7 FEN ETKINLIK CEVAP

7. Sınıf Ampullerin Bağlanma Şekilleri

Etkinlik 27

3. Aşağıda verilen ifadelerin karşısındaki değerlendirme kutucuğuna, seri veya paralel
bağlı ampullere ait olma durumunu belirtmek için “seri bağlı ampuller” veya “paralel
bağlı ampuller” yazınız.

İfade Değerlendirme
a. Bağlanan ampul sayısı arttıkça ampullerin Seri bağlı ampuller
Paralel bağlı ampuller
parlaklığı azalır. Seri bağlı ampuller
b. Devredeki ampullerin uçları iki ayrı ortak Paralel bağlı ampuller
Seri bağlı ampuller
noktaya bağlanır. Paralel bağlı ampuller
c. Ampullerden geçen akım birbiri ile ve devre- Paralel bağlı ampuller

nin ana kol akımıyla aynıdır.
d. Ampullerden birinin duyundan çıkartılması

durumunda diğerleri yanmaya devam eder.
e. Bağlı olan ampul sayısının azaltılması diğer

ampullerin parlaklığını arttırır.
f. Ampullerin hepsinden geçen akım devrenin

ana akımından farklıdır.
g. Bağlı olan ampul sayısının azaltılması diğer

ampullerin parlaklığını değiştirmez.

4. Özdeş ampuller ve pillerle kurulan elektrik devrelerinde en parlak ampulün K, en sönük am-
pulün ise M olduğu gözleniyor.

KL M

Yapılan bu deneyin değişkenlerini aşağıda verilen boşluklara yazınız.
a. Bağımlı değişken : Ampul parlaklığı
b. Bağımsız değişken : Seri bağlı ampul sayısı
c. Sabit tutulan değişken : Pil sayısı

150

7. Sınıf Ampullerin Bağlanma Şekilleri

Etkinlik 27

5. Özdeş ampuller ve pillerle kurulan aşağıdaki düzeneklerde K, L ve M ampullerinin
parlaklıkları arasındaki ilişkiyi verilen kutucuğa yazınız.

LM

K

K=L=M

6. Özdeş ampuller ve pillerle kurulan aşağıdaki düzeneklerde K, L ve M ampullerinin
parlaklıkları arasındaki ilişkiyi verilen kutucuğa yazınız.

N
M
K
L

K=L=M=N

151

7. Sınıf Ampullerin Bağlanma Şekilleri

Etkinlik 27

7. Özdeş ampuller ve pillerle kurulan aşağıdaki düzeneklerde K, L ve M ampullerinin
parlaklıkları arasındaki ilişkiyi verilen kutucuğa yazınız.

M
K

L

K>L=M

8. Özdeş ampuller ve pillerle kurulan aşağıdaki düzeneklerde K, L, M, N ve P ampulleri-
nin parlaklıkları arasındaki ilişkiyi verilen kutucuğa yazınız.

KM NP
L

K=P>M=L>N
152

7. Sınıf Ampullerin Bağlanma Şekilleri

Etkinlik 27

9. Özdeş ampuller ve pillerle kurulan aşağıdaki düzeneklerde K, L ve M ampullerinin
parlaklıkları arasındaki ilişkiyi verilen kutucuğa yazınız.
K

M
L

K>M>L

10. Özdeş ampuller ve pillerle kurulan aşağıdaki düzeneklerde K, L ve M ampullerinin
parlaklıkları arasındaki ilişkiyi verilen kutucuğa yazınız.

KL M

K=M>L
11. Özdeş ampuller ve pillerle kurulan aşağıdaki düzeneklerde K, L ve M ampullerinin

parlaklıkları arasındaki ilişkiyi verilen kutucuğa yazınız.
L

KM

K=L<M

153

7. Sınıf Ampullerin Bağlanma Şekilleri KKT - 27 

1. Özdeş ampuller, 1, 2 ve 3 ile numaralandırılmış 4. Özdeş ampuller ve pillerle aşağıdaki devreler ku-
devre elemanları ile kurulan elektrik devresi aşa- rulmuştur.
ğıda verilmiştir.
2 KL
KL M
Şekil 1 Şekil 2
1
+– Bu devrelerle ilgili aşağıda verilen ifadelerden
3 hangisi yanlıştır?

Bu devredeki tüm elemanlar çalıştığına göre A) K ampulü L’den daha parlak yanmaktadır.
aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
B) Şekil 1’deki devreye seri bağlı özdeş bir ampul
A) 1 numaralı devre elemanı ampermetredir. daha bağlanırsa K ve L aynı parlaklıkta yanar.
B) 2 numaralı devre elemanı devreye paralel bağ-
C) L ampulünün yanındaki ampul duyundan çıka-
lanmıştır. rılırsa K ve L aynı parlaklıkta yanar.
C) Ampullerin parlaklıkları arasında K=L=M ilişkisi
D) Her iki devredeki ampuller pile seri bağlanmış-
vardır. tır.
D) 3 numaralı devre elemanı devreden geçen

akım şiddetini ölçer.

2. Özdeş ampullerin seri bağlandığı devrelerle ilgili
olarak Eda, Seda ve Oya’nın ifadeleri aşağıdaki
gibidir.

Eda: Ampullerin üzerinden aynı büyüklükte akım
geçer.

Seda: Ampullerin parlaklığı eşittir.

Oya: Ampullerden biri devreden çıkarılırsa diğer-
leri yanmaya devam eder.

Buna göre hangi öğrencilerin ifadeleri doğru-
dur?

A) Yalnız Eda B) Eda ve Seda 5. Özdeş ampuller ve pillerle kurulan elektrik devre-
C) Eda ve Oya D) Seda ve Oya lerindeki ampuller ışık vermektedir.
M
3. Paralel bağlı özdeş ampullerle kurulan devre ile
ilgili şu sorular soruluyor. K
L
1. Paralel bağlı ampuller aynı parlaklıkta mı ya-
nar? Bu ampullerin parlaklıkları arasındaki ilişki
aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir?
2. Paralel bağlı ampul sayısı arttıkça ampullerin
parlaklığı azalır mı?

3. Ampullerden biri patlarsa diğerleri yanmaya
devam eder mi?

Buna göre verilen soruların cevapları sırayla
aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir?

A) Evet- Evet- Evet B) Evet- Hayır- Evet A) K = L = M B) K > L > M
C) Hayır- Evet- Hayır D) Hayır- Hayır- Evet C) K > L = M D) L = M > K

154

7. Sınıf Elektrik Akımı

Etkinlik 28

F.7.7.1.3. Elektrik akımını tanımlar.
F.7.7.1.4. Elektrik enerjisinin devrelere akım yoluyla aktarıldığını açıklar.
F.7.7.1.5. Bir devre elemanının uçları arasındaki gerilim ile üzerinden geçen akımı ilişkilendirir.
F.7.7.1.6. Özgün bir aydınlatma aracı tasarlar.

1. Elektrik akımının tanımını aşağıda verilen kutucuğa yazınız. Elektrik devresindeki akı-
mın yönünü üretecin kutuplarına göre tanımlayınız.

Elektrik devresinden birim zamanda geçen yük miktarına denir. Elektrik akımının yönü pilin artı
kutbundan eksi kutbuna doğrudur.

2. Elektrik akımı ile ilgili verilen ifadeleri doğru (D) veya yanlış (Y) olarak değerlendirerek
uygun kutucuklara “✓” işareti koyunuz.

İfade DY

a. Negatif yüklerin hareket yönü pilin eksi kutbundan artı kutbu- ✓
na doğrudur.

b. Akımın şiddeti birim zamanda iletkenden geçen yük miktarına ✓
bağlıdır.

c. Devrelerdeki elektrikli aletin çalışabilmesi için elektrik akımının ✓
bu aletin üzerinden geçip devreyi tamamlaması gereklidir.

d. Elektrik akımının şiddetini ölçen alete voltmetre denir. ✓

e. Elektrik akımına karşı gösterilen zorluğa direnç adı verilir. ✓

f. Elektrik devresinde direncin büyüklüğü arttıkça devreden ge- ✓
çen akım azalır.

g. Elektrik devresine verilen elektrik enerjisinin büyüklüğü arttıkça ✓
devreden geçen akımın büyüklüğü azalır.

3. Aşağıda verilen elektik devresi üzerinde elektrik akımı ile elektron hareketinin yönünü
belirtiniz.

12

Elektron hareketinin Direnç Elektrik akımının
yönü yönü
1 yönü +– 2 yönü
Üreteç

155

7. Sınıf Elektrik Akımı

Etkinlik 28

4. Elektrik enerjisi ve elektrik akımı ile ilgili tabloda verilen ifadeler doğruysa değerlen-
dirme kutucuğa “✓”, yanlış ise kutucuğa “X” işareti koyunuz.

İfade Değerlendirme

a. Elektrik devresinde ampulün uçları arasında uygulanan gerilimin ✗
büyüklüğü arttıkça ampulden geçen akımın büyüklüğü azalır.

b. Bir elektrik devresindeki pil sayısı değişmezken seri bağlı ampul ✓
sayısı artarsa devredeki akımın büyüklüğü azalır.

c. Elektrik enerjisi devre elemanlarına akım yoluyla aktarılır. ✓

d. Bir elektrik devresindeki ampul sayısı değişmezken, seri bağlı pil ✓
sayısı artarsa ampullerden geçen akımın büyüklüğü artar.

e. Bir elektrik devresindeki direncin üzerindeki gerilimin, dirençten ✓
geçen akıma oranı sabittir.

f. Bir iletkene uygulanan gerilim iki kat artarsa iletkenden geçen ✗
akım iki kat azalır.

g. Elektrik devresindeki ampermetrede okunan değere akım şiddeti ✓
denir.

h. Akım şiddetinin birimi volttur. ✗

i. Piller elektrik devrelerine elektrik enerjisi sağlayan devre eleman- ✓
larıdır.

j. Voltmetreler elektrik devrelerinde devre elemanının uçları arasın- ✓
daki gerilimi ölçer.

k. Voltmetreler gerilimi ölçülecek devre elemanına seri bağlanır. ✗
l. Gerilimin birimi amperdir. ✗
m. Gerilim birimi kısaca “V” ile gösterilir. ✓

5. Özdeş dirençler ve pillerle kurulan aşağıdaki elektrik devrelerindeki A1, A2 ve A3 am-
permetrelerinde okunan değerlerin büyüklüğü arasındaki ilişkiyi yazınız.
A1 A2 A3

+– +– +–
A1 > A2 > A3

156

7. Sınıf Elektrik Akımı

Etkinlik 28

6. Özdeş dirençler ve pillerle kurulan aşağıdaki elektrik devrelerindeki A1, A2 ve A3 am-
permetrelerinde okunan değerlerin büyüklüğü arasındaki ilişkiyi yazınız.
A1 A2 A3

+– +– +– +– +– +–

A1 = A2 = A3

7. Özdeş dirençler ve pillerle kurulan aşağıdaki elektrik devrelerindeki A1, A2 ve A3 am-
permetrelerinde okunan değerlerin büyüklüğü arasındaki ilişkiyi yazınız.
A1

A2

+– A3
+–

+–

A1 = A2 = A3

8. Özdeş dirençler ve pillerle kurulan aşağıdaki elektrik devrelerindeki A1, A2 ve A3 am-
permetrelerinde okunan değerlerin büyüklüğü arasındaki ilişkiyi yazınız

A1

A2 A3
+–

+– +–

+– +– +–

A1 < A2 < A3

157

7. Sınıf Elektrik Akımı

TEST - 28 

1. Elektrik akımı ile ilgili Ahmet, Eren ve Tuna’nın ifa- 3. Aşağıda verilen ifadelerden hangisi yanlıştır?
deleri aşağıdaki gibidir. A) Elektrik devresinde ampullerin seri bağlanma-
sıyla devrenin toplam direnci artar.
Birim zamanda devreden geçen yük B) Elektrik devresinde üreteçlerin seri bağlanması
miktarına denir. üreteçlerin ömrünü azaltır.
C) Bir iletken üzerindeki gerilim arttıkça, iletken-
Ahmet den geçen akım da artar.
D) Elektrik akımı iletkendeki (+) yüklü taneciklerin
Akım şideti ampermetre ile ölçülür. hareketi ile oluşur.

Eren 4. Özdeş ampul, pil ve ampermetreler yardımıyla
aşağıda verilen elektrik devreleri kurulmuştur.
Elektrik akımının yönü pilin artı kut-
bundan eksi kutbuna doğrudur. A2

Tuna A1 A3

Buna göre hangi öğrencilerin ifadeleri doğru-
dur?

A) Ahmet ve Eren B) Ahmet ve Tuna
C) Eren ve Tuna D) Ahmet, Eren ve Tuna

2. Elektrik devreleri ile ilgili bazı ifadeler aşağıda ve-
rilmiştir.

İfade D Y Buna göre ampermetrelerde okunan akım şid-
Elektrik devrelerindeki pilin gerili- detleri A1, A2 ve A3 arasındaki ilişki nasıldır?
mi arttıkça devreden geçen akımın
büyüklüğü artar. A) A1 = A2 = A3 B) A1 > A2 = A3
Elektrik devrelerinde seri bağlı C) A1 < A2 = A3 D) A1 = A2 > A3
ampul sayısı arttıkça devreden
geçen akım artar. 5. Bir iletken üzerindeki gerilimin akıma bağlı grafiği
Elektrik devrelerinde akımın geç- aşağıda verilmiştir.
mesine karşı gösterilen zorluğa Gerilim (V)
direnç denir. 12

Bu ifadeler doğru (D) veya yanlış (Y) olarak 8
değerlendirilerek uygun kutucuğa “✓” işareti
4
konulursa tablonun görünümü nasıl olur?
2 4 6 Akım (A)
A) ✓ B) ✓
Bu iletken ile ilgili,
✓✓
I. Direnci 2 Ω’dur.
✓✓ II. Üzerine 16 volt gerilim uygulanırsa, üzerinden

C) ✓ D) ✓ geçen akım 8 amper olur.
✓ ✓ ✓ III. İletkene uygulanan gerilim arttıkça üzerinden
✓
geçen akım artmaktadır.

verilen ifadelerden hangileri doğrudur?

A) I ve II B) I ve III
C) II ve III D) I, II ve III

158

Notlar

.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................

159

Notlar

.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................

160