PRD 257

R


สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอเจ้าฟ้าวชิราลงกรณ ขณะทรงพระเยาว์
R

Editor’s Talk
เจ้าของ
กรมประชาสัมพันธ์
ที่ปรึกษา
พลโท สรรเสริญ แก้วก�าเนิด
รักษาราชการในต�าแหน่งอธิบดีกรมประชาสัมพันธ์
ดร.จรูญ ไชยศร
รองอธิบดีกรมประชาสัมพันธ์ บก.เปิดเล่ม
พิชญา เมืองเนาว์
รองอธิบดีกรมประชาสัมพันธ์
ทัศนีย์ ผลชานิโก
รองอธิบดีกรมประชาสัมพันธ์ การปรับเปลี่ยนรูปแบบใหม่ ทั้งรูปเล่มและเนื้อหา ไปกับเรื่องราวหลากหลาย
บรรณาธิการบริหาร ที่น่าสนใจ ฉบับเดือนมีนาคมนี้ กองบรรณาธิการได้คัดเลือกเนื้อหาเด่นมาน�าเสนอ
อรัญญา เกตุแก้ว หลายเรื่องราวโปรดติดตามอ่านให้จบทุกคอลัมน์
ผู้อ�านวยการส�านักพัฒนาการประชาสัมพันธ์ ทีมงาน PRD MAGAZINE ได้ค้นคว้าเรื่องราวพระราชพิธีส�าคัญของราชอาณาจักรไทย

กองบรรณาธิการ ซึ่งจะเกิดขึ้นในเดือนพฤษภาคม 2562 พร้อมภาพประกอบที่อาจไม่เคยมีใครเห็นมาก่อน
ผู้อ�านวยการสถานีวิทยุโทรทัศน์แห่งประเทศไทย ในคอลัมน์ สืบสาน รักษา ต่อยอด เพื่อประโยชน์สุขของปวงชน กว่า 70 ปี ของพระราชพิธี
ผู้อ�านวยการสถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทย บรมราชาภิเษก ที่คนไทยทุกคนต่างชื่นชมยินดีและให้เป็นไปตามโบราณราชประเพณี
ผู้อ�านวยการส�านักข่าว ต้องตามอ่านนะคะ อาหารไทยขึ้นชื่อในอาเซียนสุดแซบที่คนไทยส่วนใหญ่จะตั้งชื่อ
ผู้อ�านวยการส�านักพัฒนานโยบายและแผนการประชาสัมพันธ์ ในเมนูอาหารว่า อาหารสิ้นคิด คือคิดอะไรไม่ออกก็ต้องกะเพราไก่ไข่ดาวไว้ก่อน
ผู้อ�านวยการส�านักการประชาสัมพันธ์ต่างประเทศ แต่ปฏิเสธไม่ได้ว่า อร่อยถูกปากผู้คนทีเดียว
ผู้อ�านวยการส�านักส่งเสริมและพัฒนางานเทคนิค
ผู้อ�านวยการศูนย์เทคโนโลยีสารสนเทศ การประชาสัมพันธ์ อิ่มกันแล้วเราก็จะพากันไปชมโขน วัฒนธรรมของชาติที่มีมาช้านาน ในแต่ละตอน
ผู้อ�านวยการส�านักประชาสัมพันธ์เขต 1 - 8 จะมีตัวละครเด่น ๆ ที่จดจ�ากันได้คือ พระราม พระลักษณ์ ทศกัณฐ์ หนุมานและ
ผู้อ�านวยการกองคลัง นางสีดา โครงเรื่องก็จะมีที่มาจากวรรณคดีเรื่องรามเกียรติ์ ซึ่งเป็นพระราชนิพนธ์ของ
ผู้อ�านวยการกองการเจ้าหน้าที่ ล้นเกล้ารัชกาลที่ 2 มีหลากหลายตอนที่สนุกสนาน หรือถ้าสนใจติดตามเรื่องราวอื่น ๆ
ผู้อ�านวยการกองกฎหมายและระเบียบ เพิ่มเติม ห้องสมุดอิเล็กทรอนิกส์สามารถช่วยคุณได้ถึงการค้นคว้า และทีมงานก็จะพา
เลขานุการกรม ท่านผู้อ่านเดินทางขึ้นดอยสะท้านหนาว เก็บภาพสวย ๆ มาฝาก เพื่อจัดสร้างกรอบภาพ
ประชาสัมพันธ์จังหวัดผู้แทนภาค 1 - 8
ผู้อ�านวยการสถาบันการประชาสัมพันธ์ ง่าย ๆ จากคอลัมน์เทคโนโลยีก้าวไกลไปพร้อมโลก และอย่าลืมติดตาม ตอบดีมีรางวัล
ผู้อ�านวยการกลุ่มพัฒนาระบบบริหาร กับกระเป๋ารักษ์โลกด้วยนะคะ
ผู้อ�านวยการหน่วยตรวจสอบภายใน ท่านผู้อ่านหากมีข้อติชมหรือข้อเสนอแนะ แจ้งเรื่องราวได้ที่ prdmagazine@
ผู้อ�านวยการส่วนสื่อประชาสัมพันธ์ gmail.com พบกันใหม่ในฉบับเดือนมิถุนายน 2562
ฝ่ายวารสารและสิ่งพิมพ์

ภาพ
ฝ่ายผลิตภาพเพื่อการประชาสัมพันธ์
จัดท�าโดย อรัญญา เกตุแก้ว
ส�านักพัฒนาการประชาสัมพันธ์
กรมประชาสัมพันธ์ เลขที่ 9 ถนนพระราม 6 บรรณาธิการบริหาร
แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุงเทพฯ 10400
โทรศัพท์ 0 2618 2323 ต่อ 1600, 1603
โทรสาร 0 2618 3617
E-mail : [email protected] วิสัยทัศน์กรมประชาสัมพันธ์
เป็นองค์การที่ได้รับความเชื่อถือด้านข่าวสาร เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิต
ค้นข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่
www.prd.go.th ของประชาชน และสร้างภาพลักษณ์ที่ดีของประเทศ

พิมพ์ที่ วารสารกรมประชาสัมพันธ์เป็นวารสารรายสามเดือน เพื่อเผยแพร่นโยบายของรัฐบาลและผลการด�าเนินงานของกรมประชาสัมพันธ์
บริษัท นิวธรรมดาการพิมพ์ (ประเทศไทย) จ�ากัด บรรณาธิการขอสงวนสิทธิ์ในการคัดเลือกและแก้ไขต้นฉบับทั้งเรื่องและภาพ โดยไม่ต้องขอความเห็นชอบจากเจ้าของเรื่อง
และไม่ต้องส่งต้นฉบับคืน ข้อเขียนในวารสารฯ เป็นความเห็นส่วนตัวของผู้เขียนมิใช่ความเห็นของกองบรรณาธิการ

Editor’s Talk
บก.เปิดเล่ม 1


Maintain the Happiness
พระราชพิธีบรมราชาภิเษก 3
โขนไทย ขึ้นบัญชีมรดกโลก 10

Health
“ข้าวผัดกะเพรา” 15
ภูมิอาหารไทยไปอาเซียน


Social & Education
ฝุ่นเยอะเกินก็ต้องระวังตัว 19
เลิกดูและเริ่มเลิกใช้พลาสติก 20
หุ้มฝาขวด
Princess’s Cup Thailand 2018 21 3 10
จบลงอย่างสวยงาม
ประธานอาเซียน : 25
เรื่องของคนไทยทุกคน
ติหมา รักษ์โลก... 30
ห้องสมุดอิเล็กทรอนิกส์ 34

Travel & Food
ขึ้นดอยสะท้านหนาว ดูดาวไม่เห็นดาว 38


Global Technology
สร้างกรอบภาพง่าย ๆ 44
ด้วย Photofunia

Knowledge
ไม่น่าท�าเลย 46


Question
ตอบดีมีรางวัล 48 25 38













CONTENTS








ปีที่ 25 n ฉบับที่ 257 n มกราคม-มีนาคม 2562

Maintain the Happiness
เรื่อง : ดลภัทร การธราชว์









































































พระราชพิธีบรมราชาภิเษก







PRD Magazine 3

4 PRD Magazine

เช้าวันพระราชสมภพ ได้เกิดเหตุการณ์ที่เป็นนิมิตหมายอันดี
คือ ที่หน้าห้องบรรมทมของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพล
อดุลยเดชและสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ณ พระที่นั่ง
อัมพรสถาน พระราชวังดุสิต มีต้นรวงผึ้งซึ่งเป็นพรรณไม้ ที่รัชกาลที่ 5
ทรงโปรดเป็นอันมากและได้ทรงปลูกไว้ด้วยพระหัตถ์เองอยู่หลายต้น
ทุกต้นออกดอกบานสะพรั่งพร้อมกันและมีละอองฝนโปรยปรายลงมา
สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมหาวชิราลงกรณ บดินทรเทพยวรางกูร แสดงถึงศุภนิมิตที่จะมีพระประสูติกาลในวันนั้นจึงเป็นที่มาของ
ทรงพระราชสมภพ เมื่อวันจันทร์ที่ 28 กรกฎาคม พ.ศ. 2495 พรรณไม้ประจ�าพระองค์สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมหาวชิราลงกรณ บดินทร
เวลา 17.45 นาที ตรงกับวันจันทรคติกาลนิยม ณ วันจันทร์ เทพยวรางกูร สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 10
๖
(๒ ๙) ขึ้น 6 ค�่า เดือน 9 ปีมะโรง จัตวาศก อธิกวาร จุลศักราช เมื่อครั้งด�ารงพระอิสริยยศ สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชสยาม
ฯ
มกุฎราชกุมารในปี พ.ศ. 2559 ทรงมีพระราชด�ารัสตอบรับค�า
1314 เวลาบ่าย 5 โมง กับ 45 นาที ณ พระที่นั่งอัมพรสถาน กราบบังคมทูลเชิญเสด็จขึ้นครองราชย์ “ตามที่ประธานสภานิติบัญญัติ
พระราชวังดุสิต เป็นพระราชโอรสพระองค์เดียวในพระบาท แห่งชาติ ปฏิบัติหน้าที่ประธานรัฐสภา ได้กล่าวในนามของปวงชน
สมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชกับสมเด็จพระนางเจ้า ชาวไทย เชิญข้าพเจ้าขึ้นครองราชย์เป็นพระมหากษัตริย์ ว่าเป็นไป
สิริกิติ์พระบรมราชินีนาถ มีพระเชษฐภคินีคือทูลกระหม่อมหญิง ตามพระราชประสงค์ของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพล
อุบลรัตนราชกัญญา สิริวัฒนาพรรณวดี และ พระขนิษฐภคินี อดุลยเดช บรมนาถบพิตร และเป็นไปตามบทบัญญัติของกฎ
สองพระองค์คือ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราช มณเฑียรบาล ว่าด้วยการสืบราชสันตติวงศ์ กับ รัฐธรรมนูญ
กุมารีและสมเด็จพระเจ้าลูกเธอเจ้าฟ้าจุฬาภรณวลัยลักษณ์ แห่งราชอาณาจักรไทยนั้น ข้าพเจ้าขอตอบรับเพื่อสนองพระราช
อัครราชกุมารี ปณิธานและเพื่อประโยชน์ของประชาชนชาวไทยทั้งปวง” ทั้งนี้
ในทางนิตินัยถือว่าได้ขึ้นทรงราชย์เป็นพระมหากษัตริย์ตั้งแต่วันที่
13 ตุลาคม พ.ศ 2559 เพื่อให้เป็นไปตามโบราณราชประเพณี โดย
ไม่ขัดต่อกฎหมาย แลสอดคล้องกับคตินิยมของนานาประเทศที่
ราชอาณาจักรย่อมไม่ว่างเว้นขาดตอนจากการมีพระมหากษัตริย์
โดยโปรดเกล้าฯ ให้เฉลิมพระปรมาภิไธยว่า “สมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
มหาวชิราลงกรณ บดินทรเทพยวรางกูร”

PRD Magazine 5

เมื่อวันที่ 1 มกราคม 2562 ส�านักพระราชวังได้เผยแพร่ประกาศ วันที่ 6 พฤษภาคม พุทธศักราช 2562 เสด็จออก ณ สีหบัญชร
ส�านักพระราชวัง เรื่องทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ตั้งการพระราชพิธี พระที่นั่งสุทไธสวรรย์ปราสาท พสกนิกรเฝ้าทูลละอองธุลีพระบาท
บรมราชาภิเษก โดยมีใจความดังนี้ เลขาธิการพระราชวังรับพระราช ถวายพระพรชัยมงคล จากนั้น เสด็จออก ณ พระที่นั่งจักรีมหาปราสาท
โองการเหนือเกล้าเหนือกระหม่อม ให้ประกาศให้ทราบโดยทั่วกันว่า คณะทูตานุทูต และกงสุลต่างประเทศเฝ้าทูลละอองธุลีพระบาท
โดยที่สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมหาวชิราลงกรณ บดินทรเทพยวรางกูร ถวายพระพรชัยมงคล
ได้เสด็จเถลิงถวัลยราชสมบัติเป็นพระมหากษัตริย์แห่งประเทศไทย ส่วนการเสด็จเลียบพระนครโดยขบวนพยุหยาตราชลมารค
ตามค�ากราบทูลเชิญของประธานสภานิติบัญญัติแห่งชาติปฏิบัติ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม ให้มีขึ้นในช่วงการพระราชพิธี
หน้าที่ประธานรัฐสภา กราบบังคมทูลในนามของปวงชนชาวไทยนั้น ทรงบ�าเพ็ญพระราชกุศลถวายผ้าพระกฐินปลายปีพุทธศักราช 2562
ทรงพระราชด�าริว่า เป็นโอกาสอันควรที่จะได้ประกอบการพระราชพิธี พระราชพิธีบรมราชาภิเษก เป็นพระราชประเพณีคู่สังคมไทย
บรมราชาภิเษก ตามพระราชประเพณี เพื่อความเป็นสวัสดิมงคล มายาวนานโดยได้รับอิทธิพลจากอินเดีย แต่ลักษณะการพระราชพิธี
ของประเทศชาติและราชอาณาจักร ให้เป็นที่ชื่นชมยินดีของประชาชน แต่เดิมมีแบบแผนรายละเอียดไม่ปรากฏแน่ชัดแม้แต่การเขียนชื่อพิธี
ผู้มีความหวังตั้งใจอยู่ทั่วกัน จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม ก็แตกต่างกันไปในแต่ละสมัยตามหลักฐานทางประวัติศาสตร์มีมา
ให้ตั้งการพระราชพิธีบรมราชาภิเษกขึ้นดังนี้ ตั้งแต่สมัยสุโขทัย อยุธยาถึงรัตนโกสินทร์ พระราชพิธีบรมราชาภิเษก
วันที่ 4 พฤษภาคม พุทธศักราช 2562 พระราชพิธีบรมราชาภิเษก เป็นการผสมผสานกันระหว่างธรรมเนียมของศาสนาฮินดูและ
และเสด็จออกมหาสมาคมพระบรมวงศานุวงค์ คณะองคมนตรี พุทธศาสนา เป็นพระราชพิธีที่พระมหากษัตริย์ไทยได้รับการสถาปนา
คณะรัฐมนตรี ข้าราชการชั้นผู้ใหญ่เฝ้าทูลละอองธุลีพระบาทถวาย อย่างเป็นทางการด้วยการถวายน�้าอภิเษกและการสวมพระมหา
พระพรชัยมงคล จากนั้น พระราชพิธีเฉลิมพระราชมณเฑียร พิชัยมงกุฎ โดยพระราชพิธีบรมราชาภิเษก ประกอบด้วย 2 พระราชพิธี
วันที่ 5 พฤษภาคม พุทธศักราช 2562 พระราชพิธีเฉลิม ส�าคัญคือ พระราชพิธีบรมราชาภิเษกและพระราชพิธีเฉลิมพระราช
พระปรมาภิไธย พระนามาภิไธย และสถาปนาฐานันดรศักดิ์พระบรม มณเฑียร
วงศานุวงค์ จากนั้น เสด็จเลียบพระนครโดยขบวนพยุหยาตราสถลมารค



6 PRD Magazine

ในสมัยรัตนโกสินทร์ได้มีพระราชพิธีมาแล้ว 11 ครั้ง ซึ่งพระราชพิธี
บรมราชาภิเษกที่มีขึ้นในครั้งนี้ถือเป็นครั้งที่ 12 โดยสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
มหาวชิราลงกรณ บดินทรเทพยวรางกูร รัชกาลที่ 10 ทั้งนี้หาก
พระเจ้าอยู่หัวพระองค์ใด มิได้ผ่านการพระราชพิธีบรมราชาภิเษก
ถือว่าทรงเป็นพระเจ้าอยู่หัวยังไม่สมบูรณ์พระองค์ เครื่องยศและ
พระนามต่าง ๆ จะแตกต่างไปจากพระเจ้าอยู่หัวที่ผ่านการพิธี
บรมราชาภิเษกแล้ว เช่นจะไม่มีค�าว่า “พระบาท” น�าหน้าพระนามจะมี
แต่เพียงค�าว่า “สมเด็จพระเจ้าอยู่หัว” โดยหลังประกอบพระราชพิธี
บรมราชาภิเษกแล้วในวันเดียวกันนั้นของปีถัดไปจะกลายเป็น
วันฉัตรมงคล ขั้นตอนการประกอบพระราชพิธีบรมราชาภิเษก
สมัยกรุงรัตนโกสินทร์ประกอบด้วยขั้นตอนหลักส�าคัญ 5 ขั้นตอนได้แก่
ขั้นตอนที่ 1 พิธีเชิญน�้าจากแหล่งน�้าส�าคัญ มาเสกน�้าพระพุทธมนต์
และน�้าเทพมนต์ เพื่อเตรียมน�้าอภิเษกและน�้าสรงพระมุรธาภิเษก
ซึ่งตักมาจากแหล่งน�้าสายส�าคัญของประเทศและมาตั้งพิธีเสกที่
พุทธเจดียสถานวัดส�าคัญต่าง ๆ รวมสถานที่ท�าน�้าอภิเษกทั้งหมด
17 แห่ง และน�้าอภิเษกนี้ยังใช้ในพระราชพิธีบรมราชาภิเษกมา
จนกระทั่งปัจจุบัน แต่ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว
ทรงเปลี่ยนจากวัดมหาธาตุ เมืองเพชรบูรณ์ มาที่พระธาตุช่อแฮ
จังหวัดแพร่และเพิ่มอีกแห่งหนึ่งที่บึงพลาญชัย จังหวัดร้อยเอ็ด
จึงรวมเป็นที่ตั้งพิธีท�าน�้าอภิเษกที่หัวเมืองมณฑลต่าง ๆ รวม 18 แห่ง
ต่อมาพระราชพิธีบรมราชาภิเษกในรัชกาลพระบาทสมเด็จ
พระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช ได้เปลี่ยนจากพระธาตุช่อแฮ
จังหวัดแพร่ มาเป็นพระธาตุแช่แห้ง จังหวัดน่าน
ขั้นตอนที่ 2 พระราชพิธีจารึกพระสุพรรณบัฏ ดวงพระราชสมภพ
และพระราชลัญจกรประจ�ารัชกาล
ขั้นตอนที่ 3 พระราชพิธีโสรจสรงพระมุรธาภิเษก รับน�้า
พระพุทธมนต์เพื่อสรงสนานพระองค์และสรงสนานพระเศียรด้วย
สหัสธารา อันเป็นการช�าระและบังเกิดสิริสวัสดิมงคลยิ่งโดยโบราณ
ราชประเพณี



PRD Magazine 7

ขั้นตอนที่ 4 พระราชพิธีถวายพระราชสมบัติอันบริบูรณ์ใน
พระราชอาณาจักร ประมวลเป็นประมาณมาทั้งอัฐทิศแด่พระเจ้าอยู่หัว
เพื่อทรงรับไว้อภิรักษ์และอภิบาลให้เป็นอาณาประโยชน์แก่พสกนิกร
ขั้นตอนที่ 5 พระราชพิธีถวายดวงพระบรมราชสมภพ
พระนามาภิไธย พระมหาราชครูพราหมณ์ทูลเกล้าทูลกระหม่อม
ถวายเครื่องมงคลสิริราชเบญจราชกกุธภัณฑ์ แล้วจึงมีพระราชด�ารัส
ดังปฐมราชโองการ
ส่วนพิธีเฉลิมพระราชมณเฑียรมีดังนี้ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
เสด็จทรงพระด�าเนินขึ้นสู่พระราชมณเฑียรโดยทางลาดพระบาท
ระหว่างเสด็จพระราชด�าเนินทรงโปรยดอกพิกุลเงิน พิกุลทอง ตลอด
ทางเสด็จพระราชด�าเนินมีพระราชวงศ์ฝ่ายในตระกูลสูง เชิญเครื่อง
ราชูปโภคและเครื่องอันเกี่ยวกับการเฉลิมพระราชมณเฑียรตามเสด็จฯ
เฉพาะเครื่องเฉลิมพระราชมณเฑียรมีดังนี้คือ วิฬาร์ 1 พานข้าวเปลือก 1
พานถั่ว 1 พานงา 1 พานผลฟักเขียว 1 หินบดยา 1 ในบางรัชกาล
พระราชวงศ์ฝ่ายในหรือสตรีในตระกูลสูงเชิญเครื่องพระสุพรรณภาชน์
ตามไปด้วย เมื่อเสด็จพระราชด�าเนินถึงอัฒจันทร์ มีนางถวายน�้า
ช�าระพระบาท แล้วพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวเสด็จขึ้นสู่พระที่นั่ง
จักรพรรดิพิมานองค์ตะวันออก เสด็จเข้าสู่ห้องพระบรรทม ทรงนมัสการ
พระรัตนตรัย แล้วเสด็จขึ้นประทับบนพระแท่นบรรทม พระราชวงศ์
องค์ใหญ่ฝ่ายในถวายจั่นหมากทองค�า ท้าวทรงกันดารถวายพวงกุญแจ
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงรับวางไว้ข้างแล้วเอนพระองค์
ลงบรรทมเหนือพระแท่นเป็นพระฤกษ์ พระราชวงศ์ฝ่ายในซึ่งเป็น
ผู้มีอาวุโสถวายพระพรชัยมงคลแล้วเป็นอันเสร็จพิธี ในรัชกาลที่ 4
ได้มีการถวายพระแส้หางช้างเผือกผู้ เพิ่มอีกอย่างหนึ่ง
และนี่คือภาพแห่งประวัติศาสตร์ ภาพแห่งความงดงามและทรงค่า
ของคนไทย ที่ก�าลังจะเกิดขึ้นอีกครั้งหนึ่งในแผ่นดินไทย


8 PRD Magazine

พระราชมณเฑียร




ที่มาของข้อมูล: หนังสือ สมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
มหาวชิราลงกรณ บดินทรเทพยวรางกูร
พระผู้เป็นแสงสว่างกลางใจไทย
ฝ่ายวิชาการ สถาพรบุ๊คส์ เรียบเรียง

:หนังสือ พระราชพิธีบรมราชาภิเษกสมัย
กรุงรัตนโกสินทร์ เรียบเรียงโดย ม.ร.ว.แสงสูรย์ ลดาวัลย์
คณะอนุกรรมการจัดท�าเอกสารภาษาไทยใน
คณะกรรมการเอกลักษณ์ของชาติ ส�านักเลขาธิการนายก
รัฐมนตรี จัดพิมพ์เผยแพร่ พุทธศักราช 2526
ศึกษาข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่




















PRD Magazine 9

Maintain the Happiness
เรื่อง นภาพร ค�ากล่อม
ภาพ กิ่งทอง มหาพรไพศาล
พสุพล ชัยมงคลทรัพย์







โขนไทย







ขึ้นบัญชีมรดกโลก





























































10 PRD Magazine

เมื่อพูดถึงนาฏศิลป์ชั้นสูงของไทยที่มีความสง่างามอลังการและอ่อนช้อยคงหลีกไม่พ้น โขน ซึ่งมี
ประวัติยาวนานตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยาตามหลักฐานจดหมายเหตุลาลูแบร์ราชทูตฝรั่งเศสในสมัยสมเด็จ
พระนารายณ์มหาราช กล่าวถึงการแสดงโขนว่า เป็นการเต้นออกท่าทาง ประกอบกับเสียงซอและ
เครื่องดนตรีประเภทต่าง ๆ ผู้เต้นจะสวมหน้ากากและถืออาวุธ การแสดงโขนเป็นการรวมศิลปะหลายแขนง
ได้แก่ วรรณกรรม วรรณศิลป์ นาฏศิลป์ คีตศิลป์ หัตถศิลป์ โดยน�าวิธีเล่นและการแต่งตัวบางอย่างมาจาก
การเล่นชักนาคดึกด�าบรรพ์ มีท่าทางการต่อสู้ที่โลดโผน ท่าร�า ท่าเต้นมาจากกระบี่กระบอง รวมทั้งการ
น�าศิลปะการพากย์ การเจรจาหน้าพาทย์ เพลงดนตรีเข้ามาประกอบการแสดง ปัจจุบันการแสดงโขน
ผู้แสดงต้องสวมหัวโขน ยกเว้นผู้แสดงเป็นตัวพระ เทวดา มนุษย์ มเหสี และธิดาพญายักษ์ไม่ต้องสวมหัวโขน
คงใช้ใบหน้าจริงเช่นเดียวกับละคร แต่งกายแบบเดียวกับละครด�าเนินเรื่องด้วยการกล่าวค�าน�าเล่าเรื่อง


PRD Magazine 11

เป็นท�านองเรียกว่า พากย์อย่างหนึ่งกับเจรจาเป็น
ท�านองอย่างหนึ่ง มีต้นเสียงและลูกคู่ร้องบทให้
ใช้วงปี่พาทย์เครื่องห้าประกอบการแสดง นิยมแสดง
เรื่องรามเกียรติ์และอุณรุท ปัจจุบันสถาบันบัณฑิต
พัฒนศิลป์มีหน้าที่หลักในการสืบทอดการฝึกหัดโขน
และกรมศิลปากรมีหน้าที่ในการจัดการแสดง
โขนเป็นมหรสพได้รับความนิยมมาตั้งแต่อดีต
จนถึงปัจจุบัน ใช้แสดงเพื่อเป็นการบูชาเจ้านาย
ชั้นสูง เช่น งานถวายพระเพลิงพระบรมศพหรือ
พระศพ แสดงเพื่อเป็นการสมโภช เช่น ในงาน
พระราชพิธีบรมราชาภิเษก และแสดงเพื่อความ
บันเทิง โขนจึงมีการพัฒนาเป็นล�าดับ โดยแบ่งเป็น
5 ประเภท ได้แก่
1. โขนกลางแปลง เป็นการเล่นโขนกลางแจ้ง
ไม่มีการสร้างโรงแสดง ใช้ภูมิประเทศและธรรมชาติ
เป็นฉากในการแสดง
2. โขนโรงนอก หรือเรียกอีกอย่างว่าโขนนั่งราว
วิวัฒนาการมาจากโขนกลางแปลง เป็นโขนที่แสดง 4. โขนโรงใน เป็นโขนที่น�าศิลปะการแสดงของละครในเข้ามาผสมผสานระหว่างโขน
บนโรงที่ปลูกสร้างขึ้นส�าหรับแสดง ตัวโรงมักมี กับละครใน ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช รัชกาลที่ 1
หลังคาให้กันแสงแดดและสายฝน ไม่มีเตียงส�าหรับ และพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย รัชกาลที่ 2 รวมทั้งมีราชกวีภายใน
ผู้แสดงนั่ง มีเพียงราวท�าจากไม้ไผ่วางพาดตาม ราชส�านักช่วยปรับปรุงขัดเกลาและประพันธ์บทพากย์ บทเจรจาให้มีความคล้องจอง
ส่วนยาวของโรงเท่านั้น ไพเราะสละสลวยมากยิ่งขึ้น โดยน�าท่าร�า ท่าเต้น และบทพากย์เจรจาตามแบบโขนมา
3. โขนหน้าจอ เป็นโขนที่แสดงหน้าจอหนังใหญ่ ผสมกับการขับร้อง เป็นการปรับปรุงวิวัฒนาการของโขน
ซึ่งใช้ส�าหรับแสดงหนังใหญ่หรือหนังตะลุง โดย 5. โขนฉาก เป็นการแสดงโขนที่ถือก�าเนิดขึ้นครั้งแรก ในสมัยของพระบาทสมเด็จ
ผู้แสดงโขนออกมาแสดงสลับกับการเชิดตัวหนัง พระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 โปรดให้มีการจัดฉากในการแสดงแบบละคร
ที่ฉลุแกะสลักเป็นตัวละครในเรื่องรามเกียรติ์อย่าง ดึกด�าบรรพ์ประกอบตามท้องเรื่อง แบ่งเป็นฉาก เป็นองก์ เข้ากับเหตุการณ์และสถานที่
สวยงามวิจิตรบรรจง เรียกว่า “หนังติดตัวโขน” ซึ่ง จึงเรียกว่าโขนฉาก ปัจจุบันการแสดงโขนของกรมศิลปากร นอกจากจะแสดงโขนโรงในแล้ว
ในการเล่นหนังใหญ่จะมีการเชิดหนังใหญ่อยู่หน้าจอ ยังจัดแสดงโขนฉากควบคู่กันอีกด้วย เช่น ชุดปราบกากนาสูร ชุดมัยราพณ์สะกดทัพ
ผ้าขาวแบบจอหนังใหญ่ ยาว 7 วา 2 ศอก ริมขอบจอ ชุดนางลอย ชุดนาคบาศ ชุดพรหมาสตร์ ชุดศึกวิรุญจ�าบัง ชุดท�าลายพิธีหุงน�้าทิพย์
ใช้ผ้าสีแดงและสีน�้าเงินเย็บติดกัน ใช้เสาจ�านวน ชุดสีดาลุยไฟ และปราบบรรลัยกัลป์ ชุดหนุมานอาสา ชุดพระรามเดินดง และชุดพระราม
4 ต้น ส�าหรับขึงจอ ปลายเสาแต่ละด้านประดับ ครองเมือง
ด้วยหางนกยูงหรือธงแดง มีศิลปะส�าคัญในการแสดง นอกจากประเภทของโขนต่าง ๆ ทั้ง 5 ประเภทแล้ว ยังมีการแสดงโขนนอกต�าราที่
คือการพากย์และเจรจา ใช้เครื่องดนตรีปี่พาทย์ ทางกรมศิลปากรไม่จัดให้รวมอยู่ในประเภทของโขน ได้แก่
ประกอบการแสดง ผู้เชิดตัวหนังจะต้องเต้นตาม 1. โขนสด เป็นการแสดงที่ผสมผสานทางวัฒนธรรม ที่ปรับปรุงมาจากการแสดงโขน
จังหวะดนตรีและลีลาท่าทางของตัวหนัง ให้มีความเรียบง่าย มีการปรับเปลี่ยนการลดท่าร�า การแต่งกาย การขับร้อง ค�าพากย์และ
การเจรจา เป็นการแสดงที่เกิดจากผสมผสานการแสดง 3 ชนิดคือ โขน หนังตะลุง
และลิเก ไม่มีการพากย์เสียงและเจรจา โดยผู้แสดงจะเป็นผู้พูดบทเจรจาเอง แต่งกาย
ยืนเครื่อง สวมหัวโขนบนศีรษะแต่ไม่คลุมหน้า สามารถมองเห็นใบหน้าของผู้แสดงได้
อย่างชัดเจน ได้รับความนิยมอย่างแพร่หลายในชนบท แสดงด้วยกิริยาท่าทางโลดโผน
2. โขนหน้าไฟ เป็นการแสดงโขนที่มักนิยมจัดแสดงในตอนกลางวัน หรือแสดง
เฉพาะตอนพระราชทานเพลิงศพ เป็นการแสดงในช่วงระยะเวลาสั้น ๆ โดยมีจุดประสงค์
ในการแสดงเพื่อเป็นการแสดงความเคารพและให้เกียรติแก่ผู้เสียชีวิตหรือเจ้าภาพของงาน
รวมทั้งเป็นการแสดงคั่นเวลาให้แก่ผู้ที่มาร่วมงานได้ชมการแสดงก่อนถึงเวลาพระราชทาน
เพลิงจริง แต่เดิมโขนหน้าไฟใช้ส�าหรับในงานพระราชพิธี รัฐพิธีหรืองานของเจ้านาย
เชื้อพระวงศ์ชั้นสูง

12 PRD Magazine

โขนชักรอกนั้นมีมาตั้งแต่สมัยของ
พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช

รัชกาลที่ 1 เป็นการแสดงโขนในโรงแสดงที่ปลูกขึ้น

โดยเฉพาะ ยกพื้นสูงและมีหลังคา


3. โขนนอนโรง เป็นการแสดงโขนที่มักนิยมแสดงในเวลาบ่าย ก่อนวันแสดงจริง
ของโขนนั่งราว แสดงตอน “เข้าสวนพิราพ” เพียงเรื่องเดียวเท่านั้น มีปี่พาทย์สองวง
ในการบรรเลงเพลงโหมโรง แสดงเพียงช่วงระยะเวลาสั้น ๆ โดยก่อนแสดงจะมีผู้แสดงออก
ไปเต้นกระทุ้งเสาทั้ง 4 มุมของโรงแสดง ซึ่งการกระทุ้งเสานั้น เป็นการทดสอบความ
แข็งแรงของเวทีในการรับน�้าหนักตัวของผู้แสดง สมัยก่อนเวทีส�าหรับแสดงใช้วิธีขุดหลุม
ฝังเสาและใช้ดินกลบ ท�าให้ระหว่างท�าการแสดงเวทีเกิดการทรุดตัว เป็นเหตุผลให้
อาจารย์ผู้ท�าการฝึกสอน มักให้ผู้แสดงไปเต้นตามหัวเสาทั้ง 4 มุมของเวที เพื่อให้
การเต้นนั้นช่วยกระทุ้งหน้าดินที่ฝังเสาไว้ให้เกิดความแน่นมากขึ้นหลังแสดงเสร็จ
ผู้แสดงมักจะนอนเฝ้าโรงแสดงเพื่อแสดงโรงนั่งราวต่อในวันรุ่งขึ้น ในอดีตโขนนอนโรง
เคยแสดงมาแล้วสองครั้งคือ ครั้งแรกแสดงในสมัยของพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้า
เจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 6 ในงานสมโภชพระเศวตคชเดน์ดิลก และครั้งที่สองในสมัยของ
พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 7 แสดงที่บริเวณท้องสนามหลวง
ในงานฉลองรัฐธรรมนูญ ระหว่างวันที่ 10-11 ธันวาคม พ.ศ. 2475
4. โขนชักรอก เป็นการแสดงโขนที่ไม่ค่อยได้รับความนิยมมากนัก จากหลักฐาน
ทางประวัติศาสตร์ท�าให้สันนิษฐานได้ว่า โขนชักรอกนั้นมีมาตั้งแต่สมัยของพระบาท
สมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช รัชกาลที่ 1 เป็นการแสดงโขนในโรงแสดง
ที่ปลูกขึ้นโดยเฉพาะ ยกพื้นสูงและมีหลังคา แสดงเหมือนกับโขนทุกประการ แตกต่าง
เพียงแต่ผู้แสดงนั้นสามารถลอยตัวขึ้นไปในอากาศด้วยการชักรอก มีอุปกรณ์ที่ใช้
เป็นจ�านวนมาก เป็นเหตุผลส�าคัญที่ท�าให้โขนชักรอกไม่ค่อยปรากฏให้เห็นมากนัก



































PRD Magazine 13

เมื่อวันที่ 29 พฤศจิกายน พ.ศ. 2561 นายวีระ โรจน์พจนรัตน์ รัฐมนตรีว่าการ
กระทรวงวัฒนธรรม เปิดเผยว่า ที่ประชุมคณะกรรมการร่วมระหว่างรัฐบาลเพื่อการ
สงวนรักษามรดกทางวัฒนธรรมที่จับต้องไม่ได้ (Intangible Heritage) ของยูเนสโก
ครั้งที่ 13 ได้มีมติประกาศรับรองขึ้นบัญชีการแสดง “โขน” ของไทย (Khon, masked
dancedrama in Thailand) ให้เป็นรายการตัวแทนมรดกทางวัฒนธรรมที่จับต้องไม่ได้
ของมนุษยชาติอย่างเป็นทางการ ท่ามกลางความเห็นชอบของประเทศสมาชิกทั้ง
24 ประเทศ ที่เข้าร่วมการประชุมในครั้งนี้
โดยกระทรวงวัฒนธรรม จะจัดท�าแผนงานและกิจกรรมเพื่อเฉลิมฉลองโขนตลอด
ปี 2561-2562 ดังนี้
1. จัดแสดงโขนรอบพิเศษ ตอน “พิเภกสวามิภักดิ์” ในวันที่ 3-4 ธันวาคม 2561
ณ ศูนย์วัฒนธรรมแห่งประเทศไทย
2. จัดสร้างภาพยนตร์แอนิเมชั่นรามเกียรติ์ ตอน รามาวตาร เพื่อฉายในโรงภาพยนตร์
ทั่วประเทศ
3. จัดกิจกรรมสร้างความภาคภูมิใจด้วยการยกย่องเชิดชูเกียรติให้แก่บุคคล
องค์กรผู้ท�าคุณประโยชน์ต่อวงการโขน
4. จัดงานมหกรรมการแสดงโขน ทั้งในส่วนกลางและส่วนภูมิภาค เฉลิมพระเกียรติ
สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิตติ์ พระบรมราชินีนาถ ในรัชกาลที่ 9
ในฐานะประชาชนชาวไทย เราควรภาคภูมิใจในการแสดงโขนของไทยที่ได้รับรางวัล
เกียรติยศ (Khon,masked dancedrama in Thailand) ให้เป็นรายการตัวแทน
มรดกทางวัฒนธรรมที่จับต้องไม่ได้ในครั้งนี้ และร่วมอนุรักษ์ศิลปะการแสดงโขนไทย
ให้คงอยู่ตลอดไป












































14 PRD Magazine

Health
เรื่อง พลาดิศัย สิทธิธัญกิจ














“ข้าวผัดกะเพรา”




ภูมิอาหารไทยไปอาเซียน






ในประเทศอาเซียนนั้น ด้วยเหตุที่อาหารไทยไม่เคยขาดกะเพราได้เลยนั้น ความต้องการจึงมีมากตามล�าดับ
แต่ด้วยเหตุที่เป็นพืชที่ต้องใช้สดและลดคุณภาพในตัวรวดเร็ว การท�าให้กะเพรามีส่วน
“ข้าวผัดกะเพรา” ในการปรุงอาหารในเวลารวดเร็ว จึงท�าให้เกิดโครงการ “เกษตรกรคู่ชีวิต” ขึ้นโดย

ถือเป็นอาหารไทย นายประหยัด อุสาย ผู้ใหญ่บ้านแห่งบ้านนาหนองทุ่ม ต.โนนแดง อ.โนนศิลา จ.ขอนแก่น
ได้ส่งเสริมให้ชาวบ้านร่วมกันปลูกกะเพราในชุมชนขึ้น คุณวิเศษ วิศิษฏ์วิญญู กรรมการ
ที่รู้จักกันดีไม่แพ้ ส้มต�า ผู้จัดการซีพีแรม (CP Ram) ผู้มีบทบาทส�าคัญในการสร้างความยั่งยืนทางห่วงโซ่อาหาร
โดยสนับสนุนให้มีแปลงกะเพราสาธิต เพื่อให้ชาวบ้านได้มีการเรียนรู้ถึงจัดท�าแปลงกะเพรา
หรือต้มย�ากุ้ง สาธิต โดยผลผลิตที่เกิดขึ้นคือ ใบกะเพรา นั้นสามารถน�าไปประกอบอาหารแล้ว ยังได้

ส่งเสริมความรู้ในเชิงปฏิบัติให้กับชุมชม มีอาชีพที่สร้างรายได้ให้ครอบครัว และชุมชน
ซึ่งเป็นการยกระดับการสร้างความยั่งยืนทางอาหาร (Food Sustainability) ขึ้น โดย
การแบ่งปันองค์ความรู้ และให้ค�าแนะน�าในการเพาะปลูกกะเพราในชุมชนและหมู่บ้าน

































PRD Magazine 15

16 PRD Magazine

กะเพราที่เป็นพันธุ์พื้นบ้านที่สามารถแบ่งกลุ่มตามลักษณะ

ภายนอกได้เป็น 3 ชนิด คือ กะเพราขาว กะเพราแดง และ


กะเพราผสมระหว่างกะเพราขาวและกะเพราแดง ในบางพื้นที่เรียก

กะเพรานี้ว่า “กะเพราป่า” ซึ่งกะเพราทั้งสามสายพันธุ์นี้มีจุดเด่น คือ

มีความหอมเหนือกว่าพันธุ์กะเพราที่เกษตรกรปลูกเป็นการค้า







ให้ได้รับการส่งเสริมรับรองระบบมาตรฐาน GAP ให้เกษตรกร ได้มีความรู้ ความเข้าใจ
ในการท�าการเกษตรที่ดีและเหมาะสม ตลอดจนมีการถ่ายทอดเทคโนโลยีที่ทันสมัย
เพื่อยกระดับคุณภาพชีวิตของเกษตรกรในชุมชนให้ดียิ่งขึ้นจนน�าไปสู่การสร้างงาน
สร้างอาชีพให้มีความมั่นคง ยั่งยืนแก่เกษตรกรในชุมชน รวมถึงการบูรณาการองค์ความรู้
ต่าง ๆ ในการท�าเกษตรกรรมของเกษตรกรให้เกิดประสิทธิภาพที่ให้เกิดผลดีมากที่สุด
จากปัญหาที่ผ่านมานั้น ผู้ใหญ่บ้านและชาวบ้านแห่งนี้ได้ท�าการเพาะปลูกพืชผักสวนครัว
จ�าพวกคะน้า ผักกาด ผักชี และอื่น ๆ อีกหลายชนิดเพื่อส่งขายตามท้องตลาด
มาแล้ว แต่ประสบปัญหาในเรื่องราคา และคุณภาพของผลิตผล ดังนั้นเมื่อ ซีพีแรม
ได้เข้ามาส่งเสริมและน�าวิธีการปลูกพืชอย่างถูกวิธีและได้ผลผลิตที่ดีพร้อมกับจัดการ
หาตลาดช่วยเหลือ ซึ่งผลผลิตส่วนใหญ่นั้นจะถูกน�าไปวางจ�าหน่ายในท้องถิ่นนั้น โดย
น�ากะเพรานั้นมาเป็นหลักของพืชสวนครัวในโครงการเกษตรกรคู่ชีวิต เพราะใบกะเพรา
เป็นส่วนประกอบที่ท�าให้อาหารมีรสชาติชวนรับประทาน ท�าให้กะเพราได้รับการ
ส่งเสริมและรับซื้อเข้าไปในการประกอบอาหารในเมนู “ข้าวผัดกะเพรา” ที่จะใส่ได้ทั้ง
หมู ไก่ กุ้ง และอีกหลายเมนู ที่สามารถหาได้จากร้านสะดวกซื้อ หรือร้านอาหารทั่วไป
เมล็ดพันธ์ุกะเพรา ได้มีการวิเคราะห์สายพันธุ์ุขึ้นจากการรวบรวมสายพันธุ์กะเพรา
ตั้งแต่ พ.ศ. 2557-2558 นั้น ได้ด�าเนินการเก็บรวบรวมพันธุ์กะเพราและพืชในวงศ์เดียวกัน
ซึ่งเน้นเพื่อน�ามาใช้ประโยชน์ด้านการประกอบอาหารเป็นหลัก ได้พบว่ากะเพราที่เป็น
พันธุ์พื้นบ้านที่สามารถแบ่งกลุ่มตามลักษณะภายนอกได้เป็น 3 ชนิด คือ กะเพราขาว
กะเพราแดง และกะเพราผสมระหว่างกะเพราขาวและกะเพราแดง ในบางพื้นที่เรียก
กะเพรานี้ว่า “กะเพราป่า” ซึ่งกะเพราทั้งสามสายพันธุ์นี้มีจุดเด่น คือมีความหอม
เหนือกว่าพันธุ์กะเพราที่เกษตรกรปลูกเป็นการค้า แต่มีข้อด้อยคือใบกะเพราพันธุ์พื้นบ้าน
จะมีขนาดเล็กกว่า บางกว่า เมื่อน�ามาเด็ดใบและยอดเพื่อปรุงอาหารแล้วจะได้ปริมาณ
เนื้อใบน้อยกว่า ท�าให้พ่อค้าแม่ค้าหรือผู้ขายใบกะเพราไม่นิยม ส�าหรับกะเพราป่า
ซึ่งมีลักษณะก�้ากึ่งกันระหว่างกะเพราแดงและกะเพราขาว คือทรงพุ่มค่อนข้างโปร่ง
ต้นและกิ่งก้านเป็นสีม่วงอ่อน ๆ กลีบดอกและช่อดอกมีสีม่วง กลิ่นหอมจัด กะเพราป่า
ที่ว่านี้ได้มาจากบริเวณแนวชายป่า จังหวัดกาญจนบุรี และเมื่อเปรียบเทียบกะเพราป่า
จะมีกลิ่นหอมแรงที่สุด ตามมาด้วยกะเพราขาว ท้ายสุดคือกะเพราแดง ท�าให้
กะเพราป่ามีคุณภาพและเติบโตเป็นอย่างดี ด้วยกะเพรามีสารน�้ามันท�าให้มีรสชาติดี
และกลิ่นหอม กล่าวคือกะเพราป่า มีน�้ามันหอมระเหย 0.18-0.46% กะเพราแดง
มีน�้ามันหอมระเหย 0.18-0.26% และถ้าเป็นกะเพราขาวมีน�้ามันหอมระเหย 0.14-0.31%

PRD Magazine 17

ซึ่งในน�้ามันหอมระเหยของกะเพราจะมี eugenol เป็นองค์ประกอบส�าคัญ ดังนั้น
กะเพราป่าจึงเป็นที่ต้องการของร้านท�าอาหารและครัวในบ้าน ท�าให้การรับซื้อ
ใบกะเพรามีความต้องการมาก สามารถขายกะเพราต่อกิโลใบหรือใบกะเพราต่อกิโลกรัม
ถึง 140 บาท ซึ่งแม่บ้านจะต้องช่วยกันท�าการตัดแต่งและเด็ดใบ ท�าให้ใบกะเพรานั้น
สร้างรายได้ในครอบครัวเป็นอย่างดี นอกจากนี้ยังมีการปลูกพืชอย่างอื่นที่เกี่ยวข้องกัน
เช่น พริก ซึ่งเป็นส่วนประกอบในเมนู ข้าวผัดกะเพราอีกด้วย คุณสมบัติของกะเพรานั้น
ถือเป็นพืชวิเศษ เป็นพืชสมุนไพรชนิดหนึ่งที่มีกลิ่นหอมเป็นเอกลักษณ์ พืชนี้มีต้นก�าเนิด
มาจากประเทศอินเดีย ผู้คนมักน�ามาใช้เป็นยาอายุรเวชเพื่อปรับสมดุลของความเครียด
ที่เกิดขึ้นภายในร่างกาย ทั้งนี้ยังมีการน�าเอาใบ ก้าน และเมล็ดของกะเพรามาใช้
ในการรักษาอาการป่วยต่าง ๆ อีกด้วย ด้วยสรรพคุณทางยาของกะเพรานั้นมีมากมาย
สามารถช่วยในการรักษาไข้หวัด โรคหอบ หลอดลมอักเสบ โรคเบาหวาน อาการปวดหู
ปวดศีรษะ และอาการภายในท้อง รวมทั้งมีความเครียด ตลอดจนยังช่วยต้านพิษงูและ
แมงป่อง และน�ามาใช้ในการไล่ยุงได้ด้วย เมื่อน�าใบกะเพรามาประกอบอาหารแล้วยังเพิ่ม
รสชาติให้อาหารนั้นมีกลิ่นชวนรับประทานยิ่งขึ้น ประเด็นส�าคัญของกะเพรานั้น ต้องมี
ความสดให้มากที่สุด ทุกครัวเรือนในวิถีไทยจึงนิยมปลูกกะเพราไว้ข้างรั้วบ้าน แปลงสวนครัว
เพื่อจะได้เด็ดใบสดท�าอาหารในเวลาปรุงทันที เป็นการรักษารสชาติ “ข้าวผัดกะเพรา” นั้น
ให้มีคุณภาพทางสมุนไพรและกลิ่นหอมสดชวนรับประทานนั่นเอง


18 PRD Magazine

Social & Education



Social & Education
เรื่อง ทีมงานวารสารกรมประชาสัมพันธ์



Princess’s Cup Thailand 2018



จบลงอย่างสวยงาม








จบไปแล้วกับการแข่งขัน Princess’s Cup Thailand 2018
ที่จัดขึ้นระหว่างวันที่ 20-25 พฤศจิกายน 2561 ณ สนามกีฬาขี่ม้า
กองพลทหารม้าที่ 2 รักษาพระองค์ สนามเป้า ซึ่งการแข่งขันครั้งนี้
จัดเป็นครั้งที่ 3 โดยพระเจ้าหลานเธอพระองค์เจ้าสิริวัณณวรีนารีรัตน์
ทรงเป็นประธานคณะกรรมการอ�านวยการนโยบายการแข่งขันฯ
เพื่อส่งเสริมกีฬาขี่ม้า เพิ่มพูนทักษะ และประสบการณ์การขี่ม้า และเป็น
การเชื่อมความสัมพันธ์ระหว่างนักกีฬาขี่ม้าจากสโมสรขี่ม้าทั้งชาวไทยและ
ชาวต่างชาติกว่า 10 ประเทศที่เข้าร่วมการแข่งขัน
















































PRD Magazine 21

การจัดงานปีนี้มีแนวคิดหลัก คือ “Keep Working
Riding Happy with Two Hearts” สายสัมพันธ์ความสุข
2 หัวใจ คือการสื่อถึงความผูกพันและความเชื่อมถึงกัน
ของสองหัวใจระหว่างผู้ขี่ม้าและม้าหลอมเป็นหนึ่งเดียวกัน
ในปีนี้มีนักกีฬาทั้งชาวไทยและชาวต่างชาติเข้าร่วมประชัน
ฝีมือ สร้างความตื่นเต้นและความประทับใจให้กับผู้เข้าชม
การแข่งขันมากกว่าปีที่ผ่านมา
ผลการแข่งขัน Princess’s Cup Thailand 2018
เริ่มจากประเภทศิลปะบังคับม้า (Dressing) มีผลการแข่งขัน
ดังนี้ Princess’s Cup Dressage (Pony) ประเภททีม
ทีมที่ชนะมาจากสโมสร Golden Horse Riding Club A
ประเภท Princess’s Cup Dressage Team “TEF Novice 2”
ทีมที่ชนะมาจากสโมสร Golden Horse Riding Club A
ประเภทPrincess’s Cup Dressage Military Team
“TEF Elementary 1” ทีมที่ชนะมาจากสโมสร Royal
Stable Unit และ Princess’s Cup Dressage Over all
ประเภทเดี่ยว ผู้ชนะ คือ Pakinee Pantapa จากสโมสร
Laddaland Equestrian Club
มาต่อกันที่ประเภทที่ 2 การแข่งขันการขี่ม้าข้าม
เครื่องกระโดดกีดขวาง (Show jumping) ประเภทเดี่ยว
ผู้ชนะได้แก่ Jaruporn Limpichati จากสโมสร
Checkmate Horse Club ประเภท Jumping Pony
ผู้ชนะได้แก่ Netikam Noui-Pin จากสโมสร NP Equestrian
Club By Mana ประเภท Jumping Team Military
ทีมที่ชนะมาจากสโมสร Royal Stable Unit และ
ประเภท Jumping Team Open ทีมที่ชนะมาจากสโมสร
9 Atsadon Equestrian Paradice
การแข่งขันประเภทที่ 3 อีเวนท์ติ้ง (Eventing)
ผู้ชนะเลิศได้แก่ Supap Khaw-Ngam จากสโมสร
Royal Stable Unit



























22 PRD Magazine

นอกจากนี้ ยังมีการแข่งขันอีก 2 ชนิด คือ การแข่งขัน ภายในงานยังมีการแข่งขันประกวด Paint หุ่นม้า
สุดยอดช่างเกือก (Best Farrier) ทีมที่ชนะคือทีมสโมสร (อะคริลิค) จาก 18 ทีมในระดับอุดมศึกษา ซึ่งผู้เข้าร่วมงาน
เลิศนิมิต บ้านเลี้ยงม้า และการแข่งขันสุดยอดผู้ดูแลม้า ได้ลงคะแนนให้กับหุ่นม้าที่เข้าแข่งขัน ซึ่งทีมชนะในปีนี้
(Best groom) ทีมที่ชนะได้แก่ Royal Stable Unit ซึ่ง ได้แก่ ทีม ม.ม้า จากสถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้า
2 ชนิดนี้ พระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าสิริวัณณวรีนารีรัตน์ เจ้าคุณทหารลาดกระบัง สาขาประติมากรรม และการ
ทรงให้มีการจัดการแข่งขันขึ้นเพื่อเป็นการเพิ่มพูนความรู้ แข่งขันสุนัขใช้งานสากล ชนะเลิศประเภท IPO3 สุนัข
ความสามารถและการยกระดับมาตรฐานงานช่างเกือกและ พันธ์ุเยอรมันเช็พเพอร์ด ชื่อ Henry vom wolfshein ของ
ผู้ดูแลม้าให้มีคุณภาพ และเทียบเท่ามาตรฐานสากล นายสถิตพร โสภาเจริญวัฒนา



























PRD Magazine 23

นอกจากการแข่งขันต่าง ๆ แล้วยังมีกิจกรรม
มากมายให้ร่วมสนุก ซึ่งเปิดให้บุคคลทั่วไปเข้าชมฟรี
โดยมีจุดนิทรรศการที่มีเรื่องราวเกี่ยวกับพระจริยวัตร
พระเจ้าหลานเธอพระองค์เจ้าสิริวัณณวรีนารีรัตน์
ที่เกี่ยวข้องกับวงการขี่ม้า และการจัดแสดงของเล่น
ส่วนพระองค์ นอกจากนี้ ยังมีกิจกรรมให้เด็ก ๆ ได้ร่วมสนุก
เช่น D.I.Y. ศิลปะประดิษฐ์เกี่ยวกับม้า ซุ้มพับกระดาษม้า
ที่น้อง ๆ หนู ๆ สามารถท�าและน�ากลับไปเป็นของฝาก หรือ
ของที่ระลึกให้ครอบครัวได้ รวมถึงกิจกรรมท�าความสะอาด
คอกม้าจ�าลอง การให้อาหารม้าแคระ และการขี่ม้าโพนี่
กิจกรรม Dog Run with Partner 2018 เป็นครั้งแรก
ที่เปิดโอกาสให้บุคคลภายนอกเข้าร่วมกิจกรรมวิ่ง ระหว่าง
คนรักสุนัขกับสุนัขที่รักได้วิ่งร่วมกันในสนามกีฬาขี่ม้า
ซึ่งการจัดกิจกรรม Dog Run with Partner 2018
ในครั้งนี้ นอกจากจะเป็นการช่วยสมทบทุนโครงการ
อาชาบ�าบัด เพื่อเด็กพิเศษแล้ว ยังส่งเสริมการสร้างสุขภาพ
และความสัมพันธ์อันดีให้กับผู้เข้าร่วมกิจกรรมอีกด้วย ส�าหรับผู้ที่ชอบจับจ่ายซื้อของก็มีร้านจ�าหน่ายสินค้า
FLEA Market and Food Truck ที่มีร้านค้าเข้าร่วมกว่า
60 ร้านค้า โดยจ�าหน่ายสินค้า ตั้งแต่เที่ยงวันถึงเที่ยงคืน
และมีการจ�าหน่ายปุ๋ยมูลม้าในราคาพิเศษ
จะเห็นได้ว่า การแข่งขัน Princess’s Cup Thailand
2018 ครั้งนี้ นอกจากจะมีการแข่งขี่ม้าที่น่าสนใจระดับ
สากลแล้ว ยังมีกิจกรรมมากมายให้ทุกคนได้ร่วมสนุก และ
หวังว่าครั้งหน้าทุกคนจะได้มาร่วมสนุกกันอีก ผู้สนใจ
สามารถติดตามข่าวสารการจัดงานครั้งต่อไปได้ที่ Facebook
Princess’s Cup 2018




24 PRD Magazine

Social & Education
เรียบเรียง : ปัทมาพร งึ้มนันใจ
ส�านักการประชาสัมพันธ์ต่างประเทศ







ประธานอาเซียน : เรื่องของคนไทยทุกคน








































ตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม 2562 ไทยท�าหน้าที่ประธานอาเซียนอย่างเป็นทางการ
หลังจากที่ได้รับไม้ต่อจากสิงคโปร์ในคราวประชุมสุดยอดผู้น�าอาเซียน ครั้งที่ 33
เมื่อวันที่ 15 พฤศจิกายน 2561 โดยไทย ได้ประกาศแนวคิดหลักในการท�าหน้าที่
ประธานอาเซียน คือ “Advancing Partnership for Sustainability”
หรือ “ร่วมมือ ร่วมใจ ก้าวไกล ยั่งยืน” ซึ่งเชื่อว่าหลายท่านคงได้รับทราบจาก
สื่อต่าง ๆ มาบ้างแล้วในช่วงปลายปีที่ผ่านมา
แนวคิดหลัก “ร่วมมือ ร่วมใจ ก้าวไกล ยั่งยืน” แต่ละค�ามีความหมายที่โยง
ถึงยุทธศาสตร์ไทย ในการด�ารงต�าแหน่งประธานอาเซียน และบ่งบอกถึงทิศทางการ
ขับเคลื่อนอาเซียนที่ส�าคัญ คือ ความยั่งยืน ความเชื่อมโยง และการมองไปสู่อนาคต
หมายถึงการที่อาเซียนจะต้องร่วมมือกันอย่างใกล้ชิดในทุกภาคส่วน บนพื้นฐานของ
ผลประโยชน์ร่วมกันทั้งภาคีภายนอกภูมิภาคและประชาคมโลก เพื่อก้าวไปข้างหน้าด้วยกัน
อย่างมีพลวัต สู่อนาคตที่มีความยั่งยืนในทุกมิติ อันจะน�ามาซึ่งความกินดีอยู่ดีและสันติสุข
ของประชาชนอาเซียน






PRD Magazine 25

แนวคิดหลักมีองค์ประกอบส�าคัญ 3 ประการที่ไทยจะเน้นย�้าและผลักดัน คือ
1) “การก้าวไกล” (Advancing) หมายถึง การมองและก้าวไปด้วยกันสู่อนาคตอย่าง
มีพลวัต ใช้ประโยชน์จากวิวัฒนาการทางเทคโนโลยี และสร้างขีดความสามารถในการ
แข่งขัน ควบคู่กับการสร้างระบบภูมิคุ้มกันจากเทคโนโลยีก้าวกระโดด และความท้าทาย
ต่าง ๆ ในอนาคต มุ่งสู่เป้าหมายยุทธศาสตร์ส�าคัญ คือ การเป็นภูมิภาคดิจิทัลอาเซียน
2) “การร่วมมือ ร่วมใจ” (Partnership) คือ การสร้างความเป็นหุ้นส่วนภายในอาเซียน
และประชาคมโลก รวมทั้งกับประเทศคู่เจรจา มีเป้าหมายยุทธศาสตร์ส�าคัญ คือ
การสร้างอาเซียนที่ไร้รอยต่อ และ 3) “ความยั่งยืน” (Sustainability) หมายถึง
การสร้างความยั่งยืนในทุกมิติ ไม่ว่าจะเป็นความมั่นคงที่ยั่งยืน หรือความยั่งยืน
ด้านการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจ โดยไทยจะเน้นความเชื่อมโยงอาเซียนในทุกมิติ
ทั้งความเชื่อมโยงระดับยุทธศาสตร์ การเติบโตทางเศรษฐกิจ และความมั่งคงของมนุษย์
เพื่อสร้างความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน การมีเอกภาพ และความมีบทบาทน�าในความ
สัมพันธ์ด้านต่าง ๆ ของอาเซียนในเวทีโลก














26 PRD Magazine

ก่อนรับต�าแหน่งประธานอาเซียนอย่างเป็นทางการของไทย รัฐบาลได้จัดงาน
“รวมใจประสาน สู่ประธานอาเซียน” เมื่อวันที่ 21 ธันวาคม 2561 ณ ท�าเนียบรัฐบาล
เพื่อสร้างการรับรู้และมีส่วนร่วม ของประชาชนคนไทยทุกภาคส่วน ถือเป็นการเปิดตัว
และแสดงความพร้อมของไทยส�าหรับการเป็นประธานอาเซียนปี 2562 รวมทั้งส่งเสริม
ให้ทุกภาคส่วนมีส่วนร่วมเตรียมตัวเป็นเจ้าบ้านที่ดีในการต้อนรับผู้น�า และผู้เข้าร่วม
ประชุม แขกต่างบ้านต่างเมือง ทั้งเพื่อนสมาชิกอาเซียนและประเทศคู่เจรจาจากทั่วโลก
เพื่อให้การประชุมต่าง ๆ เป็นไปด้วยความเรียบร้อย ได้ผลอย่างที่มุ่งหวัง และยังสร้าง
ความประทับใจให้กับผู้มาเยือน จนอยากจะหวนกลับมาเยือนอีก ซึ่งถือเป็นการ
ประชาสัมพันธ์ประเทศและการท่องเที่ยวได้เป็นอย่างดี นอกจากนี้ ส่งเสริมให้ทุกภาคส่วน
เข้าร่วมเป็นพลังของการขับเคลื่อนประชาคมอาเซียนในทุกมิติ โดยร่วมกันผลักดัน
การพัฒนาอาเซียนไปพร้อม ๆ กับประเทศสมาชิก โดยไม่ทิ้งใครไว้ข้างหลัง เพื่อสร้าง
สังคมอาเซียน ที่สงบสุข เข้มแข็ง และก้าวหน้าอย่างยั่งยืน
ในฐานะประธานอาเซียน ปี 2562 ไทยต้องเป็นเจ้าภาพจัดการประชุมกว่า 180
การประชุมตลอดทั้งปี ทั้งในกรุงเทพมหานคร เมืองหลักและเมืองรองทั่วประเทศ
ซึ่งจะส่งผลโดยตรงในการกระตุ้นเศรษฐกิจ และการท่องเที่ยวของประเทศได้เป็นอย่างดี
นอกจากนี้ ยังจะสร้างประโยชน์จากความร่วมมือด้านต่าง ๆ ให้กับประชาชนใน ปี 2562 ไทยต้องเป็นเจ้าภาพ
หลากหลายกลุ่ม ทั้งภาคธุรกิจ ภาครัฐ และสถาบันการศึกษาต่าง ๆ ซึ่งการเดินทาง จัดการประชุมกว่า 180
เข้ามาเห็น เข้ามาสัมผัสกับคนไทย ธุรกิจไทย สถานที่ท่องเที่ยวไทย ก็จะเอื้อต่อ
การสร้างความสัมพันธ์ทางธุรกิจ และประชาชนได้ดีขึ้น โดยหน่วยงานสาขาภายใต้ การประชุมตลอดทั้งปี ทั้งใน
3 เสาหลักของอาเซียน ไม่ว่าจะเป็นกระทรวงการต่างประเทศ กระทรวงพาณิชย์ กรุงเทพมหานคร เมืองหลัก
กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและ
สิ่งแวดล้อม และกระทรวงแรงงาน ผลัดเปลี่ยนกันเป็นเจ้าภาพจัดประชุมในหลาย และเมืองรองทั่วประเทศ
ระดับ ตั้งแต่ระดับคณะท�างาน ระดับเจ้าหน้าที่อาวุโสไปจนถึงระดับรัฐมนตรี และ ซึ่งจะส่งผลโดยตรงในการกระตุ้น
การประชุมสุดยอดในระดับผู้น�า ซึ่งการประชุมสุดยอดในระดับผู้น�าจะจัด 2 ครั้ง คือ
การประชุมสุดยอดอาเซียน ครั้งที่ 34 ในเดือนมิถุนายน 2562 และการประชุมสุดยอด เศรษฐกิจ และการท่องเที่ยวของ
อาเซียน ครั้งที่ 35 ระหว่างผู้น�าอาเซียนและผู้น�าจากประเทศคู่เจรจา ซึ่งจะจัดขึ้นใน ประเทศได้เป็นอย่างดี
เดือนพฤศจิกายน 2562




PRD Magazine 27

28 PRD Magazine

การเป็นประธานอาเซียนนั้น
ไม่ใช่เรื่องของฝ่ายเดียวแต่เป็นเรื่อง

ของคนไทยทุกคน ในฐานะคนไทย

ต่างมีส่วนที่จะช่วยสร้างความประทับใจ

ให้ผู้มาเยือน ตั้งแต่ก้าวแรกที่เดินทาง

มาถึง ด้วยการให้บริการอย่างมืออาชีพ

ผสมผสานกับเอกลักษณ์ความเป็นไทย

การแสดงน�้าใจ ค�านึงถึงความสะดวก
สบาย สะอาด และเป็นระเบียบเรียบร้อย








การเป็นประธานอาเซียนนั้น ไม่ใช่เรื่องของฝ่ายเดียวแต่เป็นเรื่องของคนไทยทุกคน
ในฐานะคนไทย ต่างมีส่วนที่จะช่วยสร้างความประทับใจให้ผู้มาเยือน ตั้งแต่ก้าวแรก
ที่เดินทางมาถึง ด้วยการให้บริการอย่างมืออาชีพ ผสมผสานกับเอกลักษณ์ความเป็นไทย
การแสดงน�้าใจ ค�านึงถึงความสะดวกสบาย สะอาด และเป็นระเบียบเรียบร้อย ชาวบ้าน
ร้านรวง ต้องดูแลรักษาหน้าบ้านให้น่ามอง ไม่มีขยะ ร้านอาหาร ร้านขายของ ซึ่งปัจจุบัน
ก�าลังรณรงค์ “งด ลด เลิก” พลาสติก/โฟม พร้อมหันมาใช้วัสดุรีไซเคิล เพื่อลดปริมาณ
ขยะและลดโลกร้อน ซึ่งสอดรับกับแนวคิดของไทยในฐานะประธานอาเซียนในครั้งนี้
ที่ต้องการจัดการประชุมแบบ “Green Meeting” เพื่อให้สมาชิกอาเซียนและคู่เจรจา
ทั่วโลกที่มาเยือนได้เห็นความร่วมมือร่วมใจของไทย
การเป็นประธานอาเซียนของไทยมุ่งเน้นการผลักดันความร่วมมือเพื่อเสริมสร้าง
ความเข้มแข็ง ของประชาชนอาเซียนเพื่อขับเคลื่อนอาเซียนให้ก้าวไปข้างหน้าด้วยกัน
สร้างประชาคมอาเซียนที่มีประชาชนเป็นศูนย์กลางและไม่ทอดทิ้งใครไว้ข้างหลัง
โดยให้ความส�าคัญกับการพัฒนาที่ยั่งยืน การส่งเสริมความเชื่อมโยงและการมองไปสู่
อนาคต และจะเป็นโอกาสที่ไทยจะได้น�าเสนอประเด็นความร่วมมือที่เป็นประโยชน์
ต่อไทยและภูมิภาคโดยรวม โดยเฉพาะอย่างยิ่งประเด็นเรื่องความมั่นคงในทะเลจีนใต้
และประเด็นปัญหาโรฮีนจา ในเมียนมา ซึ่งในปัจจุบันจะเห็นได้ว่า ประเด็นความร่วมมือ
ระหว่างประเทศในอาเซียนในหลายประเด็น เป็นความร่วมมือเพื่อจัดการกับปัญหา
ความมั่นคงของมนุษย์ที่ครอบคลุมประเด็นในมติด้านสังคม วัฒนธรรมและสิ่งแวดล้อม
จะเห็นได้ว่า ประเด็นเหล่านี้มีความเกี่ยวกันกับวิถีชีวิตของประชาชนอาเซียน
ท�าให้อาเซียน เป็นองค์การที่เชื่อมโยงกับประชาชน และหากความร่วมมือในเรื่อง
เหล่านี้บรรลุตามเป้าประสงค์ที่วางไว้ ก็จะเป็นสิ่งที่ท�าให้เกิดความรู้สึกถึงความ
เป็นพลเมืองอาเซียนในกลุ่มประชาชนในภูมิภาคและท�าให้อาเซียนไม่ใช่เรื่องไกลตัว
ส�าหรับคนทั่วไป

ข้อมูลอ้างอิง : Royal Thai Government, กระทรวงการต่างประเทศ
PRD Magazine 29

Social & Education
เรียบเรียง : พรรณี ตั้งใจสถาปัตย์






ติหมา รักษ์โลก...










ติหมา เกิดขึ้นจากภูมิปัญญาชาวบ้านแต่โบราณ
ที่น�าก้านจาก (ต้นจาก) เหลือใช้มาสานต่อกันให้เป็นรูปเรือ
หรือรูปถังน�้า ชาวบ้านใช้ตักน�้าขึ้นจากบ่อน�้าหรือวิดน�้าออก
จากเรือ ต่อมามีถังสังกะสีและพลาสติกเข้ามาแทน ท�าให้
ติหมาเริ่มสูญหายไปจากท้องถิ่น มีเพียงบางครัวเรือนที่
ยังคงใช้กันอยู่บ้าง ทุกวันนี้ ติหมา โกอินเตอร์ไปไกลถึง
ต่างประเทศแล้ว กลุ่มวิสาหกิจชุมชนบ้านนายอดทอง
เกษตรกร ต.วังวน อ.กันตัง จ.ตรัง ได้รวมตัวกันสืบสาน
การท�า ติหมา อีกครั้งและท�ามาอย่างต่อเนื่อง จากกระแส
การรณรงค์ใช้วัตถุดิบจากธรรมชาติ เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม
ที่เพิ่มสูงขึ้น การรณรงค์ลดใช้พลาสติก ท�าให้ ติหมา เป็น
ที่ต้องการของตลาดทั้งในและต่างประเทศ อีกทั้งยังเป็น
ผลิตภัณฑ์ที่น�าไปเป็นของประดับตกแต่งหรือใช้ใส่ของได้
สามารถส่งไปขายถึงประเทศจีนและประเทศญี่ปุ่น
ติหมา เป็นภาชนะตักน�้าอย่างหนึ่ง สร้างรายได้ให้กับชาวบ้านอย่างงดงาม เป็นการต่อยอด
ของชาวภาคใต้ ท�าด้วยกาบหรือใบ ของพืช ผลิตภัณฑ์ชุมชนตามนโยบายของรัฐ แต่จากปัญหาก�าลัง
ตระกูลปาล์มที่หาได้ในท้องถิ่น เป็นค�ามาจาก การผลิตที่ไม่เพียงพอต่อปริมาณออเดอร์ที่สั่งเข้ามา
ภาษามลายูคือ ค�าว่า Timba ซึ่งหมายถึง เนื่องจากสภาพภูมิอากาศทางภาคใต้ที่ไม่เอื้อต่อการผลิต
ภาชนะตักน�้า การเรียกชื่อบางครั้งมีชื่อ อย่างต่อเนื่อง ท�าให้กลุ่มวิสาหกิจชุมชนจักสานก้านจาก
ของพืชที่น�ามาเป็นวัสดุที่ท�าต่อท้ายด้วย เช่น บ้านนายอดทอง ต้องประสบปัญหาในการผลิต
ถ้าท�าจากใบจาก เรียกว่า หมาจาก ถ้าท�า
จากต้อหมาก (กาบหมาก) เรียกว่า หมาต้อ

แต่บางคนใช้ค�าว่า “หมา” “ติหมา” “หมาตักน�้า”
รวม ๆ กันไป

















30 PRD Magazine

ผศ.นพดล โพชก�าเหนิด อาจารย์ประจ�าภาควิชาคณะ แล้วน�ามาสานในรูปแบบที่สวยงาม สามารถใช้แทนแก้วน�้า
ศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย กระบวยตักน�้าได้ ปัจจุบันมียอดการสั่งซื้อจ�านวนมาก
วิทยาเขตสงขลา นักวิจัยโครงการวิจัยการพัฒนาตู้อบ ท�าให้ชาวบ้านไม่สามารถผลิตได้ทันเนื่องจากใบจากที่
แสงอาทิตย์ส�าหรับอบแห้งใบจากสู่ชุมชนลุ่มน�้าปะเหลียน จะน�ามาเป็นวัตถุดิบนั้นต้องเป็นใบจากที่แห้งแล้วเท่านั้น
ภายใต้โครงการวิจัยการจัดการทรัพยากรแบบมีส่วนร่วมเพื่อ ซึ่งก่อนหน้านี้ทางชุมชนใช้ภูมิปัญญาดั้งเดิมคือ การตากแดด
พัฒนาคุณภาพชีวิตของชุมชนลุ่มน�้าปะเหลียน จังหวัดตรัง หากแดดจัดตากให้แห้งภายใน 1 วัน หากแดดอ่อนต้อง
โดยการสนับสนุนของส�านักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย ใช้เวลาตากมากกว่านั้น ท�าให้เกิดปัญหาในเรื่องสีของ
(สกว.) กล่าวว่า “โครงการวิจัยนี้เป็นงานวิจัยที่เกิดจาก ใบจากที่อาจผิดเพี้ยน ประกอบกับภาคใต้จะมีฝนตกชุก
ปัญหาการผลิตติหมาของกลุ่มวิสาหกิจชุมชนจักสาน เกือบตลอดทั้งปี ท�าให้ไม่สามารถผลิตได้ทัน ด้วยเหตุนี้
ก้านจากบ้านนายอดทอง ติหมาเป็นภูมิปัญญาจักสาน จึงเกิดตู้อบแห้งใบจากพลังแสงอาทิตย์ มีกระบวนการ
ที่น�าส่วนยอดของใบจากอ่อน ซึ่งเป็นส่วนเหลือทิ้งจาก ท�างานโดยใช้พลังงานจากแสงแดด ใช้หลักการไหลเวียน
กระบวนการท�าใบจาก โดยน�าส่วนหัวมาตากแดดให้แห้ง อากาศร้อนเพื่อระบายความชื้นด้วยวิธีธรรมชาติ ติดตั้ง

PRD Magazine 31

ติหมา ได้รับรางวัลโอทอปพรีเมียมโกอินเตอร์ ในโครงการ 9101 ตามรอยเท้าพ่อ

ภายใต้ร่มพระบารมี ชนะเลิศระดับประเทศ รับโล่รางวัลจากรัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตร
และสหกรณ์ ติหมาใบจากที่เคยใช้ตักน�้าจากบ่อหรือวิดน�้าในเรือกลายมาเป็น ติหมาที่นิยม

น�ามาเป็นภาชนะใส่อาหาร เครื่องดื่ม ขนมอื่น ๆ แทนแก้วและถุงพลาสติก





เครื่องวัดความชื้นและอุณหภูมิ สามารถกระจายความร้อน
สม�่าเสมอ หากฝนตกสามารถเคลื่อนย้ายได้ จุดเด่นของ
ตู้อบแห้งใบจากพลังแสงอาทิตย์คือ สามารถอบใบจาก
ให้แห้งโดยใช้เวลาเพียง 3 ชั่วโมงเท่านั้น ผลิตใบจากแห้ง
ได้เฉลี่ย 2,000-3,000 ใบต่อรอบ น�าไปผลิตติหมาได้
ครั้งละ 100-200 ใบ นอกจาก “ติหมา” แล้ว หัตถกรรม
ก้านจากมีความสวยงามประณีต ใช้วัสดุธรรมชาติ ราคาถูก
ท�าให้ได้รับความนิยมในหมู่คนเมืองและต่างประเทศเป็น
อย่างมาก นับเป็นอีกหนึ่งของดีของจังหวัดตรัง
ตู้อบแห้งใบจากพลังแสงอาทิตย์สามารถแก้ปัญหา
การผลิตได้ดี โดยเฉพาะในช่วงหน้าฝน สามารถเพิ่มยอด
การผลิตได้ถึง 2 เท่า ข้อดีของตู้นี้คือ ร้อนกว่าการตากแดด
ข้างนอก แห้งได้ทันใจ โดยเฉพาะช่วงฝนแล้งท�าได้มากขึ้น
ในช่วงหน้าฝนสามารถผลิตติหมาโดยใช้ฮีตเตอร์เพื่อเพิ่ม
อุณหภูมิภายในตู้อบ ทางกลุ่มสามารถเพิ่มยอดผลิตเป็น
เดือนละ 20,000-30,000 ใบ ท�าให้จากเดิมที่กลุ่มมีสมาชิก
อยู่ 40 ครัวเรือน สามารถเพิ่มเป็นกว่า 100 ครัวเรือน
และยังกล่าวเสริมว่า การท�าติหมาท�าให้เกิดการจ้างงาน
ในชุมชนแต่ละครรัวเรือนมีรายได้เสริมแล้ว ในมุมของ
การแก้ปัญหาสิ่งแวดล้อม ก่อนหน้านี้มีปัญหาเรื่องขยะจาก
ก้านจากที่เหลือ งานวิจัยนี้ ท�าให้ยอดผลิตติหมามากขึ้น
ท�าให้ก้านจากที่เคยถูกทิ้งเป็นขยะกลายเป็นของมีประโยชน์
มีค่าขึ้น และช่วยลดขยะให้กับชุมชนได้
ในปีนี้ ติหมา ได้รับรางวัลโอทอปพรีเมียมโกอินเตอร์
ในโครงการ 9101 ตามรอยเท้าพ่อ ภายใต้ร่มพระบารมี
ชนะเลิศระดับประเทศ รับโล่รางวัลจากรัฐมนตรีว่าการ
กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ติหมาใบจากที่เคยใช้ตักน�้า
จากบ่อหรือวิดน�้าในเรือกลายมาเป็น ติหมาที่นิยมน�ามา
เป็นภาชนะใส่อาหาร เครื่องดื่ม ขนมอื่น ๆ แทนแก้วและ
ถุงพลาสติก มีตลาดจากทั่วประเทศสั่งซื้อเพิ่มมากขึ้นเรื่อย ๆ
จนสามารถสร้างรายได้กว่า 270,000 บาท/เดือน นอกจากนี้
ยังได้รับความสนใจจากตลาดต่างประเทศอย่างต่อเนื่อง
ท�าให้ติหมา จากภูมิปัญญาชาวบ้านของบ้านนายอดทอง
ต.วังวน อ.กันตัง จ.ตรัง สามารถโกอินเตอร์ และส่งไปขาย
ถึงประเทศญี่ปุ่นและประเทศจีน
32 PRD Magazine

ค�าว่า “หมา” นี้ บางทีก็เรียก ติหมา หรือ ตีหมา ในจังหวัดนครศรีธรรมราชมีภาชนะตักน�้าที่ท�าทั้ง
ผู้รู้กล่าวว่าไม่ใช่ค�าไทยแท้ แต่เป็นค�าที่มาจากภาษามลายู กาบหมาก กาบต้นหลาวโอนและใบของต้นจากแต่ไม่ได้ท�า
คือค�าว่า Timba ซึ่งหมายถึงภาชนะตักน�้าที่ท�าจากใบจาก ด้วยสิ่งเหล่านี้ในทุกท้องที่ ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับในท้องที่นั้นจะ
หรือ กาบ มีสิ่งใดที่ใช้ท�า ปัจจุบันนี้แม้ภาชนะตักน�้าที่ท�าด้วยสังกะสี
หมา ติหมา ตีหมา เป็นภาชนะตักน�้าอย่างหนึ่งของชาว (ซึ่งเรียกว่าถัง) หรือพลาสติกจะเข้าไปแทนที่หมากตักน�้า
ภาคใต้ ท�าด้วยกาบหรือใบของพืชตระกูลปาล์มที่หาได้ใน ที่ชาวนครใช้มาแต่โบราณมากขึ้น แต่หมาตักน�้าก็ยังคง
ท้องถิ่น การเรียกชื่อบางครั้งจึงมีชื่อของพืชที่น�ามาเป็นวัสดุ มีใช้กันอยู่ในครัวเรือนไม่น้อย โดยเฉพาะ “หมาจาก” ซึ่ง
ท�าต่อท้ายด้วย เช่น เป็นหัตถกรรมที่มีชื่อเสียงของชาวบ้านแถบลุ่มน�้าปากพนัง
n ถ้าท�าจากใบจากก็เรียกว่า “หมาจาก” อ�าเภอเชียรใหญ่และอ�าเภอหัวไทร อันเป็นบริเวณที่มี
n ถ้าท�าจากต้อหมาก (กาบหมาก) ก็เรียกว่า “หมาต้อ” ต้นจากขึ้นอยู่ชุกชุม
n ถ้าท�าจากกาบเหลาชะโอนก็เรียกว่า การท�าหมาตักน�้าด้วยใบจาก เริ่มด้วยตัดเอายอดจาก
“หมาต้อหลาวโอน” (หรือ “หมาต้อ” เช่นเดียวกัน) ซึ่งเป็นยอดอ่อนที่รวมกันแน่นไม่แตกออกเป็นใบ มาจัด
แต่บางคนก็ใช้ค�าว่า “หมา” “ติหมา” หรือ “หมาตักน�้า” เอาแต่ใบ น�าใบไปตากแดดพอหมาด ๆ แล้วน�าไปสอด
รวม ๆ กันไปโดยไม่ค�านึงถึงวัสดุที่ใช้ท�าในท้องถิ่นบางแห่ง การสอดหมาจากต้องคลี่ใบออกข้างหนึ่งแล้วสอดต่อกัน
จังหวัดนครศรีธรรมราชมีการใช้ค�าว่า “หมา” ใน กลับหัวกลับหางไปเรื่อย ๆ จนได้ขนาดตามที่ต้องการจึง
ความหมายที่กว้างออกไป หมายถึงภาชนะตักน�้าปัจจุบัน รวบหัวรวบท้ายเข้าประสานกันม้วนกลม แล้วใช้ก้านใบจาก
เรียกภาชนะตักน�้าที่ท�าด้วยสังกะสี อะลูมิเนียม หรือเหล็ก ผูกฝึกไว้ ก็ได้หมาจากตามต้องการ และถ้าจะให้สวยงาม
ว่า “หมาถัง” หรือ “หมาถั้ง” ที่ท�าด้วยพลาสติกก็เรียก และทนทานก็ใช้หวายหรือคล้าแทง เย็บรอยต่อระหว่าง
ว่า “หมาพลาสติก” อันเป็นการรักษาชื่อเต็มที่ขึ้นต้นด้วย ใบจากแต่ละใบเพื่อกันไม่ให้หลุดได้ง่ายด้วย
“หมา” เอาไว้





















PRD Magazine 33

Social & Education
เรื่อง : พ.อ.เทวัญ ตันกุล



















ห้องสมุดอิเล็กทรอนิกส์





























































34 PRD Magazine

ห้องสมุดอิเล็กทรอนิกส์ หรือ Electronic
Library หรือเรียกอย่างย่อ ๆ ว่า E-library หมายถึง
ห้องสมุดที่มีการจัดการระบบงานและเนื้อหาความรู้โดยใช้
เทคโนโลยีสารสนเทศ ซึ่งห้องสมุดอิเล็กทรอนิกส์เป็นลักษณะ
ผสมผสานการท�างานของ ระบบห้องสมุดอัตโนมัติ ห้องสมุด
เสมือน และห้องสมุดดิจิทัล




ระบบห้องสมุดอัตโนมัติ คือเป็นระบบการท�างานของห้องสมุด
โดยใช้คอมพิวเตอร์ช่วย เพื่อให้การท�างานของฝ่ายต่าง ๆ ในห้องสมุด
สามารถท�างานเชื่อมโยงประสานกันได้อย่างต่อเนื่อง โดยไม่ต้อง
ท�างานซ�้าด้วยมือหลาย ๆ ครั้ง
ห้องสมุดเสมือน Virtual Library คือสถานที่ให้บริการสืบค้น
ข้อมูลข่าวสารอิเล็กทรอนิกส์ โดยใช้คอมพิวเตอร์ผ่านระบบเครือข่าย
ที่เชื่อมโยงกันได้ทั่วโลก มีการจัดการอย่างเป็นระบบ สืบค้นในระบบ
ออนไลน์ ระบบเครือข่าย โดยสามารถเข้าถึงระยะไกลมายังห้องสมุด
เพื่อสืบค้นได้อย่างมีประสิทธิผล


PRD Magazine 35

ห้องสมุดดิจิทัล หมายถึงห้องสมุดที่มีการจัดการและให้บริการ
เนื้อหาข้อมูลในรูปแบบดิจิทัล ที่ผู้ใช้สามามารถเข้าถึงข้อมูลฉบับเต็ม
ได้โดยตรง สร้างและจัดเก็บข้อมูลดิจิทัลอย่างเป็นระบบ เพื่อสะดวก
ในการสืบค้นผ่านเครือข่ายอินเทอร์เน็ต
ห้องสมุดอิเล็กทรอนิกส์ จึงเป็นแหล่งที่รวมความรู้จ�านวน
มหาศาลที่จัดการในระบบงานห้องสมุด โดยเก็บข้อมูลไว้ในเครื่อง
คอมพิวเตอร์แม่ข่าย (Server) และให้บริการข้อมูลผ่านเครือข่าย
อินเทอร์เน็ต ซึ่งครอบคลุมถึงห้องสมุดดิจิตอล (Digital library)
ที่จัดการและให้บริการข้อมูลเป็นเอกสารฉบับเต็ม (Full-text)
ในรูปแบบดิจิทัล และห้องสมุดเสมือน (Virtual library) ที่รวมข้อมูล
จากแหล่งความรู้ทั่วโลก และให้บริการเชื่อมโยงข้อมูลผ่านเครือข่าย
อินเทอร์เน็ตในรูปสื่ออิเล็กทรอนิกส์
เมื่อประชาชนเข้าถึงระบบอิเล็กทรอนิกส์ผ่านมือถือ ห้องสมุด
อิเล็กทรอนิกส์ จึงเปรียบเสมือนห้องสมุดส่วนตัว ไม่ต้องเสียเวลา
เดินทางไปห้องสมุด ไม่ต้องเสียเวลาไปร้านหนังสือ และไม่ต้องเสียเงิน
ซื้อหนังสือ
เพื่อให้เกิดความเท่าเทียมในการให้องค์ความรู้แก่เด็ก เยาวชน
เมื่อประชาชนเข้าถึง และประชาชนทั่วไป ให้เข้าถึงองค์ความรู้ และข้อมูลการ
ศึกษา ให้เสมือนหนึ่ง มีห้องสมุดประจ�าตัว รัฐบาลจึง
ระบบอิเล็กทรอนิกส์ผ่านมือถือ เตรียมเดินหน้า ‘โครงการห้องสมุดอิเล็กทรอนิกส์
แห่งชาติ’ เป็นของขวัญปีใหม่ให้ประชาชน หวัง
ห้องสมุดอิเล็กทรอนิกส์ ช่วยส่งเสริมให้เยาวชนรักการอ่าน เป็นโครงการ
ห้องสมุดอิเล็กทรอนิกส์แห่งชาติ (Nation e-Library)
จึงเปรียบเสมือนห้องสมุดส่วนตัว ร่วมกับกระทรวงศึกษาธิการ หอสมุดแห่งชาติ และ
ส�านักงานพัฒนารัฐบาลดิจิทัล และหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง
ไม่ต้องเสียเวลาเดินทางไปห้องสมุด โครงการดังกล่าวสืบเนื่องจากข้อสั่งการของนายกรัฐมนตรี
เพื่อให้เกิดความเท่าเทียมและเพื่อพัฒนาการให้องค์ความรู้แก่เด็ก
ไม่ต้องเสียเวลาไปร้านหนังสือ เยาวชน และประชาชนทั่วไป ได้เข้าถึงข้อมูลที่เกี่ยวกับการศึกษา
สาระความรู้ และหนังสือที่เป็นประโยชน์ทั่วไปอย่างไม่จ�ากัด ส�าหรับ
และไม่ต้องเสียเงินซื้อหนังสือ สืบค้นข้อมูลที่ต้องการจากระบบ e-Library ที่แบ่งเป็น 2 ระบบ คือ

ประเภทสื่อการเรียนรู้ทั่วไป และข้อมูลความรู้ส�าหรับเยาวชนและ
ประชาชนทั่วไป
























36 PRD Magazine

เชื่อว่าโครงการห้องสมุดอิเล็กทรอนิกส์
แห่งชาติ จะช่วยลดต้นทุนการซื้อหนังสือ
ของผู้ปกครอง ในขณะเดียวกันถือเป็นการ
เปลี่ยนแปลงกระบวนการเรียนรู้และ
กระบวนการเรียนการสอนของครู ที่
สามารถน�าข้อมูลต่าง ๆ มาใช้ประกอบการ E-library
สอนได้อย่างมีประสิทธิภาพ ซึ่งทุกหน่วยงาน
ที่เกี่ยวข้องได้ร่วมกันพัฒนาโปรแกรมรองรับ
ไฟล์ข้อมูลดิจิทัล จากส่วนราชการและหน่วยงาน
ต่าง ๆ ทั่วประเทศ
เชื่อว่าโครงการห้องสมุดดังกล่าว จะช่วย
ส่งเสริมให้เยาวชนรักการอ่าน สร้างแรงบันดาลใจ
เกิดการพัฒนาตนเอง โดยขณะนี้ หน่วยงานต่าง ๆ
ได้ส่งไฟล์หนังสือเข้ามาแล้ว 46,666 เล่ม และเชื่อว่า
ในอนาคตจะมีหนังสือมากกว่า 100,000 เล่ม โดยจะท�าให้ประชาชน
เข้าถึงหนังสือที่น่าสนใจอย่างหลากหลาย
นอกจากนี้ จะเปิดให้องค์กรภาคประชาชนได้ร่วมน�าหนังสือ
เข้าระบบ โดยมีกระทรวงศึกษาธิการเป็นผู้คัดเลือกเนื้อหาก่อนการ
อัปโหลด ทั้งนี้จะเป็นการเปลี่ยนแปลงการเรียนรู้ครั้งส�าคัญของ
ประเทศ และเป็นการปฏิรูปกระบวนการศึกษาอย่างแท้จริง
เมื่อโลกก้าวหน้ามากยิ่งขึ้น เราจ�าเป็นที่จะต้องก้าวตามให้ทันกับ
การพัฒนาของโลก และจะมีความสุขมากแค่ไหน ถ้านับแต่นี้เป็นต้นไป
เราทุกคนจะมีห้องสมุดประจ�าตัว
มีหนังสือนับแสนเล่ม ที่จะ
เดินทางติดตามเราไป
ในทุก ๆ ที่



































PRD Magazine 37

Travel & Food
เรื่อง-ภาพ : แสนไชย เค้าภูไท









ขึ้นดอยสะท้านหนาว






ดูดาวไม่เห็นดาว









ปีที่ผ่านมามีโอกาสขึ้นดอย 4 หน ๆ แรกคือดอยอินทนนท์ ขึ้นไป
เมื่อหยุดยาววันเข้าพรรษา ไปพักที่บ้านแม่แจ่มแล้วไปตากฝนบนจุดชมวิว
คราวนั้นได้ไปถึงป่าบงเปียง ท�าให้ได้เห็นว่า นาขั้นบันไดในสายฝนนั้นงาม
ชื่นใจนัก
ที่เสียดายนักก็ตรงทางช้างเผือกที่อยากเห็นไม่มีให้เห็น ไปบ้านแม่แจ่มมา
4 หน ฟ้าปิดแทบทุกครั้ง โดยเฉพาะครั้งล่าสุด ฝนตกตั้งแต่ก่อนไป กลับมาแล้ว
ก็ยังตกต่ออีกเกือบอาทิตย์ เข้าหน้าหนาวไปอีกหลายครั้งแต่เวลาไม่เอื้อ ได้แต่
กากบาทเอาไว้ในใจ เหมาะเมื่อไหร่ค่อยไปอีกที
ปลายพฤศจิกายน มีโอกาสได้ไปอีก นายกสมาคมช่างภาพแห่งประเทศไทย
ขึ้นไปแถลงข่าวประกวดภาพ เมมโมรี่ ศรีลานนา กันบนดอยม่อนล้านซึ่งเป็น
ที่ตั้งของอุทยานแห่งชาติศรีลานนา ผมก็ติดตามไปกับท่านนายกฯ เป็นการย�่าดอย
ครั้งที่ 2 ของปีที่ผ่าน ไปกินขันโตกกลางลมหนาวราว 12 องศาที่แกงฮังเลแข็ง
จนคว�่าถ้วยแล้วไม่หก





























38 PRD Magazine

อรุณรุ่งที่ลานชมอาทิตย์
ม่อนล้าน
PRD Magazine 39

ที่ภูชี้ฟ้ายามเย็น ทิวเขางามแบบนี้



ก่อนขึ้นดอยคุณภูพิชิต ช่วยบ�ารุง หัวหน้าอุทยานแห่งชาติศรีลานนารอต้อนรับ
เราที่ร้านอาหารสวัสดิการอุทยานริมเขื่อนแม่งัด อาหารกลางวันมื้อนั้นติดใจกุ้งฝอย
ชุบแป้งทอดมาก ๆ เขาไม่ได้ทอดเป็นแพอย่างที่เคยทาน แต่เอากุ้งฝอยไปคลุก
เราขึ้นไปถึงม่อนล้าน กับแป้งแห้งเคล้าด้วยงาขาวจากนั้นก็เอาไปโรยในน�้ามัน ได้กุ้งฝอยที่มีแป้งกรอบ

กันบ่ายคล้อย หุ้มรอบตัว เค็ม ๆ มัน ๆ อร่อยจนต้องมีจานที่ 2 กันทุกวง
ผมเคยขึ้นดอยม่อนล้านมาก่อนเมื่อเดือนกุมภาพันธ์ปี 2558 ตอนนั้น
ลมเย็นกลางแดดจ้า ติดตามท่านองคมนตรี พลากร สุวรรณรัฐ ไปติดตามงานที่สถานีพัฒนาการเกษตร

ท�าให้ลืมบ้านลืมเมือง ที่สูงตามพระราชด�าริ ดอยม่อนล้าน ได้รู้รสลมหนาวบนดอยช่วงปลายหนาว
มาแล้ว ไปคราวนี้เป็นต้นหนาวเลยเตรียมตัวพร้อม แต่ก็ไม่วายสะท้าน มันหนาว
ที่ร้อนจัดกันไปเลย จับขั้วหัวใจดีจัง

แต่พอแดดหมด เราขึ้นไปถึงม่อนล้านกันบ่ายคล้อย ลมเย็นกลางแดดจ้าท�าให้ลืมบ้านลืมเมือง
ที่ร้อนจัดกันไปเลย แต่พอแดดหมดลมหนาวกรรโชกไม่กี่ทีก็สะท้าน คืนนั้น
ลมหนาวกรรโชกไม่กี่ที พอเข้าที่พักตัดใจอาบน�้าจากเครื่องท�าน�้าร้อนเพื่อแก้ล�าท�าให้ร่างกายอุ่นขึ้น

ก็สะท้าน ได้ผลดีหลับสนิทจนรุ่งสาง
ด้วยความที่ผ่านหนาวร้อนมากว่า 60 ปี เลยท�าให้เป็นคนตื่นแต่ยังไม่ย�่ารุ่ง
เข้าห้องน�้าท�าธุระส่วนตัวโดยไม่อาบน�้า แต่งองค์ทรงเครื่องมายืนโหยหากาแฟ
ตั้งแต่ยังไม่ตีห้า พวกน้อง ๆ หนุ่ม ๆ สาว ๆ ที่เขาก�าลังเตรียมจะไปดู พระอาทิตย์ขึ้น
เห็นเข้าก็ตะโกนให้ขึ้นรถไปด้วยกัน กุ้งฝอยชุบแป้งทอด
40 PRD Magazine

มีรึที่คนใจง่ายอย่างผมจะยืนเฉย โดดขึ้นนั่งท้าย
กระบะโฟร์วีล กระโดกกระเดกไปซัก 3 กม. เราก็ถึง
ลานต้นสนที่เป็นจุดชมพระอาทิตย์ขึ้น
ยืนทนหนาวอยู่ประมาณครึ่งชั่วโมง แสงเรื่อของอาทิตย์
แรกแย้มก็จับขอบฟ้า จากนั้นไข่แดงฟองใหญ่ก็ค่อยโผล่
พ้นทิวเขาไกลตาขึ้นมาให้เราชม
ขึ้นม่อนล้านมา 3 ครั้ง ไม่เคยมีเวลามากพอจะเที่ยวชม
อะไรมากนัก แต่แค่ได้นอนพักกลางอากาศหนาวเย็นก็
ชื่นใจแล้ว ส�าหรับท่านที่ต้องการจะไปม่อนล้านขอบอก
ไว้ก่อนว่าตอนนี้บ้านพักของอุทยานฯ ยังไม่มี มีแต่บ้านพัก
ของสถานีพัฒนาการเกษตรที่สูงตามพระราชด�าริ ฉะนั้น
ก่อนจะไปขอให้ติดต่อหารือกับคุณภูพิชิต ที่ หมายเลข
08 9555 6444 ก่อน
ลงจากม่อนล้านไม่ถึงเดือนผมก็ขึ้นภูชี้ฟ้า ดอยที่อยาก
จะขึ้นมานานแล้ว ไปกันแบบบังเอิ๊ญบังเอิญ ท่าน ผอ.
ปริวิชญ์ ไชยประเสริฐ ผู้อ�านวยการวิทยาลัยอาชีวศึกษา
เชียงรายเชิญไปท�าข่าว “ชิมเค้กเปิดบ้านงานอาชีพ ต่อยอด
อนาคต ก�าหนดปัจจุบัน สืบสานอดีต ปีที่ 15” แต่แรกคิดว่า
อาชีวะเชียงรายจะจัดให้นอนในเมือง แต่ท่าน ผอ.ปริวิชญ์
ไชยประเสริฐเห็นว่าไปเชียงรายหน้าหนาวก็อยากให้หนาว
กันสะใจ เลยจัดให้ไปพักบนภูชี้ฟ้าแทน หลายคนพลาดท่า
เตรียมเสื้อผ้ากันหนาวไปไม่พอ ก็ได้แต่หยิบยืมกันไป



















รีสอร์ทบนภูชี้ฟ้า


















กุ้งฝอยชุบแป้งทอด หมอกไกลตา หมอกไหลข้ามเขา

PRD Magazine 41

เสร็จพิธีเปิดงานทานข้าวเที่ยงเสร็จเราก็เดินทางขึ้นดอย
ไปถึงที่พักเอาบ่ายแก่ ๆ รีบเข้าห้องอาบน�้าอาบท่ามารอท่า
พระอาทิตย์ดวงแดงอมส้มที่ก�าลังคล้อยต�่าชวนให้ถ่ายภาพ
แต่ด้วยว่าเป็นหน้าหนาวเมฆลอยต�่า ผสมกับหมอกบาง ๆ
อาทิตย์ตกบนดอยจึงได้แต่ดูงามตา ถ่ายภาพมาไม่ถูกใจ
อากาศที่รีสอร์ทเชิงภูชี้ฟ้า ยิ่งค�่าก็ยิ่งหนาว ยิ่งดึกลมก็
ยิ่งแรง พัดกันไม่หยุด ดื่มไป 3 แก้วก็ไม่รู้สึกว่านิสัยจะเปลี่ยน
สุดท้ายก็เลยดื่มทุกอย่างที่เขาส่งให้เพื่อสู้หนาว แล้วกว่า
ไอ้ทุกอย่างที่ดื่มไปจะออกฤทธิ์ก็เลยเที่ยงคืน ท�าให้ต้อง
ตัดสินใจว่าจะลัดเลาะไต่บันไดที่แต่ละขั้นสูงตามเป็นอิสระ
ต่อกันขึ้นไปนอนบนที่พักที่สูงขึ้นไป 10 กว่าเมตร หรือ
ยึดเอาห้องอาหารเป็นฐานหลบหนาวดี...สุดท้ายก็ตะกาย
ไปนอนในห้องจนได้ แต่ไม่สามารถตะกายลงมาขึ้นรถไป
ดูยอดดอย ภูชี้ฟ้าตอนตี 5 กับคนอื่นเขา





























ซากุระที่ศาลากลางเชียงราย





















ไข่ปิ้ง โจ๊กหมู บะหมี่กึ่งส�าเร็จรูป เขาบอกว่าโรตี 111 ที่ถนนคนเดิน
เครื่องกันหนาวมีขายเต็มไปหมด ของกินที่เหมาะกับลมหนาว บนภูชี้ฟ้าอร่อยที่สุด

42 PRD Magazine

ระหว่างทางขึ้นภูชี้ฟ้า มีทิวเขาแล้งไม้สวยไม่แพ้ที่ไหนในประเทศไทย



ตื่นเช้ามาเห็นหมอกอ้อยอิ่งในหุบที่ไกลตา นั่งดื่มกาแฟ คราวนี้เตรียมอุปกรณ์กันหนาวไปเต็มที่เพราะอุณหภูมิ
ทบทวนความประพฤติคืนก่อนได้พักใหญ่ เราก็เก็บกระเป๋า บนภูลดต�่ามากกว่าครั้งก่อน ก็เย็นสะใจไม่ต่างจากครั้งแรก
เตรียมลงจากภูกันตั้งแต่แดดยังไม่จัด เพราะมีโปรแกรม เพียงแต่ครั้งนี้เปลี่ยนพฤติกรรมการดื่มใหม่ แต่ก็ไม่วายที่
ไปร่วมงานของอาชีวะเชียงรายที่ถนนคนเดินยามค�่า จะปฏิเสธขึ้นยอดภูเหมือนเดิม ถามไถ่คนที่ไปมา เขาบอกว่า
พอเข้าเมืองขอร้อง ท่านรองฯ แดงที่เป็นหัวหน้าคณะ นั่งรถ 2 แถวแล้วยังต้องเดินต่อ ทางเดินก็ไม่สะดวกเท่าไหร่
ให้พาไปศาลากลางเพื่อถ่ายรูปดอกซากุระพันธุ์แท้ ที่สมาคม ที่ร้ายกว่าคือ ตรงจุดชมวิวบนยอดภูชี้ฟ้าเหมือนกับตลาดนัด
ซากุระกุมมะ ประเทศญี่ปุ่นมอบให้จังหวัดเชียงราย คน 300 กว่าคนไปแออัดเพื่อชมแสงแรกกันแน่นไปหมด
ปรากฏว่าเหลือดอกที่ออกก่อนฤดูให้ได้ดูอยู่ไม่กี่ดอก แล้วก็เหมือนเดิม พอสาย ๆ เราก็ลงจากยอดดอยเข้าไป
รองฯ แดงบอกว่าจะให้ดีต้องกลางมีนาถึงต้นเมษา เดินตลาดแม่สาย งานปนเที่ยวมันก็แบบนี้แหละ ฉาบไป
ก่อนปีใหม่ไม่กี่วันผมขึ้นภูชี้ฟ้าเป็นหนที่ 2 คราวนี้ ว่าที่ ฉวยมา แต่อย่างน้อยก็ได้ว่า ถ้าหากอยากจะพักผ่อนกับ
ร้อยตรี สมฤทธิ์ ไกลถิ่น ผู้อ�านวยการวิทยาลัยการอาชีพเทิง อากาศหนาวเย็นแล้ว ไม่จ�าเป็นต้องรอจนหน้าหนาวรอ
เชิญไปท�าข่าวโครงการอาชีวะอาสา ขับรถมีน�้าใจ รักษาวินัย แค่ขึ้นดอยไหนซักดอย ฤดูไหนก็หนาวเย็นได้ทั้งนั้น
จราจร ช่วงเทศกาลปีใหม่ 2562 โดยให้บริการตรวจสภาพ ปีที่แล้วขึ้นมา 3 ดอย ไม่ได้ดูดาวชัดตา เขียนต้นฉบับ
รถยนต์และจักรยานยนต์ให้แก่นักท่องเที่ยวและประชาชน เสร็จรุ่งขึ้น 10 มกรา ผมจะขึ้นดอยแม่สลอง ยังไม่รู้ว่า
ผู้ใช้รถใช้ถนนทั่วไป ได้เดินทางสัญจรอย่างปลอดภัยและ ดอยที่ 4 นี่จะได้เห็นดาวหรือเปล่า!!!!!
มีความสุขในช่วงเทศกาลปีใหม่ 2562
PRD Magazine 43

Global Technology
เรื่อง : ศิริกาญจน์ บุญล้อ
ศูนย์เทคโนโลยีสารสนเทศการประชาสัมพันธ์





สร้างกรอบภาพง่าย ๆ ด้วย
Photofunia








สวัสดีค่ะ ผ่านร้อน ผ่านฝน เข้าสู่ฤดูหนาว จนเข้าฤดูร้อน
อีกครั้ง ซึ่งมีบรรยากาศที่น่าถ่ายภาพเก็บไว้เป็นความทรงจ�า

มากมาย ฉบับนี้เลยขอน�าเสนอโปรแกรมที่ช่วยเพิ่มสีสัน
ให้กับภาพ ด้วยกรอบน่ารัก ๆ จาก PhotoFunia.com













PhotoFunia เป็นโปรแกรมตัดต่อภาพบนเครื่องคอมพิวเตอร์ PC, Smart Phone และ Tablet สามารถใช้ได้ทั้งในระบบ
Windows, Android และ iOS

การใช้งานมีขั้นตอน ดังนี้
1. เปิดเว็บไซต์ photofunia.com

2. เลือกประเภท effects ที่ต้องการ






























44 PRD Magazine

3. เลือกรูปแบบของกรอบที่ชอบ


























4. จากตัวอย่างที่เลือก ให้ใส่ข้อความ และเลือกภาพที่จะมาใส่กรอบ เสร็จแล้วคลิกที่ปุ่ม Go

























5. เมื่อด�าเนินการทุกอย่างเสร็จแล้วสามารถ Download
ภาพมาเก็บไว้ และยังสามารถ Share ภาพให้เพื่อน ๆ ใน
Facebook ได้


หากต้องการกรอบสวย ๆ มาเพิ่มสีสันให้ภาพ ก็ลองเข้าไป
ใช้งานโปรแกรมนี้ดูนะคะ อากาศเปลี่ยน ดูแลสุขภาพให้แข็งแรง
ทั้งกายและใจ มีสติในการด�าเนินชีวิต สวัสดีค่ะ











PRD Magazine 45

Knowledge
เรื่อง : วีระเชษฐ์ จรรยากูล
ส�านักงานคณะกรรมการข้อมูลข่าวสารของราชการ



































ไม่น่าท�าเลย












































46 PRD Magazine

เรื่องนี้ถ้านายส่งต่อได้รับค�าสั่งผลการพิจารณา

จากคณะกรรมการสอบสวนทางวินัยเมื่อใด
ก็ถือว่าการสอบสวนทางวินัยเสร็จสิ้น

จะมีค�าขอไปใหม่อีกครั้งหนึ่งก็ได้







ใครที่ชอบส่งข้อความในไลน์กลุ่มให้เพื่อนที่ท�างาน เพื่อนกลุ่มอบรมเรียนรุ่น ในการพิจารณาของคณะกรรมการวินิจฉัย
ด้วยกัน ดูเรื่องนี้ครับ การเปิดเผยข้อมูลข่าวสาร ส�านักงาน ป.ป.ส.
นายส่งต่อได้มีหนังสือถึงเลขาธิการ ป.ป.ส. ขอข้อมูลข่าวสารที่เกี่ยวเนื่องกับค�าสั่งลับ มีหนังสือส่งข้อมูลไปประกอบการพิจารณา
ที่ 39/2561 ลงวันที่ 6 มิถุนายน 2561 เรื่อง แต่งตั้งคณะกรรมการสอบสวน โดยชี้แจงข้อเท็จจริงตามที่ได้แจ้งนายส่งต่อแล้ว
ทางวินัยอย่างไม่ร้ายแรง รวม 3 รายการ คือ ส�าเนารายงานผลการสืบสวนข้อเท็จจริง ข้างต้นว่าไม่เปิดเผยข้อมูลข่าวสารให้ตามค�าขอ
ในกรณีที่ตนเองถูกกล่าวหา ส�าเนาค�าสั่งแต่งตั้งคณะกรรมการสืบสวนข้อเท็จจริง เพราะได้พิจารณาแล้วด้วยเหตุผลอะไร สรุปว่า
และส�าเนาหนังสือร้องเรียน กรณีที่เจ้าตัวส่งข้อความในโปรแกรมแอบพลิเคชั่น มีค�าสั่งของส�านักงาน ป.ป.ส. ที่ได้จัดท�าบัญชีข้อมูล
ไลน์กลุ่ม ONCB3 โดยใช้ข้อความในลักษณะไม่สุภาพเรียบร้อย และแสดงออกถึง ข่าวสารของราชการที่ไม่ต้องเปิดเผย และข้อมูล
การไม่รักษาความสามัคคี ในการปฏิบัติราชการระหว่างข้าราชการและผู้ร่วมปฏิบัติงาน ข่าวสารที่นายส่งต่อมีค�าขอก็อยู่ในบัญชีนั้น
แต่ส�านักงาน ป.ป.ส. มีหนังสือแจ้งปฏิเสธการเปิดเผยทั้ง 3 รายการ ด้วยเหตุผลว่า ประกอบกับพระราชบัญญัติข้อมูลข่าวสารของ
เป็นข้อมูลข่าวสารของราชการที่อยู่ในส�านวนการสืบสวนข้อเท็จจริง ที่ส่งให้คณะกรรมการ ราชการ พ.ศ. 2540 ด้วย
สอบสวนทางวินัยแล้ว จึงเป็นข้อมูลที่อยู่ระหว่างการสอบสวนทางวินัยที่ไม่ต้องเปิดเผย คณะกรรมการวินิจฉัยการเปิดเผยข้อมูล
ล�าดับที่ 17 ตามเอกสารแนบท้ายค�าสั่ง ส�านักงาน ป.ป.ส. ที่ 149/2552 ลงวันที่ ข่าวสารพิจารณาเห็นว่า ข้อมูลข่าวสารตามอุทธรณ์
17 มิถุนายน 2552 เรื่อง ก�าหนดประเภทข้อมูลข่าวสารของราชการที่ไม่ต้องเปิดเผย ทั้ง 3 รายการ ส�านักงาน ป.ป.ส. แจ้งว่า ได้ส่งให้
ซึ่งการเปิดเผยจะท�าให้การบังคับใช้กฎหมาย เสื่อมประสิทธิภาพหรือไม่อาจส�าเร็จได้ คณะกรรมการสอบสวนทางวินัยเพื่อประกอบการ
ตามวัตถุประสงค์ และอาจก่อให้เกิดอันตรายต่อชีวิตหรือความปลอดภัยของบุคคลหนึ่ง สอบสวน ในเรื่องที่นายส่งต่อถูกกล่าวหาว่ากระท�า
บุคคลใด ตามมาตรา 15 (2) (4) นายส่งต่อจึงมีหนังสืออุทธรณ์ต่อคณะกรรมการวินิจฉัย ผิดวินัย เป็นข้อมูลข่าวสารที่อยู่ระหว่างการสอบสวน
การเปิดเผยข้อมูลข่าวสาร ทางวินัย การสอบสวนทางวินัยยังไม่เสร็จสิ้น
ยังไม่ยุติ จึงเป็นข้อมูลข่าวสารตามมาตรา 15 (2)
ไม่สมควรเปิดเผยให้นายส่งต่อ ในขณะนี้ จึงวินิจฉัย
ให้ยกอุทธรณ์
ไม่เป็นไรครับ เรื่องนี้ถ้านายส่งต่อได้รับค�าสั่ง
ผลการพิจารณาจากคณะกรรมการสอบสวน
ทางวินัยเมื่อใด ก็ถือว่าการสอบสวนทางวินัยเสร็จสิ้น
จะมีค�าขอไปใหม่อีกครั้งหนึ่งก็ได้ ได้ข้อคิดส�าหรับ
เจ้าหน้าที่ ของรัฐนะครับ รับปุ๊บ แชร์ปั๊บ หรือแสดง
ความเห็นของตัวเองเข้าไปด้วยจะแย่
“เปิดเผยเป็นหลัก ปกปิด เป็นข้อยกเว้น”
อย่าลืมนะครับ ติดต่อหารือไปได้ที่ 0 2283 4678
www.oic.go.th
“ไม่ได้ข้อมูลที่ขอ บอก สขร. นะครับ”






PRD Magazine 47

Question
เรื่อง คุณเด่น







กระเป๋าผ้ารักษาสิ่งแวดล้อม







เฉลยค�าถามวารสารฯ ฉบับเดือนตุลาคม-ธันวาคม 2561

“การไปชมทะเลหมอกอัยเยอร์เวง จะต้องไปที่จังหวัดยะลา”
ผู้โชคดีที่ได้รับของรางวัล “กล่องกระจกใส่ของจุกจิก” มีรายชื่อดังต่อไปนี้
1. คุณศิริวิภา โพธิ์แตง กรุงเทพฯ
2. คุณอรพินท์ เกียรติวิชัยดิษฐ์ กระบี่
3. คุณเนตรนิล เกิงฝาก เชียงราย
4. คุณพรทิพย์ ถนอมกุลบุตร สงขลา
กองบก. จะส่งของรางวัล ไปตามที่อยู่ที่ท่านให้ไว้ หรือท่านสามารถ
ติดต่อขอรับรางวัลด้วยตนเองได้ที่ ส�านักพัฒนาการประชาสัมพันธ์ ชั้น 6
กรมประชาสัมพันธ์


ค�าถามฉบับเดือนมกราคม-มีนาคม 2562

“การเป็นประธานอาเซียนของไทยในปี 2562 นี้ ใช้หลักแนวคิดอะไร“
วารสารกรมประชาสัมพันธ์ ร่วมรณรงค์ลดใช้ถุงพลาสติก โดยจะ
แจกของรางวัลเป็นกระเป๋าผ้าให้สมาชิกผู้โชคดีน�าไปใช้ เพื่อเป็น
ส่วนหนึ่งในการร่วมกันลดโลกร้อน รักษาสิ่งแวดล้อมที่ดี และโลกที่
น่าอยู่ของเรา โดยในปีนี้จะแจกตลอดทั้งปีงบประมาณ และแจก
ให้ถึง 4 รางวัล
ส่งค�าตอบพร้อมชื่อ ที่อยู่ และเบอร์โทรศัพท์มาที่
กองบก.วาสารกรมประชาสัมพันธ์ชั้น 6 ส�านักพัฒนา
การประชาสัมพันธ์ กรมประชาสัมพันธ์ เลขที่ 9
ซอยอารีย์สัมพันธ์ ถนนพระราม 6 แขวงสามเสนใน
เขตพญาไท กรุงเทพฯ 10400 หรือ E-mail :
[email protected] ภายในวันที่ 30
เมษายน 2562
















48 PRD Magazine