The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.

5.พุทธศาสนากับหลักวิทยาศาสตร์

Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search
Published by อรทัย ฟูไฟติ๊บ, 2020-06-16 03:55:45

5.พุทธศาสนากับหลักวิทยาศาสตร์

5.พุทธศาสนากับหลักวิทยาศาสตร์

พระพทุ ธศาสนา

กบั

หลกั วทิ ยาศาสตร์

ด้านความเช่ือ..?

หลกั การของพระพุทธศาสนากบั หลกั วทิ ยาศาสตร์

หลกั การของพระพทุ ธศาสนากบั วทิ ยาศาสตร์น้นั มีท้งั ส่วนท่ีสอดคลอ้ งและส่วนท่ีแตกต่างกนั
ในดา้ นตา่ งๆ ดงั น้ี

หลกั การวทิ ยาศาสตร์ น้นั จะเช่ือในเร่ืองใด

จะตอ้ งมีการพิสูจน์ ความจริงโดยใชก้ ารทดลอง และทุกอยา่ ง
จะตอ้ งดาเนินไปอยา่ งมีกฎเกณฑแ์ ละมีเหตุผลเป็นตวั ตดั สิน
โดยอาศยั ปัญญาในการพิจารณา

หลกั การของพระพทุ ธศาสนากบั หลกั วทิ ยาศาสตร์

หลกั การของพระพทุ ธศาสนากบั วทิ ยาศาสตร์น้นั มีท้งั ส่วนที่สอดคลอ้ งและส่วนท่ีแตกตา่ งกนั
ในดา้ นตา่ งๆ ดงั น้ี

พระพุทธศาสนา กม็ ีหลกั การดา้ นความเชื่อ

เช่นเดียวกบั วิทยาศาสตร์ ดงั หลกั คาสอนท่ีปรากฏอยใู่ น กาลาม
สูตร ซ่ึงพระพทุ ธเจา้ ทรงสอนไม่ใหเ้ ชื่ออยา่ งงมงายไร้เหตุผล
ตามหลกั ๑๐ ประการ

กาลามสูตร ๑๐ ประการ

๑. อยา่ เพิ่งปลงใจเชื่อ เพยี งเพราะไดย้ นิ ไดฟ้ ังตามๆ กนั มา
๒. อยา่ เพ่ิงปลงใจเช่ือ เพียงเพราะยดึ ถือสืบๆ กนั มา
๓. อยา่ เพิง่ ปลงใจเชื่อ เพยี งเพราะข่าวเล่าลือ
๔. อยา่ เพ่งิ ปลงใจเช่ือ เพยี งเพราะอา้ งตารา
๕. อยา่ เพ่ิงปลงใจเชื่อ เพียงเพราะเดาเอาเอง

กาลามสูตร ๑๐ ประการ

๖. อยา่ เพิ่งปลงใจเช่ือ เพยี งเพราะคาดคะเน
๗. อยา่ เพง่ิ ปลงใจเช่ือ เพียงเพราะตรึกตามอาการ
๘. อยา่ เพ่งิ ปลงใจเช่ือ เพียงเพราะชอบใจวา่ ตรงกบั ความเห็นของตน
๙. อยา่ เพิ่งปลงใจเชื่อ เพียงเพราะเช่ือวา่ ผพู้ ดู สมควรจะเช่ือถือได้
๑๐. อยา่ เพิง่ ปลงใจเช่ือ เพียงเพราะนบั ถือวา่ สมณะผนู้ ้นั เป็นครูของตน

ด้านความเช่ือ..หลกั การของพระพุทธศาสนา

กบั หลกั วิทยาศาสตร์สอดคลอ้ งหรือแตกต่างกนั
เพราะอะไร...?

ด้านความรู้ ..?

ด้ านความ รู้ ท้ังวิ ทยาศาสต ร์ แล ะ

พ ร ะ พุ ท ธ ศ า ส น า ต่ า ง ย อ ม รั บ ค ว า ม รู้ จ า ก
ประสบการณ์ซ่ึงมีการพิสูจน์โดยผ่านตา หู จูมก
ลิ้น กาย และใจ

พระพุทธเจ้า ทรงเริ่ มคิดจากประสบการณ์ที่ ได้
เห็นคือ ความเจ็บ ความแก่ และ ความตาย ซ่ึงลว้ นเป็ นความ
ทุกข์ พระองคท์ รงทดลองโอยอาศยั ประสบการณ์ของพระองค์
จนในท่ีสุดกท็ รงสามารถคน้ พบหลกั ความจริงอนั เป็นหนทางที่
จะหลดุ พน้ จากความทุกข์

ด้านความรู้ ..หลกั การของพระพทุ ธศาสนา

กบั หลกั วิทยาศาสตร์สอดคลอ้ งหรือแตกต่างกนั
เพราะอะไร...?

แล้วความแตกต่างของหลกั การของ
พระพทุ ธศาสนากบั หลกั วทิ ยาศาสตร์
คอื อะไร.......?

ด้านความแตกต่าง วิทยาศาสตร์มุ่งแสวงหาความจริง

ภายนอกด้านวัตถุเป็ นสาคัญ ส่วนพระพุทธศาสนาเน้นการ
แสวงหาความจริงภายใน คือ ความจริงดา้ นจิตใจ ที่มุ่งให้มนุษย์
สามารถพฒั นาจิตใจของตนใหห้ ลุดพน้ จากกิเลสไดอ้ ยา่ งสิ้นเิิง

การคิดตามนัยแหง่
พระพทุ ธศาสนาและการคดิ

แบบวิทยาศาสตร์

การคดิ ตามนัยแห่งพระพทุ ธศาสนา วิธีคิดตาม

แนวพระพทุ ธศาสนาเรียกวา่ วธิ ีคิด แบบโยนิโสมนสิการ ซ่ึงเป็นการคิด
อยา่ งถกู วิธี มีระเบียบ และลึกซ้ึง ดงั น้ี

วธิ ีคดิ แบบโยนิโสมนสิการ

๑. วธิ ีคดิ แบบสืบสาวเหตปุ ัจจยั การคน้ หาสาเหตุและปัจจยั ที่สมั พนั ธ์ส่งผลสืบทอด
กนั มา
๒. วธิ ีคดิ แบบสามญั ลกั ษณะ
(วธิ ีคดิ แบบรู้เท่าทนั ธรรมดา) เป็นการคิดแยกองคร์ วมของสรรพสิ่งออกเป็น
องคป์ ระกอบยอ่ ยๆ

๓. วธิ ีคดิ แบบสามญั ลกั ษณะ เป็นการคิดแบบรู้เท่าทนั ความเป็นไปของส่ิงท้งั หลายท่ี
(วธิ ีคดิ แบบรู้เท่าทนั ธรรมดา) เกิดข้ึน

๔. วิธีคิดแบบอริยสจั เป็ นการคิดตามเหตุผลและผลสืบสาวจากผลไปหาเหตุ
(วธิ ีคิดแบบแกป้ ัญหา) ปัจจยั แลว้ แกไ้ ขท่ีตน้ เหตุ

๕. วิธีคดิ แบบตามหลกั การและความม่งุ เป็ นการคิดถึงหลงั การของเร่ืองหรือสิ่งน้นั ว่าคืออะไร
หมาย (วิธีคิดแบบอรรถธรรมสัมพนั ธ์) มีความมุ่งหมายเพอื่ อะไร

๖. วิธีคิดแบบคุณโทษและทางออก เป็ นการมองสิ่งท้งั หลายตามความเป็ นจริง ทุกแง่ทุก
ดา้ นท้งั ดา้ นดี(เป็นคุณ)และดา้ นเสีย(เป็นโทษ)

๗. วธิ ีคดิ แบบคุณค่าแท้คุณค่าเทยี ม เป็ นการคิดถึงประมาณประโยชน์ที่แท้จริ งหรื อ
ประโยชนเ์ ทียมของสิ่งน้นั ๆ
๘.วธิ ีคดิ แบบอบุ ายปลกุ เร้าคุณธรรม
(วธิ ีคดิ แบบปลกุ เร้ากศุ ล) เป็ นวิธีคิดในทางส่งเสริมความเจริญงอกงามแห่งกุศล
ธรรม
๙. วธิ ีคดิ แบบเป็ นอยู่ในขณะปัจจุบนั

๑๐. วธิ ีคดิ แบบวภิ ัชชวาท
เป็ นการคิดแบบมีสติ โดยไม่หลงติดอย่กู บั อดีตและไม่
เพอ้ ฝันถึงอนาคต

เป็ นวิธีคิดแบบจาแนกประเด็นและแง่มุมต่างๆในทุก
ดา้ น โดยการมองเห็นไดห้ ลายมมุ

การคดิ แบบวทิ ยาศาสตร์ กระบวนการคดิ แบบ

วทิ ยาศาสตร์แยกได้เป็ น ๕ ข้ันตอน ดงั นี้

กระบวนการคดิ แบบ ๑. ………………….
วทิ ยาศาสตร์ ๒. ………………….
๓. ………………….
๔. ………………….
๕. ………………….

กระบวนการคดิ แบบ ๑. กาหนดปัญหา
วทิ ยาศาสตร์ ๒. ต้ังสมมติฐาน
๓. ทดลองเกบ็ ข้อมูล
๔. วเิ คราะห์ข้อมูล
๕. สรุปผล

Thank You


Click to View FlipBook Version