Catalogus Gambier Nederlands-compressed

Nº 700 - Midas, Tête -700-

Cat. Pag. Steel-3cm Ketel-5,5cm Produktie: ca. 1855 - 1900
1858- "Faune" Zie ook nr.1125
1868-15
1879 en 1886-10
1894-Alleen in Nomenclatuur

Pijp met figurale ketel met oplopende steel met manchet. Ketel in de vorm van het hoofd van een
man met snor en baard, gevormd uit bladeren. De baard waaiert naar de onderkant uit naar
buiten waardoor een vlakke onderkant ontstaat. Hij heeft opstaande ezelsoren. (zie beschrijving)
Manchet versierd met vier hartvormige punten.

Midas (738-676 V.Chr.) Koning van Frygië, die Dionysus om de gunst vroeg, dat alles wat hij Coll: AvE
aanraakte in goud zou veranderen, hetgeen ook met zijn voedsel gebeurde. Zijn tweede domheid
was dat hij in de muzikale wedstrijd tussen Pan en Apollo de overwinning aan Pan toekende. Manchetpijp, oplopende steel
Apollo gaf hem als straf ezelsoren. Met een muts trachtte Midas die te verbergen, maar zijn Hiel: geen
barbier ontdekte het geheim en fluisterde het in een gat in de grond. Het riet dat op die plek
opschoot, maakte, ruisend in de wind, het geheim van de ezelsoren bekend.

Nº 701 - Néogène cutty -701-

Cat. Pag. Steel-9,8cm Ketel-3,2cm Produktie: ca. 1870 - 1900
1879 en 1886-115 Zie ook nr.177, 1677 en 1678
1894-100

Pijp met eivormige ketel, zonder hiel met gebogen, oplopende steel. Afgeplat steeleind en knoop.
Dit model lijkt sterk op de Néogènes Gambier nrs. 707, 707b en 707t.

Steelpijp, oplopend - gebogen
Steeleind: afgeplat, knoop
Hiel: geen

Nº 702 - Ninivien, Tête petite -702-

Cat. Pag. Steel-3cm Ketel-4,7cm Coll: AvE
Manchetpijp, oplopende steel
Bronzen kop uit 1858- Zie ook nr.578, 584 en 651 Hiel: geen
Ninive 2300 v.C. 1868-20
1879 en 1886-17

1894-15 Produktie: ca. 1855 - 1900

Pijp met oplopende steel met manchet. Ketel in de vorm van een man met een
lange geknoopte baard. Aan de oren hangen grote oorhangers in de vorm van
een kruis. Om het hoofd twee haarbanden met noppen. Dit is het enige Ninivien-
model die al genoemd wordt in de lijst uit 1858. De pijp op de foto dateert ook
uit die periode. De pijp heeft een gladde, ongemerkte steel. Alleen onder de ketel
is het JG stempel gezet.

De oude stad Ninive gelegen in het noorden van Irak tegenover het huidige Mosoel werd al rond
6000 v.C. bewoond en was eens de hoofdstad van het Assyrische rijk. De ruïnes zijn vanaf ca.
1842 onderzocht, voornamelijk door Britse archeologen. Door de aanvankelijk primitieve,
herhaaldelijk onderbroken en zonder fotografie uitgevoerde opgravingen is het beeld van de oude
stad tijdens haar bloeiperiode zeer onvolledig. De geschiedenis van de stad gaat zeker tot in het
5de millennium v.C. terug. Omstreeks 700 werd Ninive door Sanherib tot residentie en
hoofdstad verheven. Deze rol bleef de stad vervullen tot zij in 612 v.C. onder de gezamenlijke
aanvallen van Meden en Babyloniërs bezweek en grondig werd verwoest. De belangrijkste
bouwwerken op Kujunjik zijn de oude Isjtar-tempel, de tempel van Naboe, het paleis van
Assoernasirpal II en de paleizen van Sanherib en Assoerbanipal; de laatste twee hebben een
grote rijkdom aan wandreliëfs opgeleverd (vnl. British Museum, Londen), die het hoogtepunt van
de Assyrische plastiek vormen.

yp -703-

Nº 703 - Néogène la Selle Produktie: ca. 1870 - 1900

Cat. Pag. Steel-12,5cm Ketel-4,3cm
1879 en 1886-115
1894-Alleen in Nomenclatuur

Pijp met een staande, eivormige ketel met oplopende, gebogen steel en afgeplat mondstuk met
knoop. Aan de onderzijde van de ketel is een zadel met hangende stijgbeugels.

Coll: AvE

Steelpijp, oplopend - gebogen
Steeleind: afgeplat, knoop
Hiel: geen

Nº 704 - Mousquetaire, Tête petite -704-

Cat. Pag. Steel-2cm Ketel-5cm Produktie: ca. 1855 - 1914
Zie ook nr.217 en 574
1858-
1868-20
1879 en 1886-17
1894-15
1908-14

Pijp met figurale ketel en oplopende steel met manchet. Ketel in de vorm van het borstbeeld van
een man met snor, baard en halflang haar. Op het hoofd een hoed met smalle opstaande rand met
een bloem er op. Het borstbeeld is een brede, platte kraag over een harnas.

Het is niet bekend welke musketier hier uitgebeeld wordt maar seigneur D'Artagnan was wel de
bekendste. Hij was sinds 1665 luitenant bij het korps Kon. Musketiers van Frankrijk en kreeg
hierover het bevel als kapitein-luitenant in 1667. Hij vocht mee als brigadegeneraal in de Coll:FR

Devotieoorlog om de Zuidelijke Nederlanden. Hij sneuvelde bij het beleg van Maastricht in 1673. Manchetpijp, oplopende steel
Zijn faam kreeg hij vooral door de verschijning in 1700 van zijn memoires in drie delen, in
werkelijkheid geschreven door Courtilz de Sandras, die een aantal historische feiten en gedichten
gebundeld had tot een avonturenverhaal. Later werd Duval hierdoor geïnspireerd tot "het Hiel: geen

schrijven van de bekende boeken "Les trois Mousquetaires" en "Vingt Ans après".

Nº 705 - Néogène Sabot de Cheval -705-

Cat. Pag. Steel-13cm Ketel-3,3cm Produktie: ca. 1860 - 1914
Zie ook nr.563, 565 en 1568
1868- 65

1879 en 1886-116

1894- 99

1896- 12 Prijs: 4fr.50 per 100. Benaming: Pied de Chèvre.

1908- 4 Prijs 6fr./gros

Pijp met ovale, rechtopstaande ketel met figurale hiel en rechte steel met knoop. De ketelovergang
naar de steel wordt gevormd door het been van een paard met de hiel in de vorm van een naar
beneden gebogen hoef. Op de hiel hoefnagels en ijzer zichtbaar. (zie foto)

Coll:AvE

Steelpijp, recht
Steeleind: knoop
Hiel: figuraal

Nº 706 - Les Marguerites,Fantaisie extra -706-

Cat. Pag. Steel-14cm Ketel-4,5cm Produktie: ca. 1870 - 1900
1879 en 1886-31
1894-Alleen in Nomenclatuur

Pijp met voorover hellende, ovale ketel met gekrulde spoor en een rechte steel. Om de ketel
gestileerde, ornamentale bladeren waarin aan weerszijden het borstbeeld van een vrouw met
bloemen in het haar. Over de steel vanaf een gladde ring een golvende lijn met drie bloemen. Deze
pijp behoorde tot de zgn. "Fantaisies extra". Deze aanduiding voor de speciale fantaisie pijpen
wordt gebruikt vanaf de catalogus van 1885.

Nº 707 - Néogène Gambier, petite Coll:AvE

Steelpijp,recht
Steeleind: afgesneden
Hiel: spoor, gekruld

-707-

Cat. Pag. Steel-12,5cm Ketel-3,3cm Produktie: ca. 1860 - 1900
Zie ook nr.707b en 707t
1868- 65

1879 en 1886-116

Ketelmerk 1894-100

Pijp met ovale in een punt uitlopende ketel met gebogen steel met afgeplat mondstuk en knoop.
Op de rokerszijde van de ketel is een intagliostempel met de firmanaam aangebracht. (zie inzet)
Dit model komt voor in drie formaten waarvan deze de kleinste is. Lijkt erg op model nr.701
Néogène Cutty.

Steelpijp, oplopend - gebogen
Steeleind: afgeplat, knoop
Hiel: geen

Nº 707b - Néogène Gambier, moyenne -707b-

Cat. Pag. Steel-12,5cm Ketel-3,3cm Produktie: ca. 1860 - 1900
Zie ook nr.707 en 707t
1868- 65

Ketelmerk 1879 en 1886-116

1894-100

Pijp met ovale in een punt uitlopende ketel met gebogen steel met afgeplat mondstuk en knoop.
Op de rokerszijde van de ketel is een intagliostempel met de firmanaam aangebracht. (zie inzet)
Dit model komt voor in drie formaten waarvan deze de middelste is.

Steelpijp, oplopend - gebogen
Steeleind: afgeplat, knoop
Hiel: geen

Nº 707t - Néogène Gambier, grande -707t-

Cat. Pag. Steel-12,5cm Ketel-3,9cm Produktie: ca. 1860 - 1900
Zie ook nr.707 en 707b
1868- 65

Ketelmerk 1879 en 1886-116

1894-100

Pijp met ovale in een punt uitlopende ketel met gebogen steel met afgeplat mondstuk en knoop.
Op de rokerszijde van de ketel is een intagliostempel met de firmanaam aangebracht. (zie inzet)
Dit model komt voor in drie formaten waarvan deze de grootste is.

Steelpijp, oplopend - gebogen
Steeleind: afgeplat, knoop
Hiel: geen

Nº 708 - Garde-champêtre, Tête -708-

Cat. Pag. Steel-2,5cm Ketel-6,5cm Produktie: circa 1850 - 1865 Coll:AvE
1858- Zie ook nr.988

Pijp met figurale ketel en oplopende figurale steel met manchet.
Ketel in de vorm van het hoofd van een man met baard en
openstaande mond. Op zijn hoofd een tweekante steek met twee
veren. Uitzonderlijk is de steel die uitgevoerd is als het hoofd van
een koning. Het manchet wordt gevormd door een kroon. Van
deze pijp is nog een iets oudere variant bekend waarop geen
merknaam te zien is maar slechts het JG stempel.

De Garde-champêtre of veldwachter was een soort politie
functionaris die vooral belast was met bewaking van
landgoederen. Deze vaak tirannieke wachters waren niet erg
populair. Deze ambtenaren werden in de Franse tijd ook in
andere landen aangesteld. In België werd in 1795 het ambt van
Garde-champêtre in het leven geroepen.

Nº 709 - Monstre, Fantaisie Manchetpijp, oplopende steel
Hiel: geen
Cat. Pag. Steel-11cm Ketel-4,5cm
1879 en 1886-49 -709-

Produktie: ca. 1860 - 1890
Zie ook nr. 42, 664 et 722

Pijp met figurale ketel zonder hiel met rechte steel en knoopmondstuk. Ketel in de vorm van het
hoofd van een monster met bolle ogen, een openstaande mond met tanden, een door bladeren
gevormde snor en het haar in de vorm van hangende, gekartelde bladeren. Op het voorhoofd een
bewerkte band waar de bladachtige haren onder vandaan steken. Een gladde ring om de steel
waaruit drie soort bladeren lopen tot onder de ketel.

Steelpijp, recht
Steeleind: knoop
Hiel: geen

Nº 710 - Marabout, Tête -710-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm Produktie: ca. 1845 - 1860
1858- Zie ook nr.519

Deze pijp staat alleen vermeld in de inventarisatielijst van Gambier uit 1858. Pijp met figurale
ketel zonder hiel met manchet. Ketel in de vorm van een gezicht van een man met een baard in een
enkele punt. Hij heeft een neusophalend, grimmig gezicht en op het hoofd een tulband.

Coll: AvE

Nº 711 - Grec petit, Fantaisie Manchetpijp, oplopende steel
Hiel: geen

-711-

Cat. Pag. Steel-11,5cm Ketel-4,4cm Produktie: ca. 1855 - 1914

1858- "fantaisie" Zie ook nr.383, 418 en 745

1868-35

1879 en 1886-49

1896-20 Prijs: 6fr.40 per 100

1908-10 Prijs 9Fr/gros. Verkrijgbaar in witte en rode klei

Pijp met figurale ketel en rechte steel met knoop. Ketel in de vorm van een man met snor en baard

Op het hoofd een fez-vormige bolle muts met radiaal gericht borduurwerk en een kwast midden

op het achterhoofd. Steelaanzet vanuit een ring om de steel met aan weerszijden parels. Coll: AD

(modellenbestand Pijpenkabinet - 1978)

Nº 712 - Molé, Tête Steelpijp, recht
Steeleind: knoop
Hiel: geen

-712-

Cat. Pag. Steel-2,5cm Ketel-4,5cm Produktie: ca. 1860 - 1900
Zie ook nr.147
1868-15

1879 en 1886-10

1894-10

Pijp met oplopende steel met manchet. Ketel in de vorm van een man met kromme neus. Een
kanten muts met linten op het hoofd.

Van deze karikatuur die de politicus Molé weergeeft met haviksneus en een kanten hoofddoekje Coll: AvE
om bestaat een steelpijp en een manchetkop. Ook al is deze karikatuur in het verleden
toegeschreven aan Dantan, bewezen is dit niet. Manchetpijp, oplopende steel
Louis Mathieu Molé (1781-1855). Frans politicus.Hij was door Keizer Napoleon I benoemd tot Hiel: geen
graaf en minister van Justitie. Hij diende later in verschillende kabinetten onder koning Louis
VIII. Koning Louis Philippe benoemde hem tot minister van buitenlandse zaken (1830) en
premier (1836-1839). Molé was Louis Philippe's persoonlijke favoriet voor de post van premier,
sinds hij bereid was om een trouw volgeling van de koning te worden. Dit leverde hem veel
kritiek op bij zowel de rechtse als linkse kamer afgevaardigden. Vanwege deze oppositie wist
Molé de koning over te halen om de kamer te ontbinden en nieuwe verkiezingen aan te
kondigen. Een grote meerderheid stemde voor de parlementaire oppositie en Molé nam ontslag.
Hij was nog actief in de 2e Republiek maar ging met pensioen na de coup van Lodewijk
Napoleon (de latere Napoleon III) in1851.

Nº 713 - Hussard de la mort, Fantaisie -713-

Cat. Pag. Steel-12cm Ketel-4,5cm Produktie: ca. 1860 - 1900
Zie ook nr.1307
1879 en 1886-49

1894-Alleen in Nomenclatuur

Pijp met figurale ketel en rechte steel met knoop. Ketel in de vorm van een
gezicht van een man met baard en voor de ogen een soort dodenmasker.
Op het hoofd een gedecoreerde helm met twee gekruiste beenderen er op.
Steelovergang door een kraag waar ook twee gekruiste beenderen op staan.

Huzaar, eind 15de eeuw opkomende benaming (die overigens in een Bulgaarse oorkonde van Coll: EK
910 voorkomt) voor de Hongaarse ruiterij. Deze vormde een lichte (niet of nauwelijks
gepantserde) cavalerie, kon zo sneller manoeuvreren en was daarom bestemd voor verkenning Steelpijp, recht
en verontrusting van de vijand, voor vertraging van diens opmars, voor aanvallen in de rug en Steeleind: knoop
op diens flanken en uiteindelijk voor diens achtervolging. Vroeg in de 18de eeuw raakte deze Hiel: geen
vorm van cavalerie ook in vele andere Europese landen ingeburgerd (in Nederland eerst in
1784). Ook Napoleon had Huzaren regimenten die dood en verderf zaaiden bij de vijand. De
naam huzaar van de dood is ontstaan door hun reputatie en de met doodssymbolen
gedecoreerde uniformen.

Nº 714 - Jules Favre, Tête -714-

Cat. Pag. Steel-3cm Ketel-5,5cm Produktie: ca. 1850 - 1870
1858-

Pijp met figurale ketel met oplopende steel met manchet. Ketel in de vorm
van een karikaturaal gezicht van een man met een bril, een lange opzij
gekamde haarlok en een ringbaard onder zijn kin. De steel is gedecoreerd
met gecanneleerde bladeren.

Gabriel-Claude-Jules Favre (1809 Nice-1880) Hij was aanhanger van de Juli Monarchie en nam Coll: AvE
deel aan de republikeinse oppositie tegen Koning Louis Philippe. Na de Revolutie van 1848 was
hij één van de leiders van de tijdelijke regering.Onder Keizer Napoleon III was hij de leider van de
constitutionele oppositie. Aan het einde van de Frans - Duitse oorlog heeft Favre als minister van
buitenlandse zaken (1871) onderhandeld over de uiteindelijke vrede maar moest zich terugtrekken
door de rigoreuze eisen die Duitsland stelde.

Manchetpijp, oplopende steel

Hiel: geen

Nº 715 - Ligueur, Fantaisie -715-

Cat. Pag. Steel-12cm Ketel-4,7cm Produktie: ca. 1860 - 1900
1868-35
1879 en 1886-49
1894-40

Pijp met figurale ketel zonder hiel met rechte steel en knoop. Ketel in de vorm van een man met
snor en baardje. Op zijn hoofd een Spaanse tweepuntige helm naar 16e eeuws model. De steel is
voor de helft versierd met maïsstengels.

Liguer, lid van Sainte Ligue of Sainte Union, het in 1576 onder leiding van Hendrik de Guise Steelpijp, recht
gesloten verbond tot bescherming van het katholieke geloof, tegen de weifelende houding van Steeleind: knoop
koning Hendrik III. Toen de hugenoot Hendrik van Navarra, de latere Hendrik IV wettig Hiel: geen
troonpretendent was geworden (1584), verbond de Ligue de Guises en andere tegen de
kandidaat gekante hoge adel met Parijs en andere steden die streefden naar meer
onafhankelijkheid tegenover het koningsschap. De Guises verbonden zichzelf met Filips II van
Spanje (1585) en ook koning Hendrik III sloot zich bij het verbond aan. Deze liet echter Hendrik
de Guise ombrengen, koos de zijde van Hendrik van Navarra en werd vermoord (1589). Na
jarenlange burgeroorlog verliep het verbond door de overgang van Hendrik IV tot het
katholicisme (1593) en de weerzin tegen de Spaanse hulp en de pauselijke inmenging.

Nº 716 716

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm

Nº 717 - Chamelier, Fantaisie -717-

Cat. Pag. Steel-10,2cm Ketel-4,6cm Produktie: ca. 1855 - 1900 Coll:AvE

1858- "fantaisie"
1868-36
1879 en 1886-50
1894-40
1896-20 Prijs: 6fr.40 per 100

Pijp met figurale ketel en rechte steel en knoop. Ketel in de vorm
van het hoofd van een kamelendrijver met snor en puntige baard.
Om het gelaat een doek met daarboven een muts met op het
achterhoofd een hangende kwast.
Op de foto rechts is een oudere variant te zien.

Nº 718 - Fleur animée, Tête Steelpijp, recht
Steeleind: knoop
Cat. Pag. Steel- cm Ketel-6cm Hiel: geen
1858-
-718-
Pijp met staande, figurale ketel
met oplopende steel en manchet. Produktie: ca. 1850 - 1870
De ketel is gedecoreerd met drie Manchetpijp, oplopende steel
meisjes in kleding uit de Hiel: geen
Renaissance periode (J.Leo). De
meisjes staan met de armen Coll:AvE
gevouwen en tussen hen zijn een
vlinder, een kever en een libelle
afgebeeld. De meisjes zijn
uitgebeeld als bloemen: een lelie,
een roos en een korenbloem. Op
de onderzijde van de steel een
insect en de onderzijde van de
ketel is met bladeren versierd.

Nº 719 - Le Cuisinier, Fantaisie -719-

Cat. Pag. Steel-12cm Ketel-4,5cm Produktie: ca. 1860 - 1900
1879 en 1886-50 Zie ook nr.1081
1894-40

Pijp met figurale ketel en rechte steel met knoop. Ketel in de vorm van een man met een opgezette
kraag en op het hoofd een klassieke koksmuts in drie lagen en een afhangende punt aan de
zijkant. Steelovergang vanuit een ring om de steel lange bladeren die een lof onder de ketel maken.

Nº 720 - Fantôme, Tête Produktie: ca. 1850 - Steelpijp, recht
Zie ook nr. 50 Steeleind: knoop
Cat. Pag. Steel-3 cm Ketel-6,2cm Hiel: gekrulde lof
1858-
-720-

Coll:JPG

Zeldzame gezichtpijp met oplopende steel en een manchet. De ketel heeft een morbide
ontwerp in de vorm van een doodskop met baard. De schedel is gehuld in een geborduurde
doek die doorloopt op de steel. Één van de vele Gambierpijpen met de dood als thema. Op
linkerzijde van de steel 'Gambier' en op de rechterzijde 'á Paris' en het vormnummer. Deze
pijp staat alleen vermeld in de inventarisatielijst van Gambier uit 1858.

Manchetpijp, oplopende steel
Hiel: geen

Nº 721 - Nègre, Fantaisie -721-

Cat. Pag. Steel-12,5cm Ketel-4,5cm Produktie: ca. 1860 - 1900
Zie ook nr. 303, 304, 563, 1002, 1036, 1406 en 2000
1868-36

1879 en 1886-50

1894-40

Pijp met figurale ketel zonder hiel met een rechte steel en knoop. Ketel in de vorm van een negroïde
man met baard in twee punten en om het hoofd een opgerolde geborduurde doek, met langs het
achterhoofd een hangende flap.

Coll: GK

Steelpijp, recht
Steeleind: knoop
Hiel: geen

Nº 722 - Monstre?, Tête -722-

Cat. Pag. Steel-2,5cm Ketel-5,5cm Produktie: ca. 1850 - 1870
Zie ook nr.42, 664, et 709

Pijp met figurale ketel zonder hiel met een oplopende steel met manchet. Ketel in de vorm van een
breed grijnzende kop met puntige baard en snor. Uit de mondhoeken steken omgekrulde tanden
en op het voorhoofd heeft hij twee horens. Aan de zijkant van het hoofd twee hangende acanthus
bladeren. Deze pijp staat in geen der bekende catalogi vermeld en de naam "Monstre" is niet de
officiele naam.

Nº 723 - Néogène Décimêtre forme 893, petite Coll: AvE

Cat. Pag. Steel-12,5cm Ketel-3,5cm Produktie: ca. 1860 - 1900 Manchetpijp, oplopende steel
Zie ook nr.723b, 725, 725b, 725t, 727 en 727b Hiel: geen
1868- 66
-723-
1879 en 1886-117
Steelpijp, recht
1894-102 Steeleind: knoop
Hiel: geen

Pijp met ovale ketel zonder hiel en met een rechte steel met knoop. Ketel is in vier facetten
verdeelt door langgerekte, gestileerde bladeren die doorlopen in een afgeplatte steel waarop een
liniaaltje is afgebeeld met een maatverdeling van 0 tot 10 cm. Dit liniaaltje begint direct achter
het knoopmondstuk. Deze decimêtre komt voor in twee formaten.
De meter is de grondeenheid van het Internationaal Stelsel van Eenheden. In 1790 besloot de
Franse regering een standaardmeter in platina te maken, gedefinieerd als het 40 miljoenste deel
van de aardomtrek. Internationaal werd deze meter in 1875 aanvaard. Op de zijkanten van de
steel van deze "Decimêtre" pijpen was een liniaaltje van 10 centimeter aangegeven. Wellicht
hebben deze pijpen, die al in de catalogus van 1868 vermeld staan, meegeholpen om de meter
internationaal te aanvaarden.

Nº 723b - Néogène Décimêtre forme 893, moyenne -723b-

Cat. Pag. Steel-13cm Ketel-3,9cm Produktie: ca. 1860 - 1900 Steelpijp, recht
Zie ook nr.723, 725, 725b, 725t, 727 en 727b Steeleind: knoop
1868- 66 Hiel: geen

1879 en 1886-117

1894-102

Pijp met ovale ketel zonder hiel en met een rechte steel met knoop. Ketel is in vier facetten
verdeelt door langgerekte, gestileerde bladeren die doorlopen in een afgeplatte steel waarop een
liniaaltje is afgebeeld met een maatverdeling van 0 tot 10 cm. Dit liniaaltje begint direct achter
het knoopmondstuk. Deze decimêtre komt voor in twee formaten.
De meter is de grondeenheid van het Internationaal Stelsel van Eenheden. In 1790 besloot de
Franse regering een standaardmeter in platina te maken, gedefinieerd als het 40 miljoenste deel
van de aardomtrek. Internationaal werd deze meter in 1875 aanvaard. Op de zijkanten van de
steel van deze "Decimêtre" pijpen was een liniaaltje van 10 centimeter aangegeven. Wellicht
hebben deze pijpen, die al in de catalogus van 1868 vermeld staan, meegeholpen om de meter
internationaal te aanvaarden.

Nº 724 - De Mezeray, Tête -724-

Cat. Pag. Steel-2,2 cm Ketel-4,8 cm Produktie: ca. 1850 - 1870
1858- "DeMesuray".

Figurale pijp met de ketel in de vorm van het hoofd van een nors
kijkende man met ringbaard. Vanaf het manchet loopt tot de
onderzijde van de ketel de kop van een stier, de horens tot over
het manchet gekruld. Op het manchet in reliëf: "Gambier à
Paris". Helaas ontbreekt een vormnummer waardoor het tot op
heden niet mogelijk is om de pijp te indentificeren.

Coll: GK

Nº 725 - Néogène Decimêtre à côtes petite, forme1021 Manchetpijp, oplopende steel
Hiel: geen

-725-

Cat. Pag. Steel-13cm Ketel-3,1cm Produktie: ca. 1860 - 1914
Zie ook nr.723, 723b, 725b, 725t, 727 en 727b
1868- 66

1879 en 1886-117

1894-102

1896- 12 Prijs:4fr.50/100

1908- 4 Prijs 6Fr./gros

Pijp met een laag bekermodel ketel zonder hiel en met een rechte steel met knoop. Ketel heeft aan Steelpijp, recht
de voorzijde een kam op de vormnaad. Op de steel is een liniaaltje afgebeeld met een
maatverdeling van 0 tot 10 cm. Dit liniaaltje begint direct achter het knoopmondstuk. Deze
decimêtre komt voor in drie formaten.

De meter is de grondeenheid van het Internationaal Stelsel van Eenheden. In 1790 besloot de Steeleind: knoop
Franse regering een standaardmeter in platina te maken, gedefinieerd als het 40 miljoenste deel Hiel: geen
van de aardomtrek. Internationaal werd deze meter in 1875 aanvaard. Op de zijkanten van de
steel van deze "Decimêtre" pijpen was een liniaaltje van 10 centimeter aangegeven. Wellicht -725b-
hebben deze pijpen, die al in de catalogus van 1868 vermeld staan, meegeholpen om de meter
internationaal te aanvaarden.

Nº 725b - Néogène Decimêtre à côtes moyenne, forme1021

Cat. Pag. Steel-13cm Ketel-3,4cm Produktie: ca. 1860 - 1914
Zie ook nr.723, 723b, 725, 725t, 727 en 727b
1868- 66

1879 en 1886-117

1894-102

Pijp met een laag bekermodel ketel zonder hiel en met een rechte steel met knoop. Ketel heeft aan
de voorzijde een kam op de vormnaad. Op de steel is een liniaaltje afgebeeld met een
maatverdeling van 0 tot 10 cm. Dit liniaaltje begint direct achter het knoopmondstuk. Deze
decimêtre komt voor in drie formaten.

Coll: AvE

De meter is de grondeenheid van het Internationaal Stelsel van Eenheden. In 1790 besloot de Steelpijp, recht
Franse regering een standaardmeter in platina te maken, gedefinieerd als het 40 miljoenste deel Steeleind: knoop
van de aardomtrek. Internationaal werd deze meter in 1875 aanvaard. Op de zijkanten van de Hiel: geen
steel van deze "Decimêtre" pijpen was een liniaaltje van 10 centimeter aangegeven. Wellicht
hebben deze pijpen, die al in de catalogus van 1868 vermeld staan, meegeholpen om de meter
internationaal te aanvaarden.

Nº 725t - Néogène Decimêtre à côtes grande, forme 1021 -725t-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm Produktie: ca. 1900 - 1914 Steelpijp, recht
Zie ook nr.723, 723b, 725, 725b, 727 en 727b Steeleind: knoop
1908-4 Prijs in 1908: 6Fr./gros Hiel: geen

Pijp met een laag bekermodel ketel zonder hiel en met een rechte steel met knoop. Ketel heeft aan
de voorzijde een kam op de vormnaad. Afgeplatte steel waarop een liniaaltje is afgebeeld met een
maatverdeling van 0 tot 10 cm. Dit liniaaltje begint direct achter het knoopmondstuk. Deze
decimêtre komt voor in drie formaten. Deze 725t wordt pas voor het eerst vermeld in de catalogus
van 1908 en lijkt dus later te zijn toegevoegd aan het assortiment.

De meter is de grondeenheid van het Internationaal Stelsel van Eenheden. In 1790 besloot de -726-
Franse regering een standaardmeter in platina te maken, gedefinieerd als het 40 miljoenste deel
van de aardomtrek. Internationaal werd deze meter in 1875 aanvaard. Op de zijkanten van de
steel van deze "Decimêtre" pijpen was een liniaaltje van 10 centimeter aangegeven. Wellicht
hebben deze pijpen, die al in de catalogus van 1868 vermeld staan, meegeholpen om de meter
internationaal te aanvaarden.

Nº 726 - Saint Priest, Tête

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm Produktie: ca. 1860 - 1900
1879 en 1886-Alleen in Nomenclatuur
1894-Alleen in Nomenclatuur

Deze pijp staat alleen vermeld in de noemclatures van de catalogi uit
1885 en 1894. Er is tot op heden geen afbeelding of bewaard exemplaar
bekend.

Emmanuel St. Priest (1776-1814). Zijn vader was Frans ambassadeur in Portugal en Spanje en Manchetpijp, oplopende steel
minister van oorlog onder Lodewijk XVI en vluchtte naar Rusland na de revolutie. St. Priest ging Hiel: geen
in 1790 naar de universiteit van Heidelberg en ging na zijn promotie in 1792 bij het Prince
Conde's Korps. In 1795 werd hij Luitenant bij het Russische Life Guard Regiment. Heeft
deelgenomen als commandant in 1805 in de strijd tegen Frankrijk. Ook vocht hij in Austerlitz en
werd onderscheiden. Hij streed in vele oorlogen maar zijn militaire carriere kwam ten einde toen
hij door Napoleon verslagen werd in 1814 in Reims waar hij zwaar gewond raakte. Hij werd naar
Laon getransporteerd waar hij stierf.

Nº 727 - Néogène Decimêtre à talon petite, forme 901 -727-

Cat. Pag. Steel-13cm Ketel-3,4cm Produktie: ca. 1860 - 1914 Steelpijp, recht
Zie ook nr.723, 723b, 725, 725b, 725t en 727b Steeleind: knoop
1868- 66 Hiel: knop

1879 en 1886-117

1894-102

1896- 12 Prijs:4fr.50/100

1908- 4 Prijs 6Fr./gros

Pijp met een ketelmodel naar billiard met een knophiel. Rechte steel met knoop. Op de steel is een
liniaaltje afgebeeld met een maatverdeling van 0 tot 10 cm. Dit liniaaltje begint direct achter het
knoopmondstuk. Deze decimêtre komt voor in twee formaten.

De meter is de grondeenheid van het Internationaal Stelsel van Eenheden. In 1790 besloot de
Franse regering een standaardmeter in platina te maken, gedefinieerd als het 40 miljoenste deel
van de aardomtrek. Internationaal werd deze meter in 1875 aanvaard. Op de zijkanten van de
steel van deze "Decimêtre" pijpen was een liniaaltje van 10 centimeter aangegeven. Wellicht
hebben deze pijpen, die al in de catalogus van 1868 vermeld staan, meegeholpen om de meter
internationaal te aanvaarden.

Nº 727b - Néogène Decimêtre à talon moyenne, forme 901 -727b-

Cat. Pag. Steel-13,5cm Ketel-3,7cm Produktie: ca. 1860 - 1914 Steelpijp, recht
Zie ook nr.723, 723b, 725, 725b, 725t en 727 Steeleind: knoop
1868- 66 Hiel: knop

1879 en 1886-117

1894-102

1908- 4 Prijs 6Fr./gr.

Pijp met een ketelmodel naar billiard met een knophiel. Rechte steel met knoop. Op de steel is een
liniaaltje afgebeeld met een maatverdeling van 0 tot 10 cm. Dit liniaaltje begint direct achter het
knoopmondstuk. Deze decimêtre komt voor in twee formaten.

De meter is de grondeenheid van het Internationaal Stelsel van Eenheden. In 1790 besloot de
Franse regering een standaardmeter in platina te maken, gedefinieerd als het 40 miljoenste deel
van de aardomtrek. Internationaal werd deze meter in 1875 aanvaard. Op de zijkanten van de
steel van deze "Decimêtre" pijpen was een liniaaltje van 10 centimeter aangegeven. Wellicht
hebben deze pijpen, die al in de catalogus van 1868 vermeld staan, meegeholpen om de meter
internationaal te aanvaarden.

Nº 728 - Ferdinand, Tête Produktie: ca. 1855 - -728-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm Manchetpijp, oplopende steel ?
1858- Hiel: geen ?

Deze pijp staat alleen vermeld in de inventarisatielijst van Gambier uit 1858. Er is mij tot op
heden geen afbeelding of bewaard exemplaar bekend.

Nº 728 - Chinois, Fantaisie -728-

Cat. Pag. Steel-12,5cm Ketel-4,3cm Produktie: ca. 1860 - 1900
1868-36 (abusievelijk ? vormnummer 725)Zie ook nr.380, 416, 607, 777, 796 en 1167

1879 en 1886-50

1894-40

Pijp met figurale ketel zonder hiel met rechte steel en knoop. Ketel in de vorm van het hoofd van
een Chinees met snor en puntsik. Op zijn kale achterhoofd heeft hij een klein rozetvormig mutsje
met een kwast. Steelaanzet met een waaiervormige kraag.

Steelpijp, recht
Steeleind: knoop
Hiel: geen

Nº 729- Deux Figures orneés. Fantaisie Extra -729-

Cat. Pag. Steel-13cm Ketel-5cm
1879 en 1886-32
1894-Alleen in Nomenclatuur

Produktie: ca. 1860 - 1900

Pijp met ovale, figurale ketel, gebogen spoor en een rechte steel. De ketel heeft aan de voor- en Coll: JL
achterzijde het gezicht van een man met snor omlijst door gestileerde bladeren. Bij de
steelaanzet een lof. De steel is met kleine ovaaltjes gedecoreerd (+/-7cm) dan volgt een gladde Steelpijp, recht
band. Deze pijp behoorde tot de zgn. "Fantaisies extra". Deze aanduiding voor de speciale Steeleind: afgesneden
fantaisie pijpen wordt gebruikt vanaf de catalogus van 1885. Gambier had meer ontwerpen waar Hiel: spoor, gebogen
twee gezichten in de ketel verwerkt zijn waarvan nr.634 "Janus" genoemd werd en nr. N279,
729 en 1000 "Deux Figures". -730-
De gezichten op deze pijp lijken ontleent te zijn aan het mysterieuze gezicht in de bladeren wat
over grote delen van de wereld voorkomt op pilaren en doorgangen van kathedralen en grote Coll: AvE
kerken. Dit gezicht, tegenwoordig "The Green man" genoemd, verschijnt voor het eerst op
Romeinse bouwwerken in de 2e eeuw in Turkije. Hij is o.a. gevonden in Engeland en Schotland
en op het vaste land van Europa.

Nº 730 - Buridan, Tête

Cat. Pag. Steel-2cm Ketel-5,6cm Produktie: ca. 1835 - 1860
Zie ook nr. 990
1858-

Bocage als Buridan
Pijp met figurale ketel en een oplopende steel met manchet. Ketel in
de vorm van het borstbeeld van een man met baard en een omhoog
gekrulde grote snor. Rond het borstbeeld een omgeslagen kraagje en
een hemd met knopen.

Buridan, Jean, ook Buridanus genoemd (Béthune vóór 1300 - na 1358), Frans filosoof, was een Manchetpijp, oplopende
bekend aanhanger van Willem van Ockham aan de Parijse universiteit, waarvan hij in 1328 en steel Hiel: geen
1340 rector was. Zijn theorieën hebben grote invloed gehad. Hij was een kenner van zowel de
aristotelisch-boëthiaanse als de terministische logica en heeft met grote nadruk gewezen op de -731-
beslissende betekenis van logische functoren. In de ethiek probeerde hij zijn leer van de
menselijke wil vrij te houden zowel van het indeterminisme als van een natuurdeterminisme.
(De ezel van Buridanus, staande tussen twee gelijke hopen hooi, door besluiteloosheid
verhongert, is weinig meer dan een simplistische vertekening van Buridans leer over de wil.)
Buridan komt weer in de belangstelling in 1832 wanneer in een Parijs theater het drama "La
tour de Nesle" van Alexandre Dumas père gespeeld wordt. Pierre Martinien Tousez Bocage speelt
de rol van Buridan.

Nº 731 - Néogène talon long, petite

Cat. Pag. Steel-11,5cm Ketel-3,3cm Produktie: ca. 1860 - 1900
1868- 65 Zie ook nr.731b en 731t
1879 en 1886-116
1894- 99

Pijp met bekermodel ketel en een afgeplatte, lange knophiel. Rechte steel met afgeplat mondstuk
en knoop. Dit model komt voor in drie formaten waarvan deze de kleinste is.

Steelpijp, recht
Steeleind: afgeplat, knoop
Hiel: knop, lang gerekt

Nº 731b - Néogène talon long, moyenne -731b-

Cat. Pag. Steel-12cm Ketel-3,8cm Produktie: ca. 1860 - 1900
1868- 65 Zie ook nr.731 en 731t
1879 en 1886-116
1894- 99

Pijp met bekermodel ketel en een afgeplatte, lange knophiel. Rechte steel met afgeplat mondstuk
en knoop. Dit model komt voor in drie formaten waarvan deze de middelste is.

Steelpijp, recht
Steeleind: afgeplat, knoop
Hiel: knop, lang gerekt

Nº 731t - Néogène talon long, grande -731t-

Cat. Pag. Steel-12cm Ketel-3,9cm Produktie: ca. 1860 - 1900
1868- 65 Zie ook nr.731 en 731b
1879 en 1886-116
1894- 99

Pijp met bekermodel ketel en een afgeplatte, lange knophiel. Rechte steel met afgeplat mondstuk
en knoop. Dit model komt voor in drie formaten waarvan deze de grootste is.

Steelpijp, recht
Steeleind: afgeplat, knoop
Hiel: knop, lang gerekt

Nº 732 -732-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm

Nº 733 - Crinoline, Fantaisie -733-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm Produktie: ca. 1855 - 1900 Steelpijp, recht ?
1858- "fantaisie" Steeleind: knoop ?
1879 en 1886-Alleen in Nomenclatuur Hiel: ?
1894-Alleen in Nomenclatuur

Deze pijp staat voor het eerst vermeld in de nomenclatuurlijst uit 1858. Er
is mij tot op heden geen afbeelding of bewaard exemplaar bekend.

Crinoline (Fr., v. crin = paardenhaar), benaming van een onderrok, aanvankelijk aan de zoom
afgewerkt met banden van paardenhaar. De crinoline ontstond ca. 1835 en nam steeds in omvang
toe, uiteindelijk tot ca. 10 m aan de onderzoom; deze mode duurde tot na 1865; in de laatste jaren
was de vorm meer ovaal dan rond. Om een dergelijke wijdte te bereiken en toch een lichte rok te
maken, gebruikte men als steun van de onderrok de hoepelrok, die alleen uit stalen of
paardenharen banden of baleinen was samengesteld, in concentrische, van klein tot groot
gevormde cirkels; vertikaal waren deze met kleurig band verbonden en aan een taillelint bevestigd.

Nº 734 - Californie, Tête -734-

Cat. Pag. Steel-2,5cm Ketel-5,7cm Produktie: ca. 1855 - 1870
1858-

Pijp met figurale ketel zonder hiel met oplopende steel en manchet. Ketel in de vorm van het
hoofd van een man met opengesperde mond die 5-Franc stukken uitbraakt. Deze munten
vormen een baard van munten. Het haar is in 2 soort gedraaide vlechten naar achteren
gebonden die op het achterhoofd bijeen gehouden worden. Op het voorhoofd een band met
daarop een groot 5-Franc muntstuk. De steel is met bloemen versierd. Wingender Frères uit
Chokier (B) had dit model ook in het assortiment. Dit lijkt een regelrechte kopie van de Gambier
variant te zijn. (collectie Pijpenkabinet)

Bij de ontwikkeling van Californië hebben veel Fransen een grote rol gespeeld die zich al aan het Coll: AvE
einde van de 18e eeuw vestigden en aldaar kerken, scholen en winkels openden. Alexandre
Dumas schreef in 1852 een boek genaamd: "Californie". Dit boek gaat over een jonge Fransman Manchetpijp, oplopende steel
die al zijn geld bij elkaar schraapte om te emigreren naar Californië. In die tijd was er een grote Hiel: geen
gold-rush waar vele Fransen op af kwamen. Ook de jongeman uit het boek van Dumas ging
goud zoeken. Vele Fransen kenden armoedige tijden en waren weinig succesvol bij het graven -735-
naar goud. Wellicht slaat deze karikaturale pijp die geld spuugt op de Fransen die rijk dachten
te worden.

Nº 735 - Ivrogne, Fantaisie

Cat. Pag.Steel-12cm Ketel-5,3cm Produktie: ca.1855 - 1900
1858- "fantaisie"
1879 en 1886-Alleen in Nomenclatuur
1894-Alleen in Nomenclatuur

Pijp met figurale ketel en rechte steel met knoop. De ketel is in de vorm Coll: PS
van een grote, afgeplatte mand waartegen in de steelhoek een man leunt.
De mand zit met riemen aan zijn bovenarmen vast. Deze man met baard
heeft een muts op zijn hoofd en in zijn rechterhand houdt hij een
schenkkan. Zijn linkerbeen ligt gestrekt op de steel, zijn rechter been is
opgetrokken. Deze pijp lijkt qua ontwerp op nr.737 "La Nourrice". Ook bij
dit ontwerp is de ketel een mand zoals die gebruikt werd bij de
druivenplukkers.

Steelpijp, recht
Steeleind: knoop
Hiel: spoor, gekruld

Nº 736 -736-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm

Nº 737 - Nourrice, Fantaisie -737-

Cat. Pag. Steel-12cm Ketel-4,2cm Produktie: ca.1855 - 1900
1858- "fantaisie" Steelpijp, recht
1879 en 1886-Alleen in Nomenclatuur Steeleind: knoop
1894-Alleen in Nomenclatuur
1896-21 Prijs:12fr.50 per 100 Hiel: geen

Pijp met figurale ketel en rechte steel met knoop. De ketel is in de vorm van een grote, afgeplatte
mand waartegen in de steelhoek een vrouw leunt. De mand zit met riemen aan haar bovenarmen
vast. Deze vrouw heeft een hoofddoek en in haar armen houdt zij een baby die zij de borst geeft.
Haar benen zijn iets opgetrokken. Deze pijp lijkt qua ontwerp op nr.735 "Ivrogne". Ook bij dit
ontwerp is de ketel een mand zoals die gebruikt werd bij de druivenplukkers.

Coll: PS

Nº 738 - Triboulet, Tête -738-

Cat. Pag. Steel-3cm Ketel-6cm Coll:Mus.Wervik
1858- Manchetpijp, oplopende steel
1879 en 1886-Alleen in Nomenclatuur Hiel: geen
1894-Alleen in Nomenclatuur

Produktie: ca.1855 - 1900

"Triboulet" Pijp met figurale ketel met oplopende steel en
Gravure van J. A. manchet. Ketel in de vorm van een nar met
Beaucé et Rouget opgetrokken knieën en een doek om zijn hoofd
waar een veer op gespeld zit. In zijn
rechterhand houdt hij een glas. Onderzijde
ketel bladmotief.

Le Fleural, "Triboulet" genoemd werd geboren in Foix-les-Blois rond 1528 en was de nar van
Louis XII en Francois I. Victor Hugo schreef het stuk “Le Roi s'amuse” (1832) dat slechts één
keer werd opgevoerd omdat men dit dramatische stuk als beledigend beschouwde tegenover
koning François I. Het stuk beschrijft in sterke highlights de koning zijn zieke geest, die alleen
om vermaak, het hart brak van de hofnar Triboulet door zijn jonge dochter te verleiden. Verdi
gebruikte zijn verhaal in zijn “Rigoletto”.

Nº 739 -739-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm

Nº 740 - Turc, Tête grande -740-

Cat. Pag. Steel-3cm Ketel-8,2cm Produktie: ca.1855 - 1900
Zie ook nr.155, 158, 299, 439, 562, 571,768, 770 en 1282
1858-

1868- 7

1879 en 1886-11 Manchetpijp, oplopende steel

1894-10 Hiel: geen

Pijp met grote, figurale ketel met oplopende steel met manchet. Ketel in de vorm van een man met
een snor en een lange baard in twee punten. Om het hoofd een tulband van bewerkte stof.

Gambier had vele pijpen met een Turkse man als ontwerp in het assortiment. Wellicht had dit te
maken met het feit dat de Turken bekend stonden als stevige rokers. Ook al werd het roken in het
Ottomaanse rijk rond 1600 bestreden door verschillende sultans, het pijproken is toch erg
populair geworden. De Turken ontwikkelden een eigen kenmerkende stijl bij de fabricage van
pijpen waarvan de Tsjiboek het bekendste is.

Coll: AvE

Nº 741 - Tyrolien, Fantaisie -741-

Cat. Pag. Steel-12cm Ketel-5,2cm Produktie: ca.1855 - 1900
1858- "fantaisie" Zie ook nr.792 en 1593

1868-36

1879 en 1886-50

1896-20 Prijs: 6fr.40 per 100

Pijp met figurale ketel zonder hiel en rechte steel met knoop. Ketel in de vorm van een
mannenhoofd met een puntbaardje en snor. Op zijn hoofd een Tiroler hoed die met een band om
de kin vast zit. Op de hoed een band met rozet waaronder drie veren gestoken zitten. Vanaf de
steelaanzet is de steel over ongeveer 5cm bewerkt met slingerende bladerranken.

Tirol. Na de Volksverhuizing was het gebied verdeeld tussen Beieren, Longobarden en Rhaetiërs. Coll:AvE
Sedert 591 bestond een bisdom in Säben bij Klausen. Meinhard II (1258-1295), die sedert 1286
ook hertog van Karinthië was, veroverde het dal van de Boven-Inn en dwong de bisschoppen van Steelpijp, recht
Brixen en Trente zijn heerschappij te erkennen. Daarmee was Tirol eigenlijk pas ontstaan. In Steeleind: knoop
1363 stond Meinhards kleindochter Margaretha 'Maultasch' echter Tirol aan de Habsburgers af. Hiel: geen
Door de Vrede van Pressburg (26 dec. 1805) kwam Tirol aan Beieren. De kerkelijke
hervormingen door de Beierse administratie, de dienstplicht en de waardevermindering van het
geld hadden de opstand van 1809 onder Andreas Hofer en de kapucijn Haspinger tot gevolg. Na
de onderdrukking daarvan werd het land verdeeld onder Beieren, Italië en Franse provincies.
Van 1814 af behoorde Tirol weer tot de Oostenrijkse monarchie. In 1918 kwam Zuid-Tirol aan
Italië, de rest werd een staat van de republiek Oostenrijk. Tussen Oostenrijk en Italië bestond
hierover lange tijd een conflict.

Nº 742 -742-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm

Nº 743 - Néogène calumet, talon aigle -743-

Cat. Pag. Steel-11,8cm Ketel-3,7cm Produktie: ca.1860 - 1900
Zie ook nr.381 en 769
1868- 65

1879 en 1886-117

1894-Alleen in Nomenclatuur

Pijp met bekermodel ketel met hiel en een rechte steel met afgeplat mondstuk met knoop. Op de
plaats van de hiel een adelaarskop. Op de steel zijn vier gladde ringen aangebracht met
daarachter een balustervormige verdikking. De steel lijkt hierdoor apart aangezet te zijn.

Calumet betekent rietje en is de naam die door de Fransen gegeven aan de pijpen die door de
indianen in Noord Amerika gerookt werden. Deze vredespijpen waren dikwijls gemaakt van een
zachte, rode steensoort. De steel was een lang rietje met veren gedecoreerd.

Nº 744 Steelpijp, recht
Steeleind: afgeplat, knoop
Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm Hiel: figuraal

-744-

Nº 745 - Vieux-Grec, Fantaisie -745-

Cat. Pag. Steel-12,2cm Ketel-4,5cm Produktie: ca.1860 - 1890
1879 en 1886-50 Zie ook nr.383, 418 en 711

Pijp met figurale ketel zonder hiel met rechte steel met knoop. Ketel in de vorm van het hoofd van
een oude man met snor en baard. Op zijn hoofd een eenvoudige muts met geborduurde rand en
een hangend koord met kwast op het achterhoofd. Om de steel een gladde ring waaruit vier
langgerekte bladeren naar de ketel lopen, de bovenste en onderste in een krul bij de ketel
eindigend.

Nº 746 - Incas, Tête Steelpijp, recht
Steeleind: knoop
Cat. Pag. Steel-2cm Ketel-6,1cm Hiel: geen
1858-
-746-

Produktie: ca.1855 - 1870
Zie ook nr.812

Deze pijp staat alleen vermeld in de inventarisatielijst van Gambier uit 1858. Pijp met figurale
ketel en een oplopende steel met manchet. Ketel in de vorm van het hoofd van een man met baard
en opengesperde mond. Op het hoofd een tooi, afgezet met een bewerkte band. Langs de zijkanten
van het hoofd grote bladeren.

Coll:AvE

Manchetpijp, oplopende steel

Hiel: geen

Nº 747 - Barbe bleue, Fantaisie -747-

Cat. Pag. Steel-12,5cm Ketel-4,5cm Produktie: ca.1860 - 1890

1879 en 1886-51

Pijp met figurale ketel met rechte steel en knoop. Ketel in de vorm van een man met snor en
baard. Op het hoofd een muts van bewerkte stof met aan de voorzijde een veer. Twee flappen aan
de zijkant die naar voren toe in een punt lopen. Achter de steelaanzet een bewerkte ring.

Blauwbaard, in het Nederlands de bijnaam van de ridder Raoul uit het sprookje van Charles Coll:AvE
Perrault (1628-1703) in de serie "Histoires de la Mere L'Oie" en vermoedelijk in Frankrijk
verbonden met dat van de vrouwenmoordenaar. "Barbe-bleue" is een Opera van Jacques Steelpijp, recht
Offenbach in drie actes naar een boek van Henri Meilhac en van Ludovic Halévy, gespeeld in het Steeleind: knoop
Theatre des Variétés op 5 februari 1866. De hoofdrolspeler die we hier als pijp uitgebeeld zien is Hiel: geen
Joseph-Lambert bijgenaamd "José" DUPUIS, comédien en zanger geboren in Luik op 18/03/1833
en gestorven te Nogent-sur-Marne op 9/05/1900. De vrouwelijke hoofdrol in dit stuk werd
gespeeld door Madame Hortense SCHNEIDER.

Nº 748 - Pacha, Tête -748-

Cat. Pag. Steel-2,5 Ketel-6,7cm Produktie: ca.1860 - 1900
Zie ook de etalagepijp nr.0.02
1879 en 1886-11

1894-10

Pijp met figurale ketel met
oplopende steel met manchet.
Ketel in de vorm van een
mannenhoofd met baard en snor.
Om het hoofd een tulband van
bewerkte stof met aan de
voorzijde een gekrulde veer. Aan
de steelzijde een hangende slip
met franje. Deze pijp is ook
bekend als etalagepijp. (nr.0.2)

De bijnaam van de etalagepijp met dezelfde beeltenis wordt ook wel Balthazar genoemd. Bel- Coll: PS
sharra-usur(bescherm het leven van de koning), bijgenaamd "Balthazar" was de zoon van Manchetpijp, oplopende steel
Nabonide. Volgens de verhalen was Nabonide koning van Babylon tot 539 v.C. Toen kwam de Hiel: geen
stad in handen van de Perzen onder Cyrus. Bij deze inval komt Balthazar om het leven.
Profeet Daniël zou zijn dood voorspelt hebben aan de hand van een inscriptie die door -749-
onzichtbare hand geschreven wordt op een wand tijdens een feestmaal. (het Mene Tekel)
Tijdens het koningsschap van zijn vader treedt hij regelmatig op als regent. Hij staat bekend
als Bon Vivant en geeft grote feesten waarbij de drank rijkelijk vloeide.

Nº 749 - Siberien, Fantaisie

Cat. Pag. Steel-12,5cm Ketel-4,9cm Produktie: ca.1860 - 1900

1868-36

1879 en 1886-51

1894-41

Pijp met figurale ketel zonder hiel met rechte steel en knoop. Ketel in de vorm van een man met
bontmuts op. Hij heeft een omhoog gekrulde snor en een baard in twee punten. Bij de
steelaanzet een kraagje, hierachter vier vlakke bladeren vanuit een gladde ring op de steel.

De naam Siberië is ontleend aan het Tataarse chanaat Sibir, dat zich van de 14de tot de 16de Steelpijp, recht
eeuw uitstrekte langs de rivieren Tobol en Irtysj. Eind 16de eeuw werd het veroverd door de Steeleind: knoop
Oezbeek Koetsjoem, die weigerde schatting aan het Moskovische rijk te betalen en zich keerde
tegen de rijke ondernemersfamilie Stroganov, wier bezittingen aan zijn gebied grensden. De Hiel: geen
familie nam toen de kozak Jermak in dienst, die in 1582 Koetsjoem uit zijn rijk verjoeg. Later
volgde een spontane penetratie van kozakken en avonturiers; later volgde de regering van
Moskovië in hun voetspoor. Met de Chinezen werd in 1689 het Verdrag van Nertsjinsk gesloten,
dat het Stanovojgebergte als grens tussen China en Rusland vaststelde.
Het voornaamste middel van bestaan was aanvankelijk de bonthandel, maar sinds het begin
van de 18de eeuw werden mijn- en landbouw steeds belangrijker, waarna Russische kolonisten
het gebied massaal betraden (eind 18de eeuw ca. 1 miljoen). Hoewel in de 19de eeuw ook
misdadigers en politieke ballingen naar Siberië gezonden werden, was de vrije kolonisatie
verreweg de voornaamste bron van arbeidskrachten.

Nº 750 - Esclave, Tête -750-

Cat. Pag. Steel-2,5cm Ketel-5cm
1858-

Produktie: ca.1855 - 1900

Pijp met figurale ketel zonder hiel en oplopende steel met manchet.
Ketel in de vorm van een ondersteboven afgebeelde mannenkop met
lang haar en een baard. Om zijn hoofd een ketting van grove
schakels, aan de achterzijde door een hand vastgehouden. Rand
van de ketel afgezet met touwrand. In verzamelaarskringen wordt
deze pijp wel L'écorge genoemd. De naam Esclave die in de
inventarisatielijst uit 1858 gebruikt wordt betekent letterlijk
vertaalt slaaf en kan duiden op het feit dat de man geketend is.

Coll: AvE

Manchetpijp, oplopende steel
Hiel: geen

Nº 751 - Lion, Fantaisie -751-

Cat. Pag. Steel-11,5cm Ketel-4,4cm Produktie: ca.1860 - 1914
1879 en 1886-51
1908-18 Noël gemerkt. 6fr./gros. In witte en rode klei

Pijp met figurale ketel met hiel en rechte steel met knoop. Ketel in de vorm van een gestileerde
leeuwenkop met opengesperde bek. Op het achterhoofd heeft de leeuw een geruit kapje en de sik
van de leeuw vormt de hiel. In de bek van de leeuw is een lachend mannen gezicht te zien. Zijkant
van de steel bewerkt met een bladrank en stippen.

Coll: GD

Nº 752 Steelpijp, recht
Steeleind: knoop
Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm Hiel: figuraal

-752-

Nº 753 - Faune, Fantaisie -753-

Cat. Pag. Steel-12cm Ketel-4,5cm Produktie: ca.1860 - 1890
1879 en 1886-51 Zie ook nr.1209

Geglazuurd aardewerken Faun. Coll: AvE
Jean Joseph Marie Carriès 1890

Pijp met figurale ketel zonder hiel en rechte steel met knoop. Ketel in de vorm van een
mannenhoofd met bladeren rond het voorhoofd. Hij heeft een baard die langs de kaaklijn
doorloopt tot en met de oren die ook behaard zijn. De steelaanzet is een soort kraag.

Faunus, Oud-Italische bos- en herdersgod, die van oudsher werd vereerd naast de 'wolfsgod' Steelpijp, recht
Lupercus en met deze is gelijkgesteld. De bokspoten en horens van Pan werden ook aan Faunus Steeleind: knoop
toebedacht. In de na-Romeinse tijd leefde de figuur voort, allengs als soortnaam (faun). Hiel: geen

Nº 754 -754-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm

Nº 755 - Néogène sans talon -755-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm Produktie: ca.1860 - 1900
1868-64 Zie ook nr.673
1879 en 1886-Alleen in Nomenclatuur "Néogène Unie"
1894-Alleen in Nomenclatuur "Néogène Unie"

Pijp met ketelmodel naar Duitser zonder hiel met een rechte steel met afgeplat mondstuk met
knoop. Kwam voor in twee formaten.

Steelpijp, recht
Steeleind: afgeplat, knoop
Hiel: geen

Nº 756 - Faune, Tête -756-

Cat. Pag. Steel-1,6cm Ketel-5,3cm Produktie: ca.1850 - 1870 Coll: AvE
1858-

Pijp met figurale ketel zonder hiel en oplopende steel met manchet. Ketel in de vorm van een
mannenhoofd met snor en baard. Het gezicht is aan onder en bovenkant gehuld in bladeren.
Langs de zijkant van het hoofd hangen bloemen naar beneden. Alleen gemerkt met JG aan de
onderzijde. Jean Leo noemt deze pijp "Le Roi des aulnes". In de lijst van 1858 staat deze pijp
omschreven als Faune, een naam die goed lijkt te passen bij het in bladeren gehulde gezicht.
Le roi des aulnes is overigens een operatekst van de Duitse schrijver GOETHE (1782).

Faunus, Oud-Italische bos- en herdersgod, die van oudsher werd vereerd naast de 'wolfsgod' Manchetpijp, oplopende steel
Lupercus en met deze is gelijkgesteld. De bokspoten en horens van Pan werden ook aan Faunus Hiel: geen
toebedacht. In de na-Romeinse tijd leefde de figuur voort, allengs als soortnaam (faun). Faunen
werden vaak uitgebeeld met bladeren rond het gezicht.

Nº 757 -757-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm

Nº 758 - Huguenot, Tête -758-

Cat. Pag. Steel-3cm Ketel-5,2cm Produktie: ca.1855 - 1900

1858-
1868-15
1879 en 1886-17
1894-15

Pijp met figurale ketel met oplopende steel met manchet. Ketel in de vorm van een man met snor
en baard en een schuingeplaatste muts waarop een knoop met veer zit.

Hugenoten, de sedert 1560 gebruikelijke historische benaming voor de Franse calvinisten. De Coll:AvE
afleiding van de naam is onzeker; veelal wordt gedacht aan een verbastering van Eidgenossen
(eiguenots). De uitvaardiging van het Edict van Nantes (1598) door Hendrik IV betekende de Manchetpijp, oplopende steel
bevrediging van vele wensen van de hugenoten. De na de dood van Mazarin (1661) door Hiel: geen
Lodewijk XIV gevolgde politiek tegenover de hugenoten met haar felle maatregelen liep uit op de
opheffing van het Edict van Nantes in 1685. Talrijke hugenoten zijn vóór en vooral na dat jaar
uitgeweken en hebben aan verschillende landen, waar zij een toevlucht vonden, als Zwitserland,
Nederland, Duitsland, in economisch en cultureel opzicht een aanzienlijke bijdrage geleverd.
Deze pijp stelt de zanger Adolphe NOURRIT voor in de rol van Raoul in de opéra Les Huguenots,
een opéra in 5 stukken van Giacomo Meyerbeer (29 februari 1836 in l'Opéra van Paris)

Nº 759 - Néogène Aigle gros bec Produktie: ca.1860 - 1900 -759-

Cat. Pag. Steel-13,5cm Ketel-4cm Coll: AvE
1868- 66
1879 en 1886-118
1894-102
1896- 12 Prijs: 4fr.50 per 100

Pijp met eivormige ketel zonder hiel met een rechte steel en afgeplat mondstuk met knoop. De
ketel wordt vanaf de onderzijde omvat door een kromme, openstaande snavel van een gestileerde
vogel waarvan de ogen aan de zijkanten van de ketel zichtbaar zijn.

Steelpijp, recht

Steeleind: afgeplat, knoop
Hiel: geen

Nº 760 - Derviche, Tête -760-

Cat. Pag. Steel-2,5cm Ketel-5,1cm Produktie: ca.1855 - 1900
1858- "Missionnaire"
1879 en 1886-25
1894-20

Pijp met figurale ketel met oplopende steel met manchet. Ketel in de vorm van het hoofd van een
man met lange, puntige baard en snor. Over het hoofd heeft hij een monnikskap die bij het
voorhoofd in een punt uitloopt. In de lijst van 1858 staat vormnummer 760 twee keer vermeld. in
het ene geval wordt de Missionnaire genoemd, in het andere geval Derviche. Het is mij niet bekend
of het hier om verschillende modellen gaat.

Derwisj (Perz., = arme), benaming voor de leden van sommige mystieke orden in de islam, die Coll: GD
veelal bedelend door het land trokken; eertijds vooral talrijk in Turkije (Bektasjijja-orde), Perzië en Manchetpijp, oplopende steel
Noord-Afrika (Senoessijja-orde).

Hiel: geen

Nº 761 - Marseillaise très grande. Fantaisie extra -761-

Cat. Pag. Steel-31cm Ketel-5,9cm Produktie: ca.1855 - 1925

1858- Zie ook nr.612, 633, 679, 679b, 783, 789, 793, 795

1868-24 813, 825, 827, 831, 847, 887, 891, 925, 1272 en 1272b

1879 en 1886-31

1894-29

1896-21 Prijs:25fr. per 100 Benamig: Basque extra-grande

1908-12 Prijs 30Fr./gros

1918-Affiche Prijs: 68Fr./100

Pijp met een ketelmodel tussen doetel en billiard met een gekrulde hiel en rechte steel met knoop. Coll:AvE
De onderste helft van de ketel heeft een gestippelde ondergrond met een horizontale klimoprank.
Bij de steelaanzet platte overlappende bladeren en op de steel is een slingerende klimoprank te
zien. Dit is de grootste Marseillaise uit het assortiment en werd in de catalogie van 1885, 1894,
1908 en 1918 bij de zgn. "Fantaisies Extra" afgebeeld. De Marseillaises kenmerken zich door
uiteenlopende modellen met bladerdecors op een geruwde, meestal gestippelde ondergrond. Boven
deze decoratie was de ketel glad en wit geëmailleerd.

Nº 762 - Valaque, Tête Steelpijp, recht

Steeleind: knoop
Hiel: gekrulde spoor

-762-

Cat. Pag. Steel-2,3cm Ketel-5,6cm Produktie: ca.1855 - 1870
1858-

Pijp met figurale ketel zonder hiel met oplopende steel en manchet. Ketel in de vorm van het
hoofd van een man met baard en dikke snor met naar voren gedraaide punten. Op zijn hoofd
een wollen muts met links een kwast. Op de voorzijde een broche met eronder geklemde veren
die langs de muts naar achteren lopen.

Valaque is Frans voor Walachijer. Walachije, landstreek in Roemenië, zich uitstrekkend van de Coll: AvE
Karpaten (Transsylvaanse Alpen) in het noorden tot de Donau in het zuiden, ca. 77000 km2. Manchetpijp, oplopende steel
Het gebied, genoemd naar de Walachen (v.Oud-Hoog-Duits Wahl = vreemdeling), werd in 100 Hiel: geen
n.C. door de Romeinse keizer Trajanus.De eerste vorst van betekenis, Bassarab (ca. 1310-1352),
maakte zich in 1330 onafhankelijk van de Hongaarse koning, maar de macht van Hongarije
bleef zich doen gevoelen, terwijl in de 14de eeuw de Turkse dreiging opkwam. Vorst Mircea de
Grote (1386-1418) werd schatplichtig aan de sultan. Na de slag bij Mohács in 1526, waardoor
Hongarije grotendeels Turks werd, groeide ook de Turkse druk in Walachije. In 1654 hield het
geslacht Bassarab op te regeren, andere inheemse geslachten volgden. Na de Russisch-Turkse
Oorlog van 1768-1774 nam de Russische invloed toe. Aan deze situatie kwam een eind na de
Vrede van Parijs (einde van Krimoorlog, 1856). In jan. 1859 werd Alexander Cuza tot vorst van
Walachije en Moldavië gekozen. In 1862 verenigde hij beide vorstendommen, waardoor
Roemenië ontstond.

Roemenië ontstond. -763-

Nº 763 - Néogène Anguleuse petite, tuyau courbé

Cat. Pag. Steel-12cm Ketel-3,4cm Produktie: ca.1870 - 1900
1879 en 1886-118 Zie ook 763b en 763t
1894-Alleen in Nomenclatuur

Pijp met ovale, gebolde ketel zonder hiel met een gebogen steel met afgeplat mondstuk en knoop.
De onderzijde van de ketel loopt uit in een puntvorm, de steel is hoog aangezet. Dit model kwam
voor in drie formaten waarvan deze de kleinste is.

Steelpijp, gebogen
Steeleind: afgeplat, knoop
Hiel: geen

Nº 763b - Néogène Anguleuse moyenne, tuyau courbé -763b-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm Produktie: ca.1870 - 1900
1879 en 1886-118 Zie ook nr.763 en 763t
1894-Alleen in Nomenclatuur

Pijp met ovale, gebolde ketel zonder hiel met een gebogen steel met afgeplat mondstuk en knoop.
De onderzijde van de ketel loopt uit in een puntvorm, de steel is hoog aangezet. Dit model kwam
voor in drie formaten waarvan deze de middelste is.

Steelpijp, gebogen
Steeleind: afgeplat, knoop
Hiel: geen

Nº 763t - Néogène Anguleuse grande, tuyau courbé -763t-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm Produktie: ca.1870 - 1900
1879 en 1886-118 Zie ook nr.763 en 763b
1894-Alleen in Nomenclatuur

Pijp met ovale, gebolde ketel zonder hiel met een gebogen steel met afgeplat mondstuk en knoop.
De onderzijde van de ketel loopt uit in een puntvorm, de steel is hoog aangezet. Dit model kwam
voor in drie formaten waarvan deze de grootste is.

Steelpijp, gebogen
Steeleind: afgeplat, knoop
Hiel: geen

Nº 764 - Solitaire, Tête -764-

Cat. Pag. Steel-4cm Ketel-6cm Produktie: ca.1830 - 1860
1858-

Pijp met oplopende steel en manchet. De ketel is in de vorm van een man met een volle baard en
krullende haren. Op het hoofd draagt hij een gedecoreerde band. Deze pijp is aan de onderzijde
gemerkt met JG.

Nº 764 - Mercure, Fantaisie Coll:AvE
Manchetpijp, oplopende steel
Cat. Pag. Steel-12cm Ketel-4cm Hiel: geen
1868-37 (benoemd met nr.769)
1879 en 1886-51 -764-
1894-41

Produktie: ca.1860 - 1900

Mercurius op een Romeinse strijdwagen met
zijn caduceus (herautstaf)

Pijp met figurale ketel zonder hiel met een rechte steel en knoopmondstuk. Ketel in de vorm van
het hoofd van Mercurius met gevleugelde helm en een snor. Steelaanzet met bladeren, daarachter
een houtnerf structuur met noesten wat begint bij een gladde ring.

Mercurius, de Romeinse god van de handel en winst, werd geheel gelijkgesteld met de Griekse Coll:AvE
Hermes. In de keizertijd was de cultus van Mercurius vooral in het Keltische en het Germaanse Steelpijp, recht
cultuurgebied zeer verbreid; in het laatstgenoemde werd hij geïdentificeerd met Wodan. Steeleind: afgeplat, knoop
Hiel: geen
Nº 765 - Roi de Pique, Fantaisie
-765-

Cat. Pag. Steel-12,5cm Ketel-3,9cm Produktie: ca.1860 - 1914
Zie ook nr.399 en 400
1868-37

1879 en 1886-51

1894-41

1908-10 Prijs 9Fr/gros. Verkrijgbaar in witte en rode klei.

Pijp met figurale ketel zonder hiel en rechte steel met afgeplat mondstuk en knoop. Ketel in de
vorm van het hoofd van een lachende koning met baard en op het hoofd een kroon. Ketel heeft aan
de onderzijde een gepunt borststuk met het schoppen teken.

Het verhaal gaat dat het kaartspel populair werd in Frankrijk in de tijd van Charles VI en dat een

potrettekenaar genaamd Jaques Gringoneur de kleuren en portretten bedacht. Hij verdeelde de

kaart in vier rijken: Bourgondië kreeg een ruit, Frankrijk een schop, Orleans een hart en Bretanje

een klaverblad. Voor de afbeeldingen op de kaarten zijn personen uit het hofleven gebruikt. De Steelpijp, recht

schoppenkoning schijnt CharlesVI te zijn en later Charles VII. Nog later werd vaak beweerd dat de Steeleind: afgeplat, knoop
schoppenkoning Koning David voorstelt.
Hiel: geen

Nº 766 - Varlet, Tête -766-

Cat. Pag. Steel-3cm Ketel-5,2cm Produktie: ca.1855 - 1910
1858- "Warlet"
1868-20
1879 en 1886-17
1894-15

Pijp met figurale ketel zonder hiel met oplopende steel en manchet. Ketel in de vorm van een
mannenhoofd met snor en baard met op zijn hoofd een hoed met een brede gekrulde rand met
rechts een pluim. De steelaanzet suggereert een eenvoudige kanten plooikraag.

Schildknaap of edelknaap, in de middeleeuwen de vrijgeboren jongeling die onder leiding en in

dienst van een ridder zich oefende in het hanteren van de wapens. Na een ca. zesjarige leertijd kon Coll: AvE
de ridderslag volgen.

Manchetpijp, oplopende steel
Hiel: geen

Nº 767 - Néogène Pelle -767-

Cat. Pag. Steel-13cm Ketel-3cm Produktie: ca.1860 - 1914
1868- 66 Steelpijp, gebogen
1879 en 1886-118 Steeleind: afgeplat, knoop
1894-100 Hiel: geen
1908- 4 Prijs 6fr./gros

Pijp met figurale ketel zonder hiel met gebogen steel en afgeplat mondstuk met knoop. De ketel
heeft aan de onderzijde het blad van een puntige spade, waarop een onregelmatig gevormde ketel
een hoop zand of aarde suggereert.

Coll:AvE

Nº 768 - Vieux Turc, Tête -768-

Cat. Pag. Steel-2,5cm Ketel-5,8cm Produktie: ca.1855 - 1910
1858- "Turban" Zie ook nr.155, 158, 299, 439, 562,
1879 en 1886-11
1894-10 571, 740, 770 en 1282

Pijp met figurale ketel zonder hiel en oplopende steel met manchet. Ketel in de vorm van een
mannenhoofd met lange baard en snor. Om het hoofd een geborduurde doek met aan de
achterzijde een lap. De steelaanzet met bladmotief en ingesneden rand.

Gambier had vele pijpen met een Turkse man als ontwerp in het assortiment. Wellicht had dit te Coll: GD
maken met het feit dat de Turken bekend stonden als stevige rokers. Ook al werd het roken in het Manchetpijp, oplopende steel
Ottomaanse rijk rond 1600 bestreden door verschillende sultans, het pijproken is toch erg
populair geworden. De Turken ontwikkelden een eigen kenmerkende stijl bij de fabricage van
pijpen waarvan de Tsjiboek het bekendste is.

Hiel: geen

Nº 769 - Néogène Calumet courbé -769-

Cat. Pag. Steel-9cm Ketel-3,3cm Produktie: ca.1860 - 1900 Coll: AvE
1868- 67 Zie ook nr.381 en 743
1879 en 1886-118
1894-100

Pijp met een billiard model ketel zonder hiel, een gebogen steel met een afgeplat monstuk met
knoop. Het mondstuk is afgezet met een gladde ring.

Calumet betekent rietje en is de naam die door de Fransen gegeven aan de pijpen die door de
indianen in Noord Amerika gerookt werden. Deze vredespijpen waren dikwijls gemaakt van een
zachte, rode steensoort. De steel was een lang rietje met veren gedecoreerd.

Steelpijp, gebogen

Steeleind: afgeplat, knoop
Hiel: geen

Nº 770 - Turc à lunettes, Fantaisie -770-

Cat. Pag. Steel-12,5cm Ketel-4,6cm Produktie: ca.1860 - 1890
1879 en 1886-52 Zie ook nr.155, 158, 299, 439, 562,

571, 740, 768 en 1282

Pijp met figurale ketel zonder hiel en rechte steel met knoop. Ketel in de vorm van een
mannenhoofd met snor en baard. Om het hoofd een doek meerdere keren omgeslagen met aan de
achterzijde een kwast. Hij draagt een kleine knijpbril. De steel heeft een glad bandje waaruit een
lof met ingesneden randen de steelaanzet vormt.

Gambier had vele pijpen met een Turkse man als ontwerp in het assortiment. Wellicht had dit te Coll:AvE

maken met het feit dat de Turken bekend stonden als stevige rokers. Ook al werd het roken in het Steelpijp, recht
Ottomaanse rijk rond 1600 bestreden door verschillende sultans, het pijproken is toch erg
populair geworden. De Turken ontwikkelden een eigen kenmerkende stijl bij de fabricage van Steeleind: knoop

pijpen waarvan de Tsjiboek het bekendste is. Hiel: geen

Nº 771 - Cadran solaire, Fantaisie -771-

Cat. Pag. Steel-12,5cm Ketel-3,5cm Produktie: ca.1860 - 1914 Coll: FvP

1868-37

1879 en 1886-52

1894-41

1908-10 Prijs 9Fr/gros. Verkrijgbaar in witte en rode klei

Pijp met figurale ketel zonder hiel en rechte steel met afgeplat mondstuk en knoop. Ketel in de
vorm van een soort narrenkop met een kapje waarop sterren staan. De voorzijde van de ketel
toont een gezicht met een snorretje. De rand van zijn kap is rond dit gezicht sikkelvormig als
een zonnewijzer met tijdverdeling.

In de periode van 1867 tot 1870 speelt er in Parijs in een theater " Le cadran solaire" met de
acteurs J.-U. Foucher, Joseph Charland, A. Fontaine en Joseph Gadoury. Mogelijk is deze pijp
gemaakt naar dit stuk.

Steelpijp, recht
Steeleind: afgeplat, knoop
Hiel: geen

Nº 772 - Garde-Française, Tête -772-

Cat. Pag. Steel-3cm Ketel-5,5cm Produktie: ca.1860 - 1900
1868-15
1879 en 1886-11
1894-11

Pijp met figurale ketel zonder hiel en oplopende steel met manchet. Ketel in de vorm van een
mannenhoofd met snor en baard en op zijn hoofd een driekante steek. Steelovergang is een kraag
en een ingesneden bladmotief.

Les Gardes Françaises was een legeronderdeel opgericht in 1563 om de veiligheid en orde te Coll:AvE
bewaken in het paleis van de koninklijke familie. Later is dit onderdeel overgegaan in Garde
Nationale welke opgericht werd tijdens de Revolutie van 1789. Dit nieuwe bataillon bestond uit
vier compagnies van 100 mannen uit de burgerij en een compagnie van 100 oud Garde
Françaises.

Nº 773 - Le Satyre, Fantaisie Manchetpijp, oplopende steel
Hiel: geen

-773-

Cat. Pag. Steel-12,4cm Ketel-3,8cm
Zie ook nr.159, 810 en 1345
1879 en 1886-52

1894-Alleen in Nomenclatuur

Produktie: ca.1860 - 1900

Pijp met figurale ketel met rechte steel en Steelpijp, recht
knoop. Ketel in de vorm van een duivelskop Steeleind: knoop
met puntige oren, een kromme neus en een Hiel: geen
grijns op het gelaat. Rond het voorhoofd
bladeren. Hij heeft een lange, naar achteren
gekrulde baard. Op de steel zijn bladeren en
een bloem aangebracht.

Detail van een handgreep van een vaas uit
de tuin van Versailles (18e eeuw).
L'Art pour Tous nr.266, 15 juli 1871

Sater of Satyr is in de Griekse mythologie een natuurdemon, half-mens half-dier, ruigbehaard,
met bokspoten, horens en een staart. Saters behoorden tot het gevolg van Dionysus en
verpersoonlijkten de grove zinnelijke instincten. Zij hielden zich bij voorkeur bezig met drinken,
spelen en achtervolgen van nimfen.

Nº 774 - Fauconnier, Tête -774-

Cat. Pag. Steel-2,5cm Ketel-5,2cm Produktie: ca.1855 - 1900
1858-
1868-21
1879 en 1886-17
1894-15

Pijp met figurale ketel met oplopende steel met manchet. Ketel in de vorm van
een mannenhoofd met een snor en baard in twee punten. Op zijn hoofd een
sierlijke middeleeuwse muts met een pluim. De steelaanzet opgesierd met
ingesneden bladeren.

De valkerij is eeuwenlang een belangrijk spel geweest. Bakermat zijn de steppen van Centraal-
Azië, waar het al in de prehistorie werd beoefend. Mongolen en Hunnen verbreidden het naar
Europa, waar het eerste bewijs van echte valkerij gevonden werd in Gallië omstreeks 375 n.C. In
de middeleeuwen werd de valk bij de geestelijkheid en adel een statussymbool. De valkerij kreeg
na 1200 nieuwe impulsen door contacten met de islam en een verhandeling over het vederspel
door keizer Frederik II. Het verdwijnen van de standenstaat door de Franse Revolutie, het steeds
toenemend gebruik van vuurwapens en het stellen van premies op jachtvogels betekenden
nagenoeg het einde van de valkerij op het vaste land.

Manchetpijp, oplopende steel
Hiel: geen

Nº 775 - Marin, Fantaisie -775-

Cat. Pag. Steel-13cm Ketel-5cm Produktie: ca.1860 - 1890
1879 en 1886-52 Zie ook nr.560 en 1313

Pijp met figurale ketel zonder hiel en rechte steel met knoop.
Ketel in de vorm van een mannenhoofd met snor en een baard in
een punt. Kort haar en een platte matrozenpet met rand.
Steelaanzet met vier lofjes.

Coll:AvE

Steelpijp, recht
Steeleind: knoop
Hiel: geen

Nº 776 - Lybien, Tête -776-

Cat. Pag. Steel-2,5cm Ketel-5,2cm Produktie: ca.1855 - 1900 Coll:AvE
Manchetpijp, oplopende steel
1858- Hiel: geen

1868-21 -777-

1879 en 1886-17

1894-Alleen in Nomenclatuur

Pijp met figurale ketel en oplopende steel met manchet. Ketel in de vorm van een mannenhoofd
met snor en baard. Om het hoofd een geborduurde doek die met steentjes bewerkt is.
Onderzijde van de ketel een getand blad.

Libië was in de oudheid de benaming voor geheel (noordelijk) Afrika. Omstreeks 800 v.C.
stichtten Fenicische zeevaarders enkele handelsposten aan de Libische kust. Het gebied heeft in
de oude geschiedenis tot vele landen behoord. In de 16de eeuw had het land veel van aanvallen
van Europeanen te lijden: van 1530 tot 1551 was de stad Tripoli in handen van de Maltezer
ridders. Daarna werd Libië door de legers van de Osmaanse sultans veroverd. Na verloop van
tijd moesten de Turken de werkelijke macht afstaan aan de inheemse gezaghebbers, de 'deis',
die gedurende de 17de en 18de eeuw van hun zeesteden ware roofnesten maakten voor de
Barbarijse zeerovers. Als gevolg daarvan werd de hoofdstad Tripoli in 1665 en 1728 door Franse
strafexpedities volledig verwoest. Nadat Algerije Frans was geworden (1830), moesten Tunesië en
Tripolitanië zich wel weer dichter bij het Ottomaanse rijk aansluiten. In 1835 zette de sultan de
familie Karamanli, die sedert 1714 regeerde, als deis van Tripoli af en organiseerde het land zo
goed mogelijk als Turkse provincie. Sinds 1951 is Libië onafhankelijk.

Nº 777 - Mandarin, Fantaisie

Cat. Pag. Steel-12,5cm Ketel-4,5cm Produktie: ca.1860 - 1890
Zie ook nr.380, 416, 607, 728, 796 en 1167
1879 en 1886-52

Pijp met figurale ketel met rechte steel en knoop mondstuk. Ketel in de vorm
van een Chinees met lange, dunne snor en puntige sik. Op zijn hoofd een
kroonvormig hoofddeksel met aan de achterzijde een kwast. Aan zijn oren
hangen bloemvormige hangers. Steelaanzet met bladmotief.

Mandarijn was vroeger in het Westen de gangbare benaming voor een staatsambtenaar in het Coll: AvE
keizerlijke China (in het Chinees kwan geheten). De term is waarschijnlijk afkomstig uit het
Sanskriet (in het voormalige Nederlands-Indië heette de inheemse ambtenaar mantri) en uit het Steelpijp, recht
Portugees, waarin mandar bevelen betekent. In het keizerlijke China vormden deze zeer Steeleind: knoop
invloedrijke staatsambtenaren een sterke elitegroep die, vooral in de perioden toen China door Hiel: geen
vreemde dynastieën werd geregeerd (Mongolen en Mantsjoes), zorgde voor de continuïteit van de
Chinese ideeën en de Chinese traditie. Aan de andere kant kwamen vooral in de latere periode
van verval de nadelen van het Chinese systeem tot uiting, met name de bureaucratie. Encarta®
- Encyclopedie 2000 - Winkler Prins.

Nº 778 - Kabyle, Tête -778-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm Produktie: ca.1855 - 1900
1858- Zie ook nr.848
1879 en 1886-Alleen in Nomenclatuur
1894-Alleen in Nomenclatuur

Pijp met figurale ketel met oplopende steel en manchet. Ketel in de vorm van het hoofd van een
man met snor en baard. Om het hoofd een geborduurde doek met hangende flappen aan de
zijkanten.

Inwoner van Kabilië. De Berbers, de oorspronkelijke bewoners van Algerije, werden in de 7de eeuw
onderworpen door de Arabieren waarna gedeeltelijke vermenging optrad. Een duidelijke etnische
scheidslijn tussen Berbers en Arabieren is thans niet meer te trekken. De meeste Berbers spreken
(tevens) Arabisch; hun eigen taal en cultuur hebben ze het best bewaard in de bergstreken Kabylië
(het oostelijk deel van de Tell Atlas tussen Algiers en Constantine)

Coll: AvE

Manchetpijp, oplopende steel

Hiel: geen

Nº 779 -779-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm

Nº 780 - Berbère, Tête -780-

Cat. Pag. Steel-4cm Ketel-5,4cm Produktie: ca.1855 - 1900
1858- Zie ook 778 en 848

1879 en 1886-Alleen in Nomenclatuur (in 1879 abusievelijk "Cerbère"genoemd)

1894-Alleen in Nomenclatuur

Pijp met figurale ketel met oplopende steel en manchet. Ketel in de vorm van het hoofd van een
man met baard en een geborduurde doek rond het hoofd. Steel bewerkt met getande bladeren.

Barbarije, oude naam voor Noordwest-Afrika (de Maghreb). Het is een verbastering van Berberije Coll:GK
(het land der Berbers), ontstaan door associatie met 'barbaren' (de Barbarijse zeerovers). Berbers,
algemene benaming voor bevolkingsgroepen in Noord-Afrika die wonen in een gebied dat zich
uitstrekt van Siwa (bij de grens Egypte-Libië) tot de Atlantische Oceaan en zuidwaarts tot de grote
boog van de Niger. Zij noemen zich Imazighen, een term die zij vaak prefereren boven de
aanduiding Berber en hun belangrijkste gemeenschappelijke kenmerk is het spreken van de
Berbertaal, door hen Tamazight genoemd.

Manchetpijp, oplopende steel
Hiel: geen

Nº 781 - Talon applati, Néogène Produktie: ca.1885 - 1900 -781-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm Steelpijp, recht
1896-12 Prijs 4fr.50 per 100 Steeleind: knoop
Hiel: knop, lang gerekt

Pijp met eivormige ketel met afgeplatte knophiel en rechte steel met knoop. Komt alleen voor in de
catalogus van 1896 waarbij vermeld wordt dat er drie formaten zijn. Of deze verschillende
vormnummers hadden is niet bekend. Dit model vertoont overeenkomsten met nr.731, 731b en
731t. (Néogène, talon long)

Nº 781- La Tentation, Fantaisie -781-

Cat. Pag. Steel-12,5cm Ketel-4,5cm Produktie: ca.1860 - 1890
1879 en 1886-52

Pijp met figurale ketel en een figurale hiel. Een rechte steel
met knoop. De ketel is een dubbelfiguur, aan de voorzijde een
menselijk gelaat met openstaande mond en een baard die in
een punt uitloopt op de plaats van de hiel. Aan weerszijden
van dit gelaat leunt een sater met een puntmuts op en met
bokkenpoten die op de steel doorlopen. Hand van de sater aan
de mond van het mensengezicht. Op de rug van de sater een
opstaande vleugel.

Coll: MJ

Nº 782 - Ecossais, Tête Steelpijp, recht
Steeleind: knoop
Cat. Pag. Steel-2,2cm Ketel-5,2cm Produktie: ca.1855 - 1900 Hiel: figuraal
1858- Zie ook Saillard pag.20
1868-15 -782-
1879 en 1886-18
1894-15 Coll:AvE
Manchetpijp, oplopende steel
Pijp met figurale ketel met oplopende steel en manchet. Ketel in de vorm van het hoofd van een Hiel: geen
man met snor en baard in twee punten. Op het hoofd een baret met Schotse ruit met op de
voorkant een veer die achter een rozet vast zit. Borstbeeld met sjerp aan rechterzijde.

Schotland was in de Romeinse tijd door de Picten bewoond. In de 5de eeuw stichtten de Scoten,
uit Ierland gekomen, er een christelijk koninkrijk, terwijl de Britten uit het zuiden kwamen
opdringen, gevolgd door de Angelen. Men kan Malcolm II als de eerste koning van Schotland
beschouwen; hij verenigde de gebieden van de Picten en Scoten en onderwierp de Angelen in de
Lothians. Engeland trachtte al in de Middeleeuwen Schotland te onderwerpen, wat leidde tot
een samengaan van Schotland met Frankrijk. Eduard III mengde zich in 1332 in de strijd
tussen de zwakke koning David II Bruce en Eduard Balliol. Aanvankelijk verloor David, maar
toen Eduards aandacht meer op Frankrijk gevestigd was, kon David met Franse hulp zijn rijk
herwinnen. Schotland werd sedert 1650 een deel van Engeland, waarvan het wel de nadelen,
maar niet de voordelen had.
Deze pijp dateert uit de tijd van de Krim-Oorlog (1853-1856) en waarbij er een Frans-Britse
alliantie was die het mogelijk maakte om de overwinning te behalen tegen Keizerlijk Rusland.

Nº 783 - Marseillaise forme belge ornée. -783-

Cat. Pag. Steel-30,5cm Ketel-5,5cm Produktie: ca.1855 - 1914 Coll: AvE

1858- Zie ook nr.612, 633, 679, 679b, 761, 789, 793, 795

1868-24 813,825,827, 831, 847, 887,891,925,1272 en 1272b

1879 en 1886-31

1894-29

1908-12 Prijs 18Fr./gros

Pijp met ovale ketel met hiel en rechte steel en knoop. Onderste helft van de ketel heeft een

stippeldecor waarboven een band is aangebracht met rank bloemen en bladeren. Ongeveer de helft

van de ruim 30 cm lange steel is versierd met een slingerende bladrank op een ruwe ondergrond.

Deze decoratie bevindt zich tussen twee gladde banden. Bij de ketel loopt uit deze band een takje

met een op de hiel doorlopend blaadje. In de catalogi staat vermeld dat deze pijp gemaakt is van

terre belge. De Marseillaises kenmerken zich door uiteenlopende modellen met bladerdecors op

een geruwde, meestal gestippelde ondergrond. Boven deze decoratie was de ketel glad en wit

geëmailleerd. Steelpijp, recht

Steeleind: knoop
Hiel: cilindrisch, figuraal

Nº 784 - Senateur, Tête -784-

Cat. Pag. Steel-2,2cm Ketel-5,5cm Produktie: ca.1855 - 1880 Coll: AvE

1858- Zie ook nr.1852

Deze pijp wordt alleen vermeld in de inventarisatielijst van Gambier uit
1858. Pijp met figurale ketel zonder hiel en oplopende steel met manchet.
Ketel in de vorm van het borstbeeld van een man met gladgeschoren
gezicht en een opstaande bewerkte uniformkraag. Op de borst hangt een
medaille.

Volgens Francis van Parys wordt met deze pijp Achille-Léonce-Victor-Charles uitgebeeld, (Parijs, Manchetpijp, oplopende steel
28 november 1785 - aldaar, 26 januari 1870) was een Frans politicus en diplomaat. Victor de Hiel: geen
Broglie was de zoon van de Franse revolutionair Charles-Louis-Victor, prins de Broglie, die in
1794 werd onthoofd met de guillotine. Victor de Broglie vluchtte samen met zijn moeder naar -785-
Zwitserland waar zij tot de val van Robespierre bleef. In 1809 werd Victor de Broglie lid van de
Staatsraad, waarvan keizer Napoleon I de voorzitter was. Napoleon zond hem als diplomaat naar
Wenen, Praag en Warschau. In 1830 en 1836 was hij minister -president. In 1847 werd De
Broglie ambassadeur in Londen. Aan zijn ambassadeurschap kwam met de revolutie van 1848
een einde toen de monarchie onder koning Lodewijk Filips werd afgeschaft. Nadat Lodewijk
Napoleon Bonaparte, de Franse president, op 2 december 1851 een coup had gepleegd en de
monarchie onder het Huis Bonaparte herstelde, stapte De Broglie uit de politiek. Hij legde zich
sindsdien toe op het schrijven van enkele werken. In 1855 werd hij lid van de Académie
Française.

Nº 785- Mendiant, Fantaisie

Cat. Pag. Steel-12,5cm Ketel-5,8cm Produktie: ca.1860 - 1900
1868-37 Zie ook nr.962
1879 en 1886-53
1894-41

Pijp met voorover hellende figurale ketel, een figurale hiel en Coll: MJ
een rechte steel en knoop. Ketel aan de voorzijde een
bedelaar met een lange baard en opgetrokken benen. De Steelpijp, recht
voeten bevinden zich op de plaats van de hiel. Voor zijn borst Steeleind: knoop
houdt hij een oude hoed in de handen. Op zijn rug een Hiel: figuraal
plunjebaal. Vodden als kledij. Steelaanzet met gedraaide
bladeren versierd. De pijpen met vormnummer 807- "Le
Chopineur" en vormnummer 801- "Le Nain", lijken door de
zelfde ontwerper te zijn gemaakt.

Nº 786 - Louis-Napoleon Bonaparte.Tête -786-

Cat. Pag. Steel-1,5cm Ketel-5,5cm Produktie: ca.1855 - 1870
Zie ook nr.0.20, 228, 229, 330, 331, 332, 334
569, 569b, 823, 834, 840, 842, 931 en 1266

Pijp met figurale ketel en oplopende steel met manchet. Ketel in de vorm
van het borstbeeld van Napoleon II met tweekante steek op het hoofd.
Borstbeeld toont een opstaande militaire kraag en op de onderzijde een
onderscheiding met links: "Napoleon III' en rechts: "7660000". Komt ook
voor als steelpijp. (zie 931)

Napoleon III, officieel: Karel Lodewijk Napoleon Bonaparte (Parijs 20 april 1808 - Chislehurst, bij Coll:AvE
Londen, 9 jan. 1873), keizer der Fransen van 1852 tot 1870, derde zoon van Lodewijk Napoleon,
koning van Holland, en Hortense de Beauharnais, werd na de dood van zijn beide broers (1807 Manchetpijp, oplopende steel
en 1831) en die van zijn neef Napoleon II (1832) troonpretendent. Hij werd in 1848 met een zeer
grote meerderheid gekozen tot president van Frankrijk. Op 2 dec. 1851, de verjaardag van de Hiel: geen
keizerkroning van Napoleon I, had met veel machtsvertoon en bloedvergieten de staatsgreep
plaats. De door hem ingestelde en benoemde Senaat herstelde daarop het keizerrijk (2 dec. -787-
1852). Toen een verbintenis met een vorstendochter onmogelijk bleek, huwde hij de Spaanse
gravin Eugénie de Montijo (1853). Na aanvankelijk een ware dictatuur uitgeoefend te hebben,
werd zijn beleid liberaler. Zijn buitenlandse politiek bracht Frankrijk in oorlog met Rusland
(Krimoorlog, 1854-1855) en Italië (1859). Na het debacle van de Frans-Duitse oorlog (1870) ging
hij in ballingschap in Engeland.

Nº 787

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm

Nº 788 -788-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm

Nº 789 - Néogène Marseillaise unie. (moyen) Forme 633 -789-

Cat. Pag. Steel-11,5cm Ketel-3,3cm Produktie: ca.1855 - 1900

1858- Zie ook nr.612, 633, 679, 679b, 761, 783, 813,

1879 en 1886-118 825, 827, 831, 847, 887, 891, 928, 1272 en 1272b

1894-102

Pijp met model naar Duitser met een omgekruld spoor. Een rechte steel met afgeplat mondstuk
en knoop. Deze Marseillaise heeft een gladde ketel en komt voor in drie formaten. (789+825+
827) De basis van dit model komt overeen met nr.633 - "Marseillaise, bague au tuyau".
De Marseillaises kenmerken zich doorgaans door uiteenlopende modellen met bladerdecors op
een geruwde, meestal gestippelde ondergrond. Boven deze decoratie was de ketel glad en wit
geëmailleerd.

Steelpijp, recht
Steeleind: afgeplat, knoop
Hiel: spoor, omgekruld

Nº 790 - Le Béarnais, Tête -790-

Cat. Pag. Steel-3,5cm Ketel-5,2cm Produktie: ca.1855 - 1900
Zie ook nr.145 en 1442
1858- "Basque"
1868-17
1879 en 1886-18
1894-15
1896-22 Benaming: Basque, prijs 10fr. Per 100

Manchetpijp met ketel in de vorm van een mannenhoofd met snor en baard in twee punten. Op
het hoofd een baret met noppen.

Afbeelding van een inwoner uit de Bearn. Deze pijp bestaat ook als steelpijp (nr.145), en wordt Coll:RdH
dan Basque genoemd. Het Baskenland en de Bearn zijn twee tegen elkaar aan liggende gebieden Manchetpijp, oplopende steel
in de Franse Pyreneeën. Het Baskenland ligt aan de kust bij de plaatsen Bayonne en Biarritz. Hiel: geen
De Bearn ligt iets meer landinwaarts met in het centrum de plaats Pau. De verwarring rond de
herkomst van de man op deze pijp heeft mogelijk met zijn hoofddeksel te maken. De baret die -791-
gedragen wordt door de hier uitgebeelde man is ooit ontstaan in de Bearn. Het verhaal gaat dat
schaapsherders in de Pyreneeën ze als eerste maakten door de houten naalden van palmachtige
bomen in elkaar te vlechten waardoor een hoofddeksel ontstond. Later werd de baret van stof
gemaakt en werd in het Noord Oosten "Lou Berret" genoemd en in het Zuid Oosten "Lou
Bounet". Later werd de baret in het Baskenland ook erg populair en handelaren uit Bayonne en
Biarritz kochten ze in de Bearn en naaiden er etiketten in met Baskische stadsnamen.
Het is echter ook zeer goed mogelijk dat met deze pijp Henri IV, bijgenaamd "Le Béarnais" wordt
bedoeld.

Nº 791 - Belge extra grande.

Cat. Pag. Steel-30cm Ketel-5,3cm Produktie: ca.1855 - 1914

1858-
1868-89
1879 en 1886-92
1894-76
1896-18 Prijs:6fr.50 per 100
1908- 6 Prijs 9fr./gros

Pijp met grote, ovale ketel met hiel en rechte steel. Dit was een van de grootste pijpen met het
Belge model.

Steelpijp, recht
Steeleind: afgesneden

Hiel: cilindrisch

Nº 792 - Tyrolien, Tête -792-

Cat. Pag. Steel-2,5cm Ketel-4,8cm Produktie: ca.1855 - 1900
1858- Zie ook nr.741 en 1593

1868-17

1879 en 1886-18

1894-16

Pijp met figurale ketel en oplopende steel met manchet. Ketel in de vorm van het hoofd van een
man met een Tiroler hoedje op met een band met rozet waaronder drie veren gestoken zitten. De
hoed zit vast met een kinband. Op de steel op een gestippeld fond een klimoprank.

Tirol. Na de Volksverhuizing was het gebied verdeeld tussen Beieren, Longobarden en Rhaetiërs. Coll:AvE
Sedert 591 bestond een bisdom in Säben bij Klausen. Meinhard II (1258-1295), die sedert 1286 Manchetpijp, oplopende steel
ook hertog van Karinthië was, veroverde het dal van de Boven-Inn en dwong de bisschoppen van Hiel: geen
Brixen en Trente zijn heerschappij te erkennen. Daarmee was Tirol eigenlijk pas ontstaan. In
1363 stond Meinhards kleindochter Margaretha 'Maultasch' echter Tirol aan de Habsburgers af. -793-
Door de Vrede van Pressburg (26 dec. 1805) kwam Tirol aan Beieren. De kerkelijke
hervormingen door de Beierse administratie, de dienstplicht en de waardevermindering van het
geld hadden de opstand van 1809 onder Andreas Hofer en de kapucijn Haspinger tot gevolg. Na
de onderdrukking daarvan werd het land verdeeld onder Beieren, Italië en Franse provincies.
Van 1814 af behoorde Tirol weer tot de Oostenrijkse monarchie. In 1918 kwam Zuid-Tirol aan
Italië, de rest werd een staat van de republiek Oostenrijk. Tussen Oostenrijk en Italië bestond
hierover lange tijd een conflict.

Nº 793 - Marseillaise, petite.

Cat. Pag. Steel-11,5cm Ketel-4,3cm Produktie: ca.1855 - 1926

1858- "Basque" Zie ook nr.612, 633, 679, 761, 783, 795, 813,
1868-25 831, 887, 891, 925, 1272 en 1272b

1879 en 1886-38

1894-33

1896-21 Prijs:10fr. per 100. Benaming:Basque petite

1908-12 Prijs: 12Fr./gros

1918-Affiche. Prijs:30Fr./100

Pijp met een ketelmodel naar Duitser met omgekrulde spoor en rechte steel met knoop. Coll:GK
Onderzijde ketel heeft op een gestippeld fond een slingerende klimop rank. Op de steel een
gedraaide klimoprank met bladeren en bessen. Steeldecoratie wordt beëindigd met een gladde Steelpijp, recht
ring. Komt voor in twee formaten. (793+795) In de lijst van 1858 wordt deze pijp Basque Steeleind: knoop
genoemd, een benaming die in 1908 weer opduikt. In deze lijst staat tevens vermeld dat er op Hiel: spoor, omgekruld
dat moment groen en blauwe (geëmailleerd) in de voorraad waren. De Marseillaises kenmerken
zich door uiteenlopende modellen met bladerdecors op een geruwde, meestal gestippelde
ondergrond. Boven deze decoratie was de ketel glad en wit geëmailleerd.

Nº 794 - Le Marquis,Tête -794-

Cat. Pag. Steel-3cm Ketel-5,6cm Produktie: ca.1855 - 1900 Coll:AvE
1858- Zie ook nr.139
1868-17
1879 en 1886-18
1894-Alleen in Nomenclatuur

Pijp met figurale ketel en oplopende steel met knoop. Ketel in de vorm van een mannenhoofd met
krullende haren en een lange snor en baard. In de oren draagt hij lange oorhangers. Op een smal
borstbeeld is een kraagje te zien. Steel met een rank bladeren versierd.

Het is niet duidelijk waarom deze man met een Oosterlijk uiterlijk Markies genoemd wordt. Er
bestaat een steelpijp en een manchetpijp van deze "Marquis". Jean Leo schrijft in "Les pipes en
terre Francaises" dat het hier gezien de de haardracht en de oorbellen mogelijk een Armeniër
betreft.

Manchetpijp, oplopende steel
Hiel: geen

Nº 795 - Marseillaise, moyenne. -795-

Cat. Pag. Steel-13,5cm Ketel-4cm Produktie: ca.1855 - 1926 Coll:AvE

1858- "fantaisie" Zie ook nr.612, 633, 679, 761, 783, 793, 813,
1868-25 831, 887, 891, 925, 1272 en 1272b

1879 en 1886-38

1894-33

1896-21 Prijs:10fr. per 100. Benaming:Basque grande

1908-12 Prijs: 12Fr./gros

1918-Affiche. Prijs:30Fr./100

Pijp met een ketelmodel naar Duitser met omgekrulde spoor en rechte steel met knoop. Onderzijde

ketel heeft op een gestippeld fond een slingerende klimop rank. Op de steel een gedraaide

klimoprank met bladeren en bessen. Steeldecoratie wordt beëindigd met een gladde ring. Komt

voor in twee formaten. (793+795) De Marseillaises kenmerken zich door uiteenlopende modellen

met bladerdecors op een geruwde, meestal gestippelde ondergrond. Boven deze decoratie was de Steelpijp, recht

ketel glad en wit geëmailleerd.

Steeleind: knoop

Hiel: spoor, omgekruld

Nº 796 - Le Cochinchinois, Tête -796-

Cat. Pag. Steel-2cm Ketel-5,3cm Produktie: ca.1855 - 1900

1858- Zie ook nr. 380, 416, 607, 728, 777 en 1167

1879 en 1886-Alleen in Nomenclatuur

1894-Alleen in Nomenclatuur

Pijp met figurale ketel met oplopende steel en manchet. Ketel in de vorm van het hoofd van een
man met snor en baard. Op het hoofd een muts van geborduurde stof die aan de bovenrand
naar buiten helt. Het gezicht is overgroeid met klimop ranken. Het hoofd van deze man vertoont
geen oosterse kenmerken, maar mogelijk is dit een karikatuur van een Franse kolonist in
Cochin-China. Mogelijk wordt met deze pijp de christen Francois Do Van Chieu bedoeld die in
1838 gemarteld werd in Cochin-China omdat hij het evangelie aan de kinderen in zijn dorp
verkondigde.

Cochin-China, het zuidelijk deel van Vietnam. Cochin-China behoorde van de 7de tot de 13de Coll: GK
eeuw tot de Achter-Indische staten Fu-nan en Tsjen-la. Vervolgens behoorde het tot het rijk der Manchetpijp, oplopende steel
Chams. In 1471 maakte Vietnam een einde aan dit rijk. Tot ca. 1560 was Cochin-China een deel
van Vietnam. Daarna stond het onder een feitelijk onafhankelijk heerser onder de kroon van
Vietnam, tot het in 1802 deel ging uitmaken van het herstelde Vietnamese Keizerrijk. In de
periode 1862-1867 werd het door Frankrijk veroverd en in 1887, als kolonie, met de rest van
Vietnam.

Hiel: geen

Nº 797 - L'Alchimiste, Fantaisie -797-

Cat. Pag. Steel-14cm Ketel-5cm

1868-37

1879 en 1886-53

1894-41 Produktie: ca.1860 - 1900

Pijp met figurale ketel en rechte steel en knoop. Steelzijde
ketel een sater met horens en lange slagtanden. Andere
zijde een man met snor en baard en een knijpbrilletje op
zijn neus. Om het voorhoofd een kapje.

Alchemie is de oude benaming voor chemie toen dit nog Coll:AvE
niet op wetenschappelijke wijze beoefent werd. De
alchemisten zochten naar de filosofische steen, de steen Steelpijp, recht
van de wijzen, die het mogelijk moest maken onedele
metalen in goud om te zetten. Daarnaast werd gezocht Steeleind: knoop
naar het levenselixer (alkahest, panacee, arcanum, Hiel: geen
Allheilmittel), dat het leven diende te verlengen of zelfs de
mens onsterfelijk moest maken.In de Arabische tijd heeft
vooral Djabir (721-803) bekendheid gekregen door zijn
grote aantal geschriften. Door de Arabische alchemisten
werd chemie ook in Europa bekend. Nog in 1832 erkende
Schmieder, toen hij de geschiedenis van de alchemie
schreef, de mogelijkheid van metaalomzetting.

Nº 798 - Le Sylvain, Tête -798-

Cat. Pag. Steel-3cm Ketel-6cm Produktie: ca.1870 - 1900
1879 en 1886-18
1894-16

Pijp met figurale ketel zonder hiel en oplopende steel met manchet. Ketel in de vorm van het hoofd
van een grijnzende man met horens, lange behaarde oren en een baard met verschillende punten.
Langs het voorhoofd een rank met bladeren en bessen. Ook de steel is versierd met een bladrank.

Romeinse bosgod verwant aan Pan en Faune, beschermer van bomen, planten en kudden. Victor
Hugo noemde de Sylvain in een tekst: Les Voix intérieures (1837)

Le faune aux doigts palmés, le sylvain aux yeux verts, Coll: GD
Pan, qui revêt de fleurs l'antre où tu te recueilles,
Et l'antique dryade aux mains pleines de feuilles. Manchetpijp, oplopende steel
Hiel: geen
Un forêt pour toi, c'est un monstre hideux,

Nº 799- L'Hebreux, Fantaisie -799-

Cat. Pag. Steel-13cm Ketel-4,8cm Produktie: ca.1860 - 1900
1879 en 1886-53
1894-Alleen in Nomenclatuur

Pijp met figurale ketel met rechte steel en knoop. Ketel in de vorm van het hoofd van een man met
snor en lange baard. Om het hoofd een geborduurde doek met een er onder uitstekende lap aan de
zijkanten. Steelaanzet met vlakke bladeren.

Hebreeën, de benaming voor een volk of voor een sociale klasse in de antieke Semitische wereld. Coll: MJ
In het Oude Testament komt de betiteling voor in de verhalen rondom het verblijf in en de Steelpijp, recht
uittocht uit Egypte. De Israëlieten worden dan dikwijls Hebreeën genoemd. De benaming keert
terug in de verhalen die gewagen van de strijd met de Filistijnen. Volgens Gen. 14:13 wordt
Abram een Hebreeër genoemd. In de wet van Mozes wordt gesproken van een beperking van hun
diensttijd, als zij tot schuldslavernij komen te vervallen. In het algemeen is men thans geneigd
onder de Hebreeën een klasse te verstaan van mensen die zich in het gehele gebied tussen Nijl
en Eufraat ophielden, zich verhuurden voor allerlei arbeid en soms, zoals in Egypte, tot de
positie van rechteloze slaven afzakten.

Steeleind: knoop

Hiel: geen

Nº 800 - Borraine, extra grande.42 cm -800-

Cat. Pag. Steel-42cm Ketel-6,7cm Produktie: ca.1840 - 1914

1868-92 Er staat in deze cat. geen vormnummer vermeld.

1879 en 1886-100

1894- 80

1908- 12 Prijs 21Fr./gros

Deze grootste Borraine uit het assortiment van Gambier met een steel Coll: AvE
van 42 cm is oorspronkelijk zonder vormnummer gemaakt. Op de foto
rechts is het steelstempel te zien van deze pijp. Dit model is
vermoedelijk ouder dan 1850 en heeft een steelstempel in reliëf.
Later krijgt deze Borraine vormnummer 800 waarbij het
knopmondstuk het vormnummer draagt.
Pijpen met de benaming Borraine zijn hielloze bekermodellen met een
wat langere steel en vaak met een glad mondstuk. De ketel is aan de
onderzijde dikwijls van knorren voorzien. De Borraines werden in de
regel van Terre Commune gemaakt. Deze kleisoort werd voor de meest
gangbare modellen gebruikt.

Steelpijp, recht
Steeleind: knoop
Hiel: geen

Nº 800 - Jesus-Christ, Tête -800-

Coll: PS Cat. Pag. Steel-2,5cm Ketel-6,5cm
1858- "Christ"
Variant met doorlopend 1868-12
halskoord.
Produktie: ca.1855 - 1870

Pijp met figurale ketel zonder hiel met oplopende steel en manchet.
Ketel in de vorm van het borstbeeld van Jezus Christus met snor en
baard en om de hals een koord. Om het hoofd een doornenkroon.
Het exemplaar rechts is uitgevoerd zonder merknaam op de steel en
met een geknoopt halskoord. Onderzijde JG stempel. Het exemplaar
links is van iets later datum en is uitgevoerd met een doorlopend
halskoord zonder knoop en met de merknaam en vormnummer op
de steel zoals. Nr. 800 wordt later voor de "Borraine extra grande"
gebruikt die in de catalogus van 1868 ook al voorkomt zonder
nummer.

Prediker uit het begin van de jaartelling , beschouwd als de zoon van God. Hij is uitgebeeld Coll: AvE
volgens de gotisch-renaissancistische traditie met een tanig, lang gezicht, een baard in twee
punten en golvend haar tot op de schouders. Met de doornenkroon op het hoofd en touw om de Manchetpijp, oplopende steel
hals is het beeld te benoemen als een Ecce-Homo voorstelling. (naamregister catalogus 1868 Hiel: geen
door Don Duco) Deze pijp is door Jean Leo als de zeldzaamste Gambier pijp betiteld, dit is
echter onterecht. Het is wel zeker dat dit model kort in produktie is geweest. -801-

Nº 801 - Le Nain, fantaisie Produktie: ca.1860 - 1914

Cat. Pag. Steel-12cm Ketel-4cm
1879 en 1886-53
1894-41
1908-10 Prijs 9Fr/gros. Verkrijgbaar in witte en rode klei

Pijp met figurale ketel met hiel en rechte steel en knoop. Ketel in de
vorm van een geknielde dwerg met kromme neus en bril in militair
uniform met op zijn hoofd een tweekante steek. Achter de rug een
rugzak en bepakking. Zijn naar beneden stekende voeten vormen de
hiel. De pijpen met vormnummer 807- "Le Chopineur" en
vormnummer 785- "Mendiant", lijken door de zelfde ontwerper te zijn
gemaakt.

Nº 802 - Etudiant, Tête Steelpijp, recht Coll: JL
Steeleind: knoop
Cat. Pag. Steel-3,5cm Ketel-5,7cm Hiel: figuraal -802-
1858- "Etudiain"
1868-21 Produktie: ca.1855 - 1900
1879 en 1886-18 Zie ook nr.690
1894-Alleen in Nomenclatuur

Pijp met figurale ketel zonder hiel en oplopende steel met manchet. Ketel in de vorm van het hoofd
van een man met snor en lange baard. Op zijn hoofd een studentenpet met klep en afhangende
flap aan de rechterzijde. Zijkanten van de steel versierd met vlakke, getande bladeren.

Coll: AvE

Manchetpijp, oplopende steel
Hiel: geen

Nº 803 - H.M.Wilhelmina, Tête -803-

Cat. Pag. Steel-3,4cm Ketel-8cm Produktie: ca.1898

Pijp met figurale ketel zonder hiel met oplopende steel en manchet. Ketel
in de vorm van het borstbeeld van Koningin Wilhelmina met opgestoken
haar en diadeem. Op de steel in reliëf: "H.M. Wilhelmina".

Wilhelmina Helena Pauline Maria, koningin der Nederlanden ('s-Gravenhage 31 aug. 1880 - Het
Loo 28 nov. 1962), koningin der Nederlanden, uit het Huis Oranje-Nassau, enig kind van Willem
III en Emma van Waldeck-Pyrmont, werd door het overlijden van haar halfbroer Alexander op 21
juni 1884 troonopvolgster en door de dood van haar vader op 23 nov. 1890 koningin. Zolang zij
minderjarig was, oefende haar moeder als regentes haar functies uit. Op 6 sept. 1898 werd zij
ingehuldigd in de Nieuwe Kerk te Amsterdam. De combinatie van het lieftallige prinsesje en de
charmante Emma wist de monarchie een deel van de populariteit terug te geven die haar vader
Willem III verbruid had. Zij trouwde 7 febr. 1901 met hertog Hendrik van Mecklenburg-
Schwerin. Uit dit weinig gelukkige huwelijk werd op 30 april 1909 hun dochter Juliana geboren.
Zij regeerde een halve eeuw: op 4 sept. 1948 deed zij afstand.

Nº 804 - Aigle, Tête Manchetpijp, oplopende steel
Hiel: geen
Cat. Pag. Steel-2,5 cm Ketel-6,5 cm
1858- -804-
1879 en 1886-Alleen in Nomenclatuur
1894-Alleen in Nomenclatuur Produktie: ca.1855 - 1900
Zie ook nr.406 en 806

Pijp met figurale ketel zonder hiel en oplopende steel met manchet. Ketel heeft op de voorzijde een
adelaar met gespreide vleugels, zittend op een stok waaraan een Napoleontische onderscheiding
hangt. (modellenbestand Pijpenkabinet - 1978)

Nº 805- Carter, Fantaisie Coll: AvE

Cat. Pag. Steel-13cm Ketel-4,6cm Manchetpijp, oplopende steel
1879 en 1886-53 Hiel: geen

-805-

Produktie: ca.1860 - 1890

Pijp met figurale ketel zonder hiel met een rechte steel en knoop. Ketel in de vorm van het hoofd
van een man met baard en op zijn hoofd een soort slaapmuts met naar beneden hangende punt
met een kwast aan een koortje. Steel vanuit een gladde ring twee lofvormige bladeren.

Pijp gemaakt naar de Amerikaanse auteur Nathaniel-Hazeltine Carter. Geboren in New Coll: MJ
Hampshire in 1787 en overleden in Marseille in 1828. Hij was uitgever van kranten in 1820 en
schreef in 1824 het gedicht "Les Douceurs de L'Imagination". In 1825 maakte hij een beschrijving Steelpijp, recht
van zijn reizen naar Engeland, Frankrijk, Zwitserland en Italië. Steeleind: knoop
Hiel: geen

Nº 806 - Aigle, Tête petite Produktie: ca.1855 - 1870 -806-
Zie ook nr.406 en 804
Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm Manchetpijp, oplopende steel
1858- Hiel: geen

Deze pijp staat alleen vermeld in de inventarisatielijst van Gambier uit 1858. Er is mij tot op
heden geen afbeelding of bewaard exemplaar bekend. Vermoedelijk is dit de kleinere versie van
Aigle nr.804.

Nº 806 - Le Rhin, Tête Produktie: ca.1860 - 1900 -806-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm Manchetpijp, oplopende steel ?
1879 en 1886-Alleen in Nomenclatuur Hiel: geen ?
1894-Alleen in Nomenclatuur

Er is mij tot op heden geen afbeelding bekend van deze pijp die "De Rijn" heet. F.van Parys verwijst
naar een reisverslag van Victor Hugo langs de Rijn in drie delen wat rond 1842 verscheen.

Nº 807 - Le Chopineur, Fantaisie -807-

Cat. Pag. Steel-13cm Ketel-5,3cm Produktie: ca.1860 - 1914
1879 en 1886-53
1894-42 Steelpijp, recht
1908-10 Prijs 9Fr/gros. Verkrijgbaar in witte en rode klei. Steeleind: knoop
Hiel: geen

Pijp met figurale ketel zonder hiel met rechte steel en knoop. Ketel in de vorm van een knielende
man met een baret op het hoofd met lange haren en een baard. In zijn handen een kan met oor.
Hij draagt kapotte kleding met een broek waar zijn knieën doorheen steken. De onderbenen lopen
door op de steel die versierd is met bladeren. Op zijn rug, aan de rokerszijde, hangt een dode
vogel. De pijpen met vormnummer 785- "Mendiant" en 801- "Le Nain", lijken door de zelfde
ontwerper te zijn gemaakt.

Coll: AvE

Nº 808 - Ethiopien, Tête -808-

Cat. Pag. Steel-2,5cm Ketel-6,2cm Produktie: ca.1855 - 1900
1858-
1879 en 1886-Alleen in Nomenclatuur
1894-Alleen in Nomenclatuur

Pijp met figurale ketel in de vorm van het hoofd van vermoedelijk koning
Theodorus II met een hoofddeksel met aan beide zijkanten van zijn hoofd
hangende, gedecoreerde flappen. In de nek een opstaande kraag.

De naam Aethiopia werd in de oudheid gegeven aan een gewest in Noordoost-Afrika dat bezet Coll: AvE
werd door verschillende volkeren, wier geschiedenis mondeling is overgeleverd. In plaats van
Ethiopië werd ook wel de naam Habashat (Abessinië) gebruikt. Door de grote expansie van de Manchetpijp, oplopende steel
islam is Ethiopië vele eeuwen afgesneden geweest van de Middellandse zee. Het herstel kwam Hiel: geen
onder Theodorus II, koning van Ethiopië van 1855-1868, maar de gevangenzetting van de Britse
gezant aan zijn hof leidde tot een strafexpeditie onder Lord Napier in 1868 en de zelfmoord van
Theodorus II. Zijn enige zoon werd naar Engeland overgebracht en Johannes IV (1872-1889)
kwam op de troon. Het graven van het Suezkanaal (1869) wekte de belangstelling van de
Europese machten voor Ethiopië. Groot-Brittannië en Frankrijk vestigden zich in Somaliland
(Djibouti) en Italië in Massawa (1885). In 1906 werd tussen Groot-Brittannië, Frankrijk en Italië
een verdrag gesloten, waarbij zij overeenkwamen de integriteit van Ethiopië te waarborgen.

Nº 809 - Le Romain, Fantaisie -809-

Cat. Pag. Steel-13,5cm Ketel-4,5cm Produktie: ca.1860 - 1900 Coll: AvE
1868-38 Zie ook nr.411 en 1410
1879 en 1886-54
1894-Alleen in Nomenclatuur
1896-20 Prijs: 6fr.40 per 100

Pijp met figurale ketel zonder hiel met rechte steel en knoop. Ketel in de vorm van het hoofd van
een man met snor en baard en op zijn hoofd een helm met open geklapt vizier en pluim.
Steelaanzet met een gestileerde decoratie.

Een Romeinse soldaat maakte deel uit van een legioen, dat bestond uit ongeveer 5000

infanteristen. Legioensoldaten waren gedisciplineerd, streng getraind en goed bewapend. Ze

droegen een metalen schild voor hun borst. Officieren droegen pluimen op hun helm (rechtsonder)

zodat hun manschappen hen konden herkennen en volgen tijdens een veldslag. Steelpijp, recht

Steeleind: knoop

Hiel: geen

Nº 810 - Satyre, Tête -810-

Cat. Pag. Steel-3cm Ketel-6cm

1858- "Satyre gd." Zie ook nr.159, 773 en 1345

1879 en 1886-19

1894-Alleen in Nomenclatuur

Produktie: ca.1855 - 1900

Pijp met figurale ketel zonder hiel en oplopende steel met
manchet. Ketel in de vorm van een mannenhoofd met lange,
gekrulde snor en baard. Om het hoofd bloemen en hartvormige
bladeren.

Detail van een handgreep van een vaas uit Coll: AvE
de tuin van Versailles (18e eeuw).
L'Art pour Tous nr.266, 15 juli 1871 Manchetpijp, oplopende steel
Hiel: geen
Sater of Satyr is in de Griekse mythologie een natuurdemon, half mens half dier, ruig behaard,
met bokspoten, horens en een staart. Saters behoorden tot het gevolg van Dionysus en
verpersoonlijkten de grove zinnelijke instincten. Zij hielden zich bij voorkeur bezig met drinken,
spelen en achtervolgen van nimfen.

Nº 811 - Le Cacique, Fantaisie -811-

Cat. Pag. Steel-12,7cm Ketel-4,7cm Produktie: ca.1860 - 1890
1879 en 1886-54

Pijp met figurale ketel zonder hiel mer rechte steel en knoop. Ketel in de vorm van het hoofd van
een man met snor en baard met op het hoofd een cilindrische, gedecoreerde muts. De helft van de
steel is versierd met een klimop rank die rond de steel gedraaid zit.

Cacique was de benaming voor de hoofdman van indianen
stammen in Amerika. Politiek en religieus leiderschap
vielen samen in de persoon van de hoofdman.

Coll:AvE
Steelpijp, recht
Steeleind: knoop
Hiel: geen

Nº 812 - Prince Indien, Tête Production: env. 1850 - 1900
Voir aussi nº.384
Cat. Pag. Tuyau-2,5cm Hauteur-5cm
1858-
1885-Seulement dans la nomenclature
1894-Seulement dans la nomenclature

Pijp met figurale ketel en oplopende steel met manchet. Ketel in de vorm van het hoofd van een
man met snor en een vriekantige baard. Om het hoofd een tulband met een pluim bovenop. Op
de zijkant van de steel (rechts het vormnummer) Op de rand van het manchet Gambier a Paris.

Coll:AvE

Nº 812 - Prince Indien, Tête -812-

Cat. Pag. Steel-2,5cm Ketel-6cm Produktie: ca. 1850 - 1900
1858- Zie ook nr.384
1879 en 1886-Alleen in Nomenclatuur
1894-Alleen in Nomenclatuur

Pijp met figurale ketel en oplopende steel met manchet. Ketel in de vorm van het borstbeeld van
een man met snor met om het hoofd een tulband van bewerkte stof. Langs de onderrand van de
ketel in reliëf rechts: PRINCE en links: DJALMA. Manchet met parelranden afgezet. Geen
merknaam of vormnummer op deze pijp, alleen het JG stempel.

Pijp naar de indiaanse prins Djalma die voorkomt in het boek "Le Juif errant" van Eugène Sue
(1804-1857) die in 1844 in afleveringen verscheen en in 1845 als boek. In 1849 werd het
boekbewerkt tot toneeldrama en vele vertalingen en bewerkingen zijn nadien nog verschenen.
Deze schrijver heette in werkelijkheid Marie-Joseph Sue. Hij werd gesponsord door Prince
Eugène de Beauharnais en de keizerin Joséphine; hij gebruikte de naam van de prins om zijn
beroemde schrijversnaam te vormen.

Manchetpijp, oplopende steel
Hiel: geen

Nº 813 - Marseillaise, roses sur le fourneau -813-

Cat. Pag. Steel-11cm Ketel-4cm Produktie: ca.1855 - 1900

1858- "fantaisie" Zie ook nr.612, 633, 679, 679b, 761, 783, 789, 793

1868-25 795,825, 827,831,847,887,891,925, 1272 en1272b

1879 en 1886-38

1894-33

Pijp met ketelmodel tussen beker en Duitser zonder hiel. Rechte steel met afgeplat mondstuk en

knoop. Onderste helft van de ketel en de helft van de steel versierd met noppen op een

houtnerfreliëf. Boven deze decoratie op de ketel een met pareltjes afgezette band met vertikale

streepjes en een slingerende rozentak. De Marseillaises kenmerken zich door uiteenlopende Coll:AvE

modellen met bladerdecors op een geruwde, meestal gestippelde ondergrond. Boven deze decoratie Steelpijp, recht

was de ketel glad en wit geëmailleerd.

Steeleind: afgeplat, knoop

Hiel: geen

Nº 814 - Le Sapajou, Tête -814-

Cat. Pag. Steel-2cm Ketel-4cm Produktie: ca.1855 - 1900
1858-
1879 en 1886-Alleen in Nomenclatuur
1894-Alleen in Nomenclatuur

Pijp met figurale ketel met oplopende steel met manchet. Ketel in de vorm van een zittend,
aapachtig figuur met tulband en twee krissen tussen de buikband. Zijn voeten rusten op een
boomstronk. Op de steel staan blaadjes en besjes. Sapajou is ook geproduceerd door o.a.
Wingender Frères, Chokier. Dit was een pijp met een gebrevetteerd systeem voor afvoer van de
rookgassen.

Een Sapajou is een rolstaartaapje die in vele soorten voorkomen. Wie op karikaturale wijze Coll: AvE
bedoeld wordt met deze aap is tot op heden niet bekend. Deze pijp is gemaakt in dezelfde stijl als
n° 962 "rat mendiant" en n° 964 "la chouette". Manchetpijp, oplopende steel
Hiel: geen

Nº 815 - Albert Durer, Fantaisie -815-

Cat. Pag. Steel-13cm Ketel-5cm Produktie: ca.1860 - 1900
1879 en 1886-54
1894-42

Pijp met figurale ketel zonder hiel met een rechte steel en knoop
mondstuk. Ketel in de vorm van een man met snor en baard. Op zijn
hoofd een muts met een veer aan de zijkant. De steel is over 1/3 deel
versierd met kleine bloemetjes op een geruwde ondergrond.

Zelfportret van Dürer op Steelpijp, recht
26 jarige leeftijd. Steeleind: knoop
Hiel: geen
Dürer, Albrecht (Neurenberg 21 mei 1471 - aldaar 6 april 1528), Duits schilder, graficus en
kunsttheoreticus, was een veelzijdig kunstenaar van grote betekenis, mede door de verspreiding
van zijn uitzonderlijk grafisch werk. De grafische techniek leerde hij bij zijn vader, een
goudsmid, die sedert 1468 meester was te Neurenberg en daar een edelsmederij bezat. Na 1486
werd zijn opleiding voortgezet in het atelier van zijn stadgenoot Michael Wolgemut, in de
traditionele laat-gotische trant, waar vele houtsneden werden vervaardigd. Van Dürer zijn
ca.125 schilderijen bekend en meer dan 1000 tekeningen (de grootste collectie bevindt zich in
het British Museum in Londen, vooral met waterverf gekleurde landschappen, en portretten); hij
liet ca. 350 houtsneden na en ca. 100 kopergravures.

Nº 816 - Don Juan, Tête -816-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel- cm Produktie: ca.1855 - 1870
1858-
1879 en 1886-Alleen in Nomenclatuur
1894-Alleen in Nomenclatuur

Pijp met figurale ketel en oplopende steel met manchet. Ketel in de vorm van het hoofd van een
man met snor en een baard. Op zijn hoofd een puntige scheeft geplaatste muts. Op de zijkant van
de steel "Gambier" (links) en rechts het vormnummer en 'a Paris'.

Don Juan, legendarische figuur, het type van de rijke, adellijke, zelfzuchtige, goddeloze Coll:AvE
vrouwenverleider en genotzoeker, wiens naam een begrip is geworden voor vrouwenverleider in
het algemeen. Hij werd voor het eerst op het toneel gebracht door Tirso de Molina in zijn El Manchetpijp, oplopende steel
burlador de Sevilla y convidado de piedra (= De vrouwenverleider van Sevilla en de stenen gast, Hiel: geen
1630). Hierin doodt Don Juan de vader van een vrouw die hij tracht te verleiden, waagt het later
op diens graf te spotten met de dode en sterft als het stenen beeld hem de hand drukt. Over de
oorsprong van het verhaal is weinig bekend, maar na het genoemde stuk is Don Juan een
veelgebruikt thema in de wereldliteratuur geworden. Bekend voorbeelden o.a.: het toneelstuk:
"Don Juan, ou le festin de pierre" uit 1665 van Molière. In Parijs is de opera Don Juan voor het
eerst gespeeld in 1834 in de zaal Le Pelletier en later in Vantadour waar het stuk bij elkaar 209
keer gespeeld is tot 1874 .

Nº 817 - Le Patre, Fantaisie Produktie: ca.1860 - 1890 -817-

Cat. Pag. Steel-12,5cm Ketel-4,5cm Coll: AvE
1879 en 1886-54

Pijp met figurale ketel zonder hiel met een rechte steel en knoop mondstuk. Ketel in de vorm van
het hoofd van een man met snor en baard. Op zijn hoofd een hoedje met een bandje er omheen
waaronder twee veertjes gestoken zitten. Steelaanzet met een soort boordje. Hier achter is de steel
versierd met nopjes en blaadjes.

Steelpijp, recht
Steeleind: knoop
Hiel: geen

Nº 818 - Le Vieillard, Tête -818-

Cat. Pag. Steel-2,7cm Ketel-5cm Produktie: ca.1855 - 1900
1858-
1879 en 1886-Alleen in Nomenclatuur
1894-Alleen in Nomenclatuur

Pijp met figurale ketel en oplopende steel met manchet. Ketel in de vorm van het hoofd van een
man met smal, gegroefd gelaat en lange baard en snor. Hij heeft zijn haar achterover gekamd.
Steel heeft een lofvormige versiering met krullen die doorlopen tot de ketel.

Coll: FM

Manchetpijp, oplopende steel
Hiel: geen

Nº 819 - Jean Hus, Fantaisie -819-

Cat. Pag. Steel-13cm Ketel-5,3cm Produktie: ca.1860 - 1900
1879 en 1886-54
1894-42

Pijp met figurale ketel zonder hiel met een rechte steel en knoop mondstuk.
Ketel in de vorm van het hoofd van een man met krullende haren en een
snor en baard. Op het hoofd een hoedje met rand. Steel vanuit een gladde
ring versierd met bladeren en krullen.

Hus, Johannes, ook Huss (Husinec, Zuid-Bohemen, ca. 1370 - Konstanz 1415), Tsjechisch Coll:AvE
hervormer, werd in 1396 magister en docent in de filosofie aan de universiteit van Praag, in
1400 priester en oefende vooral veel invloed uit als predikant aan de Betlehemskapel te Praag. Steelpijp, recht
Als hartstochtelijk aanhanger van Wyclif en fel prediker tegen de verwereldlijking van de kerk Steeleind: knoop
kon hij zich na een reeks conflicten, gedeeltelijk van theologische, gedeeltelijk van politieke Hiel: geen
aard, steeds moeilijker handhaven. Hij vond onderdak bij een adellijke vriend. Hier schreef hij
De Ecclesia, waarin hij Wyclifs verste consequenties trok en pauselijk gezag en hiërarchie
verwierp. In mei 1415 begon het proces tegen Hus, die ook onder zware lichamelijke en morele
folteringen standvastig bleef, weerlegging uit de Schrift eiste en onvoorwaardelijke onderwerping
aan het concilie afwees. Nadat ook Sigismund hem had laten vallen, werd Hus ter dood
veroordeeld en op de brandstapel gebracht.

Nº 820 - Egyptien, Tête -820-

Cat. Pag. Steel-3,4cm Ketel-5,8cm Produktie: ca.1855 - 1900 Coll: AvE
1858- "Sacrificateur" (zie ook nr.826) Zie ook nr.64 Manchetpijp, oplopende steel
1879 en 1886-Alleen in Nomenclatuur Hiel: geen
1894-Alleen in Nomenclatuur
-821-
Pijp met figurale ketel zonder hiel met oplopende steel met manchet.
Ketel in de vorm van het hoofd van een man met snor en baard. Op het
hoofd een soort kap waarvan twee linten langs het gelaat naar beneden
hangen. Onderzijde van de steel is versierd met een gestileerd
mannengezicht met bolle ogen en uitgestoken tong. De oudste
vermelding van deze pijp is uit 1858, in de inventarisatielijst van
Gambier. Hij wordt dan "Sacrificateur" oftewel de offerpriester genoemd.
Deze benaming lijkt beter te passen dan Egyptien. Het hoofddeksel is
eerder kledij van een priester dan van een Egyptenaar. De mannenkop
onder de steel met uitpuilende ogen en uitgestoken tong is
waarschijnlijk de geofferde. In de lijst van 1858 komt nog een
Sacrificateur voor op nr. 826.

Nº 821 - Troubadour, Fantaisie Produktie: ca.1855 - 1900
Zie ook nr.38
Cat. Pag. Steel-13cm Ketel-5,3cm
1879 en 1886-54
1894-42

Pijp met figurale ketel zonder hiel met rechte steel en knoop. Ketel in de vorm van het hoofd van
een man met half lange haren, een snor en baard. Op zijn hoofd een soort baret. De steel is vanuit
een gladde band versierd met bladmotieven. Steelaanzet met een groot gestileerd blad.

Troubadour is de benaming van Hoofse dichters in ZuidFrankrijk tussen het eind van de 11e en Steelpijp, recht
het begin van de 14e eeuw, tijdens de bloeiperiode van de Occitiaanse taal. (hedendaagse Steeleind: knoop
benaming voor de taal die wordt gesproken in de vroegere Zuid Franse provincies). Willem IX van Hiel: geen
Aquitanië, (Guilhem de Peiteus), wordt gezien als de eerste troubadour (1071-1127). De
dichtkunst van de troubadours heeft grote invloed gehad op de Middeleeuwse lyriek. Van de
troubadours die al dan niet zelf hun liederen toonzetten, zijn meer dan tweeduizend liedteksten,
maar slechts 281 melodieën bewaard gebleven.

Nº 822 - Alexandre II, Tête -822-

Cat. Pag. Steel-3cm Ketel-5,5cm Produktie: ca.1855 - 1900

1858- "Prussien" Zie ook nr.917 en 917p

1868-17

1879 en 1886-19

1894-16

Pijp met figurale ketel zonder hiel met oplopende steel en manchet. Ketel in de vorm van het
hoofd van een man met snor en baard. Op zijn hoofd een paradehelm tot net boven de ogen met
tressen en een vignet voorop. Bijna geheel rondom is een hangende paardenharen pluim.

Aleksandr Nikolajevitsj (Moskou 1818 - St.-Petersburg 1881), tsaar van Rusland van 1855 tot Coll:AvE
1881, uit het Huis Romanov, zoon van Nicolaas I. Reeds als kroonprins was hij in de
staatszaken ingewijd. Toen hij 2 maart 1855 zijn vader opvolgde, was Rusland in de Krimoorlog Manchetpijp, oplopende steel
verwikkeld, die het weldra verloor. Velen wensten hervormingen. Alexanders belangrijkste Hiel: geen
tegemoetkoming aan die wens was de opheffing van de lijfeigenschap van de boeren. Hij
verzachtte het regime in Polen, maar na de tweede Poolse opstand (1863), die hij hardhandig liet
neerslaan, werd zijn politiek behoudender. De na de Turkse oorlog (1877-1878) toenemende
aanslagen van de nihilisten beantwoordde Alexander met harde maatregelen. Tegelijk echter liet
hij door zijn minister Loris-Melikov een grondwet met vertegenwoordiging van de zemstvo's bij
de regering ontwerpen. De dag waarop hij dit plan had goedgekeurd, werd hij het slachtoffer van
een bomaanslag.

Nº 823- Napoleon III, Fantaisie -823-

Cat. Pag. Steel- cm Ketel-4,9cm Produktie: ca.1860 - 1900
Zie ook nr.0.20, 228, 229, 330, 331, 332, 334, 569,
1868-38
1879 en 1886-Alleen in Nomenclatuur569b, 786, 834, 840, 842, 931 en 1266

1894-Alleen in Nomenclatuur

Pijp met figurale ketel zonder hiel met rechte steel en knoop. Ketel in de vorm van het hoofd van
keizer Napoleon III met lauwerkrans. Borstbeeld met kanten kraag en jabot. Langs de onderrand
rechts "NAPOLEON" en links "EMPEREUR". Steel vanuit een gladde ring in reliëf een bladertak
met bessen op een geruwde ondergrond. (modellenbestand Pijpenkab. -

Napoleon III, officieel: Karel Lodewijk Napoleon Bonaparte (Parijs 20 april 1808 - Chislehurst, bij Coll:AvE
Londen, 9 jan. 1873), keizer der Fransen van 1852 tot 1870, derde zoon van Lodewijk Napoleon,
koning van Holland, en Hortense de Beauharnais, werd na de dood van zijn beide broers (1807 Steelpijp, recht
en 1831) en die van zijn neef Napoleon II (1832) troonpretendent. Hij werd in 1848 met een zeer Steeleind: knoop
grote meerderheid gekozen tot president van Frankrijk. Op 2 dec. 1851, de verjaardag van de Hiel: geen
keizerkroning van Napoleon I, had met veel machtsvertoon en bloedvergieten de staatsgreep
plaats. De door hem ingestelde en benoemde Senaat herstelde daarop het keizerrijk (2 dec.
1852). Toen een verbintenis met een vorstendochter onmogelijk bleek, huwde hij de Spaanse
gravin Eugénie de Montijo (1853). Na aanvankelijk een ware dictatuur uitgeoefend te hebben,
werd zijn beleid liberaler. Zijn buitenlandse politiek bracht Frankrijk in oorlog met Rusland
(Krimoorlog, 1854-1855) en Italië (1859). Na het debacle van de Frans-Duitse oorlog (1870) ging
hij in ballingschap in Engeland.

Nº 824 - Saint-Antoine, Tête -824-

Cat. Pag. Steel-2,5cm Ketel-5,5cm Produktie: ca.1855 - 1900

1858-

1879 en 1886-11

1894-11 Manchetpijp, oplopende steel

Hiel: geen

Pijp met figurale ketel zonder hiel met oplopende steel en manchet. Ketel in de vorm van een
knielende oude man met snor en baard, in de hand een schedel. Aan zijn voeten, onder de ketel,
een duivelskop met gespreide vleugels bij de steelaanzet.
Antonius Abbas (251-356 n.C.), ook de Kluizenaar of de Grote genoemd. Leefde eerst als eremiet
in midden-Egypte, gaf dan leiding aan andere kluizenaars die zich bij hem aansloten (daarom
als ‘vader van het monnikenwezen’ beschouwd) en eindigde zijn legendarisch lange leven in een
kluis bij de Rode Zee. Van de aan hem toegeschreven brieven (oorspr. Koptisch, in Latijnse
vertaling bewaard) gelden er 7 als authentiek. In de Apophthegmata patrum komen 38 spreuken
en 34 ‘exempelen’ van Antonius voor. De Sermones ad filios suos (Preken voor zijn zonen) en de
‘Regel van Antonius’ zijn onecht. Beroemd is het kleurrijke verhaal van zijn leven, door
Athanasius Alexandrinus.

La Tentation de saint Antoine is een operatekst van Gustave Flaubert (1849-1856-1870), Coll: AvE
gepubliceerd in 1874.

Nº 825 - Marseillaise unie grande. -825-

Cat. Pag. Steel-11,6 Ketel-3,9cm Produktie: ca.1855 - 1900

1858- Zie ook nr.612, 633, 679, 679b, 761, 783, 789, 793, 795,
813, 827, 831, 847,887, 891, 928, 1272 en 1272b
1879 en 1886-118

1894-102

Pijp met model naar Duitser met een omgekruld spoor. Een rechte steel met afgeplat mondstuk
en knoop. Deze Marseillaise heeft een gladde ketel en komt voor in drie formaten.(789+825+
827)
De Marseillaises kenmerken zich doorgaans door uiteenlopende modellen met bladerdecors op
een geruwde, meestal gestippelde ondergrond. Boven deze decoratie was de ketel glad en wit
geëmailleerd.

Nº 826 - Sacrificateur, Tête Produktie: ca.1855 - 1900 Steelpijp, recht
Zie ook nr.820 Steeleind: afgeplat, knoop
Cat. Pag. Steel- cm Ketel-cm Hiel: spoor, omgekruld
1858-
1879 en 1886-Alleen in Nomenclatuur -826-
1894-Alleen in Nomenclatuur
Coll: privé

Zeldzame pijp met figurale ketel zonder hiel met oplopende steel en manchet. Ketel in de vorm van
het hoofd van een man met snor en baard. Op zijn hoofd een hoofddeksel met omhooggeslagen.
Gedecoreerde rand. Op de steel een blad in releif en het vormnummer. Op de rand van het
manchet links: "Gambier" en rechts: "a Paris".

Nº 827 - Marseillaise unie petite. Manchetpijp, oplopende steel
Hiel: geen

-827-

Cat. Pag Steel-11cm Ketel-3,2cm Produktie: ca.1855 - 1900

1858- Zie ook nr.612, 633, 679, 679b, 761, 783, 789,793, 795,
1879 en 1886-119 813, 825, 831, 847, 887, 891, 928, 1272 en 1272b

1894-102

Pijp met model naar Duitser met een omgekruld spoor. Een rechte steel met afgeplat mondstuk
en knoop. Deze Marseillaise heeft een gladde ketel en komt voor in drie formaten.(789+825+
827)
De Marseillaises kenmerken zich doorgaans door uiteenlopende modellen met bladerdecors op
een geruwde, meestal gestippelde ondergrond. Boven deze decoratie was de ketel glad en wit
geëmailleerd.

Steelpijp, recht
Steeleind: afgeplat, knoop
Hiel: spoor, omgekruld

Nº 828 - Cinq Mars, Tête -828-

Cat. Pag. Steel-2,2cm Ketel-5,6cm Produktie: ca.1855 - 1900
1858- "St. Marc"
1868-17
1879 en 1886-19
1894-16

Schilderij van de 19-jarige Cinq-Mars.
Onbekend , musée d'art et d'histoire de Narbonne

Pijp met figurale ketel zonder hiel met oplopende steel en manchet. Ketel in de vorm van het
hoofd van een man met snor en korte baard. Op zijn hoofd een gekanteelde muts en opgeslagen
rand waar een pluim ingestoken zit. Klein borstbeeld met opstaande boord. Zijkant van de steel
versierd met vlakke bladeren.

Cinq-Mars, Henri Coiffier de Ruze, marquis de- (1620-1642) Reeds vanaf zijn 15e jaar was hij de Coll: AvE
gunsteling van koning Lodewijk XIII. Om zijn ambities te kunnen realiseren, tegen de wil van de
invloedrijke minister Richelieu, smeedde hij een complot tegen hem. Toen dit vroegtijdig Manchetpijp, oplopende steel
uitkwam werd Cinq-Mars veroordeeld en onthoofd. In 1827 verscheen een historische roman Hiel: geen
door Alfred de Vigny met de titel: "Cinq-Mars ou une conjuration sous Louis XIII". (Duco-
catalogus Gambier 1868) Charles Gounod maakte met dezelfde naam en opera op 5 april 1877.

Nº 829 - Arabe Bou Maza, grande, Fantaisie extra -829-

Cat. Pag. Steel-15cm Ketel-6,4cm Produktie: ca.1855 - 1914

1858- "fantaisie" Zie ook nr.946 en 955
1868-26

1879 en 1886-32

1894-29

1908-12 Prijs 27Fr./gros

Pijp met figurale ketel zonder hiel en oplopende steel met gebogen steeleind, afgeplat mondstuk Coll:AvE
met knoop. Ketel in de vorm van het hoofd van een man met tweepuntige baard en snor. Over
het hoofd een gedrapeerde doek die met een dubbel koord vastgehouden wordt. Borstbeeld met
een mantel die met twee kwasten dichtgebonden is. Op de steel drie palmetten en enige
knoppen. (modellenbestand Pijpenkabinet-1978) Deze "Fantaisie Extra" kwam voor in twee
formaten (829 + 955) en bestond ook als manchet pijp. (946) Deze pijp behoorde tot de zgn.
"Fantaisies extra". Deze aanduiding voor de speciale fantaisie pijpen wordt gebruikt vanaf de
catalogus van 1885.

Mohammad Ibn Abd Allah "Bou Maza", Arabisch leider, die toen Abd-el-Kader in zijn strijd tegen Steelpijp, oplopend - figuraal
de Fransen in Algerije naar Marokko gevlucht was, in 1848 de strijd heeft geleid. Door gebrek Steeleind: gebogen,afgeplat, knoop
aan middelen moest hij zich spoedig overgeven. Hij werd gevangen genomen en verdween in een Hiel: geen
gevangenis in Parijs. Toen Louis Napoleon hem in 1849 zag beval hij zijn vrijlating.

Nº 830 - Le Malandrin, Tête -830-

Cat. Pag. Steel-3cm Ketel-5,4cm Produktie: ca.1855 - 1900
1858-
1879 en 1886-19
1894-Alleen in Nomenclatuur

Pijp met figurale ketel zonder hiel en oplopende steel met manchet. Ketel in de vorm van het hoofd
van een man met snor en puntige baard. Om het hoofd een geborduurde doek met omgeslagen
rand. In de oren dubbele, grote oorringen met een hanger. In de nek een soort kraagje die de
overgang naar de steel vormt.

Coll:AvE

Malandrin was de bijnaam die in de 14e eeuw gegeven is aan gevaarlijke bandieten en Manchetpijp, oplopende steel
straatrovers. Hiel: geen

Nº 831 - Marseillaise. Fantaisie extra grande -831-

Cat. Pag. Steel-22cm Ketel-5cm Produktie: ca.1855 - 1914

1858- "Basque" Zie ook nr.612, 633, 679, 679b, 761, 783, 789, 793
795, 813, 825,827,847, 887,891, 928,1272 en1272b
1868-24

1879 en 1886-30

1894-28

1908-12 Prijs 15Fr./gros

Pijp met een ketelmodel tussen doetel en billiard met een gekrulde hiel en rechte steel met
knoop. De onderste helft van de ketel heeft een gestippelde ondergrond met een horizontale
bloemrank. Op de steel is een slingerende rank met bloemen en bessen te zien. Deze
Marseillasie werd in de catalogi van 1885, 1894 en 1908 bij de zgn. "Fantaisies Extra" afgebeeld.
Deze aanduiding voor de speciale fantaisie pijpen wordt gebruikt vanaf de catalogus van 1885.
De Marseillaises kenmerken zich door uiteenlopende modellen met bladerdecors op een
geruwde, meestal gestippelde ondergrond.

Coll:AvE

Steelpijp, recht
Steeleind: afgeplat, knoop
Hiel: spoor, omgekruld

Nº 832 - Le Docteur, Tête -832-

Cat. Pag. Steel-2cm Ketel-6cm Produktie: ca.1860 - 1900
1879 en 1886-Alleen in Nomenclatuur
1894-Alleen in Nomenclatuur

Pijp met figurale ketel zonder hiel met oplopende steel en manchet. Ketel in
de vorm van het hoofd van een man met gefronst voorhoofd en een baard
die doorloopt tot de bakkenbaarden. Borstbeeld met kraag en strik. Op
andere exemplaren is de pijp voorzien van een gladde kraag. De pijp op de
foto heeft op de kraag in relief "le docteur" (rechts) en links "deneu"

Deneux, Louis Charles (1767-1846) Louis Charles Deneux is in 1808 hoogleraar anatomie aan Coll:AvE
de Medische School van het Hotel-Dieu van Amiens. Hij is de verloskundige van Duchesse de
Berry. Lid van de Academie voor Geneeskunde, doceert hij aan de Ecole de médecine in Parijs Manchetpijp, oplopende steel
(1828). Hiel: geen

Nº 833 - La Clochette, Fantaisie extra -833-

Cat. Pag. Steel-16cm Ketel-5cm Produktie: ca.1875 - 1926
1879 en 1886-32
1894-30
1908-12 Prijs: 12Fr./gros
1918-Affiche. Prijs:30Fr./100

Pijp met ovale ketel met hiel en rechte steel met knoop mondstuk. Steel en ketel gedecoreerd
met een gestippelde ondergrond waarop puntige bladeren en klokvormige bloemen zijn
aangebracht. De decoratie van de steel loopt door op de hiel. Deze pijp behoorde tot de zgn.
"Fantaisies Extra". Deze aanduiding voor de speciale fantaisie pijpen wordt gebruikt vanaf de
catalogus van 1885. Deze pijp werd altijd in verschillende kleuren geëmailleerd.

Coll:AvE

Steelpijp, recht
Steeleind: knoop
Hiel: cilindrisch, versierd