หน่วยการเรียนรู้ การเงิน - การคลัง

48

นโยบายการเงิน

นโยบายการเงิน

หมายถึง นโยบายการกำหนดและ ควบคุมปริมาณเงินและสินเชื่อ
ให้มีความเหมาะสมกับความต้องการและความจำเป็นของระบบเศรษฐกิจ

การรักษาเสถียรภาพของราคา ส่งเสริมให้มีการจ้างงานเพิ่มขึ้น

การรักษาความเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจ

นโยบายการเงิน 49

เครื่องมือของนโยบายการเงิน อัตราเงินสดสำรองตามกฎหมาย

อัตราดอกเบี้ย 20% เงินฝาก
80%
ดอกเบี้ยเงินฝาก
เงินกู้
ดอกเบี้ยเงินกู้
ตั๋วสัญญาใช้เงิน อัตรารับช่วงซื้อลด
การซื้ือขายหลักทรัพย์รัฐบาล
A กรณีที่ 1 ครบตามระยะเวลา
พันธบัตรรัฐบาล
B

AB กรณีที่ 2 ก่อนระยะเวลา

B ขายลด

10%
ซื้อลด

50

นโยบายการเงิน

นโยบายการเงินแบบเข้มงวด

เป็นการแก้ไขปัญหาเงินเฟ้อของรัฐบาลโดยใช้เครื่องมือการเงินต่าง ๆ เพื่อลดปริมาณเงินในระบบเศรษฐกิจ

ผู้คนมีความต้องการสินค้าบริการสูง ราคาสินค้าบริการสูงขึ้น ใช้นโยบายการเงินแบบเข้มงวด

ข้อดี ข้อเสีย

ช่วยลดการจับจ่ายใช้สอยและราคาคงที่ ถ้าควบคุมไม่ดีอาจทำให้เกิดภาวะเงินฝืดตามมา

51

นโยบายการเงิน

นโยบายการเงินแบบผ่อนคลาย

เป็นการแก้ไขปัญหาเงินฝืดของรัฐบาล โดยใช้
เครื่องมือทางการเงินต่าง ๆ เพื่อเพิ่มปริมาณเงินในระบบเศรษฐกิจ

ผู้คนออกมาจับจ่ายใช้สอยน้อย ราคาสินค้าบริการถูกลง ใช้นโยบายการเงินแบบผ่อนคลาย

ข้อดี ข้อเสีย

เกิดสภาพคล่องตัวเงินหมุนเวียนสะพัด ผู้คนจับจ่ายมากขึ้น ถ้าควบคุมไม่ดีอาจทำให้เกิดภาวะเงินเฟ้อตามมา

52

นโยบายการเงิน

การแก้ไขปัญหา

นโยบายการเงินแบบผ่อนคลาย นโยบายการเงินแบบเข้มงวด

ลดอัตราดอกเบี้ยเงินฝาก , เงินกู้ เพิ่มอัตราดอกเบี้ยเงินฝาก , เงินกู้

ซื้อพันธบัตร ขายพันธบัตร

ลดอัตราเงินสดสำรองของธนาคารพาณิชย์ เพิ่มอัตราเงินสดสำรองของธนาคารพาณิชย์

แบบฝึกหัดทบทวน 53

https://wordwall.net/play/20735/283/740

ภาวะเงินเฟ้อ 54

เงินเฟ้อ

หมายถึง ภาวะที่ระดับราคาสินค้าและบริการสูงขึ้นเรื่อยๆ อย่างต่อเนื่อง

สาเหตุ
1. เกิดจากอุปสงค์มวลรวมเพิ่มขึ้น คือ ภาวะที่ปริมาณความต้องการในการซื้อสินค้า
หรือบริการมีมากกว่าทำให้ตลาดขาดแคลนสินค้า และปรับราคาสูงขึ้นเรื่อยๆ

2. เกิด
จากต้นทุนการผลิตที่สูงขึ้น เนื่องจากระดับราคาวัตถุดิบที่นำมาใช้

เป็นปัจจัยการผลิตมีราคาสูงขึ้นทำให้ราคาสินค้าสูงตามไปด้วย

ภาวะเงินเฟ้อ 55

รูปแบบ

เงินเฟ้ออย่างอ่อน เงินเฟ้อปานกลาง เงินเฟ้ออย่างรุนแรง

ไม่เกินร้อยละ 5 เกินร้อยละ 5 ~ 20 เพิ่มสูงขึ้นมากกว่า 20 % ต่อปี

ซึ่งถือว่าเป็นภาวะปกติและไม่มีผล เริ่มหาแนวทางและแก้ไขปัญหา เกิดเงินเฟ้ออย่างรุนแรง

เสียหายต่อภาวะเศรษฐกิจ โดยใช้มาตรการทางการเงินและการคลัง

ภาวะเงินเฟ้อ 56

ผลกระทบ ผลเสีย
ผลดี


ผู้มีรายได้ประจำ ข้าราชการ จะเสียผลประโยชน์
พ่อค้า นักธุรกิจ รัฐบาล ได้รับผลประโยชน์ เพราะรายรับเท่าเดิมแต่ระดับราคาเพิ่มขึ้น
รายจ่ายเพิ่มขึ้น
เพราะระดับราคาที่สูงขึ้น
ทำให้ได้กำไร มีเงินลงทุน และผลผลิตที่ดี

ภาวะเงินเฟ้อ 57

การแก้ไขปัญหา

นโยบายการเงิน นโยบายการคลัง

- เพิ่มอัตราดอกเบี้ยเงินฝาก - ลดการใช้จ่ายของภาครัฐ
- เพิ่มเงินสดสำรอง - เพิ่มภาษีอากร
- เพิ่มการขายพันธบัตร

แบบฝึกหัดทบทวน 58

https://wordwall.net/play/20695/042/629

ภาวะเงินฝืด 59

เงินฝืด ภาวะที่ระดับราคาสินค้าและบริการทั่วไปลดลงเรื่อยๆ

สาเหตุ 1. อุปทานเพิ่มมากขึ้น
2. มีการเก็บภาษีมากเกินไปทำให้เงินในมือประชาชนน้อยลง

3. ประชาชนเก็บเงินไว้กับธนาคารไม่นำออกมาใช้

ภาวะเงินฝืด 60

รูปแบบ

เงินฝืดอย่างอ่อน เงินฝืดปานกลาง เงินฝืดอย่างรุ่นแรง

- ภาวะที่ระดับราคาของสินค้า - ภาวะที่ระดับราคาสินค้า - ภาวะที่ระดับราคาสินค้า
ลดลงไม่เกิน 5% ต่อปี ลดลงเกิน 5% แต่ ลดลงเกิน 20% ต่อปี
ซึ่งเป็นผลดีต่อเศรษฐกิจ ไม่เกิน 20% ต่อปี เศรษฐกิจเข้าสู่สภาวะตกต่ำ

เศรษฐกิจอาจถดถอย และหยุดชะงัก

ภาวะเงินฝืด 61

ผลกระทบ

ผลดี ผลเสีย


ผู้ผลิต ผู้ประกอบการ
ผู้ที่มีรายได้ประจำ ข้าราชการ จะเสียผลประโยชน์เพราะราคาสินค้าลดลง
จะได้รับผลประโยชน์เพราะระดับราคาลดลง ต้องลดจำนวนการผลิต มีการจ้างงานน้อยลง

แต่รายได้เท่าเดิม เกิดการว่างงานและเศรษฐกิจตกต่ำ

ภาวะเงินฝืด 62

การแก้ไขปัญหา ลดการขายพันธบัตร

นโยบายการเงิน ลดอัตราเงินสดสํารองตามกฎหมายของธนาคารพาณิชย์

นโยบายการคลัง เพิ่มการใช้จ่ายของรัฐและลดรายรับของรัฐบาล
ลดการเก็บภาษี

แบบฝึกหัดทบทวน 63

https://wordwall.net/play/20734/003/541

ปัญหาการว่างงาน 64

การว่างงาน (Unemployment)

การว่างงาน หมายถึง ภาวการณ์ที่บุคคลในวัยแรงงานที่พร้อมจะทำงานแต่ไม่สามารถ
หางานทำได้ หรือเจ็บป่วย รองานใหม่ หางานที่เหมาะสมไม่ได้ ส่วนแรงงานที่ไม่ได้อยู่ในวัยแรงงาน
ได้แก่ นักเรียน นักศึกษา นักบวช ผู้ที่เกษียณอายุ ผู้เจ็บป่วยพิการทางร่างกายและสติปัญญา
และผู้ทำงานอยู่ในครัวเรือน ซึ่งขนาดของบุคคลในวัยแรงงานเล็กกว่าขนาดของประชากรของ
ประเทศ (Total Population) เพราะประชากรของประเทศประกอบด้วยเด็ก ผู้ที่ไม่ได้อยู่ในวัย
แรงงาน และผู้ที่อยู่ในวัยแรงงาน

ปัญหาการว่างงาน 65

ประเภทการว่างงาน

การว่างงานชั่วคราว (Frictional Unemployment) เป็นการว่างงานในระยะสั้น
สาเหตุมาจากความไม่สมบูรณ์ของตลาดแรงงานในด้านต่างๆ

การว่างงานตามฤดูกาล (Seasonal Unemployment) เป็นการว่างงานที่เกิดขึ้นตาม
ฤดูกาลพบส่วนใหญ่ในภาคเกษตรกรรม ส่วนสาขาการผลิตอื่นๆ ที่เกิดการว่างงาน
ประเภทนี้ เช่น ภาคก่อสร้าง เป็นต้น

การว่างงานเนื่องจากโครงสร้างของเศรษฐกิจ (Structural Unemployment)
การว่างงานประเภทนี้เกิดจากการที่แรงงานไม่สามารถปรับตัวเข้ากับการเปลี่ยนแปลง
โครงสร้างทางเศรษฐกิจได้เช่น เทคโนโลยีการผลิต
การย้ายแหล่งอุตสาหกรรม เป็นต้น

ปัญหาการว่างงาน 66

ประเภทการว่างงาน

การว่างงานเนื่องจากวัฐจักรเศรษฐกิจ (Cyclical Unemployment) เป็นการว่าง
งานที่เกิดจากเศรษฐกิจเปลี่ยนแปลงโดยเฉพาะในช่วงเศรษฐกิจตกต่ำซึ่งสินค้า
ขายไม่ออกผู้ผลิตต้องลดการผลิตและการจ้างงานตามมา

การว่างงานแฝง (Disguised Unemployment) เกิดจากการที่มีจำนวนแรงงาน
เกินความจำเป็น ส่วนใหญ่พบในภาคเกษตรกรรม บุคคลที่ว่างงานแฝงจะ
ทำงานต่ำกว่าระดับ (Underemployment)

ปัญหาการว่างงาน 67

สาเหตุของปัญหาการว่างงาน

1. สำเร็จการศึกษาไม่สอดคล้องกับตลาดแรงงาน
2. การเลือกงาน
3. สภาวะเศรษฐกิจตกต่ำ

ปัญหาการว่างงาน 68

ผลกระทบจากปัญหาการว่างงาน

1.การใช้ประโยชน์จากแรงงาน เมื่อคนไม่มีงานทำก็ไม่สามารถใช้ทรัพยากรแรงงานได้อย่างเต็ม
ที่
2.การออม รายได้ของประชาชนลดลง ทำให้ต้องลดการใช้จ่าย
3. การลงทุน การลงทุนในประเทศลดลง เมื่อสินค้าจำหน่ายได้น้อยลง นักลงทุนจังไม่ลงทุนเพิ่ม
4. การกระจายรายได้ ส่งผลกระทบต่อรายได้ภายในครอบครัว รายได้ลดรายจ่ายคงเหมือนเดิม
5. รัฐบาล เก็บภาษีได้น้อยลง แต่ต้องกระตุ้นเศรษฐกิจ และสร้างงานให้กับประชาชน

ปัญหาการว่างงาน 69

แนวการแก้ไขปัญหาการว่างงาน

เพิ่มการใช้จ่ายของรัฐบาล เพิ่มการลงทุนพัฒนาโครงการพื้นฐาน
ต่าง ๆ เพื่อให้เกิดการจ้างงานและการกระจายรายได้

ลดอัตราภาษี ทำให้ประชาชนเสียภาษีน้อยลง เพิ่มอำนาจการซื้อ
เพื่อกระตุ้นการใช้จ่ายของประชาชน

แบบฝึกหัดทบทวน 70

https://wordwall.net/play/20740/498/540

71

ปัญหาการกระจายรายได้

ความหมาย หมายถึงการแบ่งสันปันส่วนผลผลิตมวลรวมของประเทศ (GDP) ในหมู่ประชากรของประเทศ

- การกระจายรายได้ตามหน้าที่การผลิตกระจายรายได้ไปยังเจ้าของปัจจัยการผลิตแต่ละประเภท

ที่ดิน แรงงาน ทุน ผู้ประกอบการ

- การกระจายรายได้ตามขนาด การกระจายรายได้ของครัวเรือนโดยเรียงลำดับตามขนาดของรายได้

รายได้ต่ำสุด รายได้สูงสุด

72

ปัญหาการกระจายรายได้

สาเหตุของการเกิดปัญหาการกระจายรายได้ที่ไม่เป็นธรรม

1. การกระจายกรรมสิทธิ์ในทรัพยากร

3. ความเจริญเติบโตของภาคเศรษฐกิจต่างๆเป็นไปอย่างไม่สมดุล
2. การกระจายตัวของประชากร

4. การศึกษาอบรม

5. การแข่งขันของตลาดเป็นไปอย่างไม่สมบูรณ์

73

ปัญหาการกระจายรายได้

การแก้ไขปัญหา ( มาตราการทางการคลัง )

รายรับ รายจ่าย

- การเก็บภาษีและการขยายฐานภาษี - รัฐต้องจัดการศึกษาขั้นพื้นฐาน
ไปสู่ผู้ที่ยังไม่เสียภาษี ที่มีคุณภาพทั่วประเทศ

- การจัดเก็บภาษีที่ดินและทรัพย์สิน - รัฐวางเป้าหมายให้ประชาชน
เพื่อลดความเหลื่อมล้ำ เข้าถึงบริการสาธารณสุขได้ทุกคน

- กำหนดนโยบายการคลัง - การพยุงราคาสินค้า
และพัฒนาเศรษฐกิจ การประกันราคาพืชผลทางการเกษตร

แบบฝึกหัดทบทวน 74

https://wordwall.net/play/20062/807/538

อ้างอิง

หนังสือ

ณัทธนัท เลี่ยมไพโรจน์.(2558).เศรษฐศาสตร์ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4-6.กรุงเทพฯ:สำนักพิมพ์ บริษัท
พัฒนาคุณภาพ วิชาการ (พว.) จำกัด

ออนไลน์

ชาญวิทย์ ปรีชาพาณิชพัฒนา.(2564).เศรษฐศาสตร์ม.ปลาย.สืบค้นเมื่อ 18 สิงหาคม 2564, จาก
https://sites.google.com/site/chanwid2555/home.

ยุวดี เทียนไชย.(2564).หน่วย 5 การเงินการคลัง.สืบค้นเมื่อ 20 สิงหาคม 2564, จาก
https://anyflip.com/mlaut/zxac.

ผู้จัดทำ

นางสาวปาริฉัตร วุฒิสนิท
นางสาวศุภิสรา บางระมุง
นางสาวจริยา ยิ้มภาพันธุ์

นักศึกษาชั้นปีที่ 4 สาขาวิชาสังคมศึกษา
คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา