วชิ า งานเคร่ืองมือกลเบ้ืองตน้
รหสั วชิ า 2100-1007
หน่วยท่ี 1
เคร่ืองเล่ือยกล
(
วชิ า : งานเครื่องมือกลเบือ้ งต้น (2100-1007)
หน่วยการเรียนที่ 1 : เครื่องเล่ือยกล (Sawing Machine) แผ่นใส 1 /41
การเลื่อย คือ การตดั ชิ้นงานออกดว้ ยใบเลื่อยท่ีมีคมเลก็ ๆ หลายๆคม
การเล่ือย จาแนกเป็นการเลื่อยดว้ ยมือ( Hand Sawing ) คือใชส้ าหรับ
การเลื่อยชิ้นงานที่มีจานวนไม่มากนกั และเลื่อยดว้ ยไฟฟ้า
หรือเคร่ืองเล่ือยกล ( Sawing Machine ) คือใชส้ าหรับการ
ตดั ชิ้นงานจานวนมาก
วชิ า : งานเคร่ืองมือกลเบื้องต้น (2100-1007)
หน่วยการเรียนท่ี 1 : เคร่ืองเล่ือยกล (Sawing Machine) แผ่นใส 2 /41
เคร่ืองเลื่อยกลแบ่งออกเป็ น 4 ชนิด คือ
1. เครื่องเลื่อยชกั ( Power Hack Saw )
2. เครื่องเล่ือยสายพานแนวนอน ( Horizontal Band Saw )
3. เครื่องเล่ือยสายพานแนวต้งั ( Vertical Band Saw )
4. เครื่องเล่ือยวงเดือน ( Radius Saw or Circular Saw )
วชิ า : งานเคร่ืองมือกลเบื้องต้น (2100-1007)
หน่วยการเรียนท่ี 1 : เคร่ืองเล่ือยกล (Sawing Machine) แผ่นใส 3 /41
1. เคร่ืองเลื่อยชัก ( Power Hack Saw )
เคร่ืองเลื่อยชกั เป็นที่นิยมกนั อยา่ งแพร่หลายในการตดั วสั ดุงานให้
ไดข้ นาดและความยาวที่ตอ้ งการ
วชิ า : งานเครื่องมือกลเบื้องต้น (2100-1007)
หน่วยการเรียนท่ี 1 : เครื่องเลื่อยกล (Sawing Machine) แผ่นใส 4 /41
1.1 ส่วนประกอบของเคร่ืองเล่ือยชัก
1.1.1. โครงเลื่อย ( Saw Frame ) ลกั ษณะเหมือนตวั ยคู วา่ โครงเล่ือย
ส่วนใหญ่ทาจากเหลก็ หล่อ
วชิ า : งานเคร่ืองมือกลเบื้องต้น (2100-1007)
หน่วยการเรียนท่ี 1 : เคร่ืองเล่ือยกล (Sawing Machine) แผ่นใส 5 /41
1.1.2 ปากกาจบั งาน ( Vise ) ใชจ้ บั ยดึ ชิ้นงานเพอ่ื ทาการเลื่อย
สามารถปรับมุมเอียงขวา-ซา้ ย ไดข้ า้ งละ 45 องศา
วชิ า : งานเคร่ืองมือกลเบื้องต้น (2100-1007)
หน่วยการเรียนท่ี 1 : เคร่ืองเลื่อยกล (Sawing Machine) แผ่นใส 6 /41
1.1.3 แขนต้งั ระยะงาน ( Cut Off Gage ) มีหนา้ ท่ีต้งั ระยะของ
ชิ้นงานที่ตอ้ งการตดั จานวนมาก
วชิ า : งานเครื่องมือกลเบือ้ งต้น (2100-1007)
หน่วยการเรียนที่ 1 : เครื่องเล่ือยกล (Sawing Machine) แผ่นใส 7 /41
1.1.4 ระบบป้อนตดั เครื่องเล่ือยชกั มีระบบป้อนตดั อยู่ 2 ชนิด
คือ ใชล้ ูกถ่วงน้าหนกั และชนิดใชน้ ้ามนั ไฮดรอลิค
1.1.5 ระบบหล่อเยน็ เครื่องเลื่อยชกั มีความจาเป็นตอ้ งใชร้ ะบบ
หล่อเยน็ เพ่ือช่วยระบายความร้อนเน่ืองจากการเสียดสีระหวา่ งใบเล่ือย
กบั ชิ้นงาน
1.1.6 ฐานเครื่องเล่ือยชกั ( Base ) ทาหนา้ ที่รองรับส่วนต่างๆ ของ
เคร่ืองเล่ือยชกั
วชิ า : งานเครื่องมือกลเบือ้ งต้น (2100-1007)
หน่วยการเรียนที่ 1 : เคร่ืองเลื่อยกล (Sawing Machine) แผ่นใส 8 /41
1.1.7 มอเตอร์ ( Motor ) ทาหนา้ ท่ีเป็นตน้ กาลงั ขบั ไปยงั โครงเล่ือย
1.1.8 สวติ ชเ์ ปิ ด-ปิ ด เครื่องเลื่อยท่ีใชใ้ นโรงงานอตุ สาหกรรมส่วน
ใหญ่จะเป็นแบบก่ึงอตั โนมตั ิ
1.1.9 ชุดเฟื องทด ( Gear ) ทาหนา้ ท่ีทดส่งกาลงั จากมอเตอร์ไปยงั
โครงเลื่อย
1.1.10 มู่เล่ ( Pulley ) ทาหนา้ ที่ส่งกาลงั ผา่ นสายพานไปยงั ชุดเฟื อง
ทดใชก้ บั สายพานวี
วชิ า : งานเครื่องมือกลเบือ้ งต้น (2100-1007)
หน่วยการเรียนท่ี 1 : เครื่องเล่ือยกล (Sawing Machine) แผ่นใส 9 /41
1.2 กลไกการทางานของเคร่ืองเลื่อยชัก
กลไกการทางานของเคร่ืองเลื่อยชกั ส่งกาลงั ดว้ ยมอเตอร์ผา่ น
เฟื องขบั ซ่ึงเป็ นเฟื องทดเพ่ือทดความเร็วรอบของมอเตอร์ ท่ีขา้ ง
เฟื องขบั จะมีกา้ นหมุนอยคู่ นละศูนยใ์ ห้ชกั โครงเล่ือยเดินหนา้ และ
ถอยหลงั
วชิ า : งานเครื่องมือกลเบือ้ งต้น (2100-1007)
หน่วยการเรียนท่ี 1 : เคร่ืองเล่ือยกล (Sawing Machine) แผ่นใส 10 /41
1.3 นา้ หนักกดโครงเล่ือย
สาหรับน้าหนักกดโครงเลื่อย ย่ิงห่างจากจุดหัวเคร่ืองมาก
เท่าใด จะกดใหใ้ บเล่ือยตดั เฉือนมากเท่าน้นั
น้าหนกั กดใกลห้ วั เคร่ือง = น้าหนกั กดโครงเลื่อยนอ้ ย
น้าหนกั กดห่างหวั เครื่อง = น้าหนกั กดโครงเลื่อยมาก
วชิ า : งานเครื่องมือกลเบือ้ งต้น (2100-1007)
หน่วยการเรียนที่ 1 : เคร่ืองเล่ือยกล (Sawing Machine) แผ่นใส 11 /41
1.4 ใบเล่ือยเครื่อง ( Saw Blade )
ทาหนา้ ท่ีตดั เฉือนชิ้นงาน ใบเลื่อยทาจากเหลก็ รอบสูง มีความ
แข็งแต่เปราะ ใบเลื่อยประกอบดว้ ย ความกวา้ ง ความยาว ความ
หนา ความโตของรูใบเล่ือย ซ่ึงจานวนฟันที่นิยมใช้งานทวั่ ๆไป
คือ 10 ฟันต่อนิ้ว
วชิ า : งานเคร่ืองมือกลเบื้องต้น (2100-1007)
หน่วยการเรียนที่ 1 : เครื่องเล่ือยกล (Sawing Machine) แผ่นใส 12 /41
ลกั ษณะของใบเลื่อย 1. ความยาวของ
ใบเล่ือย วดั จากจุดศูนยก์ ลางของรูยดึ ใบเลื่อยท้งั สอง 2. ความกวา้ ง
ของใบเลื่อย วดั จากขอบดา้ นบนถึงปลายของฟันเลื่อย
3. ความหนาของใบ
เล่ือย วดั จากสนั ของใบเลื่อย
4. การวดั จานวนฟันของใบเล่ือย ในระบบเมตริก เรียกวา่
ระยะพติ (Pitch) ส่วนในระบบองั กฤษเรียกเป็นจานวนฟันต่อนิ้ว
วชิ า : งานเคร่ืองมือกลเบือ้ งต้น (2100-1007)
หน่วยการเรียนท่ี 1 : เคร่ืองเล่ือยกล (Sawing Machine) แผ่นใส 13 /41
ระยะ Pitch
วชิ า : งานเคร่ืองมือกลเบื้องต้น (2100-1007)
หน่วยการเรียนท่ี 1 : เครื่องเล่ือยกล (Sawing Machine) แผ่นใส 14 /41
ตวั อยา่ งขนาดใบเลื่อยมาตรฐาน
วชิ า : งานเคร่ืองมือกลเบือ้ งต้น (2100-1007)
หน่วยการเรียนที่ 1 : เคร่ืองเล่ือยกล (Sawing Machine) แผ่นใส 15 /41
วชิ า : งานเคร่ืองมือกลเบือ้ งต้น (2100-1007)
หน่วยการเรียนที่ 1 : เคร่ืองเลื่อยกล (Sawing Machine) แผ่นใส 16 /41
1.5 มุมฟันเล่ือย
ฟันเล่ือยแต่ละฟันมีลกั ษณะคลา้ ยล่ิมทาหนา้ ท่ีจิกเขา้ ไปในเน้ือวสั ดุ
ฟันเลื่อยประกอบดว้ ยมุมท่ีสาคญั 3 มมุ คือ
1. มุมคมตดั ( ) เป็นมุมคมตดั ของฟันเลื่อย
2. มุมคายเศษ ( ) เป็นมุมที่ใชด้ นั เศษโลหะออกจากฟัน
3. มุมหลบ ( ) เป็นมุมที่ลดการเสียดสีระหวา่ งฟันเล่ือยกบั
ชิ้นงาน
วชิ า : งานเครื่องมือกลเบือ้ งต้น (2100-1007)
หน่วยการเรียนท่ี 1 : เครื่องเล่ือยกล (Sawing Machine) แผ่นใส 17 /41
1.6 คลองเล่ือย (Free Cutting Action)
คลองเล่ือย คือ ความกวา้ งของร่องบนวสั ดุงาน หลงั จากที่มีการตดั
เฉือน ปกติคลองเลื่อยจะมีความหนามากกวา่ ใบเล่ือย
ลกั ษณะของคลองเลื่อย
1. คลองเล่ือยฟันสลบั ลกั ษณะฟันเลื่อยจะสลบั ซา้ ยกบั ขวาตลอดท้งั ใบ
วชิ า : งานเครื่องมือกลเบือ้ งต้น (2100-1007)
หน่วยการเรียนที่ 1 : เคร่ืองเล่ือยกล (Sawing Machine) แผ่นใส 18 /41
ลกั ษณะของคลองเลื่อย
2. คลองเลื่อยแบบฟันคลื่น ลกั ษณะฟันจะเล้ือยเป็นคล่ืน
3. คลองเล่ือยแบบตอก ลกั ษณะฟันเล่ือยจะเป็นมุมฟรีท้งั สองขา้ ง
วชิ า : งานเคร่ืองมือกลเบือ้ งต้น (2100-1007)
หน่วยการเรียนท่ี 1 : เครื่องเล่ือยกล (Sawing Machine) แผ่นใส 19 /41
1.7 ทศิ ทางการตดั เฉือน
ทิศทางการทางานของคมตดั ประกอบดว้ ยทิศทางท่ีสาคญั 2 ทิศ
ไดแ้ ก่ ทิศทางการกดและทิศทางการดนั แรงท่ีกระทาการกดและแรงท่ี
กระทาการดนั ตอ้ งสมั พนั ธ์กนั
วชิ า : งานเคร่ืองมือกลเบือ้ งต้น (2100-1007)
หน่วยการเรียนที่ 1 : เคร่ืองเลื่อยกล (Sawing Machine) แผ่นใส 20 /41
1.8 การประกอบใบเล่ือยเข้าโครงเล่ือย
การประกอบใบเลื่อยตอ้ งระวงั ทิศทางของฟันเล่ือย ในการประกอบ
ใบเล่ือยตอ้ งผอ่ นตวั ดึงใบเลื่อยใหย้ น่ื ออก แลว้ ใส่ใบเลื่อยเขา้ ไปใหร้ ูของ
ใบเลื่อยตรงกบั สลกั ร้อยท้งั 2 ขา้ งของโครงเลื่อย จากน้นั ปรับตวั ดึงใบ
เลื่อยใหพ้ อตึง แลว้ ปรับใบเลื่อยใหต้ ้งั ฉาก แลว้ จึงขนั ใหต้ ึงดว้ ยมือ
วชิ า : งานเครื่องมือกลเบื้องต้น (2100-1007)
หน่วยการเรียนที่ 1 : เครื่องเลื่อยกล (Sawing Machine) แผ่นใส 21 /41
1.9 การจบั ยดึ ชิ้นงานสาหรับงานเลื่อย
การจบั ชิ้นงานท่ีผดิ วธิ ีกรณีชิ้นงานส้นั ปากของปากกาไม่สามารถ
จบั ชิ้นงานใหแ้ น่นได้ การจบั ท่ีถูกวธิ ีตอ้ ง ใชเ้ หลก็ หนุนช่วยในการจบั
ดนั ปากของปากกาใหข้ นานกนั
วชิ า : งานเคร่ืองมือกลเบื้องต้น (2100-1007)
หน่วยการเรียนที่ 1 : เครื่องเล่ือยกล (Sawing Machine) แผ่นใส 22 /41
การจบั ชิ้นงานท่ีถูกวธิ ี
วชิ า : งานเคร่ืองมือกลเบื้องต้น (2100-1007)
หน่วยการเรียนท่ี 1 : เครื่องเล่ือยกล (Sawing Machine) แผ่นใส 23 /41
1.10 การวดั ตัดชิ้นงาน
การเลื่อยชิ้นงานขนาดเดียวกนั จานวนมากถา้ ต้งั วดั งานทุกคร้ังที่ทา
การตดั จะใชเ้ วลามากและขนาดของชิ้นงานจะไม่เท่ากนั มีโอกาสคลาด
เคลื่อนได้ วธิ ีการแกไ้ ขโดยใชแ้ ขนต้งั ระยะช่วยในการเล่ือยชิ้นงาน
วชิ า : งานเครื่องมือกลเบือ้ งต้น (2100-1007)
หน่วยการเรียนท่ี 1 : เคร่ืองเล่ือยกล (Sawing Machine) แผ่นใส 24 /41
1.11 การใช้แขนต้งั ระยะ
แขนต้งั ระยะช่วยในการวดั ชิ้นงานท่ีตอ้ งการตดั จานวนมาก ใหไ้ ด้
ขนาดเดียวกนั ทุกชิ้น แขนต้งั ระยะสามารถปรับระยะได้
ขอ้ ควรระวงั ไม่ดนั ชิ้นงานกระแทกแขนต้งั ระยะแรงจนเกินไป จะ
ทาใหช้ ิ้นงานท่ีตดั ความยาวคลาดเคล่ือน
วชิ า : งานเคร่ืองมือกลเบื้องต้น (2100-1007)
หน่วยการเรียนท่ี 1 : เคร่ืองเลื่อยกล (Sawing Machine) แผ่นใส 25 /41
1.12 ข้นั ตอนการใช้เคร่ืองเลื่อยชัก
1. ตรวจสอบความพร้อมของเคร่ืองเล่ือยชกั และอุปกรณ์
2. ตรวจความพร้อมของสภาพร่างกายของผปู้ ฏิบตั ิงาน
3. เปิ ดสวติ ชเ์ มนใหญ่ใหก้ ระแสไฟฟ้าเขา้ เครื่องเลื่อยชกั
4. ยกโครงเลื่อยคา้ งไวก้ ่อนตดั
5. บีบจบั ชิ้นงานดว้ ยปากกาจบั งานไม่ตอ้ งแน่น
6. ปรับโครงเล่ือยลงใหฟ้ ันของใบเล่ือยห่างจากชิ้นงานประมาณ
10 มิลลิเมตร
วชิ า : งานเครื่องมือกลเบื้องต้น (2100-1007)
หน่วยการเรียนท่ี 1 : เคร่ืองเลื่อยกล (Sawing Machine) แผ่นใส 26 /41
1.12 ข้นั ตอนการใช้เคร่ืองเล่ือยชัก
7. ต้งั ระยะความยาวของชิ้นงานโดยใชบ้ รรทดั เหลก็ วดั ขนาด
8. บีบจบั ชิ้นงานดว้ ยปากกาจบั งานใหแ้ น่น
9. ปรับแขนต้งั ระยะใหย้ าวเท่ากบั ความยาวชิ้นงาน
10. เปิ ดสวิตชเ์ ดินเคร่ืองเลื่อยสายพาน
11. ค่อยๆปรับระบบป้อนตดั ใหโ้ ครงเลื่อยเล่ือนชา้ ๆ
12. ปรับท่อน้าหล่อเยน็ ใหฉ้ ีดตรงคลองเล่ือย
13. คอยจนกวา่ เลื่อยตดั ชิ้นงานขาด
วชิ า : งานเคร่ืองมือกลเบือ้ งต้น (2100-1007)
หน่วยการเรียนท่ี 1 : เครื่องเล่ือยกล (Sawing Machine) แผ่นใส 27 /41
1.13 การบารุงรักษาเครื่องเลื่อยชัก
1. ก่อนใชเ้ ครื่องเลื่อยใหห้ ยอดน้ามนั ตรงบริเวณจุดท่ีเคลื่อนท่ี
2. หลงั เลิกใชง้ านควรทาความสะอาดและใชผ้ า้ คลุมกนั ฝ่ นุ
3. ควรเปล่ียนน้าหล่อเยน็ ทุกสปั ดาห์
4. ตรวจสอบกระบอกสูบน้ามนั ไฮดรอลิควา่ รั่วซึมหรือไม่
5. ตรวจสอบ สายพาน มู่เล่ เฟื องทด ปั๊มน้าหล่อเยน็ เพอื่ ใหใ้ ช้
งานไดต้ ลอด
วชิ า : งานเครื่องมือกลเบือ้ งต้น (2100-1007)
หน่วยการเรียนท่ี 1 : เครื่องเลื่อยกล (Sawing Machine) แผ่นใส 28 /41
1.14 ความปลอดภยั ในการใช้เคร่ืองเล่ือย
1. ก่อนใชเ้ คร่ืองใหต้ รวจสอบความพร้อมของเคร่ืองเสมอ
2. บีบปากกาจบั งานใหแ้ น่นก่อนเปิ ดสวติ ช์
3. หา้ มตดั ชิ้นงานที่มีความยาวนอ้ ยกวา่ ปากของปากกาจบั งาน
4. เม่ือตอ้ งการตดั งานยาวๆ ควรมีฐานรองรับที่ปลายชิ้นงาน
5. ก่อนเปิ ดสวติ ชเ์ ดินเครื่องตอ้ งยกใบเลื่อยใหห้ ่างจากชิ้นงาน
ประมาณ 10 มิลลิเมตร
วชิ า : งานเครื่องมือกลเบือ้ งต้น (2100-1007)
หน่วยการเรียนท่ี 1 : เครื่องเลื่อยกล (Sawing Machine) แผ่นใส 30 /41
1.14 ความปลอดภัยในการใช้เคร่ืองเล่ือย
6. การป้อนตดั มากเกินไปจะทาใหใ้ บเลื่อยหกั
7. เหลก็ หล่อ ทองเหลือง ทองแดง และอลูมิเนียมควรเลือกใช้
น้าหล่อเยน็ ใหถ้ ูกประเภท
8. ไม่ควรกม้ หนา้ ใกลโ้ ครงเลื่อยขณะเปิ ดสวทิ ช์
9. ขณะเคร่ืองเล่ือยชกั กาลงั ตดั ชิ้นงานหา้ มหมุนปากกาจบั งาน
10. เพ่ือความปลอดภยั ใหค้ ิดก่อนทาเสมอ
วชิ า : งานเครื่องมือกลเบือ้ งต้น (2100-1007)
หน่วยการเรียนท่ี 1 : เครื่องเล่ือยกล (Sawing Machine) แผ่นใส 31 /41
2. เคร่ืองเล่ือยสายพานแนวนอน ( Horizontal Band Saw )
เป็นเคร่ืองเล่ือยที่มีใบเล่ือยติดกนั เป็นวงกลม การเคล่ือนท่ีของใบ
เลื่อยมีลกั ษณะการส่งกาลงั ดว้ ยสายพาน คือมีลอ้ ขบั และลอ้ ตาม ทาให้
คมตดั ของใบเลื่อยสามารถเลื่อยตดั งานไดต้ ลอดท้งั ใบ การป้อนตดั งาน
ใชร้ ะบบไฮดรอลิค ควบคุมความตึงดว้ ยมือหรือใชไ้ ฮดรอลิคปรับระยะ
ห่างของลอ้ ใชต้ ดั ชิ้นงานใหไ้ ดค้ วามยาวตามตอ้ งการ
วชิ า : งานเคร่ืองมือกลเบือ้ งต้น (2100-1007)
หน่วยการเรียนที่ 1 : เคร่ืองเล่ือยกล (Sawing Machine) แผ่นใส 32 /41
วชิ า : งานเครื่องมือกลเบื้องต้น (2100-1007)
หน่วยการเรียนท่ี 1 : เคร่ืองเลื่อยกล (Sawing Machine) แผ่นใส 33 /41
3. เคร่ืองเลื่อยสายพานแนวต้งั ( Vertical Band Saw )
เป็นเคร่ืองเลื่อยท่ีมีใบเลื่อยติดกนั เป็นวงกลม มีใบเล่ือยเป็นสายพาน
ในแนวต้งั ซ่ึงจะหมุนตดั ชิ้นงานอยา่ งต่อเนื่อง ใชต้ ดั งานเบาไดท้ ุกลกั ษณะ
เช่น ตดั เหลก็ แบน หรือเหลก็ บาง หรือตดั เป็นรูปทรงต่างๆ
วชิ า : งานเคร่ืองมือกลเบือ้ งต้น (2100-1007)
หน่วยการเรียนที่ 1 : เคร่ืองเล่ือยกล (Sawing Machine) แผ่นใส 34 /41
วชิ า : งานเครื่องมือกลเบือ้ งต้น (2100-1007)
หน่วยการเรียนท่ี 1 : เครื่องเล่ือยกล (Sawing Machine) แผ่นใส 35 /41
เคร่ืองเล่ือยสายพานต่างจากเคร่ืองเล่ือยชกั คือสามารถตดั งาน
ไดอ้ ยา่ งต่อเนื่อง ในขณะที่เคร่ืองเลื่อยชกั ทาหนา้ ท่ีตดั งานเฉพาะช่วง
เท่าน้นั ใบเลื่อยสายพานจะมีความหนานอ้ ยกวา่ ใบเล่ือยชนิดอื่น
ลกั ษณะเด่นของเคร่ืองเลื่อยชนิดน้ีทางานคลา้ ยกบั งานฉลุซ่ึงจะ
ไม่พบในเคร่ืองเล่ือยชนิดอ่ืน
วชิ า : งานเคร่ืองมือกลเบือ้ งต้น (2100-1007)
หน่วยการเรียนที่ 1 : เคร่ืองเลื่อยกล (Sawing Machine) แผ่นใส 36 /41
4. เครื่องเล่ือยวงเดือน (Circular Saw Radius Saw)
เป็ นเคร่ื องเล่ือยที่มีใบเลื่อยเป็ นวงกลม
มีฟันรอบ ๆ สามารถตดั ชิ้นงานไดอ้ ยา่ ง
ต่อเน่ือง มกั เป็นงานบางๆ
วชิ า : งานเครื่องมือกลเบือ้ งต้น (2100-1007)
หน่วยการเรียนที่ 1 : เคร่ืองเล่ือยกล (Sawing Machine) แผ่นใส 37 /41
ความปลอดภัยในการใช้เครื่องเล่ือยวงเดือน
1. ใส่ฝาคลอบใบเล่ือยเสมอ
2. อยา่ ออกแรงควบคุมเกินพิกดั
3. ก่อนชิ้นงานขาดใหอ้ อกแรงเพียงเลก็ นอ้ ย
4. หมน่ั ตรวจการร้าวของใบเลื่อย
วชิ า : งานเครื่องมือกลเบื้องต้น (2100-1007)
หน่วยการเรียนที่ 1 : เครื่องเล่ือยกล (Sawing Machine) แผ่นใส 38 /41
การหล่อเยน็ ชิ้นงานขณะตดั เฉือน
วชิ า : งานเครื่องมือกลเบือ้ งต้น (2100-1007)
หน่วยการเรียนท่ี 1 : เคร่ืองเลื่อยกล (Sawing Machine) แผ่นใส 39 /41
หน้าทีข่ องนา้ หล่อเยน็ น้ามนั หล่อเยน็ มีหนา้ ท่ีหลกั 4 ประการ
1. ระบายความร้อน
2. หล่อล่ืนลดแรงเสียดทาน
3. ชะลา้ งและพาเศษโลหะ
4. ป้องกนั สนิม
วชิ า : งานเคร่ืองมือกลเบือ้ งต้น (2100-1007)
หน่วยการเรียนท่ี 1 : เคร่ืองเลื่อยกล (Sawing Machine) แผ่นใส 40 /41
นา้ มนั หล่อเยน็
น้ามนั หล่อเยน็ ( Water Emulsifiable Cutting Fluid ) จะผสมน้า
ใชง้ านที่อตั ราส่วนผสมแตกต่างกนั ไปตามคุณสมบตั ิของน้ามนั หล่อเยน็
โดยปกติจะผสมใชง้ านในช่วง 2% ถึง 10 % ซ่ึงน้ามนั หล่อเยน็ แบ่งออก
เป็น 3 ประเภท คือ
1. น้ามนั สบู่ (Soluble Oil) มีองคป์ ระกอบที่สาคญั คือ น้ามนั หล่อ
ลื่นข้นั พ้ืนฐานประเภทน้ามนั แร่ (Mineral Oil) กบั สาร Emulsifier ซ่ึงทา
หนา้ ท่ีใหน้ ้ามนั แร่สามารถกระจายและอยตู่ วั ไดใ้ นน้า
วชิ า : งานเครื่องมือกลเบือ้ งต้น (2100-1007)
หน่วยการเรียนท่ี 1 : เคร่ืองเล่ือยกล (Sawing Machine) แผ่นใส 41 /41
2. น้ามนั สงั เคราะห์ (Synthetic Fluid) ผลิตจากน้ามนั พ้ืนฐาน
หรือสารเคมีท่ีมาจากการสงั เคราะห์ท้งั หมด โดยไม่มีสดั ส่วนของ
น้ามนั หล่อลื่นพ้นื ฐานประเภทน้ามนั แร่ ใชส้ าหรับงานเจียระไน
คุณภาพสูง
ขอ้ พึงระวงั จากการใชน้ ้ามนั หล่อเยน็ ชนิดสงั เคราะห์ คือ
ปัญหาสนิมท่ีมกั เกิดข้ึนกบั เครื่องจกั ร
3. น้ามนั ก่ึงสงั เคราะห์ ( Semi Synthetic Fluid ) จะมีน้ามนั
หล่อล่ืนพ้นื ฐานผสมกนั ระหวา่ งน้ามนั สงั เคราะห์และน้ามนั แร่
โดยมีส่วนผสมในช่วง 20 % ถึง 60 %