาร์มแห่งท่ี 2 อีกฟาร์มมีโรงเรือน
แม่ต่อป ี ถ้าไม่เสยี หายจากโรคจะมีสุกรขุนขาย 20,000 ตัว ราคา คลอด 3 หลัง หลังละ 80 80 และ 120 พบสุกรปว่ ยในหลังใหญ ่
ตัวละ 10,000 บาท คิดเป็นรายได้ 200 ล้านบาท หากติดโรค ดงั น้นั การยืนคลอดนานกไ็ มเ่ ปน็ ปัญหา ล่าสดุ มแี มอ่ ุ้มทอ้ งรอคลอด
เสียหาย 50 เปอร์เซ็นต์ รายได้ลดเหลือ 100 ล้านบาท ถ้าเป็น 2 เดอื น ฟารม์ แหง่ ท ่ี 3 ม ี 2 ยูนิต ยูนิตแรกมีเลา้ คลอด 4 หลงั
ฟาร์มเล้ยี งสกุ รขนุ 500 ตัว ขายไดต้ วั ละ 10,000 บาท มีรายได้ ทาำ เปน็ ชดุ ยาก จงึ ใหผ้ สมเวน้ สปั ดาห ์ แตก่ ย็ งั พบปญั หาเปน็ ระยะ ยนู ติ
5 ลา้ นบาท หากตดิ โรคเสียหาย 50 เปอร์เซน็ ต์ กจ็ ะเหลือรายได้ ท่ี 2 มเี ล้าคลอด 7 หลงั หลังละ 104 ซอง จึงต้องการให้แมเ่ ข้า
2.5 ลา้ นบาท ดงั น้นั เกษตรกรผเู้ ลยี้ งจงึ ต้องจดั การปอ้ งกันลดความ คลอดเดอื นเดยี วเสร็จ ดงั น้ัน ฟารม์ ที่มโี รงเรือนคลอดขนาดเล็ก ได้
เสียหายใหต้ ำา่ ท่สี ุด เพราะถา้ หมรู อดก็มโี อกาสทาำ กาำ ไร เปรียบ ส่วนฟาร์มท่ีมีเล้าคลอดน้อยยังไม่แน่ใจว่าจะจัดการอย่างไร
ดังนน้ั ฟาร์มทีย่ งั ไม่เคยเกิดโรค ASF ในสกุ ร เนน้ ปฏบิ ัตติ าม เพอ่ื ให้สงบ ดังนนั้ หากฟารม์ ใดทำาได้ก็ควรทาำ
ระบบไบโอซีเคียวริตอี้ ย่างเขม้ งวด เน้นหตู าไว มีมาตรการเฝา้ ระวงั ขณะทเ่ี พมิ่ กำาลังการผลติ หากต้องการกลบั มาเรว็ ก็อาจต้องใช้
ป้องกันโรค ไม่เปิดโอกาสให้เชื้อเล็ดลอดเข้ามาในฟาร์ม จัดทำาจุด สกุ รขนุ ตวั เมยี แตต่ อ้ งตรวจโรคจนมน่ั ใจวา่ ผลเปน็ ลบ เพอื่ ไวใ้ ชง้ าน
จำาหน่ายหรือเล้าขายนอกฟาร์ม ซึ่งควรทำาเป็นพื้นปูเพื่อสะดวกต่อ และควรเลยี้ งใหโ้ ตกวา่ ปกตเิ ลก็ นอ้ ย เสรมิ วติ ามนิ แรธ่ าต ุ และการนาำ
การทำาความสะอาดและฆ่าเช้ือโรค ท่ีสำาคัญการ์ดไม่ตก ส่วนกรณี สุกรขุนมาเป็นแม่ก็ต้องระวังการนำาเช้ือโรคบางตัวมาด้วย ในขณะที่
ฟาร์มที่เคยเสียหายจากโรค ASF หลังจากเคลียร์สุกรติดเชื้อและ สกุ รขนุ เนน้ เลี้ยงหลวมๆ ใหอ้ ยู่สบาย ปรบั สูตรอาหารแบบคอ่ ยเป็น
เสี่ยงแล้ว ก็ต้องหาทางเข้าของเช้ือให้เจอ เพื่อแก้ไขและป้องกัน ค่อยไป ลดการอักเสบ สว่ นวคั ซนี ยงั ปอ้ งกนั โรคไมได ้ แต่สง่ิ สาำ คญั
ไมใ่ หเ้ กดิ ความเสยี หายซา้ำ เนน้ ทาำ ความสะอาดฆา่ เชอ้ื โรคอยา่ งทว่ั ถงึ คือ ระบบไบโอซีเคียวริตี้ ขึ้นอยู่กับความคิดของเจ้าของฟาร์ม
หากฟาร์มใดเกิดปัญหาแล้วคัดตัวป่วยออกได้เร็ว ก็ใช้ระยะเวลาพัก โรค ASF ไมม่ ที างลดั เนน้ เลยี้ งสกุ รใหอ้ ยสู่ บายมากกวา่ เดมิ ทสี่ าำ คญั
ลา้ งทาำ ความสะอาดไม่นาน แตถ่ า้ ฟารม์ ใดสกุ รปว่ ยตายคาคอกก็อาจ ต้องไม่ประมาทการ์ดห้ามตก เพราะโรคASF อยรู่ อบตวั ถ้าพลาด
ตอ้ งพักเลา้ นานถึง 6 เดือน ก็มโี อกาสเสียหายไดท้ ุกเม่ือ...
ส่วนฟาร์มที่มีปัญหาและยังมสี กุ รรอดอยใู่ นฟารม์ ต้องหาทาง
เข้าของเชื้อก่อนเช่นกัน แต่อาจยุ่งยากว่า เพราะการท่ีมีสุกรอยู่ใน ทมี่ า : จากการประชมุ สมั มนา “เวน้ วรรคเตรยี มความพรอ้ มอยา่ งไร ใหป้ ลอดภยั
ฟารม์ จะทาำ ใหฆ้ า่ เชอื้ ทงั้ หมดไดย้ าก เพราะการทาำ ความสะอาดฆา่ เชอื้ จากโรค ASF” ทจ่ี ัดโดย สำานกั งานปศสุ ัตว์เขต 7 ร่วมกบั สมาคมผ้เู ลย้ี งสุกร
ในโรงเรือนท่ีมีสุกรอยู่ทำาได้ยาก ยกเว้น ทำาความสะอาดเป็น เขต 7 และบริษทั ผคู้ ้าเวชภณั ฑ ์ ณ โรงแรมริเวอร์ จังหวดั นครปฐม

สตั ว์เศรษฐกจิ 35

PRODUCTIONLMIVAEGSATZOICNKE

CPF เดินหน้า “Greenfarm”

ฟารม์ รักษ์โลก พรอ้ มใช้พลงั งานทดแทน

บริษทั เจริญโภคภณั ฑ์อาหาร จาำ กดั (มหาชน) หรอื ซีพเี อฟ ทช่ี ว่ ยเพม่ิ ความรม่ รนื่ และลดความรอ้ นใหก้ บั โรงเรอื นสกุ รชว่ ยลดการ
ผลกั ดันมาตรฐานฟาร์มสีเขยี ว หรือกรีนฟารม์ (CPF Greenfarm) ใชพ้ ลงั งานในระบบ EVAP สำาหรับทาำ ความเยน็ ในโรงเรอื น
ฟาร์มสุกรรักษ์โลกเป็นมิตรกับชุมชนและสิ่งแวดล้อม สู่เกษตรกร
คอนแทรคฟาร์ม ต่อยอดความสำาเร็จฟาร์มสุกรทุกแห่งใช้ระบบ ทสี่ าำ คญั ซพี เี อฟ ยงั ใหค้ วามสาำ คญั กบั การเพม่ิ ประสทิ ธภิ าพการ
ไบโอแก๊ส (Biogas) เป็นพลังงานทดแทนจากก๊าซชีวภาพ ควบคู่ ใชพ้ ลงั งานให้เกิดประโยชน์สูงสุด ภายใต้แนวคิดเศรษฐกิจหมนุ เวยี น
โซลารฟ์ ารม์ ใชไ้ ฟฟ้าจากพลงั งานแสงอาทติ ย์ มุ่งสรา้ งความมน่ั คง (Circular Economy) ดว้ ยการตอ่ ยอดความสาำ เรจ็ จากระบบ Biogas
ทางด้านพลงั งาน ใชพ้ ลงั งานธรรมชาตใิ ห้เกดิ ประสทิ ธภิ าพสูงสุด ซึ่งเปน็ หนงึ่ ในองค์ประกอบสำาคญั ของกรนี ฟารม์ ทส่ี ามารถผลิตก๊าซ
ชีวภาพเพื่อเปลี่ยนเป็นกระแสไฟฟ้าสำาหรับใช้ภายในฟาร์ม ช่วยลด
นายสมพร เจิมพงศ์ รองกรรมการผู้จัดการบริหาร ซีพีเอฟ ต้นทุนดา้ นไฟฟ้าไดถ้ ึง 50-80% ของคา่ ไฟฟา้ ทง้ั หมด และชว่ ยลด
เปิดเผยว่า ซีพีเอฟตระหนักถึงความสาำ คัญของทรัพยากรธรรมชาติ การปลอ่ ยกา๊ ซเรอื นกระจกออกสชู่ นั้ บรรยากาศไดป้ ระมาณ 370,000
และสงิ่ แวดลอ้ ม สาำ หรบั ฟารม์ เลย้ี งสกุ รของซพี เี อฟทงั้ 98 แหง่ และ ตนั คารบ์ อนไดออกไซดเ์ ทยี บเทา่ ตอ่ ปี เปน็ ผลดที งั้ ในดา้ นการประหยดั
ฟาร์มของเกษตรกรในโครงการส่งเสริมอาชีพการเล้ียงสุกรกับบริษัท พลังงานและลดภาวะโลกร้อน
หรือคอนแทรคฟาร์ม ได้ดำาเนินการตามมาตรฐาน Greenfarm
มาอยา่ งตอ่ เนอ่ื ง ตง้ั แตป่ ี 2552 ทงั้ หมดอยภู่ ายใตม้ าตรฐานฯเดยี วกนั นอกจากนี้ บรษิ ทั ยงั นาำ ระบบโซลา่ เซลล์ มาใชผ้ ลติ กระแสไฟฟา้
โดยมงุ่ เนน้ การจดั การของเสยี ภายในฟารม์ สกุ รดว้ ยระบบ Biogas ท่ี สำาหรบั สว่ นต่างๆ ของฟารม์ เกิดผลประหยัดพลงั งานเพม่ิ ข้ึนอยา่ ง
สง่ ผลดที งั้ ตอ่ สง่ิ แวดลอ้ มและชมุ ชน ควบคกู่ บั การทาำ ระบบฟอกอากาศ ต่อเนือ่ ง และตอ่ ยอดสู่ “โครงการผลิตไฟฟา้ จากพลงั งานแสงอาทติ ย์
ทา้ ยโรงเรอื นเลยี้ งสกุ ร จงึ ชว่ ยลดกลนิ่ รบกวนไดอ้ ยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพ : SOLAR CELL” ในรปู แบบ “โซลารฟ์ าร์ม” โดยฟาร์มนาำ ร่องทีไ่ ด้
และการปลูกไม้ยืนต้นในบริเวณฟาร์มและพื้นที่ว่างระหว่างโรงเรือน ติดต้ังและเดินระบบจ่ายไฟฟ้าแล้ว ได้แก่ ฟาร์มกาญจนบุรี ฟาร์ม
วิเชียรบุรี ฟารม์ ศรีเทพ ฟารม์ เพชรบรู ณ์ และฟาร์มทา่ จะหลงุ รวม

36 สตั ว์เศรษฐกิจ

ขา่ วสารและสาระสำาหรับวงการเลี้ยงสตั ว์

กาำ ลงั ผลิตไฟฟ้า 1.3 เมกะวัตต์ และขยายสโู่ ครงการเฟส 2 อีก 6 สอดรับกับเป้าหมายการพัฒนาที่ย่ังยืนแห่งสหประชาชาติ (SDGs)
ฟาร์มซ่ึงกำาลังเตรียมพ้ืนที่ติดต้ัง ได้แก่ ฟาร์มจันทบุรี 1 ฟาร์ม ด้วยการนำาหลักการ 3Rs มาบรหิ ารจดั การนำ้าตลอดห่วงโซก่ ารผลิต
หนองคาย ฟารม์ โคกป่ีฆ้อง ฟาร์มคลองอดุ ม ฟารม์ ศิลาทพิ ย์ และ ด้วยการลดปริมาณการใช้นำ้าดิบจากธรรมชาติ (Reduce), นาำ นำ้าท่ี
ฟารม์ ลพบรุ ี รวมกำาลงั ผลติ ไฟฟา้ 1.25 เมกะวตั ต์ โดยในอนาคต ผา่ นกระบวนการบาำ บดั แลว้ กลบั มาใช้ซำ้า (Reuse) และนาำ กลบั มาใช้
จะขยายไปยงั ฟาร์มอน่ื ๆ ต่อไป ใหม่ (Recycle) โดยมีเป้าหมายไม่ปล่อยนำ้าท้ิงออกภายนอกฟาร์ม
(Zero Discharge)
ซพี เี อฟมงุ่ พฒั นาฟารม์ ทเี่ ปน็ มติ รกบั สง่ิ แวดลอ้ มและอยรู่ ว่ มกบั
ชมุ ชนอยา่ งยง่ั ยนื โดยมฟี ารม์ ของบรษิ ทั เปน็ ตน้ แบบ แลว้ จงึ ถา่ ยทอด ท่ีผ่านมาบริษัท มีโครงการประหยัดน้ำาท่ีดำาเนินการอย่าง
ความสาำ เรจ็ ไปสฟู่ ารม์ ของเกษตรกร ทงั้ มาตรฐานกรนี ฟารม์ การนาำ ตอ่ เนือ่ งและพฒั นาอยตู่ ลอดเวลา ดว้ ยการนำาเทคโนโลยมี าใชใ้ นการ
ระบบ Biogas และโซลารฟ์ าร์ม จากพลังงานธรรมชาตทิ กี่ ลายเปน็ วเิ คราะหก์ ารใชน้ า้ำ เพอื่ ชว่ ยลดปรมิ าณการใชน้ าำ้ จากธรรมชาตใิ หม้ าก
ขุมพลงั สำาคญั สามารถปอ้ นไฟฟา้ เขา้ กระบวนการเลย้ี ง เป็นพลงั งาน ท่ีสุด ขณะเดยี วกัน น้าำ ท่ผี ่านระบบไบโอแกส๊ (Biogas) และบาำ บดั
สะอาดท่ีฟาร์มสามารถผลิตใช้เองได้ ช่วยลดต้นทุนค่าไฟฟ้า บาง จนเป็นน้ำาที่มีคุณภาพ ยังนำากลับมาผ่านการฆ่าเชื้ออีกครั้ง เพื่อใช้
ฟาร์มสามารถทดแทนการใช้พลังงานจากการไฟฟ้าส่วนภูมิภาคได้ ล้างคอกสุกรหลังจากจบั ออก ลา้ งพ้นื ถนน และลานจอดรถ ชว่ ยลด
100% และยังช่วยลดการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์จาก การใชน้ ้าำ ดิบจากแหล่งน้าำ ธรรมชาติ ควบคกู่ ับการนำานาำ้ ที่มีมีแรธ่ าตุ
กระบวนการผลิตไดเ้ ปน็ อย่างดี เหมาะสมกับการเจริญเติบโตของตน้ พืช ทเี่ รยี กว่า “นำา้ ป๋ยุ ” กลบั มา
ใช้ประโยชน์ในฟารม์ ทัง้ รดตน้ ไม้ สนามหญ้า รวมท้ังผกั ปลอดภัย
ขณะเดียวกัน ฟาร์มสุกรของซีพีเอฟทุ่งแห่ง มุ่งพัฒนา จากสารพิษ ทบี่ คุ ลากรร่วมกันปลกู ในพื้นท่ีวา่ งของฟาร์ม จนกระทงั่
กระบวนการบริหารจัดการนำ้าอย่างย่ังยืน ตลอดห่วงโซ่การผลิต พี่น้องเกษตรกรในพื้นที่รอบฟาร์มเห็นความสำาเร็จจากการใช้น้ำาปุ๋ย
ดว้ ยหลกั การ 3Rs คอื “Reduce” ลดปริมาณการใชน้ ำา้ “Recycle” ของบริษัท จึงประสานผ่านองค์การบริหารส่วนท้องถ่ิน เพื่อขอรับ
นาำ น้ำากลบั มาใชใ้ หม่ โดยผ่านกระบวนการบาำ บดั แล้ว และ “Reuse” นำ้าไปใช้รดพืชผลทั้งในช่วงฤดูแล้งและช่วงปกติตลอดท้ังปี น้ำาที่
นำานาำ้ มาใชซ้ ้ำา ยกตัวอย่างเช่น การนำาน้าำ ทอ่ี อกจากระบบ Biogas เหมาะสมกับการเจริญเติบโตของพืชทุกชนิด จึงช่วยลดต้นทุนการ
และผ่านการบำาบัดจนเปน็ น้ำาท่ีมคี ุณภาพนาำ กลบั มาใช้ ช่วยลดการใช้ ใช้ปุ๋ยเคมี และเพิ่มผลผลิตแก่เกษตรกรได้ ทั้งสวนผลไม้ นาข้าว
น้ำาดบิ จากแหล่งธรรมชาติ นอกจากน้ี ยังนำานา้ำ ท่ผี ่านการบาำ บัดแลว้ ต้นสัก ยางพารา ยูคาลิปตัส ปาล์มนำ้ามัน ไร่อ้อย ไร่ข้าวโพด
ที่เรียกวา่ “น้าำ ปุ๋ย” กลับไปใชป้ ระโยชน์ ทั้งรดสนามหญา้ ต้นไม้ และ ไร่มันสำาปะหลัง หญ้าเล้ียงสัตว์ สวนไผ่ มะนาว กล้วย พืชผัก
แปลงปลกู ผกั ปลอดสารสาำ หรบั บคุ ลากรในฟารม์ และยงั นาำ นา้ำ มาผา่ น สวนครวั ฯลฯ
การฆ่าเช้ืออีกครง้ั สำาหรบั ใชล้ ้างโรงเรือน
ซีพีเอฟภูมิใจที่ได้มีส่วนช่วยลดผลกระทบจากภัยแล้งให้กับ
นอกจากน้ันยังมี “โครงการปันนำ้าปุ๋ยสู่ชุมชน” ที่ดำาเนินการ เกษตรกร และยังช่วยเพม่ิ ผลผลิต ลดการใชป้ ุ๋ยเคมี และลดต้นทนุ
อย่างตอ่ เนอื่ งเปน็ เวลาเกือบ 20 ปี เพื่อแบ่งปนั นาำ้ ให้แกเ่ กษตรกรใน คา่ นาำ้ คา่ ปยุ๋ แกเ่ กษตรกร พบวา่ ชว่ งครง่ึ ปแี รกของปี 2565 มเี กษตรกร
บรเิ วณใกล้เคียง ช่วยให้พชื เจริญเตบิ โตเร็ว ได้ผลผลติ คณุ ภาพดแี ละ ในชุมชนจำานวน 63 ราย ขอรับนำ้าจากการบำาบัดจากฟาร์มสุกร
มปี ริมาณเพิ่มขนึ้ ชว่ ยลดต้นทนุ คา่ ปยุ๋ เคมี สอดคล้องกบั ความม่งุ ม่นั ไปใช้แทนปุย๋ เคมีถึง 544,208 ลกู บาศกเ์ มตร สำาหรบั พืน้ ทีเ่ พาะปลกู
ของซพี เี อฟ ทข่ี อเปน็ หนึง่ ในภาคสว่ นท่ีช่วยลดใช้พลังงาน ลดการใช้ 1,601 ไร่ ช่วยลดค่าปุ๋ยเคมีแก่เกษตรกรได้ถึง 1,814,200 บาท
ทรพั ยากรธรรมชาติ มุง่ เนน้ การรักษาสิ่งแวดล้อม เปน็ มิตรชมุ ชน ทส่ี าำ คญั เกษตรกรทรี่ บั นาำ้ มาตง้ั แต่ 20 ปที แ่ี ลว้ กย็ งั คงขอรบั นา้ำ อยา่ ง
ต่อเนื่องมาตลอด สะท้อนความสำาเร็จในการใช้น้ำาปุ๋ยต่างๆ ถือเป็น
จากการท่ีซีพีเอฟให้ความสำาคัญอย่างย่ิงกับการบริหารจัดการ การหมุนเวียนใช้ทรัพยากรธรรมชาติ สอดคล้องกับมาตรการใช้นำ้า
นำ้าอย่างย่ังยืน มุ่งเน้นการใช้ทรัพยากรน้ำาให้เกิดประโยชน์สูงสุด อย่างรู้คุณค่า ประหยัด คุ้มค่า มีประสิทธิภาพสูงสุด ป้องกันการ
ยึดหลักเศรษฐกจิ หมนุ เวียน หรอื Circular Economy ตามกลยุทธ์ สญู เสยี และลดการใช้อย่างเปน็ รปู ธรรม
และเปา้ หมายความย่งั ยนื “CPF 2030 Sustainability in Action”
นอกจากน้ี คอมเพล็กไก่ไข่ของซีพีเอฟ ยงั นาำ นาำ้ ทบี่ ำาบัดแลว้
ใหเ้ กษตรกรนาำ ไปใชป้ ระโยชนใ์ นการเพาะปลกู เชน่ กนั โดยในปี 2564
ได้จัดโครงการปันนำ้าปุ๋ยและกากตะกอนสู่เกษตรกร ช่วยบรรเทา
ปญั หาภยั แลง้ และสรา้ งความมน่ั คงทางแหลง่ นาำ้ ใหก้ บั ชมุ ชน ดว้ ยการ
สง่ นาำ้ และกากตะกอนทผ่ี า่ นการบาำ บดั แลว้ จากระบบ Biogas แบง่ ปนั
น้ำาปุ๋ยไปกว่า 143,500 ล้านลูกบาศก์เมตร ให้กับพื้นท่ีการเกษตร
มากกวา่ 103 ไร่ มเี กษตรกรได้รบั ประโยชน์กวา่ 10 ราย...

สัตว์เศรษฐกจิ 37

PRODUCTIONLMIVAEGSATZOICNKE

วิกฤตวัตถุดบิ อาหารสตั ว์ไทย...

อะไรคอื คำ�ตอบ ?

ความยดื เยอ้ื ของสงครามยเู ครน-รสั เซยี ตง้ั แตเ่ ดอื นกมุ ภาพนั ธ์ พบว่า มรี าคาเฉลี่ยกโิ ลกรัมละ 10.05, 11.98, 7.79, 8.94 และ
ปี 2565 และยงั ไมม่ ที ที า่ จะยตุ ทาำ ใหห้ ว่ งโซก่ ารผลติ ทงั้ ราคาพลงั งาน 16.51 บาท ตามลำาดับ ล่าสดุ ราคาเฉลย่ี เดอื นตุลาคมทผ่ี ่านมา อยู่
อาหาร วัตถุดบิ อาหารสัตว์ ฯลฯ ยงั มรี าคาอยู่ในระดับสูง สว่ นการ ท่ีกิโลกรมั ละ 12.25, 13.00, 9.25, 14.25 และ 23.15 บาทตาม
สง่ ออกของประเทศไทยในปี 2565 เร่มิ ชะลอตัวตัง้ แตเ่ ดอื นมถิ ุนายน ลาำ ดับ หรอื ปรบั ข้ึนร้อยละ 21.89, 8.51, 18.74, 59.39 และ 40.22
ถึงปัจจุบัน ซึ่งเป็นไปตามอุปสงค์ประเทศคู่ค้าท่ีชะลอตัว สะท้อน ตามลำาดบั
ให้เห็นถึงการเผชิญความท้าทายของเศรษฐกิจโลก สอดคล้องกับ
แนวโนม้ การสง่ ออกของหลายประเทศในเอเชยี ในภาวะทต่ี น้ ทนุ วตั ถดุ บิ อาหารสตั วป์ รบั เพม่ิ ขน้ึ ผปู้ ระกอบการ
อาหารสตั วไ์ ดช้ ว่ ยเหลอื ตวั เองทง้ั การปรบั ประสทิ ธภิ าพการผลติ และ
ประเทศไทยทม่ี งุ่ สกู่ ารเปน็ ครวั ของโลก ดว้ ยการพฒั นาการผลติ สรรหาวตั ถดุ บิ ทดแทนใหม่ เพอ่ื ชว่ ยลดตน้ ทนุ แตส่ ว่ นใหญย่ งั ประสบ
ตง้ั แตต่ น้ นา้ำ ถงึ ปลายนา้ำ พรอ้ มเพม่ิ มลู คา่ สนิ คา้ เกษตรตามหมดุ หมาย ปัญหาในมาตรการนำาเข้า เช่น โควตา และภาษี จึงต้องการ
ของแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติฉบับที่ 13 เรื่องของ ให้ภาครัฐปรับนโยบายช่วยเหลือผู้ประกอบการอาหารสัตว์ และ
ต้นทุนการผลิตจึงเป็นส่ิงที่สำาคัญ โดยในภาคปศุสัตว์ต้องประสบกับ ผปู้ ระกอบการในภาคปศุสัตว์ เพอ่ื ใหพ้ อจะดาำ เนินการตอ่ ไปได้
ภาวะต้นทุนการผลิตเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง แม้ธรรมชาติของราคา
สนิ ค้าเกษตรจะมีขึ้นมลี ง แต่ราคาวัตถุดบิ อาหารสัตว์ปรับเพิม่ ขน้ึ มา สำาหรับภาคปศุสัตว์ โดยเฉพาะหมู ที่ปีนี้เกษตรกรผู้เลี้ยงอยู่
ตั้งแต่ช่วงกลางปี 2563 และราคาอยู่ในเกณฑ์สูงจนถึงปัจจุบัน ระหวา่ งทยอยกลบั เขา้ สรู่ ะบบการเลย้ี ง หลงั ประสบปญั หาการระบาด
ย่ิงเมื่อเกิดสงครามยูเครน-รัสเซีย ท่ีต่างก็เป็นประเทศผู้ผลิตและ ของ ASF เมอื่ ต้นปี 2565 ที่ผา่ นมา ที่ทำาให้ผลผลติ หมูหายไปจาก
ส่งออกธัญพืชอาหารสัตว์อันดับต้นๆ ของโลก และประกาศห้าม ระบบกว่าร้อยละ 50 แต่ต้องมาเผชิญกับขบวนการหมูเถ่ือนเข้ามา
สง่ ออก เชน่ เดียวกบั อกี หลายประเทศท่รี ะงับการส่งออก ทาำ ใหร้ าคา สวมรอย ยงั ดีที่กรมปศุสตั วด์ าำ เนินการกวดขนั อยา่ งเข้มงวด ตรวจจับ
วัตถุดิบอาหารสัตว์ทั่วโลกปรับเพ่ิมขึ้นเป็นประวัติการณ์ และยัง อย่างต่อเน่ือง หากต้องมาแบกรับต้นทุนวัตถุดิบอาหารสัตว์ท่ีสูง
กระทบกับต้นทุนด้านพลังงาน ส่งผลให้ค่าขนส่งสินค้าปรับตัวสูงข้ึน คงยากทผ่ี เู้ ลย้ี งจะเดนิ หนา้ การเลยี้ งตอ่ ไป และจะยงิ่ สง่ ผลกระทบเปน็
ไปดว้ ย โดมโิ นทง้ั หว่ งโซก่ ารผลติ ถงึ เกษตรกรผเู้ พาะปลกู พชื ไร่ อาทิ ขา้ วโพด
เลี้ยงสตั ว์ ถัว่ เหลอื ง มนั สาำ ปะหลัง
ในปี 2565 น้ี จงึ นบั เป็นปีทองของบรรดาธญั พชื ท่ีเปน็ วัตถดุ บิ
อาหารสัตว์ เพราะราคาพุ่งสูงข้ึนกันอย่างถ้วนท่ัว ไม่ว่าจะเป็น การท่ีไทยจะรักษาความมั่นคงอาหาร จำาเป็นท่ีภาครัฐจะต้อง
ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ ปลายข้าว มันสำาปะหลัง ข้าวสาลี และกาก ยกเลกิ มาตรการทจี่ ะสง่ ผลใหเ้ กดิ การบดิ เบอื น “กลไกตลาด” มฉิ ะนนั้
ถ่ัวเหลือง จากข้อมูลของสมาคมผู้ผลิตอาหารสัตว์ไทย ปี 2564 แล้ว จะกลายเป็นการซ้ำาเติมเกษตรกรท้ังวงจรการผลิต ไม่แคล้ว
ทจ่ี ะเปน็ เหตใุ หเ้ กษตรกรผเู้ ลยี้ งสตั วต์ อ้ งลม้ หายตายจากไป เพราะไม่

38 สัตวเ์ ศรษฐกิจ

ข�่ วส�รและส�ระส�ำ หรบั วงก�รเล้ยี งสัตว์

สามารถทนแบกรับกบั ภาวะการขาดทนุ ได้ หากเป็นเชน่ นัน้ “ความ
มน่ั คงอาหาร” ทย่ี ง่ั ยืนของไทยคงถงึ คราวสั่นคลอน
โดยเมอื่ วนั ที่ 10 พฤศจกิ ายน 2565 สมาคมผผู้ ลติ อาหารสตั ว์
ไทยมีหนังสือทวงถามความคืบหน้าการช่วยเหลือผู้ประกอบการ
อาหารสัตว์และผู้ประกอบการภาคปศุสัตว์ ไปยังนายกรัฐมนตรี
(พลเอกประยุทธ์ จันทรโ์ อชา) และรัฐมนตรวี ่าการกระทรวงพาณิชย์
(นายจุรินทร์ ลักษณวิศิษฏ์) หลังส่งหนังสือฉบับก่อนหน้าไปแล้ว
2 เดอื น ไรเ้ สยี งตอบรบั นายพรศลิ ป์ พชั รนิ ทรต์ นะกลุ นายกสมาคม ตอนนั้นราคาขา้ วโพดเลย้ี งสตั วแ์ ละกากถว่ั เหลอื งซึง่ เปน็ วัตถดุ บิ หลกั
ผผู้ ลติ อาหารสตั วไ์ ทย เผยวา่ สมาคมไดพ้ ยายามนาำ เสนอปญั หาราคา กวา่ 70% ในการผลิตอาหารสตั วม์ รี าคาต่าำ กว่าปจั จบุ นั น้ีอยา่ งมาก
วัตถุดิบอาหารสัตว์ปรับตัวสูงมาอย่างต่อเนื่องต้ังแต่กลางปี 2564 นายพรศิลป์ กล่าวท้ิงท้ายว่า สมาคมได้คาดการณ์ว่าราคา
จนกระท่ังเดือนพฤษภาคมท่ีผ่านมา กระทรวงพาณิชย์ได้พิจารณา วตั ถดุ ิบอาหารสตั ว์จะยงั คงสงู ต่อเน่อื งไปอกี 6 เดือนตอ่ จากน้ี จาก
ดาำ เนนิ การผอ่ นปรนมาตรการนาำ เขา้ ขา้ วสาลแี ละขา้ วโพดเลยี้ งสตั วใ์ น สถานการณ์สงครามระหว่างรัสเซีย-ยูเครนท่ียังคงมีความไม่แน่นอน
กรอบ WTO โดยมเี งื่อนไขการจำากัดจำานวนนำาเขา้ และเวลานาำ เขา้ และค่าเงินบาทที่อ่อนตัวลงอย่างมากเป็นประวัติการณ์ (อัตรา
ตรก2ใรชวนฐัฐั5งาา่วชปม6รษมยภ่ว5รนข์สใสพสผกนถผนสพถกงบัหาต้อุวสึปมึปมูงูง้ร้าถราิจิจคน้รสรเรรระนั้ะเเสาาราาราปโาวีมรขขออยะะทรทครคๆนนคา่ศณาา้า้งณบกงณกกมรมอรากุสคนนอ)าอแวแาววรราตั(มาายาบารพบลองลอ้งัต้ดดวร1ไเยกรยพกงพะกงฤะดถาอ์ณาักรขกขเาเาษาเ้มุีกาเดอ่ืวจะวนอษนรรรอ์รรณภณคีหชิบทลลาภฐัินภาฐัินาไรว่ากไนารอาิมคาชิรมกามชกมง้ัคยวนังนาคาคายนายน่เาเ่มเงสหาพช3ปาวหรพป์รตแพ์ต-ือเ(ผเาตั(ผีกยศลกียขตศรนขารไนอ่ร่องอาืถขีรสุา้ง่กปีณสุา้าส(นาพรก(ผนพใ้อตุดัไ็ใถพตัยพัิชตยนแปมอฎปู้นปวอบิึงวลจยวลจทชรท่ไอรา์รชรทอท์อุ.์ร์ดนปุ่ค.วะรนอ่กีีจนอ่ว่กีีจอิี่(นกา้ริมนงรมนงะคมง.นะค.หบัสอปสทันบาชสปทาราชารบมกนั้ตางรรย่าวั้ลนั้ต2งรรย่วั้ ระาก์ยาๆรจดะ5์แๆยรกลแรกคสลวากุรใก6วลตใ(รัชกตริหตามนิ(ัตัรก5พหตางก่ัฐพอว่รษก่ัฐรร้รท)รวษไรร้ฤ็ไมนายาฤม็ไ้อนดณามร์วหษณมคเาน(ซวษงน้ค์าหไ่บงเา่ไาภขวงตลงึ่ดเขตาภษวลรดวขาวษิเศอกัารราว้้ริศสปือัาน์รทาสตั้้บคีิัษใข์ษสตีัตับใคิัข็นษทนุถว/ดากม้ณุถไวกว(ฏากม้กรดุ่ีขฏวมพาร-ดแุ์วกรวา์)า-สิกบรณร่เ์)ล2ลสณิกบศิรร.พชาขณรอ).ะชาขดระิษออกว่ลียอ)ผากนว่ลาำอ)กาฏย.ฎแีงหใปู้ปรยเฎีแ้ันหันใพเร)์ลหนากัารหเรลหากัายหะคอรนิะ้รษขะละคร้รษสขกาลัทฐวแมกอสอืขาัฐมายอต้ัิือาปล่ีจใาราใต้ัวป2หนบวรรรใะดะาวร2โว5ดา์ป้รชับพโ5์ป6ชับพรก6ดน5รกบัดนา5เบ)ัโาลลเร)โยลซลรียแยด้สแผหคปขใซบ่ึงียแหด้งทลูงลบณวา่รน่ึงเางทสลก้ขนปบับกงนเังาะสยปตับงันึ้ไ็มเสรนคทนยตดัปไเ็วนผใานือาู่ไกพด่ีปาเนว้ลใ์คปูป้กพตวาายน่ืี้ใอ์ท่ียาว“นกัราิดยรน่ือกข2กชนจนันัะดัรบทตกก5ชรณร่าำกวใดททาก่าี6อฐนรัร่หว2ยอะาี่มีเอฐัา5บม2ยนนนบเเเรกคบมหนชนิเปนา่้สีกปกWนัวอหน่ิยนลติ่งีกาWนัรายยลอทตเืรกอTราัมบ2ยู่ทดาาือีใอ่ีรTรOารผ5คลยาีย่ีหนใัฐกีตOรผ5ู้ปดืบยนว3นบาตขโทา5ู้ปภนกหดร6รขโณามาา2ะ-ดรบัสายนลณงม352ขอะกษะัตยทมห้าต765ขอ้ยกนะอไีนวมีเ่ีท้อน56อเ้ปงูท่น์อบัน้ำาสีเงบำา่งึ5่ือเงอส(่ีเทใบั้นสนดกPา่นือขหีกสมแ3าำ้วนทอกาrน้าไฉ้กมลาแแi0ยข/cอรวาไเบัคบ-1ลบะา”eกอขัตหร3มคบร1ับะบากอา1จถรฐัlมไะรเรเหiาียาุดาจมsดรหมจฐัไรกญหิบtาาบ่ง่ือมด้าม)นจดกรอาาดกว3ีหม้าก่ีนตสใ่วทารันอดักหน3ีหงึ่รตขนัหตส/ลทจสดัีวเง้สันอ้รทขาัหวตลาำาส่่ีาจอีวงัรอ้์แีส่เนา่รวือกาดส่า1รสรุดียลว์แนไา็จ0คอืกัต์สญปทนะลรวรลไาวหค่ีปทนดูปะ้อรพ์เรอืพอ่ีงฐัฤกลแ่ือ)ศกลบัลลจาจ่าะตดริกตรงึน้ตอาต์ส้อ้นทนยห้องทนุนมุทงรทุนทมัตัฐาำ ีี่ิี่
สปถีานการณร์ าคาวัต2ถ5ุด6บิ 4อาหารเสมัต.ยว.์6(5บาท/กกพ.).ค.65 ม.ิ ย.65 ก.ค.65 ส.ค.65 ก.ย.65 ต.ค.65
ขปา้ี วโพด 1205.6045 1เม2..9ย5.65 1พ3..ค24.65 1ม3ิ..ย12.65 1ก2..ค51.65 12ส..0ค5.65 11ก..8ย3.65 12ต..2ค5.65
ปขา้ลวาโยพขดา้ ว 1110..9085 1122..7955 1133.1.254 1133.4.182 1132.1.591 121.24.205 121.16.783 131.20.025
มปนัลสายาปขา้ะวหลงั 71.17.998 81.25.775 91.031.15 91.335.48 91.330.19 9.1322.42 9.1425.67 9.1235.00
ขมา้นั วสสาาปละี หลงั 87..9749 183.5.670 194..0010 193..3550 193..3500 149..0302 149..0405 149..2255
กขาา้ วกสถา่วั ลเหี ลอื ง 186.9.541 2113..5610 2114.5.040 2113.7.530 2103.7.540 221.46.800 231.40.800 231.41.525
สรยาังมคคาาณชบเตเบจพพิกนะำากอ้รรก่อื่รอืาหกิกิาง้อรยขขายานกรอพงอรรอ้ถา่ มเปปรย่นวัรมมกศรรอเียไาาหนบาันบัิลปานแแรลารหารปถลเลกายาือยขา์ฯึงว้วค้ลคพงรพ้าปไไาาาสมมรมีรกงจจ2ัตศศ่ตา่ตวลาา5วิลวิ่ลา่า่าห่าห5์่ปากดปกวน์5นไ์(วฯ้วตวฯP1ดา่่า่าย่า่อย6กr้ยยกiรว.3cอล่ืน3อล5า่eาซา่าาเ1คค่าค่หึงสวหวราตรlสตนาiงตัา้สงsั้อรม่ออริน่อtแส)นแสาวโวคตตัคตค่านตั่า้าต่ถวร2มถ่วนั้สแากู์งส1กูค์(รลมม(สปP.มาปPง5ะตารrฏาอคrบ1ฏiค้า้นiคcิเยาcริเงสมทeสู่มเขeิกตธฉคนุธา้คlา้นมilยงวทมsรiงทอาsไโtีป่อามtพโย)ุนโย)ดรม่ไ่ตเดูดเับ่ตเฉูยด2พาาฉยเสย1าต้แลม่ือยตูงม.ไลลีย้เ5ตขไลขมพต้วองม4น้ออ้นึ่ไสไนรด้่ไดทปมดาตดัท้นุรก่ตะไเว้นุกพัมปเบทา่ำาแ์พทารีร่ีปลรร่ขีปาระขาอะรบ2ักอะมบปั1สามปีสสร.งูก7ีสรบัมงูขถ3บัมขรนึา้่วัรานึา้ชเาคไชหิกปคไาิกรลปายจอร้ือยจงัาอ้งงคงัาหเง2ซครหณเน0ีย่งึรณน.่าียเะน7ป่ายะกน4เ็ยนขอกรเขอารว้ารมมารต้ัหามมกหาถากาวาราดุ สรา่าวริบก2ไสร่าตั หดกล2ไตัวดลย้ล.า์ว6(ย่ืงนกั้า์P8ว(่ืงนกเPrสา่ววiเrดcสนา่ ่าieดวc้นอยe7ว้โอliค0รยsโlา%iรครt2sค)งาร3tสาคคใ)ง.0นสรสารคา8้นิงกั้สรรงสา้คานิงั้ ตดุงสรา้คน้ตผทแดุ า้ ทนล้ลา้ทแนุิทตยะลา้ 2นุยะ3.15
อกวาหา่ าอตอร3าาขอ้สปปหหา้งัตีีควายาวรโรรอ้์พงั้สสนด(ตัตั Pไแเววปลrตม์ม์iถยีc้ถ่ีรีรeึงงากูาสปคคปตีัlาาiฏ2sวตต5ิเt์่าส)(่า5บกธก5าควมวทา่ราา่ ปโ/ั้งปกดสัจัซจกยุดจ่ึจง.ตทบ)ุตบุ ล้านัอนัอยนนนดตีอ้นีอ้้อยนั้ยกง่าา่รายงางร้อมมคขนาาาอไกรใ1กขใรปปนา1นาา้รคถป.คป6วับาึงี า0โี2รสป2พส5างูี5งดูค5ส5ส25เาดุ5ล5ดุจี5ย้ำา5หงสนตัซ่าวยึ่งแ์ ละ1ใรกใรนา3านาคป.ก2คปาี ถ42าีส่2วั5สงู 5เ6งสู ห6ส5ดุ ล5ดุ ืองซ่งึ เป็นวตั(1สบส(.ว่ถ6บานว่ดุ4ทานติบท/ตา่กห/งา่กกลงก.ก)ั .)กว่า 70% ในการผลิต
กขาา้ วกโถพ่วั ดเหเลลยี้อื งงส(ตับวา์ท(บ/กากท./)กก.) 1191.6.600 2133.1.254 ส่วนต่าง
%สว่ นต่าง
14%
31.5.564 1814
มกานั กเสถน้่วั เ(หบลาอื ทง/ก(กบ.า)ท/กก.) 71.697.60 92.435.15 13.7.855 2318
มนั เสน้ (นบาายทพ/กรศกิล.)ป์ กล่าวทิง้ ทา้ ยว่า สมาค7.ม6ไ7ดค้ าดการณว์ ่าราคา9ว.4ตั 5ถดุ ิบอาหารสตั วจ์ ะย1.งั 7ค8งสงู ต่อเน่ืองไปอีก263 เดือน
ต่อจากนี้ จนากยสพถราศนิลกป์ากรณล่าส์ วงทคิง้รทามา้ ยระวห่าวส่ามงารสัคเมซไียด-ค้ยาเู คดรกนาทร่ียณงั ว์ค่างรมาีคควาาวมตั ไถมดุ ่แิบนอ่นาอหนารแสลตัะวคจ์่าะเงยินงั บคางทสทงู ต่ีอ่อเนนต่ือวั งลไปงออยีก่า6งมเาดกือน
เตป่อ็นจปารกะนวี้ ตัจาิกกาสรณถา์ (นอกตั ารราณแลส์ กงคเปราลม่ียรนะใหนวป่าีง2ร5สั 5เซ5ีย-ยอเู ยคู่ทรน่ี 3ท0่ีย-3งั 1คงบมาีคทว/าเหมรไียมญ่แนด่นออลนล่าแรลส์ ะหคร่าฐั เงขินณบะาท่ีปที ่ีอ2่อ5น6ต5วั อลยงู่ทอส่ีย3ัต่า6วง-ม3เ์ ศ7ารกษฐกิจ 39
บเปา็นทป/เหระรวยี ตัญิกดาอรลณล์่า(อรส์ัตหรราฐัแ)ลจกงึ เตปอ้ลง่ียมนีหในนงั สปือี 2ต5ิด5ต5ามคอวยาู่ทม่ีค3ืบ0ห-3น1า้ ไบปาอทีก/ฉเหบรบั ียเญม่ือดวอนั ลทล่ี 1่า0รส์ พหฤรศฐั จขกิ ณายะนทท่ีป่ผี ี า่2น5ม6า5 “อขยณู่ทะ่ี 3น6ีส้ -่ิง37

PRODUCTIONLMIVAEGSATZOICNKE

ถงึ เวลาปล่อยราคานมดิบตามกลไกตลาด

ในอดีตอุตสาหกรรมนมไทยประสบปัญหาผลผลิตเกินความ รฐั บาลโดยคณะกรรมการโคนมและผลติ ภัณฑ์นม (มลิ ค์บอร์ด)
ตอ้ งการบรโิ ภคในประเทศ บ่อยครงั้ ที่เกษตรกรผู้เลยี้ งโคนม รวมตัว ได้ประกาศแผนยุทธศาสตร์พัฒนาโคนมและผลิตภัณฑ์นมของไทย
กนั ประทว้ งรฐั บาลใหร้ บั ซอื้ นา้ำ นมดบิ ของพวกเขาในราคาประกนั และ ระยะเวลา 10 ปี (2560-2569) ที่มเี ปา้ หมายให้องคก์ รโคนมบริหาร
สนับสนุนเร่ืองการตลาดให้มีตลาดรองรับผลิตภัณฑ์ จนเกิดเป็น งานมีกำาไร ไม่น้อยกว่า 80% ช่วยเพ่ิมรายได้ให้เกษตรกรผู้เล้ียง
โครงการนมโรงเรียนตามนโยบายของรัฐบาลไทยท่ีจัดตั้งขึ้นต้ังแต่ โคนมเฉลีย่ 5% ต่อปี เพม่ิ ผลผลติ นำ้านมเฉล่ีย 4% ต่อป ี เพ่มิ มลู คา่
พ.ศ. 2535 เพื่อแก้ปัญหาการขาดสารอาหารในเด็กวัยเรียน และ การส่งออกผลิตภัณฑ์นมไม่ต่ำากว่า 5% ต่อปี และเพิ่มอัตราการ
สนับสนุนอุตสาหกรรมโคนมไทย โดยใช้นำ้านมดิบจากเกษตรกรใน บริโภคนมภายในประเทศเฉลย่ี 4% ต่อปี หรือมากกวา่ 20 ลติ ร/
ประเทศ ซึ่งเป็นการยืงปืนนัดเดียวได้นกสองตัว เด็กไทยไม่ขาด คน/ปี รวมถึงเพ่ือแก้ปัญหาผลผลิตน้ำานมในประเทศไม่เพียงพอ
โปรตนี และเป็นสว่ นสำาคัญของตลาดนมไทย ต่อการบริโภค
โครงการดงั กลา่ วสง่ เสรมิ สมดลุ อปุ สงค-์ อปุ ทานและราคานำ้านม โดยมียุทธศาสตร ์ 5 ดา้ นคอื
ดิบในอุตสาหกรรมนมไทยมาอย่างต่อเนื่อง มีสหกรณ์ผู้เลี้ยงโคนม 1. การสร้างความเข้มแข็งให้กับเกษตรกรผู้เลี้ยงโคนมและ
ท่ัวประเทศซึง่ มจี าำ นวนไม่มากเท่าปจั จบุ ัน มีสว่ นร่วมในการกาำ หนด องคก์ รโคนม ใหม้ ีการบริหารธุรกิจแบบมอื อาชพี
ราคาให้สอดคล้องกับปริมาณการผลิต ซ่ึงในเวลาน้ันมีการนำาเข้า 2. การพัฒนาการผลิตนำ้านมโคและอุตสาหกรรมโคนมให้ได้
สว่ นใหญเ่ ปน็ นมผงคณุ ภาพสงู สาำ หรบั ใชเ้ ลย้ี งทารกและใชอ้ ตุ สาหกรรม มาตรฐานสากล โดยการทาำ แปลงใหญ่โคนม
อาหาร จวบจนมกี ารพฒั นาการผลติ นมเชงิ พาณชิ ยต์ ามกระแสความ 3. การสง่ เสรมิ การบรโิ ภคนมและพฒั นาผลติ ภณั ฑน์ ม โดยเพมิ่
ต้องการของผู้บริโภค ทำาให้ความต้องการเพิ่มข้ึนอย่างรวดเร็ว การแปรรูปผลิตภัณฑ ์
จนทำาให้ผลผลิตในประเทศไม่เพียงพอต่อความต้องการอีกต่อไป 4. การพฒั นาระบบฐานข้อมูลและการใชป้ ระโยชน ์ และ
โดยรัฐบาลควบคุมปริมาณนำาเข้าไม่ให้เกิดผลกระทบต่อราคากับ 5. การวิจัยและพัฒนาองค์ความรู้การเล้ียงโคนมให้กับเกษตร
ผู้เลี้ยงโคนมในประเทศ แต่ความต้องการยังคงเพิ่มขึ้นต่อเนื่องหลัง โดยปรบั เปา้ หมายเพมิ่ อตั ราการบรโิ ภคนมภายในประเทศ จาก 17-18
ไทยส่งออกไปจำาหน่ายยังประเทศเพื่อนบ้านสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับ ลติ ร/คน/ป ี ให้มากกว่า 20 ลติ ร/คน/ปี
ผลติ ภัณฑน์ มของไทย ส่งผลนาำ้ นมดิบในประเทศเร่มิ ขาดแคลน

40 สัตว์เศรษฐกิจ

ขา่ วสารและสาระสำาหรบั วงการเลีย้ งสตั ว์

จากสถานการณส์ งครามรสั เซยี -ยเู ครน สง่ ผลใหต้ น้ ทนุ การผลติ
โคนมสงู ข้ึนมากทง้ั จากวัตถดุ บิ อาหารสัตว ์ ปัจจัยการผลติ และปจั จัย
การป้องกันโรค ตลอดจนราคาพลังงาน แม้ราคาจะปรับลงบ้าง
เล็กน้อยแต่ยังคงอยู่ในระดับสูง ซ่ึงการเล้ียงโคนมต้นทุนอาหารสัตว์
มีสดั ส่วนมากกวา่ 60% ของตน้ ทนุ ผลติ รองลงมาคือตน้ ทนุ แรงงาน
มากกว่า 17% ทำาให้เกษตรกรต้องแบกภาระขาดทุนสะสม จาก
นโยบายควบคุมราคานา้ำ นมดบิ และผลติ ภัณฑข์ องรัฐบาล
ปีนี้ 2565 นับว่ามาเกินคร่ึงทางของแผนยุทธศาสตร์ฉบับนี้
แต่ส่ิงที่เกิดขึ้นดูจะไม่เป็นไปตามแผน เม่ือเกษตรกรผู้เลี้ยงโคนม
รายย่อย ซึ่งเป็นอัตราส่วน 60% ของเกษตรกรผู้เล้ียงโคนมใน
ประเทศไทย ทยอยเลิกอาชีพไปแลว้ บางส่วน จากมลู เหตุสาำ คญั คือ
“ขาดทุน” เพราะตน้ ทุนการผลติ นา้ำ นมดิบสงู ขนึ้ ทั้งราคาอาหารสัตว์
ท่ีผันแปรตามราคาวัตถุดิบท่ีพุ่งสูงข้ึนจากสงครามรัสเซีย-ยูเครน
จากสงครามครา่สั นเซา้ำ มยี นั-ยเชเู คอ้ื รเนพลคงิ า่ นตาล้ มอดนั จเชนือ้ เตพน้ ลทิงนุ ตกลารอปดอ้จงนกนัตโน้ รทคนใุ นกโาคร ปแตอ้ เ่งกกษนั ตโรคกรในโค แตเ่ กษตรกรไม่สามารถขายนา้ นมดิบไดใ้ น
ราคาท่ีมีกาไไรมต่สาามมสาถราถนขกาายรนณ้ำาท์น่ีเมปดลิบ่ยี ไนดแ้ใปนลรงาอคยาา่ทงี่มรวีกดำาเไรรว็ ตามสถานการณ์ที่
เปลีย่ นแปลงอยา่ งรวดเรว็

เกษตรกรผเู้ ลยี้ งโคนม ต้นทนุ การผลติ ราคาขาย ณ ศูนยร์ ับซอื้ นา้ นมดบิ
(บาท/กก.) (บาท/กก.)
รายย่อย 19.13 19.00
รายกลาง 17.05 19.00
รายใหญ่
15.52 19.00

จา กตารจางาจกะตเาหร็นาวงา่จะเหกษ็นตว่ารก รเรกาษยตยรอ่ กยรตรอ้างยขยา่อยยนตม้อใงนขราายคนามขใานดรทานุ คาขณะทโ่ีรดายยปกัจลจาุงบแันลไะทรยามยใีโหรงญง่ยานงั พรอับอนย้ำาไู่นดม้ ดรฐิับจเพงึ ่ือแปรรูปกระจายอยู่ทุก
อคผปลุวรติทตภาอ้นณั งทเฑร่ีถง่น์กู สขสตปมคนนงั้ารเมุ บปัแดะับรเ็ตทสนสดาร่นนุสคนน็ านินุ าุนคคตมคขอืมางาั้ณลิ ้นิล“แคคนาำ้คะตวนบท์์บมร่บม่ีรอ”อา คาดรรคเยมดุป์์บิดากรน็ ไนเลาปสพาเ้คาจพนิน่อืงานค่ือมแชถา้ชลดว่ คงึ่วะยบิซรวรยเไาง่ึบหาเปคจหยคลจาาใลมุือหนเนือปตเญมกถเ็ลนกกษึง่ยอตรษลงัตดาอ้่อพตรหคงงรกอว่ใา กรอชงนกรรโยเ้ มซาวราไู่ ยลารกอ่ดยทยาปุล้ ยใ่อ่นีทอ่รน่อยโงฐัายกยนโจบดโาึงทดรายคถี่ยพยดวกูดขกจิรว่ ค่วอาาตนมุนรรง้อรณทร แงาฐั่นีเตแาคใรโน่ปตใาง่ยห่รบะเ้ กาเดษยน็ขต เภโอครรคมูกงือียนริภรบมฐัข“าร นใาทคอ้น9มยขายก3น”งอแ าอมงลเรแอปปใว้กหกนร็ นาง่ทะร หส เา่ีดทนินแคีทศดคลา่ีส าใะท้ ุดหขค1่ีสขอน6้วออ1งบา้ดเง นคอควแมมุกันลหดชตอน้ ง่บินลง้ี ก อทคบั6ดืองั้ 8หตศก น่ว้นูาแแงทรยลหโปน์รุซะ่งวล่ บ่อซยร่งึ วรไมาดคนก้ า้ำาานนร้ำารมนับขมรออดงงิบส ใหหGก้เMรปณ็นP ์
กลายเป็นปัญกาหรากใำาหหญน่ขดอใหงห้นว่ำ้างนโมซก่ดาิบร ผแลลิตะนผมลทิตงั้ภรัณะบฑบ์นทม่ีอเตุปส็นาสหินกคร้ารคมวนบมคกุมารลางั คเผา ชญิ ไปตปาัญมกหลาไผกลตผลลาติดนซา้ึ่งนจะมชด่วิบยไใมหเ่ ้เพกียษงตพรอกตรอ่ ยู่ได้ และม่ันใจท่ีจะเล้ียง
2คพ,วจิ7าา0มร0ณตตอ้านั งแท/กวกงั้านปไทซทัป้นรมึ่่ั้ีสรงงัญใขี้่เจิมรอชปพณหำาะด้ารียบเาะณคมิปงนทบลานพซ็นีใ่ีป้้ทอณง่ึมหอตรงจี่อตใแค้้อมิกะุนตล่อวงับาสโสใาวค้ณคตง่ชามเวผ้สนร้เหแตาวลงรทมกมอ้กจ็ลกุนโ่รตงโาารค ดกร้อใระรนมยากนทงดี รกเกลนบมนรนาาาวม็โเมา้ปรรยรกนใพงเ็ในชำปามนเิจลร้ล ็นปดากูียังซปีิบรนโนเึ่ังญซณผขีม้ใจไ่อนชหีอาปะงิใอญยาสถหปใน่รู่ง ึงห้เราผาปกะญปวคลรษเัญ่ข2ทตกมิ ต8อศรอหาร0งะไณันาก,หทท0ใผรน่วยกบ0ลขมงอลเ0ผโาปใย้ ซตยลน็นทู่่กหวนัิตโล่ีาคามนูกครกร3ใ้ำโาผางรนซ,นกลด1ัฐ่รไมาิต0วบปาร0า่นดคาถนใิบมลึางนตม ปนัโรีห/งวนเนั รา้ยีผโยกรจคสาุทนาละนคร่วใธิตเคมานนหศภววตผอาลััตบณ่อสลนอื ถคไตผฑาเปดุมุพรคล์นิบ ร์เยีตติ สามอหงนอคียาฉา2นัาใา้หกหบ5ปนใารมก0ัลบมรัฐ,ล่ กีสดน0บข้ตัโ0ิบ้ีเาดอด0วลใยงิท์นนตหตผพี่เป้อหาวัลพิจงกัจนติลามิ่กรจภ้ราดขฐาับุณตณัรลบึ้นนั่ใองาฑเาหอพปไล3น์้แปยร่อื0มผ่ทูับไช,ใน0ด่ีรร่วห0ไาย้ ายเ้ม0วทุคปเจ่กาธน็ำาษนศไเป้ำาตาปนสตร็นตกามตมรรด้อ์พร ิบางแัฒใคทหลนาะ้สบตาปะทนโ้ ทลควท่อ้อนนนุยนม แเตแเรผพา่ือลมนอื่งะ
ตวั ขณะท่ีควไมาม่พตจิ อา้ รงณการแบกรป้ โิ ญัภคหนานมีใ้มหีแ้แนลวว้ โเนสม้รจ็เพโด่ิมยขเนึ้ร็วโ ดยคาดวา่ ปี 2565 ความตอ้ งกาใรหใ้นอุปรสะงเคท์-ศอจุปะทอายนทู่ ท่ี 1ำา.2ง6านลไา้ ดน้อตยนั ่างเพส่มิอขดนึ้คล้องกันซึ่งจะส่งผลดีต่อ
ส0.ห9ก0ร%ณโโ์ดคทยนาปคต 3มงัจ,ันาอ19จด/อ0ว3บุวก0ัน่านัแท ทใ หไ้ังน่ีดตทขน่งปีทันยณ้ี แีห่สี/มวะลปดุนีโทันะรรข้าี่ปขง ิมจองอระสงาาิงมเวณ่วนหเนัานอรคลณนกบผั วือีแ้ชนลาเนมพผมา้ ค่โนีลยต6คอืิมงต้อ8รก นดงีดแาก2บิ้ำานหร5นาเปมง่พ0รมล ,ซน่อื ด0อ่ใง่ึ้ำแา0ิบนยไนป0ดใปรมรน กา้ีนรดปคตาูป้ีมิบรัจาัวกีอรนจ ขรบัยุบาอ้ะลู่รรนัจนงดอาปมาอวลงยดร ยงGอะ ิบู่ท2เMยใ3่ี8ทรห่ทู00Pาศกเุ้ว,,ปไ00เภ รท็00นยีมู2ย00ไบิภ, ปอ7รายตตต0อ้คู่ทาััวว0ยขม ี่ แอกลงลว้ปไรกโเะดกตเยษลทตาศภดรวู1กซด6รง่ึล1แจแะลรดัชหะเหว่ง่กยว่ลทงใ้างั้โหซศเ้ ก่กนู ษายรร์ตผวรลบกติรรวนอมมยนไ่ทู ดา้งั้ น้ระมบแขบลอกะงว่าทเี่ ปน็ อยูใ่ นปัจจบุ ัน./
ม่นั ใจท่ีจะเลขยี้ ณงโะคทนค่ี มวตามอ่ ตไปอ้ งการบรหโิ าภกครนฐั มบมาแีลนตวอ้ โงนกม้ าเรพใหมิ่ แข้ ผน้ึ น โยดทุยธคศาดาสวา่ตปรพ ี์ 2ฒั 56น5า โคนมและผลิตภณั ฑน์ มฉบบั นีเ้ ดินหนา้ ตอ่ ไปได้
จาเป็นตอ้ งทคบวทาวมนตแ้อผงนกยารทุ ใธนศปารสะตเทรเ์ศสจียะใอหยมู่ท่ ี่ 1.26 ลโด้านยพตันจิ า รเณพิ่มาปขึ้รนบั ร0า.ค9า0น%า้ นมดิบใหส้ ะทอ้ นตามราคาวตั ถดุ ิบอาหารสตั วท์ ่ี

เพ่มิ ขนึ้ เพ่อื ชว่ ยเกษตรกร และปลอ่ ยเร่อื งการควบคมุ ราคาปลีกของผลติ ภณั ฑน์ มใหเ้ ป็นไปตามราคาตน้ ทนุ เพ่อื ใหอ้ ปุ สงค-์ สัตวเ์ ศรษฐกิจ 41
อปุ ทานทางานไดอ้ ยา่ งสอดคลอ้ งกนั ซง่ึ จะสง่ ผลดีตอ่ เกษตรกรและหว่ งโซก่ ารผลิตนมทงั้ ระบบกวา่ ท่เี ป็นอยใู่ นปัจจบุ นั ./

PRODUCTIONLMIVAEGSATZOICNKE

“โคเน้ือวากิวสรุ นิ ทร์” อาชีพทำาเงนิ

สมาชกิ สหกรณ์ฯวากิวยางสวา่ ง

“เน้ือวากวิ ” เปน็ อีกเมนเู ดด็ ไว้ตอ้ นรบั ผนู้ �ำ ในก�รประชุมคว�ม ท�ำ ใหไ้ มเ่ ป็นผลดีตอ่ คนเลีย้ ง จึงมกี �รรวมกลุ่มจดั ตงั้ เปน็ สหกรณ์ข้ึน
ร่วมมือท�งเศรษฐกิจในเอเชีย-แปซิฟิกหรือเอเปค 2022 ที่ เมื่อวันท่ี 29 มิถุน�ยน 2558 ภ�ยใต้ชื่อ สหกรณ์โคเนื้อสุรินทร์
ประเทศไทยเป็นเจ้�ภ�พระหว่�งวันที่ 14-19 พฤศจิก�ยน 2565 ว�กิวย�งสว�่ ง จำ�กดั ปัจจุบนั มสี ม�ชิก 110 ร�ย ทนุ ด�ำ เนินง�น
โคเน้อื ว�กวิ นยิ มเล้ียงกนั ในในแถบอีส�นใต้ โดยเฉพ�ะ จ.สุรนิ ทร์ถอื 3.5 ล้�นบ�ท
เป็นถิ่นโคเนื้อว�กิวที่ช�วบ้�นมีก�รเลี้ยงเป็นอ�ชีพอย่�งเป็นล่ำ�
เปน็ สนั จนส�ม�รถสร�้ งร�ยไดอ้ ย�่ งเปน็ กอบเป็นก�ำ ปัจจุบันสหกรณ์มีโคเนื้อว�กิวอยู่ประม�ณ 600 ตัวแบ่งเป็น
แม่พนั ธุ์ 80 ตัว ซงึ่ สม�ชกิ ส่วนใหญ่จะเลย้ี งโคตน้ นำ�้ โดยลกู โคทเี่ กดิ
สหกรณ์โคเน้อื สุรนิ ทร์ว�กวิ ย�งสว�่ ง จ�ำ กดั ในตำ�บลย�งสว�่ ง ม�ประม�ณ 15-18 เดือนก็จะจำ�หน่�ยให้กับท�งสหกรณ์ไปขุนต่อ
อำ�เภอรตั นบุรี จงั หวดั สรุ นิ ทร์ อกี หนงึ่ ในสหกรณท์ ีป่ ระสบผลส�ำ เร็จ โดยสหกรณ์รับซ้ือลูกโคจ�กสม�ชิกสนนในร�ค� 100-110 บ�ทต่อ
ในก�รสง่ เสรมิ ใหส้ ม�ชกิ เลย้ี งโคเนอ้ื ว�กวิ ซง่ึ เปน็ พนั ธลุ์ กู ผสมระหว�่ ง กิโลกรัม จ�กน้ันม�ขุนต่อประม�ณ 6-8 เดือนจนได้น้ำ�หนักเฉล่ีย
ว�กวิ ญ่ีปนุ่ กบั วัวพ้ืนเมอื งไทย เนื่องจ�กเน้ือว�กิวมีร�ค�ค่อนข�้ งสูง อยู่ที่ 390-400 กิโลกรัมต่อตัว จึงส่งจำ�หน่�ยให้กับโรงเชือดหรือ
แม้จะเล้ียงย�กโตช้�น้ำ�หนักน้อยกว่�เม่ือเทียบกันวัวลูกผสมอื่นๆ พอ่ ค้�ท่ีม�รบั ซอื้ สนนในร�ค� 130-140 บ�ทตอ่ กโิ ลกรัม ปัจจบุ ัน
อย่�งบร�มนั หรอื ช�โลเล่ สหกรณ์จำ�หน�่ ยโคเนื้อว�กวิ เฉล่ยี อยูท่ ี่ 10-15 ตวั ต่อเดอื น

นายเรอื งศกั ด์ สตี ะรสิ ุ ประธานกรรมการสหกรณโ์ คเนอื้ สรุ นิ ทร์ เหตทุ ชี่ �วบ�้ นไมน่ ยิ มขนุ ตอ่ เพร�ะตน้ ทนุ เลยี้ งสงู ตอ้ งใชอ้ �ห�ร
วากิวยางสว่าง จำากัด เล่�ว่� เม่ือก่อนช�วบ้�นในตำ�บลย�งสว่�ง อดั เข�้ ไปเยอะ สหกรณ์มีศักยภ�พม�กกว�่ ทำ�ใหส้ หกรณ์ร�ยไดจ้ �ก
นิยมเลี้ยงกระบือเป็นอ�ชีพและอ.รัตนบุรีเป็นพื้นท่ีมีก�รเลี้ยงกระบือ สว่ นต�่ งตรงน”้ี ประธ�นกรรมก�รสหกรณโ์ คเนอื้ สรุ นิ ทรว์ �กวิ ย�งสว�่ ง
ม�กท่ีสุดของจ.สุรินทร์ แต่ม�ช่วงหลังก�รเลี้ยงกระบือเริ่มห�ยไป จำ�กัดเผยและยอมรับว่�ผลพวงจ�กร�ค�เป็นส่ิงจูงใจอีกท้ังตล�ดมี
ก่อนกลับม�พลิกฟื้นอ�ชีพเลี้ยงโคเน้ือว�กิวขึ้นม�ใหม่อีกคร้ังในช่วง คว�มต้องก�รสงู ปจั จบุ นั ท�ำ ให้สม�ชิกหันม�เล้ยี งโคเนือ้ ว�กวิ เฉลย่ี
10 ปีที่ผ�่ นม� เน่ืองจ�กข�ยได้ร�ค�ดี เป็นท่ตี ้องก�รของพอ่ ค�้ และ 3-6 ตัวต่อครัวเรือน แต่ปัญห�ว�กิวโตช้�และเน้ือไม่เยอะเหมือน
ผู้บริโภค ทว่�ผลจ�กก�รต�่ งคนต�่ งเลีย้ ง ต�่ งคนต่�งข�ย ทำ�ใหถ้ กู บร�มันหรอื ช�โลเล่ ดงั นน้ั สหกรณจ์ งึ ส่งเสริมใหส้ ม�ชกิ เลยี้ งบร�มัน
เอ�รัดเอ�เปรียบจ�กพอ่ ค้�หรือน�ยฮ้อย ช�วบ้�นกข็ �ยตดั ร�ค�กัน และช�ดลเลค่ วบคูไ่ ปว�กวิ

42 สัตว์เศรษฐกิจ

ขา่ วสารและสาระสาำ หรับวงการเล้ยี งสตั ว์

“ถา้ เป็นวัวทว่ั ไปพนั ธ์พุ ื้นเมอื ง 80-90 บาท บรามนั ชาโลเล่ อ่อนนุ่ม สหกรณ์จังหวัดสุรินทร์ และคณะเจ้�หน้�ท่ีได้เดินท�งไป
100-110 ส่วนวากิว 130-140 บาท ราคาและความต้องการของ ตรวจเยี่ยมก�รดำ�เนินง�นของสหกรณ์โคเน้ือสุรินทร์ว�กิวย�งสว่�ง
ตลาดเปน็ แรงจงุ ใจใหช้ าวบ้านหันมาเล้ยี งวากวิ ” น�ยเรืองศักดิ์ เผย จำ�กัด โดยมีน�ยเรืองศักด์ สีตะริสุ ประธ�นกรรมก�รสหกรณ์และ
สม�ชิก ร่วมใหก้ �รตอ้ นรับ พรอ้ มรับฟงั ร�ยง�นผลง�นด�ำ เนินง�น
ส่วนก�รว�งแผนธุรกิจเลย้ี งโคจ�กนีไ้ ป เข�ระบุว�่ ขณะน้กี �ำ ลงั ของสหกรณ์
ท�ำ เร่ืองเสนอของบจ�กองคก์ �รบรหิ �รส่วนตำ�บล (อบต.) ย�งสว�่ ง
เพื่อทำ�โรงเรือนรวบรวมโคเน้ือว�กิวเพ่ือเป็นตล�ดซื้อ-ข�ยในเขต โดยรองอธิบดีกรมส่งเสริมสหกรณ์ได้กล่�วกับคณะกรรมก�ร
อ�ำ เภอรตั นบรุ แี ละประส�นเชอ่ื มโยงเครอื ข�่ ยกบั สหกรณอ์ นื่ ๆ ทส่ี นใจ และสม�ชิกสหกรณ์ว่�ขอให้รักษ�ระดับม�ตรฐ�นระดับดีเลิศของ
ม�รับซ้ือโคไปจะทำ�ตล�ดต่อไป หลังจ�กทำ�โรงเรือนรวบรวมตล�ด สหกรณ์นี้ไว้และส่งเสริมก�รมีส่วนร่วมของสม�ชิกทั้ง 110 คนให้
ซ้ือข�ยเสร็จ จ�กน้ันสหกรณ์มีแผนสร้�งโรงชำ�แหละแปรรูปเพื่อจะ ด�ำ เนนิ ธรุ กิจและรว่ มกจิ กรรมก�รส่งเสรมิ อ�ชพี ของสหกรณ์ พรอ้ ม
ได้ดำ�เนินก�รโคเน้ือว�กิวแบบครบวงจร โดยทุกวันนี้พ่อค้�ที่ม�รับ ทง้ั ประส�นหนว่ ยง�นในระดบั พน้ื ท่ี ทง้ั องคก์ รทอ้ งถนิ่ และสว่ นร�ชก�ร
ซื้อว�กิวจ�กสหกรณ์จะนำ�ไปจ้�งโรงชำ�แหละที่จ.ขอนแก่นและ เข้�ม�เป็นภ�คีเครือข่�ยที่ช่วยแนะนำ�ส่งเสริมคว�มรู้ด้�นก�รผลิต
ของกลุ่มวิส�หกิจชุมชนโคขุนตำ�บลสลักได ซ่ึงมีเพียงแห่งเดียวใน ก�รแปรรปู และก�รตล�ดให้กับเกษตรกรและช�วบ�้ น โดยมสี หกรณ์
จ.สรุ นิ ทร์ เป็นศูนย์กล�งและยกระดับชีวิตคว�มเป็นอยู่ของสม�ชิกให้มีคว�ม
กินดีอยู่ดี มีร�ยได้ท่ีม่ันคง โดยเฉพ�ะก�รส่งเสริมก�รเล้ียงโคเน้ือ
“อนาคตสหกรณเ์ รากม็ ีแผนสร้างโรงชำาแหละแปรรปู อยากได้ ปัจจบุ นั ตล�ดมคี ว�มตอ้ งก�รเพ่มิ ม�กขึ้น
โรงเชอื ดแปรรปู ทาำ แผนยนื่ ขอการสนบั สนนุ จากกรมสง่ เสรมิ สหกรณ์
ไป 5 ล้านบาท เชือดได้เดือนละ 10-20 ตัว ถ้าเรามีโรงเชือด ดังน้ัน จึงเป็นโอก�สท่ีดีที่สหกรณ์จะขย�ยก�รส่งเสริมอ�ชีพ
มาตรฐาน GMP ต้ังอยู่ตรงน้ีต่อไปก็จะมีผู้ประกอบการขายเน้ือใน ก�รเลี้ยงโคเน้ือ มุ่งดำ�เนินธุรกิจเพ่ือตอบสนองคว�มต้องก�รของ
พ้ืนทแ่ี ละจังหวัดใกลเ้ คียง อยา่ งศรีสะเกษหรอื อบุ ลราชธานีทีเ่ ลยี้ งโค สม�ชิกและพัฒน�กระบวนก�รเล้ียงโคเนื้อให้ได้ม�ตรฐ�นและมี
กันเยอะก็จะมาจ้างโรงเชือดชำาแหละของเราก็จะสร้างรายได้ให้กับ คณุ ภ�พ เพอ่ื ใหค้ คู่ �้ เอกชนและเครอื ข�่ ยสหกรณใ์ นจงั หวดั ต�่ งๆ เกดิ
สหกรณอ์ ีกทางหนึ่ง เพยี งแต่ทีผ่ ่านมาสหกรณ์ยงั ติดปญั หาเรื่องทีต่ งั้ ก�รยอมรบั และขย�ยชอ่ งท�งก�รจ�ำ หน�่ ยผลติ ภณั ฑโ์ คเนอื้ ว�กวิ จ�ก
เพราะยงั ใชพ้ นื้ ที่ของหมบู่ ้าน ตอนน้ีมสี มาชกิ ได้บริจาคพ้ืนทใ่ี ห้ 1 ไร่ ตำ�บลย�งสว่�ง ให้เพ่ิมม�กข้ึนทั้งตล�ดภ�ยในจังหวัดสุรินทร์และ
3 งานเป็นท่ีตั้งโรงงาน ทราบว่าขณะน้ีท่านรองได้ส่ังการให้ทาง จังหวัดอ่ืนๆ โดยกรมส่งเสริมสหกรณ์จะส่งเจ้�หน้�ที่เข้�ม�ดูแล
สหกรณจ์ ังหวดั สรุ ินทรล์ งมาดูพ้ืนทีแ่ ลว้ ” น�ยเรืองศกั ดิ์ กล�่ ว แนะน�ำ สง่ เสรมิ ก�รด�ำ เนนิ ธรุ กจิ ของสหกรณใ์ หม้ ปี ระสทิ ธภิ �พ มรี ะบบ
ก�รควบคุมภ�ยในท่ีดี บริห�รจัดก�รด้วยคว�มโปร่งใสและส�ม�รถ
อย�่ งไรกต็ �ม ล่�สดุ เม่ือเดอื นพฤศจิก�ยน 2565 นายนริ ันดร์ ดำ�เนินธรุ กจิ ได้อย่�งครบวงจรตอ่ ไปในอน�คต...
มูลธิดา รองอธิบดีกรมส่งเสริมสหกรณ์ พร้อมด้วย นายนิรันดร์
สัตว์เศรษฐกิจ 43

PRODUCTIONLMIVAEGSATZOICNKE

รวมสถานการณ์เด่นในวงการ
ปศสุ ตั วป ระจําป 2565

ผูจ ดั กานร.ฝสา พยนว..สช� ยาพุทก.าธยรุทบธเทจกียเท.มเียซสม็นสวุทวุรรรลัรรลณณิส
ในส่วนของวัคซีนปผ้อจู้ งดั กกันาโรรฝค่ ายAวSิชFากนาร้ันบยจังกไ.มเ่สซาน็ มทารรลัถลผิสลิต
ในที่สุดเวลาก็เดินทางมาจนถึงปลายปี 2565 กันแล้ว ด้วย
คเหบเนรวา้ามิ่อ่ืงยาดงเมคลจ้วทดลอพก็ายดกกีงักน้ยสคันตวมอ้าถนา่่ทายกียาลาั่วรนดแเงมะทกพงัแลกอ้านรสะจา้รงแานสัขง้ึวบณะลมตา่ัเเไ้า์ทมะขวดโวีงอผ่ใีอาอ่้ืก้ใ์กดสนตู้กอลแลทชู่ดิณุไาาต้ตทยเสนว่อ่ชัวหเงตยขยปกอ้ืปภดนิอา่นับ็ทลงมูเงนั้โโเ่ีชไาเรรรลิ รกยอ้ืคมิ่คอดกษปใปกาต็ตหตCีลรจ่าาชมะรบัคOมจว่ก่มมนุ้หVาำงรหาลีเถา้IนทคDเมรมน่ิพ้ีสุกยอ-ืหปไ1ม่ิภทเปรน9ชหมา่าแะาอ้ืาพรนมลดวกทอือใาว้จู ขนชอท่ีาสะนึ้ในวิากคตหั อจงกลากวเ้กีกพศรี่คบาัก์ คาารลบกอ็รไแรด์าแดาางป้ัลยอรฝใจห้ ศะกยนปจงาสุสันา่ชยอะรภตัตไว่ไบใัยปกจาวงมรใู่ พ์ นค่า่ แงุน้รกวา่ชดงานิ กยแเวใวลนนคคััาใตอ้ปื่อหทยซซ่เมรงป้อเโ้นนีี กบจขัดง็นทจาาา้สตยนมที่กลกรลปเปีี่งพนับรักีากเรว่บาอดือปตะทิเบวไุณลสสไิด่ายจทิย่ีมียหห้ะาธนก่ดสภใลโภิแน่อาดาำังมูาเปยโใรยรพสิชรา่วลลจ็ คงู้วตง่า่างแัคกรใสหลอนงซากุดว้รตายีหนก็ปอืาจไอไลลรมอพมปยบะาัคาท่ใแู่บเยกมนวทลนัฝพาาาขศ้วมนศกื้นนั้เเตพรปอ่กตทสออ้้โ่ือรอดิี่ไุกงรนะนนดคกรคปท้ขปบวมารรม่อีาร้ารีะอามงนตะีบายจกกเเกลาสนคราาาอดราลอรศรดททนบยอีัปหเดรั้น่ีกดกก่วยนุลมบยัอืุดอแภาคไบลกงวรดมูลมททางา้มค้าิงหขวั่งรั้ยีกจมุ้ปปน้ทนึ คาาำกีรไไาดรหละนดดัวผลึงนเ้้ทกลอา่ ับศิตยง
ปลายดปงนีั ตี้ สวั ว่อนยสา่ ถงเาชนน่กาโรรณคส์คาำอคบญั วใมนใวนงโกคากรรปะศบสุ อืตั วเจ์ปะ็นไตดส้น้ รทปุ รม่ี วกั มพเรบอ่ื รงะบาดตกงั้ าแรตต่ปดิ ลเชาอื้ยฤAดSฝู Fนตจ่อนเนท่ือาำ ใงหไส้ปกุยรงั ตฤาดยหู ไปนหาวลายพนั ตวั ทั้งนคี้ าดการณ์
เดน่ ๆ มาไว้เปโ็นรบคนั คทอกึ บคววมามหทรรอื งจโาำรคมเฮใิ โหมล้ รืมาเยลกิือนเกซันฟตอซิ นั เี จมะยี นำา(Hไปaสeู่morrhกaนั gวicา่ อsาeจpเกticดิ eจmากiaเช)อื้ เไกวดิ รจสั าวกคั เซชนี อ้ื มแกี บาครรทวเี มรยีกนั พใหาสมทข่ อเู รงลสลาร่าพมนั ลั ธโกุ ตรรม
การปอ้ซงดิ กาัน(Pแaลsะtแeกuไ้reขlไlaด้อmยuา่ lงtoทcนั idทa่ว)งทแใีกนรภมาลยบภารคปู หรนา่ ง้ากลม รปู แทง่ หวั ทาห้ ยรมือทน่ีมมักีเ5รียไกทกปัน์ ว(A่า, Bre,cDom, Ebi,nFat)ioทnพ่ี บกมับาเชก้ือใทนี่รไทุนแยรคงอื ในไธทรปร์ มBชาติ
พเรบิม่ เขชา่ อ้ื วไรด้าใ้ยนกเันกตอื ัง้บแทตกุต่ ปน้ รปะี เทมศ่อื วแนั ตท่พี่ 1บ1มามกกใรนาเคอมเช2ยี 5แ6อ5ฟกรรกิ มา และเจขนตเทกม่ิีดกี ลาราเยลพย้ี ันงธก์ุระแบลอืะกมลากับๆมาโมรีศคักนย้จี ภะารพะบในาดกไาดรกร้ ว่อดโรเครว็แลทะาอใาหก้ าร
เปสรเปกป่ว่วศรยี่็นมะนสุ วเคมัตททขรกอเเือว้ัองศ้กปง้ัยรก์ไภงแ็ดินดะไู่ันรากทโด้แเปจดกดคาถแง้ิทีดัยจอรืรลคผกี่ลมาัฐปนง่แาา่กงิกี่อวก2นรบตายยชแ4ไ็มวัรค่าดแแาล้าอคทงชลงก้ะยยาเเมีะภป้ไงัดา่กรแขตค.็นงากยีตต็ งาใคทาแชนดแ่ิเกยรเหตานบจโำาอจณงน็่หรจดิงัคากกค์กภหดัานนทาชันไกาวร้ีอวนเดีพวแัดใณรนยน้่าลนคยีแใู่ม์วะดวตคนนต่าาปAานิรล้พีกส่อกม้อปSหองถิ่็บางเฐFแดสกรโกูโกมรดวอืยีจาทันคดหทยรทนโาแลรสเาำางุ่เลฉAคยกทอ่งใ้หาหผพใSอษมบญยน้สลยFาไตจไเากุ้ใ่าดะกดะรหชงรอในอ้ืไงก้จ้เในน้ืยมบา่กนารรปแา่ยรน่ดิททรงิ งรฉนุดใกะกพุุกยะนบะแวา้ภเอฟงิ่ทรทบยราใสหาตกุงศคลคนมรรืน่ภดไขวแก์มอคืทตาลาอลรใวทคยัวมงงะนะรี่รบโนรอ้ อืเ้าคชนอนน่สา้ไจสกแใทีว่จนแมากุล็ไแร่ีนอธสมกต่ะนุรปโยรทงแ่มผแดคิลรไู่แดม่อาีรตอดงมดนลง่าไหาอ่นช้ไปดกอกจดสญาางสาารต้คู่นวรู่ลราุ้นสอิรคนปัหอูกว่แวกีซดว่นลนรมดยนีนิาุมองมว้ถใยนชกีัตีกโยนงึตวปน้้อืิใายสหนชัแรรยแถา้ผา้ะตตกฉฆาเจอล่รบทวะตา่นวิยตา่นัศาเจา่ถแมชยทหงพสลงึอร้ืีมลี่ไแวบ่าะทราปี2นยลนกเยวัรช-่ะำางต็แแ3ไมิยื้อมาาหพปางันไมาสง่ณกพะวใวกเปัรชส็ชสบา่าแดัส้ากนุ่ใครกใมานรเพเวนดหะนมาแาฒัสยีรื่อ์ามปาสวถหกนงเลรุกกสทจฆารคงนัย่ีรวาอสืี่หา่ัดงกคัดมุไหญแมตซวดรี ตลอ่กา้่านีา้าง้ ว่่ังกมไ็ทยา่ยดเอคัาีกยงงักแ่ีท้ซรฐู คาาเือหกาำชนีรนงบกกงล้แเน่ตนอดทาาวพวัการยนิาั้งาลรนนสัจหพงหา่่เรมชสนันา้ ดุด้ือธา้งุ์
เกือบแ5บ0ค%ทเโี รดยียจแะมถ่พกู นั ขธบัุเ์ หอลออื กปมราะจมาากณสตั 5วแท์ สเ่ี ปน็นตวัตวั แเลกะบ็ สเุกชรอ้ื ขนุหเรหอื ลแือพรเ่ ชอ้ื ตผ่อา่ นไปทใานงสหง่ิลคาดัยหปลรงั่ะเหทรศอื อสยง่ิ ่ขางบั ไถม่า่หยยเุดชยน่ ้ังน้าดม้วกู ยหนว้าัลงาวย่าจนะ้าเนป็มนอีก
ประมาอณุจจา1ร2ะ-1ป3ัสลส้านวตะวั แล(¢ะตÍŒ Áดิ ÅÙตป่อรไÐปÁสาตู่ ³วั กอา่นื รโ³ด์ยäทÁาใ‹ งªก¢‹ าŒÍรÁหÙÅาÂยน× ใÂจันหรอื กาเครรก่อืนิ งมไมอื หว่ ่านจ่ึงะทเี่มปา็นชกว่ ายรรสะมบั ผบสคั โวดามยปตลรงอกดบัภสยั ตทั วางป์ ช่วีวยภาหพรอื อกนั นิ จเะชทอ้ื าำ ให้
·างกาทรป่ี นâเปปร้ือ´นใªอŒวยÔ¨ใู่ านรอ³าญหาร³น) ้าแหตร่กอื็ถสือง่ิวป่าเรู รอางรนับอมนือไโดด้ดยีกทวโ่ี ่ารหคลนา้ีไยมต่ ดิ ตอ่กผารา่ แนกแไ้มขลงจดั การ และป้องกนั ปญั หาน้ีไดอ้ ย่างรวดเร็ว ยัง่ ยนื และ
ประเทศเพื่อนบใ้านนบรทเิ วี่มณีภทาพม่ี คี วามเชสกุ ียโหราคยสรงู ุนแจระงพมาบกเชมอ้ืายนม้ีในหตาศวั าโคลกระบอืมไีปดรป้ะสริทะมธาภิ ณาพ 5% ของฝงู อยทู่ บ่ี รเิ วณโพรงจมกู คอหอย
ออกมทาใอหน้เหซ็นลิ กโันดกย่อไนมหแ่ นส้าดนงี้อาโดกยาปรปัจ่จวุบยันหปรรอืะเเรทยีศกไทงา่ยยมๆีราวยา่งเาปน็นกพาราหะ หรอื ตวั เโกดบ็ยจกากั กเหชลอ้ื าแยตกา่ในรศชึกว่ ษงทาพเ่ี กบดิวก่าารครวะาบมายดาขกน้ึลำาแบลาว้ กจขะอพงกบาตรวัผลิต
ทตกเกอ่าาิดรงเนโชเรพ่อืีวทคสค่ิงภมภวเไ่ี เปปาปาพาพ็มนแพร่ือิลเมพปแคว้เาาวรปรทณหบัดยีน็ ัง้ ฐสละดเหคนาุกอ้จมนร้ีเมราดพ่ือไทกเปใงปม่ิั้งนกมยียแมาังอื กมราส3หเกห่พม4ปลขรัดนกัลอนื้ึุลจธใย่ี ชนเจงัุ์ นปนห้ืดุกแ็ฤนใวาแลหดรัดฉ2ะมแกู ะส0ก่า9ุ%กโไไ้ล3ดรขมยขเค่รลใอุนอแ้อ่ชยำาลนเย้รเกขะภจะมเ้็จาบดอัปแีมดั บ็สนกาหคซงไใานวนแด่ึงราดขาปร้ มปวะณดญั ปัจบจะหขลดจับนาอยาัอเ้ีนเดดรเยคสี้ิ่มภอ่าลรมาัยงอ่มืิหี นทายท่ีรา้าอยใบรซวาหสวัคัหบาตเั้มซงชซาววกีนรอ้ื้อ์ิธับไปกในีเมชไอ้ข่อวม่แ้ง้าคมรกครีไวัสีเดงันุณปาไง้จโมดลาภรำาร้มนือคนาุนกีนหหพวแแคี้ลนนรลไือามกั งดยะาเเไร้ตพสกยวบััวภ่ือม่ิรวัสหาขแติ ไพุ้มน้อึ วาAรถนมรSหา่ึงตัสนิFยริบเแอืกข5อมรแ้าาดธ่ีขสพยชาีทนู่เอรตซ้ันี่ราอ่อ่ ไุ่ลาดนอมงลใโกแหกถ่ป์ไมอาดญกูรยา้หตตม่ มผนลีนอ้าโีลนั้ากขงริตยไคคอขดชโรองคึ้นแ่้อบเน่ืรซกงมงทล่าสพภลอารยา์งทา้าาวจง่ีเธชะสไแิมื่อลลับ่มมะี

44 สัตวเ ศรษฐกิจ

ข่าวสารและสาระสำาหรบั วงการเลี้ยงสตั ว์

ประสิทธิภาพพอในการกำาจัดไวรัส ท้ังยังพบว่าไวรัสสามารถยับย้ัง มากอีกอาจเพม่ิ ขึน้ ถึง 21% ขา้ วบารเ์ ล่ยท์ ่ียเู ครนประเทศเดียวผลิต
ภูมิคุ้มกันด่านแรก หรือชนิดไม่จำาเพาะได้ จึงทำางานตอบสนองได้ และสง่ ออกกค็ ดิ เปน็ 10% ของทง้ั โลก ขา้ วโพดทยี่ เู ครนประเทศเดยี ว
ไม่ดีนัก ท้ังผู้พัฒนาวัคซีนเองก็ยังอาจมีความรู้ด้านวิทยาภูมิคุ้มกัน ผลติ และสง่ ออกกค็ ดิ เปน็ 16% ของทง้ั โลก ขณะทถ่ี า้ รวมสองประเทศ
ตอ่ ไวรสั ASF นไี้ มม่ ากพอ เชน่ เรอื่ งแอนตเิ จนของไวรสั ทจ่ี ะจาำ เพาะ จะมสี ดั สว่ นมากถึง 1 ใน 7 ของโลก เมล็ดพชื น้าำ มัน เช่น นา้ำ มนั
สามารถกระตุ้นให้ร่างกายตอบสนอง และสร้างภูมิคุ้มกันได้ดี มี ดอกทานตะวันที่ยูเครนมีสัดส่วนมากถึง 42% ของโลก ปุ๋ย และ
ประสิทธิภาพ อีกท้ังยังพบว่าไวรัสชนิดน้ีมีการปรับตัวตลอดเวลา วัตถุดิบผลติ ปุ๋ย ส่วนใหญ่ผลติ มาจากรสั เซียคดิ เป็น 13% ของโลก
ดงั นัน้ เชอ้ื ไวรัสวคั ซนี ทยี่ งั มีชีวิต จงึ อาจไปผสม หรอื เกดิ การรวมกัน ยังพบว่าค่าปุ๋ยจะแปรผันตามราคาก๊าซธรรมชาติ หากแพงขึ้นก็จะ
ใหม่ของสารพันธุกรรม กับเช้ือท่ีรุนแรงในธรรมชาติ จนเกิดการ ทำาให้ราคาปุ๋ยแพงขึ้นไปด้วย กระทบต้นทุนวัตถุดิบของภาค
กลายพันธุ์ เท่าที่ได้มีการศึกษากันมา พบว่าวัคซีนท่ีน่าจะมีโอกาส เกษตรกรรมอกี สว่ นหนงึ่ ผลของสงครามนท้ี าำ ใหส้ นิ ค้าเกษตรทวั่ โลก
เป็นไปได้ และเกิดข้ึนเร็ว ทั้งในแง่การพัฒนาและประสิทธิภาพ ขาดแคลน และมรี าคาสูงมากขึน้ เน่ืองจากผลติ ไดน้ อ้ ยลง เสยี หาย
นั่นก็คือ วัคซีนเช้ือเป็น แต่ก็ยังคงพบอุปสรรคใหญ่ตามท่ีกล่าวมา จากสงคราม และติดค้างเพราะส่งออกไม่ได้ มีการปิดก้ันเส้นทาง
สว่ นวัคซีนเชอื้ ตาย ซับยูนติ ไวรสั เวคเตอร์ หรือ DNA วคั ซีนนนั้ การคมนาคม ไม่มีบริษัทรับขนส่งเน่ืองจากปัญหาความปลอดภัย
ก็ยังคงเป็นทางเลือกท่ีต้องศึกษาและพัฒนาควบคู่ไปเช่นกัน เพ่ือให้ ยกตัวอย่างยูเครนท่ีมีธัญพืชตกค้างราวๆ 20 ล้านตัน และอาจ
ผู้ใช้มที างเลอื กแหง่ ความปลอดภยั ผลการใช้ และราคาทีเ่ หมาะสม เพมิ่ เปน็ 75 ล้านตนั ภายหลงั ฤดูเก็บเก่ยี ว และอาจมีมากถงึ 30%
ท้ายสุดท่ีต้องพึงระลึกไว้เสมอในเรื่องน้ีคือ ห้ามใช้วัคซีนเถ่ือนโดย ท่ีไม่ได้รับการเก็บเกี่ยวเพราะภาวะสงคราม ซ่ึงแน่นอนว่ากระทบ
เดด็ ขาด วงการอาหารสัตว์ด้วยเช่นกัน ไม่เว้นแม้แต่ไทย ที่มีสัดส่วนการ
นำาเขา้ วตั ถุดิบอาหารสตั วค์ ่อนขา้ งมาก
อกี หนงึ่ ปญั หาใหญ่ และสาำ คญั มากของปนี กี้ ค็ อื วตั ถดุ บิ อาหาร
สตั วม์ รี าคาเพมิ่ สงู ขน้ึ โดยปจั จยั ทเี่ กย่ี วขอ้ งนนั้ มมี ากมาย อนั ดบั แรก ผลของสงครามน้ียังกระทบต่อพลังงานของโลกนี้อีกด้วย
ใกล้ตัวที่สุดคือ ปัญหานำ้าท่วมใหญ่ ซ่ึงเกิดข้ึนเป็นประจำาในเกือบ เน่ืองจากรัสเซียเป็นผู้ผลิต และส่งออกนำ้ามันรวมถึงแก๊สธรรมชาติ
ทุกปีน้ัน อาจทำาให้ผลผลิตทางการเกษตรเสียหาย รวมถึงปศุสัตว์ และถ่านหินรายใหญ่ของโลก ค่าพลังงานนี้แฝงตัวอยู่ในเกือบทุก
ล้มตายกันได้ ร่วมกับโควิดที่ยังเร้ือรังทำาให้ภาวะเศรษฐกิจท้ังโลก กระบวนการผลติ เชน่ คา่ เพาะปลกู เกบ็ เกยี่ ว คา่ ขนสง่ กระจายสนิ คา้
รวมถงึ ประเทศไทยยงั คงถดถอย ซง่ึ อาจเปน็ เพยี งแคป่ จั จยั รว่ มเทา่ นนั้ ค่าแปรรูป ค่าผลิตในทุกส่วนและทุกกระบวนการ ค่าเก็บรักษา
ส่วนปัจจัยที่ส่งผลกระทบโดยตรงได้เกิดข้ึนมาตั้งแต่ 2-3 ปีก่อน แน่นอนว่าในวงการผลิตอาหารสัตว์ ก็ย่อมต้องได้รับผลกระทบจาก
น่ันก็คือ ปรากฏการณ์ลานีญา ท่ีส่งผลให้เกิดความแห้งแล้งอย่าง คา่ พลงั งานท่แี พงข้ึนดว้ ยเช่นกัน ประกอบกับมกี ารปรบั อตั ราคา่ FT
รุนแรงในทวีปอเมริกาใต้ นแถบฝั่งประเทศเปรู ชิลี อาร์เจนติน่า ไฟฟ้าในประเทศตั้งแต่เดือนกันยายนท่ีผ่านมา ปัจจัยแต่เร่ิมต้นท่ี
ซ่ึงเป็นผู้เพาะปลูก และส่งออกถ่ัวเหลืองรายใหญ่ของโลก รวมถึง กล่าวมา ทำาให้ราคาวัตถุดิบและผลิตภัณฑ์ในรูปแบบต่างๆ เกือบ
ธัญพชื อีกหลายชนดิ ทำาให้ผลผลติ ออกสตู่ ลาดนอ้ ยลง ราคาจึงปรับ ทกุ ชนดิ โดยเฉพาะอยา่ งยง่ิ ขา้ วโพด ถวั่ เหลอื ง ขา้ วสาลี มรี าคาเพม่ิ
ตวั เพมิ่ สงู มากขนึ้ โดยปรากฏการณล์ านญี าในรอบนไ้ี ดเ้ กดิ ขนึ้ มานาน สูงขึ้น แมก้ ระทั่งวตั ถุดบิ ทผ่ี ลติ เองภายในประเทศ เช่น มนั เส้น ก็มี
2-3 ปแี ล้ว และอาจลากยาวไปถงึ ช่วงตน้ จนกลางปหี น้าก็เปน็ ได้ ราคาเพ่ิมสูงขึ้นด้วยเช่นกัน ยกตัวอย่างราคาข้าวโพดท่ีสูงสุดในปีนี้
สูงมากกว่าเม่ือสิบปีท่แี ลว้ ถงึ 14% ราคากากถ่วั เหลอื งทส่ี งู สุดในปนี ี้
ซำ้าเติมด้วยอีกปัจจัยหน่ึงที่เริ่มรุนแรงมากข้ึนต้ังแต่ปีท่ีผ่านมา สูงมากกว่าเม่ือสิบปีที่แล้วถึง 18% ราคามันเส้นที่สูงสุดในปีนี้ สูง
น่ันก็คือ สงครามรัสเซีย-ยูเครน ที่ส่งผลกระทบมากมายมหาศาล มากกว่าเมื่อสิบปีท่ีแล้วถึง 23% ส่งผลให้ต้นทุนราคาอาหารสัตว์
เนอื่ งจากทง้ั สองประเทศนเี้ ปน็ ผผู้ ลติ และสง่ ออกสนิ คา้ เกษตรรายใหญ่ ไมว่ ่าจะผสมเอง หรืออาหารเม็ดสาำ เรจ็ รปู จากโรงงาน กม็ ีราคาเพม่ิ
ของโลก เช่น ขา้ วสาลที ี่รวมสองประเทศนี้จะมสี ัดสว่ นมากถึง 1 ใน สงู ข้นึ ตลอดมาเร่อื ยๆ ซ่ึงภาครฐั ก็ไดม้ ีกลไลชว่ ยเหลอื และบรรเทา
4 ของโลก ยเู ครนประเทศเดียวก็มีสัดส่วนมากถึง 9% ของท้งั โลก ความเดอื ดร้อนของผ้ปู ระกอบการออกมาเปน็ ระยะๆ
สงครามทาำ ใหร้ าคามแี นวโนม้ เพม่ิ ขนึ้ สงู ประมาณ 9% และหากรนุ แรง
สตั วเ์ ศรษฐกิจ 45

PRODUCTIONLMIVAEGSATZOICNKE

ด้วยสาเหตุท่ีกล่าวมาทั้งหมด ทำาให้ต้นทุนการผลิตสุกรต้อง นาำ เขา้ วคั ซนี จากตา่ งประเทศ แตข่ ณะนกี้ รมปศสุ ตั วท์ าำ การผลติ วคั ซนี
สูงข้ึนอย่างแน่นอน โดยคณะอนุกรรมการต้นทุนการผลิตสุกร ไดเ้ องแล้ว ทง้ั มคี ณุ ภาพ และประสทิ ธภิ าพดี ออกมาให้เกษตรกรได้
คณะกรรมการชดุ เล็กของ Pig Board หรอื คณะกรรมการนโยบาย ใช้กนั แนวโน้มพบโรคจึงนอ้ ยลงไปเรอื่ ยๆ จนหวังว่าสักวนั หน่ึงเรา
พัฒนาสุกรและผลิตภัณฑ์ โดยมีสำานักงานเศรษฐกิจการเกษตรเป็น จะปลอดโรคนี้ได้ โรคท่ีสอง กาฬโรคแอฟริกาในม้าทเ่ี กิดการระบาด
ประธาน ไดค้ าำ นวณตน้ ทนุ การผลติ สกุ รกรณซี อื้ ลกู สกุ รมาเลย้ี งขนุ ของ มาต้ังแต่ มี.ค. 2563 นั้น ด้วยผลของการเร่งควบคุม กำาจัดโรค
เดือนธันวาคมน้ีสงู ถงึ 101.10 บาทตอ่ กก. และเฉลยี่ ของไตรมาส และป้องกันโรคด้วยการทำาวัคซีนเช่นกัน จึงมีรายงานพบโรค
ที่ 4 นสี้ ูงถงึ 101.01 บาทต่อ กก. เทียบกับเดอื นมกราคมทสี่ งู เพียง คร้ังสุดท้ายเม่ือ ก.ย. 2563 และไม่พบอีกเลยจนกระทั่งปัจจุบันน้ี
75.29 บาทต่อ กก. และเฉลีย่ ของไตรมาสที่ 1 นสี้ งู เพยี ง 80.41 นับเป็นเวลา 2 ปีมาแล้ว กรมปศสุ ัตวจ์ งึ เตรียมย่ืนขอคนื สถานภาพ
บาทตอ่ กก. โดยทผ่ี า่ นมาทางสมาคมผเู้ ลยี้ งสกุ รแหง่ ชาตขิ อใหผ้ เู้ ลยี้ ง ปลอดโรคนี้จากองคก์ ารสุขภาพสัตวโ์ ลก (WOAH)
ใหค้ วามรว่ มมอื กบั รฐั บาลทร่ี ะดบั ราคาขายสกุ รขนุ 100 บาทตอ่ กก.
จึงอาจส่งผลให้ผู้เล้ียงหลายรายท่ีไม่ได้กำาไรตามที่ต้ังเป้าไว้ หยุด โรคทีส่ าม ไขห้ วดั นก เป็นโรคท่ีอยใู่ นความสนใจของผู้คนมา
ดำาเนินกิจการไปท้ังชั่วคราวและถาวร ต้นทุนที่สูงเช่นนี้ย่อมส่งผล โดยตลอด เพราะเคยเกิดระบาดหนักในไทยชว่ งปี 2547-2548 และ
กระทบต่อผ้บู รโิ ภคอยา่ งหลีกเลยี่ งไมไ่ ด้แนน่ อน ทำาใหร้ าคาเนือ้ สกุ ร พบการระบาดครั้งสุดท้ายเม่ือปี 2551 จวบจนทุกวันนี้ เป็นเวลา
ถึงมอื ผบู้ ริโภคมีราคาสงู ขน้ึ กวา่ 200 บาทตอ่ กก. หรือมากกวา่ น้ัน 14 ปแี ล้วทีไ่ มม่ ีรายงานการระบาดในประเทศอีก ดว้ ยความรว่ มมือ
ขึ้นกับช้ินส่วนของสุกร และแต่ละช่วงเวลาท่ีอาจมีขึ้นลงตามกลไก ร่วมใจของทุกภาคส่วนท่ีเกี่ยวข้อง แต่อย่างไรก็ตามยังคงพบการ
ของตลาด แต่ก็นับวา่ สูงเป็นประวตั ิการณ์ ระบาดได้อยทู่ ่วั โลก ในเอเชยี ปีนพ้ี บการระบาดในจนี เกาหลี ญ่ีปุ่น
ฟิลิปปินส์ และเพอื่ นบ้านใกล้เราทสี่ ุดคือ เวยี ดนาม ลา่ สดุ มรี ายงาน
ซึ่งแน่นอนว่าไม่จบเพียงเท่านี้ ยังคงมีปัญหาต่อเนื่องตามมา การระบาดและตดิ สู่คน ผู้ปว่ ยเปน็ เด็กหญงิ อายุ 5 ปี ติดเช้ือชนดิ A
อกี นน่ั ก็คือ มกี ารลกั ลอบนำาเขา้ เนอ้ื และชิ้นส่วน รวมถงึ ผลิตภัณฑ์ สายพันธุ์ H5 แสดงอาการ 1 สัปดาห์ ก่อนเข้ารับการรักษาใน
ต่างๆ ของสุกรเข้ามาอย่างมากมายตลอดช่วงหลายเดือนท่ีผ่านมา โรงพยาบาล ดงั นนั้ ไทยเราเองจงึ ตอ้ งเฝา้ ระวงั อยา่ งเขม้ งวด โดยเฉพาะ
ผา่ นหลากหลายช่องทาง หลากหลายรปู แบบ ดว้ ยมลู เหตุจงู ใจท่ีวา่ อยา่ งยง่ิ ชว่ งฤดหู นาวนี้ ทจ่ี ะมนี กอพยพหนหี นาวจากทางเหนอื ลงมา
ต้นทางท่ีนำามาน้ันมีราคาถูกมากกว่าในประเทศ ทำาให้เมื่อนำามา ซงึ่ อาจเปน็ พาหะนาำ เชอื้ มาไดเ้ ชน่ กนั ระบบความปลอดภยั ทางชวี ภาพ
จำาหนา่ ยในประเทศจะมีราคาเพียง 135-140 บาทตอ่ กก. ซึง่ อาจ จึงเป็นเคร่อื งมอื หลกั สำาหรับทุกโรค ไม่วา่ จะคน หรือสตั วช์ นดิ ใด
เปน็ เนอื้ ปกติ เน้ือตกเกรด เนอ้ื เปน็ โรคระบาด เนอ้ื ท่มี ีการใช้สารเร่ง
เนอ้ื แดง หรือเน้อื มปี ญั หาอื่นๆ ซ่งึ ส่วนน้ีเรากไ็ ม่มีทางทราบได้วา่ ในฉบับส่งท้ายปีเก่าน้ี ครบถ้วนกระบวนความโดยเฉพาะ
เป็นเน้ือน้ันจะเป็นแบบใด ดังนั้นผู้บริโภคจึงควรตระหนักรู้ และ สว่ นทเี่ ปน็ ไฮไลทเ์ ดน่ ประจาำ ปี 2565 น้ี ไมว่ า่ จะเปน็ โรค ASF ตน้ ทนุ
ป้องกันตัวเอง รวมถึงช่วยกันรักษาระบบเศรษฐกิจให้เกษตรกร วตั ถดุ บิ อาหารสตั วท์ เี่ พมิ่ สงู ขน้ึ ราคาเนอื้ สกุ ร และการลกั ลอบนาำ เขา้
พ่อแม่พ่ีน้องเพ่ือนฝูงในวงการปศุสัตว์ของประเทศเราให้อยู่ได้ต่อไป เถือ่ น และแถมใหด้ ว้ ยโรคระบาดในโค มา้ และสัตว์ปีกทเ่ี คยเกดิ ขึน้
โดย ในสว่ นของภาครฐั ทเ่ี กย่ี วขอ้ งไมว่ า่ จะเปน็ กรมศลุ กากร และกรม มาแลว้ ในประเทศ ทม่ี แี นวโนม้ ไปในทางดี จงึ ขอสง่ ทา้ ยปเี กา่ ตอ้ นรบั
ปศสุ ัตว์ กม็ ิได้น่งิ นอนใจ ช่วยกนั สอดส่องดแู ล รว่ มมอื กันตรวจสอบ ปใี หม่ ดว้ ยคำาอวยพรให้ทา่ นและสตั วเ์ ล้ยี งทุกชนิด สุขภาพแขง็ แรง
ป้องกัน และปราบปรามจับกุมกันมาตลอด เพื่อรักษาซ่ึงกฎหมาย อยู่รอดปลอดจากทุกโรคภัย และคาดว่าปีหน้าจะ “งาน (ปัญหาใน
และเพอื่ ผลประโยชน์ รวมถงึ คณุ ภาพชวี ติ ของพวกเราชาวไทยทกุ คน วงการปศุสัตว์) ไมใ่ หญ่แนน่ ะวิ”…. สวัสดีปใี หม่ 2566 ครับ...:)

ในส่วนโรคระบาดอ่ืนๆ ท่ีต่อเนื่องมาจากปีก่อนน้ัน โรคแรก เอกสาร และรปู ภาพอ้างองิ
ลมั ปี สกิน ทีเ่ กิดการระบาดมาตั้งแต่ มี.ค. 2564 น้ัน พบวา่ ยงั มี
การระบาดประปรายเล็กน้อยในปีนี้ เนื่องจากกรมปศุสัตว์ได้เน้นให้ ภารกจิ พชิ ติ ASF - African Swine Fever
เกษตรกร กำาจดั และปอ้ งกนั โรคด้วยการทาำ วคั ซีน โดยในช่วงแรก https://th.facebook.com/people/%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%81%
46 สตั วเ์ ศรษฐกจิ E0%B8%B4%E0%B8%88%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%8A%E0%B8%B4%E0%
B8%95-ASF-African-Swine-Fever/100057490087424/
https://www.swinethailand.com/17365501/pig-production-cost-q4-2565
https://dld.go.th/th/index.php/th/newsflash/341-news-hotissue/25537-hotissue-25651024-1
Scientific Report of EFSA. 28 September 2022.

ขา่ วสารและสาระสาำ หรับวงการเลี้ยงสัตว์

สัตวแพทยสมาคมฯ จดั งาน ICVS 2022

นำางานวจิ ยั สรา้ งประโยชนป์ ศสุ ตั ว์ไทย

สัตวแพทยสมาคมแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ เพื่อแลกเปล่ียนความรู้ทางวิชาการ ประสบการณ์ทางวิชาชีพ
จัดงานประชุมวิชาการนานาชาติทางสัตวแพทย์และการเล้ียงสัตว์ สตั วแพทย์ รวมถงึ การมงุ่ เนน้ การประสานความรว่ มมอื กนั ขององคก์ ร
ครั้งที่ 45 (The International Conference on Veterinary ภาครัฐและภาคเอกชน ในการเพิ่มขีดความสามารถของวิชาชีพ
Science 2022 : The ICVS 2022) ในระหว่างวันที่ 23-25 สตั วแพทย์ ตลอดจนการสรา้ งความรว่ มมอื ใหเ้ กดิ ขนึ้ ในระดบั ภมู ภิ าค
พฤศจิกายน 2565 ณ ศูนย์แสดงสินค้าและการประชุมอิมแพ็ค อาเซยี นและนานาชาติอยา่ งเปน็ รปู ธรรม
(อิมแพ็คฟอรั่ม) เมืองทองธานี จังหวัดนนทบุรี ภายใต้หัวข้อ
“One Health for the New Era” “ปัญหาเร่ืองโรคระบาดสัตว์ถือเป็นปัญหาระดับโลก ซึ่งส่งผล
ทางดา้ นเศรษฐกจิ ในภาพรวม โดยการตดิ ตอ่ ระหวา่ งสตั วก์ บั คน เชน่
ดร.เฉลิมชัย ศรีอ่อน รัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและ ไข้หวัดนก โรคพิษสุนัขบ้า ฝีดาษลิง หรือโควิด-19 ที่มีต้นกำาเนิด
สหกรณ์ เปน็ ประธานเปดิ การประชมุ วชิ าการนานาชาตทิ างสตั วแพทย์ มาจากสัตว์ เป็นต้นน้ัน สามารถใช้หลักสุขภาพหนึ่งเดียว หรือ
และการเล้ียงสัตว์ คร้งั ที่ 45 (The International Conference on One Health ที่จะทาำ ให้เกดิ การบริหารจดั การทดี่ ี และสอดคลอ้ งกับ
Veterinary Science 2022 : The ICVS 2022) ท่ีจัดข้ึนโดย สถานการณป์ ัจจุบัน อย่างไรกต็ าม กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ได้
สตั วแพทยสมาคมแหง่ ประเทศไทย ในพระบรมราชปู ถัมภ์ ระหว่าง ตระหนักถึงการควบคุมโรคระบาด และการดูแลความเป็นอยู่ของ
วนั ที่ 23 - 25 พฤศจิกายน 2565 ภายใตห้ ัวขอ้ “One Health for พ่ีน้องประชาชนผู้เล้ียงสัตว์ให้ดีข้ึนและมีชีวิตความเป็นอยู่ที่ดีย่ิงขึ้น
the New Era” โดยมี นายธนา ชีรวนิ ิจ เลขานกุ ารรัฐมนตรีว่าการ ซง่ึ ถอื เปน็ รากฐานในการพฒั นาเศรษฐกจิ ระดบั ประเทศตอ่ ไป สาำ หรบั
กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ นายสมเกยี รติ กอไพศาล ประธานคณะ การจดั สมั มนาในครง้ั นี้ จะเปน็ ประโยชนท์ จี่ ะชว่ ยกนั ในการสรา้ งความ
ทำางานรัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ นายประยูร พรอ้ มรบั สง่ิ ตา่ งๆ ทจี่ ะเกิดขึ้นในอนาคต และก่อให้เกดิ ประโยชนต์ ่อ
อินสกุล ปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ นายสุรเดช สมิเปรม วงการปศุสัตว์ของประเทศไทย อีกท้ังยังเป็นการเปิดกว้างในการ
รองปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ นายสัตวแพทย์เศรษฐเกียรติ ทำางานวิจัยร่วมกับองค์กรต่างๆ ระหว่างประเทศ และหวังว่าผู้เข้า
กระจ่างวงษ์ รองปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ในฐานะ ร่วมงานในวันน้ีจะนำางานวิจัยต่างๆ ไปสู่การปฏิบัติ ซ่ึงกระทรวง
นายกสัตวแพทยสมาคมแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ เกษตรฯ พรอ้ มจะสนบั สนนุ เพอื่ มาพฒั นาประเทศตอ่ ไป” ดร.เฉลมิ ชยั
นายสมชวน รัตนมังคลานนท์ อธิบดีกรมปศุสัตว์ และผู้บริหาร กลา่ ว
กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เข้าร่วม ณ ศูนย์แสดงสินค้าและ
การประชมุ อิมแพ็ค (อมิ แพ็คฟอร่มั ) เมืองทองธานี จังหวัดนนทบุรี ด้าน นายสัตวแพทย์เศรษฐเกียรติ กระจ่างวงษ์ รองปลัด
กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ในฐานะนายกสัตวแพทยสมาคม
สาำ หรบั การประชมุ ในปนี ี้ ไดป้ ระชมุ ภายใตห้ วั ขอ้ “One Health แหง่ ประเทศไทย ในพระบรมราชปู ถมั ภ์ กลา่ วเพมิ่ เตมิ วา่ การประชมุ
for the New Era” มงุ่ เนน้ การนำาเสนอข้อมูลทางวชิ าการ งานวจิ ยั ในครั้งนี้ มีผู้เข้าร่วมการประชุม ประกอบด้วย ผู้ประกอบวิชาชีพ
ที่เกี่ยวข้องกับแนวทางการควบคุมป้องกันโรคระบาดสัตว์โดยใช้หลัก สตั วแพทย์ และผทู้ เี่ กยี่ วขอ้ งในสายวชิ าชพี สตั วแพทย์ เชน่ สตั วบาล
แนวคิดสุขภาพหน่ึงเดียว หรือ One Health ซ่ึงเป็นแนวคิดการ นกั วิทยาศาสตรก์ ารแพทย์ และนกั วิจัย ทั้งชาวไทยและชาวต่างชาติ
แก้ไขปัญหาสุขภาพท่ีรวมสุขภาพคน สุขภาพสัตว์ และสุขภาพ จำานวนมากกว่า 400 คน ภายในงานมีกิจกรรมต่างๆ อาทิ
ส่ิงแวดล้อมเข้าไว้ด้วยกัน เพื่อการพัฒนาสุขภาพท่ีดีอย่างเป็น การสมั มนาและบรรยายเชงิ วชิ าการ การแสดงนทิ รรศการสตั วแพทย์
องค์รวม และเน้นการประยุกต์ใช้หลกั One Health ใหส้ อดคลอ้ ง ตวั อยา่ ง ประจาำ ปี 2565 และการจดั บธู ผสู้ นบั สนนุ การประชมุ เปน็ ตน้
กับสถานการณ์ปัจจุบัน ซ่ึงกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ได้ตระหนัก โดยการประชุมในคร้ังนี้ สัตวแพทยสมาคมแห่งประเทศไทยฯ
และให้ความสำาคัญเรื่องการควบคุมโรคระบาดสัตว์โดยอาศัยหลัก ได้รับความร่วมมือเป็นอย่างดีจากคณบดีและบุคลากรทางการศึกษา
สขุ ภาพหนง่ึ เดยี วเปน็ อยา่ งยงิ่ ควบคไู่ ปกบั การดแู ลความเปน็ อยขู่ อง คณะสตั วแพทยศาสตร์ มหาวทิ ยาลยั มหดิ ล ในการเปน็ คณะกรรมการ
ประชาชนและเกษตรกรผเู้ ลย้ี งสตั วใ์ หม้ คี วามเปน็ อยทู่ ด่ี ี มรี ายไดเ้ ลย้ี ง จัดการประชุม รวมท้ังได้รับการสนับสนุนการจัดประชุมจากบริษัท
ชีพที่ม่ันคง เพื่อการพัฒนาระบบรากฐานของประเทศ และนำาไปสู่ ช้ันนำาและหน่วยงานต่างๆ ท่ีเก่ียวข้องในด้านสัตวแพทย์ของ
การพัฒนาประเทศอยา่ งยงั่ ยืน ประเทศไทย นอกจากน้ี ยงั ไดร้ บั เกยี รตจิ ากคณาจารยจ์ ากมหาวทิ ยาลยั
Edinburgh (The University of Edinburgh) แห่งราชอาณาจกั ร
ท้ังนี้ คาดวา่ การประชมุ ดังกล่าว จะสง่ เสริมใหเ้ กดิ การพฒั นา สกอตแลนด์ และผทู้ รงคณุ วฒุ ขิ องหนว่ ยงานรฐั และสถาบนั การศกึ ษา
องค์ความรู้ด้านการผลิตสัตว์เชิงอุตสาหกรรมและการควบคุม ตา่ งๆ มาเปน็ วิทยากรบรรยายในการประชุมครง้ั นอ้ี ีกด้วย
โรคระบาดสัตว์ในระดับภูมิภาคและระดับนานาชาติ และเป็นเวที
สัตวเ์ ศรษฐกจิ 47

PRODUCTIONLMIVAEGSATZOICNKE

งานสัตวน์ ำ้าไทย 2022

“สตั วน้าํ ไทย ผลติ อยา งไร กาํ ไรยั่งยืน”

สมาคมกุง้ ตะวนั ออกไทย พรอ้ มพนั ธมติ ร จดั งานสตั ว์น้าำ ไทย อธิบดีกรมประมง กล่าวว่า งานน้ีได้รวมสัตว์น้ำาเศรษฐกิจ
2022 หรือ Thai Aqua Expo 2022 ครั้งท่ี 3 ภายใต้แนวคิด ท่ีสำาคัญของไทยทั้งกุ้งขาวแวนนาไม กุ้งกุลาดำา กุ้งก้ามกราม
“สตั ว์น้าำ ไทย ผลติ อยา่ งไร กาำ ไรย่ังยืน” ปลากระพงขาว และปลานิล เป็นเวทีท่ีได้แลกเปลี่ยนความรู้
ประสบการณ์ แสดงสนิ ค้า นวัตกรรมการเพาะเลี้ยงต่างๆ ตลอดจน
นายเ©ลิมชัย สุวรรณรักษ์ อธิบดีกรมประมง ให้เกียรติเป็น เผยแพร่ความรู้และวิชาการ รวมถึงความก้าวหน้าของเทคโนโลยี
ประธานเปดิ “งานสัตว์นา้ำ ไทย 2022 หรอื Thai Aqua Expo 2022” แสดงให้เห็นถึงศักยภาพในการยกระดับการเพาะเล้ียงสัตว์น้ำาไทยท่ี
ณ โรงแรมซนั ไรส์ ลากนู โÎเทลแอนดก์ อลฟ์ บางคลา้ จ.©ะเชงิ เทรา ก้าวสู่ความเป็นสากลและเป็นท่ีประจักษ์ของภูมิภาคนี้ ตามที่ทราบ
ภายใต้แนวคิด “สัตว์นำ้าไทย ผลิตอย่างไร ให้ย่ังยืน” โดยมีนาย กันดีว่าความต้องการบริโภคสัตว์นำ้ามีเพิ่มสูงขึ้น ซึ่งสัตว์น้ำาไทยได้มี
ขจรเกยี รติ รกั พานชิ มณี ผวู้ า่ ราชการจงั หวดั ©ะเชงิ เทรา นายบรรจง ความก้าวหน้ามาอย่างต่อเนื่อง โดยมีศักยภาพการเพาะเล้ียงให้มี
นิสภวาณิชย์ ประธานสมาพันธ์การเพาะเล้ยี งสตั ว์นา้ำ ไทย ทปี่ รกึ ษา ผลผลติ ทเี่ พม่ิ มากขนึ้ หวงั วา่ ในการจดั งานปตี อ่ ๆ ไปจะมกี ารนาำ เสนอ
กติ ติมศักดìสิ มาคมกุ้งตะวันออกไทย นางสาวพชั รนิ ทร์ จนิ ดาพรรณ ใหเ้ ห็นถึงความก้าวหน้าขนึ้ ไปเร่ือยๆ
นายกสมาคมกุ้งตะวนั ออกไทย นายสมประสงค์ เนตรทพิ ย์ ประธาน
ชมรมผู้เพาะพนั ธ์ุสัตว์น้าำ (SAC) ในฐานะประธานจดั งานฯ พร้อม ดา้ น นายบรรจง นิสÀวาณิชย์ กล่าวถงึ การงานสัตว์น้าำ ไทยว่า
พนั ธมติ ร ได้แก่ นายพันธ์วรศิ แตรประสิทธìิ ประธานชมรมผ้เู ล้ยี ง เกิดขึ้นจากการรวมพลังของพันธมิตรองค์กรเกษตรกรผู้เพาะเล้ียง
กุง้ คณุ ภาพ (ซโี อซ)ี จงั หวดั ระยอง นายศุภกจิ ทองแตง ประธาน สัตวน์ ำ้าในภาคตะวนั ออกมาตงั้ แตป่ ี 2562 โดยปีน้ีนับเปน็ การจัดงาน
ชมรมผ้เู ล้ยี งกงุ้ ตราดยงั่ ยนื นายสุทธิ มะหะเลา นายกสมาคมผ้เู พาะ ครง้ั ท่ี 3 ภายใตแ้ นวคดิ “สตั ว์นำา้ ไทย ผลิตอยา่ งไร ให้ย่งั ยนื ” มุ่งเนน้
เลี้ยงปลาทะเลไทย และนายพรชัย บวั ประดษิ ฐ์ ประธานแปลงใหญ่ เผยแพรใ่ ห้ความรู้ ขอ้ มลู ทางวิชาการสัตวน์ ำ้าเศรษฐกิจไทย ในปนี ้ีมี
ปลานลิ ชลบรุ ี รวมผู้เขา้ รว่ มสัมมนา ผูน้ าำ องค์กรเกษตรกรเพาะเลย้ี ง ท้งั หมด 5 ชนิด ไดแ้ ก่ ก้งุ ขาวแวนนาไม กงุ้ กลุ าดำา กงุ้ กา้ มกราม
สตั วน์ ้ำาทวั่ ประเทศ และธุรกจิ สัตวน์ ำ้าภาคเอกชน ปลานิล และปลากะพง ให้กับพี่น้องเกษตรกรผู้เพาะเล้ียงสัตว์นำ้า

48 สตั วเศรษฐกิจ

ขา่ วสารและสาระสาำ หรับวงการเลย้ี งสตั ว์

ตลอดจนผู้เท่ียวชมงานได้รับความรู้อย่างเต็มที่ และสามารถนำาไป ทักษะ วิทยาการ นวัตกรรม งานวิจัย ในหลากหลายมุมของการ
ปรบั ใช้ให้เกดิ ประโยชน์ ในการเพาะเลยี้ งสัตว์นาำ้ ได้ต่อไป เพ่ือให้การ เพาะเลย้ี งสตั ว์นา้ำ ท้ัง 5 ชนิด จากวทิ ยากรที่มากด้วยประสบการณ์
เพาะเลี้ยงสัตว์นำ้าของประเทศได้รับการพัฒนาอย่างเป็นรูปธรรม เพ่ือให้พ่ีน้องเกษตรกรนำาไปประยุกต์ใช้ในฟาร์มเลี้ยงสัตว์น้ำาของตน
ตามนโนบายของรฐั ในแนวทางเพื่อความ “มนั่ คง มั่งคง่ั ย่งั ยืน” ให้มีผลผลิตที่ดี สอดคล้องกับสถานการณ์ทางการตลาดท้ังในและ
ต่างประเทศ ท่ีสาำ คัญยังเป็นการช่วยกัน ยกระดับขีดความสามารถ
นางสาวพชั รนิ ทร์ จนิ ดาพรรณ นายกสมาคมกงุ้ ตะวนั ออกไทย ทางการแข่งขัน ของอุตสาหกรรมการเพาะเล้ียงสัตว์น้ำาไทยบนเวที
เปดิ เผยวา่ คณะผจู้ ัดงาน ซึ่งประกอบไปดว้ ย สมาคมกุ้งตะวนั ออก ระดบั โลกได้เป็นอยา่ งด”ี
ไทย ชมรมผู้เพาะพันธุ์สัตว์นำ้า (SAC) ชมรมผู้เล้ียงกุ้งคุณภาพ
(ซีโอซี) จังหวัดระยอง ชมรมผู้เล้ียงกุ้งตราดยั่งยืน สมาคมผู้เพาะ นอกจากนี้ผู้เขา้ รว่ มงาน ยังจะไดร้ ับความรู้ และขอ้ แนะนาำ ทด่ี ี
เล้ียงปลาทะเลไทย และแปลงใหญ่ปลานิลชลบุรี ต้ังใจจัดงานน้ีขึ้น สาำ หรบั การเพาะเลยี้ งสตั วน์ า้ำ จากบรษิ ทั หา้ งรา้ นตา่ งๆ ทม่ี ารว่ มออก
เพ่ือ 1) ต้องการเผยแพร่ความรู้ข้อมูลทางวิชาการ นวัตกรรม บูธ อาทิ บริษัท เจริญโภคภัณฑ์อาหาร จำากัด (มหาชน) หรือ
งานวิจยั ทเี่ ก่ยี วข้อง ให้กบั เกษตรกรเพาะเลี้ยงสัตว์นาำ้ ไทย 2) เพอ่ื ซพี เี อฟ บรษิ ทั ไทยยเู นย่ี น กรปุ๊ จาำ กดั (มหาชน) ซงึ่ เปน็ ผสู้ นบั สนนุ
ยกระดับขีดความสามารถ ของอุตสาหกรรมการเพาะเล้ียงสัตว์น้ำา หลัก ตลอดจนบริษัท ห้างร้านท่ีเป็นผู้ร่วมสนับสนุนการจัดงานใน
ของไทย 3) เพ่ือส่งเสริมการผลิต ให้สอดคล้องกับสถานการณ์ ครงั้ นอี้ กี มากมาย ซง่ึ ตอ้ งขออภยั ทเี่ อย่ นามไดไ้ มห่ มด และขอขอบคณุ
ทางการตลาดสัตว์น้ำาภายในประเทศ และตลาดโลก และ 4) เพื่อ มา ณ โอกาสน้ี คณุ พัชรินทร์ กล่าว
ถ่ายทอดแนวทางการลดต้นทุนการเพาะเล้ียงสัตว์นำ้า ให้สามารถ
แขง่ ขนั ในตลาดโลกได้อยา่ งย่งั ยืน ด้าน นายสมประสงค์ เนตรทิพย์ ประธานชมรมผู้เพาะพนั ธ์ุ
สัตว์นาำ้ (SAC) ในฐานะประธานจัดงานฯ กล่าวเพ่มิ เติมว่า งานแบ่ง
“เราต้ังใจจัดงานข้ึน และคาดหวังให้พี่น้องเกษตรกร รวมถึง ออกเป็น 2 สว่ นหลัก ไดแ้ ก่ 1) เวทสี ัมมนาวิชาการการเพาะเล้ยี ง
ผู้ที่มาร่วมงาน ได้เข้าถึงข้อมูล พร้อมเปิดประสบการณ์ใหม่ ด้าน สัตว์น้ำา สำาหรับกุ้งขาวแวนนาไม คณะผู้จัดงานได้คัดเลือกผู้ท่ีเล้ียง
ประสบความสำาเร็จจากท่ัวประเทศ มาเปน็ เกษตรกรต้นแบบ เพอ่ื ท่ี
จะมาเป็นโมเดลให้พี่น้องเกษตรกรได้เลือกให้เหมาะสมกับ ทั้งเฟ้น
หายอดฝีมือ ที่สามารถควบคุมอัตราแลกเนื้อ (FCR) ได้ตำ่า และ
ทำาใหต้ ้นทนุ การเลีย้ งตา่ำ มานาำ เสนอให้พีน่ อ้ งผู้เลี้ยงกงุ้ ได้ปรับใช้ รวม
ถงึ การบริหารต้นทุนพลงั งาน มีโมเดลของพลงั งานทางเลอื ก การใช้
โซล่าร์เซลล์ร่วมกับมอเตอร์กระแสตรง ซ่ึงจะทำาให้พ่ีน้องเกษตรกร
ประหยัดค่าไฟได้ เป็นต้น เร่ืองของปลา ปีนี้จะมีการนำาเสนอ
นวัตกรรมการคัดกรองพ่อแม่พันธุ์และลูกพันธ์ุ ของปลานิลและ
ปลากะพง รวมถึง การใช้วัคซีน ลดการใช้ยาปฏิชีวนะในการเล้ียง
ปลา และอ่ืนๆ ส่วนกุ้งกุลาดำาปีน้ีจะมีการเปิดตัวกุ้งกุลาดำาสาย
พันธ์ุใหม่ ที่พัฒนาในประเทศ และกุ้งก้ามกราม รวมถึงข้อมูล
การตลาด เป็นตน้ สว่ นที่ 2) การออกบูธจดั แสดงสินค้า นวตั กรรม
พร้อมโปรโมช่ันดีๆ จากบริษัท ห้างร้านท่ีสนับสนุนการจัดงาน
ของเรากว่า 50 บรษิ ัท รวมกว่า 70 บูธ คาดปนี ีจ้ ะมีคนในวงการ
สตั ว์น้าำ จากท่วั ประเทศมารว่ มงานจำานวนมาก

“สมาคมกงุ้ ตะวนั ออกไทย และพนั ธมติ ร ในฐานะคณะผจู้ ดั งาน
งานสัตวน์ ้ำาไทย 2022 หรือ Thai Aqua Expo 2022 คาดหวังวา่
ข้อมูลต่างๆ ท้ังด้านวิชาการ ประสบการณ์ต่างๆ ท่ีมาแลกเปล่ียน
กนั ท่ผี เู้ ขา้ ร่วมสมั มนา และส่วนเกยี่ วขอ้ งได้จากงานนี้ จะก่อใหเ้ กิด
ความสำาเร็จสูงสุดในการเล้ียงต่อไปของพี่น้องเกษตรกรผู้เพาะเล้ียง
สัตว์นำ้า และเพ่ือความยั่งยืนของอุตสาหกรรมการเพาะเลี้ยงสัตว์นำ้า
โดยรวมของประเทศ” นางสาวพัชรนิ ทร์ นายกสมาคมกงุ้ ตะวนั ออก
ไทย กลา่ วทงิ้ ทา้ ย

สัตว์เศรษฐกจิ 49

PRODUCTIONLMIVAEGSATZOICNKE

‘พนั ธโุ พธ์ฟิ ารม’ ฟารม กุง Zero waste

สรา งกำาไรเดือนละ 4 แสนบาท

¹�ย¹กิ ร áส§เกตØ ผÍู้ �ำ ¹Çยก�รส�ำ ¹กั §�¹เÈรษ°กจิ ก�รเกษตร เพาะเล้ยี งสัตว์นา้ำ กรอ่ ยประจำาปี 2557, รางวัล 150 คนดี 150 ปี
ท่ี 8 สุราษ®รธ์ านี (สศท.8) สาí นกั งานเศรษฐกจิ การเกษตร (สศก.) เมืองระนอง สาขาด้านการเกษตร และยังได้รับการคัดเลือกเป็น
เปด เผยวา่ “พนั ธโุ พธ์ฟิ าร์ม” จังหวดั ระนอง เปน็ ฟาร์มเลี้ยงกงุ้ ขนาด “ปราชญเ์ กษตร 72 ป”ี ของมหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตร์ รวมถึงศษิ ย์
กลาง ซ่ึงเป็นต้นแบบการดำาเนินงานขับเคลื่อนด้านเศรษฐกิจ เก่าดีเด่นคณะประมง มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ โดยทางฟาร์มมี
หมนุ เวยี นอย่างเปน็ รปู ธรรม มแี นวทางการพ²ั นาบรหิ ารจัดการสง่ิ การเพาะเลีย้ งกุ้งเป็นหลัก ในพน้ื ที่ 200 ไร่ จาำ นวน 20 บ่อ และ
ปฏกิ ลู จากฟารม์ กงุ้ แปรเปลย่ี นเปน็ ผลผลติ ทางเกษตรกรรมเพอ่ื ความ ทำาการเกษตรแบบผสมผสานโดยมีแนวคดิ ทว่ี ่า “พันธโุ พธ์ิฟารม์ แห่ง
ย่ังยนื ของสงิ่ แวดล้อมตามแนวทาง Zero Waste ซง่ึ เป็นการดำาเนนิ นขี้ องเสยี ทเี่ กดิ จากทกุ กระบวนการตอ้ งเปน็ ศนู ย์ (Zero waste)” โดย
งานภายใต้การขับเคล่ือนการพั²นาเศรษฐกิจชีวภาพ เศรษฐกิจ กำาหนดเป‡าหมายที่จะทำาฟาร์มกุ้งให้เป็นแหล่งเรียนรู้เพื่อถ่ายทอด
หมนุ เวยี น เศรษฐกจิ สเี ขยี ว หรือ โมเดลเศรษฐกจิ BCG Model แนวคดิ ของการเปน็ เกษตรกร มกี จิ กรรมใหเ้ ยาวชนเขา้ มาเรยี นรกู้ าร
(Bio-Circular-Green Economy) ทำาการเกษตร การปลูกพชื ผสมผสานโดยใช้พ้นื ท่ดี ินใหเ้ กิดประโยชน์
สูงสุด และพั²นาต่อยอดใหเ้ ปน็ แหลง่ ทอ่ งเท่ยี วเชงิ เกษตร
สศท.8 ได้ลงพื้นท่ีติดตามการดำาเนินงานของพันธุโพธิ์ฟาร์ม
ตำาบลบางหิน อำาเภอกะเปอร์ จังหวัดระนอง พบว่า ปัจจุบันทาง ในส่วนระบบการเล้ียงกุ้งของพันธ์ุโพธิ์ฟาร์ม ซึ่งเป็นฟาร์มที่
ฟาร์มเป็นแหล่งข้อมูลและสถานการณ์ท่ีเก่ียวข้องกับภาคเกษตร ประสบความสาำ เร็จดว้ ยการใช้ Bio security ต้งั แต่การกรองน้ำาให้
สาขาประมง (เพาะเล้ียงชาย½ั›ง) ท้ังด้านการผลิต ราคาสินค้า สะอาด โดยใช้แนวคิดของการจัดการของเสียโดยวิธีทางชีวภาพใน
สถานการณ์และปัจจัยต่างๆ ท่ีมีผลต่อการเติบโตของภาคเกษตร การให้จุลินทรีย์ตัวดีมีจำานวนมากเพ่ือทำาลายจุลินทรีย์ท่ีไม่ดีเพ่ือ
สาขาประมง (เพาะเล้ียงชาย½›ัง) โดยมีนายอดุลย์ พันธุโพธิ์ เป็น ป‡องกนั และต้านทานโรคจากไวรสั ไดแ้ ก่ โรคตัวแดงดวงขาว โรคกงุ้
เจ้าของ¿าร์ม ซึ่งได้รับรางวัลเกษตรกรดีเด่นแห่งชาติ สาขาอาชีพ ตายด่วน (Early Mortality Syndrome : EMS) ตลอดจนเพม่ิ อัตรา

50 สตั วเศรษฐกิจ