نوروزانه واکاوی
http://www.vakawi.com 2 http://telegram.me/vakawii
نوروزانه واکاوی
http://www.vakawi.com گفتگوهای ویژه:
-مغز ده میلیون دلاری /گفتگو با فیزیکدان سقزی
-مجیدخان کلهر ،مرد روزهای سخت /کیوان جلالی
-مخالفت با انتخاب استاندار کورد اهل سنت از هیچ منطقی پیروی نمی کند /
مصاحبه با عبدالله رمضان زاده ،استاندار سابق کردستان
-اوضاع آموزش و پرورش در سالی که گذشت /مصاحبه با رییس آموزش و پرورش سقز
-دوست دارم در سقز بمانم اگر بگذارند /بی تعارف با فرماندار سقز
-کاریکاتور نقطه مشترک و باعث ازدواج این زوج بود /گفت و گو با پرشنگ امانی و
اسماعیل رضایی زوج کاریکاتوریست سقزی
-رکورد دار بیشترین عمل جراحی در سقز /گفت و گو با دکتر علیرضا رضایی تنها
اورولوژیست سقز
سیاسی:
-بدون تعارف با محسن بیگلری نماینده سقز و بانه در مجلس /گفتگو
-نیم نگاهی به توسعه /دکتر جواد کرمی
-روحانی با کوردها "صادق" نبود /دکتر جلال جلالی زاده
-از صندوق های رأی به خیابان؛ آیا اصلاح طلبان اعتبار خود را ازدست داده اند؟ /
فرهاد امین پور ،نویسنده و روزنامه نگار
-از رنجی که می بریم /یاسر شعبانی فر ،جانشین رییس دفتر سیاسی و مسئول کمیته
آموزش حزب اعتماد ملی
-سقز و تحولات سیاسی در سالی که گذشت /زاهد شریف پور
اجتماعی:
-سـود اقتصـادی یـا منافع اجتماعـی؛ اولویت بـا کدام اسـت؟ /دکتر خالـد توکلی،
جامعه شـناس و فعـال مدنی
-خودکشی به مثابه نوعی اعتراض /سردار فتوحی ،دانشجوی دکترای سیاستگذاری
فرهنگی
-آینده رسانه در کردستان؛ روزنامه نگاران ،افق های آینده را برای مخاطب ترسیم
کنند /ابراهیم محمدحسینی ،کارشناسی ارشد علوم ارتباطات اجتماعی
-گزارشی از وضعیت بهزیستی سقز /گفت و گو با رییس اداره بهزیستی شهرستان
سقز
-پروژه زیرگذر میدان آزادی چقدر موفق بوده است؟ /چیا شریفی
اقتصادی:
-آب به یک پارامتر سیاسی تبدیل شده است /دکتر هیرش سلطان پناه ،اقتصاددان
-موانع تحقق درآمد پایدار در شهرداری ها /دکتر محمد باغبانی
-بازنمايی«تئـوری دولـت» در مديريـت نامناسـب منابـع آب در کردسـتان /
عبدالصمـد محمـودی -کارشـناس آب و انـرژی
-اهم مشکلات مرغداران شهرستان سقز /عثمان کریمی
فرهنگ و هنر:
-نوروز در شعر کردی /دکتر شهباز محسنی
-یادی از ماموستا عبدالکریم صائب(زاری) /هه ژان بابامیری
-من و تابلوهایم به دور از هیاهوی دنیای رئال هستیم /گفتگو با فروزان رحیمی
نقاش جوان سقزی
-تا زنده ام عاشقانه راه موسیقی را ادامه می دهم /گفتگو با رضاصلواتی
ورزش:
-گفتگو با "نیان شاه محمدی" دختر پر افتخار تکواندوی ایران
-عباس خاکی معمار کشتی فرنگی سقز
3 http://telegram.me/vakawii
نوروزانه واکاوی
http://www.vakawi.com 4 http://telegram.me/vakawii
نوروزانه واکاوی
پیـش کسـب کردیـد چـه خبـر؟ پروفسـور ابراهیـم کریمـی ،جوانـی از اهالـی سـقز کـه
کریمـی :سـال 2015بـود کـه ایـن کرسـی را دریافـت بــا ســپری کــردن مســیر دشــوار در ایــران و اروپــا،
کـردم و تـا کنـون حـدود 40کار تحقیقاتـی از اول از اکنــون یکــی از شــناخته شــده تریــن فیزیکدانــان
ایــن کرســی بــه دســت آمــده اســت .بخــش عمــده کانـادا بـه شـمار مـی رود .کسـی که شـعار «خواسـتن
ی ایـن تحقیقـات در مـورد مخابـرات کوانتومـی بـود توانســتن اســت» را معنایــی واقعــی بخشــید و بــا
کـه نشـان دهنـده مسـایل بنیـادی در فیزیـک اسـت، داشــتن کمتریــن امکانــات بــه بلندتریــن قلــه هــای
کـه در خبرگـزاری هـای مختلفـی از جملـه رویتـرز و موفقیــت دســت یافتــه اســت .ایــن نخبــه جهانــی
دایلـی میـل منتشـر شـدند .فعـا تـا سـال 2020ایـن در سـال 1357در سـقز بـه دنیـا آمـد و تحصیـات
کرسـی را دارم کـه بعـد از آن نیـز احتمـال تمدیـدش ابتدایـی را نـزد آقایـان سـیدیان ،بهـاری ،حیـدری و
وجـود دارد و یـا ممکـن اسـت یـک درجـه ارتقـا پیـدا ...گذرانـد .در سـال 1376تحصیـات رشـته فیزیـک
را در دانشــگاه کرمــان آغــاز کــرد و در مرحلــه بعــد
کنـد. بــا رتبــه 18کشــوری رشــته ریاضــی فیزیــک را در
زنجــان شــروع و در ســال 1383بــه پایــان رســاند.
واکاوی :مهمتریـن خروجـی ایـن تحقیقـات بـه سـربازی خـود را در همیـن دانشـگاه کردسـتان جایـی
زبـان سـاده کـدام هـا بـوده انـد؟ کـه هـم اکنـون بـه صراحـت از مسـئولین آن انتقـاد
مـی کنـد گذرانـد و معتقـد اسـت دلسـوزی آنچنانـی
کریمــی :در یکــی از کارهــا کــه ســال 2015چــاپ بـرای پیشـرفت و اهمیـت علـم و صنعـت در مجموعـه
شـد ،تیـم تحقیقـا تـی ام نشـان داد کـه سـرعت نـور ایــن دانشــگاه وجــود نــدارد و علــی رغــم انباشــت
کـه از اساسـی تریـن بنیادهـای فیزیـک مـدرن اسـت پتانســیل در منطقــه ،عــدم حضــور افــراد دلســوز
در خـاء ثابـت نیسـت و ممکـن اسـت کـه کـم شـود. بزرگتریــن مشــکل کنونــی کردســتان اســت .بعــد از
طبـق آخریـن اطلاعاتـی کـه مـن دارم بیـش از 345 چهــار ســال و اتمــام خدمــت ســربازی بــا دریافــت
میلیـون بـار دانلـود شـده اسـت و توسـط رسـانه هـای چنـد بورسـیه از دانشـگاه هـای اروپایـی بـرای ادامـه
ایـران نیـز پوشـش داده شـد .در کاری متفـاوت گـروه تحصیــل راهــی ایتالیــا شــد و طــی دو ونیــم ســال
تحقیقاتـی ام یـک سیسـتم مخابراتی در آزمایشـگاه راه دوره دکتــرا را بــه پایــان رســاند .موفقیــت هــای وی
انـدازی کردنـد کـه بـر اسـاس قوانیـن فیزیـک کوانتوم همچنـان ادامـه داشـت و تحقیقـات خـود را در زمینـه
کار مـی کنـد و بـر اسـاس همیـن قواعـد کوانتومـی امـواج سـاختاریافته بـه عنـوان محقـق فـوق دکتـری
ایـن سیسـتم قابـل هـک کـردن نیسـت .دانشـجویان در پـروژه ی فوربیتـک (مشـترک بیـن شـش کشـور
مـن پروتوکلـی جدیـد بـرای هـک کوانتومـی معرفـی اروپایـی) ادامـه داد .سـرانجام بـا پذیرفتـن پیشـنهاد
کاری پروفسـور رابـرت بویـد ،مسـئول راه انـدازی مرکز
تحقیقـات پیشـرفته فوتونیـک در اتـاوا پایتخـت کانـادا
شـد و در آنجـا تیـم تحقیقاتـی خـود را تشـکیل داد.
ایـن تیـم در جدیدتریـن کار خـود موفـق شـده اسـت
سیسـتمی مخابراتـی ارائـه دهـد کـه بـر اسـاس قواعـد
کوانتومـی غیرقابـل هـک شـدن اسـت و بـه عبارتـی
نشـان داده انـد کـه سیسـتم کوانتومـی چگونـه مـی
توانــد امــن و غیــر قابــل هــک باشــد و اگــر کســی
قــادر بــه هــک آن بــود شــما چگونــه متوجــه ایــن
موضـوع شـوید.
پروفسـور کریمـی در گفتگویـش بـا واکاوی از آخریـن
موفقیـت هـای خـود مـی گویـد:
واکاوی :از کرســی تحقیقاتــی کــه چنــد ســال
http://www.vakawi.com 5 http://telegram.me/vakawii
نوروزانه واکاوی
واکاوی :سـخت تریـن مسـأله ای کـه تـا کنـون کردنــد کــه بــر اســاس کپــی بــرداری کوانتومــی
حـل کـرده ایـد و مهمتریـن هـدف کـه از نظـر کارمــی کنــد .بــا توجــه بــه اینکــه کپــی بــرداری
علمـی مـی خواهیـد بـه آن برسـید چیسـت؟ کوانتومـی بـه صـورت کامـل امکانپذیـر نیسـت ،هـر
نــوع هــک در دنیــای کوانتــوم باعــث ورود نویــز بــه
کریمــی :بســیاری از مســایلی کــه بــا آن ســر و کار سیســتم مخابراتــی شــده و در نتیجــه بــا مونیتــور
داشـته ایـم بـه معنـای واقعـی سـخت بـوده انـد امـا کـردن نویـز میتوانیـم از هرگونـه تـاش بـرای هـک
ســخت تریــن آنهــا مســأله نوتــرون بــود ،چــرا کــه کــردن مطلــع شــویم .ایــن تحقیــق نشــان داد کــه
مســائلی بســیار ســاده در فیزیــک وجــود دارد کــه مخابـرات کوانتومـی در ابعـاد بـالا بسـیار امنتـر و غیـر
اطلاعــات خاصــی در مــورد آن وجــود نــدارد و در قابـل هـک مـی باشـد .دریـک کار تحقیقاتـی دیگـر در
مـدارس و دانشـگاه نیـز بـه سـادگی از کنـار آن مـی زمینـه پیـاده سـازی مخابـرات کوانتومـی ،مـا بـرای
گذرنـد .نمونـه ی دیگـر از ایـن مـوارد مسـأله الکتـرون اولیـن بـار سیسـتم مخابـرات کوانتومـی در ابعـاد بـالا
بـود کـه زیـر مجموعـه ی ذرات بنیـادی اسـت .همـه را بــر روی شــهر اوتــاوا امتحــان کردیــم کــه قدمــی
بـر ایـن باورنـد کـه اسـپی ن الکتـرون معلـوم اسـت موفقیــت آمیــز در راســتای اســتفاده از مخابــرات
و ماهــم تــا زمانــی کــه بــر روی آن کار نکردیــم بــه کوانتومــی در دنیــای واقعــی بــود .بــرای درک بهتــر
پیچیدگـی ایـن مسـأله پـی نبردیـم .اسـپین الکتـرون مزیــت اســتفاده از مخابــرات در ابعــاد بــالا از یــک
آزاد یکـی از مسـایل اساسـی فیزیـک بـوده و تـا کنـون مثـال سـاده اسـتفاده میکنـم .بـرای انتقـال هـر حـرف
کسـی نتوانسـته آن را انـدازه گیـری کنـد .مـا روشـی از ۸ســیگنال اســتفاده مــی شــود ،یعنــی اگــر یــک
بــرای اندازهگیــری اســپین اکتــرون آزاد در ســال لغـت پنـچ حرفـی داشـته باشـیم ۴۰سـیگنال بـرای
2012ارایـه دادیـم و توانسـتیم دسـتگاه اندازهگیـری انتقـال اطلاعـات لغـت لازم اسـت .در حالـی کـه بـا
اسـتفاده از روش کدگـزاری در ابعـاد بالاتـر ایـن تعـداد
آن را بـه عنـوان یـک اختـراع ثبـت کنیـم. بـه حتـی ۱سـیگنال میتوانـد کاهـش داده شـود کـه
ایـن بـه معنـای بـالا بـردن سـرعت انتقـال اطلاعـات
در مـورد قسـمت دوم سـوال بایـد بگویـم کـه همیشـه و همزمـان صرفـه جویـی در مصـرف انـرژی اسـت .بـه
دوسـت دارم نـکات جدیـد یـاد بگیـرم ،در هـر زمینـه کار بـردن ایـن شـیوه همـراه بـا مخابـرات کوانتومـی
ای کــه باشــد ،چــون یادگرفتــن بزرگتریــن هــدف و ایــن انتقــال ســرعت بــالا را بــا امنیــت صددرصــدی
همـراه میکنـد .ایـن تحقیـق هـا بـه طـور گسـتردهای
علاقـه زندگـی ام بـوده اسـت. توسـط خبرگـزاری هـای رویتـرز ،دیلـی میلـز ،فیزیک
واکاوی :اخیـرا برخـی از رسـانه هـا از کاندیـد اورگ و ...پوشـش داده شـد.
شـدن شـما بـرای نوبـل خبـر داده انـد .ایـن
برخــاف آنچــه در مــدارس بــه مــا داده انــد کــه
واقعیــت دارد؟ نوتـرون بـدون بارالکتریکـی نیسـت .در حقیقـت بـار
کل نوتـرون صفـر اسـت ،امـا اگـر بـه سـاختار داخلـی
آن نـگاه کنیـم ،نوتـرون در مرکـز دارای بـار منفـی و
در اطـراف دارای بـار مثبـت اسـت .شـعاعی کـه بـار از
منفـی بـه مثبـت تغییـر میکنـد معمـای بزرگـی بـرای
فیزیــک پیشــه هــا اســت .مــا روشــی را بــرای پیــدا
کـردن ایـن شـعاع معرفـی کردیـم ،نتیجـه ی ایـن کار
امسـال در مجلـه ی معتبـر نیچـر فیزیـک چـاپ شـد.
کریمـی :واقعیـت ایـن اسـت کـه خـودم نیـز شـوکه
شـدم؛ چـرا کـه تعـداد قابـل توجهـی ایمیـل در ایـن
زمینـه دریافـت کـردم کـه سـعی کـردم بـه همهگـی
آنـان پاسـخ دهـم کـه چنیـن چیـزی واقعیـت نـدارد.
نمـی دانـم هـدف ازایـن خبرسـازی چـه بـوده اسـت،
http://www.vakawi.com 6 http://telegram.me/vakawii
نوروزانه واکاوی
،بـه مبلـغ 80میلیـون دلار ،مربـوط بـه توسـعه ی چـرا کـه اساسـا نوبـل هـای علمـی کاندیدهایشـان را
تکنولـوژی هـای کوانتومـی اسـت و دومـی ،بـه مبلـغ اعـام نمـی کننـد .تنهـا کسـانی از کاندیداهـای نوبـل
3.5میلیـون یـورو ،بـرای معرفـی روش هـای جدیـد هـای علمـی خبـر دارنـد دانشـمندانی هسـتند کـه کار
تصویــر بــرداری در میکروســکوپ هــای الکترونــی معرفـی ایـن افـراد را برعهـده دارنـد (کـه تعدادشـان
اســت .آخریــن کــه توســط وزیــر علــوم انتــاری و در
دومیــن مــاه بهــار دریافــت مــی کنــم مربــوط بــه نیـز حـدود دو تـا سـه هـزار نفـر اسـت)
کارهــای تحقیقاتــی اســت کــه در زمینــه روشــهای
جدیـد تصویـر بـرداری کوانتومـی در میکروسـکوپ هـا واکاوی :بــرای ســقز یــا کردســتان در آینــده
خواهــد بــود .ایــن کــه معــروف بــه جایــزه « »ERA برنامــه ای داریــد؟
هسـت کـه دریافـت آن موفقیـت بزرگـی محسـوب می
شـود .تمامـی ایـن جوایـز تنهـا بـرای انجـام تحقیقـات کریمــی :همیشــه بــه هرگونــه دعــوت بــه همــکاری
علمـی از طـرف دانشـگاههای کردسـتان و ایـران کـه
علمـی اسـتفاده مـی شـود. فکــر مــی کــردم کمکــی بــه پیشــرفت دانشــجویان
میکنــد ،پاســخ مثبــت داده ام .هــر چنــد واقعــا
واکاوی :چنــد نفــر نخبــه ســقزی را مــی فشــردگی برنامــه هــای کاری ام ایــن اجــازه را نمــی
شناسـید کـه در کانـادا ،آمریـکا و یـا اروپـا در دهــد کــه زمــان زیــادی را بــه طــور حضــوری آنجــا
ســطوح بــالا فعالیــت و تدریــس مــی کننــد و باشــم ولــی همیشــه ســعی کردهــام ارتباطــم را بــا
دانشـگاه هایـی کـه قبـا در آنهـا بـود ه ام و دانشـگاه
شــما بــا آنهــا ارتبــاط داریــد؟ هــای کردســتان حفــظ کنــم .حتــی دفعــه قبــل
کــه بــه بــرای دفــاع یکــی از دانشــجویانم بــه ایــران
بـه طـور قطـع اشـخاص زیـادی وجـود دارنـد ولـی بازگشــتم تنهــا 36ســاعت در ایــران بــودم و غیــر از
متاســفانه مــن تنهــا بــا تعــداد اندکــی از آنهــا در یـک دور همـی کوچـک بـا دانشـجویان ایرانـی ،حتـی
ارتبـاط هسـتم؛ دکتـر شـورش شـافعی کـه در حـوزه نتوانسـتم مـادرم را ببینـم و بلافاصلـه بـرای شـرکت
«داده هــای بــزرگ» کار مــی کننــد ،دکتــر بهــروز در یـک کنفرانـس بـه ایتالیـا عـازم شـدم .هـر چنـد
فاتـح کـه در زمینـه ي بیوشـیمی تحقیـق مـی کننـد. تـا بـه حـال از طـرف هیـچ مقـام دانشـگاهی در سـقز
البتـه کوردهـای زیـادی مـی شناسـم کـه در سـطوح بــا مــن تماســی گرفتــه نشــده ،ولــی امیــدوارم کــه
عالــی فعالیــت مــی کننــد و بــا برخــی از آنهــا (بــه در زمسـتان سـال آینـده یـک بـار حداقـل بـه سـقز
عنـوان مثـال دکتـر خه بـات هشـامی) همـکاری دارم
لازم اسـت در ایـن مـورد تـاش و حتـی سـازماندهی برگــردم.
صـورت گیـرد تـا فعـالان علمـی و فرهنگـی شـهرمان
بـه صـورت برنامـه ریـزی شـده ای بـا هـم در ارتبـاط واکاوی :در دو سـال اخیـر سـه جایـزه دریافـت
کردیـد ،لطفـا در موردشـان توضیـح دهیـد؟
باشـند.
کریمــی :معمــولا جوایــز یــا بــه شــخص اعطــا مــی
واکاوی :بــرای مدیــران اســتانی در کردســتان شــود و یــا بــه گــروه .دو تــا از ایــن جوایــز را بــا
و توســعه اســتان هیچوقــت خواســته ایــد گروهـی ازدانشـمندان ِهمـکارم دریافـت کـردم .اولـی
پیشـنهادی بدهیـد؟ آیـا بـه نخبـگان توجهـی
داشــته انــد؟
کریمــی :واقعیــت ایــن اســت کــه مــن هیچگونــه
توجهــی از طــرف مدیــران اســتانی ندیــدم .در ایــن
ســالها هــر وقــت بــه ایــران برمــی گــردم مرکــز
تحصیـات تکمیلی دانشـگاه زنجـان تمامـی هماهنگی
هـا و تسـهیلات را بـرای برنامـه هـای علمـی در طـول
ســفرم را فراهــم میکننــد .ولــی در ســال 2012کــه
بــرای ســخنرانی بــه دانشــگاه کردســتان رفتــم ،بــا
وجـود هماهنگـی هـا جلـو درب دانشـگاه کردسـتان،
http://www.vakawi.com 7 http://telegram.me/vakawii
نوروزانه واکاوی
و بــه نظــرم کســانی بایــد مســئولیت اجرایــی را در حــدود 40دقیقــه از ورودم جلوگیــری کردنــد کــه
دانشــگاه هــا متقبــل شــوند کــه درس آن را خوانــده بـه نظـرم ناخوشـایند بـود ،بعـد از آن دیگـر فرصتـی
باشـند .بسـیاری از مسـایل وجـود دارد کـه مـی توانـد پیــش نیامــد کــه بــه آنجــا بــروم ..بــا وجــودی کــه
تغییــر پیــدا کنــد ،از جملــه شــیوه هــای آمــوزش و افــراد بزرگــواری از جملــه دکتــر عبــدالله ســلیمی،
تحقیـق .مشـکل اساسـی کـه وجـود دارد ایـن اسـت دکترکیومـرث کرمـی و ...در آنجـا حضـور دارنـد امـا
کـه دانشـگاه هـای ایرانـی بـا صنعـت ارتبـاط مناسـبی فکـر مـی کنـم دلسـوزی آنچنانـی بـرای پیشـرفت و
ندارنـد و اصـولا در کردسـتان نیـز پـای صنعـت مـی اهمیــت علــم و صنعــت وجــود نــدارد .در کردســتان
لنگـد ،این کار را در دانشـگاه کردسـتان بسـیار سـخت عـراق نیـز ایـن مشـکل بـه مراتـب بیشـتر وجـود دارد،
میکنـد .بـه عنـوان مثـال در آلمـان و ژاپـن ،کمپانـی علـی رغـم انباشـت پتانسـیل در منطقـه ،عـدم حضـور
هــای زیــادی (مثــا فولکســواگن و تویوتــا) وجــود مسـولین دلسـوز بزرگتریـن مشـکل در ایـن مناطـق
دارنـد کـه بـا دانشـکده هـای بـرق ،مکانیـک ،فیزیـک
و ریاضـی در ارتباطنـد .در نتیجـه تحقیقـات هـدف دار است.
انجـام میشـوند .بـرای داشـتن دانشـگاه خـوب کمپانی
و صنعــت مناســب لازم اســت و بلعکــس .امیــدوارم واکاوی :مهمتریـن عامـل فـرار مغزها چیسـت؟
مســولین در کردســتان در ایــن راه قــدم بگذارنــد و پیشـنهاد شـما بـرای حفـظ نخبـگان و مقابلـه
دولـت نیـز نسـبت بـه کردسـتان نـگاه دور اندیشـانه
تــری داشــته باشــد تــا در ایــن زمینــه پیشــرفت بـا فـرار مغزهـا چیسـت؟
حاصـل گـردد .بـه هـر حـال بـرای بـازه هـای زمانـی
کوتـاه تـر میتـوان کارگاه هـا و سـمینارهای علمـی کریمـی :بـا عنـوان فـرار مغزهـا موافـق نیسـتم .مـی
برگـزار کـرد .ایـن باعـث ایجـاد انگیـزه در دانشـجویان تـوان شـرایطی را فراهـم کـرد کـه هـر شـخصی آزادانه
مــی شــود و فرصتــی را فراهــم میکنــد کــه اســاتید مســیر پیشــرفت خــود را انتخــاب کنــد در حالیکــه
دانشـگاهها بـا محققـان و نخبههـای صنعتـی دیگـر در همــواره ارتبــاط خــود را بــا زادگاهــش حفــظ کنــد.
درایـن صـورت پیشـرفت او تاثیـرات مثبـت بسـیاری
ارتبـاط باشـند. هــم بــرای وطنــاش خواهــد داشــت .فراگیــری علــم
در محیـط هـای جدیـد مـوردی اسـت کـه در همـه
واکاوی :چـه پیشـنهادی بـرای نهـاد نخبـگان جــای دنیــا دیــده مــی شــود ،افــراد آنچــه را مــی
در اســتان کردســتان کــه دکتــر صادقــی آموزنــد بــه گونــه ای مثبــت بــه جامعــه بازخــورد
میدهنـد و ایـن باعـث پیشـرفت و ارتباطـی بهتـر بیـن
مســولیت آن را دارنــد ،داریــد ؟؟ جوامـع میشـود .در منطقـه مـا نخبـه را درگیـر یـک
سـری مسـایل حاشـیه ای میکننـد و سـهم عمـده ای
کریمــی :مــی تــوان بــه راحتــی اســاتید مجــرب را از انــرژی و تــوان شــخص هــدر داده میشــود .بخــش
بــرای برگــزاری کلاس هــای آموزشــی در دوره هــای علمـی بنیـاد نخبـگان در کردسـتان غیرفعـال اسـت
فشـرده دعـوت کـرد .چنیـن دوره هایـی صرفنظـر از در حالـی کـه مـی توانـد بـا سـامان دهـی و دعـوت
ایجـاد انگیـزه ،باعـث ارتبـاط بـا دانـش روز و اگاهـی از نخبـگان و ارتبـاط بـا آنـان شـبکه گسـترده ای از
از روش هـای جدیـد آموزشـی و تحقیقاتـی مـی شـود.
تعامـات و نـوآوری هـا را بـه وجـود بیـاورد.
در دولــت خاتمــی بحــث اختصــاص ســه درصــد کل
بودجــه اســتان بــه تحقیقــات بنیــادی و ارتبــاط بــا واکاوی :اگــر شــما در دانشــگاه کردســتان
دانشـگاه مطـرح شـد .ایـن مبلـغ مـی توانسـت کمـک مسـولیتی داشـتید اولیـن کاری کـه انجـام می
بزرگـی در راسـتای پیشـرفت دانشـگاه و ایجاد شـرکت دادیـد چـه بـود؟ سـطح دانشـگاه کردسـتان
هـای صنعتـی نوپـا باشـد .ولـی معلـوم نیسـت ایـن را درســطح قابــل قبولــی مــی دانیــد؟ چــه
کار بـه کجـا رسـید .قوانیـن دسـت و پـا گیـر در ایـن ظرفیــت هایــی در کردســتان هســت کــه
میـان وجـود دارد کـه لازمـه عبـور از ایـن موقعیـت دانشــگاه کردســتان اهمیتــی بــه آنهــا نمــی
تغییـر نگـرش در سـطوح عالـی اسـت. دهــد؟؟
کریمـی :هیچوقـت مسـئولیت اجرایـی را قبـول نمـی
کنــم چــون بیشــتر بــه کار تحقیقاتــی علاقــه دارم
http://www.vakawi.com 8 http://telegram.me/vakawii
نوروزانه واکاوی
http://www.vakawi.com واکاوی :و ســوال آخــر :نقــش همســرتون در
پیشـرفتتون؟ نخبـگان مجـرد مهاجـرت کننـد
یــا متاهــل موفــق تــر هســتند (بــا توجــه
ســالها زندگــی در کانــادا و اروپــا ) بــه نظــر
شــما اگــر تمایــل نداریــد میتونیــد بــه ایــن
ســوال پاســخ ندیــن
کریمـی :همسـرم راحیـل گلـی پـور در ایـن راه همواره
مشـاور و حامـی مـن بـوده .مـا ۱۴سـال ییـش ازدواج
کردیـم ،بـا اینکـه او هـم دانشـجوی فیزیـک بـود ولـی
همیشــه پیشــرفت مــرا در اولویــت زندگیمــان قــرار
داد .هـر زمـان کـه موقعیـت کاری بهتـری بـرای مـن
پیـش مـی آمـد بـا وجـود داشـتن موقعیـت تحصیلـی
سـختتر در شـهر جدیـد بـرای خـودش ،مـرا تشـویق
بـه پذیرشـاش مـی نمـود .البتـه در حـال حاضـر سـال
آخــر دکتــری اســت و خوشــبختانه حضــور او در کار
دانشـگاهی کمـک مـی کنـد کـه شـرایط سـخت کاری
مـرا بهتـر درک کنـد.
در مــورد بخــش دوم ســوال ،داشــتن یــک همــراه
مناسـب در پیشـرفت هـر شـخصی موثـر اسـت و بـه
نظـر مـن در مهاجـرت نیـز افـراد متاهـل موفـق تـر
از افــراد مجــرد هســتند.
9 http://telegram.me/vakawii
نوروزانه واکاوی
http://www.vakawi.com 10 http://telegram.me/vakawii
نوروزانه واکاوی
واکاوی :در ایـن مدتـی کـه در سـقز بـوده ایـد علیرضــا رضایــی متولــد 1354در شــهر قــروه مــی
مهمتریــن چالــش هایــی کــه بــا آن مواجــه باشــد ،تحصیــات تــا ســطح دیپلــم را در همیــن
شهرســتان گذرانــده اســت .در ســال 1373وارد
شـده ایـد کـدام بـوده انـد؟ دانشـگاه علـوم پزشـکی کردسـتان شـده و در 1380
بــا رتبــه برتــر فــارغ التحصیــل شــده اســت .بعــد از
رضایــی :در ایــن مــدت بــه طــور متوســط ماهانــه اتمــام دو ســال ســربازی در ســال 1383در رشــته
حــدود 100تــا 120عمــل جراحــی داشــته ام و جراحــی کلیــه و مجــاری ادراری در دانشــگاه علــوم
در طــول ایــن 8ســال بالــغ بــر هشــت هــزار عمــل پزشـکی شـهید بهشـتی پذیرفتـه شـده اسـت .بعـد از
جراحــی صــورت گرفتــه اســت کــه بــا جــرأت مــی 5سـال و دوبـاره بـا رتبـه برتـر ایـن دوره را بـا رتبـه
تــوان گفــت بیــش از 90درصــد آنچــه کــه لازم بــه سـه بـورد اورولـوژی کشـور بـه اتمـام رسـانده اسـت.
جراحــی باشــد مــا انجــام داده ایــم مگــر اینکــه بنــا رضایـی همـان سـال بـه عنـوان هیـأت علمی دانشـگاه
بــه شــرایط حــاد مریــض و یــا درخواســت خــود وی شـهید بهشـتی پذیرفتـه مـی شـود امـا بنـا بـه خاطـر
بــه شــهرهای بزرگتــر اعــزام شــده باشــد .همچنیــن علاقــه خدمــت در اســتان کردســتان بــه دانشــگاه
اســتقرار دســتگاههای ســنگ شــکن ،نــوار مثانــه علـوم پزشـکی کردسـتان بـر مـی گـردد .حـدود یـک
و نمونــه بــرداری پروســتات از دیگــر مــواردی بــوده مـاه در بیمارسـتان توحیـد سـنندج مسـتقر مـی شـود
اسـت کـه در ایـن مـدت توانسـته ایـم بـه کمـک آنهـا امــا خدمــت بــه مناطــق محــروم را در اولویــت قــرار
خدمـات بیشـتری بـه مـردم ارایـه دهیـم کـه تـا قبـل مـی دهـد .برعکـ ِس چنـد متخصـص اورولـوژی کـه
از حضـور بنـده در سـقز وجـود نداشـت و هـم اکنـون بــه ســقز آمــده انــد و مانــدگار نشــده انــد امــا ایــن
دسـتگاه سـنگ شـکن سـقزو سـایر خدمـات اورولوژی علیرضــا رضایــی اســت کــه از تاریــخ 88/9/9پــای
بـه یـک قطـب در منطقـه تبدیـل شـده اسـت و در ثابـت جراحـی هـای کلیـه و مجـاری ادراری در مطـب
کل در امــور کلیــوی تنهــا دو کار «پیونــد کلیــه» و خـود و هـر دو بیمارسـتان سـقز بـوده اسـت .و در ایـن
«پـی سـی ان ال» در سـقز انجـام نمـی شـود و تنهـا مـدت 2سـال هـم رییـس بیمارسـتان امـا خمینـی
دلیـل آن نیـز کمبـود امکانـات اسـت کـه هرچنـد بـا
حضـور دکتـر هاشـمی وزیـر بهداشـت در سـقز قـرار سـقز بوده اسـت.
برمسـاعدت در ایـن زمینـه شـد امـا تـا کنـون خبـری
نشـده اسـت .همچنیـن عمـل پیونـد مجـرای ادراری گفتگــوی واکاوی بــا ایــن جــراح را در ادامــه مــی
و پیونـد ناحیـه عـروق لگنـی نیـز در سـقز انجام شـده خوانیــد:
اسـت کـه غیـر از سـقز و تهـران در هیـچ جـای ایـران
واکاوی :چــرا رشــته اورولــوژی را انتخــاب
انجـام نشـده اسـت. کردیــد؟
امــا اگــر در بحــث چالــش بخواهیــم صحبــت کنیــم رضایـی :مـن بـه خاطـر شـیوع فـراوان بیمـاری هـای
در شـهری همچـون سـقز چالـش زیـاد اسـت و دلیـل کلیـوی و نـا رسـایی کلیـوی در ایـران و بالاخـص در
اصلــی آن نیــز کمبــود امکانــات اســت ،بــه عنــوان کردسـتان ایـن رشـته را انتخـاب کـردم و اکنـون هـم
مثـال دسـتگاه لاپاراسـکوپی و ابزارهـای جانبـی کـه
شــهرهایی همچــون بانــه و مریــوان دارا مــی باشــند شـدیدن بـه آن علاقمنـدم.
امـا در سـقز موجـود نیسـت و تمامـی جراحـی هـای
اورولـوژی آندوسـکوپی بـدون ملنیتـور و بـه صـورت
چشـمی انجـام مـی شـود کـه بـه دلیـل نبـود مانیتـور
اکنـون دچـار دیسـک کمـر و گـردن شـده ام و هـم
اکنـون تحـت درمـان هسـتم ،و اصـا ناراحـت نیسـتم
چـون بـه هـم وطنـان عزیـز کردسـتانی خدمـت ارایـه
دادم.
http://www.vakawi.com 11 http://telegram.me/vakawii
نوروزانه واکاوی
مــی شــود .همچنیــن یــک جــوان دیگــر ( بــه اســم واکاوی :تفـاوت هایـی که در سـقز با شـهرهای
یاسـین صادقـی) کـه اهـل روسـتای پیرعمـران بـود و بـزرگ و یـا حتـی خـارج از کشـور در زمینـه
بـر اثـر سـقوط از تراکتـور دچـار پارگـی مجـرا شـده هـای سـخت افـزاری و انسـانی دیـده ایـد در
بـود کـه بیمـار بنـا بـر درخواسـت خـود بـه اسـتان
دیگــری مراجعــه و تحــت جراحــی قــرار گرفــت امــا چـه حـدی بـوده اسـت؟
جراحــی وی موفقیــت آمیــز نبــود و هیــچ جایــی در
ایـران بجـز تهـران نامبـرده تحـت جراحـی قـرار نمـی رضایـی :هـر یـک از عوامـل انسـانی و سـخت افـزاری
داد کـه بـه بنـده مراجعـه نمـوده و طـی بـک عمـل در سـقز را مـی تـوان بـه یـک میـزان دخیـل دانسـت.
7ســاعته مشــکل بیمــار را رفــع کردیــم .در ضمــن آگاهــی مــردم در ابتــدای ورودم بــه اینجــا در مــورد
هـر دوی ایـن بیمـاران تحـت جراحـی «بـای پـس» بیمــاری هــای اورولــوژی پاییــن بــود و در بعضــی
(پیونـد) عـروق ناحیـه لگنـی توسـط ایـن جانـب قـرار مــوارد از جملــه جراحــی اســلینگ (کنتــرل ادرار)
گرفتنـد کـه ایـن جراحـی هـم قبـل از حضـور بنـده مراجعــه کننــدگان کمتــر دربــاره آن صحبــت مــی
فقـط در تهـران انجـام مـی شـد و بیمـار بایـد اعـزام کردنـد و حتـی درمـان آن را عمـا غیـر ممکـن مـی
دانسـتند امـا اکنـون ایـن وضعیـت بهتـر شـده اسـت
می شـد. و بیمـار ارتبـاط بهتـری بـا پزشـک مـی توانـد برقـرار
کنـد .همچنیـن عمـل تنگـی مجـرا کـه در بسـیاری از
واکاوی :بــا توجــه بــه اینکــه شــما در نظــام کـودکان شـایع بـود و یـا قرارگیـری بیضـه کـودکان
پزشــکی شهرســتان نیــز مســئولیت داریــد، در ناحیــه شــکم (اورکیدوپکســی) کــه در برخــی
عملکــرد هیــأت بــدوی ،تعــداد پرونــده هــا و مقاطـع روزانـه 7تـا 8مـورد عمـل جراحـی در ایـن
رسـیدگی بـه شـکایات در ایـن ارگان چگونـه
اســت؟ و چــرا کمتــر دیــده شــده اســت کــه زمینــه داشــتیم.
پزشــکی محکــوم گــردد ولــو اینکــه قصــور
واکاوی :وضعیـت اتـاق عمـل بیمارسـتان سـقز
بزرگــی نیــز متوجــه وی شــده باشــد؟ را چگونـه ارزیابـی مـی کنیـد؟
رضایــی :نظــام پزشــکی یــک انجمــن صنفــی اســت رضایـی :از نظـر سـاختاری یـک اتـاق عمـل قدیمـی
و شــکایت از پزشــک نیــز بــه معنــی محکومیــت وی اسـت ولـی مـا همچنـان وظیفـه خـود را انجـام مـی
نمـی باشـد.معمولا شـکایت بیمـار از پزشـک توسـط دهیــم .چنیــن اتــاق و حتــی بیمارســتانی مناســب و
دادسـتان و کارشناسـان مربوطـه بررسـی مـی شـود شایسـته مـردم سـقز نیسـت و لیاقـت مـردم بیشـتر
نظـر خـود را ارائـه مـی دهـد کـه اگـر مریـض دوبـاره از ایـن هاسـت کـه بـه خاطـر جراحـی هـای کوچـک
اعتــراض کنــد مجــددا پرونــده در هیــأت بــدوی مسـافر شـهرهای دیگـر و متحمـل هزینـه هـای گزاف
بررســی مــی گــرد و در ایــن هیــأت قاضــی ،رییــس گردنــد و در ایــن راســتا بیمارســتان جدیــد هرچــه
پزشــکی قانونــی و چنــد تــن از پزشــکان معتمــد زودتــر بایــد تکمیــل و تجهیــز گــردد .بــا وجــود
حضــور دارنــد و بــا بررســی پرونــده و محــرز شــدن پیگیــری هایــی کــه صــورت گرفتــه اســت امــا ورود
خطــا ،پزشــک محکــوم مــی گــردد کمــا اینکــه در امکانـات بـه بیمارسـتان تـاش مضاعـف مـی خواهـد.
طـول چندسـالی کـه مـن رییـس هیـأت بـدوی بـوده
ام از مجمـوع پرونـده هـای تشـکیل شـده حـدود 10 واکاوی :ســخت تریــن عملــی کــه تاکنــون
الـی 15درصـد پزشـکان محکـوم شـده انـد کـه اگـر داشــته ایــد کــدام بــوده اســت؟
پزشــ ِک محکــوم بــه حکــم اعتراضــی داشــته باشــد
مـی توانـد در هیـأت اسـتانی مطـرح کنـد کـه درصـد رضایــی :عمــل پیونــد مجــرا کــه حــدود 8ســاعت
طـول کشـیده اسـت کـه یـک جـوان (بـه اسـم آزاد
شـکایات در سـقز کـم بـوده اسـت. خدایـی) اهـل بانـه در مسـیر دیوانـدره تصـادف کـرده
بـود و لگـن وی شکسـته بـود و مجرایـش پـاره و قطـع
واکاوی :چنـد عمـل توسـط شـما بـرای اولیـن شـده بـود .ایـن عمـل کـه سـابق بـر ایـن بـه تهـران
اعــزام مــی شــد اکنــون بــه راحتــی در ســقز انجــام
http://www.vakawi.com 12 http://telegram.me/vakawii
نوروزانه واکاوی
واکاوی :وظایــف متقابــل پزشــک و بیمــار بـار در سـقز انجـام شـده اسـت؟
نســبت بــه یکدیگــر چیســت؟
رضایــی :عمــل یورتــرو پلاســتی(پیوند مجــرا) و نیــز
رضایـی :پزشـک مـی بایسـت بـا صـرف زمـان کافـی عمـل بـوکال موکـوزال گرافـت ( ترمیـم تنگـی مجرای
بــرای بیمــار ،عــاوه بــر رفــع مشــکل جســمی بــه ادراری بـا اسـتفاده از گرافـت دهانـی) و بایپـس عـروق
حــرف هــای وی و گاهــی وقتهــا مشــکلات روحــی و لگنــی کــه بــرای اولیــن بــار در منطقــه و اســتان
روانـی آنـان نیـز اهمیـت دهـد .متقابـا بایـد اذعـان
کنـم کـه مـردم سـقز قـدر پزشـکان را مـی داننـد. کردسـتان صـورت گرفتـه انـد.
واکاوی :در مــورد هــر یــک از اصطلاحــات و واکاوی :وضعیـت بیمـاری واریکوسـل و نازایـی
اشــخاص زیــر یــک کلمــه یــا یــک جملــه مـردان در منطقـه چگونـه اسـت؟
کوتــاه بگوییــد: رضایـی :نازایـی مـردان و بیمـاری واریکوسـل و سـایر
بیمــاری هــای مرتبــط بــا ایــن زمینــه در ســقز و
دیسک کمر :پیشگیری کنید که مبتلا نشوید منطقــه شــیوع بالایـی دارد کــه ایــن هــم از کمبــود
آگاهـی و عـدم مراجعـه بـه دلیـل شـرم و خـودداری از
آنــکال :همیشـه و در همـه حـال گـوش بـه زنـگ بیـان موضـوع نشـات مـی گیـرد .از دیگـر علـل غیـر از
ب ـاش واریکوسـل مصـرف خودسـر داروهـای غیـر تجویـزی
،داروهـای نیـروزا ،مـواد دخانـی ،مشـروبات الکلـی
بیمه :در ایران باید تجمیع و مدیریت شود. و یــک ســری بیمــاری هــای مــادر زادی اورولــوژی
مانــدد بیضــه داخــل شــکمی مــی باشــد ،از ســوی
زندگــی :بــه خاطــر پزشــک بودنــم نتوانســتم بــر دیگـر بـه خاطـر فرهنـگ حاکـم بـر منطقـه ،مـردان
بالیـن پـدرم حاضـر شـوم و ایـن اسـت کـه زندگـی کمتـر حاضـر بـه معرفـی خـود بـه پزشـک مـی شـوند
بــرای پزشــک معنــی نــدارد. و بیشـتر بـار ایـن قضیـه بـر دوش زنـان اسـت.
مرگ :هر آن ممکن است سراغ مان بیاید. واکاوی :طــرح تحــول ســامت و وضعیــت
کنونــی آن را چگونــه ارزیابــی مــی کنیــد؟
جوانــی :تجربــه ای نــدارم ،بــا درس و تحصیــل و
تخصــص ســپری شــد. رضایـی :ایـن طـرح خدمـت بسـیار بزرگـی بـه مـردم
خصوصـا در مناطـق محـروم داشـته و وزارت بهداشـت
بیمار :از بهبود آنان لذت می برم. تـا کنـون سـنگ تمـام گذاشـته اسـت .امـا بـه دلیـل
عــدم همــکاری و پرداخــت کارانــه پزشــکان ،هزینــه
تجهیزاتــی کــه خریــداری شــده اســت و...از ســوی
بیمــه هــا ممکــن اســت بــا چالــش هایــی مواجــه
شــود .امیــدوارم همچنــان ایــن طــرح بــا ســامت
ادامـه یابـد.
http://www.vakawi.com 13 http://telegram.me/vakawii
نوروزانه واکاوی
دکترجلیــل وثوقــی :الگـوی اخـاق و منبـع علـم
و تجربــه.
دکتر قدیمی :هیچ نظری راجع به وی ندارم.
دکتر واحدی :زیاد وی را نمی شناسم.
فـولادی مدیـرکل تأمیـن اجتماعـی :کسـی کـه
تمـام و کمـال در مقابـل پزشـکان قـراردارد ،وبـا ایـن
قشـر هیـچ تعاملـی نـدارد.
دکتر غوثی :زبانش با پزشکان خوب است.
محسـن بیگلـری :مـردم دار و دلسـوز .امـا بعضـی
وقتهـا دوسـتانش را فرامـوش مـی کنـد.
علــی اکبــر ورمقانــی فرمانــدار ســقز :ســنگ
صبــور.
دکتر هاشمی وزیر بهداشت :سردار سلامت.
سید محمد خاتمی :فوق العاده.
واکاوی :سخن آخر!
رضایـی :در سـقز مسـئولین بـرای جـذب امکانـات و
تجهیــزات تــاش بیشــتری داشــته باشــند چــرا کــه
مـردم سـقز لایـق بهتریـن هـا هسـتند.
http://www.vakawi.com 14 http://telegram.me/vakawii
نوروزانه واکاوی
http://www.vakawi.com 15 http://telegram.me/vakawii
نوروزانه واکاوی
عصبانــى بنظــر مــى رســيد .شــيار بــه هــم رســيده مجید خان مرد روزهای سخت
بيـن ابروهایـش اينـر ا مكـررن تذكـر مـى داد .بـى کیوان جلالی
ملاحظــه و در عيــن حــال بســيار مبــادى آداب بــود
.بــدون اينكــه علــت مراجعــه ام را جويــا شــود از پــس از ســپرى شــدن شــش تابســتان از شــهريور
حيــات تقريبــا بــزرگ خانــه اشــان مــرا بــه انــدرون سـال ١٣٩٠و اوليـن ملاقاتـم بـا آن پیـر دنیـا دیـده ،
و پذيــراى خانــه راهنمــاى كــرد .اندكــى بفهمــى ، هنـوز كـه هنـوز اسـت بـاور نمـي كنـم جـو سـرد و
نفهمـى بـر پـاى چپـش مـى لنگيـد .عصـاى دسـت سـنگين فضـاى گفتگـوى آن بعدازظهـر تابسـتانى كـه
ســاز و خراتــى شــده رهــا شــده در گوشــه پذيــراى مـى شـود گفـت نتيجـه شـكافى بـه عـرض بيـش از
منــزل ايــن حــدس مــرا تاييــد مــى كــرد .آخريــن نيـم قـرن تفـاوت فرهنگـى و تاريخـى مابيـن مـا بـود
خـان تنهـا بـود !! در خانـه اش .ايـن مسـئله تنهـاىی !بـه شـتاب و بـه شـکل عجیـب و بـاور نكردنـى گـرم
بيشـتر معذبـم مـى كـرد .بـر خـاف عـادت بيشـتر و مطبـوع مـی شـود .تـا جاكييـه حتـى زمان از دسـتم
ســالخوردگان بــدون هيــچ آه و نالــه و ِگلــه گــى بــر
مبلــى تيكــه كــرد و نشســت .بــا لحنــى صميمــى و در رفـت.
بـدون قيـد و بنـد گفـت :بفرماييـد و اشـاره كـرد بـه
مبـل مقابـل خـود و ادامـه داد آخـرش همينـه «تنهـا مـردى كـه داشـت آخريـن دهـه هـاى زندگيـش را به
مـى شـويم « ايـن دو واژه را بـا تايكـد و مثـل قرائـت آرامـى ورق مـى زد .بـه گمانـم اخريـن دهـه زندگيش
.زندگـى پـر از فـراز و نشـيب ،تجربـه اى سرشـار از
حكـم يـك حاكـم بـراى يـك محكـوم ادا كـرد. رويدادهـا و رازهـاى بگـو َو مگـو .مردى باقامتـى بلند و
فاخـر كـه در محاصـره بـى امـان سـال خوردگـى قرار
-ولـى نگـران نبـاش هميـن الان نيروهـاى كمكـى بـه داشـت ،امـا هيـچ نشـانى از تسـليم در وی ديـده نمـي
داد پيــر مــرد خواهنــد رســيد و همزمــان لبخنــدى شـد .موهايـش بـه خرمنـى از نقـره مـى مانـد كـه
گــرم بــر لبانــش نشســت و خــط ميــان ابروهــا گویـی گـرد و خاكـى سـپيد ناشـى از چهارنعـل گـذر
مثــل يــخ ذوب و محــو شــد .مــن در آن بعــد ظهــر زمـان بـر آن جاخـوش كـرده باشـد و همچـون تاجـى
تابســتانى ميهمــان ناخوانــده كيــى از شــخصيتهاى بــر صورتــى تافتــه از خطوطــى افقــى بــر پيشــانى و
شــناخته شــده شــهرم بــودم .راســتش را بخواهيــد شــيارهاى مــورب بــر صورتــش ،گــزارش كاملــى از
همـه خبرنـگاران لاجـرم نـا خوانـده انـد و ايـن حـس حـال و احـوال ان روزهـا تـا ايـن روزهـاى پيرمـرد را
آزارم نمـي داد .هدفـم تهيـه گزارشـى از رويدادهـاى
تاريخــى شــهر خــودم بــود و در حقيقــت پيرمــرد را بـه ديـد مخابـره مـى كـرد.
بــراى اداى شــهادت مــى خواســتم .
http://www.vakawi.com 16 http://telegram.me/vakawii
نوروزانه واکاوی
بــرق و جــذاب يــك جامعــه مــدرن نداشــتند .الان
فكـر مـى كنـم آنهـا مـى درخشـند ! آنهـا همچـون
ســتاره هــا مــى درخشــند و هــر چنــد رســيدن بــه
آنهـا محـال مـى نمايـد ولـى نميگذارنـد راهمـان را در
برهـوت تاريـخ گـم كنيـم .تنهـا مـى توانـم بگويـم
آنهــا مــى درخشــند ! و پيــر مــرد كســى نبــود جــز
مجيــد خــان كلهــر بــزرگ ايــل كلهــر در كردســتان
....
در کل دیـدار هـای چنـدی بـاره ام بـا «مجیـد خـان» پیـش خـودم گفتـم شـايد بتوانـم بـا او مصاحبـه اى
تاکیـد وی بـر یـک نکتـه پای همیشـگی حـرف هایش انجـام بدهـم ،بلكـه بتوانـم سـتونهاى نامرئـى مجلـه
بـا مـن بـود .تـا وقتـی کـه در قیـد حیـات هسـتم از اى را بـا كمـك حافظـه اش ظاهـر كنـم .امـا خيلـى
مـن گـزارش و مصاحبـه ای انتشـار ندهیـد .همیشـه زود دريافتـم اصـا اهـل ايـن جـور بـازى هـا نيسـت
هـم پـای قولـم مانـدم .کـم کـم بـه مـن اعتمـاد کـرد. ! بــه آنــى عكــس العملــش ايــن موضــوع را بــه مــن
و بخــش هــای نهفتــه از زندگیــه اش را بــا جزییــات يـاد آورى كـرد .پيرمـرد بيـش از آنكـه راوى تاريـخ
تعریـف مـی کـرد .پی ِردنیـا دیـده بـا سـخنانش مـرا به مغمــوم و ســاكت شــهرم باشــد بخشــى از خــود ان
دنیایـی دیگـر مـی بـرد .فـراز و نشـیب هـای زندگیـه تاريـخ بـود .در واقـع او نبـود كـه بايـد روايـت مـی
اش را بـدون اینکـه خـود را لحـاظ کنـد بازگـو مـی کـرد ،پيرمـرد بایـد روايـت مـى شـد .حكايـت مـردى
کنـد .در میـان کلامـش از اشـتباه هـای خـودش هـم بـا موهـاى نقـره اى كـه خـود حامـل تاريـخ ،فرهنگ
انتقـاد مـی کنـد .حداقـل دو بـار تـا پـای چوبـه دار و آداب نجيـب نـه تنهـا يـك خانـواده يـا يـك ايـل ،
مــی رود .رهایــی از ایــن مخمصــه هــا ،و آشــنایی بلكــه يــك شــهر و ملــت مــى توانســت باشــد .بــه
بــا آرمــان هایــش ،فــداکاری هایــش در ذهــن مــن چشــمان ايــن تنهــا بازمانــده خيــره شــدم و بيشــتر
یـک نکتـه را مـدام تداعـی مـی کنـد « تاریـخ کمتـر از آنكـه گـوش بدهـم تماشـا مـى كـردم .نگاهـش را
مـردی را بـه خـود دیـده اسـت کـه هـم شـجاع باشـد بيشـتر از زبانـش مـى فهميـدم .انچـه كـه بود خـود او
بـود ،او بـه تنهایـی یـک منـش بـود همـراه بـا اصالـت
و هـم متفکـر” ،شـجاعت ،تجربـه و البتـه تاریـ ِخ شـفاه ِی صادقانـه ی
در تمـام ایـن چالـش هـا مـدام از همسـرش با پسـوند س ـرزمینم.
« خانـم» اسـم مـی بـرد .همسـری کـه در زندگـی پـر
از ماجراهــای متعــدد و مشــقتها و ســختیهای ثانیــه خانــه اشــان را تــرك كــردم عكســها ،فايــل صوتــى
هــا ِی زندگــ ِی پیرمــرد ،لحظــه ای از ملالتهــا ابــراز و نوشـته هـاو آن غـروب تاريـك و ديـر وقـت را زيـر
بغلــم گذاشــتم و همچــون رهگــذر نابلــد خيابانهــاى
ملالـت نکـرد. شــهرم را زيــر پــا مــى گذاشــتم .بــه يــاد كاراكتــر
فيلــم هــاى كوروســاواى ژاپنــى افتــادم و پيچيدگــى
قضـاوت كـردن در مـورد آخريـن سـاموراى هـاى كـه
عاشـق باورهـا و ارزشـهاى اركائيـك و کلاسـیک خـود
بودنـد و در پاسداشـت ايـن ارزشـها هيـچ ملاحظـه و
محلــى بــه تمامــى فيگورهــا و تــن نمــاى پــر زرق و
http://www.vakawi.com 17 http://telegram.me/vakawii
نوروزانه واکاوی
خـان همـراه بودنـد ایـن دلیـر فرزنـد کردسـتان را تـا
آخریـن لحظـه وداع تنهـا نگذاشـتند.
و این داسـتان تکرار مسـتمر فـراز و فرود شـخصیتهای
کاریزماتیـک و خودسـاخته دیار ما اسـت.
“مجیـد خـان» اگـر توانسـت بـزرگ و محبوبـی فراتـر
از یـک ایـل بلکـه یـک شـهر شـود همـه بـه یمـن
صبـر و اسـتقامت و همراهـی «صاحـب خانـم» اسـت؛
دختــری از ایــل فیــض الله بیگــی ســقز کــه از دیــار
«حصــار» ،بخــت خانــی ماجراجــو شــد و 60ســال
از بهتریــن دوران عمــر خــود را بــه پــای او ریخــت.
همسـری کـه عـاوه بـر اینکـه پـا بـه پـای فرزنـد
باتدبیــر و همیشــه در پــی صلــح و آشــتی در همــه
مقاطـع پـر از ماجـرا کردسـتان ،درد و ملامـت کشـید،
کــه روزهــای زیــادی پذیــرا ومهمانــدار جوانــان و
شـخصیتهای کـرد بـود و چـه آشـتی هـا و گذشـت
هایـی بـا محوریـت «مجید خـان» در خانه ی همیشـه
دارای مهمـان صاحـب خانـم اتفـاق نیافتـاده اسـت.
http://www.vakawi.com کوردهـا بـه قـدر شناسـی نامـی انـد .آنهـا نامـوران
روزگار خــود را فرامــوش نمــی کننــد .روز تشــییع و
خاکسـپاری « مجیـد خـان» بـا شـکوه خاصـی برگـزار
شــد .کــه جــدای از تکریــم وی روز ادای احتــرام بــه
همسـر و فرزندانـی بـود کـه یـک عمـر زندگـی خـود
را صادقانــه و در بحرانــی تریــن شــرایط بــا مجیــد
18 http://telegram.me/vakawii
نوروزانه واکاوی
http://www.vakawi.com 19 http://telegram.me/vakawii
نوروزانه واکاوی
کشــاورزی و بــه تبــع آن توســعه صنایــع تبدیــل وضعیـت کـم آبـی در ایـران خصوصـا در فـات مرکزی
کشــاورزی بــه عوامــل نیــروی انســانی ،خــاک و آب نگرانـی هـای عمـده ای را بـرای مـردم ومسـئولین بـه
وابسـته اسـت کـه خوشـبختانه اسـتان کردسـتان در وجــود آورده اســت ،مدیریــت ایــن مســأله در ســایر
هـر سـه مـورد ظرفیـت بالایـی دارد امـا بخـش منابـع اســتان هــا از جملــه کردســتان بــا شــش حــوزه
آب آن ،جـای بحـث و تأمـل دارد کـه تـاش خواهـد آبریـز کـه هفـت درصـد آب هـای سـطحی کشـور را
شـد در ادامـه ایـن مـورد بیشـتر مـورد بحـث قـرار شـامل مـی شـود درخـور توجـه ویـژه اسـت ،قسـمت
اعظـم ایـن آب از اسـتان خـارج شـده و بـه کمتریـن
گیــرد. میــزان از ایــن آب در توســعه کردســتان بهــره بــرده
شـده اسـت .دکتـر هیـرش سـلطان پنـاه اقتصـاددان
آمــار وارقــام نشــان مــی دهــد کــه ازکل منابــع و دبیــر کارگــروه توســعه اقتصــادی در مرکــز هــم
زیرزمینـی آب اسـتان %85در بخـش کشـاورزی %4/5 اندیشــی توســعه اســتان کردســتان مســأله مدیریــت
در بخـش شـرب و %10/5در بخـش صنعـت و شـیلات آب در ایـن اسـتان را از ایـن زاویـه کـه ایـن ثـروت
مصـرف مـی گـردد .در بخـش منابـع آبهـای سـطحی ملـی مـی بایسـت در یـک نـگاه کلان مدیریـت گـردد
آن مقـدار از آن کـه جـزء حـق آبـه اسـتان کردسـتان مـورد بررسـی و تحلیـل قـرار داده و معتقـد اسـت در
اســت %94 ،در بخــش کشــاورزی %5/7 ،در بخــش اختصــاص حــق آبــه بــه اســتان کردســتان اصــول
شــرب و %0/3در بخــش صنعــت و شــیلات مــورد
علمــی و کارشناســی لحــاظ نشــده اســت.
اســتفاده قــرار مــی گیــرد.
آمــار و ارقــام فــوق در وهلــه اول نشــان مــی دهــد آب به یک پارامتر سیاسی تبدیل شده است
برخـاف آنچـه در ادبیـات روزمـره تأکیـد زیـادی روی
مدیریـت آب شـرب صـورت مـی گیـرد ایـن بخـش از اســتان کردســتان بــا مســاحت حــدود 29137
آب اصـول ٌا در اسـتان و در سـطح کشـور سـهم کمـی از کیلومترمربــع یعنــی حــدود دو درصـد از کل کشــور،
مصـارف آب را شـامل مـی شـود .کـه اگرچـه اسـتفاده جمعیتـی معـادل 1/514/000نفـر معـادل دو درصـد
صحیــح از آن ضــروری اســت امــا در کیــک مصــارف از کل کشــور ،دارای10شهرســتان 29 ،مرکزشــهری،
آب بـر اسـاس مبانـی مهندسـی ارزش ،صرفـه جویـی 31بخـش 86 ،دهسـتان 1697 ،آبـادی دارای سـکنه
و مدیریـت کـردن آن سـهم بسـیار کمـی در ارتقـای اســت .ایــن اســتان بــا داشــتن 1/1میلیــون هکتــار
عملکــرد منابــع آبــی دارد و آنچــه مــی بایســت در اراضـی قابـل کشـت کـه تقریبـ ٌا پنـج درصـد از زمیـن
کانـون توجـه کارشناسـان و متولیـان مدیریـت منابـع هـای قابـل کشـت کل کشـور اسـت و مراتـع غنـی که
آب اسـتان قـرار گیـرد مدیریـت منابـع آب مصرفـی در هفـت درصـد از علوفـه کشـور را تأمیـن مـی نمایـد
بخـش کشـاورزی اسـت کـه خـود دو مقولـه ی کلان و همچنیــن وجــود شــش حــوزه آبریــز ســفیدرود،
اسـتفاده از تکنولـوژی و روشـهای مناسـب اسـتفاده از سـیمینه رود ،زرینـه رود ،چومـان ،سـیروان و قزلچـه
آب و همچنیـن راهبـرد کلان در انتخـاب محصـولات کـه حـدود هفـت درصـد از آبهـای سـطحی کشـور را
مناسـب بـر اسـاس اقلیـم اسـتان و تمرکـز بـر تولیـد شـامل مـی شـود بـه نظـر مـی رسـد ظرفیـت بالایـی
انبـوه و اقتصـادی ایـن محصـولات قابـل طبقـه بنـدی در حـوزه کشـاورزی و صنایـع تبدیلی کشـاورزی دارد.
اســت .متأســفانه بایــد اذعــان نمــود در هیچکــدام از
مـوارد فـوق راهبـردی کلان خصوصـ ٌا در مـورد انتخاب مجموعـه جلسـات مرکـز هـم اندیشـی توسـعه اسـتان
محصـولات مناسـب جهـت کشـت در مـزارع اسـتان، خصوصــاً کار گــروه توســعه اقتصــادی کــه اینجانــب
کارهـای اساسـی و زیـر بنایـی صـورت نپذیرفته اسـت. دبیــر آن هســتم (اگرچــه بیــش از یــک ســال اســت
ایـن در حالـی اسـت کـه عمدتـ ٌا محصـولات انتخـاب عمــا فعــال نمــی باشــد) نیــز پنــج حــوزه را بــه
شـده جهـت کشـت علـی رغـم کمبـود منابـع آب بـه عنـوان ظرفیـت هــای اسـتان بــرای توســعه معرفـی
شــدت بــه آب نیــاز دارد .اگرچــه نحــوه اســتفاده از نمـود کـه یکـی از آنهـا صنایـع تبدیلـی کشـاورزی و
آن بخـش از منابـع آب کـه هـم اکنـون در بخشـهای
مختلـف مـورد اسـتفاده قـرار مـی گیرنـد در سـطح گیاهــان دارویــی بــود.
اسـتان و ملـی بـه لحـاظ اهمیـت مـی بایسـت مـورد
توجــه ویــژه قــرار گیــرد امــا در اســتان کردســتان واقعیــت آنســت کــه در همــان جلســات نیــز تاًکیــد
گردیــد کــه بــا توجــه بــه اینکــه توســعه بخــش
http://www.vakawi.com 20 http://telegram.me/vakawii
نوروزانه واکاوی
رشـته هـای کشـاورزی در اسـتان کـه عمدتـ ٌا بیـکار بحـث حـق آبـه و میـزان برداشـت از آبهـای سـطحی
هســتند مــی طلبــد مدیــران ارشــد مدیریــت آب آن بـه نظـر مـی رسـد دارای اهمیـت راهبـردی باشـد
در ســطح ملــی و مدیــران ایــن حــوزه در اســتان و کـه در بخـش بعـدی تـاش خواهـم نمـود ایـن مقولـه
مدیــران ارشــد و نماینــدگان اســتانی ایــن مســئله را
بـه جدیـت پیگیـری نماینـد تـا حـق آبـه اسـتان بـه را بیشـتر مـورد برسـی قـرار دهـم.
شـکل چشـم گیـری افزایـش یابـد تـا ایـن آبهـا بـه
صـورت کارآمـد در خدمـت توسـعه بخشـهای مختلـف در اینکـه آب یـک ثـروت ملـی اسـت و مـی بایسـت
اقتصــادی اســتان خصوصــ ٌا بخــش کشــاورزی قــرار در یـک نـگاه کلان مدیریـت گـردد جـای هیـچ شـک
و تردیـدی وجـود نـدارد امـا آنچـه جـای تأمـل دارد
گیــرد. آنسـت کـه در اختصـاص حـق آبه به اسـتان کردسـتان
همچنانکــه در بخــش هــای قبلــی نیــز اشــاره شــد اصـول علمـی و کارشناسـی لحـاظ نشـده اسـت.
اصـاح الگـوی مصـرف و اسـتفاده از روشـهای جدیـد
بــا راندمــان بــالا و همچنیــن مشــخص نمــودن در وهلـه ی اول آب شـرب بـرای کلیـه نقـاط کشـور
محصـولات مناسـب بـا توجـه بـه شـرایط اسـتان نیـز یـک اولویـت و ضـرورت اسـت لـذا انتخـاب اقتصـادی
مـی بایسـت یـک اولویـت جـدی بـرای مدیـران ارشـد تریـن و مناسـب تریـن روش بـرای نحـوه تأمیـن آن
مـی بایسـت در اولویـت کار مدیـران آب کشـور و آب
اســتان باشــد. منطقـه ای در سـطح کشـورقرارگیرد .درایـن حالت هر
نـوع انتقـال آب از حـوزه آبریـز بـه حـوزه آبریـز دیگـر
نکتـه اخـر آنکـه کارشناسـان ایـن حـوزه بـه لحـاظ علـی رغـم اثـرات سـوء بـر اکوسیسـتم و اقلیـم منطق،
اثـرات زیسـت محیطـی خـود سدسـازی را مخـرب و نهایتـاً قابـل توجیـه اسـت .در وهلـه دوم اگـر پـروژه
هــرز آب از طریــق تبخیــر و کمــک بــه مرحلــه ی ای صنعتـی ظرفیـت و پتانسـیل بالایـی داشـته باشـد
خشـکیدگی مـی داننـد حـال آنکـه اگـر بـه سدسـازی و بـرای کشـور اسـتراتژیک قلمـداد گـردد بـا در نظـر
عامـل انتقـال آب بیـن حـوزه ای اضافـه گـردد اثـرات گرفتـن ملاحظـات فـراوان ممکـن اسـت کارشناسـان
آن مـی توانـد بـه یـک تـراژدی محیطـی منجـر گـردد را کــم و بیــش متقاعــد نمایــد کــه ایــن انتقــال آب
لـذا بـه نظـر مـی رسـد مـی بایسـت ایـن مسـئله را توجیـه پذیـر اسـت اگرچـه ایـن نـوع از انتقـال هـای
بـا نگاهـی علمـی ،کارشناسـی و در چارچـوب منافـع آب امـروزه بـه شـدت مـورد نقـد کارشناسـان اسـت و
ملــی بــه دور از سیاســی کاری مدیریــت نمــود .کلام مـی باسـیت حتـی المقـدور از آن پرهیـز نمـود .امـا
آخــر آنکــه بحــران آب جدیســت و مــی بایســت بــه نـوع سـوم انتقـال آب ،انتقـال آب از یـک حـوزه ،یـک
اسـتان بـه اسـتانهای دیگـر جهـت مصـارف کشـاورزی
شـکل جـدی آنـرا مدیریـت کـرد. اسـت کـه بـه صـورت کلـی نـه تنهـا از نظـر زیسـت
محیطــی و اکوسیســتم اثــرات جبــران ناپذیــری دارد
کـه از نظـر اقتصـادی نیـز توجیـه نـدارد و ایـن دقیقـ ٌا
همــان جایــی اســت کــه ذهــن کارشناســان و اهــل
فـن را در اسـتان کردسـتان نگـران نمـوده اسـت.
واقعیــت آنســت کــه اســتان کردســتان علــی رغــم
وجـود قابلیتهـای بسـیار بـالا در حـوزه هـای مختلـف
هــم اکنــون یکــی از اســتانهای کمتــر برخــودار ،بــا
نـرخ بـالای بیـکاری و یکـی از اسـتانهای مهاجرپذیـر
خصوصــ ٌا در بخــش طبقــه تحصیــل کــرده اســت .در
مقدمـه نیـز اشـاره شـد پنـج درصـد از زمیـن هـای
قابــل کشــت و مرغــوب کشــور در اســتان کردســتان
قــرار دارد کــه حــدود نــود درصــد آنهــا بــه صــورت
دیــم هســتند .همچنیــن وجــود دانشــکده هــای
کشــاورزی در اســتان و وجــود فــارغ التحصیــان
http://www.vakawi.com 21 http://telegram.me/vakawii
نوروزانه واکاوی
http://www.vakawi.com 22 http://telegram.me/vakawii
نوروزانه واکاوی
را نیـز بـه شـدت تحـت تأثیـر قـرار داده اسـت. ناآرامیهــای دیمــاه ســال 96کــه بــا اعتــراض بــه
فســاد ،بیــکاری و گــران شــد ِن برخــی کالاهــا آغــاز
ایــن اعتراضــات از آن جهــت بــرای بخشــهای شــد ،صورتبنــدی جریانهــای سیاســی ایــران را
محافظهکارتـ ِر حاکمیـت ،غافلگیـر کننـده و غیرقابـل بــا تغییــرات عمدهــای مواجــه کــرده اســت .ایــن
درک بـود کـه پـس از وقایـع سـال 88در تحلیلهـای اعتراضـات از آن جهـت بـرای بخشـهای محافظهکارتـ ِر
رسـمی از احتمـال بـروز نارضایتیهـای دیگـر ،امـکان حاکمیــت ،غافلگیــر کننــده و غیرقابــل درک بــود
طغیــان چنیــن طیفهایــی بــه ســبب نزدیکــی بــه کــه پــس از وقایــع ســال 88در تحلیلهــای رســمی
ایدئولــوژی حاکــم ،بعیــد بــه نظــر میرســید .ظاهــراً از احتمـال بـروز نارضایتیهـای دیگـر ،امـکان طغیـان
ایـن تحلیلهـا تغییـر وضعیـت ایـن بخـش از جامعـه را چنیـن طیفهایـی بـه سـبب نزدیکـی بـه ایدئولـوژی
بـه سـبب برخـوردار شـدن از تحصیـات و بهرهمندی حاکـم ،بعیـد بـه نظـر میرسـید .معترضـان دیمـاه 96
از شـبکههای اجتماعـی نادیـده گرفتـه بـود .غافلگیـر کـه حـالا اصلاحطلبـان بیـرون از قـدرت را نماینـدگا ِن
شــد ِن اصلاحطلبــان نیــز نشــان داد اخطارهــای شـجاع و قاطعـی بـرای مطـرح کـرد ِن مطالبـات خـود
جسـته و گریختهـای کـه برخـی نظریهپـردازا ِن ایـن در مواجهـه بـا حاکمیـت نمیدانسـتند و بـه صداقـت
جریـان ،در چنـد سـال گذشـته در مـورد خطـر بـروز وســامت میانهروهــای حاضــر در قــدرت نیــز شــک
نارضایتیهــای عمومــی بــه لایههــای محافظهــکار کردهبودندبــه نــاگاه از هــر دوی آنهــا عبــور کــرده و
حکومــت میدادنــد بیشــتر ماهیتــی ســهمخواهانه و جهـت پیگیـری مطالبـات خـود را از صندوقهـای رأی
امتیازطلبانــه داشــته و بــه شــکل دقیقــی از منشــأ و
احتمــال ظهــور چنیــن بحرانــی بیاطــاع بودهانــد. بــه خیابانهــا بازگرداندنــد.
اصولگرایــان بــا تضعیــف گســتردهی دولــت روحانــی از صندوقهای رأی به خیابان
و روحانــی و همراهانــش نیــز بــا محافظهکاریهــا و
ملاحظهکاریهــای شدیدشــان بهخصــوص در اواخــر آیا اصلاحطلبان اعتبار خود را از دست دادهاند؟
دولــ ِت اول و مدتزمــان ســپری شــده از عمــر دولــ ِت
دوم ،نقــش عمدهــای در تضعیــف و بیاعتبــار شــد ِن ناگفتــه پیداســت کــه ناآرامیهــای دیمــاه ســال 96
همزمـا ِن طیـف میانهـرو درو ِن حاکمیـت و جریانهـای کــه بــا اعتــراض بــه فســاد ،بیــکاری و گــران شــد ِن
اصلاحطلـب بیـرون حاکمیـت داشـتند؛ اطلاحطلبـان برخــی کالاهــا آغــاز شــد ،صورتبنــدی جریانهــای
و میانهروهایـی کـه پیشـتر بـا نوعـی تعامـل و گفتگـو سیاسـی ایـران را بـا تغییـرات عمدهـای مواجـه کـرده
توانسـته بودنـد بـه مثابـه ضربهگیرهایـی محکـم عمل اســت .اعتراضــات نســبتاً گســتردهای (بــه لحــاظ
کـرده و میـا ِن سـختگیریها و محدودیتهـای سیاسـی و تعـداد شـهرها) کـه نظریهپـردازان گـذا ِر دمکراتیـک،
اجتماعـی اعمـال شـده توسـط اقتدارگرایـان از یکسـو علاقهــی ویژهــای بــه بررســی ریشــهها ،ماهیــت و
و مطالبــات حداکثــری طیفهــای رادیــکال جامعــه از تبعــات سیاســی و اجتماعــی آن دارنــد .آیــا میتــوان
سـوی دیگـر ،توازنـی ایجـاد نمـوده و جریانهـای تندرو گفـت کـه از زاویهـی جامعهشناسـی سیاسـی ،شـاهد
درون و بیـرون نظـام سیاسـی را تـا حد زیـادی تضعیف آغـا ِز مرحلهـی جدیـدی در سلسـله مراتـب تاریخـ ِی
تولـد ،تکامـل و تضعیـ ِف یـک نظـام سیاسـی هسـتیم؟
کننـد .موفقیتـی کـه در جریـان توافـق هسـتهای بـا در دو مـاه گذشـته تحلیلهـای متفاوتـی در مورد منشـأ
غـرب (برجـام) بـه اوج خـود رسـید .بـه بیـان دیگـر و دلایـل ایـن ناآرامیهـا و همچنیـن هویـ ِت کنشـگران
میانهروهــا و اصلاحطلبــا ِن داخــل و خــار ِج حکومــت آن ارائـه شـده اسـت .قیـام طبقهـی متوسـط فقیـر،
در یـک تعامـل و تقسـیمکا ِر تقریبـاً اندیشـیده شـده، شـورش پابرهنـگان ،نارضایتـی تحصیلکـردگان بیـکار
هــم توانســته بودنــد بخشــی از مطالبــات سیاســی، و ...برخــی عناوینــی اســت کــه بــه ایــن اعتراضهــا و
اجتماعــی و اقتصــادی جامعــه را بــرای حاکمیــت کنشــگران آن داده شــده اســت .واقعیــت ایــن اســت
ترجمـه و باورپذیـر کننـد و هـم برخـی سـختگیریها و کـه بـه اعتـراض کننــدگان دیمـاه هـر عنوانـی داده
محدودیتهـای نهادهـای اقتدارگـرای حکومـت را بـرای شـود نمیتـوان انـکار کـرد کـه ایـن رویـداد عـاوه بـر
مــردم توجیــه نماینــد .امــا ظاهــراً ایــن معادلــه بــا برخـی جابهجاییهـای جناحـی و جریانـی در سـاختار
فشــار اصولگرایــان و و شــیف ِت غیرقابــ ِل در ِک دولــ ِت قـدرت ،وضعیـت نیروهـا و جریانهـای مخالـف حکومت
روحانــی بــه ســم ِت راســت عمــ ًا بــه هــم خــورد و
http://www.vakawi.com 23 http://telegram.me/vakawii
نوروزانه واکاوی
یــک بــار دیگــر ترمیــم و احیــا کــرده و بازهــم بــه افشـای پـی در پـی فسـادهای دولتـی و تـداوم رکـود
نمایندهـی مطالبـات سیاسـی ،اجتماعـی و اقتصـادی
اقتصــادی و تورمــی شــد ِن آن نیــز بــه شــعلهورتر
بخشــهایی از مــردم ایــران تبدیــل شــوند؟ شــدن ایــن بحــران کمــک کــرد .بــه بیــان دیگــر
ناآرامیهــای دیمــاه اولیــن نشــانههای فروپاشــی ایــن
معادلهــی نســبتاً کارآمــد بــود .معترضــان دیمــاه 96
کـه حـالا اصلاحطلبـان بیـرون از قـدرت را نماینـدگا ِن
شـجاع و قاطعـی بـرای مطـرح کـرد ِن مطالبـات خـود
در مواجهـه بـا حاکمیـت نمیدانسـتند و بـه صداقـت
و ســامت میانهروهــای حاضــر در قــدرت نیــز شــک
کردهبودنــد بــه نــاگاه از هــر دوی آنهــا عبــور کــرده
و جهــت پیگیــری مطالبــات خــود را از صندوقهــای
رأی بــه خیابانهــا بازگرداندنــد .عبــوری کــه پــس از
اعتراضــات ســال 88اتفــاق نیفتــاد و معترضیــن
همچنـان بـه ایـن جریـان سیاسـی و صندوقهـای رأی
وفــادار ماندنــد .در جریــان ناآرامیهــای دیمــاه عــاوه
بـر اینکـه یـادی از رهبـرا ِن اصلاحطلـب نشـد بلکـه
شـعارهای زیـادی علیـه ایـن جریـان نیـز داده شـد.
گفتگــو و توافــق میــا ِن اصلاحطلبــان و میانهروهــای
داخـل و خـار ِج حکومـت کـه بـه بـاور نظریهپـردازا ِن
گــذار سیاســی ،برخــورد و اصطــکا ِک شــدید مابیــ ِن
جریانهـای رادیـکا ِل هـر دو طـرف را تعدیل نمـوده و تا
حـد زیـادی از بـروز خشـونت جلوگیـری میکنـد یگانه
شـان ِس نظامهـای اقتدارگـرا بـرای عبور کـم هزینهتر از
چنیـن وضعیتهـای دشـواری اسـت .تعامـل و همـکاری
میـا ِن نیروهـای میانهـرو حاضـر در قـدرت کـه تـاش
میکردنـد چهرهـی نرمتـری از نظـام سیاسـی ترسـیم
نماینـد و اصلاحطلبـان بیـرون از قـدرت کـه نمایندگی
بخشـهایی از جامعـه را بـه عهـده داشـتند تـا حـدودی
توانسـته بـود از ظهـور خیابانـ ِی نارضایتیهـای مسـتتر
در بطـن جامعـه جلوگیـری کـرده و بـا هدایـت آن بـه
سـمت صندوقهـای رأی ،چهرهـای رقابتـی و انتخاباتی
بــه آن ببخشــد؛ امــری کــه ادامــه یــا تکــرار آن در
وضعیـت فعلـی بسـیار سـخت بـه نظـر میرسـد.
http://www.vakawi.com بــا بیاعتبــار شــدن ایــن دو طیــف ،زبــان گفتگــو و
مفاهمهمیـان حکومـت و مـردم دچـار اختـال شـده
و بـه سـختی بتـوان وضعیتهـای بعـدی را پیشـبینی
کـرد .آیـا بـا تضعیـف و بیاعتبـاری طیفهـای میانهـرو
حاضــر در فضــای سیاســی ایــران شــاهد برخــورد
شــدید و خشــن میــان دو ســوی ســخت و غیرقابــل
انعطــاف باقیمانــده (اقتدارگایــا ِن حاکــم و نیروهــای
ساختارشـکن) خواهیـم بـود؟ آیـا اصلاحطلبـان قـادر
خواهنــد بــود اعتبــار بهشــدت آســیبدیدهی خــود را
24 http://telegram.me/vakawii
نوروزانه واکاوی
http://www.vakawi.com 25 http://telegram.me/vakawii
نوروزانه واکاوی
درسـها از تصاویـر اسـتفاده میکنـم .دانـش آموزانـم بـا پرشــنگ امانــی متولــد ســال 60و فارغالتحصیــل
دیــدن ایــن تصاویــر ســاده ذوق مــی کننــد و لــذت دبیــری ریاضــی از دانشــگاه تربیــت معلــم تهــران و
مـی برنـد .در هـر دو بـا طرحهـا و خطـوط و منحنـی دبیــر ریاضــی دبیرســتانهای ســقز اســت .او طراحــی
هــا طــرف هســتیم؛ بهتــر بگویــم هــم درارتبــاط را از نوجوانــی آغــاز کــرد ســپس دوران دانشــجویی
هســتند وهــم ارتباطــی باهــم ندارنــد؛ عــدم تــوجە باتوجـه بـه علاقـه بـه هنرهـای تجسـمی ،حـدود دو
کافـی بە تصویرگـری بـرای کتـاب کـودکان (کتـاب مـاه در کلاسـهای آمـوزش کاریکاتـور اسـماعیل رضائی
کــردی) وهمچنیــن ضعــف در آثــار چــاپ شــده و شـرکت مـی کنـد ،امـا اینبـار بـه صـورت جـدی پیگیر
بنــا بــه پیشــنهاد دوســتانمان در انتشــارات مانــگ کاریکاتـور میشـود .همسـر وی ،اسـماعیل رضائـی نیـز
کـه خواهـان و علاقمنـد بـه انجـام کارهـای متفـاوت متولـد 57اسـت .فارغالتحصیـل کارشناسـی گرافیـک
و حرفهــای بودنــد ،در حوزهــی تصویرســازی کتــاب از دانشــکده هنرهــای زیبــای دانشــگاه تهــران و
هنرآمـوز هنرسـتانهای سـقز اسـت .از سـیزدە سـالگی
کــودکان شــروع بــکار کــردم بـا کاریکاتـور آشـنا شـد و اولیـن کارش در سـال 70
در مجلــه طنــز و کاریکاتــور چــاپ شــد .حضــور در
جشـنوارههای مختلـف داخلـی و خارجـی کاریکاتـور
و گرافیـک از سـوابق شـغلی و حرفهـای او مـی باشـد.
در ادامــه گفتگــوی واکاوی بــا ایــن زوج هنرمنــد را
مـی خوانیـد:
کاریکاتــور نقطــه مشــترک و باعــث ازدواج ایــن زوج
بـود!
واکاوی :چــرا مثــل ســالهای قبــل شــاهد پرشــنگ آمانــی متولــد ســال 60و فارغالتحصیــل
برگــزاری نمایشــگاه کاریکاتــور دو نفــره ی دبیــری ریاضــی از دانشــگاه تربیــت معلــم تهــران و
دبیــر ریاضــی دبیرســتانهای ســقز اســت .او طراحــی
شــما نیســتیم؟ را از نوجوانــی آغــاز کــرد ســپس دوران دانشــجویی
باتوجــه بــه علاقــه بــه هنرهــای تجســمی ،حــدود
امانـی :مـا هـر سـال نمایشـگاه دو نفـره برگـزار مـی دو مــاه در کلاســهای آمــوزش کاریکاتــور اســماعیل
کردیـم ولـی بـه دلیـل شـروع همـکاری بـا انتشـارات رضائــی شــرکت مــی کنــد ،امــا اینبــار بــه صــورت
مانــگ از حــدود ســه ســال پیــش ،ایــن رونــد فعــا
متوقــف شــده اســت .در حــال حاضــر مــا جــزوی از جــدی پیگیــر کاریکاتــور میشــود.
مجموعهــی انتشــارات مانــگ هســتیم .مــن مدیــر
هنـری بخـش کـودکان و تصویرگـر کتابهـای کـودک حضــور و شــرکت در جشــنوارهها و نمایشــگاههای
انتشـارات مانـگ هسـتم .البتـه لابـه لای تصویرسـازی متعـدد و کسـب چنـد عنـوان کشـوری و منطقهـای از
و تدریـس بـه کاریکاتـور هـم مشـغول هسـتیم .نمـی سـوابق هنـری پرشـنگ امانـی اسـت و درحـال حاضـر
خواهـم ادعایـی داشـته باشـم ولـی اگـر قـرار بـر دایـر هـم کارتونیسـت مجلهـی ریاضـی برهـان اسـت .او از
کــردن نمایشــگاه باشــد ،مــن و همســرم در عــرض دبیـران برتـر و موفـق شـهر سـقز اسـت کـه چندیـن
یـک هفتـه ،توانایـی برپایـی نمایشـگاه کاریکاتـور بـا دوره بـه عنـوان دبیـر برگزیدهـی اسـتانی و کشـوری
موضوعـات مختلـف را داریـم .بـه هـر حـال موضـوع در جشـنوارهی الگوهـای برتـر تدریـس شـناخته شـده
جـذاب و جالـب بـرای کاریکاتـور در پیرامونمـان زیـاد
هســتند .هــر روز شــاهد یــک موضــوع و یــا یــک اسـت.
تحـول در اجتمـاع هسـتیم ،همیـن امـر هـم دسـت
واکاوی:آیـا رابطـه ای بیـن ریاضـی و کاریکاتور
مایـه اسـت بـرای تولیـد اثـر. یـا تصویرسـازی بـرای کتـاب کـودکان وجـود
دارد؟
امانـی :مـن معلـم ریاضـی هسـتم گاهـی بـرای تفهیـم
http://www.vakawi.com 26 http://telegram.me/vakawii
نوروزانه واکاوی
واکاوی :کاریکاتــور ،جــزو هنرهایــی اســت
کــه فعــا و در حــال حاضــر فعالیــن زیــادی
در ســقز نــدارد چقــدر ســعی کــرده ایــد
جذابیــت در اطرافیــان ایجــاد کنیــد و یــا
بتوانیـد علاقمندانـی جلـب کنیـد کـه راه شـما
را ادامــه بدهنــد؟
واکاوی :زندگــی مــدرن و شهرنشــینی و بــدور امانــی :مــن بــه دلیــل اینکــه دبیــر هســتم شــاید
از سـنت هـم را لحـاظ مـی کنیـد یـا تمایـل فرصـت چندانـی بـرای آمـوزش نداشـته باشـم ،ولـی
داریــد فولکلــور و زندگــی ســنتی نمادهــای دوسـت دارم از هـر فرصتـی اسـتفاده کنـم و دیگـران
قومــی را ترســیم کنیــد و آیــا تــا بــه حــال را ترغیـب کنـم بـه ایـن هنـر گرایـش پیـدا کننـد ،اما
ســعی کــرده ایــم روی ســلیقه اطرافیــان و دوســتان
شــخصیت ســازی هــم کــرده ایــد؟
تاثیـر بگذاریـم
امانــی :بــرادر زاده هــای همســرم جــزو الگوهــای
شــخصیتپردازی مــن هســتند و شــخصیتهای اصلــی واکاوی :بــه نظــر شــما بهتریــن روش بــرای
ام بـه اسـم ههنـار و هیـدی را بـا الگوبـرداری از آنهـا انتقـال مفاهیـم در کتابهـای کـودکان اسـتفاده
طراحــی کــرده ام .ایــن شــخصیتها زندگــی مــدرن و
از چــه روشــی اســت؟
شهرنشــینی دارنــد .
امانــی :یکــی از روشــهای تصویرگــری اســتفاده از
در کل باتوجـه بـه متـن کتابهـا مـا مدرنیتـه و سـنت نمادهــای قومــی اســت مــن تــا جایــی کــه امــکان
را تعریـف مـی کنیـم .بعـد از مدتـی کار کـردن روی داشـته باشـد ترجیـح مـی دهـم از ایـن روش اسـتفاده
کتابهـا بـه ایـن نتیجـه رسـیدم بـا تصویرهایم داسـتان کنــم .در فضاســازیهایم بیشــتر از لبــاس کــوردی و
ســرایی کنــم ولــی بــه هرحــال ایــن کار ،ســرمایه المانهـای کـوردی اسـتفاده مـی کنـم .در تصویرگـری
گــذاری مــی خواهــد .اصــولا موفقیــت شــخصیت ســعی کــرده ایــم تصویرهــای کودکانــه رنــگ مــو و
نـوع چهـره وعادتهـای رفتـاری را لحـاظ کنیـم ولـی
ســازی هــا بســتگی بــه نــوع عرضــه ی آن دارد./ نبایـد فرامـوش کنیـم کـه تصاویـر ارتبـاط زیـادی بـا
متـن دارنـد متاسـفانه بیشـتر کتابهـای کـودک بـرای
اســماعیل رضائــی متولــد 57اســت .فارغالتحصیــل سـن و سـال کـودکان نوشـته نشـده و متنهـا بـرای آن
کارشناســی گرافیــک از دانشــکده هنرهــای زیبــای سـن و سـال سـنگین هسـتند .در هـر حـال شـاید
دانشـگاه تهـران و هنرآمـوز هنرسـتانهای سـقز اسـت. گاهـی متنهـا بـرای کـودکان قابـل هضـم نباشـد امـا
دانشــجوی اســاتیدی ماننــد ممیــز (پــدر گرافیــک مـی تـوان تصاویـررا طـوری کشـید کـه بتوانـد بـا آن
ایــران) ،اســدالهی ،صداقــت جبــاری ،شــباهنگی و ارتبــاط برقــرار کــرد .بــرای نمونــه نمادهــای فــرش
و یــا عــادت رفتــاری نشســتن روی زمیــن تــا حــد
احصایـی بـوده اسـت زیـادی مختـص بـه کردسـتان اسـت ،در تصاویـر ایـن
نـکات را لحـاظ مـی کنیـم
از سـیزدە سـالگی بــا کاریکاتــور آشــنا شـد و اولیــن
کارش در سـال 70در مجلـه طنـز و کاریکاتـور چـاپ
شــد .حضــور در جشــنوارههای مختلــف داخلــی و
خارجــی کاریکاتــور و گرافیــک از ســوابق شــغلی و
حرفهــای او مــی باشــد.
واکاوی :آیـا بـرای توسـعه هنرهـای کاریکاتـور
و گرافیــک و طراحــی کاری انجــام داده ایــد
http://www.vakawi.com 27 http://telegram.me/vakawii
نوروزانه واکاوی
نکـردم و کارهـای پوسـترم بیشـتر بصـورت سـفارش و و چقــدر فضــای بعــد از دانشــگاه و بازگشــت
آزاد بـوده اسـت. شـما بـه سـقز باعـث شـد کـه بـرای آمـوزش
ترغیـب شــوید؟
رضایـی :مـن و همسـرم در سـقز بە عنـوان آغازگـر
و فعالیـن هنـر کاریکاتـور ،شـناخته شـدهایم .شـاید
بـرای توسـعه کـم کاری کـرده باشـیم ،ولـی همیشـه
ســعی مــی کنیــم روی ســلیقه ی دانــش آمــوزان و
اطرافیانمـان تاثیـر گـذار باشـیم .شـخصآ می توانسـتم
موفــق تــر باشــم ولــی راضــی هســتم .ســال 81
اولیـن نمایشـگاه انفـرادی کاریکاتـور را برگـزار کـردم
و اســتقبال خوبــی از آن شــد کــه باعــث شــد مــن
واکاوی :بیشــتر روی طراحــی جلــد و دیزایــن بیشـترانگیزه پیـدا کنـم .همـان نمایشـگاه باعـث شـد
کتـاب فعالیـت مـی کنیـد چطورشـد بـه ایـن بــا فضــای هنــر در ســقز و هنرمندانــی خــوب مثــل
مرحــوم» خالــد خاکــی» ،خلیــل رحیمپــور ،صــادق
کار تمایـل پیـدا کردیـد؟ عرفانــی و ...آشــنا شــوم و بــا تشــویق و راهنمایــی
آنـان کلاسـهای آمـوزش کاریکاتـور را بـه مـدت چنـد
رضایــی :در حــال حاضــر مدیــر هنــری انتشــارات سـال بصـورت دورههـای آزاد و در تابسـتان در محـل
مانـگ هسـتم و بـه صـورت جـدی مشـغول طراحـی خانـه فرهنـگ ،برگـزار کنـم کـه نتیجهـی کلاسـهای
جلــد کتــاب و دیزایــن کتــاب در انتشــاراتی مانــگ مذکــور ،واقعــا عالــی و دور از انتظــار بــود .در هــر
هسـتم .بـا مجموعـه ی مدیـران انتشـاراتی مانـگ از صـورت ،لازمـه توسـعهی هنـر ،آمـوزش اسـت .مـن
دوران دانشــجویی ارتبــاط دارم و دوســت هســتیم و هنـوز آمـوزش کاریکاتـور و گرافیـک را بـه تولیـد اثـر
خوشـحالم بـا ایـن مجموعـه ی حرفـه ای مشـغول بـه بیشـتر ترجیـح مـی دهـم .علیرغـم اصـرار اطرافیـان
و علاقمنــدان ،فعــا بــه جــز مدرســه جایــی دیگــر
کار هســتم.
واکاوی :بــه جــز نمایشــگاه و جشــنواره نمــی آمـوزش نمـی دهـم.
تـوان کاریکاتـور را در کردسـتان عرضـه کـرد واکاوی :در تــدارک نمایشــگاه مشــترک بــا
آیـا از نظـر شـما ایـن یـک نقـص اسـت؟ خانــم آمانــی نیســتید؟ آخریــن نمایشــگاه
رضایــی :کاریکاتــور پیــام دارد و بایــد بــا پیــام بــا مشــترک شــما کــی بــود؟
مخاطـب ارتبـاط برقـرار کـرد کاریکاتـور چـون روایتگر
یــک داســتان اســت کــه تاریــخ انقضــا دارد مثــل رضایـی :آخریـن نمایشـگاه مشـترک مـا سـال گذشـته
هنرهـای دیگـر از آن اسـتقبال نمـی کنند و متاسـفانه نمایشــگاه کاریکاتورریاضــی در بوشــهربود .بــرای
در کردسـتان بازارعرضـه نـدارد و شـاید امـکان فـروش تابسـتان سـال 97هـم در بابلسـر بـا همیـن عنـوان
مثـل تابلـوی نقاشـی را نداشـته باشـد .بهتـر بگویـم
مـردم بیشـتر مثـل یـک جـک بـه آن نـگاه مـی کننـد نمایشـگاه خواهیـم داشـت.
و بــه نظــرم دلیــل دیگــر آن اســت کــه موضوعهــای
اجتماعـی و سیاسـی ای کـه دسـت مایـه ی کاریکاتـور واکاوی :بـه جـز نمایشـگاه کاریکاتـور آیـا تابـه
حــال بــرای طراحــی پوســتر و جلــد کتــاب و
یـا طراحـی لوگـو نمایشـگاه دایـر کـرده ایـد؟
هسـتند چـون تابـع زمـان مـی باشـند کارایـی خـود را رضایـی :نـه تـا بـه حـال ایـن کار را نکـرده ام .در چنـد
از دسـت مـی دهنـد پـس در ایـن صـورت عرضـه ی
جشــنوارە و مســابقەی طراحــی پوســتر منطقهــای و
آن زیـاد خواهـان نـدارد. کشــوری مقــام کســب نمودهــام و طراحــی پوســتر
واکاوی :چــرا در رســانه هــا حضورتــان کــم دهمیــن جشــنواره تئاتــر کــردی و اولیــن جشــنواره
اســت؟ شــما قبــا بــا شــارنیوزهمکاری گرافیـک در سـقز هـم بـا مـن بـود و بعـد از آن زیـاد
روی طراحـی پوسـتر برای مسـابقات و جشـنوارهها کار
http://www.vakawi.com 28 http://telegram.me/vakawii
نوروزانه واکاوی
مســئله؛ البتــه ضعــف مالــی نویســندگان ،ضعــف در داشـتید ،امـا الان بـا هیـچ رسـانه ای همـکاری
توزیـع کتابهـا ،ضعـف در آمـوزش و آشـنایی بـا زبـان نداریــد!
کــوردی وعــدم تمایــل مــردم بــه خوانــدن کتابهــای
کـوردی بـه دلیـل همـان ضعــف آموزشـی ،از ســایر رضایـی :اول بـار بـا سـیروان همـکاری کـردم آن موقع
تــازه چــاپ مــی شــد و گفتنــد هــر کاری بفرســتید
علـل ضعـف در حوزهـی نشـر و چـاپ میباشـد./ مـا چـاپ مـی کنیـم مـن هـم یـک کار بـا موضـوع
گفتگـوی تمدنهـا فرسـتادم امـا چـاپ نشـد و همیـن
مســئله ســبب قطــع همــکاری مــن بــا هفتهنامهــی
سـیروان شـد .بعـدا بـا آوای کردسـتان صحبـت شـد
امـا بـه دلایلـی نشـد کـه همـکاری کنـم سـپس بـا
شـارنیوز کار کـردم و یـک مـدت کوتـاه هـم بـا نشـریه
ای در مریــوان همــکاری داشــتم.
http://www.vakawi.com واکاوی :متاســفانه تاکنــون مســئلهی طراحــی
جلــد کتــاب در انتشــاراتیهای کــوردی زیــاد
مـورد توجـه قـرار نگرفتـه اسـت .شـما بعنوان
فعـال در ایـن عرصـه نظرتـان چیسـت؟
رضایــی :مــا در انتشــاراتی مانــگ تــاش داریــم روی
نـوع طراحـی جلـد کتابهـا تـازه گری کنیـم البتـه تازه
گـری بـه نسـبت کارهایـی کـه تـا الان روی کتابهـای
کــردی انجــام شــده؛ پایاننامهــی مقطــع کارشناســی
مـن بررسـی نقـوش کـوردی بـوده ،سـعی مـی کنـم
بـه الگوهـا و نمادهـای کـردی توجـه بیشـتری شـود و
آنهـا را در طراحـی هـا بـه کار بـرده ام .بـه هـر حـال
جذابیـت ،خوانـا بـودن و رسـا بـودن پیـام روی جلـد
و ارتبـاط آن بـا متـن همیشـه بـرای مـن در اولویـت
قـرار دارد .وجـود انتشـارتیهای حرفهـای بـه اندازهـی
وجــود نویســندگان خــوب ،لازم و ضــروری بــه نظــر
میرسـد و شـاید یکـی از دلایـل ضعـف طراحـی جلـد
و تصویــر در کتابهــای کــردی نبــود انتشــاراتی هــای
حرفــه ای باشــد .بــه هــر حــال بخشــی از آســیبهای
مرتبـط بـا کتـاب کـردی بـر مـی گـردد بـه همیـن
29 http://telegram.me/vakawii
نوروزانه واکاوی
http://www.vakawi.com 30 http://telegram.me/vakawii
نوروزانه واکاوی
شــروع کردیــد ؟ فنــی تریــن دختــر تکوانــدوکار ایرانــی همشــهری
خودمــان اســت .ملــی پــوش و کاپیتــان اســتان
شــاه محمــدی :متولــد 72/4/8هســتم ،ملــی پــوش کردســتان کــه از ســال ۱۳۷۹تکوانــدو را زیرنظــر
تکوانــدو ،دان ،۴کاپیتــان اســتان کردسـتان و مربــی پـدرش آغـاز کـرده اسـت .نیـان شـاه محمـدی کـه
کـه از سـال ۱۳۷۹تکوانـدو را بـه عنـوان اولیـن بانـوی ســختی هــای ورزش بــرای زنــان ایرانــی را چاشــنی
تکوانـدوکار اسـتان کردسـتان و سـقز زیـر نظـر پـدرم موفقیـت هـای خـود مـی دانـد و مـی گویـد بـا تمامی
شـرایط خـوب و بـد جنگیـدم و بـرای رسـیدن بـه این
کـه رئیـس هیـات تکوانـدو بـود شـروع کـردم. جایـگاه واقعـاً تـاش کـردم .وی مـدرک فوقلیسـانس
در رشــتهی تغذیهــی ورزشــی را داراســت و در حــال
واکاوی :ورزش بانــوان تــا همیــن اواخــر در حاضـر هـم مشـغول آزمـون دکتراسـت و قصـد دارد
ایـران هـم مثـل یـک تابـو بـود ،چـه برسـد یکــی از رتبههــای تــک رقمــی کنکــور ۹۷باشــد تــا
بــه ســقز کــه شــهری کوچــک بــا بافتــی
ســنتی اســت ،در مســیر ایــن تابــو شــکنی ثابــت کنــد درس و ورزش مکمــل هــم هســتند.
چــه مشــکلاتی را تجربــه کردیــد؟ گفتگـوی واکاوی بـا نیـان شـاه محمـدی دختـر پـر
افتخــار تکوانــدوی ایــران را بخوانیــد:
شــاه محمــدی :مشــکلات زیــادی در ایــن راه وجــود
داشــت ،امــا همــه آنهــا چاشــنی قهرمانــی بودنــد، واکاوی :چطـور شـد کـه بـه تکوانـدو علاقمنـد
چـون بنیـان گـذار تکوانـدو بـودم راههـای زیـادی را شـدید و سـراغ آن رفتیـد ؟
بـه تنهایـی طـی کـردم ،بـا تمامـی شـرایط خـوب و
بـد جنگیـدم و بـرای رسـیدن بـه ایـن جایـگاه واقعـاً شــاه محمــدی :در خانــواده ای کامــا ورزشــی و
تــاش کــردم .متاســفانه فراهــم نبــودن شــرایط، تحصیــل کــرده بــزرگ شــدم و ایــن علاقــه ی مــن
نفـرات کـم و محـدود بـرای اعـزام بـه مسـابقات و ...راه را بـه سـمت ایـن ورزش بیشـتر کـرد و از آنجـا کـه
رسـیدن بـه هـدف اصلـی را برایـم طولانـی تـر کـرد. خــودم اهــل رقابــت و هیجــان بــودم و تکوانــدو نبــز
ورزشــی کامــا رقابتــی و پرهیجــان بــود ،بــه ایــن
واکاوی :اولیــن حضورتــان در تیــم ملــی کــی
بــود؟ چــه مقــام هــا و مســابقات مهمــی را رشــته روی آوردم.
تجربــه کــرده ایــد؟
شــاه محمــدی :اولیــن حضــور در ردهــی ســنی
نوجوانــان بــود کــه همــان ســال هــم اولیــن مــدال
طـای تاریخـی را بـرای اسـتان کردسـتان بـه اسـم
خـودم ثبـت کـردم؛ از سـال ۸۷بـه صـورت مرتـب در
مسـابقات کشـوری ،لیگهـای کشـور ،اردوهـای ملـی،
اردوی تمرینـات مشـترک بـا کشـورهای دیگـر حضـور
دارم و بیــش از ۳۰مــدال قهرمانــی و نایبقهرمانــی
ایـران و ۱۲بـار عنـوان فنیتریـن بازیکـن کشـور را در
کارنامهـی افتخـارات خـود دارم .بـه اضافهـی طـای
تیمــی مســابقات جــام فجــر ،حضــور در مســابقات
کســب ســهمیه المپیــک ۲۰۱۶و ۲۰۲۰و تورنمنــت
بلغارســتان.
http://www.vakawi.com واکاوی :ضمــن بیــان خلاصــه ای از بیوگرافــی
خودتــان ،بفرماییــد کــه چگونــه تکوانــدو را
31 http://telegram.me/vakawii
نوروزانه واکاوی
کردسـتان در سـال ۹۳بـرای اولیـن بار در طـول تاریخ
ورزشـی تکوانـدوی اسـتان بهتریـن خاطـره بـرای مـن
بـود ،چـون چندیـن سـال بـود بـه تنهایـی مـدالآور
بـودم ولـی خـدا را شـکر توانسـتیم ایـن طلسـم را بـه
همــراه اســتادم بشــکنیم و تیمــی مــدالآور شــویم؛ و
تلختریـن آن آسـیبدیدگی و پارگـی ربـاط زانویـم قبل
از اعـزام بـه مسـابقات جهانـی مکزیـک بـود کـه باعـث
شـد از میادیـن بـزرگ بینالمللـی و حتـی مسـابقات
کسـب سـهمیهی المپیـک جـا بمانـم.
واکاوی :اگــر حــق انتخــاب داشــتید کــه
تکوانـدو بـدون حجـاب و تکوانـد بـا حجـاب را
انتخـاب کنیـد ،کـدام را انتخـاب مـی کردیـد
؟ نظـر اکثـر افـرادی کـه در تیـم ملـی بودنـد
در ایــن زمینــه چــه بــود ؟
شـاه محمـدی :قطعـا تکوانـدو بـا حجـاب ،مـن یـک واکاوی :تکوانـدو توانسـته نقطـه اتکایـی بـرای
دختـر مسـلمان هسـتم و اعتقاداتـم برایـم خیلـی بـا شـما در زمینـه مالـی باشـد؟ درآمد مشـخصی
ارزش و مقـدس اسـت و حجـاب هـم هیـچ محدودیتی
برایـم نداشـته اسـت ،مـن و دوسـتانم در اردوی تیـم مثـا حضـور در لیـگ داشـته ایـد؟
ملـی بـه اهتـراز کشـیدن پرچـم کشـورمان بـا حجـاب
را دوســت داریــم و ایــن مهــم را بزرگتریــن افتخــار شــاه محمــدی :درآمــد مشــخص و ثابتــی نــدارد .در
لیـگ چنـد سـال اسـت کـه عضـو تیـم بیمهـی رازی
مـی دانیـم. هسـتم کـه عنـوان قهرمانـی و نایـب قهرمانـی داریـم
و جـواز حضـور در رقابتهـای جـام باشـگاههای آسـیا را
واکاوی :پیشـنهادی از باشـگاه خارجـی داشـته نیـز گرفتیـم ،قـرارداد وپـاداش داریـم امـا در قیـاس با
ایـد ؟ هزینههایـی کـه خـودم کـردم قابـل مقایسـه نیسـت.
شــاه محمــدی :بلــه از چنــد باشــگاه خارجــی واکاوی :تحلیــل شــما از ورزش تکوانــدو در
پیشــنهاد داشــته و دارم. ســقز چیســت؟ بطــور کلــی ورزش بانــوان در
سـقز در چـه سـطحی اسـت ؟ مشـکلاتی هـم
اگــر هســت بیــان کنیــد.
شــاه محمــدی :خوشــبختانه تکوانــدوی ســقز رونــد
روبــه پیشــرفت و عالــی را در پیــش دارد و تــا بــه
حـال موفقیتهـای بزرگـی را کسـب کـرده و در آینـده
هـم شـاهد موفقیتهـای بیشـتری خواهیـم بـود ،چـون
بچههـا پتانسـیل و انگیزهـی خوبـی دارنـد و مـن هـم
بــه طــور جــدی مربیگریــام را دنبــال میکنــم و مــی
خواهــم قهرمانهــای جدیــدی بــه همــراه خــودم در
ســطح جهــان معرفــی کنــم.
واکاوی :مهــم تریــن موفقیــت و تلــخ تریــن
خاطــره ی ورزشــی تــان کــدام بــوده اســت ؟
شــاه محمــدی :کســب مقــام ســوم تیــم اســتان
http://www.vakawi.com 32 http://telegram.me/vakawii
نوروزانه واکاوی
بــا مخاطبیــن واکاوی داریــد بفرماییــد!
شــاه محمــدی :ممنــون و سپاســگزارم از حمایتهــای
همیشـگی خانوادهـام و اسـتادم کـه بیشـتر از خـودم
در تــاش بــوده و از بچگــی فعــل خواســتن را برایــم
صـرف کردنـد ،در تمـام لحظـات تلـخ وشـیرین کنـارم
بـوده و هسـتند عـزم خـود را جـزم کـرده ام کـه سـال
۹۷سـالی طلایـی در سـطح جهـان برایـم باشـد تـا
بتوانـم ذرهـای جوابگـوی زحماتشـان باشـم .ممنـون
از شـما هـم کـه پیگیـر تـاش قهرمانـان ایـن شـهر
هسـتید.
http://www.vakawi.com واکاوی :تحصیلاتتـان در ادامـه مـی دهیـد؟ در
چـه رشـته و مقطعـی ؟
شــاه محمــدی :مــدرک فوقلیســانس در رشــتهی
تغذیهــی ورزشــی را دارم و در حــال حاضــر هــم
مشـغول آزمـون دکتـرا هسـتم و مـی خواهـم یکـی از
رتبههـای تـک رقمـی کنکـور ۹۷باشـم تـا ثابـت کنـم
درس و ورزش مکمــل هــم هســتند.
واکاوی :هیچوقـت بـه فکرتـان رسـیده اسـت
کــه بــرای پیشــرفت از ایــن شــهر و اســتان
بـه اسـتان دیگـری کـه بیشـتر مـورد توجـه و
حمایـت قـرار بگیریـد نقـل مـکان کنیـد؟
شــاهمحمدی :بــه خاطــر موقعیــت درســیام ســه
سـال در تهـران دانشـجو بـودم و بـرای تیـم اسـتان
تهـران زیـر نظـر اسـتاد مریـم آذرمهـر بـازی میکـردم
و افتخــارات زیــادی را بــه همراهشــان بــرای تهــران
کســب کــردم و حمایتهــای خوبــی از مــن شــد امــا
بعـد از اتمـام درسـم بـه سـقز بازگشـتم چـون هدفـم
ســربلندی شــهر و اســتان خــودم بــود تــا بقیهــی
افتخاراتـم را بـرای شـهر تاریخیـام سـقز کسـب کنـم و
خـدا را شـکر از طـرف آقـای خاکـی ،آقـای ،....پـدرم و
اسـتاد رحمانـی حمایتهـای خوبـی از من شـده اسـت.
واکاوی :ازدواج کرده اید؟
شاه محمدی :تا کنون خیر
واکاوی :بــه عنــوان ســؤال آخــر اگــر ســخنی
33 http://telegram.me/vakawii
نوروزانه واکاوی
http://www.vakawi.com 34 http://telegram.me/vakawii
نوروزانه واکاوی
اتفــاق بیافتــد ،ارائــه تعریفــی واحــد از توســعه در نیم نگاهی به توسعه
اسـتان و تبییـن اهدافـی کمـی در قالـب برنامـه هـای
زمــان بنــدی شــده و ایجــاد اتفــاق نظــر در عناصــر یادداشــتی نوشــتاری دقیــق و خواندنــی بــه
مختلــف قــدرت سیاســی ،اقتصــادی ،اجتماعــی ، قلــم دکتــر جــواد کرمــی
فرهنگـی و امنیتـی در اسـتان و کشـور بـرای نیـل بـه
در کشـور مـا هـر صاحـب منصبـی خـود را صاحبنظر
ایــن اهــداف اســت. نیــز مــی پنــدارد و هرکــس جایــگاه و مقامــی را بــه
دسـت مـی آورد اندیشـه هـای فـردی و و تجربیـات و
بـدون شـک نقـش محـوری در ایـن میـان بـه مدیـران دانـش خـود را مـاک عمـل قـرار داده و توجهـی بـه
ارشـد تعلـق دارد کـه بـا همراهـی موثـر فعـالان مدنی حـوزه نظـری نداشـته و در عمـل از ایـده هـا و اندیشـه
مـی توانـد تجلـی پیـدا کنـد .در ایـن مسـیر چنـد رخ
داد در حـوزه نظـری و عملـی ضـروری بـه نظـر مـی هـای صاحـب نظـران اسـتفاده ای نمـی شـود.
ر سد . در ســالهای اخیــر موضــوع توســعه بــه بحــث غالــب
در جمـع هـای مختلـف تبدیـل شـده و زینـت بخـش
.1تفکیک حوزه نظری از حوزه اجرایی سـخنرانی مدیـران در جلسـات و اجتماعـات گردیـده
اسـت .در اکثرمـوارد گوینـدگان و شـنوندگان برداشـت
متاســفانه در کشــور مــا هــر صاحــب منصبــی خــود هـای فـردی خـود را بـه جـای تعریـف جامـع و همـه
را صاحبنظـر نیـز مـی پنـدارد و هـر کـس جایـگاه و جانبـه از توسـعه نهـاده و هـر یـک از ظـن خـود بـا
مقامـی را بـه دسـت مـی آورد اندیشـه هـای فـردی ایـن موضـوع همـراه شـده اند.ایـن تشـتت در برداشـت
و و تجربیــات و دانــش خــود را مــاک عمــل قــرار باعــث شــده اســت کــه عمــا هــر کســی خــود را
داده و توجهـی بـه حـوزه نظـری نداشـته و در عمـل صاحـب نظـر و صاحـب سـبک در ایـن زمینـه تصـور
از ایـده هـا و اندیشـه هـای صاحـب نظـران اسـتفاده نمـوده و بـاری بـه هـر جهـت مسـیری را طـی کنـد
ای نمــی شــود .در کشــورهایی کــه برنامــه محــوری کـه نـه تنهـا کمکـی بـه توسـعه اسـتان و کشـور نمـی
جایگزیـن فـرد محـوری در سـازمانها گردیـده اسـت کنـد کـه گاه باعـث پیچیـده تـر شـدن مشـکلات مـی
تاثیـر مدیـران در فراینـد اجرایـی تـا حـد 15درصـد
کاهـش یافتـه و بدیـن شـکل از تلـه مدیریتـی رهایـی گـردد.
یافتــه انــد در حالــی کــه در کشــور مــا حــال و روز
سـازمان هـا و دسـتگاههای مختلـف اجرایـی بـه حـال بــه طــور کل توســعه جریانــی اســت کــه در خــود
تجدیـد سـازمان و سـمت گیـری کل نظـام اقتصـادی
و روز مدیــران بســتگی دارد. و اجتماعـی را بـه همـراه دارد .توسـعه عـاوه بـر اینکه
میـزان تولیـد و درامـد را در بـر دارد شـامل دگرگونـی
.2تشــکیل اتاقهــای فکــر بــا حضــور صاحبنظــران و هــای اساســی در ســاخت هــای نهــادی ،اداری و
افــراد مجــرب همچنیــن ایســتارها و دیدگاههــای عمومــی مــردم
اســت .توســعه در بســیاری از مــوارد حتــی عــادات ،
کــم نیســتند افــراد صاحبنظــری کــه بــه دور
از جنجالهــای سیاســی و گریــزان از مناصــب و رســوم و عقایــد مــردم را نیــز در بــر مــی گیــرد.
جایگاههــای سفارشـی بـا تکیـه بـر دانـش و تجربـه
در زمینـه دردهـا و رنـج هـای مـردم اندیشـه کـرده و توسـعه ،فرآینـدی همهجانبـه اسـت (نـه فقـط توسـعه
راه حــل هایــی بــرای پیشــرفت و توســعه دارنــد. اقتصــادی) کــه معطــوف بــه بهبــود تمامــی ابعــاد
زندگــی مــردم یــک جامعــه اســت .ابعــاد مختلــف
اگــر بــه ایــن افــراد نخبــگان دانشــگاهی و مدیــران توسـعه عبارتنـد از توسـعه اقتصـادی ،توسـعه سیاسـی
اجرایــی گذشــته را بیافزاییــم مــی تــوان گروههــای ،توســعه فرهنگــی و اجتماعــی ،و توســعه امنیتــی.
جامعـی را تشـکیل داد تـا در ابعـاد گوناگـون توسـعه مناسـب نیسـت بـدون توجـه بـه کلیـه ابعـاد توسـعه
ایــده پــردازی نمــوده و معضــات را پایــش نمــوده و ،صرفـاً بـه یـک جنبـه اولویـت بخشـید و دیگر بخشـها
راهکارهایــی ارایــه نماینــد. را بـه آینـده موکـول کـرد .
.3تشــکیل تیــم مســتقل اســتعدادیابی و ارزیابــی آنچــه کــه ضــرورت دارد در بحــث توســعه اســتان
http://www.vakawi.com 35 http://telegram.me/vakawii
نوروزانه واکاوی
مدیــران و کارشناســان مــاک هایــی نظیــر نــوع مدیــران و تغییــر نظــام انتصابــات
شـخصیت(به عنـوان مثـال درونگرایـی و برونگرایـی)
نـوع هوش(انـواع هـوش گاردنـر)و ...را لحـاظ نمـوده و همانطـور کـه قبـا اشـاره شـد بـه دلیـل نـگاه غیـر
بـرای هرجایگاهـی مناسـب تریـن فـرد را انتخـاب مـی علمـی بـه مقولـه مدیریـت اکثـر انتصابـات در گذشـته
کننـد .میزان آشـنایی بـا علـوم و فنون مدیریـت ،نظیر و حــال نــه بــر اســاس شایســتگی کــه در کشــاکش
مدیریـت منابـع سـازمانی ،مدیریـت رفتـار سـازمانی ، گروههــای مختلــف قــدرت چــه در درون ســازمانها
مدیریـت مالـی ،شـخصیت شناسـی ،فنـون مذاکـره، ،بیـن کارکنـان بـرای بهـره منـدی از مواهـب بیشـتر
کار تیمــی و مدیریــت بحــران از دیگــر مــاک هــای و چـه در بیـرون سـازمانها ،بیـن احـزاب ،جنـاح هـا
انتخــاب مدیــران اســت .حتــی تســت هــای ریســک ،نماینــدگان مجلــس و ســایر عناصــر قــدرت بــرای
پذیــری ،ودروغ ســنجی نیــز بــرای برخــی مناصــب بسـط و تحکیـم نفـوذ و قـدرت صـورت گرفتـه اسـت.
ایـن افـراد غالبـا بـدون تجربـه و کارایـی لازم سـازمان
صـورت مـی گیـرد. هـا را بـه سـطح خویـش بـالا یـا پاییـن کـرده و بعـد
از کســب انــدک تجربــه ،بــا تغییــرات سیاســی بــه
بــه شــیوه هــای پیــش گفتــه رزومــه هایــی شــکل
گرفتــه و متاســفانه مــدرک گرایــی جــای دانــش و کنـار نهـاده مـی شـوند.
مهـارت را گرفتـه و بـا روش مرسـوم فعلـی مدیریـت
در یـک حلقـه بسـته جابجـا مـی شـود .اراده ای جدی ایـن رویـه بـه مـرور باعـث گردیـده تـا رقابـت بـر سـر
از مدیـران ارشـد نیـاز اسـت تـا ایـن سـاختار مدیریتی افزایـش دانـش و توانایـی جـای خـود را بـه رقابـت بـر
پوسـت انـدازی نمـوده و بـا روشـهای نوین اسـتعدادها سـر حضـور در حلقـه هـای قـدرت داده و گاه برخـی
شناسـایی و در سـطوح حرفـه ای آمـوزش دیـده و بـه افــراد نیــز مطیــع محــض اصحــاب قــدرت شــدن را
بــه عنــوان راهـی بــرای ارتقــاء انتخــاب نمــوده انــد.
کار گرفتـه شـوند. تــداوم ایــن رونــد متاســفانه باعــث نهادینــه شــدن
ایـن نـگاه در جامعـه گشـته و همیـن امـر هـم عرصـه
.4عمومـی کـردن گفتمـان توسـعه در جامعـه بـا پـر سیاسـی را بـه ابتـذال کشـیده و هـم نیروهـای سـالم
رنـگ کـردن نقـش نهادهـای مدنـی و توانمنـدی را کـه بـرای خـود و جامعـه ارزش قائـل
بـوده و دارای عـزت نفـس هسـتند بـه حاشـیه رانـده
اهــداف توســعه محقــق نخواهنــد شــد مگــر اینکــه اســت .نگاهــی بــه انتصابــات سفارشــی تحــت فشــار
آحــاد مختلــف مــردم نســبت بــه آنهــا آگاه و وفــادار نماینــدگان مجلــس عمــق فاجعــه را بوضــوح نشــان
باشــند .فعــالان مدنــی بــه عنــوان پیــش قــراولان دهــد .بــه نظــر مــی رســد ایــن معضــل بــه پاشــنه
تحـول در جامعـه در صـورت فراهـم بودن بسـتر آزادی آشـیل نظـام سیاسـی و اجرایـی تبدیـل شـده و اگـر
و مشـارکت مـی تواننـد در راسـتای برانگیختـن جامعه بصـورت عاجـل مـورد توجـه قـرار نگیـرد تـاش بـرای
نقــش بســزایی داشــته باشــند .در ایــن میــان بایــد
توجـه کـرد کـه نـگاه ابـزاری بـه نهـاد هـای مدنـی توسـعه راه بـه جایـی نخواهـد بـرد.
خـود مـی توانـد بـه یـک آسـیب تبدیـل شـود لـذا
بایـد اجـاز داد تـا فعالیـت آنهـا بـر حـول ایـن محـور بــه شــیوه هــای پیــش گفتــه رزومــه هایــی شــکل
در بسـتری کامـا آزاد و بـدون سـازماندهی مسـتقیم گرفتــه و متاســفانه مــدرک گرایــی جــای دانــش و
مهـارت را گرفتـه و بـا روش مرسـوم فعلـی مدیریـت
دولتـی شـکل گیـرد. در یـک حلقـه بسـته جابجـا مـی شـود .اراده ای جدی
از مدیـران ارشـد نیـاز اسـت تـا ایـن سـاختار مدیریتی
.5اجــرای برنامــه هــای ارتقــاء دانــش و مهــارت پوسـت انـدازی نمـوده و بـا روشـهای نوین اسـتعدادها
مسـتمر بـرای مدیـران بخشـهای دولتـی و خصوصـی شناسـایی و در سـطوح حرفـه ای آمـوزش دیـده و بـه
وشــکل گیــری نظــام ارزشــیابی مســتقل کار گرفتـه شـوند.
اگـر چـه انـواع مـدارک تحصیلـی و گواهـی شـرکت در شــیوه هــای نویــن ارتقــاء و انتصــاب در دنیــا شــکل
دوره هـای مختلـف در دسـت مدیـران و کارشناسـان گرفتــه و دیگــر تحصیــات و ســابقه بــه تنهایــی
دســتگاههای مختلــف وجــود دار امــا متاســفانه مـاک نیسـتند .شـرکت هـای بـزرگ بـرای انتخـاب
در بســیاری از مــوارد فقــر دانــش و مهــارت کامــا
مشـهود اسـت .بـا در نظـر گرفتـن انبـوه دانشـگاهها و
http://www.vakawi.com 36 http://telegram.me/vakawii
نوروزانه واکاوی
موسسـات آموزشـی کـه بـدون رعایـت قواعـد کیفـی
مــدرک و گواهــی صــادر مــی نماینــد چــاره ای جــز
تشــکیل یــک موسســه ملــی و یــا اســتانی جهــت
سـنجش دانـش و مهـارت افـراد نیسـت .ایـن موسسـه
مـی توانـد بـه صـورت دوره ای و هـر چهـار یـا پنـج
ســال نســبت بــه ارزیابــی مجــدد افــراد بــر اســاس
معیارهـای اسـتاندارد شـده اقـدام نمـوده و گواهینامـه
صـادر نمایـد .اگـر ایـن کار بـه شـکل صحیحـی انجـام
شــود شــاید بتــوان کشــور را از دام مــدرک گرایــی
نجــات داد.
اقدامـات فـوق بخشـی از پیـش نیازهایـی اسـت کـه
در صـورت تحقـق مـی توانـد بسـتر را بـرای اقدامـات
اصلـی در زمینـه توسـعه فراهـم نمایـد .بـدون توجـه
بـه ایـن پیـش نیازهـا هرگونـه تلاشـی بـی نتیجـه
بـوده و در حـد شـعار باقـی خواهـد مانـد.
http://www.vakawi.com 37 http://telegram.me/vakawii
نوروزانه واکاوی
http://www.vakawi.com 38 http://telegram.me/vakawii
نوروزانه واکاوی
همچنیــن در مقایســه ی مقطــع پیــش دانشــگاهی و رحمـان سـیدیان از خوشـنام تریـن دبیرهـای مـدارس
پایـه ی دوازدهـم تعـداد سـاعات هفتگی از 24سـاعت شهرســتان ســقز و از نزدیــکان نماینــده اســت کــه
در هفتـه ،بـه 35سـاعت رسـیده اسـت کـه بـرای ایـن چنـد ماهـی اسـت سـکان امـور در آمـوزش و پـرورش
کار هـم بحـث فضـا و هـم بحـث نیـرو جـزو مـوارد سـقز را بـه دسـت گرفتـه اسـت .هنـوز بـرای قضـاوت
مهـم وقابـل تامـل وبرنامـه ریـزی بـه شـمار مـی آیـد در مــورد عملکــرد اوزود اســت امــا توقــع تغییــر در
.در بحــث فضــا نیــز بــا توجــه بــه وجــود تعــدادی اداره آمـوزش و پـرورش بـا وجـود تـاش هـای مدیـر
مـدارس قدیمـی و بعضـا تخریبـی ،بـا درنظـر گرفتـن قبلـی هـم ،هنـوز بـرآورده نشـده اسـت .سـیدیان در
تاثیـر زلزلـه هـای اخیرنگرانـی هایـی را بـرای والدیـن گفتگویـش بـا واکاوی بهبـری از مطالبـات فرهنگیـان
و مســئولین بوجــود آورده اســت کــه اگــر مــدارس واکنــش نشــان داد و قــول مســاعد داد توجــه ویــژه
نیمـه سـاخت موجـود تـا اول مهـر بـه اتمـام نرسـد بـه فعالیـن صنفـی خواهـد داشـت ،بـه مهـم تریـن
بــا مشــکل جــدی فضــا روبــرو خواهیــم شــد .بــرای چالـش هـای فـراروی خـود اشـاره کـرده و صراحتـا از
حـل ایـن مشـکل بـا هماهنگـی نماینـده ی محتـرم
مجلـس ،وبـا حضـور روسـای آمـوزش و پـرورش سـقز، دشـواری سـوالات کنکـور انتقـاد مـی کنـد.
بانـه و زیویـه بـا وزیـر آمـوزش و پـرورش کـه خـود دو
سـال در سـقز معلـم بـوده اسـت مقـرر شـد اقداماتـی واکاوی بررسـی مـی کنـد؛ اوضـاع آمـوزش و پـرورش
بـرای تسـریع در آمـاده سـازی سـه مدرسـه ی :الزهرا در سـالی کـه گذشـت
روبــروی ســالن کاوه ،هنرســتان جنــب مدرســه ی
نبـوت صالـح آبـاد ومدرسـه بانـک صـادرات درشـهرک گفتگو با رییس آموزش و پرورش سقز
گــولان صــورت گیــرد تــا نــرم کلاس هــا متعــادل و
واکاوی :بــا توجــه بــه اینکــه حــدود 6مــاه از
مشـکلات جـدی کمبـود فضـا مرتفـع شـود. ریاسـت شـما بر آمـوزش و پـرورش شهرسـتان
سـقز مـی گـذرد ،مهمتریـن چالـش هایـی کـه
همچنیــن ،کمبودنیــروی انســانی در مقطــع ابتدایــی
بــا توجــه بــه وجــود 6پایــه و تبدیــل هنرســتانهای بـا آن روبـرو شـده ایـد چـه بـوده اسـت؟
فنـی وحرفـه ای وکار ودانـش از دو بـه سـال نیازمنـد
ســیدیان :چالــش هــای حــوزه آمــوزش و پــرورش
برنامـه ریـزی دقیـق ترمـی باشـد. را در دو سـطح ملـی و محلـی مـی تـوان بیـان کـرد:
واکاوی :بــا توجــه بــه ســابقه شــما در امــر در سـطح ملـی ،بـا توجـه بـه این کـه درسـالتحصیلی
تدریــس و حضــور در مدیریــت آمــوزش پیـش رو،نظـام جدیـد 6-3-3بـه طورکامـل اسـتقرار
وپــرورش ســقز ،مهــم تریــن مشــکل حــال مــی یابــد ،کمبــود نیــرو بــرای اجرایــی کــردن آن
حاضـر حـوزه ی تدریـس موفـق را چـه مـی ،یکــی از چالــش هاســت ،کمبــود نیــرو بــه گونــه
دانیــد و تــا چــه انــدازه تغییــر و تحــول در ای اســت کــه تعــداد بازنشســتگان ســال آینــده
بــا تعــداد معلمانــی کــه جــذب خواهنــد شــد برابــر
آمــوزش و پــرورش را لازم مــی دانیــد؟ نبـوده واز سـوی دیگرحجـم کتـب درسـی ،بـا زمـان
تعیـن شـده در برنامـه ی هفتگـی متناسـب نیسـت .
ســیدیان :اگــر بخواهیــم بــا یــک حرکــت جهشــی کمبـود بودجـه و اعتبـارات بـا درنظـر گرفتـن شـرایط
در آمــوزش و پــرورش تحولــی ایجــاد شــود نیازمنــد اقتصــادی از مهــم تریــن دغدغــه هــای آمــوزش
تغییـرات اساسـی در برنامـه ی ملـی مـدارس هسـتیم
،امــا معتقــدم در شــرایط فعلــی شهرســتان دو وپــرورش در ســطح کشوراســت .
نکتــه مــی توانــد رونــد فعلــی آمــوزش و پــرورش را
تغییــر دهــد -1بازآمــوزی وبرگــزاری کلاس هــای در سـطح محلـی نیزمـی تـوان گفـت :تجهیـزات و
ضمــن خدمــت بــا حضورمدرســان کشــوری ،باتوجــه فضـای آموزشـی موجـود خصوصـا در مقطـع متوسـطه
بــه تغییــر سیســتم آموزشــی جهــت بــه روز کــردن ی دوم وهنرسـتان هـا متناسـب بـا نیازهـای آموزشـی
همکارانـی کـه در طـی سـال هـای متمـادی ممکـن معلمـان و دانـش آمـوزان نیسـت .از آنجـا کـه تعـداد
اسـت بـه یـک شـیوه تدریـس عـادت کـرده باشـند. قابـل توجهـی از فضاهـای آموزشـی قدیمـی هسـتند
-2تغییـر رویکـرد مدیـران و عوامـل اجرائـی مـدارس برنامــه ریــزی وتوزیــع مناســب دانــش آمــوزان را
درفضاهــای مناســب دچــار مشــکل خواهــد کــرد.
http://www.vakawi.com 39 http://telegram.me/vakawii
نوروزانه واکاوی
ســیدیان :اگــر بخواهیــم آمــوزش و پــرورش پویــا درجهــت آموزشــی کــردن فعالیــت هــا ی روزانــه
داشـته باشـیم ،نقـد منصفانـه کمـک بسـیار مناسـبی براسـاس چشـم انـداز سـندتحول بنیادیـن وبرنامـه ی
درجهـت رشـد وشـکوفائی ایفـا مـی کنـد ،امـا درمقـام
قضـاوت بایـد خـود را جـای فـردی قـرار دهیـم کـه تعالــی مدیریــت مــدارس
مـورد نقـد قـرار گرفتـه اسـت بـه طـوری کـه بایـد
بپذیریـم تـا فـرد وارد مسـیر نشـود موانـع نمایـان واکاوی :از سـه سـال پیـش تـاش هایـی بـرای
نخواهنـد شـد .خوشـبختانه در بحـث انتصـاب مدیران، تدریــس زبــان و ادبیــات کــوردی و اجرایــی
وزارتخانـه ،در مراکـز اسـتان هـا بـه عنـوان پایلـوت شـدن اصـل 15قانـون اساسـی شـروع شـد.
،انتصــاب مدیــران مــدارس بــر اســاس چارچــوب و در زمــان مســئولیت شــما آیــا تــاش بــرای
فرآینـدی علمـی کـه شـامل آزمـون و مصاحبـه و یـک گســترده تــر شــدن ایــن اقدامــات صــورت
ســری شــاخص هــای اســتاندارد،صورت مــی گیــرد. گرفتـه اسـت یـا برنامـه ریـزی در ایـن راسـتا
در ایــن راســتا مدیرانــی کــه توانایــی داشــته باشــند
مانـدگار خواهنـد شـد و بـرای جایگزینی بازنشسـتگان داریــد؟
و کسـانی کـه مایـل بـه ادامـه ی مدیریـت نیسـتند
و یــا در چارچــوب تعییــن شــده قــرار نمــی گیرنــد سـیدیان :در ایـن راسـتا همـکاران رشـته ی ادبیـات
افــرادی کــه علاقمنــد هســتند طبــق رونــدی کــه بــه ویــژه در مقطــع متوســطه ی اول ،توانســته انــد
تعریــف شــده اســت بــه ایــن کار گماشــته خواهنــد از تمامــی امکانــات و ظرفیــت هــای قانونــی و آییــن
شـد.اگر بخواهیـم در آمـوزش و پـرورش اتفـاق خوبـی نامــه هــای موجــود پیــش بینــی شــده درکتــب
بیفتــد بایــد مدیرانــی در مــدارس راهبــر آموزشــی درسـی ادبیـات تحـت عنـوان ادبیـات بومـی و محلـی
باشــند کــه علاقــه وانگیــزه داشــته باشــند ،نــه "درس آزاد" اسـتفاده کننــد .همچنیــن کلاس هــای
صرفـا بـه خاطـر دریافـت حـق مدیریـت در دوسـال ضمـن خدمـت بـرای همـکاران و آمـوزش آنـان بـرای
محتــوای "درس آزاد "برگــزار شــده اســت .در ایــن
آخرمانــده بــه بازنشســتگی... راسـتا نیـز همـکاران گـروه درسـی ادبیـات در صـدد
برگــزاری همایشــی هســتند کــه مقدمــات آن در
در شهرسـتان سـقز نیـز براسـاس دسـتورالعمل و بـا
تکمیـل فـرم هـای ویـژه طـی یـک پروسـه ی تعریـف دســت بررســی اســت.
شـده نسـبت بـه بـه کار گیــری همــکاران علاقمنــد
وبـا انگیـزه در پسـت مدیریـت مـدارس ،اقـدام خواهـد
شـد.
واکاوی :مشــهور اســت کــه در آمــوزش و واکاوی :چالـش عمـده در مدیریـت هـای قبلـی
پــرورش دســته بنــدی هــای مختلفــی حــول نـوع ارتبـاط بـا معلمیـن خصوصـا منتقدیـن و
اشــخاصی چــون مدیــراداره ،نماینــده، کنشـگران بـوده اسـت .همچنیـن نسـبت بـه
فرمانــدار و ...شــکل مــی گیــرد .ایــن افــراد چینــش مدیــران مــدارس شهرســتان ســقز
بـه واسـطه عضویـت در ایـن دسـته بنـدی هـا انتقاداتـی داشـته انـد ،ایـن مدیـران سـاختار
منافعـی بـرای خـود دسـت و پـا مـی کنـدد. انتصابـی را مهـم تریـن مانـع در تغییـر عامـل
تــا چــه میــزان ســعی کــرده ایــد خــود را از دوم مــی داننــد نظــر شــما در ایــن مــورد
ایــن دســته بنــدی هــا دور نگــه داریــد؟ چیســت؟
ســیدیان :رویکــرد اینجانــب یــک رویکــرد کامــا
آموزشــی و پرورشــی اســت .در آمــوزش پــرورش
اعتقــاد بــه اعمــال ســایق و تعــدد آراء دارم امــا
معتقـد بـه طیـف بنـدی نیسـتم .آمـوزش وپـرورش
متعلـق بـه همـه ی آحـاد مـردم اسـت بـدون شـک
در دوره ی مدیریـت اینجانـب ،بـه مدیـر و یـا معلمـی
http://www.vakawi.com 40 http://telegram.me/vakawii
نوروزانه واکاوی
درجهــت ایــن تعامــل ،دوســتی مــن بــا نماینــده ی بـه سـبب وابسـتگی بـه اینجانـب و یـا جریانـی خـاص
محتـرم مجلـس کـه وکیـل و منتخـب مـردم اسـت امتیـاز ویـژه ای.داده نخواهـد شـد .ممکـن اسـت بـه
بـدون شـک بایـد منتـج بـه رشـد و شـکوفائی همـه دلیــل تجــارب و انگیــز هــای آموزشــی وپرروشــی و
جانبــه ی آمــوزش و پــرورش شــده و در زمینــه ی ســابقه افــراد در آمــوزش و پــرورش ،ازافــراد خاصــی
جــذب امکانــات واعتبــارات تاثیرگذارباشــد ،کــه مشــورت هایــی گرفتــه شــود ،امــا ایــن دلیلــی بــر
البتـه ایـن یـک امرکامـا مثبـت اسـت .امـا اگـر بـه نادیــده گرفتــن ســایرین نیســت چــرا کــه معتقــدم
سـبب نزدیکـی بـه نماینـده یـا هـر شـخص دیگـری ایــن رویکــرد یــک آســیب جــدی بــرای سیســتم
تنهـا افـراد نزدیـک بـه وی را ببینـم ایـن یـک امـر آمـوزش خواهـد بـود .درکل عدالـت آموزشـی و عدالت
ناخوشــایند اســت کــه البتــه نماینــده هــم هرگــز در امتیـازات وتسـهیلات بـرای افـراد سـر لوحـه ی کار
چنیــن توقعــی نداشــته اســت. اینجانــب خواهــد بــود .
واکاوی :نجابـت شـما زبـان زد معلمیـن و دانش
آمـوزان اسـت .امـا در میـان فرهنگیـان ایـن
شهرســتان نحــوه جایگزینــی شــما بــه جــای
مدیـر قبلـی و چرایـی آن همیشـه مـورد بحث
بــوده اســت .توضیــح شــما در ایــن خصــوص
چیسـت؟
واکاوی :کاهـش آمـار قبولـی در دانشـگاهها در ســیدیان :بــه طــور معمــول ،هرانتصابــی چنیــن
یکـی دو سـال اخیـر نگرانـی هـای فراوانـی را برداشـت هـا وچـون وچرائـی هایـی بـه دنبـال خواهـد
بــه دنبــال داشــته اســت .چــرا اینطــور شــد داشــت .مهــم ایــن اســت کــه از فرصــت هایــی کــه
و شــما بــرای جبــران چــه اقدامــی خواهیــد خداونـد بـرای مـا انسـان هـا ایجـاد مـی کنـد در راه
رضایـت او ودر راه خدمـت بـه مـردم بهـره جسـت .بـا
داشــت؟ وجــود اینکــه در آموزشــکده فنــی مأموربــه خدمــت
بـودم ،همـوراه عـرق خاصـی بـه آمـوزش و پـرورش
ســیدیان :البتــه بــرای قضائــت درایــن مــورد بایــد داشــته ودارم وهرجــا کــه تکلیــف شــود و احســاس
آمــار وارقــام واقعــی ســازمان ســنجش را دراختیــار کنـم حضـورم موثـر ومفیـد خواهـد بـوده اسـت ،بـا
داشـت ،عوامـل مختلفـی درایـن زمینـه تاثیـر گذارنـد کمـال میـل ،جدیـت وتـاش فـراوان سـعی در انجـام
وبـدون شـک باید بـا تحقیـق میدانـی توسـط کارگروه آن داشــته ام .هیــچ وقــت ســعی نکــرده ام آدم
هـای توانمنـد فرهنگیـان بزگوار سـقز آسـیب شناسـی سیاسـی باشـم بلکـه همیشـه تلاشـم حفـظ چهـره
و نتایــج آن مــورد بررســی و درجهــت تقویــت نقــاط
قــوت ،تــاش و در زمینــه ی کاهــش نقــاط ضعــف ی معلمـی خـود بـوده وخواهـد بـود.
برنامــه ریــزی نمــود .بــا ایــن وجــود ازعوامــل تاثیــر
گذار،مـی تـوان بـه چنـد نکتـه اشـاره نمـود -1بومـی ازســال 72جهــت انجــام ماموریــت خطیــر معلمــی
گزینــی دانشــگاه هــا و وجــود فقــط یــک دانشــگاه در ســقز بــه کار گماشــته شــدم و از همــان اوایــل
دولتــی دراســتان -2تعــدد موسســات ،کتــب هــای حضـورم ،بـا نماینـده محتـرم فعلـی آشـنا شـدم از آن
کمــک آموزشــی متنــوع ،مشــاوره هــای بعضــا غیــر بـه بعـد هـم بـه عنـوان یـک همـکار فرهنگـی وهـم
کارشناسـی وعـدم اعتمـاد اولیـا ودانـش آمـوزان بـه بــه لحــاظ رفاقــت ودوســتی کــه بــا ایشــان داشــته
ظرفیـت هـای موجـود در آمـوزش وپـرورش -3سـطح ودارم آنچـه کـه بـرای نماینـده انجـام داده ام از روی
دشـواری سـوالات کنکـور متناسـب بـا آن چـه درکتب رفاقـت ودوسـتی بـوده اسـت .از سـوی دیگـر یکـی از
درســی وجــود دارد و یــا بعضــا آنچــه کــه درکلاس پارامترهـا و شـاخص هـای یـک مدیـر موفـق تعامـل
بــا نماینــده ،فرمانــدار و دیگــر مســولان منطقــه ای
و اسـتانی اسـت مدیـری کـه بخواهـد موفـق باشـد
بایــد از تمامــی ظرفیــت هــای شهرســتانی ،اســتانی
و کشــوری اســتفاده وبــا مســولان درتعامــل باشــد.
http://www.vakawi.com 41 http://telegram.me/vakawii
نوروزانه واکاوی
آمــوزش وپــرورش کاهــش یافتــه و آن هــم بــه ایــن هــای رســمی تدریــس مــی شــود ،نیســت -4.یــه
دلیـل اسـت کـه قـدرت مافیایـی کلاس هـای کنکـور عنـوان یـک فاکتـور کلـی نـه تنهـا در سـقز بلکـه در
و انتشــاراتی هــا و موسســات برگــزاری آزمــون هــای کل کشــور کاهــش انگیــزه هــای اســتخدام ،وجــود
آزمایشــی و تســتی مختلــف بــه مراتــب از نیروهــای دانشـگاه هـای متنـوع غیـر دولتـی و غیـر انتفاعـی و
البتـه حضـور فضـای مجـازی و مشـغول بـودن دانـش
توانمنــد آمــوزش و پــرورش بیشتراســت .
آمـوزان در ایـن زمینـه بـی تاثیـر نیسـت .
برگــزاری آزمــون هــای ورودی مــدارس تیزهوشــان
ونمونــه ،وجــود و ســایه ی کنکــور ،کافــی نبــودن از ســوی دیگــر درســت اســت کــه هــدف آمــوزش
زمـان هـای در نظـر گرفتـه شـده بـرای هـردرس کـه و پــرورش تربیــت دانــش آمــوزان بــرای ورود بــه
اصـا متناسـب باحجـم کتـب درسـی نیسـت ،تعـداد دانشــگاه نیســت امــا ایــن یــک مطالبــه از ســوی
زیــاد دانــش آمــوزان درکلاس هــای درس ،یــک والدیــن اســت کــه فرزندشــان در یــک رشــته و
دسـت نبـودن سـطوح یادگیـری دانـش آمـوزان هـم دانشــگاه مناســب قبــول شــود و مــا بــرای ایــن کار
بـه لحـاظ اسـتعداد ،هـم بـه لحـاظ انگیـزه تحصیلی ، ضمـن توجـه بـه رویکـرد آمـوزش محورمـی بایسـت
بـی انگیـزه بـودن و بـه روز نبـودن تعـدادی از معلمان، ازپتانســیل نیروهــای بومــی آمــوزش و پــرورش بــه
تبلیغـات و هجمـه هـای بسـیار زیـاد موسسـات حتـی ویــژه در امــر مشــاوره تحصیلــی بهــره ببریــم و بــا
در رسـانه ی ملـی عواملـی هسـتند کـه دانـش آموزان مشــارکت دادن دانــش آمــوزان و اولیــا در ایــن امــر
را راهـی کلاس هـای بیـرون از مـدارس کـرده اسـت در صـدد بازگشـت اعتمـاد از دسـت رفتـه باشـیم .بـه
کـه البتـه ایـن معضـل خـاص فقـط شهرسـتان سـقز هــر حــال امیــد واریــم بــا برنامــه ریــزی و تشــکیل
نیسـت بلکـه در تمـام کشـور ایـن ،موضوعیـت دارد. کارگـروه هـای تخصصـی ضمـن آسـیب شناسـی در
ایـن زمیـن بـه عنـوان یـک آمـوزش وپـرورش اصیـل
واکاوی :بـه عنـوان رییـس آمـوزش و پـرورش و دارای پتانســیل هــای بســیار قــوی در زمینــه ی
ســقز رابطــه شــما بــا فعالیــن صنفــی افزایــش تعــداد قبولــی هــای کنکــور سراســری بــا
فرهنگیــان در ایــن شهرســتان مثــا صنــف
معلمــان کردستان-ســقز چگونــه اســت؟ جدیــت موضــوع را پیگیــری کنیــم .
آیــا آمــاده نشســت بــا فعالیــن ایــن انجمــن
واکاوی :یکــی از مــواردی کــه در چنــد ســال
هســتید؟ اخیــر گلــه منــدی بســیاری از والدیــن را بــه
همـراه داشـته اسـت عـدم تدریـس مناسـب
سـیدیان :بـدون شـک ارتبـاط و تعامـل مناسـبی بـا در مــدارس بــوده کــه معمــولا دانــش آمــوز
تمامـی گـروه هـا وسـایق فعـال در سـطح آمـوزش بــرای یادگیــری تمــام و کمــال درس یـا بایــد
وپـرورش شـهر دارم و بـدون شـک مشـتاق نشسـت بـه آموزشـگاههای خصوصـی مراجعـه کنـد یـا
بــا هرکــدام ازایــن گــروه هــا هســتم و هــر وقــت بــار ایــن آمــوزش برعهــده اعضــای خانــواده
اراده نماینــد بــا کمــال میــل و افتخــار درخدمتشــان خواهــد افتــاد و ایــن موضوعــی اســت کــه
خواهـم بـود .از سـوی دیگـر یکـی از مطالبـات انجمـن طبــق تحقیقــات میدانــی در بیشــتر خانــواده
صنفـی بحـث حقـوق و مزایـا ،معیشـت و نیـز کرامـت هــا شــکل گرفتــه اســت .شــما دلیــل ایــن
معلمیــن اســت کــه بخــش عمــده ای از آن شــامل
حــال اینجانــب نیــز خواهــد شــد .معتقــدم اگــر در اتفــاق را چــه مــی دانیــد؟
چارچــوب قانونــی مطالبــات بیــان وپیگیــری شــوند
ســیدیان :مــن بــا طــرح کلــی ایــن ســوال زیــاد
نتیجـه بخـش تـر خواهـد بـود. موافـق نیسـتم بسـیاری از همکـران مـا ورقعـا تـاش
مــی کننــد امــا اســتحضار داریــد مــردم نســبت بــه
واکاوی :نظــر شــما در مــورد مــدارس خــاص گذشــته آگاه تــر شــده و ســطح مطالباتشــان از
و رشــد آنهــا در ســطح شــهر و نحــوه ورود آمـوزش وپـرورش افزایـش یافتـه ،کـه البتـه حضـور
رســانه هــا و شــبکه هــای اجتماعــی در ایــن امــر
معلمــان بــه ایــن نــوع مــدارس چیســت؟ تأثیرگـذار بـوده انـد .هـم چنانکـه عـرض کـردم تـا
حـدودی اعتمـاد مـردم بـه پتانسـیل هـای موجـود در
ســیدیان :مــدارس خــاص شــامل مــدارس نمونــه،
تیزهوشــان ،هیــأت امنایــی و شــاهد مــی شــود .مــا
http://www.vakawi.com 42 http://telegram.me/vakawii
نوروزانه واکاوی
عمـا زیـر نظـر آمـوزش وپـرورش نیسـتند بـا برنامـه تــا حــدودی بــه شــیوه انتخــاب معلمــان عزیــز نقــد
ریـزی و رایزنـی بـا سـازمان محتـرم تبلیغـات در صدد داریــم و برایــن باوریــم بــرای عــده ای ارثــی شــده
اعمـال نظـارت بیشـتر بـر آنـان هسـتیم .تیـپ سـوم و عرصــه بــرای حضــور تعــدادی از همــکاران فراهــم
مراکــزی هســتند کــه ظاهــرا کامــا خــود جــوش و نشــده اســت .تــا کنــون در چیینــش معلمیــن ایــن
بــدون مجــوز فعالیــت دارنــد کــه بــا مطــرح کــردن مــدارس مدیــران مــدارس هــم مربوطــه تأثیرگــذار
در شــورای آمــوزش و پــرورش بــا ریاســت فرمانــدار بــوده انــد امــا اکنــون بــا رایزنــی و نطــر ســنجی از
محتــرم امیــد اســت نظــارت و محدودیــت هــای معلمــان ومدیــران وحتــی اولیــای دانــش آمــوزان
خاصـی بـر ایـن مراکـز هـم اعمـال گردد.البتـه نبایـد مــدارس خــاص بــه دنبــال یافتــن راهــکار مناســبی
تاثیــر مثبــت آموزشــگاه هــای قانونمنــد واخلاقمــدار جهـت نحـوه انتخـاب معلمیـن ایـن مـدارس هسـتیم
و از آنجـا کـه تعـداد قبولـی هـای دانشـگاهی بیشـتر
برآمــوزش دانــش آمــوزان رانادیــده گرفــت . برخاسـته از ایـن مـدارس خـاص هسـتند بـدون شـک
مـی طلبـد معلمـان ونیروهـای خـاص دز آن مـدارس
واکاوی :در زمانـی کـه خـود دانـش آمـوز بـوده بــه کار اشــتغال یابنــد وبایــد بــه نحــوه انتخــاب
ایــد و بعــد از آن نیــز دبیــر شــدید ،مــوردی
بــوده کــه آرزو داشــته باشــید قدرتــی بــرای معلمیــن آن نیــز حســاس باشــیم.
تغییـر و یـا اصـاح آن داشـته باشـید؟ واکاوی :مــاک تــان بــرای انتخــاب معــاون
جدیــد آموزشــی جدیــد چــه بــوده اســت؟
ســیدیان :بلــه -حــذف ســایه ی آزمــون هــای
اســترس زا و کنکــور سراســری –ســاماندهی سـیدیان :مـن همیشـه درجلسـات و گردهمائـی هـا
ومتناســب ســازی فعالیــت هــای پرورشــی – برنامــه و گفتگـو بـا همـکاران تأکیـد داشـته ام کـه باتوجـه
ریـزی بـه جهـت ایجـاد شـادابی و نشـاط در مـدارس بـه تاثیـر بـه سـزای معاونـت آموزشـی ویژگـی هـای
و سـاماندهی کامـل کتـب درسـی ومتناسـب سـازی بـارز و متفاوتـی داشـته باشـد از جملـه ی ایـن ویژگی
هــا :بــا تجربــه در زمینــه ی آموزشــی وامــورات
فعالیــت هــای درســی اداری باشد–عاشـق آمـوزش و تدریـس باشـد -دارای
مقبولیـت اجتماعـی و شـخصیت کاریزما داشـته باشـد
واکاوی :آیـا فرزنـد شـما تـا کنـون بـه واسـطه –از پتانسـیل نیروهـای توانمنـد و معلمـان بـا انگیـزه
اینکـه فرزنـد یـک دبیـر و یـا رییـس آمـوزش در آمـوزش و تصمیـم گیـری هـا اسـتفاده نمایـد ودر
و پـرورش شهرسـتان بـوده اسـت مـورد توجـه
یـک جملـه ،خسـتگی ناپذیـر باشـد
ویـژه قـرار گرفتـه اسـت؟
واکاوی :آیــا برنامــه ای بــرای برخــورد بــا
سـیدیان :شـاید همـکاران در ایـن راسـتا بـه لحـاظ آموزشــگاههای ســودجو در ســطح و ســاز و
ابـراز محبـت لطفـی داشـته انـد امـا بـه نظـر خـودم کاری بــرای کنتــرل آنهــا اندیشــیده ایــد؟
خیـر ،چراکـه مـن خـود قایـل بـه ایـن کار نسـبت بـه
ســیدیان :بــرای آمــوزش وپــرورش ســاماندهی
فرزنـدان سـایر مسـئولین نیسـتم. آموزشــگاهها همیشــه یــک مســأله بــوده اســت.
تعــدادی از ایــن آموزشــگاهها زیــر نظــر آمــوزش و
واکاوی :اجبـار و یـا درخواسـت از والدیـن بـه پـرورش بـوده کـه دارای قوانیـن ومقـررات مخصـوص
پرداخـت وجوهـی بـه مـدارس چقـدر صحـت بــه خــود هســتند و درحــال تدویــن چارچوبــی در
دارد؟ آیـا بـا توجـه بـه اصـل قانونـ ِی رایـگان قالـب قوانیـن ومقـررات هسـتیم تـا بـه امیـد خـدا از
بـودن تحصیـل ،ایـن کار صحیـح اسـت؟ آیـا اردیبهشـت 97بـه آن مراکز ابـاغ و نظارتهـای لازم در
زمینـه ی اجـرای قوانیـن مربوطـه صـورت گیـرد .تیپ
راه حلـی بـرای ایـن معضـل سـراغ داریـد؟ دوم آموزشـگاه هایـی هسـتند کـه از سـازمان محتـرم
تبلیغـات اسـامی مجـوز دریافـت کـرده انـد و دارای
ســیدیان :اخـذ هرگونـه گونـه وجـه از والدیـن بـه رسـالت و ماموریـت هـای خـاص خـود هسـتند کـه
اجبار؛غیــر قانونــی اســت .امــا در شــرایط فعلــی بــا
توجــه بــه اعمــال تحریــم هــا و شــرایط اقتصــادی
کشـورعزیزمانف بـرای جبـران بخشـی از کمبودهـای
http://www.vakawi.com 43 http://telegram.me/vakawii
نوروزانه واکاوی
خـدا مـکان بسـیار مناسـب و شایسـته در شـان ایـن مدرســه از جملــه تعمیــرات و پرداخــت هزینــه ی
همــکاران کــه جــزو افتخــارات آمــوزش وپــرورش حامــل هــای انــرژی مشــارکت اولیــا بــه اختیارخــود
هسـتند درنظـر بگیریـم .آرزو مـی کنـم بتوانیـم بـا آنـان اجتنـاب ناپذیـر اسـت .انتظـار مـی رود همـان
رایزنـی بسـترهای لازم درجهـت تاسـیس و راه انـدازی گونـه کـه مســجد سـازی بـه یـک فرهنـگ تبدیـل
شـده اسـت مدرسـه سـازی نیـز چنیـن شـکلی بـه
کلینیــک فرهنگیــان گام هــای موثــری برداریــم . خــود بگیــرد .ناگفتــه پیداســت مشــارکت اولیــا در
امـور مدرسـه بـه رشـد و شـکوفائی آمـوزش و پـرورش
برخــود لازم مــی دانــم از همــکاری و تعامــل بســیار
موثـر شـورای اداری شهرسـتان بـا ریاسـت فرمانـدار خواهــد انجامیــد.
محتـرم ،نماینـده ی محتـرم مـردم سـقز وبانـه ،مدیـر
کل محتــرم آمــوزش وپــرورش و بــه ویــژه همــکاران واکاوی :وضعیــت مــدارس تخریبــی در ســقز
فرهیختـه ی فرهنگـی ،انجمـن خیریـن مدرسـه سـاز چگونــه اســت؟
،انجمــن اولیــا ومربیــان مرکــزی و اصحــاب رســانه
ی شهرسـتان بـه ویـژه واکاوی هـای عزیـزاز طـرف ســیدیان :اســتحضار داریــد متولــی نوســازی و
آمـوزش وپـرورش سـقز صمیمانـه تشـکر و قدردانـی سـاخت مدرسـه اداره ی کل نوسـازی اسـتان اسـت .در
هرصـورت .بایـد اعتـراف کنـم کـه تعـدادی از مـدارس
نمایـم .... شـهر وروسـتا نیـاز بـه تخریـب و بـاز سـازی دارنـد .
امـا تـاش هـای زیـادی در زمینـه ی جـذب خیریـن
مدرسـه سـاز و تعامـل بـا بنیـاد برکـت و اداره ی کل
نوســازی شــده اســت کــه نتایــج خوبــی بــه دنبــال
داشـته اسـت و مشـکلات بـه وزیـر محتـرم آمـوزش
و پــروش و نماینــده ،مدیــرکل و مســئولان محتــرم
صـورت گرفتـه اسـت و نبایـد از تـاش انجمـن هـای
مـردم نهـاد از جملـه انجمـن خیریـن مدرسـه سـاز و
انجمـن هیـوای زانسـت کـه اقـدام بـه مدرسـه سـازی
کـرده اند،.غافـل مانـد.
واکاوی :بـرای سـال جدیـد چـه وعـده خوبـی
بـرای همکارانتـان خواهیـد داشـت؟
ســیدیان :ضمــن تبریــک ســال نــو بــه فرهنگیــان
فرهیختــه ی ســقز و آرزوی ســامتی و عــزت بــرای
همـکاران بزرگـوارم اسـتحضار داریـد کـه وعـده هـای
مالــی و معیشــتی همــکاران درحــوزه ی اختیــارات
مدیــر آمــوزش و پــرورش نیســت .امیــد وارم بــا
مشــارکت وحضــور همــکاران فرهیختــه ی فرهنگــی
بسـترهای لازم بـرای تغییـرات سـاختاری در آمـوزش
و پـرورش مهیـا شـود .شـک نـدارم بـا علـم بـه اصالت
و پتانســیل هــای بــی شــمار فرهنگیــان و آمــوزش و
پــرورش ســقز مــی تــوان گام هــای بســیار مفیــد
وموثرتــری برداشــت .
واکاوی :و سخن آخر:
ســیدیان :بــا توجــه بــه تعــداد پیشکســوتان و
فرهیختـگان بازنشسـته تـاش مـی کنیـم بـه امیـد
http://www.vakawi.com 44 http://telegram.me/vakawii
نوروزانه واکاوی
http://www.vakawi.com 45 http://telegram.me/vakawii
نوروزانه واکاوی
چنیـن لابـی قدرتمنـدی برخـوردار نیسـت .بـه همیـن خاطـر مقدمـه :سـال 76و پـس از انتخابـات دوم خـرداد کـه
علیرغـم سـامت و صلاحیـت سیاسـی جنـاب آقـای زاهـدی، برآینـدی واقعـی از آرای ملـت بـود امیدهـا بـه تغییـر
و تحــول و نیــز توجــه بــه خواســته هــای اقــوام و
خواسـته مـردم محقـق نشـد. مذاهـب بیشـتر شـد .انتخـاب عبـدالله رمضـان زاده در
آن سـال بـه عنـوان اسـتاندار کردسـتان ایـن امیدهـا
نکتــه دیگــر طــرز تفکــر اعضــای ارشــد دولــت اول آقــای را بیشــتر کــرد .حضــور رمضــان زاده در کردســتان
روحانــی بــود کــه بــاوری بــه وجــود نابرابــری شــدید میــان باعـث شـد بـرای اولیـن بـار در سـطح فرمانـداران و
اسـتانها نداشـتند و شـناخت اندکـی نیـز از نیروهـای توانمنـد مدیـران سـتادی و ادارات کل اسـتان توجهـی جـدی
اســتان داشــتند .جملــه مشــهور وزیــر کشــور آقــای روحانــی بـه نخبـگان داخـل اسـتان شـود .رمضـان زاده بعدهـا
در مـورد «پیـدا نکـردن فـردی از میـان اهالـی کردسـتان کـه بـه مقـام سـخنگوی دومیـن دولـت اصلاحـات منصوب
شــرایط اســتانداری را داشــته باشــد» ،مشــهور اســت و بــرای شــد .صراحــت لهجــه و جدیــت وی در کلام باعــث
فعالیـن سیاسـی کردسـتان همیـن جملـه توهیـن آمیـز بـرای تقویــت ایــن جایــگاه نــزد دولــت و مــردم شــد .بــا
پــی بــردن بــه طــرز تفکــر حاکــم بــر وزارت کشــور آقــای پایـان دولـت هشـتم و روی کار آمـدن دولـت اصولگـرا
آنچـه اصلاحـات بـرای اقـوام و اقلیـت هـا رشـته بـود
روحانــی کافــی بــود. پنبــه شــد و حتــی بــا انتصــاب یــک فرمانــدار ُکــرد
اهـل سـنت مخالفـت شـد و عقبگـردی کامـل در ایـن
مخالفـت بـا اسـتاندار کـرد اهـل سـنت از هیـچ منطقـی پیروی راســتا بــه وقــوع پیوســت .ســال 88و ســاعات پــس
نمـی کنـد و نمـی تـوان بـرای آن توجیـه عقلانـی یافـت ،علاوه از 22خــرداد ،رمضــان زاده دســتگیر و بــه 6ســال
بـر اینکـه عـدم توجـه بـه ایـن خواسـته سـرخوردگی فعـالان
سیاســی را نیــزدر پــی داشــته اســت و بــه تبــع آن نمیتــوان حبـس محکـوم شـد.
انتظــار داشــت کــه در شــرایط مــورد نیــاز از پایــگاه مردمــی
ایـن فعـالان بهـره بـرد.
در ادامـه گفتگـوی اختصاصـی واکاوی بـا رمضـان زاده
ســخنگوی دولــت دوم اصلاحــات و اســتاندار اســبق
کردسـتان را بـا هـم مـی خوانیـم:
واکاوی :شــورای هماهنگــی اصلاحــات در اســتان واکاوی :بعـد از انتخابـات و رای بالای اسـتان کردسـتان
کردسـتان در دوره هـای اخیـر بیـش از انکـه موجـب چـه در سـال 92و چـه در سـال 96بـه دکتـر روحانـی
اتحــاد میــان اصــاح طلبــان شــود موجبــات چنــد ؛ عمــا ســتاد رییــس جمهــور در کل شهرســتان و در
پــاره شــدن و عــدم اتحــاد سیاســون اصــاح طلــب اسـتان اعـام کردنـد کـه بـه هیـچ یـک از مطالبـات
در اســتان شــده اســت .بــرای نمونــه افــرادی چــون مــا توجــه نشــده اســت .همزمــان دلخــوری و گلــه
خالـد توکلـی کـه نقـش لیـدر داشـتند عمـا در حـال منـدی وسـیعی در اسـتان علیـه دکتـر روحانـی شـکل
حاضــر هیــچ حضــوری در احــزاب و تشــکل هــای گرفـت .تحلیـل شـما در ایـن مـورد چیسـت؟از طرفـی
اصــاح طلبــی ندارنــد .هیچوقــت ایــن جریــان در دیگـر اسـتاندار کردسـتان بـدون مشـورت بـا اعضـای
اسـتان آسـیب شناسـی هـم نشـده اسـت .بـه نظـر ســتاد دکتــر روحانــی در کردســتان انتخــاب شــد.
شـما دلیـل ایـن انفعـال چیسـت ؟ و پیشـنهاد شـما و ایــن موضــوع باعــث دلخــوری زیــادی نــزد رییــس
بـرا ی اتحـاد دوبـاره نیروهـای سیاسـی اصـاح طلـب سـتاد دکتـر روحانـی و فعالیـن سـتاد دکتـر روحانـی
شـد .ایـن رفتـار نهادهـای قـدرت بـا فعالیـن مدنـی و
در اســتان چیســت؟ سیاسـی در اسـتان مـا مسـبوق بـه سـاقه سـت .چـرا
اسـتانداری کـه هـم کـورد باشـد و هـم اهـل سـنت
رمضــان زاده :اطـاع زیـادی از وضعیـت شـورای هماهنگـی هنــوز بــا مخالفــت هایــی روبروســت؟ چــه پیامــد
اصلاحـات در اسـتان نـدارم و ضمـن احتـرام به تمامی دوسـتان
فعـال در شـورای هماهنگـی ،بـه نظـر مـی آیـد عـدم دسـتیابی هایـی در بـر خواهـد داشـت ادامـه ایـن رونـد ؟
بــه اهــداف شــورا در دوران انتخابــات ،کــه آن هــم ناشــی از
خلـف وعـده دولـت آقـای روحانـی اسـت ،از مؤثرتریـن عوامـل رمضانــزاده :بایـد گفـت کـه متاسـفانه در دولـت اول آقـای
روحانـی توجـه چندانـی بـه مسـائل کردسـتان نشـد و گلایـه و
سـرخوردگی بخـش وسـیعی از فعـالان سیاسـی اصـاح طلـب و
مردمـی کـه بـه دعـوت آنـان بـه آقـای روحانـی رأی داده بودند
نیـز بـه حـق اسـت .انتخـاب اسـتانداران آقـای روحانـی نیـز بـا
لابــی گــری صــورت گرفــت و متأســفانه اســتان کردســتان از
http://www.vakawi.com 46 http://telegram.me/vakawii
نوروزانه واکاوی
بـه یگدیکـر در میـان فعالیـن سیاسـی ،اجتماعـی و اقتصـادی در تکویــن وضعیــت کنونــی اســت .پذیــرش ریاســت ســتاد
از دیگـر عوامـل مؤثـر بـر رونـد کمتـر توسـعه یافتگـی اسـتان انتخاباتـی آقـای روحانـی از سـوی دوسـت خـوب و روشـنفکرم
اسـت .مقایسـه میـزان اعتمـاد اجتماعـی میـان فعالیـن اسـتان جنـاب آقـای دکتـر جلالـی زاده ،بـدون آنکـه تضمینـی بـرای
کرمـان و اسـتان کردسـتان مـی توانـد نشـان دهنـده میـزان تحقـق وعـده هـای آقـای روحانـی اخـذ شـود ،یـک اشـتباه
اسـتراتژیک بـود و مـی توانـد یکـی از دلایـل ایـن عـدم اتحـاد
اثـر ایـن عامـل باشـد. باشــد .در همــان زمــان ،علیرغــم اینکــه شــخصاً بــرای آقــای
روحانــی فعالیــت تبلیغاتــی در ســایر نقــاط ایــران داشــتم،
حاضــر بــه فعالیــت و حضــور در کردســتان نشــدم ،زیــرا بــا
شـناختی کـه از آقـای روحانـی و فعالیـن سـتاد ایشـان داشـتم،
مطمئـن بـودم رفتـار پـس از انتخابـات ایشـان موجـب یـأس
و سـرخوردگی فعـالان کـرد خواهـد شـد و ایـن موضـوع را بـه
دوسـتان هـم تذکـر دادم.
واکاوی :بــه اعتقــاد بســیاری از فعالیــن مدنــی اوج بــر ایــن اســاس پیــش زمینــه هرگونــه فعالیــت جمعــی و
شـکوفایی و فعالیـت و اسـنجام تشـکل هـای سیاسـی گروهـی در آینـده نیـز نقـد گذشـته جمعـی خودمـان اسـت.
و مدنـی و حتـی رسـانه ای در اسـتان مـا زمانـی بـود دوسـتان صاحـب نظـر بسـیاری در میـان جمـع اصـاح طلبـان
کـه شـما اســتاندار کردســتان بودیـن .چـه شــاخصه کـرد هسـتند کـه همفکـری آنـان در نقـد گذشـته مـی توانـد
هایــی تغییــر کــرده کــه اکنــون بــه ایــن شــکل
چـراغ راه آینـده فعالیـت هـا باشـد.
نیســت؟
واکاوی :از دیـدگاه شـما مهمتریـن دلیـل عـدم توسـعه
رمضـان زاده :شـاخصه هـای ملـی اکنـون نسـبت بـه سـال در اسـتان کردسـتان چیسـت ؟
76بهتـر هـم شـده اسـت امـا در اسـتان کردسـتان چنانچـه
شـما مـی گوییـد وضعیـت مطلوبتـر نشـده ،شـاید دلیـل آن رمضــان زاده :بــرای کمتــر توســعه یافتگــی اســتان دلایــل
در عــدم اعتقــاد مدیریــت کلان اســتان بــه لــزوم گســترش و متفاوتــی را مــی تــوان برشــمرد .برآینــد ایــن دلایــل در
طــی دوران 70ســاله اخیــر موجــب عقــب افتادگــی اســتان
افزایـش شـاخصه هـای توسـعه سیاسـی مـی باشـد. در شـاخص هــای توسـعه شـده اسـت .عمـده ایـن دلایـل را
واکاوی :اگــر امــروز اســتاندار کردســتان بودیــد چــه چنیــن مــی تــوان برشــمرد:
اولویــت هایــی بــرای ایــن اســتان داشــتید؟
الـف) سیاسـت هـای غلـط متمرکـز و مرکزگـرای ملـی اقتصـاد
رمضــان زاده :در شــرایط امــروز مهمتریــن اولویــت اســتان کشــور کــه موجــب شــده اســت هرچــه اســتان هــا از مرکــز
ضـرورت حضـور نیروهـای جـوان و متخصـص کـرد در سـطح دورتــر و در حاشــیه باشــند کمتــر از منابــع ملــی برخــوردار
باشــند .بدیــن معنــی کــه سیاســت هــای اقتصــادی موجــب
مدیریـت کلان کشـور اسـت. بهـره منـدی فـراوان چنـد اسـتان در مرکـز کشـور و محرومیت
در مناطـق مـرزی شـده اسـت.
ب) عـدم حضـور افـرادی از کردسـتان در سـطوح کلان ملـی،
تحقیقــات نشــان مــی دهــد کــه اســتان هــای مختلــف بــه
میـزان حضـور نیروهایشـان در سـطح کلان ملـی توانسـته انـد
در توزیـع امکانـات ملـی سـهم بیشـتری ببرنـد و بالعکـس هـر
چـه اسـتانی نیـروی کمتـری در مدیریـت کلان ملـی داشـته
باشـد ،منابـع کمتـری در اختیـارش گـزارده مـی شـود مثـ ًا
مقایسـه کنیـد امکاناتـی کـه طـی 5سـال گذشـته در اختیـار
اسـتان گیـان قـرار گرفتـه اسـت و دلیـل آن فقـط آن اسـت
کـه آقـای نوبخـت از اهالـی آن اسـتان اسـت.
ج) ذهنیــت منفــی در مــورد عــدم امنیــت کردســتان نیــز
موجــب تشــدید اثرگــزاری دو عامــل اول شــده اســت یعنــی
سـرمایه گـزاران بخـش خصوصـی هنـوز از امنیـت در اسـتان
اطمینـان کامـل ندارنـد و متاسـفانه برخـی حـوادث نیـز در این
ذهنیـت منفـی موثـر بـوده اسـت.
http://www.vakawi.com د) نبـود سـرمایه اجتماعـی و عـدم اطمینـان و اعتمـاد نسـبت
47 http://telegram.me/vakawii
نوروزانه واکاوی
http://www.vakawi.com 48 http://telegram.me/vakawii
نوروزانه واکاوی
مانــدگار شــوم. علـی اکبـر ورمقانـی پانزدهمیـن فرمانـدار شهرسـتان
سـقز از 57بـه بعـد اسـت ،انتظـار مـردم و نخبـگان
واکاوی :در بحــث ســرمایه گــذاری خارجــی ســقزی مبنــی بــر داشــتن فرمانــداری همشــهری
از جملــه کارخانــه ســیگار و شــاید کارخانــه و توانــا از لحــاظ مدیریــت و بــا ســابقه ی سیاســی
لـوازم خانگـی کـه توسـط یـک نفـر صـورت روشـن نـزد افـکار عمومـی تنهـا یـک بـار و آن هـم
مــی گیــرد ،بحــث اینکــه تلاشــهایی صــورت در دوره دوم اصلاحــات اتفــاق افتــاد .حــال پــس از
گرفتــه اســت تــا کارخانــه لــوازم خانگــی را ســه ســال و چهــار مــاه از ســکانداری ورمقانــی بــر
بــه یکــی دیگــر از شــهرهای اســتان بببرنــد، فرمانـداری سـقز ،زمزمـه هایـی مبنـی بـر انتقـال وی
همچنیـن در زمینـه احـداث ذوب آهـن بحـث بـه بیجـار شـنیده مـی شـود .ورمقانـی در نـوروز 94
انرژهــای مــورد نیــاز ایــن کارخانــه از جملــه و 95و 96بــه خــود نمــره 15داده بــود امــا امســال
آب ،بـرق و گاز و ناتوانـی در تأمیـن ایـن انـرژی بـه خـود نمـره 17داده اسـت .انتخابـات شـوراهای
هـا مطـرح اسـت ،وضعیـت ایـن پـروژه هـا در پنجــم و اعتــراض تعــدادی از کاندیداهــا نســبت بــه
نتایـج ،تخلفـات احتمالـی از سـوی شـورای چهـارم و
چـه حالتـی اسـت؟ ورود سـازمان بازرسـی بـه ایـن قضیـه ،نحـوه انتخـاب
معاونیــن و مدیــران شهرســتانی و احتمــال دخالــت
ورمقانــی :ســه ســرمایه گــذاری بــزرگ در زمــان نماینـده در ایـن قضایـا از مهمتریـن مـواردی اسـت
حضــور مــن بــا همــکاری ســایر ارگان هــا در ســقز کـه درگفتگـوی واکــاوی بـا ورمقانــی مطــرح شـده
جــذب شــده اســت ،شــرکتهای تأمیــن اجتماعــی و
کارخانـه طـا یکـی از ایـن مـوارد اسـت کـه مذاکـرات اس ـت.
لازم بـا کشـاورزان و مرتعـداران منطقـه انجـام شـده
اسـت و مانعـی بـر سـر راه ایـن کار وجـود نـدارد .دو دوست دارم در سقز بمانم اگر بگذارند
مـورد سـرمایه گـذاری خارجـی نیـز صـورت گرفتـه
اســت ،کارخانــه ســیگار یکــی از آنهاســت کــه بــا واکاوی :مدتــی قبــل بحــث رفتــن شــما از
هماهنگـی رییـس سـازمان صنعـت ،معـدن و تجـارت ســقز بــه یکــی دیگــر از شــهرهای اســتان
اســتان منتظــر حضــور وزیــر مربوطــه بــرای افتتــاح مطـرح شـده بـود ،جدیـدا نیـز همیـن بحـث و
آن و کلنـگ زنـی کارخانـه ذوب آهـن هسـتیم .بـرای احتمـال انتقـال شـما بـه بیجـار شـنیده مـی
کارخانــه ذوب آهــن تــا کنــون صــد هکتــار زمیــن شــود و حتــی از انجــام مصاحبــه نیــز ســخن
تملــک شــده اســت و جــاده دسترســی آن نیزآمــاده گفتـه انـد .ایـن مباحـث را تـا چـه حـد تأییـد
اسـت .همـان فـردی کـه کارخانـه سـیگار را احـداث مـی کنیـد؟ دخالـت سـایر عوامـل تأثیرگـذار
کــرد مایــل بــه ســرمایه گــذاری در ســاخت لــوازم در امــر تغییــر فرمانــدار از جملــه نماینــده
خانگــی اســت کــه بــه ایــن منظــور بیســت هکتــار
زمیـن در اطـراف شـهرک صنعتـی در اختیـار وی قـرار مجلــس را چگونــه مــی بینیــد؟
داده مـی شـود ،هرچنـد مقامـات اسـتانی مایـل بودنـد
ســایر شــهرهای اســتان نیــز از ســرمایه هــای ایــن ورمقانــی :تــا کنــون اســتاندار بــه صــورت رســمی
سـرمایه گـذار بهـره منـد شـوند ولـی مـا تـا حـدودی چیــزی بــا مــن در میــان نگذاشــته اســت هرچنــد
توانسـته ایـم وی را در سـقز مانـدگار و پایبنـد کنیـم. شــاید یکــی از گزینــه هــای مــورد نظــر اســتاندار
بحــث پتروشــیمی نیــز در جریــان اســت امــا هنــوز بـرای فرمانـداری بیجـار باشـم ولـی اساسـا در بحـث
نهایـی نشـده اسـت .در حـوزه سـرمایه گـذاری داخلی مدیریـت قایـل بـه تنـزل و ترفیـع نیسـتم و نگاهـم
نیـز پـروژه هـای متعـددی از جملـه راژان پلاسـتیک خدمــت بــه مــردم اســت ،اگــر غیــر از ایــن بــود در
بـا اشـتغالزایی 70نفـر و نیـز بـرادران رحیـم زاده در پایتخــت و البــرز مــی مانــدم و فرمانــداری ســقز را
زمینـه تولیـد قطعـات بتنـی در از جملـه ایـن مـوارد قبـول نمـی کـردم و در ایـن گونـه امـور تابـع مافـوق
خـود هسـتم و همـه کردسـتان را بـه یـک دیـد مـی
اسـت. نگـرم امـا انـکار نمـی کنـم کـه سـقز ممکـن اسـت بـا
سـایر شـهرها متفـاوت باشـد و دوسـت دارم همچنـان
واکاوی :شـورای چهـارم شـهر سـقز یک سـری در ســقز مشــغول بــه خدمــت باشــم ،در کنــار ایــن
حواشـی بـا خـود بـه دنبـال داشـت ،یکـی از مـوارد نماینـده مجلـس نیـز مصـر اسـت کـه در سـقز
http://www.vakawi.com 49 http://telegram.me/vakawii
نوروزانه واکاوی
واکاوی :ســرانجام شــکایات انتخابــات شــورای ایــن حواشــی کــه اخیــرا و در زمــان شــورای
شـهر پنجـم بـه کجـا رسـید؟ پنجـم مطـرح شـد بحـث تخلفـات مالی اسـت،
ایـن قضیـه تـا جایـی پیـش رفـت که سـازمان
ورمقانــی :چـون انتخابـات شـورای پنجـم مکانیـزه بازرسـی اسـتان بـه آن ورود کـرده و حتـی بـا
و الکترونیــک بــود علــی رغــم اصـرار هیــأت نظــارت مسـتقر شـدن در شـهرداری بـه مـدت چهـل
تــن بــه بازشــماری آرا نــدادم ،چــرا کــه انتخابــات روز بـه بررسـی ایـن قضایـا پرداختـه اسـت ،و
الکترونیــک جایــی بــرای تقلــب نــدارد .ســرانجام یــا اینکــه یکــی از اعضــای شــورای چهــارم
بــا دســتور اســتانداری چهــار صنــدوق را بــا حضــور مصوبــه ای را بــه هیــأت تطبیــق فرمانــداری
نماینــدگان تمامــی هیــأت هــای اجرایــی ،نظــارت، آورده ،ایــن مصوبــه کــه شــامل هفــت بنــد
بازرسـی و مراجـع مختلـف بازشـماری کردیـم کـه در بــوده اســت در زمــان ورود بــه فرمانــداری
جریــان آن حتــی یــک رأی نیــز جابجــا نشــده بــود تبدیــل بــه شــش بنــد شــده و دوبــاره در
کــه بلافاصلــه همــان روز انتخابــات توســط هیــأت شـورا بنـد هفتـم بـه آن اضافـه شـده اسـت،
نظــارت تأییــد شــد و آنچــه در ابتــدا و در جریــان
اعــام نتایــج تأخیــری چنــد ســاعته صــورت گرفتــه چــه توضیحاتــی بــرای ایــن مــوارد داریــد؟
بـود بـه ایـن دلیـل بـود کـه طبـق قانـون مـی بایسـت
نتایــج انتخابــات ریاســت جمهــوری قبــل از شــوراها ورمقانــی :فرمانــداری طبــق قانــون ناظــر بــر
اعـام مـی شـد .آنروزهـا آنچـه در شـهر پیچیـده بـود دســتگاههای اجرایــی از جملــه شــهرداری اســت.
حکایـت از آن داشـت کـه احتمـال دارد ائتـاف هفـت وظیفـه هیـأت تطبیـق در مقابـل شـورا و شـهرداری
نفــره بــه دلیــل پشــتوانه هایــی کــه ممکــن اســت مطابقــت مصوبــات شــورا بــا قانــون اســت کــه اگــر
داشـته باشـند رأی بیـاورد ،امـا دیدیـم کـه تنهـا یـک مخالفتـی داشـته باشـد اعـام نظـر کـرده و بـه شـورا
نفــر از آنــان توانســت وارد شــورا شــود کــه وی نیــز جهـت اصـاح عـودت داده مـی شـود ،در ادامـه اگـر
خـود اقـرار بـه ایـن داشـت کـه رمـز موفقیتـش خروج شـورا بـر مصوبـات خـود اصـرار داشـت ایـن مصوبـات
از ائتـاف در دو روز منتهـی بـه انتخابـات بـود .امـا بـه هیـأت حـل اختـاف اسـتان خواهـد رفـت کـه در
آنچـه کـه محـرز بـود حضـور طرفـداران نامزدهـا در مـدت حضـور مـن در سـقز هیـچ مـوردی بـه هیـأت
مقابـل شـعب و گوشـه و کنـار و خیابـان هـای شـعب حـل اختـاف در اسـتان نرفتـه اسـت .در ثانـی کمیتـه
اخــذ رأی بــود کــه بــه نظــرم امــری عــادی اســت و سـرمایه گـذاری شـورا مسـئول بـرآورد هزینـه هـای
نمـی تـوان جلـوی آن را گرفـت امـا آنچـه مربـوط بـه یــک پــروژه عمرانــی اســت و مــا تنهــا نفــس کار را
فرمانـداری و داخـل شـعبه هـا بـود جـای هیـچ شـک تأییـد و یـا رد مـی کنیـم و اگـر تخلفـی در شـهرداری
صـورت گیـرد شـورا بـه عنـوان نهـاد ناظـر ورود پیـدا
و شــبهه ای نداشــت. مـی کنـد .در مـورد سـازمان بازرسـی نیـز کـه گفتـه
مـی شـود تخلفـات را بررسـی کـرده اسـت تـا ایـن
واکاوی :بــه طــور کلــی در میــان فعالیــن لحظــه هیچگونــه گزارشــی از بررســی هــای خــود را
مدنـی ،شـما بـه عنـوان یـک مدیـر توانمنـد بــه فرمانــداری ارایــه نکــرده اســت و لزومــا ورود بــه
و نیـز اجتماعـی شـناخته شـده ایـد ،منتهـی یـک پرونـده از سـوی ایـن سـازمان نشـان از تخلـف
قطعــی نیســت چــرا کــه فــرد یــا ارگان مــورد نظــر
مـی توانـد در ایـن رابطـه دفاعیـات خـود را ارایـه داده
و حتـی تبرئـه شـود .در مـورد مصوبـه شـش یـا هفـت
بنـدی نیـز کـه اشـاره شـد آنچـه بـه هیـأت تطبیـق
آمـد و بررسـی شـد یـک مصوبـه شـش بنـدی بـود و
بعدهـا نیـز کـه از جانـب شـورا بـا مـا مکاتبـه شـد
مـا همیـن را اعـام کردیـم و اگـر در تعـداد مصوبـات
دسـتکاری شـده باشـد حراسـت شـهرداری مـی توانـد
ورود کنــد.
http://www.vakawi.com 50 http://telegram.me/vakawii