6 FEN ETKİNLİK ORNEK

6. Sınıf Duyu Organları

Etkinlik 24

6. Aşağıda verilen kulak modeli üzerinde ok işareti ile gösterilen yapıların isimleri yazılacaktır.

Buna göre kutucuklarda verilen yapıların isimlerini model üzerindeki uygun ok işaret-
lerinin gösterdiği boşluklara yazınız.

Yarım daire
kanalları

Çekiç, örs,
üzengi
f Dalız

dg

Kulak a
kepçesi
h Salyangoz

b c i Östaki
Kulak e borusu
zarı
Kulak Oval
yolu pencere

7. Çevreden gelen bir sesin algılanması ve yorumlanması için ses dalgalarının kulakta izlediği
yollar kutu içindeki harfler ile temsil edilmiştir.

a. Çekiç, örs ve üzengi titreşerek ses dalgalarını oval pencereye iletir.
b. Dalız tarafından alınan ses dalgaları, salyangoza iletilir.
c. Kulak kepçesi ses dalgalarını toplar.
d. İşitme sinirleri sesi beyne iletir.
e. Kulak yolundan geçen ses dalgaları kulak zarını titreştirir.

Ses dalgalarının kulakta izlediği yollar aşağıdaki merdiven basamaklarına 1. adımdan baş-
lanarak sırayla yazılacaktır.

Buna göre kutu içindeki harfleri uygun merdiven basamakları üzerine yerleştiriniz.

d
b 5. adım
a 4. adım
e 3. adım
c 2. adım
1. adım

150

6. Sınıf Duyu Organları

Etkinlik 24

8. Aşağıda yarım daire kanalları ve östaki borusu ile ilgili hazırlanmış özellik kartları verilmiştir.

a b c
Orta kulakta Yutağa açılarak ku- Vücudun dengesi
bulunur. lak zarında iç ve dış için beyinciğe yar-
basıncı dengeler. dım eder.

d e f
İç kulakta bulunur. İşitme ile ilgili görevi Yüksek sesli ortam-
yoktur. larda kulak zarının
yırtılmasını engeller.

Bu kartların harflerini aşağıdaki uygun kutuların içine yazınız.

c–d–e a–b–e–f
Yarım daire kanalları Östaki borusu

kutusu kutusu

9. Aşağıda verilen burun ve dil özellikleri ile ilgili bilgilerin yer aldığı şemalar doğru kelimelerin
seçimi ile tamamlanacaktır.

Buna göre doğru kelimeleri ifade eden numaraları yuvarlak içine alınız.

Koklama ile ilgili yapılar Burundaki duyu
yer alır.
hücreleri yorulur.
12
34

sarı benekte sarı bölgede çabuk geç

Besinlerin tatlarının alı- Dilimizin her bölgesi
nabilmesi için tükürükte tüm tatları

gereklidir. 78
56

çözünmesi çözünmemesi alabilir. alamaz.

151

6. Sınıf Duyu Organları

Etkinlik 24

10. Aşağıdaki dil şekli üzerinde tat tomurcuklarının fazla olduğu bölgeler semboller ile gösteril-
miştir.

★
■■

●●

▲

Buna göre semboller ile gösterilen bölgelerin en yoğun olarak aldıkları tatları boş bı-
rakılan kutular içine yazınız.

▲

Acı Ekşi Tuzlu Tatlı

11. Koku alma ve tat alma organlarımızın nasıl çalıştığını öğrenmek için bir deney tasarlanıyor.
Deney için yapılan araştırmalarda dilimlenmiş patates ve soğan kullanılıyor.

Deney için yapılan araştırmalar Sonuç: Patatesi tahmin edemezken,
1. Öğrencinin gözü kapalı burnu açık → Sonuç: soğanı kokusundan tanıyor.
Sonuç: Hem patatesi hem de soğanı
iken yiyecekleri kokluyor. tahmin edemiyor.
2. Öğrencinin hem gözü hem burnu → Hem patatesi hem de soğanı
tahmin edebiliyor.
kapalı iken yiyecekleri tadıyor.
3. Öğrencinin gözü kapalı burnu açık →

iken yiyecekleri tadıyor.

Buna göre araştırma sonuçlarından yola çıkarak aşağıdaki soruları cevaplandırınız.

a. Koku alma ve tat alma organlarımız ayrı ayrı mı yoksa birlikte mi çalışır?

Birlikte çalışır
b. 2. araştırmada yiyeceklerin tahmin edilememesinin nedeni nedir?

Kokusunu iyi alamadığımız besinlerin tadını da iyi alamayız. Koku alma ile tat alma or-
ganlarımız birlikte uyum içinde çalışır.

152

6. Sınıf Duyu Organları

Etkinlik 24

12. Aşağıda üst ve alt deride görevli yapılar ile ilgili bilgilerin yer aldığı bir tablo verilmiştir.

Bu tabloyu bilgilerin ait oldukları deri çeşidine uygun olarak “✓” ile işaretleyerek ta-
mamlayınız.

a. Ter ve yağ bezlerini bulundurur. Üst deri Alt deri
b. Cansız bölümdür. ✓ ✓
c. Deriye rengini veren yapıları bulundurur. ✓
d. Kan damarları ve sinirler görev alır. ✓
e. Deriyi dış etkenlerden korur. ✓

13. Aşağıdaki numaralandırılmış kutularda duyu organları ile ilgili bazı kavramlar verilmiştir.

1 İnce kenarlı mercek 2 Astigmat 3 Hipermetrop

4 Miyop 5 Kalın kenarlı mercek 6 Silindirik mercek

7 Şaşılık 8 Braille alfabesi 9 İşaret dili

Uygun kutu numaralarını kullanarak soruları cevaplandırınız.

a. Yakını görmelerine rağmen uzağı net göremeyen kişilerin sahip oldukları göz kusuru ve
bu göz kusurunu düzeltmek için kullanılan mercek çeşidi nedir?

4–5

b. Uzağı görmelerine rağmen yakını net göremeyen kişilerin sahip oldukları göz kusuru ve
bu göz kusurunu düzeltmek için kullanılan mercek çeşidi nedir?

3–1

c. Görüntüyü bulanık gören kişilerin sahip oldukları göz kusuru ve bu göz kusurunu düzelt-
mek için kullanılan mercek çeşidi nedir?

2–6

d. Doğuştan gelen ve ameliyatla düzeltilen göz kusuru hangisidir?

7

e. Görme engellilerin yazıları okuyabilmesi için kabartma noktalardan oluşan sisteme ne
ad verilir?

8

f. İşitme engelli olan kişilerin iletişim kurabilmeleri için kelimeleri ve harfleri el ve mimikler
ile ifade etmelerine ne ad verilir?

9

153

6. Sınıf Duyu Organları

Etkinlik 24

14. Aşağıda duyu organlarının sağlığı ile ilgili verilen ifadelerden hangilerinin doğru “D”,
hangilerinin yanlış “Y”olduğuna karar vererek kutucuklara uygun harfleri yazınız.

a. Göz sağlığımızı korumak için kitap okurken kitap ile aramıza 25 – 30 cm D
mesafe bırakmalıyız. Y
Y
b. Başkasına ait lens veya gözlük kullanımının herhangi bir zararı yoktur. D
Y
c. Güneş’in ışık enerjisinden faydalanabilmek için doğrudan çıplak gözle Gü- D
neş’e bakmak faydalıdır. D
Y
d. A vitamini içeren besin tüketimi göz sağlığımız açısından olumlu etki yapar. Y
D
e. Kulak sağlığımız için yüksek sesli ortamlarda ağzımızı kapalı tutmalıyız. D
Y
f. Diş çürüklerinin ve boğaz enfeksiyonlarının kulak sağlığı üzerinde olumsuz D
etkileri vardır. D
Y
g. Kulağımıza su kaçtığında kurulamaya özen göstermeliyiz. D
D
h. Burnumuz kanıyorsa başımızı geriye yaslayıp burnumuzdan nefes almalıyız.
D
i. Ne olduğunu bilmediğimiz maddeleri tadamayacağımız için mutlaka kok-
lamalıyız. Y
D
j. Burnumuzun temizliğini içine yabancı bir madde sokarak yapmamalıyız.

k. Dil sağlığımız için çok sıcak ve çok soğuk yiyecek ve içecekleri tüketme-
meliyiz.

l. Dişlerimizi fırçalarken fırçanın dilimize hiç değmemesine dikkat etmeliyiz.

m. Ezilme, yanık ve kesilme gibi durumlar derimize doğrudan zarar verir.

n. Bol su içmek ve sık banyo yapmak deri sağlığımız için faydalıdır.

o. D vitaminini bol bol depolamak için Güneş altında olabildiğince fazla kal-
malıyız.

p. İşitme kaybı oluştuğunda tedavi için işitme cihazı kullanılabilir.

r. Kaldırımlarda kullanılan kabartılmış sarı şeritler görme engelliler için tasar-
lanmıştır.

s. Deri hastalıkları tedavisi için çalışan uzmanlar ‘dermatolog’ olarak adlan-
dırılır.

t. Sıktığımız bir parfümün kokusunu bir süre sonra hissetmemeye başlama-
mız burnumuzda bir sağlık problemi olduğunu gösterir.

u. Hipermetrop, miyop ve astigmat göz kusurları lazer ile tedavi edilebilir.

154

6. Sınıf Duyu Organları KKT - 24 

1. Aşağıda verilen kümelerin içine görmeyi sağlayan 3. Burun kılları ve mukusun;
yapılar dıştan içe doğru sıralanarak yazılacaktır.
I. Burna giren toz ve mikropları tutma
1 II. Burnun iç ortamını nemlendirme
2 III. Burna giren havayı ısıtma
3
görevlerinden hangilerini ortak gerçekleştirdi-
ği söylenebilir?

Buna göre 1, 2 ve 3 yerine yazılması gereken A) Yalnız I B) I ve II
yapılar aşağıdakilerden hangisinde doğru ve- C) I ve III D) II ve III
rilmiştir?

123 4. Aşağıda verilen çiçeğin yapraklarında beş duyu
organına ait görevler verilmiştir.
A) Ağ tabaka Damar Sert tabaka
tabaka 12

B) Sert tabaka Ağ tabaka Damar
tabaka
Görme
Damar İşitme
C) Sert tabaka tabaka Ağ tabaka

D) Damar Ağ tabaka Sert tabaka Koku Dokunma 3
tabaka 5 alma Tat
alma

2. Aşağıda verilen göz modeli üzerindeki bazı yapı- 4
lar ok işaretleri ile gösterilmiştir.
Buna göre hangi numaralı yapraklardaki gö-
21 revler birlikte gerçekleştirilip beynin aynı
merkezinde değerlendirilir?

A) 1 ve 2 B) 2 ve 3
C) 3 ve 4 D) 4 ve 5

43 5. Ölü hücrelerin
Alt atılmasını sağlar.
Buna göre 1, 2, 3 ve 4 numaralı ok işaretlerinin deri
gösterdiği yapılar aşağıdakilerden hangisin- ▲ 
deki gibi olmalıdır?
Yukarıda verilen şemadaki hatanın düzel-
A) 1 → Kornea B) 1 → Kornea tilmesi için aşağıda verilenlerden hangisi
2 → İris 2 → Sarı leke yapılmalıdır?
3 → Göz merceği 3 → İris
4 → Sarı leke 4 → Göz merceği A) ▲ ile gösterilen yere ‘Üst deri’ yazılmalıdır.
B)  ile gösterilen yere ‘Renk pigmentlerini taşır’
C) 1 → Göz merceği D) 1 → Göz merceği
2 → Sarı leke 2 → Kornea yazılmalıdır.
3 → İris 3 → Sarı leke C) ▲ ile gösterilen yere ‘Ter bezleri’ yazılmalıdır.
4 → Kornea 4 → İris
D) Şema tamamen doğru hazırlanmıştır.

155

6. Sınıf Sistemlerin Sağlığı ve Hastalıklar

Etkinlik 125

F.6.6.3.1. Sistemlerin sağlığı için yapılması gerekenleri araştırma verilerine dayalı olarak tartışır.
F.6.6.3.2. Organ bağışının toplumsal dayanışma açısından önemini kavrar.

1. Aşağıda sistemlerin sağlığı ve hastalıklar konusu ile ilgili çözülmüş bir bulmaca verilmiştir.
2
Z

1 3 GUA TR
BT
Ö 4 ÜLSER
BR
RR

5 KEM İ K ER İ ME S İ
K
Y

6 AN EM İ
T
M

7 KANSER
Z
L
İ
Ğ

8 D İ YABET

Buna göre aşağıda verilen bulmaca sorularına ait cevap numaralarını bulup, soruların
yanlarındaki kutucukların içine yazınız.

a. Bir doku ya da organdaki hücrelerin düzensiz bölünüp çoğalması ile oluşan 7
urların genel adı

b. Pankreastan yeterince insülin salgılanmaması sonucu kan şekerinin norma- 8
le düşmemesi ile oluşan hastalık adı

c. Yeterli kalsiyum alınmaması sonucu kemiklerin zayıf ve kolay kırılır hâle gel- 5
mesi hastalığı

d. Kanı süzme görevinin tam olarak gerçekleştirilemeyip bu işlemin diyaliz 1
makinesi yardımıyla yapıldığı hastalık adı

e. Yeterli iyot alınmaması sonucu yeterli tiroksin salgılanamaması ve tiroit be- 3
zinin bu sorunu çözmek için çok çalışarak büyümesi hastalığı

f. Virüs ve bakterilerin neden olduğu tehlikeli bir akciğer hastalığı 2

g. Kansızlık anlamına gelen ve yorgunluk, enerji eksikliği gibi belirtiler ile orta- 6
ya çıkan hastalık

h. Mide iç duvarında oluşan yaraların oluşturduğu hastalık adı 4

156

6. Sınıf Sistemlerin Sağlığı ve Hastalıklar

Etkinlik 25

2. Aşağıda verilen vücudumuzdaki sistemlerin sağlığı için alınması gereken tedbirleri,
olumlu etki yaptıkları sistem çeşitleri ile eşleştiriniz.

Alınması gereken tedbirler Sistem çeşidi

1 D vitamini içeren Dik oturmaya a Denetleyici ve Düzenleyici
besinler tüketme dikkat etme Sistemler

Asitli ve kafeinli Çok sıcak ya da
2 içeceklerden uzak çok soğuk yiyecek- b Boşaltım Sistemi
durma leri tüketmeme

3 Sigara kullanmama Mevsime uygun c Sindirim Sistemi
giyinme

4 Günde en az 2 litre Böbrekleri soğuk- d Destek ve Hareket
su içme tan ve darbelerden Sistemi

koruma

5 Düzenli uyuma Stresten uzak e Dolaşım Sistemi
durma

6 Aşırı yağlı gıda Yaşa uygun egzer- f Solunum Sistemi
tüketmeme siz yaparak kalbi

yormama

1. d 2. c 3. f 4. b 5. a 6. e

3. Aşağıda verilen uygulamalar, ilk yardımda öncelikli amaç olup olmama durumlarına göre
değerlendirilecektir.

Buna göre numaralı kutucuklarda verilen uygulamalar ilk yardımda öncelikli amaç ise
“+”, değilse “–” ile işaretleyiniz.

I II III IV

Yaşamsal fonksiyon- Sağlık problemi ya- Hasta ya da yaralının Sağlık problemi

ların devam etmesini şayan kişiye hemen durumunun kötüleş- yaşayan kişinin

sağlamak ihtiyaç duyduğu ilaç mesini engellemek iyileşmesini kolay-

desteğini sağlamak laştırmak

+–++

157

6. Sınıf Sistemlerin Sağlığı ve Hastalıklar

Etkinlik 25

4. İlk yardım temel uygulamaları; koruma, bildirme ve kurtarma olmak üzere üç bölümden
oluşur.

Buna göre aşağıda verilen uygulamaların bu bölümlerden hangisine ait olduğuna ka-
rar vererek ilgili kutucuğu “✓” ile işaretleyiniz.

Koruma Bildirme Kurtarma
✓
a. Gerekli yardım kuruluşuna en hızlı şekilde
haber verme

b. Hasta ya da yaralıyı yerinden kımıldatmama ✓

c. Olay yerini dikkat çekecek şekilde ✓
işaretleme

d. Hasta veya yaralıya yardımcı olacak kişiler ✓
arasındaki organizasyonu sağlama ✓

e. Hasta ve yaralıların sayıları ve durumları ✓
hakkında açıklama yapma
✓
f. Hasta veya yaralının durumunu tespit etme

g. Yangın oluşması ya da gaz zehirlenmesi ✓
gibi durumlara karşı gerekli önlemleri alma

h. Hasta veya yaralının durumuna uygun mü-
dahaleyi yapma

5. Aşağıdaki tabloda verilen sorular organ bağışı ve organ nakline aittir. Soruların doğru
cevabı evet ise “E”, hayır ise “H” harfini kullanarak kutucukları doldurunuz.

a. Sağlıklı her organ bağışlanabilir mi? H

b. Organ bağışı için 22 yaşını mı doldurmuş olmak gerekir? H

c. Organ ve doku bağışı yapmak için ailenin yazılı izni gerekli midir? E

d. Ülkemizde karaciğer, kalp, kornea, kemik iliği nakilleri yapılmakta mıdır? E

e. Ülkemizde en çok nakli yapılan organ akciğer midir? H
E
f. Organ ve doku bağış belgesini dolduran kişiler bu belgeyi yanlarında E
taşımalı mıdır?

g. Vücudumuzda böbrek gibi çift olarak bulunan organlardan biri ile organ nak-
li yapılabilir mi?

158

6. Sınıf Sistemlerin Sağlığı ve Hastalıklar KKT - 25 

1. Masal ve Elif fen bilimleri dersinde arkadaşlarına 4. Aşağıda verilen tabloda bazı vücut sistemlerine
aşağıdaki soruları yöneltiyorlar. ait hastalıklar yer almaktadır.

Masal: Sigara ve alkol gibi kötü alışkanlıkların ba- ▲ Romatizma  Cücelik-Devlik
ğımlılıkları ile mücadele eden kişilere yardım eden  Sarılık  Kalp krizi
sivil toplum kuruluşu nedir?

Elif: Herhangi bir kaza ya da yaşamı tehlikeye Buna göre tablodaki kutulara hastalıkları veri-
atan bir durumda sağlık görevlilerini çağırmak len sistemlerin adı yazılırsa tablonun son hâli
için aranması gereken numara nedir? nasıl olur?

Buna göre sınıftaki öğrencilerin Masal ve Elif’e A) ▲ Dolaşım  Destek ve Hare-
vermeleri gereken doğru cevaplar aşağıdaki- Sistemi ket Sistemi
lerden hangisindeki gibidir?
Denetleyici ve Sindirim
Masal Elif  Düzenleyici  Sistemi
A) Yeşilay 112 Sistem
B) Kızılay 112
C) Yeşilay 110 B) ▲ Sindirim  Dolaşım Sistemi
D) Kızılay 110 Sistemi

 Denetleyici ve  Destek ve Hare-
Düzenleyici ket Sistemi
Sistem

C) Destek ve Ha-  Denetleyici ve
▲ reket Sistemi Düzenleyici
 Sistem
2. Aşağıda bazı vücut sistemlerinde problem yaşa- Sindirim  Dolaşım Sistemi
yan kişilerin davranışları verilmiştir. Sistemi

Buna göre bu davranışlardan hangisinin kişiye D) Denetleyici ve  Sindirim
olumlu etki sağlayacağı söylenebilir? ▲ Düzenleyici Sistemi
 Sistem Dolaşım Sistemi
A) Diyabet hastası bir kişinin şekerli içecek tüket-
mesi Destek ve Ha- 
reket Sistemi
B) Sindirim sorunu yaşayan bir kişinin yemeğe
salata ve taze meyve ile başlaması

C) Böbrek taşı düşüren bir kişinin protein ağırlıklı
beslenmesi

D) Sık sık baş ağrısı yaşayan bir kişinin kendisine
iyi gelen bir ağrı kesiciyi sürekli kullanması

3. Ülkemizde en çok nakli yapılan organ çifti 5. Aşağıda verilen hastalıklar ait oldukları du-
aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? yu organına göre gruplandırıldığında hangisi
açıkta kalır?
A) Böbrek – İnce bağırsak
B) İnce bağırsak – Akciğer A) Egzama B) Uçuk
C) Böbrek – Karaciğer C) Kurdeşen D) Vertigo
D) Karaciğer – Kalp

159

7. ÜNİTE

ELEKTRİĞİN İLETİMİ / FİZİKSEL OLAYLAR

İletken ve Yalıtkan Maddeler
Elektriksel Direnç ve Bağlı Olduğu Faktörler

Kazanımlar

➢➢ F.6.7.1.1. Tasarladığı elektrik devresini kullanarak maddeleri, elektriği iletme durumlarına göre sınıflandırır.
➢➢ F.6.7.1.2. M addelerin elektriksel iletkenlik ve yalıtkanlık özelliklerinin günlük yaşamda hangi amaçlar için

kullanıldığını örneklerle açıklar.
➢➢ F.6.7.2.1. Bir elektrik devresindeki ampulün parlaklığının bağlı olduğu değişkenleri tahmin eder ve tahminlerini

deneyerek test eder.
➢➢ F.6.7.2.2. Elektriksel direnci tanımlar.
➢➢ F.6.7.2.3. Ampulün içindeki telin bir direncinin olduğunu fark eder.

6. Sınıf Elektriğin İletimi

İletken ve Yalıtkan Maddeler KL

➤➤ Günlük hayatta kullandığımız televizyon, bilgisa- ➤➤ Şekildeki düzenekte K ve L uçlarının arasına demir
yar, ütü, buzdolabı, çamaşır makinesi gibi birçok çivi, bakır çubuk, alüminyum tel konulursa ampul
araç elektrik enerjisi ile çalışmaktadır. Elektrik ışık verir. Ampulün ışık vermesi elektriğin iletildiğini
enerjisi elektrik santrali adı verilen tesislerde üreti- yani K-L arasına konan maddenin iletken madde
lir. Üretilen elektrik enerjisi, enerji nakil hatlarındaki olduğunu gösterir.
elektriği ileten kablolar ile yerleşim yerlerine ora-
dan da ev ve iş yerlerine taşınır. ➤➤ K-L uçları arasına tahta çubuk, plastik, kumaş
konulursa ampul ışık vermez. Ampulün ışık ver-
➤➤ Bu hatlarda kullanılan kabloların elektriği iletme memesi elektriğin iletilmediğini yani K-L arasına
özelliğine sahip olması sayesinde elektrik bir yer- konan maddenin yalıtkan madde olduğunu gös-
den başka bir yere ulaştırılmaktadır. terir.

➤➤ Elektriğin farklı maddeler yardımıyla bir nokta- ➤➤ İletken katı maddeler: Demir, bakır, altın, gümüş,
dan başka bir noktaya taşınmasına elektriksel alüminyum gibi metaller ve kurşun kalem ucu katı
iletkenlik, elektriği ileten maddelere iletken iletken maddelerdir.
maddeler denir. Benzer şekilde elektriğin taşınma-
sının engellenmesi olayına elektriksel yalıtkanlık, ➤➤ İletken sıvı maddeler: Tuzlu su, limonlu su, sirkeli
elektriği iletmeyen maddelere de yalıtkan mad- su, sabunlu su sıvı iletken maddelerdir.
deler denir.
➤➤ Yalıtkan katı maddeler: Tahta, plastik, porselen,
➤➤ seramik, cam, kumaş, kauçuk, ebonit katı yalıtkan
maddelerdir.
Elektrik enerjisiyle çalışan araçların hepsinde
elektrik devresi bulunur. Basit bir elektrik devresi ➤➤ Yalıtkan sıvı maddeler: Saf su, şekerli su, alkollü
pil, ampul, anahtar ve bağlantı kablosundan olu- su, etil alkollü su, zeytinyağı, kolonya sıvı yalıtkan
şur. Bir devrede elektrik enerjisinin akabilmesi için maddelerdir.
iletken maddeler ya da elektriğin akmasının ön-
lenmesi için yalıtkan maddeler kullanılır. ➤➤ Hava gibi gaz maddeler yalıtkan maddelerdir.
Ancak yıldırım, şimşek gibi çok yüksek şiddette
elektrik enerjisiyle iletken hâle gelebilirler.

Günlük yaşantımızda iletken ve yalıtkan mad-
deler
➤➤ Telefon, televizyon, bilgisayar, ütü, tost makinesi
gibi elektrikli araç gereçlerin kullanım alanları ve
amacı göz önünde bulundurularak yapılarında uy-
gun özellikte iletken ve yalıtkan maddeler kullanılır.
Örneğin kablolardaki iletkenler sayesinde elektrik
ütüye ulaşır ve ütü çalışır. Ütünün dışını kaplayan
yalıtkan maddeler de elektriği iletmeyerek bizi
elektrik çarpmasından korur. Aynı şekilde elektrik
kablolarının dışı ya da prizlerin dış kısımları plastik
gibi yalıtkan maddelerle kaplanır.

162

6. Sınıf Elektriğin İletimi

Elektriksel Direnç ve Bağlı Olduğu Faktörler İletkenin dik kesit alanının (kalınlığının) ampul
parlaklığına etkisi
➤➤

Direnç çok Direnç az

➤➤ Ampul parlaklığı bir elektrik devresinde pil sayı- Yukarıdaki devrelerde ampullerin parlaklıklarının
sı ya da ampul sayısı değiştirilmeden de artırılıp farklı olmasının nedeni devrelerde kullanılan aynı
azaltılabilir. Elektrik devresindeki elektrik akışını uzunluktaki demir çubukların kalınlıklarının farklı
sağlayan bağlantı kablosu iletken bir teldir. İlet- olmasıdır. Kalın demir çubuğun elektriksel iletken-
kenin cinsi, uzunluğu, dik kesit alanı (kalınlığı) liği ince demir çubuğun elektriksel iletkenliğinden
değişirse ampulün parlaklığı da değişir. fazla olduğu için kalın demir çubuğun olduğu dev-
redeki ampul daha parlak, ince demir çubuğun
İletkenin cinsinin ampul parlaklığına etkisi olduğu devredeki ampul daha az parlak yanar.

II İletkenin kalınlığı arttıkça elektriksel iletkenliği
artar. Kalınlığı azaldıkça elektriksel iletkenliği
Direnç az Bakır azalır.
Demir
Direnç çok ➤➤ Bir elektrik devresinde kullanılan maddelerin elekt-
riksel iletkenlikleri farklı olabilir. Bazı maddelerin
İletken maddelerin cinsi değişirse iletkenlikleri de elektriksel iletkenliği daha iyiyken bazı maddelerin
değişir. Bu tür iletkenlerin bağlı olduğu devreler- elektriksel iletkenliği daha zayıf olabilir. Bu duru-
de ampulün parlaklığı da değişir. Bakırın elektrik mun sebebi maddelerin elektrik enerjisinin iletime
iletimi demirden daha iyi olduğu için bakırın bu- karşı gösterdikleri zorluktur.
lunduğu devredeki ampul, demirin bulunduğu
elektrik devresindeki ampulden daha parlak yanar. ➤➤ Maddelerin elektrik enerjisinin iletimine karşı gös-
terdiği zorluğa direnç denir. Direnç R harfi ile
İletkenin uzunluğunun ampul parlaklığına etkisi gösterilir. Birimi ohm dur.
➤➤
➤➤ Her maddenin az ya da çok elektriksel direnci var-
Direnç az Direnç çok dır. Yalıtkanların elektrik enerjisini iletmemesinin
sebebi dirençlerinin çok fazla olmasıdır.
Yukarıdaki devrelerde ampullerin parlaklıklarının
farklı olmasının nedeni devrelerde kullanılan aynı Bir iletkenin direnci iletkenin;
kalınlıktaki demir çubukların uzunluklarının farklı • Cinsine
olmasıdır. Kısa demir çubuğun elektriksel iletken- • Uzunluğuna
liği uzun demir çubuğun elektriksel iletkenliğinden • Kalınlığına
fazla olduğu için kısa demir çubuğun olduğu dev-
redeki ampul daha parlak, uzun demir çubuğun bağlıdır.
olduğu devredeki ampul daha az parlak yanar.
Bir iletkenin uzunluğu arttıkça direnci artar.
İletkenin uzunluğu arttıkça elektriksel iletkenliği
azalır. İletkenin uzunluğu azaldıkça elektriksel Bir iletkenin kalınlığı arttıkça direnci azalır.
iletkenliği artar.
Aynı boy ve kalınlıktaki bazı iletkenlerin direnç-
leri aşağıdaki gibidir.
Nikel-krom > Demir > Bakır > Gümüş

163

6. Sınıf Elektriğin İletimi

Ampulün de bir direnci vardır
➤➤

➤➤ Ampulde elektrik enerjisi ısı ve ışık enerjisine dö-
nüşür. Aydınlanmak amacıyla kullanılan ampulün
içinde yüksek dirençli tel kullanılır. Bu tele filaman
tel denir. Filaman tel tungsten metalinden yapılır,
tel uzun ve incedir. Telin uzun ve ince olması di-
rencinin fazla olmasını sağlar.

➤➤ Elektrik enerjisi geçtiğinde ampulün içindeki fila-
man tel ışık yayacak kadar ısınır yani akkor hâle
gelir ve ışık yayar.

➤➤ Ampullerin içindeki filamanların uzunluk ve ka-
lınlıklarının farklı olması direncin değişmesine
dolayısıyla da ampullerin parlaklığının değişmesi-
ne neden olur.

164

6. Sınıf İletken ve Yalıtkan Maddeler

Etkinlik 26

F.6.7.1.1. Tasarladığı elektrik devresini kullanarak maddeleri, elektriği iletme durumlarına göre sınıflandırır.
F.6.7.1.2. Maddelerin elektriksel iletkenlik ve yalıtkanlık özelliklerinin günlük yaşamda hangi amaçlar için kullanıl-

dığını örneklerle açıklar.
1. Aşağıda basit bir elektrik devresi modellenmiştir.

Modellenen elektrik devresinde T ve S test uçları açık bırakılmıştır.

T
S

T ve S uçlarına aşağıdaki tabloda verilen maddeler koyulacaktır.

Buna göre tabloyu doldurunuz.

Maddeler Ampul Ampul İletken Yalıtkan
ışık verir ışık vermez ✓
a. Demir çivi ✓ ✓
b. Metal ataş ✓ ✓ ✓
c. Tahta kaşık ✓ ✓ ✓ ✓
d. Plastik cetvel ✓ ✓ ✓
e. Porselen tabak ✓ ✓ ✓
f. Seramik kase ✓ ✓ ✓
g. Cam çubuk ✓ ✓
h. Bakır tel ✓ ✓
i. Silgi ✓ ✓ ✓
j. Alüminyum folyo ✓ ✓
k. Kumaş ✓ ✓
l. Saf su ✓
m. Sirkeli su ✓ ✓
n. Limonlu su ✓
o. Şekerli su ✓
p. Alkollü su ✓
r. Çelik çubuk
s. Ebonit tarak

165

6. Sınıf İletken ve Yalıtkan Maddeler

Etkinlik 26

2. K ve L katı maddeleri M ve N sıvı maddeleri ile kurulan aşağıdaki devrelerde I ve III numaralı
devrelerdeki ampuller ışık verirken, II ve IV numaralı devrelerdeki ampuller ışık vermemek-
tedir.

KL ––

+
+

+– +–

I II
MN
III IV

Buna göre K, L, M ve N maddelerine tabloda verilenlerden hangilerinin örnek gösteri-
lebileceğini uygun kutucuğa “✓” işareti koyarak belirleyiniz.

Plastik Gümüş Kolonya Sabunlu Altın Çeşme Kurşun Etil
kaşık kolye su yüzük suyu kalem Zeytinyağı alkollü

K ✓ ✓ ucu su
L✓ ✓✓
M ✓ ✓✓
N
✓

3. Emre Öğretmen Hakan’dan laboratuvardaki malzemeleri kullanarak ampulün yandığı bir
elektrik devresi kurmasını istiyor. Hakan aşağıdaki elektrik devresini kuruyor, fakat ampulün
yanmadığını görüyor.

Seramik
kaşık

Kauçuk Bronz
boru lehva

Pil
Buna göre Hakan kurduğu devrede nasıl değişiklikler yaparsa ampul yanar? Yazınız.
Kauçuk boru ve seramik kaşık yalıtkan maddelerdir. Bu maddelerin yerine demir, bakır gibi
iletken maddeler kullanmalıdır.

166

6. Sınıf İletken ve Yalıtkan Maddeler

Etkinlik 26

4. Aşağıda verilen cümlelerde boş bırakılan yerleri uygun ifadelerle doldurunuz.

a. Elektrik enerjisini ileten maddelere iletken madde denir.

b. Elektrik enerjisini iletmeyen maddelere yalıtkan madde denir.

c. Elektrik kablolarının içlerinde elektrik enerjisini ileten maddeler kulla-
nılırken, çarpmayı önlemek için dışlarında yalıtkan maddeler kullanılır.

d. Elektrik enerjisi elektrik santrali adı verilen tesislerde üretilir.

e. İnsan vücudu elektrik enerjisini iletir. .

f. Elektrik enerjisinin canlı vücudu üzerinden geçerek ölüme veya ciddi yaralanmaya se-

bep olmasına elektrik çarpması denir.

g. Elektrik çarpmasından korunmak için elektrik kablolarının dışı plastik gibi
yalıtkan malzemelerle kaplanır.

h. Normal koşullarda yalıtkan olan hava, yıldırım ve şimşek gibi yüksek
hâle geçebilir.
enerji taşıyan durumlarda iletken

i. Kuru tahta yalıtkan bir madde iken, tahta ıslandığında iletken olabilir.

5. Aşağıda günlük hayatta kullandığımız bazı araçlar verilmiştir.

Bu araçlarda oklarla belirtilen kısımlarının iletken ya da yalıtkan olma durumlarını ya-
zınız.

Yalıtkan b. İletken c.
a.
Yalıtkan

İletken Yalıtkan

d. e. Yalıtkan f. Yalıtkan
Yalıtkan İletken

İletken İletken
İletken

167

6. Sınıf İletken ve Yalıtkan Maddeler

Etkinlik 26

6. Aşağıdaki şekillerde verilen devrelerde K lambası yanarken L lambası yanmamaktadır.
KL

I +– +–
sıvısı II

sıvısı

Buna göre kaplarda bulunan I ve II sıvıları neler olabilir? İkişer tane örnek yazınız.

I sıvısı : Tuzlu su, limonlu su

II sıvısı : Şekerli su, alkollü su

7. Elektrik nakil hatlarından bahsedilen aşağıdaki paragrafta bazı iletken ve yalıtkan
maddeler verilmiştir. Bu maddeleri bularak aşağıya yazınız.

Elektrik enerjisi elektrik santrallerinde üretildikten sonra elektrik nakil hatları sayesinde ev ve
iş yerlerimize kadar ulaşır.
Elektrik nakil hatlarında elektriği taşıyan alüminyum telleri, çelik direkler taşır. Çelik direklerin
tepesinde seramikten veya camdan yapılmış kısımlar vardır. Elektriği taşıyan alüminyum teller
seramik ya da cam kısımlara bağlanarak tellerin direğe temas etmesi önlenir. Böylece elektrik
kullanılacağı yere kadar güvenli şekilde ulaştırılır. Ayrıca santrallerde çalışan işçiler plastik bot
ve kauçuk eldiven kullanmaya özen gösterirler.

İletken maddeler : Alüminyum tel, çelik direk

Yalıtkan maddeler : Seramik, cam, plastik bot, kauçuk eldiven

168

6. Sınıf İletken ve Yalıtkan Maddeler

Etkinlik 26

8. İnsan vücudu elektrik enerjisini ilettiğinden üzerinden şehir cereyanı geçen iletkene dokun-
duğumuzda elektrik enerjisi vücudumuzdan toprağa geçer. Ölüme veya ciddi yaralanmaya
sebep olan bu durum elektrik çarpması olarak adlandırılır.

Elektrik çapmasının neden olabileceği olumsuz durumlar için bazı tedbirler almamız gerek-
mektedir.

Aşağıda verilen ifadelerin elektrik çarpmasından korunmak için uygun olup olmadığını
belirleyiniz.

İfade Uygun Uygun
a. Elektrik prizlerine herhangi bir alet sokmamalıyız. ✓ değil

b. Elektrik iletim hatlarından uzak durmalıyız. ✓

c. Bozulan elektrikli araçları kendimiz tamir etmeliyiz. ✓
✓
d. Prizleri çocukların yetişebileceği yerlere konumlan-
dırmalıyız.

e. Yıpranmış, özelliğini kaybetmiş fiş, priz ve kabloları ✓
kullanmamalıyız. ✓

f. Islak ellerimizle elektrikli aletlere dokunmamalıyız.

g. Yağmurlu havalarda ağaç altında bulunmamalıyız. ✓

h. Ev ve iş yerlerimizde topraklı priz kullanmalıyız. ✓

i. Saç kurutma makinesini banyoda ıslak ortamda bı- ✓
rakmalıyız.

169

6. Sınıf İletken ve Yalıtkan Maddeler KKT - 26 

1. Aşağıda elektrik iletimi ile ilgili bazı ifadeler veril- 3. Aşağıda verilen elektrik devresinde ampul yan-
miştir. mamaktadır.

İfade D/Y

Çelik elektriği ileten katı bir maddedir.

Yalıtkan maddeler bazı durumlarda ilet- +–
ken hâle geçebilir. Saf
su
Elektrik kabloları parlak olduğu için ba-
kırdan yapılır. Devredeki ampulün yanması için aşağıda veri-
lenlerden hangisi yapılmalıdır?
Verilen ifadelerin doğru (D) ya da yanlış (Y)
olma durumları aşağıdakilerin hangisindeki A) Kaptaki saf suyu döküp yerine alkollü su dol-
gibidir? durulmalıdır.

A) Y B) D C) Y D) D B) Kaba tuz ilave edip, tuzun çözünmesi sağlan-
DDYD malıdır.
YDYY
C) Kaba şeker ilave edip, şekerin çözünmesi sağ-
lanmalıdır.

D) Kaptaki saf su dökülüp, yerine kolonya doldu-
rulmalıdır.

4. Madde İletken Yalıtkan
1. Tebeşir ✓
2. Kauçuk ✓
3. Nikel-krom ✓
4. Porselen ✓

2. Aşağıda bir elektrik devresinde T ve S test uçları Nil, iletken ve yalıtkan maddelerle ilgili yukarıdaki
boş bırakılmıştır. tabloyu hazırlamıştır.

T Nil hazırladığı tabloda kaç numaralı satırlarda
S hata yapmıştır?

A) 1. ve 2. B) 1. ve 3.
C) 2. ve 4. D) 3. ve 4.

T ve S test uçlarının arasına I maddesi konuldu- 5. I. Tahta yalıtkan bir madde iken, ıslatıldığında
ğunda ampulün yandığı, II maddesi konulduğunda iletken hâle geçebilir.
ise ampulün yanmadığı gözlenmektedir.
II. Gazlar her durumda iletkendir.
Buna göre I ve II maddeleri aşağıdakilerden
hangisi gibi olamaz? I ve II ifadeleri ile ilgili ne söylenebilir?

I II A) Sadece I. ifade doğrudur.
A) Bakır tel Ebonit çubuk B) Sadece II. ifade doğrudur.
B) Altın plaka İpek kumaş C) Her iki ifade de doğrudur.
C) Alüminyum folyo Kağıt D) Her iki ifade de yanlıştır.
D) Gümüş çubuk Kurşun kalem ucu

170

6. Sınıf Elektriksel Direnç ve Bağlı Olduğu Faktörler

Etkinlik 27

F.6.7.2.1. Bir elektrik devresindeki ampulün parlaklığının bağlı olduğu değişkenleri tahmin eder ve tahminlerini
deneyerek test eder.

F.6.7.2.2. Elektriksel direnci tanımlar.
F.6.7.2.3. Ampulün içindeki telin bir direncinin olduğunu fark eder.

1. Aşağıda bir elektrik devresinde kullanılan devre elemanlarının adları, sembolleri ve görevleri
verilmiştir.
Buna göre devre elemanlarının; adları, sembolleri ve görevlerini eşleştiriniz.

Adı Sembolü Görevi
Pil +– Elektrik enerjisini ışık ve ısı
Bağlantı kablosu enerjisine çevirir.
Ampul Devrede elektrik enerjisini
Anahtar oluşturur.
Devre elemanlarını birbirine
bağlar.
Devrede elektrik enerjisinin do-
laşıp dolaşmamasını kontrol eder.

2. Şekildeki elektrik devresinde K lambası yanmaktadır. Devreye özdeş ampul veya piller ekle-
nerek I, II ve III değişiklikleri yapılıyor.

K

I. değişim +– III. değişim
K II. değişim K

K

+– +– +– +– +–

Buna göre I, II ve III. değişimlerde K lambasının parlaklığı nasıl değişir? Yazınız.
I. değişimde K lambasının parlaklığı artar.
II. değişimde K lambasının parlaklığı azalır.
III. değişimde K lambasının parlaklığı değişmez.

171

6. Sınıf Elektriksel Direnç ve Bağlı Olduğu Faktörler

Etkinlik 27

3. Aşağıda verilen K, L ve M deneylerinde I. ve II. düzeneklerde ampullerin parlaklıklarının farklı
olduğu gözlenmektedir.

Düzeneklerde kullanılan ampul, pil ve bağlantı kabloları özdeş olduğuna göre, K, L ve
M deneylerinin değişkenlerini ve deney sonuçlarını yazınız. (L: uzunluk, S: kalınlık)

• K deneyi:

Altın S Demir S
çubuk L çubuk L

+– +–

Bağımsız değişken :İletken çubuğun cinsi
Bağımlı değişken : Ampulün parlaklığı
Sabit tutulan değişken: Pil, ampul, iletken çubuğun uzunluk ve kalınlığı

K deneyinin sonucu : İletken çubuğun cinsi değişirse direnci değişir.

• L deneyi:

Demir S Demir 2S
çubuk L çubuk L
+–
+–

Bağımsız değişken : İletken çubuğun kalınlığı

Bağımlı değişken : Ampulün parlaklığı

Sabit tutulan değişken: Pil, ampul, iletken çubuğun cinsi ve uzunluğu

L deneyinin sonucu : İletken çubuğun kalınlığı arttıkça direnci azalır, ampulün
parlaklığı artar.

• M deneyi:

Altın S Altın S
çubuk L çubuk
2L

+– +–

Bağımsız değişken :İletken çubuğun uzunluğu

Bağımlı değişken :Ampulün parlaklığı

Sabit tutulan değişken: Pil, ampul, iletken çubuğun cinsi ve kalınlığı

M deneyinin sonucu : İletken çubuğun uzunluğu arttıkça direnci artar, ampülün
parlaklığı azalır.

172

6. Sınıf Elektriksel Direnç ve Bağlı Olduğu Faktörler

Etkinlik 27

4. Tuğba’nın özdeş pil, bağlantı kablosu ve ampullerle kurduğu elektrik devreleri aşağıdaki
gibidir.

a. Aynı maddeden yapılmış, aynı kalınlıktaki iletken çubuklar devrelere aşağıdaki gibi bağ-
lanmıştır.

1 cm 2 cm 3 cm

KL M
+– +– +–

Buna göre devrelerle ilgili verilen cümlelerdeki boşlukları doldurunuz.

• K, L ve M lambalarının parlaklıkları arasındaki ilişki K > L > M ‘dir.

• İletken telin uzunluğu arttıkça direnci artar , bu sebeple devredeki ampulün

parlaklığı azalır.

• İletkenin direnci iletkenin uzunluğuna bağlıdır.

b. Aynı maddeden yapılmış aynı uzunluktaki iletken çubuklar aşağıdaki gibi bağlanmıştır.

PRS
+– +– +–

Buna göre devrelerle ilgili verilen cümlelerdeki boşlukları doldurunuz.

• P, R ve S lambalarının parlaklıkları arasındaki ilişki S > R > P dir.

• İletken telin kalınlığı arttıkça direnci azalır , bu sebeple devredeki ampulün

parlaklığı artar.

• İletkenin direnci iletkenin kalınlığına bağlıdır.

c. Aynı boy ve kalınlıktaki iletken çubuklar devrelere aşağıdaki gibi bağlanmıştır.

Demir Nikel-krom Bakır

XYZ
+– +– +–

Buna göre devrelerle ilgili verilen cümlelerdeki boşlukları doldurunuz.

• X, Y ve Z lambalarının parlaklıkları arasındaki ilişki Z > X > Y dir.

• İletkenin direnci iletkenin cinsine bağlıdır.

173

6. Sınıf Elektriksel Direnç ve Bağlı Olduğu Faktörler

Etkinlik 27

5. Aşağıdaki ifadelerin doğru (D) ya da yanlış (Y) olduğuna karar vererek uygun kutucuğa
“✓” işareti koyunuz.

D Y İfade
Elektrik iletimine karşı gösterilen zorluğa direnç adı verilir.
a. ✓

b. ✓ İletkenlerin de bir direnci vardır.

c. ✓ Yalıtkanların direnci yoktur.

d. ✓ Direnç; iletkenin uzunluğuna, kalınlığına ve cinsine bağlıdır.

e. ✓ İletkenin uzunluğu arttıkça direnci artar.

f. ✓ İletkenin dik kesit alanı (kalınlığı) arttıkça direnci artar.

g. ✓ Aynı boy ve kalınlıktaki demir çubuğun direnci, gümüş çubuğun
h. ✓ direncinden fazladır.
Yalıtkanların direnci iletkenlerin direncinden fazladır.

i. ✓ Direnç R harfi ile gösterilir.

6. Aynı cins maddeden yapılmış dik kesit alanları (kalınlıkları) aynı olan tellerin dirençleri
arasındaki ilişkiyi yazınız.

PR ST

10 cm 30 cm 20 cm 5 cm

R>S>P>T

174

6. Sınıf Elektriksel Direnç ve Bağlı Olduğu Faktörler

Etkinlik 27

7. Aynı cins maddeden yapılmış eşit uzunluktaki tellerin dirençleri arasındaki ilişkiyi ya-
zınız.

P R S T
1 mm2 3 mm2
0,5 mm2 4 mm2

S > P > R > T

8. Aşağıdaki devrede K ampulü yanmaktadır.
Devredeki K ampulünün parlaklığının artması için yapılabilecek değişiklikler ile ilgili 5
tane ifade yazınız.

K 1. Pil sayısı artırılmalı

Demir 2. Ampul sayısı azaltılmalı
çubuk 3. Demir çubuğun boyu azaltılmalı
+– 4. Demir çubuğun kalınlığı artırılmalı

5. Demir çubuk yerine gümüş çubuk kullanılmalı

9. Günlük hayatta kullandığımız bazı elektrikli araçların içinde yüksek dirençli teller kullanılarak
elektrikli araçtan ısı açığa çıkması amaçlanır.

Buna göre aşağıda görselleri verilen araçlardan hangilerinin yapısında yüksek dirençli
tel bulunur? İşaretleyiniz.

✓

Fırın Televizyon Cep telefonu

✓ ✓ ✓

Su ısıtıcısı Saç kurutma Tost makinesi
makinesi

175

6. Sınıf Elektriksel Direnç ve Bağlı Olduğu Faktörler

Etkinlik 27

10. Aşağıda günlük hayatta kullandığımız bazı araç ve gereçlerin yapısındaki teller göste-
rilmiştir. Bu tellerin dirençlerini büyük ve küçük olarak belirtiniz.

b. Küçük c. Büyük d. Küçük
a. Büyük

Su ısıtıcısı Saç kurutma makinesi

11. Elektriksel devrelerde kullanılan ampulün içindeki K ve L telleri aşağıdaki gibi gösterilmiştir.
Buna göre aşağıdaki ifadelerde boş bırakılan yerleri uygun şekilde doldurunuz.

K teli
L teli

a. Ampulde elektrik enerjisi ışık ve ısı enerjisine dönüşür.

b. Ampulün yapısındaki K telinin direnci L telinin direncinden büyüktür.

c. K teli filaman tel olarak adlandırılır.

d. K teli tungsten metalinden yapılmaktadır.

e. K telinin uzunluğu fazla , kalınlığı ise azdır. .

f. Ampule elektrik enerjisi ulaştığında K teli akkor hale geçerek ışık yayar.

176

6. Sınıf Elektriksel Direnç ve Bağlı Olduğu Faktörler KKT - 27 

1. Aşağıdaki devrede K ve L test uçlarına aynı 4. Aşağıda özdeş pil, ampul ve bağlantı kablolarıyla
kalınlıkta demirden yapılmış I, II, III ve IV telleri kurulan elektrik devreleri verilmiştir.
bağlanacaktır.
SL S 2L
K I Altın X Altın Y
+– L
II +– +–
III
IV S 2L
Nikel-krom
Buna göre lambanın parlaklığının en az ve en Z
fazla olması için K - L test uçlarına hangi teller +–
bağlanmalıdır?
Buna göre devrelerdeki X, Y ve Z lambaları-
En az En fazla nın parlaklıkları arasındaki ilişki aşağıdakilerin
A) I IV hangisinde verilmiştir?
B) I III
C) IV II A) X > Y > Z B) X = Y = Z
D) II I C) Z > Y > X D) Y > X > Z

2. 5. Direnç ile ilgili aşağıda verilen ifadelerden
İletken tel hangisi yanlıştır?

+– A) Direnç R harfi ile gösterilir.
B) Telin uzunluğu arttıkça direnci artar.
C) Telin cinsi direnci etkilemez.
D) Telin kalınlığı arttıkça direnci azalır.

Yukarıdaki devrede bulunan ampulün parlak- 6. K
lığı, L
M
I. İletken telin cinsine
II. İletken telin uzunluğuna
III. İletken telin kalınlığına
IV. Pil sayısına

verilenlerden hangilerine bağlıdır?

A) I ve II B) I, III ve IV Günlük hayatta kullandığımız ampulde bazı kı-
C) II, III ve IV D) I, II, III ve IV sımlar K, L ve M ile gösterilmiştir.

3. İletken bir telin dik kesit alanının yarısını kesip Buna göre, K, L ve M ile ilgili aşağıda verilen-
atarsak, telin direncindeki değişme aşağıdaki- lerden hangisi doğrudur?
lerden hangisinde açıklanmıştır?
A) K → İletken B) K → Yalıtkan
A) Direnç yarıya iner. L → Direnci fazla
B) Direnç iki katına çıkar. L → Direnci fazla M → Direnci az
C) Direnç değişmez. M → Direnci az
D) Direnç dört katına çıkar.
C) K → İletken D) K → Yalıtkan
L → Direnci az
L → Direnci az M → Direnci fazla
M → Direnci fazla

177